verrassend voor sommigen, of niet?
uitkomst antwoordkaarten bestuurlijke toekomst Landsmeer door het college verwerkt.
11-04-2019 20:00u bijeenkomst gemeentehuis bespreking
hieronder de uitkomst
1. Inleiding
Op 24 januari 2019 heeft de gemeenteraad van Landsmeer besloten een participatieproces uit te voeren om inwoners, ondernemers, verenigingen en maatschappelijke organisaties van Landsmeer te betrekken bij en te informeren over die aspecten van het voorgenomen raadsbesluit over de bestuurlijke toekomst van Landsmeer waar zij nog niet eerder expliciet van in kennis zijn gesteld, te weten:
• dat de raad een bestuurlijke fusie wenst,
• dat de gemeenten Waterland en Edam-Volendam de gewenste partnergemeenten zijn,
• waarom de gemeenten Wormerland en Oostzaan in dit perspectief geen partner zijn.
Het participatieproces vindt plaats in het eerste kwartaal van 2019 en de evaluatie hiervan in de raadsvergadering van maart. De raad willen graag weten of de inwoners voldoende geïnformeerd zijn over het voornemen van de gemeente Landsmeer om een bestuurlijke fusie aan te willen gaan met de twee gemeenten Waterland en Edam-Volendam. Ook wil de raad weten welke ideeën, aandachtspunten en overwegingen inwoners mee willen geven bij de besluitvorming over deze bestuurlijke fusie.
Daarom is besloten om alle circa 9.000 inwoners van 18 jaar en ouder ná de laatste bijeenkomst op woensdag 27 februari een peilingkaart te sturen, voorzien van ieders naam en adres. Degenen die de kaart wilden invullen en terugsturen, konden hierbij gebruik maken van het gratis antwoordnummer dat op de kaart stond.
De vragen
De peilingkaart bestond uit drie vragen. De antwoorden op de eerste drie vragen zijn verwerkt in een ongenummerd bestand zodat de informatie niet verbonden kan worden aan een persoon.
- Bent u voldoende geïnformeerd over het voornemen van de gemeente Landsmeer om een
- Wat wilt u de raad aan ideeën, aandachtspunten, overwegingen meegeven bij de besluitvorming over deze bestuurlijke fusie?
- Waarover wilt u graag aanvullende informatie van de raad?
2. Respondenten
In totaal zijn er 9.000 peilingkaarten door de gemeente Landsmeer verstuurd en 732 weer ontvangen. 8268 kaarten zijn niet teruggestuurd. Dit is een respons van 8,1%.
Percentage respondenten inwoners dorpskern Landsmeer: 87,4% (640 kaarten). Percentage respondenten inwoners dorpskern Den Ilp: 6,9% (50 kaarten).
1Percentage respondenten inwoners dorpskern Purmerland: 3,0% (22 kaarten).
Percentage respondenten die de kaart anoniem indienden: 2,7% (20 kaarten).
Opmerkelijk
Een aantal respondenten van Purmerland willen volgens deze peiling loskomen van de
gemeente Landsmeer en fuseren met de gemeente Purmerend. Purmerland ligt geografisch
gezien zeer dichtbij Purmerend ligt en vele dagelijkse activiteiten zoals werk, sport en
verenigingen zouden plaatsvinden in Purmerend.
3. De eerste vraag
De eerste vraag op de peilingkaart luidde:
“Bent u voldoende geïnformeerd over het voornemen van de gemeente Landsmeer om een
bestuurlijke fusie aan te willen gaan met de twee gemeenten Waterland en Edam-Volendam?”
Uitkomsten
Percentage “JA” ten opzichte van het totaal: 34,0% (249 kaarten).
Percentage “NEE” ten opzichte van het totaal: 60,5% (443 kaarten).
Percentage “JA/NEE” ten opzichte van het totaal: 1,5% (11 kaarten).
Percentage “-“ ten opzichte van het totaal: 4,0% (29 kaarten).
Conclusie
Uit deze cijfers kan geconcludeerd worden dat ongeveer tweederde van de respondenten
van mening is niet voldoende geïnformeerd te zijn. De informatieavonden zijn als
promotieavond voor het voorgestelde plan ervaren terwijl de burgers liever een
inspraakavond hadden gezien. Er ontstond tijdens de avond verwarring of het besluit voor
de bestuurlijke fusie van Landsmeer, Waterland en Edam-Volendam al is genomen of nog
ter discussie staat. De informatie wordt eenzijdig, suggestief of onvolledig genoemd.
4. Uiteenlopende voorkeuren
Respondenten gaven uiteenlopende voorkeuren aan.
