Woensdag 20 maart is al weer een week geleden: de regerende landelijke partijen hullen zich na wat vaagtaal kort na de uitslag nog steeds in stilte en zullen zich intern bij voortduring de vraag stellen waar het mis gegaan is. Ondanks kapot geoefende ‘lijsttrekkers’-debatten, gelikte reclamecampagnes, mediastrategen en het collectief bashen van een opkomende partij is het toch gebeurd: het volk heeft massaal anders gestemd en daarmee een signaal achtergelaten dat zijn weerga niet kent.
Niet alleen zullen Provinciale staten in heel Nederland bevolkt worden door nieuwkomers, ook de samenstelling van de 1 e Kamer kent vanaf mei een hele andere dynamiek. Rutte zal moeten zorgen voor een volle batterij van zijn telefoon en tegen heug en meug koffie moeten gaan drinken wil hij de komende periode nog iets voor elkaar krijgen. Bovendien werpt de uitslag van deze verkiezing zijn schaduw al vooruit voor de 2e Kamer verkiezingen die over maximaal 2 jaar gehouden zullen worden. Als het kabinet niet voor die tijd al struikelt zal het heel krampachtig proberen het gebarsten coalitievaasje te behoeden voor verdere schade. Regeren, ‘doen’ in VVD termen, zal niet het motto zijn maar ‘laten’: geen nieuwe maatregelen die het volk nog bozer maken, geen loze beloften meer doen waar de coalitiepartijen bij nieuwe verkiezingen pijnlijk aan herinnerd worden, lastige dossiers worden even op de plank gelegd om te rijpen. Nederland gaat in het slechtste geval op slot, met alle gevolgen van dien. Mocht dit het scenario worden dan is de hoop dat het maar snel over is en Nederland het stemhokje weer in mag. De coalitie probeert dit echter met man en macht te voorkomen omdat hun wankele positie dan mogelijk definitief ondergraven wordt.
Lokaal zal het gelukkig vooralsnog niet zo’n vaart lopen: de gemeente is niet afhankelijk van hetgeen er in Den Haag gebeurt. Gemeenteraadsverkiezingen zijn pas in 2021, dus dat duurt nog wel even. Wel zullen, hoewel er formeel geen relatie is tussen land en gemeente, ook op gemeentelijk niveau gevolgen worden verbonden aan het landelijke stemmen. Wij bereiden ons vast voor op een verdere groei van de lokale partijen: deze hebben immers niet het verlammende dat landelijke partijen soms kenmerkt en staan er geheel voor u!