Poliflw

In de Kadernota 2021 worden de beleids- en technische uitgangspunten vastgesteld voor de ontwerpbegroting 2021 van de gemeente Bloemendaal. Het is in feite een opdracht van de gemeenteraad van Bloemendaal aan het college van Burgemeester en Wethouders voor het maken van een ontwerpbegroting. De gemeenteraad zal linksom of rechtsom ingrijpende beslissingen moeten nemen op het gebied van het uitvoeren van dienstverlening aan haar burgers/ondernemers en de financiering hiervan. Daar is helaas geen ontkomen aan. Deze ingrijpende beslissingen worden o.a. veroorzaakt door: a. Het zijn van een “nadeel gemeente.” We krijgen relatief weinig geld vanuit het rijk, omdat wij in de gemeente relatief dure huizen hebben en derhalve volgens het rijk dus meer belasting kunnen vragen aan onze burgers en bedrijven. b. Decentraliseren door het rijk van omvangrijke taken in vooral het sociale domein. Echter, er wordtdoor het rijk vergeten daarvoor voldoende geld aan de gemeente Bloemendaal te geven. c. De coronacrisis, welke tot gevolg heeft dat de inkomsten van de gemeente dalen en de uitgaven stijgen. Het college diende derhalve wel een voorstel te doen om de gemeentelijke inkomsten en uitgaven meer in balans te brengen. Dit heeft het college dan ook gedaan in de kadernota 2021. De vraag in het dualistische stelsel is echter wel, zijn wij als gemeenteraad - en dus als CDA fractie - het met dit voorstel van het college eens? Het CDA heeft deze vraag in de raadsvergadering van 2 juli 2020 met een “nee” beantwoord! Volgens het CDA dient de kadernota voorzien te worden van aangepaste kaders zowel aan de uitgavenkant als aan de inkomstenkant. Het onverkort aannemen van de door het college voorgestelde bezuinigingen riep bij het CDA ook de vraag op: “of je dan nog wel als zelfstandige gemeente verder zou moeten willen gaan?”. Voorts dient er vanuit het college ook nog de nodige toelichting te komen over wat de gevolgen zijn voor instellingen/burgers/ondernemers als je op de door het college voorgestelde gemeentelijke uitgaven gaat bezuinigen. Deze gevolgen blijken niet uit het collegevoorstel. Dit betreft vooral de voorstellen inzake het (weg)bezuinigen van: *De muziekschool, *de bibliotheek, *herziening dienstverlening servicepunt Bennebroek (blijft er dan nog een levensvatbare restvoorziening in Bennebroek voor de burgers over?, * minder culturele activiteiten, *de Hertenkamp in het Bloemendaalse bos. Ook is het CDA zonder meer tegen een aantal bezuinigingen, zoals bezuinigen op: *extra minimaondersteuning, *de milieustraat in Heemstede- moet namelijk wel toegankelijk blijven voor inwoners van de dorpen Bennebroek en Vogelenzang -, *bezuinigingen op het onderhoud en/of de instandhouding van gemeentelijke groen, *het ophalen Klein Chemisch Afval (KCA) bij Vogelenzang en detailhandel wordt afgeschaft, *versobering/ opheffen speelvoorzieningen. Maar ook de kaders inzake de inkomstenkant verdienen meer aandacht. Er dienen namelijk ook aan de inkomstenkant politieke keuzes gemaakt te worden door de gemeenteraad. Immers je mag tegen bezuinigingen zijn, maar dan zal je ook de politieke moed op moeten kunnen brengen als fractie, om dekking voor deze uitgaven te vinden zodat een sluitende begroting ontstaat. In het verkiezingsprogramma van het CDA staat letterlijk: “CDA Bloemendaal is geen voorstander van verghoging van de OZB. Over een eventuele verhoging van de OZB kan alleen gesproken worden indien het huidige voorzieningenniveau (kwalitatief en kwantitatief) zo ernstig onder druk komt te staan dat een kaalslag dreigt.” De CDA fractie heeft in de raad van 2 juli 2020 gesteld dat met de voorgestelde kaders door het college in de kadernota 2021 een zodanige kaalslag - zoals is bedoeld in het verkiezingsprogramma van het CDA - dreigt plaats te vinden binnen de gemeente Bloemendaal. Derhalve is belastingverhoging een zeer serieuze optie voor de CDA fractie straks bij de vaststelling van de begroting 2021. Voorts ziet de CDA fractie ook dat er de nodige gemeentelijke kosten zijn inzake honden die binnen de gemeente verblijven en worden uitgelaten, zoals hondenpoepzakjesautomaten, opknappen/ onderhouden van het wethouder van Gelukpark dat onder druk staat door het vele uitlaten van honden. Daarom is ook het herinvoeren van een Hondenbelasting een optie voor het CDA om tot voldoende dekking te komen. Voorts blijft het CDA het gezien de huidige financiële situatie het zeer onbevredigend vinden dat de kosten die de gemeente dient te maken voor de Formule 1: a. niet bijgehouden worden door het college en b. niet verhaald kunnen worden op de gemeente Zandvoort dan wel bij de GP zelf. Het CDA zou graag hier toch nader ambtelijk onderzoek en/of bestuurlijk overleg met gemeente Zandvoort/GP over willen zien door het college. Ook verwacht het CDA van het college dat zij binnen de organisatie plannen ontwikkelt om de inkomsten van de gemeente te optimaliseren. Daarbij kan worden gedacht aan een verordening om de kosten van “bovenwijkse voorzieningen” te verhalen op projectontwikkelaars. D66 gaf deze suggestie reeds in de commissie grondgebied. Het CDA wil zeker als zelfstandige gemeente Bloemendaal verder! Daarom heeft de CDA fractie ook het voortouw genomen om met andere politieke partijen in de gemeenteraad (D66, GroenLinks, PvdA en VVD) een alternatief voorstel (een amendement) te maken en in stemming te brengen in de gemeenteraad van 2 juli 2020. Dit voorstel heeft de CDA fractie met verveverdedigd in voornoemde gemeenteraadsvergadering en het voorstel is ook aangenomen door de gemeenteraad! In het aangenomen voorstel staat: Amendement CDA Kadernota 2021 2020002520 Namens de CDA fractie Bloemendaal Bob van der Veldt, Raadslid en lid van de commissie Bestuur en Middelen van de gemeente Bloemendaal

