Poliflw

In de raadsvergadering van 10 oktober 2019 heeft OPEN tegen het raadsvoorstel voor de wijziging van het amendement ‘besteding budget 4

wethouder’ gestemd. De betreffende ‘4

wethouder’ was van D66 huize en trad in 2017 af. In de resterende raadsperiode is deze post niet meer opgevuld, en deden de 3 overgebleven wethouders het werk van de 4

wethouder erbij. Van het niet uitgegeven geld aan de 4

wethouder zouden zonnepanelen op daken van fietsenstallingen worden geplaatst. Helaas bleek dat praktisch en financieel niet haalbaar.

Wij hebben als OPEN in 2017 voor het amendement gestemd, waarin werd besloten dat het budget van de afgetreden 4e wethouder (80.000 euro) besteed zou worden aan zonnepanelen op fietsenstallingen. Helaas is gebleken dat dit amendement niet uitvoerbaar is. Daarom heeft het college in mei 2019 een alternatief voorstel gedaan. Daarin wordt voorgesteld om een lokaal duurzaamheidsfonds ter grootte van ditzelfde bedrag te starten. Maar dit voorstel staat voor OPEN te ver af van het oorspronkelijke amendement dat wij destijds steunden.

Wij staan niet per se negatief tegenover een lokaal duurzaamheidsfonds. Maar de discussie over en de meerwaarde van zo’n fonds voor onze gemeente staan voor ons, zeker gezien de benarde financiële situatie waarin we ons als gemeente bevinden, geheel los van de besteding van de middelen die waren bedoeld voor zonnepanelen op fietsenstallingen. Om deze redenen hebben wij het voorstel van het college en het aanvullende amendement van D66 niet gesteund. Dit aanvullende amendement was bedoeld om de voorwaarden van het duurzaamheidsfonds aan te scherpen. Wij willen dit onderwerp graag afsluiten en daarom hebben we het amendement van VVD en BVHlokaal gesteund. Dit amendement zet een punt achter de discussie over de besteding van het budget van de 4

Uiteraard doet deze op zichzelf staande kwestie niets af aan de duurzaamheidsambities van OPEN. De financiële realiteit van onze gemeente dwingt ons echter om in de komende jaren inventief te zijn en soms moeilijke keuzes te maken. OPEN blijft zich in dat proces actief inzetten voor een duurzame toekomst voor onze inwoners en natuur!

Op maandag 11 juli en donderdag 15 juli vergaderde de gemeenteraad van de Utrechtse Heuvelrug over de Kadernota. Fractievoorzitter Nienke van der Veen van OPEN sprak daarbij de volgende beschouwing uit.

Jaren gelegen had ik een gesprek met de burgemeester van het dorpje Estelí in Nicaragua. Een soort tropische versie van Amerongen. We hadden het over decentralisatie. De burgemeester zuchtte, en sprak vervolgens de woorden: “Hier, in Nicaragua, decentraliseert de overheid wel de taken, maar ze doet er vervolgens niet het geld bij om deze ook daadwerkelijk uit te voeren.” Op dat moment leken zijn woorden een weemoedige waarneming, maar door de jaren heen leerde ik dat hij eigenlijk een wetmatigheid beschreef.

Toen de decentralisaties in het sociale domein in Nederland ingevoerd werden, stuurde de Raad voor het Openbaar Bestuur een dringende adviesbrief naar toenmalig coördinerend minister Plasterk. Beste minister, zei de Raad in deze brief, u begint nu aan een gigantische decentralisatieoperatie, maar realiseert u zich goed dat de aannames waarop deze is gebaseerd alleen waarheid worden als de regering en ook het parlement zich aan de spelregels houden; als zij de autonomie van gemeenten respecteren, en hen voldoende ruimte geven om de beoogde effectiviteitsverbeteringen en financiële besparingen te realiseren.

