Ik wil het met u hebben over het woord participatie. Dat vind ik een verwarrend woord.
De helft van de mensen denkt namelijk bij het woord participatie aan ‘meedoen in de samenleving’. Bijvoorbeeld als in: krijg ik op school dezelfde kansen als iedereen? Heb ik dezelfde toegang tot werk als iedereen? Hoe zijn de sociale netwerken? De andere helft van de mensen denkt bij het woord participatie aan wat anders, namelijk aan ‘meedoen in besluitvormingsprocessen’. Bijvoorbeeld als in: ben ik geïnformeerd over een wegafsluiting? Mag ik mijn mening geven over de biodiversiteitsplannen? Mag ik meebeslissen over de inrichting van een nieuwe woonwijk?
De overlap in beide begrippen is dat iedereen moet kunnen meedoen, zowel jong en oud, man en vrouw, met beperking en zonder, etcetera. In een krantenartikel, gesprek of beleidsstuk is het echter wel belangrijk om meteen te weten over welk soort participatie het gaat. Daarom heb ik een simpel voorstel voor het gebruik van het woord participatie. Mijn voorstel is als volgt: als het gaat om meedoen in de samenleving, blijven we het woord participatie gebruiken. Als het gaat om meedoen in besluitvormingsprocessen, gaan we het woord participatie vervangen voor het woord ‘zeggenschap’. Dat is immers in de kern waar deze vorm van participatie om draait: hoeveel zeggenschap iemand krijgt in een besluitvormingsproces. Laten we dat dan ook zo concreet benoemen!
Nul zeggenschap is dan dat je als inwoner alleen wordt geïnformeerd (en soms zijn er ook situaties die niet meer dan dat vragen) en maximaal zeggenschap is dat inwoners zelf mogen beslissen. En daar zitten – net als in het huidige participatiebeleid van de gemeente – allemaal gradaties tussen. Dat blijft hetzelfde. Alleen het woord participatie vervangen we voor zeggenschap. Daar wordt het volgens mij alleen maar duidelijker van!
Marianne Hutten