Het is niet altijd hommeles in Bloemendaal

Dat moet ik regelmatig uitleggen aan mijn stamtafelgenoten bij De Roemer, op de Botermarkt in Haarlem. Vrijwel iedere zaterdag ben ik daar te vinden, na wat boodschappen te hebben gedaan en bij Sanne Lijnzaat op de Grote Markt haring te hebben gegeten. Vaak ontmoet ik als reactie dan een wat meewarige blik, zo van: “Het zal wel…”. Ik spreek natuurlijk over tijden van vóór de “intelligente lock down”. 

Deze maand stond er welgeteld één punt op de Bloemendaalse raadsagenda wat de gemoederen wél danig bezighield.  Bloemendaal moet vóór het eind van dit jaar 70 statushouders hebben gehuisvest. Vooral door een structureel gebrek aan sociale huurwoningen, ontstaan in de afgelopen jaren, werd niet voldaan aan de rijksopdracht daartoe. Totdat de provincie ingreep en Bloemendaal sommeerde aan zijn verplichting te voldoen. Vóór mei moet de gemeente daartoe een locatie hebben aangewezen.

Tja, en wanneer het op aankomt op het aanwijzen van bouwlocaties kun je wachten op gelazer. Na een proces van nalopen van enkele mogelijkheden kwamen er twee locaties bovendrijven als meest geschikt: een plek nabij de rotonde Brederodelaan en de Zomerzorglaan in Bloemendaal, en een nabij de Westelijke Randweg in Overveen. En ja hoor, rond elk van deze locaties vormde zich een protestgroep.

De Bloemendaalse politiek was als volgt verdeeld. VVD, Vrijzinnig Democratisch  Bloemendaal  en Liberaal Bloemendaal (samen 7 zetels), vonden dat het college maar broddelwerk had afgeleverd, schoot het hele voorstel af en vond dat het maar moest worden opgelost binnen het lopende toewijzingsbeleid van sociale huurwoningen. CDA (3 zetels) wees de locatie Zomerzorglaan af en zette in op een bouwterrein bij de Dompvloedslaan, bekend als het Blekersveld. GroenLinks en D66 wilden minder dan door het college beoogd bouwen aan de Zomerzorglaan en een groter deel aan de Westelijke Randweg (ongeveer tegenover het Blekersveld, met de Randweg er tussen. Wij als PvdA wezen de Zomerzorglaan af, om redenen van ruimtelijke ordening, en deden de suggestie om een combinatie te maken van de locatie ten oosten van de Westelijke Randweg, waar toch al een ontwikkeling gaande is, en het Blekersveld. Argumenten daarvoor: je sluit aan aan gebied wat toch al bebouwd is, terwijl er voldoende groenbeleving aanwezig blijft, de locaties zijn voor de toekomstige bewoners op goed bereikbare afstand van winkels en het station Overveen. Bovendien is de locatie in Overveen veel meer dan die aan de Zomerzorglaan aangesloten aan bestaande bebouwing, veel minder geïsoleerd dan de locatie in Bloemendaal. Dat bevordert de integratie. Daarnaast hebben we een dermate omvang voor ogen dat ook bestaande woningzoekenden daarvoor in aanmerking komen.

