Nieuws van politieke partijen in Grave over ChristenUnie inzichtelijk

12 documenten

BRANDBRIEVEN WETHOUDERS LEVEREN (NOG) NIETS OP

Lokale Partij Grave Lokale Partij Grave VVD CDA PvdA GroenLinks D66 ChristenUnie Grave 31-10-2019 07:03

Evaluatie Wmo naar voren

De SP en PvdA stipten de problematiek woensdag kort aan. De PvdA wil dat de evaluatie van het Wmo-abonnementstarief naar voren wordt gehaald. Die staat nu voor volgend jaar in de planning. Veel gemeenten zien een aanzuigende werking sinds de inkomensonafhankelijke eigen bijdrage voor Wmo-maatwerkvoorzieningen op 1 januari van kracht is geworden. De SP vindt dat de gemeentelijke tekorten op de jeugdzorg en Wmo door het kabinet gedicht moeten worden. De SP diende daarvoor dinsdag al, tijdens de begrotingsbehandeling van Binnenlands Zaken, een amendement in. GroenLinks gaat tijdens het Wetgevingsoverleg VWS, gepland op 18 november, om meer geld voor de jeugdzorg pleiten.

Te forse bezuinigingen

Het is maar de vraag of een meerderheid van de Kamer de voorstellen van de SP en GroenLinks gaat steunen. Regeringspartijen VVD en D66 hebben aangeven voorlopig geen extra geld voor gemeenten te willen vrijmaken. Ook CDA en ChristenUnie zijn terughoudend. D66-Kamerlid Rens Raemakers stelt dat het kabinet de te forse bezuinigingen van het vorige kabinet op de Wmo en jeugdzorg deels heeft gerepareerd. Raemakers wijst op het Fonds tekortgemeenten (‘stroppenpot’), waarbij vorig jaar 200 miljoen euro is verdeeld onder 77 gemeenten die forse tekorten over 2016 en 2017 op de Wmo en jeugdzorg hadden. De helft van die 200 miljoen is overigens door gemeenten zelf betaald. Raemakers doelt ook op de miljard euro voor de jeugdzorg die het kabinet verspreid over 2019, 2020 en 2021 aan gemeenten beschikbaar stelt. ‘Eind 2020 evalueren we weer en bekijkt een nieuw kabinet welk bedrag structureel nodig is’, aldus Raemakers.

DEEL COALITIE WIL AF VAN ‘TRAP OP-TRAP AF’-SYSTEMATIEK

Lokale Partij Grave Lokale Partij Grave D66 ChristenUnie Grave 19-09-2019 04:22

De regeringspartijen D66 en ChristenUnie willen af van de schommelingen in de gemeentebegroting. Het gemeentelijk budget is met de trap op-trap af-systematiek te afhankelijk van de uitgaven van het kabinet. Dat leidt nu tot grote tekorten bij gemeenten en bezuinigingen. ‘Dat is niet uit te leggen’, aldus CU-voorman Gert-Jan Segers.

Begrotingstrends

Er zijn volgens beide coalitiepartijen betere manieren om de hoogte van het gemeentefonds te bepalen. Zo kan worden gekeken naar begrotingstrends over verschillende jaren. Het gemeentebudget blijft dan wel gekoppeld aan de rijksbegroting, maar de grote schommelingen zijn eruit, stellen beide partijen.

Onvrede

Omdat het rijk geplande investeringen niet heeft gedaan, zijn er miljarden op de plank blijven liggen. Met terugwerkende kracht wordt dat op gemeenten verhaald. Die zien hun accres dalen en moeten bezuinigen. Alsof je in mei te horen krijgt dat je het jaar ervoor toch minder salaris krijgt, aldus beide partijen. Dit leidt tot grote onvrede onder gemeenten.

#SOSGemeenten

‘Wat heb je aan 1,2 koopkracht als je straks geen zwembad, bibliotheek of thuiszorg hebt? Als het wijkhuis, de voetbalclub de deuren sluit en armoederegelingen stoppen? Gemeenten worden massaal gedwongen om in hun hart te snijden en Den Haag kijkt de andere kant. #SOSGemeenten #APB19’, twitterde de Wageningse wethouder Lara de Brito woensdag. Voorzitter Paul Depla van het G40-netwerk stelde dinsdag, in reactie op de Miljoenennota, dat de huidige systematiek niet langer houdbaar is. De G40 wil toe naar een andere bekostigingssystematiek. De Raad voor het Openbaar Bestuur (ROB) adviseerde het kabinet onlangs in ieder geval een deel van het gemeentefonds los te koppelen van de trap op-trap af-systematiek.

KRACHTTRAINING IN PLAATS VAN YOGA OP DE WERKVLOER

Lokale Partij Grave Lokale Partij Grave SGP ChristenUnie CDA Grave 02-09-2019 06:21

Ontspannen in het gemeentehuis is prima, zo vinden ze ook in Reimerswaal. Alleen mag het geen yoga of mindfulness zijn. ‘Vanuit een christelijk standpunt zou het wel heel vreemd zijn om voorstander te zijn van yoga of mindfulness op de werkvloer, omdat je dan – geestelijk – de deur openzet voor de invloed van andere religies op jouw ambtenaren.’

De SGP en de ChristenUnie beschouwen yoga en mindfulness als een uiting van het hindoeïsme. Het organiseren van religieuze aangelegenheden is geen taak van de overheid, omdat die neutraal behoort te zijn, betogen de twee fracties. Yoga- en mindfulnesslessen op het gemeentehuis van Reimerswaal lijken inmiddels van de baan.

