In november 2017 werd door Guy Heemskerk, Algemeen Directeur van de BUCH, de noodklok geluid over de problemen in zijn werkorganisatie. Hij lieten weten dat de werkdruk te hoog is en het personeelsbudget te laag. Om de problemen te verhelpen heeft de directie een verbeterplan opgesteld. Over dat plan vond donderdag 26 april een Raadsdebat plaats.
Geen structurele besparingen maar structureel bijbetalen
Een vergelijkbaar debat stond ook in Bergen, Uitgeest en Heiloo op de agenda. Dit om per gemeente een zienswijze te geven aan het Algemeen Bestuur van de BUCH, dat op 30 mei bij elkaar komt om een besluit te nemen over het verbeterplan. Het bestuur bestaat uit de burgemeesters en wethouders financiën van de vier gemeenten. Behalve in Castricum was het echter alleen in Heiloo aan de orde. In Bergen en Uitgeest is de behandeling uitgesteld.
Bij het aangaan van de Gemeenschappelijke Regeling, die de BUCH feitelijk is, werd uitgegaan van de zogenaamde 3K’s en 2G’s. De K’s staan voor ‘vermindering van de kwetsbaarheid’, ‘verhoging van de kwaliteit’ en ‘verlaging van de kosten’, de G’s voor ‘grip’ en ‘behoud van de coleur locale’. Helaas blijkt bijna drie jaar na het nemen van het besluit, in juni 2015, dat de structurele besparingen van 5,6 miljoen Euro vooralsnog plaats te hebben gemaakt voor structureel 3 miljoen bijbetalen en incidenteel nog eens 7 miljoen.
Analyse van de problemen in de BUCH
CKenG heeft zich in de beoordeling van het verzoek vanuit de BUCH laten leiden door de analyse. Wat is er aan de hand? Wat is het verhaal achter de cijfers en de Euro’s? Er zijn vier hoofdoorzaken:
Autonome ontwikkelingen: zo zorgt de economische groei voor veel meer bouwaanvragen die behandeld moeten worden. De aanvragers betalen daarvoor leges, maar die komen ten goede van de gemeente Castricum terwijl de kosten worden gemaakt in de BUCH-werkorganisatie. Het lijkt dus redelijk om die opbrengsten door te sluizen. Dat geldt ook voor nieuwe regelgeving vanuit Den Haag. De extra kosten in de werkorganisatie zouden gedekt moeten worden door gelden die het kabinet ter beschikking stelt en die in eerste instantie bij de gemeente binnenkomen.
Harmonisatie- en fusiekosten: Hiervoor is door de Raden al in 2015 geld ter beschikking gesteld, nog eens aangevuld met 4 miljoen Euro extra voor ICT waarover in 2017 is besloten. Nader uitgezocht zal moeten worden waarom die bedragen nu niet voldoende blijken te zijn.
Ziekteverzuim: dit probleem leidt tot een soort déjà vu van de debatten die wij eind 2015 al in de Raad hebben gevoerd, destijds over vergelijkbare problemen in de ambtelijke organisatie van Castricum. Eerder dit jaar piekte het verzuim in de BUCH op 7,9%, maar is nu na de griepgolf terug naar 6,1%. Ook dat percentage is nog veel te hoog en de directie is druk bezig met verklaringen en oplossingen.
Politieke wensen vanuit de vier gemeenten: hier zijn de Raden zelf bij. Elk extra verzoek kost extra tijd, menskracht en dus geld. Gemeenteraadsleden moeten zich dat beseffen en er wordt gewerkt aan een instrument om dit beter inzichtelijk te maken. Overigens zijn politieke wensen deel van onze democratie en soms kost dat nu eenmaal geld.
Het zwaartepunt van de interne problemen lijkt te liggen bij vier afdelingen: de frontoffice, de sociale teams, de backoffice sociaal domein en de ruimtelijke ontwikkeling. Hoewel werkdruk en ziekteverzuim hoog zijn en de wachttijden op een reactie vanuit het gemeentehuis soms (te) lang, merken onze inwoners nog niet heel veel van de problemen. Het huisvuil wordt immers netjes opgehaald, aanvragen voor nieuwe paspoorten worden naar behoren verwerkt, uitkeringen op tijd overgemaakt en er vallen geen grote gaten in de wegen. Daarbij heeft de BUCH-werkorganisatie ook de taakstelling voor 2017 (een besparing van 716.000 Euro) weten te realiseren.
CKenG wil verbeterplan nuanceren en neemt initiatief tot nieuwe zienswijze
De Raad van Castricum heeft nu besloten om de zienswijze, die door het bestuur aan de vier gemeenteraden is voorgelegd, te herschrijven. CKenG-fractievoorzitter Roel Beems neemt daartoe het initiatief. Uitgangspunten zijn:
Onze Raad erkent dat er problemen zijn en dat die gedegen opgelost moeten worden.
Daartoe stellen wij een deels incidenteel en deels structureel bedrag ter beschikking, dat aan de hand van informatie die ons nog nader zal bereiken, ergens zal liggen tussen hetgeen in variant 3.b en variant 3.c wordt voorgesteld.
Tevens geven wij als Raad het signaal af dat directie en bestuur van de BUCH het hier voorlopig mee zullen moeten doen, dus geen nieuwe verzoeken meer binnen de looptijd van de thans ter beschikking te stellen bedragen.
De Raad benoemt een aantal aandachtsvelden, meetpunten en management verantwoordelijkheden, die de fracties aan de directie en bestuur willen meegeven.
De samen met de griffier en een aantal collega’s van andere fracties te herschrijven versie zal op donderdag 17 mei in de Raad worden behandeld.