Voorzitter, voor ons ligt ter behandeling de begroting voor 2023. Een compactere versie dan we vanuit het verleden gewend waren. Onze complimenten aan de ambtenaren en de auditcommissie die er aan hebben bijgedragen dat er nu een beter leesbaar exemplaar ligt, wat wellicht nog wel een verbetering kan verdragen, maar in elk geval een stap in de goede richting is. En hopelijk kan de buurman van dhr. Smellink deze ook begrijpen. Maar los van de uitvoering gaat het natuurlijk om de inhoud en deze stemt de fractie van Lokaal Dinkelland tot tevredenheid.
Het college presenteert nagenoeg een sluitende meerjarenbegroting t/m 2026. In eerste instantie een geruststellend gegeven, aangezien we een moeilijke en dure tijd tegemoet gaan. Dat geldt zeker voor onze inwoners, daarom zijn we content over het voorstel van het college om de huishoudens met een bedrag van € 26,= tegemoet te komen, gelijk aan de reguliere stijging van de gemeentelijke lasten. Immers de meeste huishoudens krijgen al grote kostenstijgingen voor de kiezen, maar laten we dan de gemeentelijke kosten gelijk houden.
De raad heeft met het raadsakkoord en de goedkeuring van het collegeakkoord, het college voor de komende 4 jaar op pad gestuurd met de uitvoering daarvan voor een bedrag van 6,5 milj.. Als raad hebben we onze ambities uitgesproken en het is aan het college om daar de komende jaren uitvoering aan te geven, een hele uitdaging, maar de financiële middelen zijn hiervoor beschikbaar. Een totaal van €24 milj. aan beschikbare algemeen incidentele middelen waarvan een reserve incidenteel beschikbare algemeen middelen van ruim € 12milj. geeft een comfortabel gevoel. Maar zoals eerder opgemerkt er liggen grote uitdagingen voor ons en we verkeren in onzekere tijden, dus behoedzaamheid is op z’n plaats. Al naderen we de Sinterklaas tijd en een enkele motie en amendement bevestigt dat gevoel, behoudendheid maar wel met uitvoering van de ambities blijft noodzakelijk. De fractie van Lokaal Dinkelland kan dan ook instemmen met de voorgestelde mutaties en we beschouwen deze begroting als taakstellend en niet als in beton gegoten en roepen het college op tijdig naar de raad te komen als de noodzaak daar is.
Voorzitter, dan de ambitie begroting.
Tijdens de behandeling van de perspectiefnota 2022-2026 op 12 juli jl. hebben we als raad een verzamelmotie aangenomen met daarin een groot aantal onderwerpen welke we graag meegenomen zagen in de begroting 2023. Onze complimenten aan het college, dan men deze ook allemaal heeft meegenomen en waar nodig voor financiële dekking heeft gezorgd. Opmerkelijk vindt de fractie van Lokaal Dinkelland het dan ook dan er nu weer een hele reeks met aanvullende wensen middels moties en amendementen worden ingediend. Ons voorstel is om komend jaar te proberen bij de behandeling van de perspectiefnota de wensen voor het volgende jaar zoveel mogelijk aan te geven en bij de begrotingsbehandeling alleen de noodzakelijke en tussentijds ontstane zaken mee te nemen.
Terug naar de ambities, daarvoor vraag het college een extra budget van € 350k voor het leefbaarheidsfonds. Wij als fractie van Lokaal Dinkelland ondersteunen dit verzoek middels het voorliggende amendement en daarmee lijkt ons voldoende financiële armslag voorhanden om legeskosten voor lokale verenigingsactiviteiten en goede plannen van beperkte omvang in de kernen te compenseren. Hiermee zeg ik gelijk iets over een 2-tal amendementen. Voor de overige ambities geeft het college aan vooralsnog voldoende financiële middelen beschikbaar te hebben. Nu maar hopen dat men ook voldoende ambtelijke capaciteit beschikbaar heeft om de ambities uit te voeren. We horen graag nu of tijdig van het college waar men problemen verwacht, maar we verwachten dat het college de ambities weet uit te voeren en we in 2026 kunnen terugzien op realisatie daarvan en dat we niet opnieuw worden geconfronteerd met het feit dat veel projecten op de plank zijn blijven liggen.
De andere ambitielijnen;
Buitengebied in balans.
Iedereen gezond.
Leefomgeving van de toekomst
Leefbare kernen
Gemeente en de samenleving
Vormen een grote opgave voor de komende jaren.
Buitengebied in balans
Voor het buitengebied is het NPLG en het PPLG een zeer grote opgave. Al zijn we als gemeente nog niet aan zet, we zijn zeer content dat de wethouder hierin een pro-actieve rol heeft aangenomen als zal het moeilijk worden de agrarische sector hier naar tevredenheid van dienst te zijn. Want naast de agrarische sector staat ook onze natuur onder druk en laten we daarin het behoud van de staat van ons landschap niet vergeten.