Gods Woord

Volgens CU-raadslid Huib Bouwman zou het vanuit een christelijk standpunt wel heel vreemd zijn om voorstander te zijn van yoga of mindfulness op de werkvloer, ‘omdat je dan – geestelijk – de deur openzet voor de invloed van andere religies op jouw ambtenaren. En lees de bijbel, Gods Woord, die duidelijk aangeeft dat het verboden is om je te openen voor of te vermengen met andere religies.’

Maar hoeveel mensen identificeren yoga en mindfulness anno 2019 nog met religie? Vermoedelijk zeer weinig, erkent ook Bouwman. ‘Betekent dat dan dat wij maar moeten meegaan in de stroom van iedereen of is er ook nog ruimte voor een ander geluid?’ Hij wijst op het feit dat de christelijke partijen samen een stevige meerderheid hebben in de gemeenteraad van de Zuid-Bevelandse gemeente; inclusief het CDA twaalf van de negentien zetels. ‘Hier in de biblebelt worden op democratische gronden andere keuzes gemaakt dan in de meeste Nederlandse gemeenten, zie ook de kwestie rond de koopzondagen. Daar kan je op afgeven, maar je kan het ook verfrissend noemen.’

ONTSLAG ÉÉN AMBTENAAR: 140.000 EURO

Lokale Partij Grave Lokale Partij Grave ChristenUnie PvdA Grave 09-07-2019 04:45

Tot ontsteltenis van de gemeenteraad van Alblasserdam bleek uit de eerste bestuursrapportage 2019 dat er bijna anderhalve ton (140.000 euro) moet worden onttrokken aan de algemene reserve voor incidentele personele kosten. Uit de rapportage blijkt dat er ‘in goed overleg afscheid is genomen’ van één medewerker.

‘Hierbij zijn afspraken gemaakt en de geschatte kosten zijn afhankelijk van een aantal componenten waaronder het vinden van ander werk waarin betrokkene wordt begeleid.’ Als de ambtenaar snel werk vindt, kunnen de kosten lager uitvallen, maar er is een kans dat de opbrengsten uit detachering tegenvallen of het vinden van een nieuwe baan langer duurt. Dan zullen de kosten hoger uitvallen.

Fors bedrag

De raad was not amused. De Christen- Unie sprak van een ‘fors bedrag’, de PvdA over ‘een groot effect op de personeelskosten’. D66-fractievoorzitter Marko Stout benadrukte dat het gaat om één medewerker. ‘In deze tijd zijn gouden handdrukken van drie keer een jaarsalaris not done. Ik wil weten waardoor deze enorme kosten worden veroorzaakt en hoe ver deze nog kunnen oplopen.’

Wethouder Peter Verheij riep op tot ‘terughoudendheid in de openbaarheid’. Hij noemde doorlopende salarisen begeleidingskosten naar ander werk als reden. Via een (geheim) memo of andere ‘opties tot toelichting’ kon Stout meer inzicht krijgen in de opbouw van het bedrag. ‘De gemeente en de vertrokken medewerkster doen hun uiterste best om te voorkomen dat er in 2020 ook nog extra kosten moeten worden gemaakt.’

OOK VOLTALLIGE COLLEGES IN ACTIE VOOR EXTRA JEUGDGELD

Lokale Partij Grave Lokale Partij Grave D66 VVD CDA ChristenUnie Grave 20-05-2019 06:05

Er is een derde actie vanuit gemeenteland ingezet om het kabinet te overtuigen van de noodzaak extra geld vrij te maken voor de jeugdhulp. Op initiatief van vijf gemeenten is een petitie opgesteld, waarin voltallige colleges ‘Den Haag’ oproepen te zorgen voor een adequate verhoging van het jeugdhulpbudget. De petitie wordt uiterlijk begin juni aan het kabinet en de Tweede Kamer overhandigd

Collegevergadering

De oproep om de petitie te tekenen is donderdag naar 1.455 wethouders en burgemeesters gestuurd, vertelt wethouder Rob Jonkman (financiën) van Opsterland, die de actie coördineert. De actie is samen met Oldebroek, Tytsjerksteradiel, Nunspeet en Heerenveen opgezet. Ruim 40 colleges, waaronder Haarlemmermeer, hebben de petitie meteen al ondertekend. Na dinsdag - na de wekelijkse collegevergaderingen overal in het land - zullen veel meer positieve reacties komen, verwacht Jonkman. ‘De meeste colleges zullen het eerst gezamenlijk willen bespreken.’

Elke actie zinvol

De actie volgt op de open brief van de VNG en op de open brief van de ruim 250 wethoudersvan regeringspartijen VVD, CDA, D66 en ChristenUnie. Deze actie ondersteunt en onderschrijft de boodschap van beide open brieven. ‘De nood is zo hoog dat elke actie zinvol is’, benadrukt Jonkman. Bovendien heeft deze actie een andere doelgroep: voltallige colleges met wethouders van zowel landelijke als lokale partijen. ‘De problematiek in de jeugdzorg stijgt uit boven partijpolitiek. Met kunst en vliegwerk timmeren we onze begrotingen dicht. Bezuinigingsmaatregelen raken alle portefeuilles, ook die van de burgemeester.’