- De bestuurlijke fusie van Landsmeer, Waterland en Edam-Volendam:
Voor deze bestuurlijke fusie is 2,8% (21 kaarten).
Niet voor, maar ook niet tegen deze bestuurlijke fusie is 0,6% (4 kaarten).
Tegen deze bestuurlijke fusie is 96,6% (707 kaarten).
2- Samen met Oostzaan-Wormerland: 27,7% (203 kaarten)
Reden: dat deze gemeenten dichterbij Landsmeer liggen en dit de keuze van de inwoners was
naar aanleiding van een enquête uit 2015. In die peiling destijds kwam naar voren dat de
meeste inwoners van Landsmeer graag een ambtelijke samenwerking met Oostzaan en
Wormerland zien omdat dit een gelijkwaardige of soortgelijke en financieel gezonde gemeente
zou zijn waarmee het Twiske al wordt gedeeld.
- Samen met Waterland: 5,6% (41 kaarten).
Reden: dat deze gemeente, net als Oostzaan-Wormerland dichtbij Landsmeer ligt en daarom
een logische optie is.
- Niet samen met Waterland: 5,4% (40 kaarten)
Reden: dat deze gemeente in een slechte financiële situatie zou verkeren.
- Samen met Amsterdam: 27,5% (201 kaarten).
Reden: dat veel inwoners van Landsmeer gericht zijn op Amsterdam vanwege hun werk, een
opleiding, cultuur, sport, winkelen en uitgaan. Ook de goede openbaar vervoer verbinding is
genoemd. Andere redenen: dat belastingen van de Landsmeerder al onder deze stad vallen,
Amsterdam ook graag een groene buffer wil realiseren ten noorden van de stad en deze
plannen dus samenvallen met de groen-landelijke motivatie van de gemeente Landsmeer in
het proces van fuseren, en Amsterdam veel geld zou hebben om Landsmeer te onderhouden.
Niet duidelijk was of hier een ambtelijke of bestuurlijke fusie werd bedoeld.
- Niet samen met Amsterdam: 3,7% (27 kaarten).
Reden: dat Amsterdam (de bewoonbare stad) zou willen uitbreiden waardoor Landsmeer wegvalt.
- Niet samen met Edam-Volendam: 25,8% (189 kaarten).
Reden: dat deze gemeente ver van Landsmeer ligt. Men vreest slecht openbaar vervoer, langere
reistijden voor burgerzaken zoals het ophalen van een paspoort of rijbewijs. Ook wordt het Noord-
Hollands Kanaal als belangrijke barrière ervaren. Daarnaast beschouwt men de (politieke) cultuur
van de stad Volendam als te verschillend van Landsmeer.
- Zelfstandig gemeente Landsmeer blijven: 6,7% (49 kaarten).
Reden: dat de gemeente Landsmeer financieel gezond zou zijn, de burgerzaken nu goed
worden geregeld en er geen noodzaak is om te fuseren.
5. Adviezen, aandachtspunten, overwegingen
Naast verschillende gemeenten als mogelijke fusiepartner geven de respondenten expliciet
andere redenen aan die als advies, idee, aandachtspunt en overweging voor de
gemeenteraad Landsmeer dienen. De antwoorden die de respondenten hier, verdeeld over
vraag twee en vraag drie op de peilingkaart gaven, zijn in deze analyse in zeven thema’s
ondergebracht.
3
- Meer redenen, criteria, uitleg en informatie nodig: 23,2% (170 kaarten).
Respondenten geven expliciet aan dat er nog veel informatie ontbreekt om tot een goed besluit
te kunnen komen of deze bestuurlijke fusie wenselijk is. Men vindt onduidelijk welke criteria de
raad heeft gehanteerd om tot dit besluit of voornemen te komen. Ook vragen respondenten
naar een duidelijk overzicht van alle voor- en nadelen van deze fusie en mogelijke andere
fusies of zelfstandig blijven.16!
- Te weinig inspraak mogelijk, ondoorzichtig en ondemocratisch besluit: 15,4% (113 kaarten).
Respondenten geven expliciet aan dat het besluit of voornemen tot deze bestuurlijke fusie
onvoldoende in samenspraak met de burger is genomen. De raad is vaag, onduidelijk en
ondoorzichtig geweest in het verstrekken van neutrale en objectieve informatie waardoor
respondenten het gevoel hebben dat zij niet bij dit besluit zijn betrokken terwijl dit wel het geval
zou moeten zijn. Respondenten vragen zich af of deze bestuurlijke fusie nu een voornemen of
een reeds genomen besluit van de gemeente Landsmeer is. Zij hebben niet het gevoel dat zij
zelf nog inspraak hebben en tegen de voorgenomen fusie kunnen stemmen.