Eerder waren er twee volle avonden nodig geweest voor de behandeling van dit punt in de commissie Samenleving, met een totaal van 23 (!) insprekers inbegrepen. Die had weinig duidelijkheid gegeven in het uiteindelijke resultaat, zie de hierboven gegeven schets van de diverse standpunten. Als je de standpunten van VVD, VDB en LB buiten beschouwing laat zaten GroenLinks, D66, CDA en PvdA het dichtst bij elkaar. Zelfstandig Bloemendaal sloot zich daarbij aan, tijdens een aangevraagde schorsing voor overleg. Pijnpunt was de Zomerzorglaan, waar PvdA en CDA niets in zagen. Echter, als ieder van deze fracties aan hun standpunt zou vasthouden zou de VVD en companen er schaterlachend met hun standpunt vandoor gaan. En dat wilden wij met ónze collegafracties in de gelegenheidscoalitie koste wat kost voorkomen. Bovendien zou dit een crisis in de coalitie van VVD, D66 en CDA hebben betekent. De VVD stond uiteindelijk dus geïsoleerd.

Gevolg van het overleg: een aanpassing van het amendement van GroenLinks en D66, waarin aan de al meer beperkte locatie aan de Zomerzorglaan strikte voorwaarden werden verbonden, die in feite erop neerkomen dat die locatie alsnog afvalt. Op voorstel van de PvdA wordt verder met de provincie nagegaan wat de mogelijkheden zijn voor een fietsers- en voetgangersbrug tussen beide locaties over de Randweg heen. Voor financiering zou een beroep moeten worden gedaan op het Mobiliteitsfonds en de provincie.

Het waren roerige vergaderingen. En dat terwijl de “kerntakendiscussie” met als inzet substantiële bezuinigingen er nog aan zit te komen.

Ik heb dit – tot slot – nauwelijks aangestipt, maar de Bloemendaalse raad was deze keer één fractie “rijker”. De uit twee zetels bestaande fractie van Hart voor Bloemendaal hield het na twee jaren toch niet meer met elkaar uit. Mevrouw Roos gaat verder onder de bestaande naam Hart voor Bloemendaal, Rob Slewe onder een nieuwe naam: “Zelfstandig Bloemendaal”. ’t Is maar dat jullie het weten…

Henk Schell, Fractievoorzitter.

Het bericht Het is niet altijd hommeles in Bloemendaal verscheen eerst op PvdA Bloemendaal.

Tijdens twee lange commissievergaderingen en een intensieve raadsvergadering is uitgebreid gesproken over de wijze waarop een achterstand in huisvesting van statushouders ingehaald kan worden. De fractie vindt een goede huisvesting van vluchtelingen in Bloemendaal uiterst belangrijk en wil hier graag aan mee werken. De provincie heeft in een brief de gemeente gedreigd met een bestuurlijke maatregel te komen om het oplossen van de achterstand van de huisvesting af te dwingen. De gemeenteraad wil het niet zo ver laten komen en heeft het college verzocht om een plan van aanpak dat het inhalen van de achterstand in de huisvesting voor statushouders mogelijk maakt. Dit voor het einde van het jaar. Het college heeft verschillende mogelijkheden onderzocht en heeft de raad voorgesteld de achterstand weg te werken door het bouwen van flexwoningen, tijdelijke woningen die maximaal tien jaar blijven staan. In de gemeenteraad werd verschillend over het voorgelegde plan van aanpak gedacht. De fractie van het CDA sluit de bouw van flexwoningen niet uit, maar gaf in eenamendement aan vooral een oplossing te zien in het tijdelijk gebruik van bestaande leegstaande gebouwen (Dennenheuvel). Dit om de tijd te hebben de achterstand in drie jaar weg te kunnen werken. Daarnaast stelt het amendement voor om direct werk te maken van planvorming voor de bouw van sociale huurwoningen en huurwoningen in het middensegment. Het college heeft in een plan van aanpak een aantal mogelijke locaties voorgesteld. Voor het CDA is in dit overzicht vooral de locatie Blekersveld het meest geschikt. In het voorstel van het College werd het speelveldje aan de Zomerzorgerlaan als voorkeurslocatie aangegeven. Het CDA ziet deze locatie als niet geschikt vanwege om argumenten van ruimtelijke kwaliteit en ziet bebouwing ook als een kostbare oplossing. Helaas werd het amendement van het CDA verworpen. Alleen de PvdA gaf hier steun aan. Voor de CDA-fractie was hierna het verwerpen van het plan van aanpak geen optie omdat wij de verantwoordelijkheid voelen dat statushouders op een goede manier gehuisvest dienen te worden. Om die reden is het CDA uiteindelijk meegegaan met eenamendement van GroenLinks en D66. Hierin wordt het verzoek gedaan aan het college uiterlijk 16 april een overzicht te maken met een nadere uitwerking van een viertal mogelijke locaties waaronder de Zomerzorgerlaan. In een stemverklaring gaf het CDA opnieuw aan zich verantwoordelijk te voelen voor een goede huisvesting van statushouders maar dat de locatie aan de Zomerzorgerlaan hiervoor niet geschikt is. Dit amendement werd vervolgens, net als het gewijzigde plan van aanpak, met een ruime meerderheid aanvaard.

