Poliflw

Door Gert-Jan Segers op 14 september 2020 om 17:22

Een lelijke afspraak met een bittere nasmaak

Het is de week na de week ervoor... Een paar van de meest bewogen politieke dagen die ik heb meegemaakt. De al langer bestaande afschuwelijke situatie van vluchtelingen en migranten in kamp Moria veranderde in een inferno na een afschuwelijke brand die het kamp in de as legde. En dat gaf nog meer urgentie om te zoeken naar manieren om de mensen daar te helpen.

Na intense gesprekken in Den Haag konden we een kleine stap zetten. Maar dat heeft heel veel los gemaakt. Jullie hebben mij en de fractie gemaild, geappt, rechtstreeks aangesproken over jullie teleurstelling over de Nederlandse reactie op de ramp op Lesbos. Al schrijvend probeer ik hier voor mezelf tot meer helderheid te komen en daarmee jullie een eerste antwoord te geven op de vele vragen.

De kritiek die er loskwam heeft niet de vorm van kritiek zoals die er kan zijn bij een willekeurig andere politieke afspraak over een willekeurige begroting. Nee, dit ging dieper. In jullie reactie proefde ik diepe teleurstelling over de reactie van ons land na een humanitaire crisis op een eiland aan de rand van ons continent. Een onvrede – verdriet vaak zelfs – over een kille ‘deal’ waarin tegenover 100 kwetsbare mensen weer andere afspraken staan. Politiek op z’n lelijkst, las ik veel.

En zo is het. Het is een lelijke afspraak met een bittere nasmaak.

Ik heb er de laatste dagen veel over nagedacht en met mensen die het dichtst bij me staan over gesproken. En ik ben er nog niet over uitgedacht. Maar wil alvast wel een paar gedachten delen. Want juist nu het spannend is, moeten we elkaar proberen vast te houden.

Allereerst. De intense teleurstelling over de afspraken van donderdag laten zien waar ons hart klopt. In ieder geval het hart van een heel groot deel van de mensen die zich verbonden voelen met de ChristenUnie. Als we zeggen dat we willen opkomen voor kwetsbaren, dan is dat geen slogan of vrome wens. Het is echt. De verantwoordelijkheid voor wat er met deze mensen op het uiterste deel van ons continent gebeurt, voelen we ook echt. En als er hier dan slechts 100 mensen opgevangen gaan worden en als dat aantal ook nog eens afgaat van het totale aantal vluchtelingen dat Nederland van elders opneemt, dan is dat ook echt een bittere teleurstelling. En jullie hebben die niet onder stoelen of banken gestoken.

Voor mijzelf is dit een heel indringende herinnering aan de opdracht waarmee m’n vier collega’s en ik mede namens jullie de politieke arena zijn ingestuurd. In die weerbarstige politieke context proberen we ons altijd te laten leiden door naastenliefde, maar wel in de wetenschap dat we soms met vallen en opstaan maar een klein stapje in de goede richting kunnen zetten. En in de overtuiging dat iets doen altijd beter is dan niets doen.

Ten tweede. We hebben deze jaren niet alleen momenten gehad met mooie politieke resultaten, maar ook soms ook van grote teleurstelling. Zo’n moment was de onmogelijkheid om in de formatie het kinderpardon te verruimen. Ik noemde dat toen direct een bittere pil. Maar we hebben elkaar toen ook beloofd dat we elke kans om het kinderpardon alsnog te verruimen zouden aangrijpen. Met vijf zetels zijn we bescheiden qua omvang en kunnen we echt niet alles naar onze hand zetten. Maar soms is het precies genoeg om toch het verschil te maken. En dat lukte bij het kinderpardon op een moment dat we al bijna niet meer durfden te hopen.

Ook vandaag is die inzet precies hetzelfde. Ik vat jullie reacties ook nu op als een hardgrondige aanmoediging om het opnemen van 100 kinderen en andere kwetsbaren vanuit Lesbos niet het eindpunt te laten zijn.

Voor deze 100 mensen in de wanhoop van Lesbos wordt Nederland nu voor het eerst een plek van hoop. Nadat staatssecretaris Broekers-Knol vorige week eerder een hard ‘nee’ had laten horen op de vraag of Nederland kinderen wil opnemen, is dit een eerste stap in de goede richting. Maar omdat de wanhoop nog veel groter is, is dit voor ons niet het eindpunt, maar juist het hernieuwde begin van de blijvende zoektocht naar manieren om meer mensen hoop te bieden. Net als destijds bij het kinderpardon.

Dan ten derde. In deze coalitie komen sommige partijen op het punt van ons vluchtelingenbeleid van twee verschillende planeten. Waar velen van jullie kritiek laten horen over de te kleine stap in de goede richting, werd op de andere planeet de VVD onder vuur genomen door De Telegraaf, PVV en Forum omdat die partij juist weer te grote concessies zou hebben gedaan. In ons land dat op dit punt soms bitter verdeeld is, hebben we als fractie een uiterste poging ondernomen om toch een afspraak te maken waarmee we het leven voor sommige mensen op Lesbos verbeteren.

