Door: Thijs Vos (Partij Sleutelstad)
Meer dan honderd Haagse erfpachters werden eerder dit jaar opgeschikt door een gigantische stijging van de erfpachtcanon: waar zij eerder slechts een paar tientjes per jaar betaalden steeg dit na hertaxatie naar duizenden euro’s. Het gaat om bedragen die verhonderdvoudigen. In het meest extreme geval steeg de erfpachtcanon van zo’n vijftig euro naar ruim €10.000,- per jaar.
De oorzaak van deze absurde, plotselinge prijsstijgingen ligt in de wijze waarop de erfpachtcanon wordt vastgesteld: de gemeente Den Haag stelt de canon vast voor een periode van 75 jaar. Na deze 75 jaar vindt een nieuwe taxatie plaats. In Den Haag verliep de vastgestelde canon bij zoveel erfpachters, dat de gemeente niet zelf een taxatie-bureau kon selecteren, maar verplicht was om deze via een Europese aanbesteding te selecteren. De bureaus die de aanbesteding wonnen hanteerden een andere taxatie-systematiek dan gebruikelijk was. Terwijl eerdere taxateurs uitgingen van de verkoopprijzen van bestaande woningen, gingen de twee nieuwe bureaus juist uit van de verkoopprijs van nieuwbouwwoningen (om de erfpacht van jaren 50-woningen vast te stellen(!)).[1]
Net als Den Haag heeft ook de gemeente Leiden grond uitgegeven via erfpacht en net als Den Haag hanteert Leiden een canon-termijn van 75 jaar.[2] Partij Sleutelstad bereiken weliswaar geen signalen dat de excessen zoals in Den Haag zich ook voordoen in Leiden, maar de problemen aldaar roepen gezien de vergelijkbare erfpacht-systematiek die we in Leiden hanteren wel vragen op.
Op grond van artikel 45 van het Reglement van Orde stelt het lid Vos (Partij Sleutelstad) het College van Burgemeester en Wethouders van de gemeente Leiden de volgende vragen:
Hoeveel woningen bevinden zich op grond die door de gemeente verpacht wordt?
Kunt een overzicht geven van het aantal gronden dat per jaar opnieuw getaxeerd moet worden?
Welke berekeningssystematiek wordt er gehanteerd om de grondwaarde te bepalen?
Wordt de waardebepaling door de gemeente zelf gedaan of door externe taxateurs?
Met welk percentage is de erfpacht-canon de afgelopen drie jaar gemiddeld gestegen? Valt er al iets te zeggen over de verwachte canon-stijgingen van de aankomende jaren?
Zijn er jaren waarin het aantal te hertaxeren gronden dusdanig hoog is dat een Europese aanbesteding verplicht is? Zo ja, in hoeverre heeft de gemeente dan invloed op de wijze dat de taxatie plaatsvindt?
Wat is de reden dat Leiden een canon-termijn van 75 jaar hanteert? Is het niet logischer om de canon jaarlijks te indexeren of voor een korte termijn vast te stellen zodat erfpachters niet met extreme prijsstijgingen worden geconfronteerd?
Gebruikt de gemeente erfpacht alleen als inkomstenbron of wordt het ook gebruikt om andere beleidsdoelen te verwezenlijken? In dat laatste geval: Om welke beleidsdoelen gaat het?
Hoe zijn in Leiden de bevoegdheden rondom erfpacht verdeeld tussen de gemeenteraad en het college?
Heeft het college kennisgenomen van de extreme canon-stijgingen in Den Haag? Wat vindt het college hiervan?
Is het college het met ons eens dat canon-stijgingen van meer dan 1.000% onwenselijk zijn?
Kunt u uitsluiten dat dergelijke exorbitante prijsstijgingen zich ook in Leiden voor zullen doen? Zo ja, op welke manier verschilt de Leidse situatie van Den Haag? Zo nee, bent u bereid om maatregelen te nemen om dit te voorkomen? Zo ja, welke?
Bent u bereid om een maximum te stellen aan canon-stijgingen, zodat erfpachters waarbij de canon tijdens een ‘perfecte storm’ (koopkrachtcrisis, energiecrisis en de Oekraïne-oorlog tegelijkertijd) plaatsvindt niet voor een periode van 75 jaar jaarlijks een onevenredig hoog bedrag aan erfpacht-canon moeten betalen?