Tijdens twee lange commissievergaderingen en een intensieve raadsvergadering is uitgebreid gesproken over de wijze waarop een achterstand in huisvesting van statushouders ingehaald kan worden. De fractie vindt een goede huisvesting van vluchtelingen in Bloemendaal uiterst belangrijk en wil hier graag aan mee werken. De provincie heeft in een brief de gemeente gedreigd met een bestuurlijke maatregel te komen om het oplossen van de achterstand van de huisvesting af te dwingen. De gemeenteraad wil het niet zo ver laten komen en heeft het college verzocht om een plan van aanpak dat het inhalen van de achterstand in de huisvesting voor statushouders mogelijk maakt. Dit voor het einde van het jaar. Het college heeft verschillende mogelijkheden onderzocht en heeft de raad voorgesteld de achterstand weg te werken door het bouwen van flexwoningen, tijdelijke woningen die maximaal tien jaar blijven staan. In de gemeenteraad werd verschillend over het voorgelegde plan van aanpak gedacht. De fractie van het CDA sluit de bouw van flexwoningen niet uit, maar gaf in eenamendement aan vooral een oplossing te zien in het tijdelijk gebruik van bestaande leegstaande gebouwen (Dennenheuvel). Dit om de tijd te hebben de achterstand in drie jaar weg te kunnen werken. Daarnaast stelt het amendement voor om direct werk te maken van planvorming voor de bouw van sociale huurwoningen en huurwoningen in het middensegment. Het college heeft in een plan van aanpak een aantal mogelijke locaties voorgesteld. Voor het CDA is in dit overzicht vooral de locatie Blekersveld het meest geschikt. In het voorstel van het College werd het speelveldje aan de Zomerzorgerlaan als voorkeurslocatie aangegeven. Het CDA ziet deze locatie als niet geschikt vanwege om argumenten van ruimtelijke kwaliteit en ziet bebouwing ook als een kostbare oplossing. Helaas werd het amendement van het CDA verworpen. Alleen de PvdA gaf hier steun aan. Voor de CDA-fractie was hierna het verwerpen van het plan van aanpak geen optie omdat wij de verantwoordelijkheid voelen dat statushouders op een goede manier gehuisvest dienen te worden. Om die reden is het CDA uiteindelijk meegegaan met eenamendement van GroenLinks en D66. Hierin wordt het verzoek gedaan aan het college uiterlijk 16 april een overzicht te maken met een nadere uitwerking van een viertal mogelijke locaties waaronder de Zomerzorgerlaan. In een stemverklaring gaf het CDA opnieuw aan zich verantwoordelijk te voelen voor een goede huisvesting van statushouders maar dat de locatie aan de Zomerzorgerlaan hiervoor niet geschikt is. Dit amendement werd vervolgens, net als het gewijzigde plan van aanpak, met een ruime meerderheid aanvaard.

Algemene beschouwingen PvdA , uitgesproken bij de behandeling van de begroting 2020

Voorzitter,

Bij het vaststellen van de begroting voor het lopende jaar zagen we ons geconfronteerd met een noodzakelijke forse verhoging van de Onroerend Zaak Belasting. De PvdA heeft bij die gelegenheid betoogd dat we in de eerdere jaren kennelijk te gemakkelijk zijn geweest, én bovendien een uitgave hebben gedaan die wat ons betreft niet gedaan had hoeven te worden: de nieuwbouw van dit gemeentehuis. Wees gerust, ik zal het daar verder niet over gaan hebben. Wel heb ik toen namens mijn fractie het vorig jaar onontkoombaar voorstel voor die belastingverhoging in een breder perspectief geplaatst. Aanleiding daarvan was de constatering die ook nu nog ten volle geldt wat ons betreft, dat de in complexiteit en aantal toenemende taken voor een kwetsbare gemeente als Bloemendaal merkbaar een brug te ver worden.

In het raadsvoorstel bij de begroting 2020 schetst het college voor het eerst pregnant de situatie waarvoor wij ons geplaatst zien. 

Bovendien: “Mede door de grote oppervlakte van de gemeente, de vijf woonkernen en het groot aantal scholen wordt de gemeente geconfronteerd met grote investeringsopgaven. Door onze goede sociale structuur, weinig centrumfunctie én een grote korting vanwege de hoge OZB-verdiencapaciteit hebben wij daarentegen lage inkomsten uit de algemene uitkering.” 

Voeg daarbij de oplopende tekorten in het sociale domein, en je hoeft geen geboren pessimist te zijn om de situatie als zorgelijk te bestempelen. Het college uit zich zelf uitermate zorgelijk in de passage in het raadsvoorstel over de komende kerntakendiscussie: “Wanneer wij als raad straks onvoldoende keuzes maken komt de zelfstandigheid van de gemeente in gevaar.” 

Zó, die opmerking staat!