Wat daarbij niet hielp is dat we die dag tot een vergelijk móesten komen omdat er nu een keus van ons werd gevraagd. De tijdsdruk was hoog, juist omdat het acute leed ter plekke zo groot is. Niemand van Lesbos opnemen was voor mij ook geen optie meer. Niets doen kon echt niet meer. Maar het zo moeten praten over mensen in nood is al vreselijk. Onderhandelen over humaniteit is eigenlijk niet te doen. En het maken van een zeer onvolkomen afspraak over kwetsbare mensen is nog erger. Alleen zou ik niet weten hoe ik dat op deze plek en in deze verantwoordelijkheid middenin de polarisatie van ons land kan vermijden of ontlopen.

Ten vierde. Of deze afspraak een breekpunt in de coalitie zou moeten zijn, is een politieke inschatting die we allemaal verschillend maken. Ik wilde in deze, soms barre, zeer gepolariseerde verhoudingen het allemaal een heel klein beetje minder erg maken. Als we geen afspraken hadden gemaakt was niemand van Lesbos opgevangen. Niets doen of breken had daarmee ook vreselijke consequenties. De keus die we maakten, heb ik met mijn beste weten en beste kunnen gemaakt. Of het al deze moeite en teleurstelling waard was, is aan jullie. En aan God.

Tot slot. Er wordt mij deze dagen een spiegel voorgehouden en ik heb geleerd dat als dat gebeurt, je er even heel goed in moet kijken. En dat doe ik. Politiek is het zoeken naar een wankel vergelijk tussen mensen van soms totaal verschillende politieke planeten en met soms totaal verschillende opvattingen. Maar dat zoeken naar een vergelijk mag nooit ‘gewoon’ worden. Zeker niet als het gaat over humaniteit. Menswaardigheid. Dit werk is een roeping. Een opdracht. En deze dagen zijn een zeer intense herinnering aan de roeping waarmee ik acht jaar geleden ben begonnen en waaraan ik wil vasthouden:

Doe met je beste weten alles wat je kunt, geef alles wat je hebt, aan de mensen die het meeste van jouw hulp moeten hebben. Want alles wat je voor de minste aanzienlijken van Jezus’ broeders en zusters doet, dat doe je voor Hem (Matteus 25). Dit is waar ons, waar mijn hart klopt. Zó willen we politiek bedrijven. Op hoop van zegen.

Dank voor jullie eerlijkheid, jullie bewogenheid, jullie betrokkenheid, jullie gebed..

Door Joël Voordewind op 10 september 2020 om 21:11

Gisteren zagen we het inferno op Lesbos. We zagen de beelden van mensen in paniek, zwervend over het eiland, zonder eten en onderdak. De tragische situatie die er al veel langer is op Lesbos, is na de brand extra schrijnend geworden. U weet dat we al langer voor en achter de schermen aandringen op hulp voor de meest kwetsbaren op dat eiland. U weet dat we al langer kinderen in Nederland willen opvangen. U weet dat we hier binnen de coalitie veel gesprekken over voerden die tot afspraken over hulp ter plekke hebben geleid, maar tot nu toe niet tot opvang in Nederland.

Na de brand van gisteren zijn we opnieuw het gesprek aangegaan om kinderen ook hier hulp te bieden. Het geeft me een naar gevoel om zo over mensen, over ‘aantallen’ te onderhandelen, alsof het abstract is en geen kwestie van mensenlevens. Maar we voerden de strijd júist om een verschil te maken voor die kwetsbare mensen, die acuut hulp nodig hebben. Het valt me zwaar om te bedenken dat we maar een beperkte groep kunnen helpen. Jullie voelen dat ook zo, dat blijkt uit de vele reacties die we krijgen. Maar voor de mensen om wie het gaat is het een hemelsbreed verschil.

En dus was voor ons niets doen geen optie.

Vandaag hebben we met VVD, CDA en D66 afspraken kunnen maken over opvang in Nederland. Gisteravond heeft de Europese Unie al vierhonderd kwetsbare, alleenstaande kinderen van Lesbos naar het Griekse vasteland overgebracht. Nu hebben we afgesproken dat Nederland daar vijftig kinderen van op zal nemen. Bovendien neemt Nederland nog vijftig kwetsbare mensen op, voornamelijk vrouwen en kinderen.

Deze afspraken komen op de bestaande afspraken. We trekken 4 miljoen euro uit voor de opvang van alleenstaande kinderen op het Griekse vasteland. Deze maand komen de eerste kinderen in de opvanghuizen. Het eerste opvanghuis is al klaar. Nederland moet zo snel mogelijk 50 kinderen opnemen, wat in de loop van drie jaar oploopt tot 500 kinderen. Zij krijgen opvang, onderdak en voogdij. Daarnaast verandert er niets aan de 1 miljoen euro voor humanitaire hulp die het kabinet gisteren al had toegezegd.

