Lees onderstaand de afscheidsspeech van fractievoorzitter Boy Scholtze terug. Vanaf ca. 56:30 is de speech te bekijken via de youtube-video van de gemeente Haaren. Vanaf 1uur en 22 minuten is zijn bedankwoord naar de griffie, voorzitter, plv. voorzitter en bodes te horen, welke hij uitsprak namens de gehele gemeenteraad.
Afscheidsspeech Gemeente Haaren 17-12-2020
Dank u wel voorzitter. Je zult het altijd zien: net nu ik voor één keer Cubaans lang zou mogen spreken omdat we geen tijdslimiet mee hebben gekregen, laat mijn stem me in de steek. Het goede nieuws is dat ik ben getest en de uitslag was negatief, dus medisch gezien is mijn aanwezigheid hier in ieder geval verantwoord. Voor sommigen is dat wellicht slecht nieuws, want nu zal ik met deze stem mijn best doen om nog één keer wat zinnigs te vertellen. Althans, dat zal ik proberen (en dan mag u zelf invullen of dit slaat op de inhoud, of het geluid!).
In 2013 werd ik door mijn partij verkozen tot lijsttrekker van de VVD in Haaren. Als u mij op dat moment had verteld dat ik bij de laatste raadsvergadering van de zelfstandige gemeente Haaren de laatste spreker namens de raad zou zijn, zou ik u nooit geloofd hebben. En nu valt deze schamele eer mij vandaag ten deel. “Bittersweet”, zouden de Engelsen zeggen. Bitter, omdat dit geen feestelijk moment is. Sweet, omdat het wel een bijzonder en memorabel moment is. Extra bitter, is dat we deze bijzondere en ceremoniële raadsvergadering in deze setting moeten houden vanwege de huidige lockdown. Met slechts vier fractievoorzitters, de voorzitter en griffier in het gemeentehuis en de andere raadsleden, wethouders, ambtenaren en betrokken inwoners thuis achter de laptop of tv. Maar in breder perspectief is dit slechts klein leed. De huidige pandemie heeft namelijk veel groter leed veroorzaakt, en dat doet ‘ie nog steeds. Natuurlijk het verdriet door het verlies van naasten en geliefden. Het verdriet vanwege eenzaamheid of depressiviteit. Het verdriet vanwege de onmacht. En het verdriet vanwege medische of economische tegenslag. Eerlijk gezegd had ik niet verwacht dat mijn generatie ooit in deze situatie terecht zou komen, maar het is de realiteit. En ondanks al het verdriet dat niet in woorden te vatten is, gloort er ook iedere keer weer hoop. Er ontstaan innovatieve ideeën, creativiteit is aan de orde van de dag en op de één of andere manier is er sprake van een soort bijzondere afstandelijke saamhorigheid. Tegelijkertijd verandert de wereld om ons heen, en daarmee de samenleving, in rap tempo. Want wie had een jaar geleden gedacht dat we zo ver uit elkaar zouden zitten? Dat een mondkapje standaard op ons boodschappenlijstje zou staan? Dat handen schudden totaal uit ons systeem zou zijn? Dat geeft allemaal weer hoe buigzaam de mensheid is. En dat doet mij erin blijven geloven dat we deze nare periode samen doorkomen. Hou vol, het komt écht weer goed.
Vijfentwintig jaar geleden begon het verhaal van de huidige gemeente Haaren. In 1996 werden de toenmalige gemeenten Esch, Helvoirt en Haaren samengevoegd en een jaar later verrijkt met de komst van het mooie Biezenmortel. Er is vanavond al veel verteld over wat de afgelopen vijfentwintig jaar hebben gebracht en daarbij is in vogelvlucht door de talloze hoofdstukken van ons verhaal gelopen. Wat vanavond nog niet verteld is, is dat er ook een generatie Haaren bestaat. En toevallig is dat mijn generatie. Eerder heb ik hier al eens verteld dat mijn vroegste herinneringen zijn dat ik als vierjarig jochie aan de rand van het schoolplein op commando ‘Tilburg aan de kant, wij willen Loon op Zand’ scandeerde. En hoe ik als jochie van vijf meeliep in de carnavalsoptocht in een zelfgemaakt pak vol haren en met de historische leus “Wij zèn onder Haoren gekomen”. Ik wil maar zeggen, mijn generatie wéét niet beter dan dat we gemeente Haaren zijn. En in dat opzicht, is dit absoluut een historische gebeurtenis, een mijlpaal voor een hele generatie.