Voorzitter, terecht wordt er door ons in de regio op allerlei terrein hecht samengewerkt met andere gemeenten in de vorm van gemeenschappelijke regelingen, en is de relatie van Bloemendaal met de gemeente Heemstede als een soort prefered partner in een aantal zaken zelfs speciaal te noemen. Ik bespeur echter ook af en toe de nodige spagaatgevoelens. Samenwerking mag vooral niet te nauw zijn. Blijf vooral op gepaste afstand. Ik noemde dit in een column: het fusiespook. Een deel daarvan zie je de laatste jaren terug in de coalitieakkoorden die telkens worden gesloten. Met nadruk en wat mij betreft op schrille toon vinden we daar telkens de opmerking terug waarin de noodzaak van zelfstandigheid wordt benadrukt. Als je je daar met die opmerking telkens op vastpint kun je natuurlijk ook geen kant op.

Ik vraag me af welk belang daarmee is gediend, en vooral ook of dat belang ook op langere termijn bestendigd wordt. De PvdA ziet het belang met name in behoud van onze maatschappelijke- en culturele “infrastructuur” van onderwijs, welzijn, sport, voorzieningen als bibliotheek en muziekschool, wonen voor mensen ook in de sociale sector, en andere belangen. Daarnaast moet de dienstverlening in de brede betekenis aan onze inwoners op orde zijn, en moet dit alles in de lucht worden gehouden vanuit een duurzame financieel gezonde positie. Ga er maar aan staan…

Overigens, even een zijpaadje, in gemeenschappelijke regelingen gaat het niet atijd goed. Ik denk  dan aan de onlangs gevoerde discussies in deze raad over de overlast in Overveen als gevolg van de komst van de Formule 1. Als de Gemeenschappelijke Regeling goed had gefunctioneerd zou in een veel vroeger stadium de innige wens van Zandvoort op tafel moeten hebben gelegen, en zouden de deelnemende gemeenten in een nog rustig stadium met elkaar van gedachten hebben kunnen wisselen over de gevolgen van een dergelijk evenement voor de regio, en zouden in een sfeer van nog geen politieke hectiek de wenselijk te nemen maatregelen kunnen worden besproken. Maar nee, zo ging het niet bepaald. Zandvoort zorgde er eerst voor dat hun droomevenement werd binnengehaald. En daarna werd de regio van het mobiliteitsfonds er gewoon hard mee geconfronteerd. Begrijpelijk en logisch dat de temperatuur daardoor behoorlijk op liep. En we zijn er wat dit betreft ook nog niet, hoezeer de wethouder van Ruimtelijke Ordening ook zijn best doet om ons als raad en natuurlijk ook de inwoners te bemoedigen. Hoe het ook zij: we gaan het meemaken.

Terug naar de rode draad in mijn betoog. De PvdA is beducht dat we het niveau van onze voorzieningen tegen de achtergrond van een financieel gezondheid in de huidige bestuurlijke situatie niet kunnen bestendigen. Daarbij moeten we ons ook realiseren dat dit niet kan worden opgevangen door opnieuw een forse verhoging van de lasten voor onze inwoners. Deze begroting, gezien tegen de zorgelijke achtergrond die het college ons voorhoudt, is daarvan het harde bewijs. In eerdere algemene beschouwingen heb ik dit steeds wat omfloerster aangegeven, maar deze keer is het onomkoombaar om de raad en de inwoners van onze gemeente voor te houden dat een fusie in de regio Zuid-Kennemerland nu als een reële, wenselijke en zelfs noodzakelijke optie moet worden gezien. Zelfstandigheid dient geen dogma te zijn als de belangen van onze inwoners daar op termijn niet mee zijn gediend. Een mooie en in alle opzichten gezonde gemeente Zuid-Kennemerland, met Haarlem als centrum-gemeente, is wat ons betreft een wenkend perspectief.

Echter, voorlopig is het nog niet zover. En zien we ons geconfronteerd met noodzakelijke ingrepen om het basale voorzieningenniveau in de lucht te kunnen houden.  Én moeten we bovendien accepteren dat pijnlijke ingrepen – ik citeer uit het collegevoorstel – nodig zijn.

Voorzitter, we hebben als gemeente nog zoveel uitdagingen daar naast. Ik noem de huisvesting van asielzoekers. Ik noem óók het volstrekt achterblijven van de bouw van sociale huurwoningen. Wat dit betreft vraagt de PvdA zich zelfs af of het college met de woningcorporaties wel in een sfeer van gezamenlijk de schouders eronder optrekt. Gezien de geringe voortvarendheid op dit vlak ben ik zo vrij daar gezonde twijfels over te hebben.

Afsluitend: met de begroting op zich kan de PvdA wel instemmen. De situatie is zoals het is en ik heb ook deze keer van de gelegenheid gebruik gemaakt wat onze visie is op de bestuurlijke toekomst en vooral ook waaróm.

De fractie van de PvdA heeft deze keer geen eigen moties of amendementen ingediend. Maar weest u gerust, het raadswerk van mijn fractie stopt niet met deze begrotingsraad. 