Inmiddels zijn we enkele jaren verder, en kunnen wij in de Utrechtse Heuvelrug onze eigen weemoedige wetmatigheden vaststellen. De spelregels van de decentralisaties worden tussentijds gewijzigd, terwijl de verdeling van fondsen vanuit het Rijk juist te rigide blijft, en onvoldoende aansluit op de vraag in ons sociale domein en de kenmerken van onze gemeente.

Een onhoudbare situatie, zeker met het oog op de decentralisaties die er nog aankomen (denk aan de Omgevingswet) en opgaven zoals de Energietransitie die door het Rijk bij lagere overheden worden neergelegd.

De fractie OPEN roept het college op om, in samenwerking met andere gemeenten, de randvoorwaarden waaronder wordt samengewerkt met het Rijk, stevig uit te onderhandelen. Het kan niet zo zijn, dat wij hier de Kolonisten van Catan aan het spelen zijn, terwijl het Rijk nog aan het Monopoliën is.

Maar, het is te gemakkelijk om alleen naar het Rijk te wijzen als de grote boosdoener en veroorzaker van de financiële problemen in onze gemeente. En dan is misschien de vraag die we onszelf moeten stellen:

Wat zijn de spelregels die voor ons van toepassing zijn, en houden we ons daar ook aan?

We zitten met elkaar in een bootje, en dat bootje is lek. Het college heeft al beschreven dat het voor zichzelf de kerntaak ziet om te hozen en het financiële lek te dichten. Wat is dan de rol van de Raad? Wat OPEN betreft is dat: de boot recht in de golven houden.

Dat betekent in de praktijk meestal ‘nee’ zeggen, tegen eigenlijk alles dat niet per sé nodig is om de wettelijke taken uit te voeren en om de eigen regie en deelname van alle inwoners aan de samenleving in stand te kunnen houden. En om de duurzame toekomst van onze gemeente te waarborgen.

Als OPEN staan we daarbij pal voor de basisvoorzieningen die onmisbaar zijn om onze samenleving sociaal en vriendelijk te houden, en de onderlinge verschillen niet te groot te maken. Zoals het minimabeleid, de bibliotheken en de consultatiebureaus. Om deze reden hebben we een amendement opgesteld om de ombuiging op het minimabeleid terug te draaien, waarbij we een alternatief dekkingsvoorstel doen. Ook zullen we het amendement van D66 over het behoud van de functie van de bibliotheken en consultatiebureaus in de dorpen mede indienen.

Bovendien zullen we samen met D66 een motie indienen, waarin we ervoor pleiten om alle mogelijkheden te onderzoeken, eventueel in samenspraak met de provincie, zodat projecten gericht op fietsveiligheid toch doorgang kunnen vinden.

Tot slot, nog een laatste opmerking over speelborden en spelregels. In het kader van spoor 3 hebben wij als raad toegewerkt naar een integrale afweging tussen beleidsambities, niveau van voorzieningen en inkomsten, ten tijde van de bespreking van de Kadernota. Nu dus.

En ik wil hier expliciet maken, dat deze integrale afweging op dit moment feitelijk niet mogelijk is, omdat de inkomsten niet zijn opgenomen in het raadsbesluit.

Om deze reden dienen wij samen met CU en D66 een amendement in, waarmee ook de inkomstenzijde van spoor 3 wordt vastgesteld, zodat dit spoor als geheel kan worden afgesloten, conform het kader dat door de raad is gesteld. Daarnaast stellen we voor om de beleidsambities, het niveau van de voorzieningen en de inkomsten bij de begrotingsbehandeling in het najaar opnieuw integraal te wegen.

Bovendien dienen we een amendement in, dat ervoor pleit om de budgetten te bevriezen, en te streven naar een meerjarig sluitende begroting met een half miljoen in de plus in 2020, zodat we toch kunnen blijven werken aan onze schuldafbouw.

