Door Pieter Grinwis op 6 oktober 2021 om 08:31

Oplossing voor toeslagenangst nodig

‘Het Kinderopvangtoeslagenschandaal laat zien dat het toeslagensysteem niet werkt voor de mensen voor wie het bedoeld is. Juist van mensen die de financiële ondersteuning het hardst nodig hebben, vragen we de meeste bureaucratische vaardigheden. En bovendien lopen ze een grote kans op terugvorderingen’, zegt Pieter Grinwis.

‘We hebben nu een systeem om mensen te helpen waarbij de cynische constatering is dat sommige mensen de toeslagen niet weten te vinden, niet kunnen aanvragen, of – na de toeslagenaffaire – niet meer durven aan te vragen.

Dit systeem moet op de schop. Het moet eenvoudiger en rechtvaardiger. Tot het zo ver is, vraag ik het kabinet om een uiterste inspanning om toeslaggerechtigden te benaderen.

Het is cruciaal dat we actuele cijfers krijgen over het niet gebruik. Cijfers van na het toeslagenschandaal, zodat we de impact daarvan kunnen zien. Zolang mensen die recht hebben op toeslagen niet bereikt worden, voeden we elkaar in Den Haag met de illusie dat de regelingen om mensen te helpen sociaal zijn. Dit is helaas een papieren werkelijkheid, bedacht in een Haagse modellenwereld.’

Problemen toeslagenstelsel vragen om een nieuw stelsel

‘Honderdduizenden toeslaggerechtigden vragen geen zorg-, huur- of kinderopvangtoeslag aan, terwijl deze huishoudens moeilijk kunnen rondkomen. Veel mensen weten, kunnen of durven geen toeslag aan te vragen en zitten daardoor onnodig krap bij kas. Vandaag vraag ik tijdens de Algemene Financiële Beschouwingen actie om deze kwetsbare groepen recht te doen. Toeslagenangst is een bestaand probleem dat vermoedelijk groter is geworden door de kinderopvangtoeslagaffaire.

Ik pleit voor een radicale herziening en vereenvoudiging van dit failliete systeem van huur-, zorg-, kinderopvangtoeslag en het kindgebonden budget. Tot de herziening er is, moet het kabinet een uiterste inspanning plegen om deze huishoudens te bereiken met de toeslagen waar ze recht op hebben. Bijvoorbeeld door alle huishoudens actief te benaderen.

Uit de meest recente cijfers over het niet-gebruik van toeslagen blijkt dat 250.000 toeslaggerechtigde huishoudens geen gebruik maken van de zorgtoeslag. En ongeveer 1 op de 6 huishoudens die recht hebben op kindgebonden budget maakt hier geen gebruik van. De cijfers zijn echter zeer gedateerd en komen uit 2015 en 2016. Vandaag vraag ik het kabinet om zo snel mogelijk het onderzoek te actualiseren en met nieuwe cijfers te komen.’