Voor ons ligt de begroting 2020. In De Schakel schreven wij: Gewoon goed. De begroting 2020 met een doorkijkje naar de jaren 2021 tot en met 2023 is een begroting die sluitend is, maar ook laat zien dat we inboeten op de reserves. Natuurlijk ziet de Vrije Algemene Reserve en nog goed uit na een aantal jaren, maar wanneer daar jaarlijks een deel van wordt afgesnoept, betekent dit dat we tijdig op onze tellen moeten passen.
De stukken zelf zien er anders uit. De opzet is anders en de weergave in de speciale begrotingsapp ook. Alles nieuw en zoals dat gaat met nieuwe dingen, zitten ook hier nog wat kinderziektes in. Het heeft geen zin daar nu uitvoerig over te gaan spreken, maar een evaluatie op een ander moment zouden wij ons goed voor kunnen stellen.
Een paar zaken noem ik, omdat het je doet zoeken naar het hoe en waarom:
Zo vinden we onder het kopje “Wat mag het kosten?” bij alle 5 de pijlers een tabel met hierin voor de jaren 2020 t/m 2023 voor alle posten dezelfde bedragen per post.
In de Financiële begroting zien we in het overzicht algemene dekkingsmiddelen dat de opbrengsten van de toeristenbelasting in 2018 bijna € 1,6 miljoen bedraagt. De begroting voor 2019 is € 1,45 miljoen. Dat kan te maken hebben met niet te ruim willen begroten, maar dat ook voor de jaren 2020 t/m 2023 dezelfde bedragen worden genoemd, geeft te denken. We zien de laatste jaren het toerisme toenemen. Je vraagt je dan af of deze cijfers niet moeten worden aangepast.
De begroting mag er dan fris uitzien, we kunnen ons helaas niet aan de indruk onttrekken dat de kwaliteit van de stukken wel iets beter had gekund.
We maken ons zorgen over de ontwikkelingen in het sociaal domein. Terecht denken wij. De € 1,5 miljoen die we ooit in reserve hadden is inmiddels geslonken naar € 300.000.
We zien in de begroting opnieuw bedragen gaan naar, laten we dat gemakshalve indirecte kosten noemen, instellingen. In de tabel onder collegeprogramma structureel staat als voorbeeld € 169.000 naar Attenta CAO. Wanneer je de verklarende tekst opzoekt, lees je dat dit geld ook bedoeld is voor het opvangen van ziektevervanging en bedrijfsvoeringsaangelegenheden. Iets verder komen we dan bij de tabel met het overzicht van het collegeprogramma incidenteel en wordt voor Attenta overig nog eens € 150.000 uitgetrokken. Dit geld is bedoeld om stappen te maken in transformatie en bereikbaarheid. Nu denken we dat dit allemaal best nodig zal zijn, maar elke Euro die wordt besteed aan indirecte kosten, kan nu eenmaal niet naar de directe kosten, geld bedoeld voor de directe zorg. Hier kun je je zorgen om maken. Wanneer gaan we aan het werk? Niets menselijks is ons vreemd, je wilt van een investering ook een keer rendement zien. Ik weet dat ik de zorg niet als een bedrijf mag zien, maar hoe dan ook, we laten ons graag verrassen met resultaten. En dan bedoelen we gewenste resultaten, zoals het voorkomen van de inzet van dure zorg of het reduceren daarvan.
De fractie Combinatie Gemeentebelangen heeft steeds gezegd dat we het sociaal domein willen bekostigen uit het hiervoor beschikbare geld van het rijk. Wij blijven bij dit standpunt.
We blijven nog even bij het rijk. Binnen de gemeente Aa en Hunze komt wel vaker aan de orde dat het rijk te veel bepaalt. In de begroting vallen dan ook een paar zaken op.
Allereerst noemen we de bepaling van de WOZ-waarde. Hier staat een bedrag van € 97.000 op de begroting. Wat is er aan de hand? Welnu, de WOZ-waarde wordt tot op heden bepaald op basis van de inhoud van een pand en dit dient van rijkswege te wijzigen in de oppervlakte van een pand. Waarom wordt niet uitgelegd. Wel zien we dat we bijna een ton kwijt zijn aan iets waarvan ons niet duidelijk is wat we hier nu mee opschieten. Daarnaast kun je je afvragen of dit daadwerkelijk die ton moet kosten. Alle oppervlakten van gebouwen zijn namelijk bekend. Maar goed, het zal.
