In de raadsvergadering van 7 juli heeft GroenLinks het woord gevoerd over de herinrichting van de Heuvel, het financieel perspectief, de corona impact analyse en de Steenovensebaan in Dorst.
Corona Impact Analyse (Van der Zanden)
Vanaf begin maart veranderde ineens alles in Nederland en dus ook in Oosterhout toen het Corona virus ons overspoelde. Er werden vervolgens allerlei beperkingen opgelegd die een grote invloed hadden en nog steeds hebben op het leven van iedereen. Maatregelen die iedereen pijn hebben gedaan. Bepaalde ondernemers moesten hun zaak sluiten. Mensen konden niet meer op bezoek bij hun familieleden in het verzorgingstehuis. Kinderen zaten ineens thuis omdat de scholen dicht gingen. De grenzen werden feitelijk gesloten waardoor reizen naar het buitenland niet meer mogelijk was. En dat alles was nodig om het aantal besmettingen met Corona zoveel mogelijk te beperken en vooral de IC’s op de ziekenhuizen niet te laten overstromen. De maatregelen hebben uiteindelijk hun effect gehad. Het aantal besmettingen is teruggelopen en langzaamaan kan het normale leven weer opgepakt worden. Maar dit zullen we wel voorzichtig moeten doen. Wanneer de teugels te veel worden losgelaten, kan het virus zomaar weer de kop op steken. Dat zien we in verschillende delen van Europa. Het lijkt nu weg, maar is nog steeds als een soort veenbrand aanwezig.
Dat betekent dat we ons als gemeente ineens met hele andere dingen bezig moeten gaan houden. Aan de ene kant zullen we de gevolgen van de afgelopen maanden zo goed mogelijk moeten verwerken, aan de andere kant zullen we rekening moeten houden met een periode waarin er allerlei beperkingen zullen blijven gelden. Het is daarom goed dat de gemeente gestart is met een Corona Impact Analyse. Het eerste resultaat hiervan bespreken we vanavond in deze gemeenteraad. Bij deze willen wij dan ook de complimenten uitspreken aan iedereen die hier de afgelopen tijd hard aan heeft gewerkt vanuit de gemeente. En natuurlijk ook aan alle inwoners die hieraan hebben deelgenomen. Gezien de snelheid waarmee alles moest gebeuren zien we dit echt als een eerste analyse die de komende tijd nog verder verdiept zal gaan worden. Bij die verdieping is het vooral van belang om ervoor te zorgen dat we geen groepen in de samenleving missen. Zoals het college ook aangeeft zal er vooral ingezet moeten worden op de deelname van jeugdigen en jongeren in de rest van het proces. Tot nu toe lag de nadruk vooral op de oudere inwoners van Oosterhout.
Voorzitter, naar aanleiding van alle opgehaalde informatie zijn er een achttal bestuurlijke prioriteiten vastgesteld. Dat zijn duidelijke prioriteiten. Zo is GroenLinks er erg tevreden mee dat duurzaamheid juist nu een belangrijke prioriteit blijft van de gemeente. We moeten daar stevig de regie blijven voeren als gemeente om verder te gaan naar een duurzame en klimaatneutrale samenleving.
Voorzitter, een groot deel van de begroting van de gemeente Oosterhout heeft te maken met het Sociaal Domein: jeugdzorg, welzijn, minimabeleid, uitkeringen, reïntegratie, sociale werkvoorziening, WMO en schuldhulpverlening. Het gaat om voorzieningen die gebruikt worden door inwoners van Oosterhout die op de een of andere manier kwetsbaar zijn en daardoor extra ondersteuning nodig hebben van de gemeente. Dit zijn vaak de groepen die bij een crises als eerste in de problemen komen. En van een crisis is nu zeker sprake, want corona gaat zoals het er nu naar uit ziet ook grote economische gevolgen hebben. De behandeling van de begroting 2021 zal dan ook belangrijk worden voor de politieke keuzes die in Oosterhout gemaakt gaan worden met betrekking tot de gevolgen die Corona heeft. Om dan duidelijkheid te krijgen over de gevolgen van de corona crisis voor het sociaal domein zal GroenLinks dan ook een amendement indienen om het Sociaal Domein als extra bestuurlijke prioriteit mee te nemen in het vervolg van de Corona Impact Analyse.