Fractieblog (10): Auschwitz is een pretpark

CDA CDA SGP ChristenUnie Grave 04-05-2019 06:23

"Auschwitz is een pretpark..." was de eerste, afschuwelijke gedachte die in me opkwam toen ik voet zette op het terrein van het voormalige concentratie- en vernietigingskamp. Deze gedachte liet mij lange tijd niet los, omdat zij telkens bevestigd leek door wat ik aanschouwde, met name in de gedragingen van bezoekers. De Efteling en Station Oost Het parkeerterrein deed me denken aan dat van attractiepark De Efteling in Kaatsheuvel en het buffetrestaurant bij de ingang had veel weg van Station Oost vlakbij achtbaan De Python. "Coffee & Snacks", "Pizza, sandwiches, coffee to go, snacks, sweets, ice cream, fresh fruits" werden aangeboden aan de duizenden toeristen die in de rij stonden, op het gras zaten of lagen en een 'leuke' dag hadden. Ik was onaangenaam verrast. De verbijstering moest echter nog komen. Selfies onder iconische toegangspoort Onder de iconische toegangspoort met de (valse-) hoopgevende tekst Arbeit macht frei stonden tientallen mensen selfies te maken, vaak met een mooie glimlach of een 'duimpje omhoog'. Ik wist niet wat ik zag. Dat gevoel had ik ook als mensen tussen de gruwelverhalen van de gids door hun sociale-media bijwerkten en grappige filmpjes bekeken. Het 'kwaad' heeft zich onder onze ogen voltrokken De afstand tussen de Tweede Wereldoorlog (en de kenmerkende racisme en discriminatie die leidden tot genocide, in het bijzonder op de joden) en onze tijd wordt alsmaar groter. Dat heeft gevolgen, niet in de laatste plaats voor de Europese integratie en de geopolitieke verhoudingen. Lange tijd waren de verschrikkingen van de oorlog en de Holocaust (die 'wij' aan den lijve ondervonden hadden) een moreel ankerpunt wat betreft het grote onderscheid tussen 'goed' en 'kwaad'. Het 'kwaad' had namelijk onder ons gewoond en had zich onder onze ogen voltrokken. Dat gezamenlijke besef wordt steeds minder. Ik vind dat zorgwekkend. Geschiedenis als festijn Al langere tijd is er sprake van een soort 'festivallisering' van de geschiedenis. Er is een landelijke 'Maand van de geschiedenis', in Nijmegen heb je een 'Romeinenfestival' en een 'Gebroeders van Limburgfestival'. Ook onze vestingstad laat zich met 'historisch Grave' niet onbetuigd. Hoewel dergelijke activiteiten ons niet dichter bij de verleden werkelijkheid brengen, is dat natuurlijk prima. Het verleden levend houden (of: maken) is mooi werk. Ik doe het dagelijks. Maar wat ik in Auschwitz gezien heb, ging alle grenzen over. Glimp van menselijkheid Kan je dat iemand aanrekenen? Ik weet het niet. Vorige week was ik op een plaats waarover ik (ook tijdens seminars in YadVashem) veel gehoord, gelezen en - in lessen - gesproken heb. Een heilige plaats waar honderdduizenden onschuldige mensen vermoord zijn, waar de hel op aarde was. De plaats ook waar gevangen elkáár droegen en waar de Heilige Maximiliaan Kolbe in augustus 1941 vrijwillig de plek innam van een ter dood veroordeelde kampgenoot. Een plaats waar, ondanks het donkerste zwart, af en toe een glimp van menselijkheid te zien was. De verhalen van de slachtoffers daarover maakten diepe indruk op mij. Ik dacht aan Anne Frank, die ondanks alles blééf geloven in de goedheid van de mens. Kortsluiting. Horror. De verhalen, de foto's, de koffers, protheses, bekers, brillen en met name het haar van 45.000 doden kwamen tot leven in Auschwitz (en even verderop in Birkenau, waar het alom bekende vernietigingskamp gevestigd was). Kortsluiting tussen mijn oren was het resultaat. Het was teveel om te verwerken en het was te onvoorstelbaar om te verwerken. Hoe is het om na een reis van dagen, staand in een vee- of goederenwagon, aan te komen in plaatsen als Auschwitz en Birkenau? Hoe is het om gescheiden te worden van je dierbaren? Geloof je dat het een werkkamp is of klamp je vast aan iedere strohalm van hoop? Wat doet de muziek van het kamporkest met je gemoedsrust? Hoe voel je je als je je met honderden anderen tegelijk moet uitkleden om volledig naakt tussen onbekenden te douchen... en wat gaat er door je heen als de zware deur dichtslaat en...? Kortsluiting. Horror. Zie de mens! De afstand tussen toen en nu maakt Auschwitz, Birkenau en al die andere plaatsen net zo 'zwartwit' als de foto's die ervan geschoten zijn. Realiseren we ons wel dat ons vooruitgangsgeloof ons verhindert te beseffen dat het 'de mens' was - en ís! - die dit medemensen aandeed - en aandóet? Want racisme en discriminatie zijn er volop en de Holocaust belet vele mensen niet antisemitische uitlatingen te doen. Kijk naar Frankrijk. Denk aan de ChristenUnie, SGP en het CIDI die onlangs met een petitie tegen antisemitisme kwamen. Zie de mens! Wij - in onze tijd - zijn niet per definitie beter (of slechter) dan onze voorouders. De Holocaust was niet de eerste genocide in de geschiedenis, maar - schandelijk genoeg - evenmin de laatste. Hun verhaal, ons verhaal Vorige week was ik op de plaats waar de 81-jarige Gravenaar Nathan Gotlieb op 27 augustus 1943 vermoord is. Aan hem denk ik vanavond. Ook zijn mijn gedachten bij de 63-jarige Dina van Leeuwen die op 16 april 1943 in Sobibor omgebracht is en bij al die anderen waarvan geprobeerd is hun volledige bestaan uit de geschiedenis weg te vagen. Hun verhaal is ons verhaal. Alex van Megen,historicus en leraar geschiedenis

MYSTERY BURGER: GEROMMEL IN DE MARGE

Lokale Partij Grave Lokale Partij Grave ChristenUnie Grave 08-04-2019 05:47

MYSTERY BURGER: GEROMMEL IN DE MARGE

. Gepost in Nieuws en actualiteiten

‘In Molenwaard hebben we hele goeie ervaringen met het stimuleren van lokale initiatieven opgedaan,’ begint Paul Verschoor (Progressief Molenlanden). Die gemeente – Molenwaard – kende een subsidiefonds voor plattelandsontwikkeling, de mogelijkheid om op kleinschalige projecten te financieren die het landschappelijk karakter van de gemeente verbeteren. Nu de gemeente Molenwaard per 1 januari is samengevoegd met Giessenlanden tot Molenlanden, moet die verordening worden aangepast, zodat de verordening ook aanvragen voor het grondgebied van de voormalige gemeente Giessenlanden kan honoreren.

