Ondanks dat ik zelf geen actievoerder of staker ben, vind ik dat in een democratie iedereen de gelegenheid moet hebben om te demonstreren. Zo ook de ‘boeren’. Hoewel boeren? Ik heb niet de indruk dat alle boeren erg ingenomen waren met de actie van twee weken geleden. En al helemaal niet met de acties die nog volgen. Waar ik in het vervolg in generaliserende zin schrijf over ‘boeren’, wil ik zeker niet alle boeren over één kam scheren. Dit even tussendoor om mijn opvattingen bij voorbaat te nuanceren.
Maar wat had ik een moeite met die actie van 1 oktober. Waar ging het de actievoerders nu eigenlijk om? De indruk werd gewekt dat het zou gaan om het respect en de waardering van parlementariërs in het bijzonder en de Nederlands bevolking in het algemeen. Steeds meer bekroop me het gevoel dat het daar helemaal niet om ging. Mijn gevoel zei me dat het draaide om de onwelgevallige maatregelen die het kabinet zal moeten opleggen aan met name de veeteelt om onze natuurgebieden en de biodiversiteit nog enigermate overeind te houden. De roep om waardering en respect verdween gaandeweg naar de achtergrond en druk op kabinet en Tweede Kamer kwam steeds nadrukkelijker op de voorgrond te staan. Daardoor en door de intimiderende wijze waarop tractoren als machtsmiddelen werden ingezet (wat respect?), verdween mijn sympathie voor deze actie als sneeuw voor de zon.
Tot overmaat van ramp word ik, als burger ook nog eens gebruikt als zou ik achter de actie staan. Op internet bladerend door allerlei sites staat te lezen dat een groot deel van de Nederlandse bevolking achter deze ‘helden’ (Geert Wilders) staat. Ja, de inwoners van ons land hebben makkelijk praten. Het kost ze niets. Maar vraag diezelfde Nederlanders eens een eerlijke prijs voor een ‘eerlijk’ stukje vlees of pak melk te betalen, hoeveel steun zou er dan nog zijn?
Terug naar het aanvankelijk zo benadrukte respect en waardering. Het slaat toch helemaal nergens op om dat tot doel van je actie te kiezen? Respect en waardering is toch niet voorbehouden aan een bepaalde beroepsgroep? Respect verdient toch iedereen? Of je nu boer bent of politieagent of leraar of werkt in de zorg of toevallig De Groot heet en van D66 bent en een iets andere opvatting hebt over stikstofmaatregelen dan de doorsnee boer, ook dan verdien je respectvol benaderd te worden.
Terwijl ik het schrijven van deze column even onderbreek, zie ik op het journaal van vrijdag 11 oktober weer boeren voorbijkomen. Friese blokkeerboeren hebben politie en autoriteiten volledig verrast door het centrum van Leeuwarden plat te leggen en het provinciehuis te blokkeren. Schielijk trekt het provinciebestuur zijn plannen in. ‘Dat gaat makkelijk’, denk je dan als buitenstaander, ‘demonstrerende boeren laten een scheet, de stikstof is nog niet neergedaald en ze krijgen hun zin al’.
Hoe anders is dat met het andere item waar op datzelfde journaal aandacht aan wordt besteed. Dat gaat over jongeren met ernstige psychische klachten, die op een wachtlijst worden geplaatst en als ze dan eindelijk behandeld kunnen worden, met meerdere en wisselende zorgverleners te maken krijgen. Ook nu weer wordt er voor deze ongewenste situatie in de jeugdzorg door, in dit geval een kinderarts, nadrukkelijk aandacht gevraagd. En dat is niet de eerste keer. Horden artsen, psychiaters, verpleegkundigen en ouders ageren al tijden tevergeefs tegen de problemen in de jeugdzorg. Zelfs noodkreten van de gemeenten bieden geen soelaas. Jongeren en hun ouders beschikken helaas niet over een groen gevaarte op wielen en gemeenten kunnen het zich niet permitteren om met al hun rijdend materieel in actie te komen.
Ondertussen trekt de groene karavaan op intimiderende wijze verder. Provinciale acties zijn aangekondigd en ‘Farmers Defence Force’ roept de boeren op woensdag 16 oktober naar het Binnenhof op te trekken. Kijk voor de aardigheid eens op de site van deze groep. Je vindt er geen enkele informatie. Wat valt er te verbergen? En kijk ook eens goed naar het logo. De groene karavaan trekt op naar het Binnenhof en eist dat de groene wind, die er al jaren waait, onverminderd blijft waaien.
Het bericht Boeren, burgers en ‘buiten’lui verscheen eerst op PvdA Het Hogeland.