Nederland neemt nu verantwoordelijkheid. Er is nu een acute crisis gaande en Nederland neemt nu toch een aandeel.

Maar laat ik er niet omheen draaien. Het is en blijft een compromis binnen de coalitie en dat soort afspraken kom altijd met stevige kanttekeningen. Met rauwe kanten, waar je kritisch op kunt zijn en waar ook wij kritisch op zijn.

De groep van 100 mensen die naar Nederland komt, valt onder de groep van 2000 vluchtelingen die we volgens bestaande afspraken in een periode van vier jaar een thuis zouden bieden in Nederland. Het cynisme van de politieke afspraken is dus dat de vluchtelingen die we helpen in deze crisissituatie, niet bovenop de aantallen vluchtelingen komen die we hadden toegezegd op te nemen. Ik zei het al: dat praten over aantallen, dat voelt sowieso cynisch.

Maar met de vlammen van Lesbos voor ogen, was niets doen geen optie.

Sommigen zullen zeggen: had het kabinet dan laten vallen. Maar dan hadden we helemaal niets kunnen betekenen voor deze mensen die komen uit de hel van Lesbos.

Ik vind dat Nederland barmhartiger kan zijn bij het opvangen van vluchtelingen. Onze inzet is daar dan ook steeds op gericht. We blijven ons inzetten voor een barmhartiger vluchtelingenbeleid. We zetten ons in voor een Europese aanpak waarin alle 13.000 vluchtelingen een dak boven hun hoofd hebben.

We zullen er scherp op toezien dat de uitvoering van de afspraken daadwerkelijk bijdraagt aan een rechtvaardiger asielbeleid. Mijn en onze inzet gaat door.

Door Joël Voordewind op 8 augustus 2020 om 11:42

Reactie op oproep voorgangers over vluchtelingenkinderen

Vandaag verscheen er een brief van vele predikanten, priesters en voorgangers, gericht aan de volksvertegenwoordigers van het CDA en de ChristenUnie. Ze schrijven dat ze zich zorgen te maken over de kinderen die leven in de erbarmelijke omstandigheden op de Griekse eilanden. Ze hebben daarom een aantal vragen voor de Kamerleden. Middels deze blog wil ik vanuit de ChristenUnie een antwoord geven op de brief.

Het is mooi om te zien dat er onder christenen zoveel bewogenheid is voor de kinderen in de vluchtelingenkampen. In de afgelopen weken ontving ik veel kritische mails van betrokken mensen. Deze brief laat nogmaals zien: het hart van christelijk Nederland klopt voor deze kinderen, zonder ouders en in een schrijnende situatie. De ChristenUnie deelt deze bewogenheid.

Juist om die reden is te begrijpen dat we veel kritiek kregen toen we, samen met CDA, VVD en D66, begin juli niet vóór de in de brief genoemde motie stemden. De ChristenUnie was en is het immers eens met de lijn van deze motie: het komen met een plan voor een opvang van de kinderen in Nederland. Er is echter geen Kamermeerderheid voor een barmhartiger asielbeleid, zo schreef Gert-Jan Segers al in een eerder blog. Daarom zijn we genoodzaakt binnen de coalitie over asielbeleid afspraken te maken. En daarom stemden we tot onze spijt tegen de motie.

Binnen de coalitie is afgesproken dat er met Nederlandse hulp gezorgd wordt voor de opvang van uiteindelijk vijfhonderd kinderen, op het Griekse vasteland. Zij krijgen een veilig onderkomen, onderwijs en voogdij. Daar heeft de Nederlandse overheid zich aan gecommitteerd. En daar houdt de ChristenUnie het kabinet dan ook aan. Het is een compromis, maar het moet een compromis zijn dat wérkt en ervoor zorgt dat de vluchtelingenkinderen veilig zijn.

We hebben het kabinet voor een deadline gesteld. Uiterlijk in september moeten de eerste kinderen naar de opvang op het Griekse vasteland zijn gebracht. Daarvoor moet alles op alles worden gezet. Komt de opvang niet van de grond, dan heroverwegen we onze steun aan het plan. Dat betekent dat de optie om een deel van de kinderen wél naar Nederland te brengen ook weer op tafel komt. Voor de ChristenUnie staat namelijk één ding voorop: deze kinderen verdienen een veilige plek om op te groeien.