Een kleine administratieve aanpassing, maar Verschoor wil het voorstel amenderen. ‘Wij willen het bedrag in het fonds op minimaal 45.000 zetten,’ legt hij uit. Het fonds wordt volgens de verordening vooral gevoed door de helft van de opbrengst van de toeristenbelasting. Dat is zo’n 30.000 euro, dus moet er iets bij. Naar verluid zit er nog 9.000 euro in het fonds, dus stelt het amendement voor 6.000 euro uit de recreatiereserve te halen. Het amendement is door nagenoeg de hele raad ondertekend.

Eigenlijk is het alleen de ChristenUnie die de het amendement niet mee-indient. ‘Wat ons betreft hoeft er geen ondergrens in het fonds,’ legt Pieter van Bruggen namens de fractie uit. Maar hij heeft vooral een vraag over het raadsvoorstel. ‘Daarin staat dat we de verordening vaststellen, maar niet welk bedrag we in het fonds stoppen.’ De verordening zelf noemt het bedrag ook niet, zodat de raad jaarlijks kan besluiten met hoeveel het fonds toe te stoppen.

Lees meer

/index.php/1691-boa-s-dreigen-snorfietsverbod-niet-te-handhaven

/index.php/1689-cybersecurity-ok-maar-waar-is-de-burger

KWART STATENLEDEN HAAKT TUSSENTIJDS AF

Lokale Partij Grave Lokale Partij Grave GroenLinks ChristenUnie Partij voor de Vrijheid Grave 06-03-2019 08:42

KWART STATENLEDEN HAAKT TUSSENTIJDS AF

Geschreven door Ben Martini op

. Gepost in Nieuws en actualiteiten

Bijna een kwart van de Statenleden (24 procent) die in 2015 werd gekozen, is voortijdig teruggetreden. Dat is een flinke stijging ten opzichte van de periode 2011-2015, toen 17 procent van de in 2011 aangetreden Statenleden de eindstreep niet haalde.

Groot verloop

Dat blijkt uit een inventarisatie van de Stichting Decentraalbestuur.nl. Vooral in de Statenfracties van GroenLinks en de ChristenUnie waren er veel wijzigingen. Bij beide fracties vertrok 37 procent van de Statenleden die in 2015 aantraden. ‘Dat dit bij GroenLinks gebeurde is op zich niet vreemd. Je ziet vaker bij groeiende partijen een groot verloop’, verduidelijkt Peter Castenmiller van de Stichting. Veel nieuwe mensen moeten worden aangetrokken en soms blijkt het leven van een Statenlid anders dan vooraf gedacht. ‘Bij een gevestigde partij als de ChristenUnie had ik die stijging niet verwacht.’ Bij de PVV waren deze periode betrekkelijk weinig mutaties. Bij de inventarisatie kwam de Stichting daar uit op 17 procent.

Andere functies

Kijkend naar de afzonderlijke provincies valt vooral Utrecht op, waar met 35 procent bovengemiddeld veel Statenleden hun zittingsperiode niet volmaakten. Navraag bij de communicatieadviseur van de Utrechtse Staten leert onder meer dat een aantal Statenleden zijn vertrokken om wethouder, Kamerlid en gedeputeerde te worden. Ook in Limburg en Overijssel waren de percentages met respectievelijk 28 bovengemiddeld hoog. In Drenthe is het verloop met 15 procent het laagst.

/index.php/1595-geen-kleinere-oploskans-door-late-aangifte

/index.php/1593-afsluiting-graafschedijk-escharen

CDA-congres van de opluchting in woord en 35 beelden. Met dank aan de NRC en Volkskrant.

Keerpunt 2010 Keerpunt 2010 D66 ChristenUnie GroenLinks Partij voor de Vrijheid VVD CDA Grave 10-02-2019 08:33

GraverMaat: Op de foto boven dit artikel staat Sandra Bovenkamp.

Zij is de initiator van de Whatsapp groep Verruiming Kinderpardon.  Ze coördineerde het opstellen van de diverse resoluties door verschillende CDA-ers in het land. Ik was een van die leden die een resolutie wilde indienen.

Voorzitter Ruth Peetoom gaf mij ook het advies of me aan te sluiten bij het “Wolvekamp”. Van ‘s morgens 7.00 uur tot middernacht pingelde mijn IPhone. Meer dan 40 CDA-ers sleutelde aan twee resoluties. De groep werd aangenaam verrast door de plotselinge “draai” van de Tweede Kamerfractie.

Op het congres werden de resoluties in een deelsessie besproken en later kon Sandra, op uitnodiging van de voorzitter, verslag doen over “onze” werkzaamheden.

Een klaterend applaus kreeg ze zowel bij de deelsessie als in de plenaire vergadering!

Tijdens de lunch zochten we elkaar op in de Zuidzaal.

Tip: Klik op de kleine onderstaande foto’s  om een beeldvullende afbeelding te krijgen.

NRC:

Na de draai voor een ruimer kinderpardon bleef het rustig op het CDA-congres.

Kritiek op Buma klonk er wel, maar in de marge.

Om 7.30 uur zaten we al aan het ontbijt. Om 9.30 uur begint de deelsessie waar in onze resoluties behandeld worden.