Rest mij vanaf deze plek de ambtelijke organisatie te danken voor hun werk in het belang van de inwoners van deze gemeente.  Ik weet dat het onze ambtenaren niet altijd gemakkelijk wordt gemaakt, en memoreer de woorden van de wethouder enige tijd geleden over het moeilijk ingevuld krijgen van vacatures. Mijn dank ook aan de collega’s in deze raad die zitting hebben in de werkgroepen die zijn ingesteld en daarin extra tijd en energie steken. Ik ben hen daar erkentelijk voor. De dank van mijn fractie gaat tot slot vooral uit naar onze griffie, die ondanks de druk in en op hun werk altijd – en nu gebruik ik een vaste uitdrukking van collega Herman van de Kerke – “opgewekt voorwaarts gaat”. Dit laatste wens ik ook onze gemeente en hun inwoners toe, in welke bestuurlijke samenhang dan ook.

Voorzitter, ik dank u wel.

Het bericht Algemene beschouwingen PvdA bij de begroting 2020 verscheen eerst op PvdA Bloemendaal.

Zwaar weer op komst…

We hebben geld tekort in Bloemendaal. En niet zo’n beetje ook.  Zo’n 850.000 euro moet er worden gevonden om in 2020 de begroting rond te krijgen. En de jaren daarna ziet het er “in principe” ook niet best uit. De tussen aanhalingstekens geplaatste uitdrukking slaat op het feit dat er zich allerlei plotselinge ontwikkelingen kunnen voordoen die je als gemeente niet in de hand hebt of niet volledig kunt voorzien.

Als je tussen je oogwimpers door naar het huishoudboekje van de gemeente kijkt dan zie je zó welke grote klappers aan de basis liggen van de zorgelijke stemming. Dan doel ik niet op de normale exploitatie, waarmee bijvoorbeeld wegen en fietspaden op orde worden gehouden, het autopark van onze nijvere buitendienst rijdend wordt gehouden en op gezette tijden vervangen, en dat – altijd weer een dure aangelegenheid – de riolering werkt. Die gaat dan wel zo’n 30 jaar mee, soms is dat wat op te rekken, maar uiteindelijk moet de grond open en de buizen worden vervangen. Of het persgemaal wat de stroming er in houdt. En doorgaande vaarten hebben aan weerszijden beschoeiingen. Die moeten ook op gezette tijden gerepareerd of vervangen worden.

Naast al deze zaken zijn er namelijk ook investeringen nodig. Die voor het huidige gemeentehuis was er zo een, maar we kennen in de hele gemeente ook zo’n 16 basisscholen. En als respectabele Bloemendaalse school wil je natuurlijk ook een gymzaal die voldoet aan de nieuwste eisen. Of dat met die scholen niet wat beter georganiseerd kan worden? Waarom al de verschillende besturen, onderwijs is toch onderwijs? Zo is me wel eens voorgehouden. Tja, dan raak je bij mij een gevoelige snaar. Maar ja. Lang geleden, in 1917, hebben we dit met elkaar geregeld bij de financiële gelijkstelling van het openbaar – met het bijzonder onderwijs. Zeg maar: de heidenen versus protestanten en katholieken, beetje kort door de bocht.  Ligt dus hoe dan ook bijzonder gevoelig.

Ik ken maar twee plekken in onze gemeente waar meerdere schoolbesturen de koppen bij elkaar hebben gestoken om met z’n allen een efficientere en dus goedkopere oplossing te vinden voor een probleem. In Vogelenzang schoven katholieken en openbaren twee scholen in elkaar, in wat nu “De Paradijsvogel” heet. En in Bennebroek vonden drie verschillende schoolbesturen het van de dolle om ieder een eigen gymzaal te hebben. Toen vervanging aan de orde was stak meester Harry, de gymleraar van alle drie, zijn vinger op om een knap rooster te maken. Daarmee konden alle drie de scholen van één centraal gelegen gymzaal gebruik maken. Werkt nog steeds als een tierelier. Wat mij betreft nog steeds: hulde aan meester Harry! Misschien een tip voor de andere kernen?

Investeringen zijn natuurlijk niet de enige factoren die onze uitgaven belasten. Zo kunnen de kosten voor WMO en Jeugdzorg behoorlijk uit de bocht vliegen, zoals dit jaar dan ook is gebeurd. Ook zo iets wat je als gemeente niet tot achter de komma kunt voorzien. Bovendien gaat het hier om maatschappelijke kosten waaraan niet te ontkomen is. Instellingen die deze zorg verlenen hebben doorgaans overeenkomsten met de gemeenten, die met een gerust hart als wurgcontracten kunnen worden bestempeld. Het risico op omvallen ligt frequent op de loer.

Hoe dan ook, de Bloemendaalse raad mag straks in november – als het aan het college ligt – kiezen voor het schrappen van bovenwettelijke onderwijsvoorzieningen (gym-onderwijs) en het afboeken van investeringen met maatschappelijk nut van vóór 2017. Aan de inkomenskant worden toeristen- en parkeerbelasting verhoogd. Maar wat ons betreft gaan we geen medewerking verlenen aan het schrappen van het gym-onderwijs. Jaren geleden hebben we die met veel geduw en getrek voor elkaar gekregen, mede met als gevolg dat we in de hele gemeente bloeiende sportverenigingen met veel jeugd hebben.  De meerwaarde van gymmen op school staat naar onze mening buiten kijf.