Met de uitspraak van de Raad van State kwamen direct projecten op het gebied van woningbouw en infrastructuur stil te liggen. Om die vergunningen weer vlot te trekken, is geïnventariseerd welke maatregelen op korte termijn genomen konden worden om stikstofruimte te creëren. Daaruit zijn deze drie maatregelen naar voren gekomen:

- de verlaging van de maximum snelheid

Over de aanpassing in het veevoer is nu veel te doen onder boeren en dat begrijp ik. Dat er een ministeriële regeling is die voorschrijft wat een koe moet eten, tast boeren aan in hun vakmanschap. Als geen ander weten boeren wat ze hun vee moeten voeren en ze maken zich ongerust over de gezondheid van hun dieren.

Daarom stond en sta ik helemaal achter het initiatief van de melkveehouderij om met een alternatieve veevoer maatregel te komen. Daarvoor werd de datum van 1 juli afgesproken. Mocht het overleg geen resultaat opleveren, dan zou worden teruggevallen op de ministeriële regeling. Het is goed om te zien dat de afgelopen weken constructief overleg gevoerd is tussen ministerie en melkveehouderij en dat wederzijds begrip gegroeid is.

Toch is het niet gelukt om er samen uit te komen en daar baal ik enorm van. Natuurlijk had ik graag gezien dat er een regeling was gekomen die beter aansluit op de boerenpraktijk. Als Parlementslid kan ik echter niet zomaar de criteria van de Raad van State terzijde schuiven. En daar knelt het. Als de veevoer maatregel niet goed juridisch te borgen en handhaafbaar is, zal de rechter er – zodra er een zaak is – zeker een streep doorheen zetten. Daarmee komen direct vergunningen voor andere projecten, die stikstofruimte nodig hebben, in de knel. En dan zijn we weer terug bij af.

Nu hebben CDA en VVD een motie ingediend waarin ze bepleiten dat het PBL de ministeriële regeling en het voorstel van de sector doorrekent, evenals de optie waarbij boeren de keuze krijgen voor één van beide trajecten. Dit lijkt aantrekkelijk, maar het is goed om te beseffen dat ook het voorstel van de sector zelf van iedere melkveehouder een aanpassing van het voer vraagt. Daarbij moeten er duizenden privaatrechtelijke contracten worden gesloten tussen melkveehouders en voerleverancier die dan ook door de overheid gecontroleerd worden, om de toets van de rechter te kunnen doorstaan.

Of het nu langs de ene of de andere regeling is, we vragen de melkveehouderij om mee te doen. Dat is niet onmogelijk. We hebben het over een periode van 4 maanden waarin een reductie van 0,2 kiloton op een totaal van 280 kiloton gerealiseerd moet worden. Natuurlijk mag diergezondheid niet in de knel komen en daarom is in de ministeriële regeling een uitzonderingsbepaling daarvoor opgenomen. De komende weken worden gebruikt om in overleg met experts van o.a. diergeneeskunde te kijken of er nog aanvullende maatregelen nodig zijn.

Eind augustus zal het PBL komen met de doorrekeningen. Dat is later dan ik had gewild en ik had boeren graag eerder duidelijkheid willen geven. Het is belangrijk dat zij hun voorraden op orde hebben en zich voorbereiden op 1 september, de datum dat er een regeling ingaat.

Tegelijkertijd wil ik graag de blik vooruit richten en samen met de sector werken aan een nieuwe regeling vanaf januari 2021. De regeling die dan ingaat zal beter aansluiten bij de boerenpraktijk. De Tweede Kamer heeft daarover ook een motie van mijn hand aangenomen. Er is dan ook ruimte voor minder knellende regels, omdat vanaf volgend jaar gewerkt wordt aan maatregelen om de totale ‘stikstofdeken’ boven ons land te verminderen. Stikstof ‘leverancier’ is niet alleen de landbouw, maar ook de zee- en binnenvaart, de industrie, de bouw etc. Het oplossen van het stikstofprobleem gaat niet alleen de boeren, maar ons allemaal aan.

Geen kind zou geconfronteerd moeten worden met oorlog. Kinderen moeten zich veilig weten. Helaas is de werkelijkheid anders voor de kinderen op de Griekse eilanden.Hier vindt een steeds groter wordende humanitaire ramp plaats.  Duizenden mensen zijn op de vlucht geslagen voor gruwelijkheden van oorlog en hongersnood en zitten nu vast op de grens van ons continent. Er is een gebrek aan voedsel, water en veiligheid. De spanningen op de Griekse eilanden lopen op. In deze ellende zitten 2500 extreem kwetsbare kinderen. Ze kunnen worden misbruikt, verhandeld en anderen verdwijnen uit het zicht.

De Griekse overheid heeft via de Europese Commissie bijstand gevraagd voor de meest kwetsbare vluchtelingen, een groep van 2500 alleenstaande minderjarige kinderen. Tot vandaag de dag is de situatie in Griekenland onveranderd schrijnend en de situatie wordt met de dag erger. De noodkreet is door de coronacrisis alleen maar urgenter geworden; de situatie in de kampen is volgens artsen potentieel catastrofaal.