Van het verhaal Haaren, heb ik zelf zo’n 15 jaar actief mee mogen maken. Tien jaar Haaren, het Jongerenpanel Haaren, commissielid en nu fractievoorzitter in de gemeenteraad. In die jaren is er zoveel gebeurd, alleen dat zou al een boek waard zijn. Ik geloof dat we zo’n beetje alles meegemaakt hebben: mooie momenten, nare momenten, unieke momenten. Iemand zei me ooit dat het hele politieke handboek in Haaren toegepast moest worden en daarop reflecterend klopt die observatie eigenlijk wel. Dat brengt ook allerlei emoties met zich mee. Nu weet ik voorzitter, en dat zult u ongetwijfeld erkennen, dat ik in mijn fanatisme soms ook de emotie naar voren laat komen. Laat ik dat maar mijn jeugdige enthousiasme noemen. Toch denk ik dat voor ons allemaal geldt dat dit vak, want dat is het raadslidmaatschap wel degelijk, je van het ene naar het andere uiterste kan voeren. Ik ben teleurgesteld geweest als mijn ideeën, moties of voorstellen niet werden overgenomen. Ik ben boos geweest als politiek of onkundig handelen belangrijker werd geacht dan het nemen van goede besluiten. Maar vooral ben ik blij geweest als we een succesvol proces doorlopen hadden, trots geweest als resultaten zichtbaar werden en enthousiast geworden van de blijdschap wanneer inwoners, ondernemers of organisaties zich begrepen en gehoord voelden. Met veel plezier ben ik die ontelbare keren dit huis binnengestapt en iedere keer ben ik weer dankbaar naar buiten gelopen. De werkbezoeken waren telkens een feest en het contact met iedereen hier binnen en buiten was een continue stimulans om door te gaan. Het was niet altijd gemakkelijk en zeker niet alle besluiten waren goed, maar ik geloof dat Biezenmortel, Esch, Helvoirt en Haaren er goed voorstaan. Dat het een voorrecht is om hier te wonen, te werken en te vertoeven. En dat ‘de gemeente’, in de breedste zin van het woord, er samen met ‘de gemeenschappen’ alles aan heeft gedaan om naar eer en geweten een veilige, prettige omgeving te creëren tijdens de afgelopen kwart eeuw.
En toch zijn er ook zeker momenten geweest, dat ik me letterlijk afgevraagd heb: waarom en voor wie doen we dit allemaal? De buigzaamheid van de mens, heeft ook een keerzijde. De oordeelsvorming is namelijk net zo flexibel. Daarnaast hebben we anno nu te maken met de sociale media. Enerzijds een zegen, maar anderzijds ook een crime omdat het enorm eenvoudig is je ongezouten mening, tot in het extreme getrokken, anoniem te ventileren. Het ene moment krijg je nog geheel tegen het protocol in een staande ovatie van ruim 400 aanwezigen vanwege je eerste bijdrage in het herindelingsdossier, een aantal maanden later krijg je bedreigingen in datzelfde dossier, terwijl jouw mening niet veranderd is. Bedreigingen die ver gaan. Ik heb u al ooit verteld dat ik het voor mij persoonlijk nog tot daaraantoe vind; als politicus of bestuurder kies je voor een positie in de spotlights en (hoe triest ook) deze onzin hoort daar kennelijk bij. Maar deze types beseffen zich niet dat hun handelen verder gaat en reikt dan alleen mij of welke politicus dan ook. Wij hebben families en naasten en die lezen de sociale media wel of ook, die zien en voelen het leiden en de pijn. Dat is vreselijk kan ik u vertellen. Ik heb geconcludeerd dat het vaak een roep om aandacht is, die het beste te beantwoorden is met de negeertruc, hoe moeilijk ook. Dan is de lol er zo van af. Maar toch; de wond geneest, littekens blijven. Mijn oproep: denk na voordat je zomaar wat roept of schrijft en verdiep je op z’n minst in de materie voordat je dat überhaupt doet. Politici en bestuurders, op welk niveau dan ook, zijn in de eerste plaats mens net als uzelf.
