Afgelopen maandag werd in Heerlen het eerste Huis van het Recht in Nederland geopend. ‘Een geweldige stap, want als mensen hun recht niet meer kunnen halen, dan blijft onrecht bestaan,’ aldus SP-Tweede Kamerlid Michiel van Nispen. De SP nam enige tijd geleden het initiatief voor huizen van het recht omdat in een rechtstaat het vanzelfsprekend zou moeten zijn dat je je recht kunt halen. Toch is het de laatste jaren steeds moeilijker geworden om dat daadwerkelijk te kunnen doen.
Het eerste Huis van het Recht is nu een feit. Van Nispen: ‘Het is heel mooi dat Heerlen de primeur heeft. En dat is niet voor niets. De waarnemend burgemeester van Heerlen, Emile Roemer, heeft zich hier enorm voor ingezet. In samenwerking met de president van de rechtbank Peter Pulles en het Juridisch Loket. Het is ook mooi dat de Minister enthousiast is over ons initiatief. Nu gaan we ervoor zorgen dat op nog veel meer plekken in het land ook Huizen van Het Recht komen. Heerlen laat zien dat het kan. Maar zoiets lukt niet vanzelf. Naast een goed idee heb je lokale betrokkenheid en mensen met lef, zoals Emile Roemer, nodig om hier werk van te maken.’
Waarom is je recht halen in Nederland voor veel mensen lastig?
Het zijn ingewikkelde procedures, waar veel mensen al niet eens aan beginnen. Ook vanwege de hoge kosten, je bent zo honderden euro's kwijt aan griffierecht. De grote beveiligde rechtbanken zijn vaak ook niet in de buurt, dat is ook een drempel voor veel mensen om naar de rechter te stappen. Bovendien duurt het lang voor een zaak voorkomt. Problemen sluimeren daardoor lang en escaleren voordat ze bij de rechter komen.
Welke oplossing bieden de Huizen van het recht voor deze problemen?
Iedereen heeft recht op recht. Of in ieder geval recht op hulp bij een oplossing. Dat moet in de buurt zijn, laagdrempelig en betaalbaar. Juridische of sociale hulp op een niet al te ingewikkelde manier tegen niet al te hoge kosten. Mensen moeten er op kunnen vertrouwen dat de overheid er voor hen is als ze die nodig hebben. Voor iedere 60.000 inwoners moet een rechter nabij zijn. In de Huizen van het recht zit een spreekuurrechter, maar ook een mediator, een advocaat, en schuldhulp. Daarnaast is er verbinding met bijvoorbeeld het wijkteam en de sociale dienst van de gemeente. De Huizen van het recht moeten een Eerste Hulp bij sociaal-juridische vraagstukken worden. Een soort huisarts van de juridische wereld.
Lees hier ons plan voor de Huizen van het recht.