In Nederland hebben onder andere vluchtelingenorganisaties, gemeenten, kerken en andere organisaties die zich inzetten voor het welzijn deze kinderen het kabinet opgeroepen om solidair te zijn met Griekenland. Er zijn meerdere landen in Europa die hun verantwoordelijkheid voor deze kinderen al hebben genomen. De door het kabinet voorgestelde oplossingen bieden op de korte termijn geen oplossing. Het lot van deze extreem kwetsbare, alleenstaande minderjarige kinderen gaat ons aan het hart.

Met het indienen van deze motie mede namens CDA, LPO, PvdA, VVD & D66, willen wij dat de gemeente Ommen zich aansluit bij de ‘coalition of the willing’. Wij willen dat Nederland net zoals elf andere Europese landen, een bijdrage levert voor een passende oplossing voor de 2500 kinderen op de Griekse eilanden. Wij zijn verheugd dat de gemeente Ommen bereid is om hier een bijdrage in te leveren.

Onderstaand de bijdrage van Henk Huttinga namens de ChristenUnie in de vergadering van de commissie Bestuur, Middelen en Economie van donderdag 11 juni over de jaarrekening.

Mijnheer de voorzitter,

 De CU fractie is verblijd dat we financieel gezien over 2019 niet verder uit de bocht zijn gegaan dan nu blijkt. Het jaarverslag lezende en alles wat afgelopen jaar langsgekomen is, is het moeilijk te zeggen of dit vooral door goede stuurmanskunst is of ook deels geluk en onvoorzien. Wat ons betreft is er van beide wel wat aanwezig en heeft het in ieder geval geleid tot een minder slecht beeld dan dat van 2018, waarin de reservepositie opzienbarend werd uitgehold.

Hoewel het eigen vermogen licht steeg is de algemene reserve met 17,5 mio achteruit gehold naar een negatieve stand. Gelukkig bracht het rekeningresultaat wat verlichting voor het algemene beeld. Maar dat is helaas weer wat geflatteerd doordat het met name een boekhoudkundig resultaat is. De bankrekening is er niet extra door gevuld. Overigens vinden wij de voorstelling van het exploitatiebeeld een vertroebelende. U neemt daarin de reservemutaties mee terwijl de exploitatie juist het saldo van lasten en baten zou moeten zijn en dan kom je uit op ruim 2 miljoen euro. Tegelijk is het overall beeld van de financiële positie van onze gemeente helaas nog steeds onvoldoende en behoorlijk kwetsbaar. De Coronacrisis doet daar beslist geen goed aan, ook al zijn er diverse goede voornemens tot verbetering.

Ons steekt bijzonder de beperkende verklaring vanwege opnieuw onrechtmatige bestedingen agv onjuistheden in de aanbesteding- en contracten- sfeer. Dat moet beslist anders. Dit is nu voor het vierde achtereenvolgend jaar zo en het bedrag waarvoor het geldt wordt juist niet kleiner maar groter. Dat kan echt niet langer. Anders moeten er maar andere en wellicht harde maatregelen worden genomen.

Voorzitter, het college geeft zelf ook aan dat diverse begrotingswijzigingen door het jaar heen het beeld van de begroting en uiteindelijk van de rekening als resultaat behoorlijk kunnen beïnvloeden. Dat is op zich niet erg wanneer het volledig navolgbaar en transparant gebeurd. Maar ook over 2019 zijn er momenten geweest met Raads en college besluiten alsook naar wij aannemen besluiten in de organisatie die het zicht op het verloop van de begroting voor in ieder geval de raad hebben verslechterd. Wat ons betreft zouden we daar zoveel mogelijk van af moeten. De analyse van het rekeningresultaat geeft daar een mooi inkijkje in maar dat is achteraf. Het was in 2019 al heel fijn dat we ambtelijk werden bijgepraat meermalen over de stand van zaken. Laten we daar in ieder geval mee doorgaan.

Wij waarderen de ontwikkeling rond inhuur derden maar tegelijk is er wel heel veel vacatureruimte. Vraag is hoe we de organisatie vooral kwalitatief overeind houden. Ook hier is sprake van behoorlijke kwetsbaarheid, helemaal afgezet tegenover de steeds complexer wordende samenleving en de vraagstukken die er liggen voor de toekomst.

Voor het sociaal domein lijkt de gemeente steeds meer in control te komen, zeker afgezet ten opzichte van de laatst gewijzigde begroting. Dat constateert de accountant ook. Dat is op zich een goede ontwikkeling, daar waar vrijwel elke gemeente er enorm mee worstelt. Vraag is echter hoe het beeld is wanneer we naar de primitieve begroting terug kijken. Wij vinden dat onvoldoende zichtbaar.

De balans geeft wat ons betreft een iets positiever beeld dan begroot. Vooral ten aanzien van de schuldenpositie maar helaas niet ten aanzien van de algemene reserve.