Na de draai had het CDA-congres van de vluchtelingenkinderen kunnen worden, deze zaterdag in de Kromhouthal in Amsterdam-Noord. En van een partijleider in het nauw, Sybrand Buma. Steeds meer CDA-leden wilden dat het kinderpardon zou worden verruimd en zouden dat gaan afdwingen in een resolutie. Buma zelf wilde er heel lang niets van weten, maar draaide. En zo werd het een congres van vooral veel opluchting.

Buma’s leiderschap is voorlopig gered. En de CDA’ers die al een tijdlang verlangen naar een minder conservatief-rechtse koers van de partijtop hebben nieuwe hoop gekregen: als het lukt om de ideeën over het kinderpardon te veranderen, waarom dan niet die over het klimaat? Want dat is, blijkt in de wandelgangen van het congres, ook een grote zorg van flink veel actieve CDA-leden. Buma en ook de twaalf provinciale lijsttrekkers van het CDA willen dat bij ambitieuze klimaatplannen steeds wordt bedacht: begrijpen ‘gewone mensen’ het nog? Kost het ze niet te veel geld? En jaag je bedrijven niet het land uit als je te streng voor ze wordt?

„Als je het rentmeesterschap serieus neemt”, zegt Hermien Heijmer uit Ommen ’s ochtends, „moet je de industrie niet zo willen beschermen. Je moet niet zo bang zijn voor banenverlies. Met die angst worden de mensen stilgehouden.”

Later die middag wordt een resolutie van de twaalf lijsttrekkers voor de provinciale verkiezingen, die vinden dat er een eind moet komen aan het „drammen” over het klimaat, wel gewoon aangenomen door het congres. Maar ook een voorstel van de CDA-jongeren wordt aangenomen: over „grote stappen” die moeten worden gezet tegen de klimaatverandering waarbij „de grote industrie niet mag achterblijven”.

In een zijzaaltje, waar wordt gediscussieerd over de voorstellen, zegt Tweede Kamerlid Madeleine van Toorenburg dat de resolutie van de jongeren wordt gezien „als signaal” en dat de resolutie daarom toch oké is – eerder had de partij die afgeraden.

Helemaal blij zijn de CDA-jongeren daar niet mee. „Misschien is afraden toch beter”, zegt een van hen nog tegen Van Toorenburg. Bij een voorstel over de studieschuld – maak de rente daarop aftrekbaar van de belasting – gaat het wel zoals het CDJA het wil. De Tweede Kamerfractie moet in Den Haag gaan proberen om dat voor elkaar te krijgen. Dat is tegen de zin van Buma en het partijbestuur.

In de Telegraaf was Buma deze zaterdagochtend met plannen gekomen over een hardere aanpak van criminaliteit: hogere straffen, meer bevoegdheden voor politie en justitie. Ze staan ook in zijn congresspeech, aan het begin van de middag. Die draait verder vooral om ‘het midden’, Buma zegt steeds maar weer dat zijn CDA dáár staat. Voor de zaal klinkt het als een antwoord op de groeiende kritiek dat de partij onder zijn leiding te rechts wordt. „Je hebt die boodschap gehoord, toch?” zegt een Tweede Kamerlid later.

Maar heel anders dan anders is het verhaal van Buma niet. Hij komt weer met de ‘verweesde’ burgers over wie hij in 2017 de HJ Schoolezing hield – die zich bedreigd voelen door migratie en globalisering. In Amsterdam noemt Buma hen „de kleine luyden van onze tijd”, die een hekel hebben aan schreeuwers en „veilig willen leven”. „Die blijven verweesd achter als het midden zich steeds meer in een hoekje laat drijven.”

Bij de koffie en de broodjes zijn er CDA’ers die klagen over Buma’s voortdurende nadruk op die ‘bezorgde burgers’, zonder duidelijke oplossingen. Na een discussie over de klimaatplannen zegt Arjan Kaaks uit Wassenaar dat hij in zijn partij „durf en stoutmoedigheid” mist. En hij vraagt zich af, zegt hij, of Buma wel van gedachten zou zijn veranderd over het kinderpardon als de ChristenUnie daar niet steeds over was begonnen, en als er geen actie was gevoerd in de Haagse Bethelkapel voor een Armeens gezin.

De kritiek op Buma overheerst het congres verder niet. En fans van de CDA-leider zijn er ook, zoals oud-minister Hans Hillen. Die zegt: „Sybrand doet het prima. Gewoon doorgaan, niet zeuren.” Blij is Hillen trouwens ook, omdat hij zelf niet meer in de politiek zit. „In deze tijd is er geen dag dat je positie zeker is, er is zoveel emotie. Maar Buma is een stevige boei.”

Buma’s CDA voor bezorgde burgers, wie wil dat nog?

Het CDA moet minder conservatief-rechts worden, vindt een groot deel van de partij. Leider Sybrand Buma wacht zaterdag een lastig congres. „Ik had ook graag het woord ‘barmhartigheid’ van hem gehoord.”

Als kiezer had je de afgelopen weken zomaar kunnen denken dat het CDA minder conservatief-rechts is geworden, door opeens vóór een verruiming van het kinderpardon te zijn. Daar was partijleider Sybrand Buma altijd tegen geweest.

Maar toen werd het dinsdag – en was het niet de VVD, maar het CDA dat op de voorpagina van De Telegraaf kritisch was over de klimaatplannen van Rutte III. Had VVD-fractievoorzitter Klaas Dijkhoff het eerder nog in die krant gehad over ‘klimaatdrammers’? Nu waren het twaalf CDA-lijsttrekkers uit de provincies die vonden dat er een eind moest komen aan het ‘dromen en drammen’ over het klimaat.