Met de begroting 2020 zijn we er nog lang niet. De financiele vooruitzichten zijn niet best en ook de schuldenontwikkeling baart stevige zorgen. Binnen enkele maanden mag de raad een zogenaamde kerntakendiscussie gaan voeren. Dan moet je je bijvoorbeeld heel concreet gaan afvragen of de gemeente nog wel verantwoordelijkheid draagt voor de Bloemendaalse muziekschool. Of voor de bibliotheken. Of voor verenigingen en stichtingen die mede afhankelijk zijn van gemeentelijke subsidies, zoals Welzijn Bloemendaal met zijn vele vrijwilligers. Dat komt dus erg dicht bij wat de meeste Bloemendalers zien als normale maatschappelijke voorzieningen. Verder beknibbelen dan maar op de ambtelijke organisatie? Die piept en kraakt al jaren; niet doen dus. Nóg maar een keer de OZB verhogen zoals vorig jaar? Zou kunnen, maar dat is een nogal “ruwe” maatregel. Je kunt die bijvoorbeeld niet inkomensafhankelijk maken, wat voor veel inwoners wél van belang zou zijn.

Een gemeentelijke huishouding – om een veel complexer geheel maar even simpel neer te zetten – is maar ten dele te vergelijken met een gewoon bedrijf. Vergelijkingen daarmee gaan maar zeer ten dele op. Daarvoor zijn maatschappelijke doelen als welzijn, gezondheid, ontwikkeling en veiligheid die iedere gemeente nastreeft te belangrijk.  Steeds duidelijker wordt echter dat  het realiseren van al die doelen voor kleine gemeentes als Bloemendaal steeds moeilijker wordt. En dat tij wordt niet gekeerd.

Bij deze globale uiteenzetting naar aanleiding van de begroting 2020 ben ik verre van uitputtend geweest, en dat is een understatement.  Al eens eerder schreef ik een column over “het fusiespook”. Partijgenoot Piet van der Ham schreef voor deze website een lezenswaardig betoog over een gemeentelijke fusie in Zuid-Kennemerland. Mag ik die nog eens warm bij iedereen aanbevelen?

Henk Schell

Het bericht Zwaar weer op komst… verscheen eerst op PvdA Bloemendaal.

Is Bloemendaal nog wel te besturen?

Lezers van het Haarlems Dagblad wreven zich vast wel een aantal malen de ogen uit toen ze hun krant uit de brievenbus visten. Maar het staat er toch echt, in vetgedrukte kapitalen over de volle vijf kolommen van de voorpagina: “Bloemendaal is bestuur zat”. Verderop in de krant wordt op twee pagina’s uit de doeken gedaan waarop de krantekop is gebaseerd. In niet mis te verstane bewoordingen uiten inwoners in het onderzoek “Waar staat je gemeente?” hun ongenoegen over de bestuurscultuur. De krant citeert de diverse opmerkingen hierover, verdeeld over de 5 dorpskernen. Zie de krant van vrijdag 27 september, maar het rapport zelf is ook makkelijk te vinden op de lijst van ingezonden stukken. De enquête voor het onderzoek dateert van vóór de zomervakantie, dus de actualiteit – een uit de hand gelopen vergadering van de commissie Bestuur & Middelen, het ontslag door een brede raadsmeerderheid van de voorzitter van die commissie (inderdaad, Marielys Roos van Hart voor Bloemendaal) – is niet meegenomen. 

De kwestie Elswouthoek en de strafrechtzaak tegen het raadslid Roos bepalen de stijl waarmee de raadsleden van Hart voor Bloemendaal opereren binnen het bestuur. Max Sipkes typeert dit in het Haarlems Dagblad van zaterdag als het zich niet houden aan de vergaderorde, hun uitspraken larderen met venijnige verwijten en het steeds in hun betogen terugkomen met privékwesties. Ik formuleer dit hier even in eigen bewoordingen. Tijdens een raadsvergadering heb ik dit laatste een “belangenverstrengeling van jewelste” genoemd ( en dat herhaal ik op deze plek graag nog een keertje). Max Sipkes vermeldt in zijn commentaar dat de rest van de raad er bij het tumult uit de hoek van Hart voor Bloemendaal maar verslagen bij zit. Ik zou zeggen: eerder dodelijk vermoeid, na voor de zoveelste keer te moeten luisteren naar een grijsgedraaide plaat met vaste ingrediënten rond het thema “de totaal verrotte bestuurscultuur in Bloemendaal”. En als het nou nog alleen over de sfeer tijdens vergaderingen ging. In hun strijd tegen de Bloemendaalse windmolens wordt door de raadsleden van HartvoorBloemendaal rijkelijk gebruik gemaakt van het recht op informatie. Dat moet schriftelijk worden gedaan, en de gemeente is dan ook verplicht om binnen een bepaalde termijn te antwoorden. Voor 2019 hebben we daar als raad ruim 200.000 euro voor moeten uittrekken om de extra mensen te kunnen aanstellen die nodig zijn om al die vragen te kunnen beantwoorden.  Voeg daarbij nog de tientallen integriteitsmeldingen – de teller staat, meen ik, op 55 – en ik geef Jerker Westphal groot gelijk als hij tweet dat twee raadsleden kans zien om het Bloemendaals bestuur te gijzelen. Marilou den Outer neemt deze tweet op in haar artikel in het Bloemendaals Nieuwsblad over het chaotisch verloop en het voortijdig afbreken van de vergadering van de commissie Bestuur & Middelen. Nou is dat van mijn excollega-raadslid misschien wat sterk uitgedrukt, maar het effect is wel het beeld van een kluwen ruziënde raadsleden en een ambtelijke organisatie die onderhand hoorndol raakt van de bizarre stortvloed aan vragen en meldingen van integriteitsschendingen. 