Vooruitkijkend willen wij als OPEN nog 1 belangrijk onderwerp belichten dat uit de consultatie kwam. Namelijk het verzoek van inwoners om een lange termijnvisie en een antwoord op de vraag: ‘wat voor gemeente willen we zijn?’ Het college stelt voor om dit onderwerp mee te nemen in de ontwikkeling van de Omgevingsvisie, wat best ingewikkeld is, omdat deze een lang tijdspad kent.

OPEN zou graag een concreet voorstel zien van het college over de manier waarop de ontwikkeling van een lange termijnvisie gekoppeld kan worden aan de begrotingscyclus en de mogelijke ombuigingen die we nog moeten realiseren. Wij horen hierop graag de reactie van het college.

Dank u voorzitter.

Plastic is een groot probleem, wereldwijd en ook in onze eigen gemeente. In de raadsvergadering van 27 juni 2018 heeft de raad unaniem een motie aangenomen over het terugdringen van plastic in onze gemeente. Deze motie is een initiatief van de fractie OPEN, in samenwerking met de fracties D66 en BVH Lokaal.

Ondanks het feit dat er veel tijd en energie wordt gestoken in het opruimen van zwerfafval, komt er toch nog teveel plastic terecht in onze bermen, bossen en velden, in ons oppervlakte- en grondwater en in de dieren van de Utrechtse Heuvelrug. Plastic vervuilt niet alleen onze leefomgeving en onze voedselketen, maar inmiddels is ook wetenschappelijk aangetoond dat plastic en de stoffen die aan plastic worden toegevoegd (zoals weekmakers) terecht komen in het menselijk lichaam, en daarmee een gevaar vormen voor onze gezondheid.

Gelukkig wordt er in onze gemeente al veel gedaan om plastic terug te dringen. Zo is het lokale inwonersinitiatief Goed Volk de Plastic Vrij Challenge gestart. In dit kader kunnen allerlei lokale organisaties een zogenaamde pledge (dat is een plechtige belofte) uitspreken over hoe zij het het komende jaar het gebruik van plastic gaan terugdringen in hun eigen organisatie.

Ook onze gemeente heeft zo’n pledge uitgesproken. Als fractie OPEN juichen wij dat natuurlijk toe.

We wilden echter een stap verder gaan, en daarom hebben we het initiatief genomen voor deze motie.

We willen dat onze gemeente zich committeert aan de ambitie van Goed Volk om in 2026 plasticvrij te worden als gemeente. En we willen dat onze gemeente daar, vanuit haar eigen rol, stapsgewijs naar toe gaat werken. Waarbij het initiatief bij Goed Volk blijft en niet door de gemeente wordt overgenomen, maar waarbij de gemeente wel haar bijdrage levert.

Wat we daarbij bovendien heel belangrijk vinden, is dat die bijdrage zich niet richt op het opruimen en afvoeren van plastic, maar juist kijkt naar de voorkant van de keten: hoe kunnen we er als gemeente aan bijdragen dat er steeds minder plastic wordt gebruikt, en hoe kunnen we overschakelen naar alternatieven? Dit uiteraard in goed overleg met de ondernemers en organisaties die in onze gemeente actief zijn.

Wilt u ook meedoen aan de plastic vrij challenge? Kijk dan op:

De aangenomen motie kunt u vinden op:

Afgelopen maart vonden de provinciale verkiezingen plaats! De PvdA heeft helaas één zetel moeten inleveren en bezet in de provinciale staten nu 4 zetels, maar GroenLinks werd met een verdubbeling van 4 naar 8 zetels de grootste partij in onze provincie. Interessant detail is dat de partijen GroenLinks en PvdA tezamen het hoogste aantal stemmen behaalde in de Utrechtse Heuvelrug.

De onderhandelingen zijn dan ook goed van start gegaan, onder leiding van GroenLinks informateur Bram van Ojik. Na een aantal informatie gesprekken is daaruit gekomen dat vijf partijen samen verder willen praten om tot een college te komen: GroenLinks, D’66, PvdA, ChristenUnie en het CDA. Het is goed om te zien dat de landelijke takken van OPEN allebei aan tafel zitten en we zijn dan ook erg benieuwd naar de resultaten. De formatieonderhandelingen lopen inmiddels al even en de hoop is dat dit binnen enkele weken tot een college akkoord komt.