Een steun in de rug van Buma, die in het Provinciehuis van Utrecht zelf had mogen meedenken over het idee van de twaalf lijsttrekkers.

Sandra aan het woord in de deelsessie. Vanaf haar plaats in de zaal.

Er is niet langer één CDA, het zijn er twee.

Er is het CDA dat opkomt voor de ‘bezorgde burgers’, voor wie klimaatplannen te snel gaan en te duur zijn, of die zich bedreigd voelen door migratie.

Dat is al jaren het CDA van Sybrand Buma.

En er is het CDA dat het heeft over ‘rentmeesterschap’ en compassie, zorgen voor de aarde en voor je naaste, dus ook vluchtelingen.

Dat is het oude CDA, dat nu weer van zich laat horen.

Op zaterdag houdt de partij een verkiezingscongres in Amsterdam. Wat zeker is: als Buma drie weken geleden níet met het voorstel voor een ruimer kinderpardon was gekomen, was zijn leiderschap op dit congres in gevaar gekomen.

Sandra Wolvekamp geeft een toelichting op onze resoluties.

Leden waren vast van plan om de fractie door een resolutie te dwingen tot een draai over dat pardon, met hulp van oudgedienden als oud-minister van Justitie Ernst Hirsch Ballin.

In de onderhandelingen over het kinderpardon, verruimen of niet, gebruikte Buma de stemming in zijn partij om VVD-fractievoorzitter Klaas Dijkhoff onder druk te zetten. Pas op, zei Buma, mijn congres komt in opstand. Hij kreeg zijn zin: het kinderpardon werd verruimd.

Wat ook zeker is: er is nog steeds een deel van de partij dat achter Buma’s rechts-conservatieve verhaal staat over mensen die zich in de steek gelaten voelen. Want behalve een voorstel over het kinderpardon, dat zal worden aangenomen, is er op het congres ook een resolutie van de afdeling Limburg die pleit voor een hardere aanpak van criminele asielzoekers en kortere asielprocedures.

CDA lid uit Huizen, ook actief in de Whatsapp Groep.

Deze zaal liep vol om de resoluties te besprek. De gespreksleider, de nieuwe voorzitter, zei na het daverend applaus voor Sandra dat hij dat hij in de 6 jaar dat hij deelsesssie leidde nog nooit had meegemaakt.

Nog een lid uit onze groep die vragen aan Buma stelde.

De Limburgse CDA-lijsttrekker voor de Provinciale Statenverkiezingen, oud-Tweede Kamerlid Ger Koopmans, is een voorman van deze stroming. Hij had bedacht dat de lijsttrekkers samen met een verhaal moesten komen over het klimaat. Ze waren half januari bij elkaar gekomen in Utrecht, een paar dagen nadat Dijkhoff in De Telegraaf had gezegd dat hij bij de klimaatplannen nog liever het kabinet liet vallen dan de burger. Koopmans had bedacht dat er een resolutie moest komen voor het congres, op de avond zelf was bedacht dat er ook een opiniestuk geschreven moest worden.

Hij kijkt er tevreden op terug. „Het was heel geslaagd.” Al moeten we niet alles uit die publicatie even letterlijk nemen. Het klimaatdebat „is gekaapt door felle voor- en tegenstanders, door drammers en sceptici”, schreven de twaalf. Wie er bedoeld worden met ‘drammers’? „Daar wordt niemand mee bedoeld. Het stuk moet natuurlijk ook gelezen worden. Ik vond het mooi gevonden: dromers en drammers.”

hoe het CDA partijleider Buma bijstuurt naar het midden

Mgr. De Korte hield een prachtige “preek”.

Het CDA, zegt het prominente lid Dave Ensberg, is de kernboodschap van de christen-democratie kwijtgeraakt.

Ensberg, een schoolbestuurder die deze maand directeur wordt van Jantje Beton, organiseerde het verzet van lokale afdelingen over het kinderpardon.

Hij vindt dat het CDA een middenpartij moet zijn, geen rechtse partij. Hij schreef deze week op Joop.nl een opiniestuk over de toekomst van de partij.

Niet de partijleider moet de koers bepalen, schreef hij, maar de leden. Het congres van zaterdag wordt volgens hem hét moment „om de Haagse koers te verleggen”.

Lees ook: Opeens mocht het weer over het kinderpardon gaan

Dave Ensberg stelt een vraag aan Buma.

Ensberg zegt nu: „Bezorgdheid van mensen kan een aanleiding zijn om ideeën te ontwikkelen, maar in de christen-democratie gaat het om geloof, hoop en liefde.

Ik mis in de partijtop het besef waarom we ooit zijn opgericht.”

Ensberg is blij met de draai van Buma over het kinderpardon, die na aandringen van lokale politici tot stand kwam.

Al praatte Buma nog altijd „als een jurist”, met rationele argumenten.

„Ik had ook graag het woord ‘barmhartigheid’ van hem gehoord.”

Buma heeft het CDA versmald, zegt Dave Ensberg.

„We zijn de partij geworden van tweeverdieners in de provincie, met een gezin, een Vinex-huis en een middeninkomen.

Behoudende mensen. Iedereen heeft het over de lage peilingen, maar we maken het CDA op die manier zelf klein.

Ik ben een kind van uit Suriname gevluchte ouders, ben overtuigd vegetariër, woon in de stad en wil dat mijn kind van vijf weken op een gezonde planeet opgroeit.

Dave kan ook goed luisteren. Dave wordt de nieuwe directeur van Jantje Beton.

We missen de veelzijdigheid van Nederland, omdat de partijtop achter politieke marketeers aanloopt.”