Het raadslidmaatschap is bijzonder eervol, dat zal iedereen die dit ambt mag of heeft mogen bekleden, met me eens moeten zijn. Onderdeel zijn van de democratie en het openbaar bestuur is een feestje, zo beschouw ik het zeker. De gemeente is een prachtige bestuurslaag die het dichtst bij de inwoners staat en besluit over zaken die we iedere dag tegenkomen of meemaken. Wat vind ik het dan ook jammer dat het enthousiasme onder jongere generaties dramatisch keldert. Want ik ben er van overtuigd dat er veel talent rondloopt. Maar op de één of andere manier wordt dit niet, of in ieder geval te weinig, benut. Dat is sonde, want zoals gezegd hou ik van het lokale bestuur. Opschaling is daarbij écht niet zaligmakend. Ik doel niet per se op onze situatie, maar in het algemeen. Een kleine, daadkrachtige gemeente die slim samenwerkt en innovatief omgaat met democratische legitimiteit is mijns inziens zeer levensvatbaar. Inderdaad, ik vind het ontzettend jammer voor onze gemeente dat ons dit niet is gelukt of gegund. Maar ik hoop dat de kleine gemeente niet iets van het verleden gaat worden. Inwoneraantallen of oppervlaktes zijn alles behalve zaligmakend. Innovatie, lef en creativiteit des te meer. Maar daar is wel de jongere generatie bij nodig. Nu heb ik niet de illusie dat deze oproep direct een enorm bereik zal hebben, maar wat zou het mooi zijn als er een nieuwe generatie lokale politici en bestuurders zal opstaan die deze lef durft te tonen, creativiteit toe weet te passen en innovatief te werk gaat. Laten we daar met z’n allen onze schouders onder zetten. Want dát is in het belang van onze inwoners, veel meer dan een politieke discussie over getallen of euro’s.
Tot zover mijn inleiding, dan nu het belangrijkste. Want ik wil van deze gelegenheid gebruik maken om à la Oscars een aantal mensen te bedanken. Allereerst voorzitter, ben ik dank verschuldigd aan mijn voorgangers. Ik wil ze toch even genoemd hebben; Ans, Ton, Wil, Cees, Wim, Martin. Natuurlijk Wil van Nistelrooij en Eric van den Dungen. Gedurende veertig jaar is het liberale netwerk in onze dorpen stabiel gegroeid en ingebed. We hebben meegeschreven aan het verhaal zoals het er nu ligt en onze verantwoordelijkheid genomen. Ik heb er vertrouwen in dat dit in de nieuwe gemeenten zal worden voortgezet. In Vught door Mark, Nathalie, Albert en ‘onze Bert’. In Tilburg door Maarten, Freek, Niels, José, Yvonne en Oscar. In Oisterwijk door Anne-Christien, Rob, Con, Vincent en ‘onze Ton’. En in Boxtel door Rob en Lisa. Helaas missen we Peter en Claudia in dit rijtje en wat vind ik het rot dat zij hier vanavond niet aanwezig kunnen zijn. In de voorbije twee-en-een-half jaar zijn we een hecht team geworden met z’n drieën en potverdorie, wat had ik het hen gegund om in Boxtel actief verder te gaan. Helaas door omstandigheden kan Peter vooralsnog niet in de raad van Boxtel plaatsnemen en dat is stevig balen. Tegen hem wil ik zeggen voorzitter, dat ik trots ben op hoe hij gegroeid is de afgelopen jaren. En ga vooral door! Om dat aan te moedigen heb ik voor hen beiden dit boekje gekocht; een hedendaagse vertaling van Cicero’s ‘Hoe je verkiezingen wint’. Dit Romeins handboek voor een effectieve verkiezingscampagne gaat zeker van pas komen! Peter en Claudia ben ik veel dank verschuldigd, want het was heel erg fijn om na een zware periode als eenmansfractie weer met meerderen te zijn om te sparren, te discussiëren en het werk te dragen. En volgend jaar gaan we gedrieën een nieuwe hobby zoeken voor de donderdagavonden!