In zijn door mij al eerder aangehaald commentaar noemt Max Sipkes twee oplossingen. Een optie is het opheffen van de gemeente. Maar dat duurt jaren. Als je nu de procedure daarvoor zou starten moet de raad in zijn huidige samenstelling zelfs een jaar langer door. Ach, gezelligheid kent geen tijd nietwaar? Zijn tweede optie vind ik interessant: totaal negeren. Vind ik wel wat voor te zeggen. In raad en commissie mogen ze wat mij betreft lekker uitrazen, tot genoegen van hun fans. Voor de integriteitsmeldingen heb ik in het Bloemendaals Nieuwsblad al eens het plaatsen van een prullebak gesuggereerd. Dat kan natuurlijk ook voor vragen. Maar ja, dat druist in tegen de wet en dat mag dus niet. Om met de kop van deze column te eindigen; natuurlijk is Bloemendaal nog wel te besturen. De hoge cijfers die de inwoners in de enquête de gemeente geven op al die andere punten zijn daarvoor het bewijs. En wat die bestuurscultuur betreft; het wachten is gewoon op de volgende gemeenteraadsverkiezingen…

Henk Schell  

Het bericht Is Bloemendaal nog wel te besturen? verscheen eerst op PvdA Bloemendaal.

Vanavond zal tijdens de raadsvergadering door 6 partijen een initiatiefvoorstel worden ingediend. D66, VVD, VDB, PvdA, GroenLinks en CDA  trekken eensgezind op. Zij willen de voorzitter van de commissie bestuur en middelen, Marielys Roos, dumpen.  Dat is nog niet eerder vertoond in de geschiedenis van Bloemendaal. Het voorzitterschap is in Bloemendaal niet altijd eenvoudig, laten we dat vooropstellen. Een fragment van een vergadering in juni dit jaar laat zien hoe de gemoederen hoog oplopen als het gaat over gebruik van social media.

De bovengenoemde 6 partijen zijn in het geheim dus al enkele maanden aan het broeden  op een methode om Roos te wippen. Die hebben ze nu gevonden in het ‘initiatiefvoorstel’. Raadsleden kunnen een initiatiefvoorstel indienen. Dat is wettelijk geregeld. Het initiatiefvoorstel om van Roos af te raken is op dit moment uitsluitend bekend bij deze 6 fracties. De fracties van Liberaal Bloemendaal en Hart voor Bloemendaal zijn er volledig buiten gehouden.

Democratie? Dat zien wij anders. Dit heeft met gezonde politieke besluitvorming niets te maken. Integendeel, dit heeft alles weg van een persoonlijke vendetta.

We zijn zeer benieuwd naar de inhoud van dat voorstel vanavond. Terwijl Roos druk bezig was met haar strafproces de afgelopen weken, hadden de raadsleden van deze 6 fracties, waaronder de Nestor (raadsoudste) Andre Burger van het CDA, het op hun volstrekt eigen wijze druk met het verzinnen van een list om zich van Roos te ontdoen. Daarbij is ook de heer Mark Doorn nauw betrokken. Dit is de fractievoorzitter van de nieuwe lokale partij VDB. Harder en Doorn zijn zeg maar de ‘bedenkers’ van het plan.

Roos had gevraagd om een beoordeling van haar voorzitterschap in de commissievergadering op 12 september jl, maar de raadsleden wilden beslist geen openbaarheid en hoewel het op de agenda stond, werd het onderwerp er te elfder ure door de heer Burger (CDA)en de heer Harder (VVD) en de burgemeester weer vanaf gehaald. Het is de bekende werkwijze: alles wordt backstage geregeld.

Voor Roos is het dus volstrekt onduidelijk op welke gronden zij vanavond haar biezen moet pakken. Dit is immers stiekem achter haar rug om bekokstoofd. Tijdens de vergadering van het presidium afgelopen dinsdag werd duidelijk dat het voorstel vandaag zou worden aangeboden aan de raad. In die vergadering zitten de fractievoorzitters van de politieke partijen samen met de burgemeester.

Wat Roos er zelf van vindt, hebben we al in ons bericht van gisteren genoteerd. Het belooft een interessante avond te worden. Kijkt u mee?