Sinds de gloriejaren van premier Jan Peter Balkenende laat het CDA zich adviseren door Motivaction. Dit marketingbureau maakt analyses van politieke doelgroepen en vertelt partijen hoe die groepen bereikt kunnen worden. Het CDA kreeg het advies zich te richten op de ‘moderne burgerij’. Dat zijn mensen, analyseerde Motivaction, die weinig ideologisch, maar wel cultureel conservatief zijn. Ze zijn volgens het bureau „gericht op hun baan en hun gezin, cultureel behoudend, soms wat angstig over de boze buitenwereld”. Daar werd de bezorgde burger uitgevonden

Diverse leden van de Whatsapp groep “Wolvekaamp” zagen elkaar voor het eerst in de Zuidzaal tijdens de inderhaast geïmproviseerde lunch.

Enkele leden aan de lunch. We maken hier kennis met elkaar. We treffen de twee Sandra’s aan. Sandra Wolvekamp is de initiator van de Whatsapp groep. De andere Sandra is nauw betrokken rond de Asielkerk Bethel in Den Haag. Ad Koppejan was in de jaren 2010, samen met Katleen Ferrier en Ab Klink, dissident in de Tweede Kamerfractie. Ik heb hem in Arnhem op het  beruchte CDA congres op de foto gezet. Leuk hem hier weer te ontmoeten na meer dan 8 jaar. Dave uit Tilburg schoof ook aan en twee CDA raadsleden uit Waalwijk.

Even op mijn telefoon kijken of er nog een nieuw Whatsappje is. Op de achtergrond de raadsleden uit Waalwijk.

Nog meer leden van onze groep. Zelfs uit Zuid-Limburg.

Geïmproviseerde lunch in de Zuidzaal. Sophie moest vide goederenlift naar boven. Leuk om de gexzichten achter de vele berichtjes te zien.

Tijdens de luch gingen de leden van onze Whatsapp groep in gesprek met CDA fractievoorzitter Buma.

Ingezoomd op discussiërende CDA-ers tijdens de lunchpauze en de fotograaf.

Leden van onze Whatsappje groep in gesprek met Buma. Waarover spraken de 5 heren?

In de campagne voor de Tweede Kamerverkiezingen van 2017, met Buma als lijsttrekker, koos het CDA voluit voor de „squeezed middle”, zegt Nelleke Weltevrede, landelijk campagneleider van het CDA.

„De middenklasse die ziet dat hun kinderen het niet beter gaan krijgen dan zij, voor hen is de toekomst angstig. Ze hebben zorgen over werk, huisvesting. Voor die groep zijn wij er altijd geweest.”

Het CDA baseert zich op het boek The road to somewhere van de Britse journalist David Goodhart, over het Brexit-referendum. Goodhart verdeelt kiezers in twee groepen: de anywheres, hoog opgeleide kosmopolieten met connecties, en de somewheres, die een overzichtelijk en praktisch leven willen en bang zijn voor verandering.

In het tijdschrift Christen Democratische Verkenningen (CDV) schreef Weltevrede dat het CDA zich voor de verkiezingen van 2017 op de somewheres moest richten. Want: „verbindende politiek is [..] veel minder bruikbaar dan vroeger”. Genuanceerde boodschappen krijg je niet op tv. En het CDA moest zich „invechten tussen PVV en VVD en nieuwkomers als Jesse Klaver en Thierry Baudet”. Weltevrede, in CDV: „Dat gaat niet met een zeer genuanceerde boodschap waarin voor elk wat wils is.”

In de HJ Schoolezing in 2017 had Buma het over „gewone Nederlanders” die zich „verweesd” zijn gaan voelen door globalisering en immigratie. Hij zei: „Alsof de elite er met hún vrijheid en gelijkheid vandoor is gegaan en ze aan de nieuwkomers gaf.”

Een jaar later voorspelde hij in deze krant een nieuwe Fortuyn-revolte als het kabinet klimaatplannen zou doorzetten zonder draagvlak onder de bevolking.

Ook voor de Provinciale Statenverkiezingen wordt de bezorgde burger toegesproken. Het bureau Joe Public heeft, in opdracht van het partijbureau, de campagne ‘een hele goede morgen’ bedacht. De campagne kostte ruim een ton. In een spotje wenst Sybrand Buma een jongen in een tramhokje goedemorgen. „Onze opdracht had als titel: ‘groeten is gratis’”, zegt Weltevrede. „Het bureau is met het idee van goedemorgen gekomen. We weten dat veel mensen zich druk maken over hoe mensen met elkaar omgaan. We willen ze laten nadenken: ik kan de buschauffeur wél gedag zeggen als ik de bus binnenstap. Dat ligt dichter bij mensen dan het beleid van provincies.”

Het artikel van Weltevrede stuitte op verzet bij Rien Fraanje, tot 2017 directeur van het Wetenschappelijk Instituut voor het CDA. Hij schreef een tegenstuk in CDV: Marketing moet de politieke boodschap niet bepalen. Het CDA, zegt Fraanje aan de telefoon, moet zich onderscheiden van „doelgroepenpartijen” als D66, PVV of GroenLinks. „Dat zijn partijen die zich uitsluitend op één doelgroep richten: ouderen, hogeropgeleiden of ‘boze burgers’. Traditionele middenpartijen als het CDA richten zich op de manier waarop álle groepen samenleven. Mijn verdriet en teleurstelling is dat we dat spel zijn gaan meespelen.”

Manfred Weber wordt binnengehaald. Europese lijsttrekker van de christelijke partijen.

Politieke marketing is volgens Rien Fraanje in alle partijen doorgedrongen, niet alleen in zijn CDA. Maar het CDA, zegt hij, „heeft een opdracht van solidariteit, emancipeert en verheft. Als we eerst gaan peilen wat groepen willen horen, slaat het debat dood.” Zorgen benoemen, dat kan Sybrand Buma. Maar komt hij ook met oplossingen? Fraanje: „Terecht vragen we aandacht voor de zorgen van burgers. Gebruik je die zorgen om een visie te ontwikkelen, dan is het goed. Nu wordt het alleen gebruikt om kiezers te winnen.”