De CU fractie onderschrijft volmondig de inhoud van de brief van de auditcommissie van de raad. Graag wil ik hier nog eens extra benadrukken de zorgen rond de rechtmatigheid en de sterke focus die er moet zijn op de top aandachtspunten. Zoals De Financiële positie gemeente Emmen De Business Case Wildlands (inclusief effecten corona) De Beheersing op inkoop en aanbesteding De Vernieuwing Accountantscontrole – Rechtmatigheidsverklaring College en Het Bepalen Van het ambitieniveau Interne Beheersing Daar komt nog bij de Effecten van corona op financiële positie en interne beheersing.

De opmerking van de auditcie rond de teksten in de begroting vinden wij ook niet verwonderlijk. Er zit vaak geen consequente lijn in tov de begroting en veelal zijn ze te langdradig. Per programma komt er minimaal een bladzijde bij tov de begroting. Leg bijvoorbeeld de onderwerpen uit de begroting in de programma’s naast de onderwerpen waarover gerapporteerd wordt, dan is dat oke. Maar tekstueel loopt het dan wel regelmatig uiteen qua voornemens en resultaat beschrijving. Dat kan echt een stuk beter. Ik zou beginnen met een veel beknoptere en puntiger beschrijving van de voornemens in de begroting. Dan kan ook veel gemakkelijker en duidelijker gerapporteerd worden over exact dat wat bedoeld wordt en zijn de smilies ook meer functioneel. Die zijn nu nog te subjectief, merken we. Overigens lieten de steekproeven die we deden zien dat er wel een behoorlijke poging is gedaan om voornemens en rapportage over het behaalde bij elkaar in de buurt te brengen en dat is goed om te zien, zeker tov hoe dit in het verleden vaak ging.

Voorzitter, we kwamen opnieuw de opmerking tegen dat afwijkingen relatief klein zijn tov het totale begrotingsbedrag. Deze opmerking is ook gehanteerd bij de beantwoording door het college van de schriftelijke vragen van de VVD en CU eerder dit jaar nav de perspectiefbrief 2020. Er wordt dan gemeld dat het maar 1 procent is of 2. Maar voorzitter, wij verkeren niet in de positie om zo relativerend over onze financiën te spreken. De achterliggende absolute getallen laten dit niet toe, want elke negatieve afwijking is er zeker nu wat ons betreft een te veel. Wij kunnen ons dat niet permitteren!

De begroting 2020 lijkt qua stijl veel op het coalitieakkoord: veel gepraat, maar weinig wol. Er wordt veel geld geclaimd, waar weinig concrete plannen tegenover staan. Veel is ook gerecycled: mobiliteitsvisie, de subsidioloog, de veerdienst allemaal al in 2018 beloofd. Verder wordt er veel ‘samen met inwoners’ gedaan, het ‘contact met inwoners en actief verbinding met de wijkpartners’ gezocht, maar veel concreter dan onderzoeken, aanscherpen of evalueren wordt het niet. De topprioriteiten, prioriteiten en aandachtspunten zijn na bijna 2 jaar uitgesleten termen en Visie van de stad lijkt ver weg.

Financiën

Een begroting terwijl er sprake is van afkoeling van de economie, stikstof en Pfas: de BV Nederland lijkt op slot te raken. Voor Gorinchem is uitstel van de ontwikkeling van Groote Haar helaas realistisch en we zijn verbaasd dat dit risico als zeer laag ingeschat wordt. De coalitie gaat naar ons idee van zeer scherp aan de wind naar onverantwoord scherp aan de wind varen:

0% investeringsruimte tot 2023 ondanks dalende baten worden forse meerjarenclaims ingeboekt: 7 miljoen DND, 15 miljoen scholencampus en 5 miljoen veerboten onze schuld per inwoner, onder het vorige college afgebouwd van € 4400,- naar 3900,- wordt weer naar grote hoogte opgestuwd: 4600 euro terwijl het landelijk gemiddelde op 2500 euro ligt. Het beleid om meer met eigen middelen te realiseren is losgelaten en dit legt een zware hypotheek op de toekomst. Dat in de Kbg Fin gesproken gaat worden over het evt. inzetten van Eneco-opbrengsten voor de schulden lijkt een doekje voor het bloeden. Eenmalige risico’s kunnen worden opgevangen door de algemene reserve, maar wat als de uitgaven structureel gaan stijgen of de inkomsten gaan dalen: minder legesopbrengsten of korting op het gemeentefonds. Willen we onze inwoners dan direct met de gevolgen confronteren:stijgende OZB-aanslagen of bezuinigingen? Wij hebben met de PPN het college het vertrouwen willen geven een verantwoorde begroting op te stellen, maar zien nu dat nieuwe structurele tegenvallers niet op te vangen zijn en de enorme uitgaven ons de komende 20 jaar vastzetten. Dat er een advies ligt om de raad beter te informeren (kbg fin van 4 nov) stelt ons nog niet gerust en is een gele kaart voor het college. Het meerjarig perspectief lijkt niet sluitend en dat baart ons zorgen. Motie: Stel scenario’s op (zie bijlage onderaan de pagina), waarin we het college vragen om keuzeopties in het geval dat.

