Doorbraak: eindelijk een pensioenakkoord
D66-minister Wouter Koolmees heeft deze week een pensioenakkoord gesloten. Dat is een belangrijke doorbraak na bijna tien jaar denken, praten en onderhandelen over onze pensioenen.
Jongeren en ouderen waren ontevreden met het huidige stelsel. Jongeren omdat het onzeker was hoeveel pensioen er nog voor hen overbleef en ouderen omdat zij het idee hadden dat zij te weinig pensioen kregen. Al het pensioen zat in één grote pot, waarvan onduidelijk was wat precies bij wie hoorde. Zo ging bijvoorbeeld tot bijna de helft van de inleg van jongeren direct naar het pensioen van ouderen. Het huidige pensioenstelsel is bovendien gebaseerd op de arbeidsmarkt van vijftig jaar geleden. Het was daarom drastisch aan hervorming toe. Met het nieuwe akkoord worden pensioenen eerlijker en persoonlijker, Er is meer kans op een goed pensioen en er komt meer keuzevrijheid. Deze modernisering was hard nodig. Het verouderde pensioenstelsel wordt nu voorbereid op de toekomst. Door samen te werken krijgen we echte verandering voor elkaar!
Op dit moment wordt een deel van pensioenpremie van jongere werknemers nog ingezet voor de pensioenopbouw van oudere werknemers. Dat maakt het pensioen niet alleen ondoorzichtig, maar ook oneerlijk. Een 45-jarige werknemer die besluit om zzp’er te worden loopt in het huidige pensioenstelsel tot wel 40% pensioen mis. Voortaan gaat de betaalde pensioenpremie veel meer naar je eigen pensioenopbouw. Dat maakt het persoonlijker en duidelijker. Pensioenfondsen kunnen kiezen voor twee soorten contracten, één met echt persoonlijke pensioenpotjes in de opbouwfase, of één met persoonlijke pensioenopbouw met extra ruimte om tussen generaties risico’s te delen. Maar in beide soorten contract wordt het pensioen persoonlijker en transparanter.
Meer kans op een goed pensioen voor jong en oud
De spaarpotten voor pensioenen groeien door het geld te beleggen. Het geld van mensen die verder voor hun pensioen zitten, kan offensief worden belegd zodat het meer op kan leveren. Hoe dichter je bij je pensioendatum komt, hoe voorzichter wordt belegd. Zo krijg je meer kans op een goed pensioen. Ook kunnen pensioenen straks sneller worden verhoogd. Er blijft genoeg geld in de pot om jongeren van nu en straks een goed pensioen te geven. Voor zelfstandigen wordt het makkelijker om vrijwillig te sparen voor je pensioen. En door de aanpassing van het contract hoeven pensioenfondsen volgend jaar al niet te korten als hun dekkingsgraad boven de 100 procent ligt. De laatste jaren ontstond er veel druk om een hogere rekenrente te gaan gebruiken. Op die manier zou de rekening worden doorgeschoven naar volgende generaties. Er is nu expliciet afgesproken om de voorzichtige rekenrente te blijven gebruiken, waardoor de belangen van jongeren, werkenden en ouderen zijn geborgd.
Er komt de mogelijkheid om op de pensioendatum maximaal tien procent van het gespaarde pensioenvermogen in een keer op te nemen. Daarmee kan je bijvoorbeeld je hypotheek aflossen, je huis verduurzamen of eindelijk die droomreis maken. Ook wordt gekeken hoe werkenden nog meer keuzevrijheid kunnen krijgen, bijvoorbeeld het gebruiken van een deel van je pensioenpremie voor aflossing van je hypotheek.
Om de AOW ook in de toekomst betaalbaar te houden is in het verleden afgesproken de AOW-leeftijd te verhogen en te koppelen aan de stijgende levensverwachting. Deze koppeling blijft bestaan, maar de scherpe randen gaan er af. Dit gebeurt op een manier die evenwichtig uitvalt voor alle generaties. Vooral nu we zien dat voor teveel mensen het lastig is gezond de snel stijgende AOW-leeftijd te halen.