De onderhandelingen zijn op een bijzondere manier ingestoken. Op alle onderdelen is geprobeerd om zoveel mogelijk open en transparant het gesprek aan te gaan, met ruimte voor alle partijen en ook voor de rest van de gemeenschap. De informatieverslagen van informateur Van Ojik zijn gepubliceerd bij zijn verslag en tijdens de formatieonderhandelingen is een ‘Meedenksessie Nieuwe Collegeperiode’ georganiseerd. Doel van de meedenksessie was het ophalen van inzichten, suggesties en perspectieven voor het akkoord. In de ochtend is uitgebreid gesproken met de partijen die niet mee onderhandelen, in de middag met de omgeving. Tweede formateur Jan Jacob van Dijk spreekt erover in een blog (link).

Ten slotte in herinnering, namens de landelijke partijen in OPEN stonden er twee mensen uit onze gemeente op een verkiesbare plek: GroenLinks kandidate Nelleke Groen en PvdA kandidaat Frank Slooten. Beiden zijn inmiddels geïnstalleerd in de staten, Nelleke als statenlid en Frank als commissielid. Allebei van harte gefeliciteerd namens OPEN, en vergeet ons niet!

Op woensdag 20 maart hebben we gestemd voor de waterschappen en de provinciale staten. In de provincie Utrecht is het aantal statenleden van GroenLinks verdubbeld van 4 naar 8 en is de partij ruimschoots de grootste geworden, een historisch resultaat! De PvdA verloor een zetel en is de komende jaren met 4 zetels vertegenwoordigd.

Dat betekent onder meer dat Nelleke Groen rechtstreeks gekozen is in provinciale staten, Frank Slooten helaas niet. Nelleke: hartelijk gefeliciteerd! Jammer dat je de gemeentelijke politiek als commissielid gaat verlaten, maar we zijn blij dat je nog wel actief blijft in het lokale GL bestuur. We wensen je een leuke tijd toe en vertrouwen erop dat je de Utrechtse Heuvelrug goed gaat vertegenwoordigen.

In de waterschappen heeft de PvdA helaas een zetel moeten inleveren en is nu in beide vertegenwoordigd met 2 zetels. Water Natuurlijk, de waterschapspartij waarmee GroenLinks samenwerkt, heeft in Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden een zetel gewonnen en bezet daar 7 zetels, in Waterschap Vallei en Veluwe had en houdt Water Natuurlijk 3 zetels.

Enkele opmerkelijk cijfers in onze gemeente

Totaal stemmen op GroenLinks in onze gemeente was 3627, op de PvdA 1538. Er zijn 583 stemmen op Nelleke Groen uitgebracht en 179 op Frank Slooten. Voor GL haalde ook raadslid Ernst Hart 72 stemmen binnen, waarvan 1 uit Overberg. Nelleke heeft uiteindelijk meer dan 2% van het aantal uitgebrachte stemmen in de UH binnengehaald.

Van de lokale kandidaten van andere partijen heeft alleen Baerthe de Breij van de VVD meer stemmen dan Nelleke: 884, om 583. Kijken we naar andere lokale kandidaten dan heeft Nelleke ook veel meer stemmen dan Erwin Kamp – D66 (404), Gerrit Boonzaaijer – SGP (126) en Syben Streekstra – U26 (60). Ten slotte behaalde Nelleke meer stemmen dan de nummers 1 van de SP en 50plus. Mooie cijfers dus, al met al!

Binnenkort gaan de besturen de campagne evalueren. Voor vragen en opmerkingen, mail ons gerust (link)!