Financieel Perspectief Corona (Van der Zanden)
Vandaag behandelen wij in de gemeenteraad een uitgebreide versie van de concernrapportage. Normaalgesproken is dat een redelijk technisch stuk met de financiële stand van zaken van de eerste maanden van het jaar. Dit jaar zijn we met de corona crisis geconfronteerd die veel zaken op zijn kop heeft gezet.
Met dit financieel perspectief wordt een eerste voorlopige inkijk gegeven in de gevolgen die corona gaat hebben voor de gemeente Oosterhout. Zo worden onder andere een aantal mogelijke scenario’s geschetst en de gevolgen daarvan voor de financiële positie van de gemeente. Gelukkig is deze positie op dit moment goed. Vorig jaar zijn er eenmalige voordelen geweest waardoor nu een bedrag van €2,4 miljoen opzijgezet kan worden om tegenvallers ten gevolge van Corona op te vangen. Ook de gemeente Oosterhout krijgt de gevolgen van de jarenlange bezuinigingen van de landelijke overheid, en dan vooral de korting op het sociaal domein, steeds nadrukkelijker te voelen. Sinds een aantal jaar is er ook in Oosterhout een situatie dat we structureel wat meer geld uitgeven dan er binnenkomt. Dit is absoluut nog niet te vergelijken met de situaties in andere gemeentes, maar we zullen hier wel scherp op moeten gaan letten, want op de lange termijn is dit natuurlijk niet vol te houden. En dat zal betekenen dat we bepaalde principes misschien toch wel eens los moeten laten.
Wat de uiteindelijke gevolgen voor de begroting gaan zijn van Corona? Dat zal pas duidelijk worden als we weten hoe de gemeente Oosterhout gecompenseerd gaat worden voor alle gemaakte kosten van de afgelopen periode? En veel belangrijker, de hoeveelheid geld die de komende jaren vanuit het Rijk naar de gemeente zal gaan? Komt er een structurele compensatie voor de coronasituatie? Wat gaat er gebeuren met het trap-op, Trap-af principe dat steeds gevolgd wordt bij de uitkering die de gemeente van het Rijk krijgt? En wat gaan de gevolgen zijn van het anders gaan inrichting van de verdeling van gelden uit het gemeentefonds? Iets waar vooral de kleinere gemeentes in Nederland (en daar hoort Oosterhout ook bij) flink wat van zullen gaan merken. Pas als dat duidelijk wordt, kan er een onderbouwde begroting voor 2021 opgesteld gaan worden. Het in een vroeg stadium betrekken van de raad hierbij is dan ook noodzakelijk, want er zullen echt keuzes gemaakt moeten gaan worden voor 2021.
Voorzitter, voor GroenLinks is het dan van belang dat we die keuzes zo gaan maken dat niet de groepen aan de onderkant van de samenleving de klappen op gaan vangen. Dat is namelijk wel vaker het geval bij een crisis. De ondersteuning moet dus vooral terechtkomen bij die mensen en kleine ondernemers die het nodig hebben. Zo is er bij de vorige crisis ook in Oosterhout bezuinigd op voorzieningen in de wijken. En juist dat soort voorzieningen zijn hard nodig. Laten we zuinig zijn op wat we hebben en dus o.a. de Pannehoef behouden en weer in gaan zetten als voorziening voor de inwoners van Oosterhout. De afgelopen maanden is er regelmatig applaus gegeven voor de mensen die vooraan in de strijd hebben gestaan bij de corona crisis. En dat zijn meestal niet de mensen die het meeste verdienen. Applaus is mooi, maar je kunt er de boodschappen bij de supermarkt niet mee afrekenen. Waar we dat plaatselijk kunnen doen, moeten we dat als gemeente doen. En verder moeten we ook landelijk aan de bel trekken. Dat gebeurt vanavond al door de motie waarin een aantal partijen oproept tot het afschaffen van de verhuurdersheffing. Een heffing die de mensen met de kleine beurs sterk raakt. Hun huren gaan omhoog om deze heffing te betalen. En de huur moet je toch echt betalen met geld, dat kan niet met applaus. Juist op het gebied van het sociaal domein kunnen we als gemeente mensen ondersteunen die dat nodig hebben. Naar de mening van GroenLinks ligt daar de uitdaging om dat op zo’n manier te doen dat deze mensen, juist nu in de moeilijke tijd die er aan gaat komen, de ondersteuning blijven krijgen die ze nodig hebben.