Mobiliteit en bereikbaarheid

Er zijn op dit programma nauwelijks ambities, die ons gerust stellen. Ondanks alle mooie woorden over topprioriteit, lijkt het bij bamboeborden te blijven. De geconstateerde oost-west problematiek vraagt om een gedurfd plan voor fietsmobiliteit. Zoals in Zwolle, met een oude binnenstad zoals wij ook hebben, waar fietser en wandelaar uitgangspunt zijn gemaakt: een goede en snelle fiets-infrastructuur werpt daar vruchten af voor mobiliteit en bereikbaarheid, maar ook voor de economie. 

In het persbericht over de proef met het doseerlicht wordt wel aangegeven welke omleidingsroutes niet gewenst zijn (Concordiabrug naar Avelingen en Paardenwater, Heerenlaantje en Westwagenstraat), maar niet welke dan wel: de ChristenUnie-SGP stelt al langer voor om het autoverkeer om de binnenstad heen te leiden door slimme verbindingen aan te gaan: rondweg Noord ligt er al voor een groot deel. Mag deze wethouder in 2020 geld claimen? Dan graag hiervoor! Verder: ga parkeerterreinen buiten de stad benutten voor park&ride en zorg voor het opwaarderen van de carpoolplaatsen. Dit zijn nu een soort zompige crossterreinen, waar je ’s avonds liever niet alleen bent.

Onderwijs

Wethouder van Doesburg is aan de beurt om een groot bedrag vragen en wel voor een beroepen en innovatiecampus. Maar we gaan precies hetzelfde doen als in Drechtsteden met de RBIC. Doen we dat samen met Drechtsteden of niet en wat betekent dit voor de Gorcumse kansen.

Voor het technasium Fortes wordt dan weer een ander traject gevolgd, wat 1,5 miljoen gaat kosten. Welke relatie dit heeft met het leerpark is onduidelijk. 

In februari van dit jaar heeft ook Gorinchem het Taalpact ondertekend om laaggeletterdheid te bestrijden. Ik heb toen met de wethouder afgesproken later terug te komen op de gemeentelijke website in begrijpelijke taal. Dus bij deze: hoe staat het daarmee?

Sociaal Domein

Twee grote onzekerheden:

uitvoering participatiewet en BUIG (budget uitkeringen)  Uitvoering Jeugdwet 

Gorinchem heeft kunnen profiteren van een reserve, maar dat gaat knellen. Het lijkt onze fractie wijs te blijven investeren op preventie. Bij de DG&J zien we nog steeds te weinig grip en met een woud aan instellingen en behandelaars is sturing haast onmogelijk.

De aangekondigde Omdenknotitie biedt niet veel nieuws: al 4 jaar is het streven de kosten af te laten nemen, ook in de Knoppennotitie werd dat beoogd, maar de kosten nemen elk jaar toe! Het college meldt, dat alle huisartsen gebruik maken van de Jeugd-GGZ expertise, maar dit is dure generalistische basiszorg. Wij pleitten met onze motie juist voor brede uitrol POH-GGZ jeugd, die elders 50% minder verwijzingen oplevert. Wat is daar tot nu toe mee gedaan? 

We zien verder genoeg gespreksstof voor het overleg Sociaal domein: de samenwerking, afstemming en coördinatie binnen dit domein, respijtzorg en voorkomen overbelasting mantelzorgers en de decentralisatie Beschermd Wonen. 

Wij willen aandacht vragen voor de schuldenproblematiek en vooral voor snel en preventief handelen. De lichtste vorm van budgethulp wordt niet vergoed, wat een drempel kan opwerpen, met risico op grotere problemen. Wij zijn benieuwd of er mogelijkheden zijn drempels weg te nemen: Motie: Voorkomen is beter (zie bijlage onderaan de pagina).

We zitten onder de norm voor wijkagenten, terwijl er signalen zijn dat de handhaving te wensen over laat: Ziet het college voldoende aanleiding om het op de agenda te zetten bij het Regionaal Veiligheidsoverleg en te gaan lobbyen voor meer wijkagenten. In sommige gemeenten wordt geëxperimenteerd met de inzet van wijk BOA’s: ziet het college iets in dit idee?

Dan de Gorcumse mogelijk- makers: de folder deed ons geloven dat iedere medewerker een Gorcumse mogelijkmaker kan worden mits het juiste traject van opleiding e.d gevolgd zou worden, maar de operatie MENS kost over 2 jaar 1,5 miljoen euro. De beantwoording geeft aan dat de FV’s 1x per jaar worden bijgepraat, wanneer was dat?