Op 4 maart bracht OPEN de komende verkiezingen voor het voetlicht. Provinciale Staten, waterschappen en de Eerste Kamer, een belangrijk rijtje. Vanuit Utrechtse Heuvelrug is er deze keer een ruime keuze in kandidaten. Nog meer reden om op 20 maart te gaan stemmen!

Op de kieslijst voor Provinciale Staten vind je Nelleke Groen voor GroenLinks op plek 8. Frank Slooten staat voor de PvdA op plek 6. Beiden zetten zich in voor betaalbaar wonen, openbaar vervoer, natuur en duurzame energie. De nieuwgekozen leden van Provinciale Staten gaan de leden voor de nieuwe Eerste Kamer kiezen. Jopie Nooren van de PvdA is lid van die Eerste Kamer en opnieuw kandidaat. Zij zet zich vooral in voor het toetsen van de ‘doenbaarheid’ van nieuwe wetten voor de mensen waar het om gaat. Bij deze verkiezingen wordt ook bepaald of het huidige kabinet van VVD, CDA, D66 en ChristenUnie een meerderheid behaalt. Kortom: thuisblijven is geen optie!

Carli Aulich van Progressief Heuvelrug staat voor Water Natuurlijk op plek 16 bij de verkiezingen voor het Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden. Dit schap zorgt voor droge voeten, veilige dijken, voldoende en schoon water. Werken vanuit natuur, landbouw, duurzaamheid. Waar gaan we voor? Er valt heel wat te kiezen op 20 maart.

Gisteravond vond de laatste raadsvergadering van dit jaar plaats. Een spannende vergadering voor OPEN, omdat we, samen met D66 en CU twee belangrijke amendementen hadden voorbereid.

Het eerste amendement heeft ten doel om met elkaar uit te spreken als raad, dat we in het voorjaar van 2019 niet alleen zullen praten over de meerjarenbegroting 2020-2023, zoals beschreven stond in het voorliggende raadsbesluit, maar dat we ook al het mogelijke zullen doen om het tekort van 3 miljoen euro in de jaarschijf 2019 weg te werken. Dit amendement is unaniem door de raad aangenomen, we zijn hier erg blij mee! Het tweede amendement heeft een aanpassing van het ozb-tarief ten doel. Dit amendement hebben we, na een goede en rustig verlopen discussie in de raad, teruggetrokken.

Hieronder staat de toelichting die onze fractievoorzitter Nienke van der Veen aan het begin van het debat heeft gegeven bij deze amendementen.

‘Dank u voorzitter. U kunt zich vast voorstellen dat ik veel heb nagedacht over de manier waarop ik vanavond namens mijn fractie het debat wil voeren.

Ik snap dat dit politiek is, en dat er misschien van mij wordt verwacht dat ik vanavond de tegenstellingen op zoek. Dat zou betekenen dat ik straks allerlei argumenten naar jullie toeslinger, die pleiten voor een ozb-aanpassing, en dan krijg ik ongetwijfeld van andere partijen keihard terug waarom dat absoluut geen goed idee is. Dat clasht dan met elkaar, en morgen staat het in de krant.

Voorzitter, ik heb daar geen zin in, en het past ook niet bij mij. Ik wil vanavond de taal van de verbinding spreken. Noem me naief, noem me een softie, maar ik geloof nog steeds dat politiek in essentie om verbinding draait.

Laat me het amendement dat nu voorligt inleiden door vast te stellen waar onze gezamenlijkheid ligt als raad.

We voelen ons allemaal ramverantwoordelijk voor de financiële situatie waarin onze gemeente zich bevindt. En we realiseren ons allemaal dat deze precaire situatie voortkomt uit de tekorten in het sociale domein in combinatie met onze hoge schuldenlast. We weten ook allemaal dat als we uit de algemene reserve putten, dat we daarmee onze schuldenlast alleen maar vergroten. En we snappen ook heel goed dat de algemene reserve eindig is.