Herinrichting Heuvel (Boers)
Het doet ons goed dat er in goed constructief overleg met de inwoners en ondernemers van De Heuvel, verenigd in De Heuvelkring, een goed plan is ontstaan voor de herinrichting van ons mooie plein. Ook het ontwerpbureau Quadrat heeft alle belanghebbenden van deskundig advies voorzien. Complimenten passen hier dus een drietal partijen. In die zin hebben wij weinig toe te voegen, voorzitter. Men is het immers eens. Het ziet er goed uit. Er wordt met respect omgegaan met de bestaande bomen en de kinderkopkes zoals wij die hier noemen en die voor een belangrijk deel de uitstraling van het plein bepalen, komen weer terug. Logisch, zou ik zeggen.
En verder zal een en ander in overleg verder worden uitgewerkt. Prima.
Echter, voorzitter, één belangrijk aspect mag en moet wat ons betreft juist op dit moment meer aandacht krijgen en dat is de parkeermogelijkheid op de Heuvel. Nu de Heuvelkring de raad schriftelijk heeft laten weten en dat bij de inspraak ook nog tot driemaal toe herhaalde dat zij op termijn ook graag een autoloze Heuvel zien, is dit wat ons betreft ook het moment om daaraan te gaan werken. En dus ook de daad bij het woord te voegen. In een amendement, ondersteund door en mede-ingediend door ……….. stellen wij voor het aantal auto’s in 4 fasen terug te brengen naar 0, zij het dat er wel wat ruimte moet blijven voor auto’s van mindervaliden.
Hoe we dat gaan doen, voorzitter, is aan het college, steeds in overleg met De Heuvelkring. We kunnen er 10 jaar de tijd voor nemen.
Wat we ook kunnen doen, voorzitter, is nooit meer met elkaar praten over een parkeervrije Heuvel en het ten eeuwige dage hierbij laten. Maar dit lijkt ons het aangewezen moment om nu langzaam die kant uit te gaan!
Steenovensebaan (Boers)
Wij willen graag met deze kleine bijdrage het moment markeren, dat er een einde komt aan de varkenshouderij Lavi aan de Steenhovensebaan. We geven er een klap op zogezegd. Een prima ontwikkeling voor de bewoners in die omgeving, die vele jaren te hoop hebben gelopen tegen uitbreiding van het bedrijf. En een hele goede ontwikkeling voor de natuurlijke omgeving van De Duiventoren, een fraai stuk bos aan die kant van Oosterhout.
Het feit dat hiermee ook de uitbreiding met nieuwbouw van een 1.5 ha grote stal voor de huisvesting van 4.670 zeugen van de baan is, zorgt voor ons allemaal voor een grote opluchting.
Wij zullen daarom instemmen met uw voorstel om af te wijken van het beleid rond kostenverhaal, zoals aangegeven in de door ons vastgestelde Nota kostenverhaal 2017-2022. Dat moet dan maar een keer, want dat is het ons waard. Dat neemt niet weg dat wij de motie van de VVD hierover mee zullen indienen en dus vanzelfsprekend ook mee zullen ondersteunen.