Zojuist heb ik al gememoreerd aan mijn bewondering voor het lokale bestuur en de lokale democratie. De gemeente is immers in mijn optiek de meest onderschatte bestuurslaag. Maar tegelijkertijd, moeten we onszelf ook weer niet overschatten. Hier waren we daar nog wel eens goed in. Ik zei wel eens gekscherend: we doen hier net of we het parlement van de Verenigde Naties vertegenwoordigen, maar we zijn ‘slechts’ de gemeente Haaren! We moeten alles wat we doen altijd in perspectief plaatsen. Dat neemt niet weg dat we grote denkers zijn die grote dingen gedaan hebben. Daarom wil ik mijn collega’s hier een boekje met dezelfde titel overhandigen, en uiteraard heb ik ook een exemplaar voor de voorzitter en griffier meegenomen. In dit boekje staan 365 citaten voor 365 keer inspiratie. Want nu de meesten van ons volgend jaar onze inspiratie niet meer uit het raadswerk in Haaren kunnen halen, kan dit boekje de leemte die ontstaat wellicht opvullen. Maar bovendien wil ik u allen namens mijn partij hartelijk danken voor de prettige samenwerking de voorbije jaren en uw inzet voor Biezenmortel, Esch, Helvoirt en Haaren.
Tot slot voorzitter, wil ik nog iemand bedanken. Iemand die voor mij een inspiratie is geweest, en nog steeds is. Ik heb het dan over Frans Ronnes. Zoals Haaren mijn gemeente is, is Frans mijn burgemeester. Mijn bewondering voor het openbaar bestuur is altijd aangewakkerd door Frans en ik vond het een oprecht voorrecht om met hem samen te werken, in ons geval voor het door ons beider geliefde Charter of European Rural Communities. We hebben tijdens de reizen talloze gespreken gevoerd, gefilosofeerd en gediscussieerd. Want inhoudelijk waren we het zeker niet altijd eens, maar Frans heeft mij geleerd wat het Openbaar Bestuur betekent voor de mens. Tijdens één van onze laatste telefoongesprekken, drukte Frans me nog op het hart vooral door te gaan, zowel met het Charter als de gemeente Haaren. En dat heb ik gedaan, met liefde en vol dankbaarheid.
Ik ga afronden voorzitter. Mijn favoriete verhaal uit de oudheid is het verhaal van de Dioscuren, oftewel de Tweelinghelden Castor en Pollux. Niet geheel toevallig is dat overigens ook mijn sterrenbeeld. De twee waren onafscheidelijk en werden gezien als de beschermers van de Grieken en Romeinen. Toen Castor tijdens een veldslag sneuvelde, was Pollux ontroostbaar. Hun vader de Oppergod Jupiter (of Zeus) schonk Pollux onsterfelijkheid, maar hij stond er op dit te delen met zijn tweelingbroer Castor. Daarop leefden zij gedurende de dag als stervelingen op de aarde, maar waakten zij ’s nachts gebroederlijk en onafscheidelijk aan de hemel, als goden op de berg Olympos. U zult begrijpen dat, zonder te willen overdrijven, de gemeente Haaren mijn Castor zal zijn voorzitter. En het openbaar bestuur? Ik mag daar dan nu uitgaan voorzitter, maar daarmee gaat het openbaar bestuur niet uit mij. Dus dat blijft mijn Pollux en we zullen zien waar de tweeling me heenleidt.
Voorzitter, straks verlaten we het gemeentehuis van de gemeente Haaren voor de allerlaatste keer en gaan onze vier prachtige dorpen een nieuwe toekomst tegemoet. De laatste letters in het verhaal van de mooie gemeente Haaren worden zorgvuldig opgeschreven. Het was me een eer om hier aan bijgedragen te hebben. Daarvoor ben ik zeer erkentelijk. Het ga u allen goed en heel graag, tot ziens!
Zet cookies aan om de video te tonen.