En ik denk dat ik kan stellen, maar die bevestiging krijg ik vanavond graag van alle afzonderlijke fracties, dat we het ook met elkaar eens over de oplossingsrichting:

We willen in het voorjaar van 2019 een integrale afweging maken over de bezuinigingen die we als gemeente moeten realiseren, waarbij alle knoppen op het dashboard bespreekbaar zijn. Te weten:

– de beleidsambities

– het niveau van onze voorzieningen

– de inkomsten

En daarbij gaat het ook over:

– de investeringenportefeuille

– de besparingen in het sociale domein

– en mogelijke besparingen op de overhead.

En we begrijpen allemaal dat iedere partij in deze integrale afweging wat zal geven en wat zal nemen.

Het doel van dit amendement is om met elkaar uit te spreken als raad, dat we tijdens de integrale afweging in het voorjaar van 2019 niet alleen zullen praten over de meerjarenbegroting 2020-2023, zoals dat nu beschreven staat in het voorliggende raadsbesluit, maar dat we ook al het mogelijke zullen doen om het tekort van 3 mln. in de jaarschijf 2019 weg te werken.

In het amendement refereren we aan een ander amendement, dat we later deze avond willen indienen, waarin we voorstellen om het ozb-tarief uit 2018 constant te houden naar het jaar 2019. Ik wil hier kort op vooruitlopen, omdat het te maken heeft met het amendement dat nu voorligt.

Ik verwacht dat ons voorstel dat we straks zullen bespreken zal leiden tot frictie en tegenstellingen in onze raad. En ik denk dat het, aan het begin van dit raadsdebat, helpt om de kern van deze tegenstelling te benoemen. Deze zit niet in de hoogte van het ozb-tarief.

Onze tegenstelling zit in de voorwaarden die nodig zijn om volgend voorjaar een gelijk speelveld te scheppen voor alle politieke partijen bij de integrale afweging over het terugdringen van het tekort in de jaarschijf 2019.

In de ogen van partijen als de VVD en misschien ook het CDA en de BVH, willen OPEN, D66 en CU nu al een voorschot nemen op deze integrale afweging, door vandaag al aan een 1 van de knoppen op het dashboard, namelijk het ozb-tarief te draaien. Dat is natuurlijk niet eerlijk.

En in de ogen van OPEN, D66 en CU is het juist ingewikkeld wij volgend jaar met elkaar om tafel zitten voor een integrale afweging, met een dashboard voor ons, waarvan aan 1 knop niet meer in te draaien is, namelijk het ozb-tarief voor 2019, omdat deze in 2018 al is vastgezet. Ook dat is niet eerlijk.

Ik snap dat er vanavond partijen zijn die naar ons kijken alsof wij een soort uit de klauwen gelopen ozb-obsessie hebben, en dat we op de ozb-knop moeten drukken zodra de gelegenheid zich voordoet. Dat beeld wil ik rechtzetten.

Voor OPEN is de ozb geen heilige graal, het is ook geen doel op zich, maar het is een instrument om onze tekorten in te dammen. Het is een van de instrumenten om onze tekorten in te dammen. En we realiseren ons heel goed dat we er alleen met ozb-aanpassingen nooit gaan komen.

Het voorstel om de ozb nu aan te passen komt vanuit een diep gevoelde verantwoordelijkheid om alles te doen wat in ons vermogen ligt om het tekort in de jaarschijf 2019 weg te werken. En het zou me een lief ding waard zijn als we, vanuit die gezamenlijk gevoelde verantwoordelijkheid vanavond de discussie met elkaar kunnen voeren. En vanuit die gedachte zou het veel voor onze fractie betekenen als het amendement dat nu voorligt raadsbreed ondersteund kan worden. Ik dank u wel.’

Voor meer achtergrondinformatie, de link naar de vergaderstukken van gisteren vindt u hier:

https://heuvelrug.notubiz.nl/vergadering/585857/Gemeenteraad%20-2e%20deel_uitloop%2020-12-2018