Op onze vraag wat de ruimtecoaches gaan doen, was het antwoord: een begrip dat in het coalitieakkoord is opgenomen om de dienstverlening aan de samenleving te verbeteren. Tja….dan weten we nog niks.

Speelruimteplan

Positief dat er speeltoestellen voor kinderen met een handicap worden neergezet, maar het blijkt dat deze kinderen vaak erg eenzaam zijn door hun geïsoleerde bestaan. Wat is er mogelijk om dit te doorbreken?

Digtalisering

de dienstverlening wordt verregaand gedigitaliseerd, maar steeds meer mensen hebben moeite met de complexiteit van de samenleving. De nationale ombudsman heeft onlangs gepleit voor een laagdrempelig fysiek loket in elke gemeente waar inwoners met al hun vragen terecht kunnen en ze verder geholpen worden. Hoe staat het college tegenover dit pleidooi?

Gorinchem inspireert

Gorkum Beweegt voor cultuureducatie en participatie. Alles voor het geluk van de Gorcummers. Gaat het college dit ook meten? Want wij zijn reuze benieuwd of onze inwoners de komende jaren nu ook echt gelukkiger worden en waarvan dan precies. 

Uit onderzoek blijkt, dat cultuur het meeste bijdraagt aan het geluk van mensen, als ze het zelf beoefenen. Dat betekent prioriteit voor amateurkunst. 

Dit brengt ons bij het cultuurfonds, door de VVD bij de PPN geopperd en waar een aantal partijen en de wethouder positief over waren. Wij vinden het een interessant idee: dan hoeven partijen in ieder geval niet meer voor losse cultuurinitiatieven moties en amendementen in te gaan dienen, maar kan verwezen worden naar het fonds, dat onafhankelijk en vanuit een goed omschreven kader kan toebedelen, wellicht zelfs door de cultuursector zelf beheerd. N.a.v de berichtgeving over geld voor IFFG kregen we een noodkreet binnen van de Gorcumse uitdaging, die blijkbaar niks meer krijgt. Welke overwegingen heeft het college daarbij gehad?

Wat betreft het restafval lijkt de dalende tendens gestopt te zijn. In hoeverre is de landelijke streefnorm van 100 kg restafval per inwoner realistisch en welke stappen overweegt het college om daar in de buurt te gaan komen? In Horst aan de Maas is er per inwoner slechts 23 kilo restafval. Het kan dus wel! Wij willen in ieder geval zo min mogelijk verspilling en afval vandaar de motie Reclamefolders? Nee tenzij (zie bijlage onderaan de pagina).

In het kader van operatie Steenbreek en het vergroten van de biodiversiteit wordt de tuin achter het stadhuis aangepakt. Wij vinden dit niet de juiste prioriteit en voelen er veel meer voor de binnenstad te vergroenen met zgn boombakken en evt.banken die uitnodigen bij dat groen ook wat te verpozen. Motie: Vergroen de Binnenstad (zie bijlage onderaan de pagina).

Over verfraaiing gesproken: wij begrijpen dat de verbeelding van de industriële historie in de plannen voor de Lingeoevers is meegenomen en dat vinden we mooi. Tegelijk is er nog meer historie op dat gebied, die in en om de stad verbeelding verdient. Graag horen we of u dat ook vindt.

Tot slot

We zijn als oppositiepartij kritisch en zo hoort dat ook: juist door de tegenspraak van de oppositie worden plannen scherper, beter en concreter. We hopen dat vandaag inderdaad meer zal zijn dan een opvoering waarvan de afloop al vaststaat en de raad in de breedte betrokken wordt.

We wensen college, organisatie en raad daarbij Gods wijsheid en zegen toe.

Naar aanleiding van een motie van de VVD - die overigens raadsbreed werd gesteund, kwam een raadsvoorstel aan bod over festiviteiten die begin mei zullen plaatsvinden.

De ChristenUnie heeft steun gegeven aan dit plan en nu aan deze verdere uitwerking, die ongeveer 75.000 euro aan kosten met zich meebrengen en voor welke plannen de drie Oranjeverenigingen gezamenlijk het voortouw zullen nemen.

Maar de ChristenUnie heeft daarbij een kanttekening gemaakt. We hebben aangegeven dat zo’n viering niet zomaar ‘een feestje’ is of iets om alleen maar bij terug te blikken. Vrijheid is niet vanzelfsprekend zoals helaas op veel plaatsen in de wereld pijnlijk zichtbaar is. Vrijheid is een kwetsbaar goed, iets dat inzet vergt.

Bij vrijheidsrechten horen geloofsvrijheid, onderwijsvrijheid, vrijheid van meningsuiting en het recht op gelijke behandeling. Voor de ChristenUnie zijn dat waarden om voor op te komen. Deze rechten verdienen het daarom om ook in Lansingerland bij stil te staan.