Ten tweede lezen we dat de VVE, de Voor- en Vroegschoolse Educatie, nog niet alle kinderen heeft bereikt, die daar in onze gemeente voor in aanmerking komen. Hierdoor blijven we binnen de beschikbare middelen. Dit roept sowieso de vraag op wat er gebeurt wanneer je iedereen in de doelgroep wel bereikt, maar dan hebben we ook nog het rijk. Het rijk bepaalt dat het aantal uren per week moet stijgen van 10 naar 16 en dat de kwaliteit moet worden gestimuleerd door de inzet van hbo-geschoold personeel. Daarnaast is de bekostigingssystematiek gewijzigd. Welke gevolgen de laatste opmerking heeft is niet duidelijk, maar wel dat € 50.000 extra wordt uitgetrokken.
De hiervoor genoemde zaken betreffen wellicht geen super hoge bedragen, maar wanneer je dit wegzet tegen kosten voor voorzieningen als zwembad, sporthal of bibliotheek, is het gewoon zo dat iedere euro er één is.
Het logo van Combinatie Gemeentebelangen bevat twee kleuren groen, geen wonder dus dat wij de fiets, en meer nog de fietspaden, een warm hart toedragen.
Die fietspaden, dat is wat. Voor revitaliseren van bestaande fietspaden wordt een bedrag meegenomen. Dat is ook belangrijk, maar het fietspad langs de Menweg, van Eexterveenschekanaal naar Eexterveen en langs de Amerweg van Grolloo naar Amen laten, wat ons betreft, te lang op zich wachten. Wij vragen regelmatig naar de stand van zaken en het is niet dat wij niet weten dat hieraan gewerkt wordt, maar toch. Ik meen mij te herinneren dat de wethouder toch al een lint stuk had willen fietsen.
Het college wil de blinde vlekken in het fietspadennetwerk wegwerken. Een goed plan. Men wil prioriteiten stellen op basis van een inventarisatie. En het fietsen naar het werk, alsmede recreatief wordt gestimuleerd. Wij zijn heel benieuwd hoe we dat gaan doen, maar het streven is goed. En ach, we kunnen altijd nog gaan experimenteren, want dat doen we in deze begroting op velerlei gebied.
Gedurende 2 weken per kalenderjaar mogen inwoners gratis takken storten op het afvalbrengstation. Hier is veel behoefte aan. Reeds vaker hebben wij gevraagd naar de mogelijkheid – en dan met name voor de dorpen, ver van de locatie verwijderd – de takken te verzamelen en met tractoren te brengen. Dit is niet mogelijk.
We komen met een motie waarin wij vragen de mogelijkheid te onderzoeken in die plaatsen de takken te verzamelen en deze ter plaatse te versnipperen. Misschien kan het versnipperde materiaal zelfs lokaal worden afgezet. Er hoeven veel minder kilometers worden gemaakt, hetgeen dus gewoon milieuwinst betekent. We zullen hier niet uniek in zijn, want andere gemeenten gingen ons reeds voor. Beter goed gekopieerd dan slecht bedacht.
De toelichting op de baten en lasten per pijler laten wat ons betreft enkele vreemde zaken zien. Het valt ons op dat bij middelen en ondersteuning het lijkt alsof de OZB voor niet-woningen veel stijgt, terwijl deze daalt voor woningen. Wij hebben dit graag uitgelegd.
In hetzelfde hoofdstuk lezen we onder pijler 2, de zorg dat het totaalbedrag aan lasten voor 2020, ongeveer € 3,5 miljoen lager is dan die van 2019. We hebben hier technische vragen over gesteld, maar de beantwoording maakt het voor ons nog niet duidelijk. Eigenlijk zien we dit verschijnsel bij alle pijlers.
Tot zover onze bijdrage in eerste termijn.