- Er is een referendum nodig: 5,7% (42 kaarten).
Respondenten geven expliciet aan dat er een referendum nodig is om de burger de kans te
geven zich uit te spreken over de wens of Landsmeer een bestuurlijke fusie met Waterland en
Edam-Volendam moet aangaan.
- Ambtelijke fusie/samenwerking in plaats van een bestuurlijke fusie: 17,0% (124 kaarten).
Respondenten geven expliciet aan dat zij twijfels hebben bij het voornemen een bestuurlijke
fusie aan te gaan met Waterland en Edam-Volendam. Zo is er vaak wel begrip voor de fusie,
maar willen zij van Landsmeer dat er een vorm van zelfstandigheid en eigen identiteit bewaard
blijft. Ook noemen zij de optie om eerst ambtelijk te fuseren en na enkele jaren bestuurlijk.
- Financiële overwegingen om niet te fuseren: 7,5% (55 kaarten).
Respondenten geven expliciet aan dat er financiële overwegingen zijn om niet te fuseren. Uit
een recente publicatie zou blijken dat het fuseren van gemeenten veelal geen financiële
voordelen oplevert, maar daarentegen veelal geld kost. De respondenten vermoeden dat dit
voornemen om bestuurlijk te fuseren de gemeente uiteindelijk veel geld kost en dat deze
kosten voor de rekening van de burger komen.
- Zorgen over de (gemeentelijke) voorzieningen in Landsmeer: 10,9% (80 kaarten).
Respondenten geven expliciet aan dat zij vragen hebben over verschillende voorzieningen in
Landsmeer. Zo vragen zij zich af of het gemeentehuis een servicepunt in Landsmeer blijft, er
(betaalbare) woningen komen, de belastingen niet zullen verhogen en er genoeg
zorgvoorzieningen in de buurt blijven. Respondenten geven aan dat zij deze voorzieningen
een voorwaarde vinden voor Landsmeer en de toekomstige fusie.
- Uitstel van het besluit nodig: 1,0% (7 kaarten).
Respondenten geven expliciet aan dat zij uitstel van het besluit nodig achten omdat de
beslissing nu overhaast lijkt te worden genomen. Ook geven respondenten aan het besluit te
willen uitstellen omdat de gemeenten Oostzaan en Wormerland nu de ambtelijke
4samenwerking evalueren. Wellicht zou het mogelijk zijn om in de nabije toekomst een samenwerking aan te gaan met gemeente Landsmeer.
6. Aanvullende informatie gewenst
De derde vraag op de peilingkaart bood de inwoners van Landsmeer de gelegenheid aan te geven waarover zij nog aanvullende informatie betreffende deze fusie van de raad wensten te krijgen. Dit zijn de wensen van de respondenten.
1. Overzicht van alle mogelijkheden met betrekking tot een fusie: welke gemeente is een optie, welke gemeente niet (en waarom niet) en wat zijn alle voor- en nadelen van iedere fusie-optie.
2. Alle voor- en nadelen van fuseren, zowel ambtelijk als bestuurlijk.
3. Zorgen over de identiteit van Landsmeer: wat gebeurt er met de beslissingskracht, de afstand tussen de burger en het bestuur en de zelfstandigheid van de gemeente?
4. Wat is er gebeurd met de uitslag van de enquête uit 2015 waaruit bleek dat de inwoners van Landsmeer graag een ambtelijke fusie met Oostzaan en Wormerland zien?
5. Het is op het moment onduidelijk of er nog sprake is van een voornemen om te fuseren of dat het besluit al door de gemeente Landsmeer is genomen. Is er nog inspraak (van de burger) mogelijk?
6. Het is op het moment onduidelijk of de gemeenten Edam-Volendam en Waterland ook willen fuseren met Landsmeer.
7. Willen andere omliggende gemeenten zoals Oostzaan en Wormerland of Amsterdam fuseren met Landsmeer en waarom wel/niet?
7. Advies van respondenten aan de raad Bloemlezing uit adviezen van de respondenten aan de raad:
1. Heroverweeg de ambtelijke samenwerking met Oostzaan-Wormerland zoals dat uit de enquête uit 2015 als voorkeur van de inwoners van Landsmeer is gebleken.
2. Fuseer niet met gemeente Edam-Volendam vanwege de grote (politieke) cultuurverschillen en de letterlijke afstand tot Landsmeer.
3. Informeer de inwoners van Landsmeer tijdiger, veelzijdiger en gedetailleerder over alle mogelijke opties tot fuseren.
4. Heroverweeg een fusie met Amsterdam.
5. Heroverweeg een ambtelijke fusie tegenover een bestuurlijke fusie