Iedereen gezond
Voor het sociaal domein lijkt het erop dat we de financiën in de grip krijgen, maar met zekerheid is dit niet te zeggen. Deels omdat we incidenteel met grote uitgaven te maken krijgen en bepaalde zorgbehoefte gewoonweg ingevuld moet worden. Positief is wel dat het erop lijkt dat het woonplaatsbeginsel binnen de jeugdzorg financieel in ons voordeel gaat werken. Ik zeg lijkt erop! Voorzitter ik kom daar straks op terug middels een amendement wat we indienen om meer bekendheid te geven over de beschikbaarheid van een onafhankelijke client ondersteuner. We hopen hiermee de zorgvraag meer recht te doen en de tevredenheid over de beoordeling en toewijzing te vergroten. Daarnaast is bewegen een belangrijke en preventieve manier om de gezondheid op peil te houden. Bewegen en deelnemen aan sport moet laagdrempelig en voor iedereen toegankelijk zijn. Daarom juicht de fractie van Lokaal Dinkelland ook toe dat het college de komende 4 jaar de subsidie OZB voor maatschappelijke instellingen voortzet. Alle kleine beetjes helpen om sportbeoefening te bevorderen en eenzaamheid tegen te gaan. Daarnaast vindt de fractie van lokaal Dinkelland het belangrijk dat sommige regionale voorzieningen beschikbaar blijven, zoals de ijsbaan in Enschede. We horen ook graag hoe de andere fracties hier tegenaan kijken?
Leefomgeving voor de toekomst.
Op dit moment de de klimaatconferentie in Egypte bezig en opvallend is dat daar de diverse staatshoofden en regeringsleiders aangeven dat er meer moet gebeuren om een leefbare aarde te behouden. Het kan zo niet langer. Maar terug in eigen land gaat het invoeren van harde maar noodzakelijke maatregelen maar mondjesmaat of wordt er telkens naar omwegen gezocht om de helaas pijnlijke ingrepen ook daadwerkelijk uit te voeren. Het probleem wordt hierdoor alleen maar groter, dat zien we helaas ook in de agrarische sector waar men in het verleden heeft nagelaten beperkingen in te stellen waardoor de ingrepen nu veel pijnlijker zijn. Ook in Dinkelland zullen we daarom veel meer vaart moeten maken met het verduurzamen van gebouwen en het opwekken van duurzame energie, mede ook om niet afhankelijk te zijn van dure externe leveranciers en producenten. Hoe tegenstrijdig kan het zijn dat we eigenlijk de wind in de rug hebben met het verduurzamen door de hoge energiekosten van dit moment. Het mes snijdt hier aan 2-kanten. We beperken de achteruitgang van het klimaat en we besparen op de energie kosten. Toch vragen we het college om ons over de voorgang periodiek te informeren.
Leefbare kernen.
In de meeste kernen zijn thans bouwlocaties beschikbaar, dat was in het verleden wel eens anders, maar nu doemt een nieuw probleem op. Wie kan er nog bouwen en wie kan het betalen. Vooral voor de starters is het bijna onmogelijk om een eigen woning te kopen/bouwen, aangezien de kosten enorm zijn gestegen. Gaat het college hiervoor haar beleid aanpassen en wat gaat het college doen om vooral voor deze doelgroep een woning beschikbaar te krijgen. Hier is hulp bij nodig!
Daarnaast is er haast geboden om voldoende bedrijventerreinen beschikbaar te hebben. Hier hebben we een achterstand en hoe gaat het college dit oplossen? Immers VAB locaties mogen hiervoor niet het alternatief zijn, anders gaat dit tenkoste van de leefomgeving voor de toekomst.
Gemeenten en de samenleving
Mijn Dinkelland 2030 krijgt hopelijk de komende jaren nog meer impact en zorgt voor uitvoering van goede initiatieven vanuit de kernen. Vandaar ook dat de fractie van Lokaal Dinkelland graag ingaat op het verzoek om verruiming van het leefbaarheidsfonds. Van hieruit heeft het college dan ruime middelen voorhanden om goede initiatieven ook financieel te ondersteunen. Dit biedt meer soelaas dan elke kern een klein budget beschikbaar te stellen. We moeten blijven werken om de afstand tussen bestuur en de inwoners te verkleinen, een absolute must in deze tijd van toenemende polarisatie. We kunnen het hebben over participatie, deliberatieve democratie, gemeente app etc, het gaat erom dat we oog en oor hebben voor onze burgers en tussen hen staan. De beslissingen en besluiten nemen in het belang van onze inwoners.
Voorzitter, amendement onafhankelijke client ondersteuner