Reactie D66 op ‘affaire Spies’

‘Het hebben van passende nevenfuncties als burgemeester heeft voor de D66-fractie in beginsel meerdere positieve kanten. Kennis en ervaring die in andere omgevingen wordt opgedaan, versterkt de hoofdfunctie van de burgemeester en biedt de lokale gemeenschap veel voordelen. Ontegenzeglijk!

Over de inkomsten van die nevenfuncties – en hoe hier mee om te gaan – moet tegelijkertijdvolstrekte duidelijkheid bestaan, anders verzeilen we met elkaar in een situatie die nu aan de orde is. Heel spijtig! Het sleutelwoord in deze kwestie is: Gedragscode.

De gedragscode die nu voorligt, werd zo’n 6 jaar geleden opgesteld. Een product van de gemeentelijke fusie. Veel meer documenten werden in die tijd opgesteld waardoor de gedragscode – ik moet zeggen: de inhoud van de gedragscode – volgens velen ondergesneeuwd raakte. Dat is niet helemaal waar. Nieuwe raadsleden hebben immers een zogenoemd “integriteitsgesprek’ met de burgemeester. Aan het einde van dit gesprek wordt dan door de burgemeester een mapje uitgereikt – ‘om het thuis allemaal nog eens na te lezen’ –met daarin opgenomen: de gedragscode, incl. art 3.5 over terugstorten in de gemeentekas van alle neveninkomsten door bestuurders. Waar de indruk bij én door ons allen wordt gewekt dat de gedragscode echt buiten ons collectief geheugen is geraakt, moet daar op z’n minst een nuancering bij worden aangebracht.

De grote vraag kwam de afgelopen week bovendrijven hoe de gedragscode zich verhoudt tot de gemeentewet, waarop de burgemeester zich heeft gericht. De D66-fractie heeft uitdrukkelijk gepleit voor een juridische toets, uitgevoerd door een onafhankelijk extern bureau. Met succes. De uitkomst was voor de D66-fractie duidelijk, eenvoudig gezegd: de gemeentewet is dwingendrechtelijk, van een hogere orde, dus leidend. De gedragscode is dat niet, kan dat niet zijn en is dus niet houdbaar. De gedragscode heeft op dit punt de juridische toets der kritiek niet doorstaan.

Dit betekent dat onze burgemeester – ondanks dat zij beter had moéten verkennen en zich beter had moéten laten informeren over mogelijke documenten in deze sfeer – in juridische zin niet onjuist heeft gehandeld en dientengevolge, wat de D66-fractie betreft, niet tot (gedwongen)afdracht van netto neveninkomsten hoeft over te gaan.

Kijkend naar de nabije toekomst stellen we voor dat op korte termijn een kleine raadswerkgroep, die bestaat uit enkele raadsleden én enkele extern deskundigen vanuit de juridische/ bestuursrechtelijke wetenschap, zich buigen over de vraag of, en zo ja hoe, de gedragscode moeten worden geherformuleerd en in de praktijk worden gehanteerd. Voor de D66-fractie is het van groot belang dat de nieuwe afspraken die we maken en de nieuwe procedures die we mogelijk gaan opstellen niet meer buiten ons collectief bewustzijn raken maar goed worden geborgd en bewaakt’. Dank u wel’!!

D66 Alphen a/d Rijn