De AOW-leeftijd zal niet in 2021 maar in (PM) de 67 jaar bereiken en in tussenliggende jaren (PM) stijgen. Daarna wordt de koppeling van de AOW-leeftijd aan de levensverwachting verzacht. Een jaar langer leven betekent straks niet meer een jaar langer werken, maar (PM) maanden langer werken en (PM) maanden langer pensioen. We houden de koppeling met de levensverwachting dus terecht in stand, maar op een zodanige manier dat de verhouding tussen gewerkte jaren en pensioenjaren ongeveer gelijk blijft. Voor mensen met zware beroepen maken we het tijdelijk mogelijk om afspraken te maken over eerder stoppen met werken. De groep die nu tegen hun pensioen aanzit, heeft zich niet goed kunnen voorbereiden op de verhoging van de AOW-leeftijd met omscholing of duurzame inzetbaarheid. Daarom wordt het voor werkgevers en werknemers voor de komende (PM) jaar mogelijk om – zonder boete – samen een uitkering af te spreken ter hoogte van de AOW, om vanaf (PM) jaar voor de AOW-leeftijd te stoppen met werken. Daarnaast gaan sociale partners en de overheid extra investeren in (om)scholing en duurzame inzetbaarheid.
Verzekeringsplicht voor alle werken voor arbeidsongeschiktheid
D66 wil zelfstandig ondernemers alle ruimte bieden. Tegelijkertijd mogen we de ogen niet sluiten voor problemen, zoals het feit dat teveel zelfstandigen niet verzekerd zijn tegen arbeidsongeschiktheid en een groeiende groep kwetsbare zelfstandigen aan de onderkant van de arbeidsmarkt. Het regeerakkoord wilde deze zelfstandigen beschermen door hen recht op sociale zekerheid te geven, maar dat blijkt juridisch erg ingewikkeld. Mede daarom komt er nu een verzekeringsplicht voor alle werkenden voor arbeidsongeschiktheid. Dat past ook bij de veranderende arbeidsmarkt. Voorwaarde voor D66 is dat zelfstandigenorganisaties nauw bij de uitwerking worden betrokken, de premie voor zelfstandigen betaalbaar moet zijn en er geen zelfstandigen van de verzekering mogen worden uitgesloten, zoals nu nog te vaak het geval is. Ook wordt gekeken naar de mogelijkheid van een opt-out van deze verzekeringsplicht, bijvoorbeeld als iemand al een eigen verzekering heeft.
De komende maanden zal het akkoord verder worden uitgewerkt en omgezet in wetgeving. Ik ben heel blij dat we na jaren van stilstand nu eindelijk aan de slag kunnen. Dat is in het belang van alle pensioendeelnemers; werkenden en gepensioneerden, jong en oud.
Steven van Weyenberg
Voor meer informatie over dit onderwerp verwijs ik je graag door naar onze website.
Tweet dit artikel Deel dit artikel op Facebook
Tweet dit artikel Deel dit artikel op Facebook
D66 wil bouwen aan het nieuwe verdienmodel van Nederland. Aan verduurzaming van onze economie, aan een eerlijke en open arbeidsmarkt en aan een dienstbare financiële sector. Aan een land dat onderneemt en bloeit en na stilstand weer vooruit gaat.
Nieuwe welvaart vraagt om groei van onze economie. Dat is de beste manier om de overheidsfinanciën op orde te brengen. Groei zorgt voor nieuwe banen. Groei zorgt voor innovatie en vernieuwing. En duurzame groei is de sleutel naar een welvarende toekomst. Allereerst moet de overheid zijn financiën op orde brengen, tegelijkertijd kan zij ruimte maken en gericht investeren. D66 heeft een groeiagenda om deze kansen te pakken.