Het is sinds jaar en dag de droom van velen: een theater in het hart van het dorp. Het door Tinus Snyders (Hart voor Baarn/LTS) begin deze eeuw van stal gehaalde stokpaard kwam echter nooit tot zelfs maar een begin van een plan van uitvoering. Waarom zou je ook als gemeente vele miljoenen steken in zo’n voorziening, als je al beschikt over een geschikte theaterfaciliteit, gelegen op amper een halve kilometer afstand van de Brink? De discussie die eerder dit jaar in alle hevigheid losbarstte over het huisvesten van de bibliotheek in het Speeldoosgebouw aan de Rembrandtlaan, zorgde voor veel verongelijkte reacties van inwoners. De veel gehoorde vrees, dat de nieuwe formule de doodsteek zou betekenen voor de bieb werd en wordt niet gedeeld door de BOP. Sterker nog, het concentreren van de twee grote culturele voorzieningen in een gerenoveerd, verduurzaamd en uitgebreid Speeldoosgebouw biedt ons inziens voor de lange termijn de meeste overlevingskansen voor zowel het theater als de bibliotheek.

Cultuurhuis aan de Brink geen medicijn tegen lege etalages

Terwijl de gemeente druk doende was met het uitwerken van de door de raad gegeven opdracht de Speeldoos volgens plan te renoveren en uit te breiden, diende zich een vastgoedondernemer aan die liet weten in ruil voor woningbouw op de huidige Speeldooslocatie de nodige miljoenen te willen investeren in het medicijn voor het zieltogende winkelhart van ons dorp. Dit laatste sluit aan bij de geloofsovertuiging van hen die menen, dat een cultuurhuis aan de Brink gaat zorgen voor de duizenden extra voetstappen waar de lege etalages in het centrumwinkelgebied zo dringend om verlegen zitten. De BOP gelooft er niets van. Dit reuring-argument is ook ingebracht tijdens het debat over de verhuizing van de bibliotheek naar de Rembrandtlaan. Onze vraag toen luidde, voor hoeveel volle etalages heeft de boekenuitleen in de afgelopen jaren gezorgd in de centrumwinkelstraten? Juist. Lege etalages hebben dan ook niets van doen met wel of geen cultuurcentrum in het hart van Baarn. Dat werkt nergens zo en waarom zou dat in Baarn wel zo zijn? Neem als voorbeeld de Brabantse gemeente Dongen, qua inwonertal iets groter dan Baarn. Ondanks het feit dat Dongen al jarenlang in het dorpscentrum beschikt over een cultuurhuis inclusief theater en bibliotheek, sinds kort ondergebracht in een op dezelfde plek opgetrokken nieuwe

, kampt ook het Brabantse dorp met veel winkelleegstand.

De projectontwikkelaar, die eerder dit jaar nog van zins was winkels en woningen te bouwen op de plek van de Arcade, werd afgelopen juli door een ruime raadsmeerderheid, alleen de BOP stemde tegen, in de gelegenheid gesteld medio september een financieel onderbouwd plan voor een cultuurhuis op de plek van de

te presenteren. Dat plan ligt nu in grove lijnen op tafel en is op 18 september jl. door de initiatiefnemer toegelicht in de raadszaal van het gemeentehuis. Vooropgesteld dat de plaatjes van de ontwerpers van het cultuurhuis en woningen op de plek van de huidige Speeldoos fraai oogden, bevatte het plan wat de BOP betreft te veel mitsen en maren om het serieus te kunnen nemen. Past een cultuurhuis met de bedachte appartementen qua goede ruimtelijke ordening wel op de bedachte plek? En hoe zit het met de parkeermogelijkheden in het centrum? De ontwikkelaar stelt dat er op eigen terrein 45 parkeerplaatsen kunnen worden gerealiseerd en dat er op nabij gelegen parkeerplaatsen auto’s van bezoekers kunnen worden gestald. Daar kunnen de nodige vraagtekens bij worden geplaatst, want niet alleen verdwijnen er met de Arcade  25 garageboxen, de parkeerterreinen op de Brink en achter de Laanstraat worden nu al niet zelden druk gebruikt. Voorstanders van de plannen zullen wijzen op de voordelen van een cultuurhuis in het dorpscentrum en de winst die het aantal woningen nieuwe woningen op de huidige locatie van De Speeldoos aan de Rembrandtlaan betekent voor woningzoekenden. Dat laatste mag zo zijn, toch is de BOP van mening dat de voordelen het hier niet winnen van de nadelen. En dat betreft niet alleen de omvang van het bedachte cultuurhuis en de te verwachten parkeerproblematiek, ook bij de financiële invulling van de zaak plaatsen wij vraagtekens. Zo wordt er een jaarlijkse bijdrage van € 600.000  van de gemeente gevraagd, zal de huidige locatie van de Speeldoos ‘om niet’ aan de ontwikkelaar ter beschikking moeten worden gesteld en zal de gemeente vier miljoen euro moeten inbrengen. Het is zeer de vraag of die laatste twee elementen staatssteunproof zijn.

Als er een raadsmeerderheid bestaat die terugkomt op het eerder dit jaar genomen besluit de huidige Speeldoos te renoveren en uit te breiden en kiest voor een particulier cultuurcentrum op de plek van de

dan krijgen ons theater, bibliotheek en volksuniversiteit onderdak in een pand dat eigendom is van een derde partij. Welke garanties biedt dat voor de toekomst? De BOP voorspelt: geen enkele! Je kunt contractueel zoveel vastleggen als je wilt, als de vastgoedeigenaar op enig moment gedwongen is een forse huurverhoging toe te passen of om wat voor reden dan ook afscheid moet nemen van zijn vastgoed, dan wordt er op het bordje van de gemeente een levensgroot probleem gelegd. Is dat laatste het geval, dan zal de gemeente diep in de buidel moeten tasten om onze culturele voorzieningen overeind te houden? En wat te denken van de beheersconstructie die er moet worden bedacht voor zo’n particulier cultuurhuis! Denkt u werkelijk dat bijvoorbeeld een Zeister model (Figi-theater) past bij de schaal van Baarn waar de gevestigde orde al moord en brand schreeuwt als er alleen nog maar wordt gefluisterd dat er zich misschien wel een verhoging van de OZB aandient?

Onze nuchtere kijk op het Arcade-plan zal ons, zoals wel vaker het geval is, op de nodige kritiek komen te staan. Ook ten tijde van ons verzet tegen de megalomane plannen voor het parkeerterrein Laanstraat waren beschimpingen aan ons adres niet van de lucht en u weet hoe dat heeft uitgepakt voor de gemeente. Hopelijk laat de raad deze keer het gezonde verstand prevaleren en blijft men bij de keuze voor de zekerheid die de Speeldoos aan de Rembrandtlaan biedt voor zowel het theater, bibliotheek als de Volksuniversiteit.

Kees Koudstaal,