Onder leiding van Pieter-Jan Dijkman, directeur van het Wetenschappelijk Instituut, werkt een commissie nu aan zo’n toekomstvisie. In die commissie zitten relatief jonge CDA’ers, maar ook oudgedienden als Lans Bovenberg, Leonard Geluk en Ab Klink. Buma steunt dit ‘strategisch beraad’. Van veel leden is wel bekend dat ze kritisch zijn over zijn rechtse koers.

CDA’ers verwachten veel van deze commissie. De uitkomsten kunnen hard aankomen, zeker nu de partij er zo slecht voorstaat in de peilingen. En omdat hun visie op christen-democratie zo goed als zeker niet zal aansluiten op die van Buma. Dijkman heeft al gezegd dat het CDA niet alleen bezorgde burgers moet napraten, maar ook „hoopvolle, richtinggevende perspectieven” moet bieden.

Het strategisch beraad van het CDA verwoordt daarmee een sentiment dat in de achterban sterk leeft. Ook de nieuwe partijvoorzitter, Rutger Ploum, is voor een CDA dat „compassie” predikt. In een interview met Trouw zei hij bovendien dat het CDA (lees: Buma) het standpunt over klimaat „beter had mogen uitleggen”. „Sybrand Buma heeft altijd gezegd: wij willen Parijs halen. Maar dat kan je begrijpelijker uitleggen.”

De meeste Tweede Kamerleden steunen Buma nog voluit, net als de provinciale lijsttrekkers.

Maar lokale afdelingen hebben iets geleerd van het kinderpardon, zegt partijprominent Dave Ensberg: van onderaf oefen je nog altijd invloed uit.

Een pagina vol met “ondersteuners” kinderpardon motie.

En dan is er, terecht, een klaterend applaus.

Kandidatenlijst Eerste Kamerverkiezingen.

Heeft Buma nog toekomst in het CDA? „Hij is bijna zeven jaar partijleider. Zeven is een Bijbels getal”, zegt Dave Ensberg. „Na de zeven vette jaren in Egypte kwamen de zeven magere jaren. Hij zal bij zichzelf te rade moeten gaan of hij nog verder wil. Politieke leiders zijn passanten, idealen zijn voor eeuwig.”

Afscheid voorzitter Ruth Peetoom.

De vergaderzaal verschoot van kleur: rood! Lievelingskleur van Ruth.

Staande ovatie voor de scheidend voorzitter.

Ons Whatsapp groep lid Nicolien ontmoet oud-premier Jan Peter Balkenende.

In de Volkskrant las ik nog het nodige:

De flanken keren terug bij het CDA.

Zeven jaar leek het alsof het CDA zijn vleugels was kwijtgeraakt, maar het kinderpardon en het asielbeleid hebben het debat in de partij teruggebracht. Dat levert spanningen op. Want hoe met een links geluid vooral rechtse kiezers te trekken?

Toen klonk ineens die roep om verruiming van het kinderpardon. Niet afkomstig uit fractie of partijtop, maar uit dat nog steeds aanzienlijke reservoir aan lokale volksvertegenwoordigers en actieve leden.

Maar toch: het was cruciaal de kwestie voor het partijcongres geregeld te hebben.

”Mijn beeld is dat onze actie vooral ondersteunend is geweest”, zegt Sandra Wolvekamp, raadslid in Meppel. Zij was het ook die de tekst voor de resoluties schreef waarover zaterdag op het congres wordt gestemd. Dat stemmen is nu een formaliteit. “Inhoudelijk is het doel wel bereikt”, oordeelt Wolvekamp. “Op deze manier loopt het keurig langs de partijlijn”, vindt ze. “We zijn als CDA krachtig lokaal georganiseerd, dat zie je terug”. Van een bijsturing van de koers, weg van de boze burger tot wiens spreekbuis Buma zich maakte, wil ze niet weten. “We moeten als CDA zorgen voor wie kwetsbaar is, dat is het sociale gezicht van de partij”.

Die partijlijn weegt zwaar bij het CDA, een van de weinige partijen die nog een echte ledendemocratie cultiveren.

Een andere basiswaarde is de subsidiariteit: leg verantwoordelijkheden zo laag mogelijk neer. “Een echte leden-partij is van onderaf bij te sturen”, zegt Ensberg. Voor hem betekent dat in de nabije toekomst ook een lijsttrekkersverkiezing, omdat de houdbaarheid van Buma niet oneindig is. Perspectief, dat is waar CDA-ers om vragen. Ensberg wil een optimistische partij, Wolvekamp wil een meer sociaal gezicht.

Reconstructie kinderpardon CDA.

Keerpunt 2010 Keerpunt 2010 D66 VVD CDA ChristenUnie Grave 25-01-2019 06:39

Ze is stellig die avond. Vijf dagen voordat het CDA via deze krant aankondigt dat het ‘om is’ en een soepeler toepassing van het kinderpardon wil, zegt Tweede Kamerlid Madeleine van Toorenburg nog dat ze van ‘aanpassingen’ niets wilt weten. ,,Ik wil over alles meedenken, maar wij gaan niet zonder meer tornen aan de huidige afspraken.”

Op haar bureau ligt dan een memo voor versoepeling dat is opgesteld door Flip Schüller, de advocaat van de Armeense Lili en Howick. Die is om tafel gegaan met D66 en ChristenUnie, omdat hij denkt dat de geesten rijp zijn voor coulanter beleid. Na een gesprek met Van Toorenburg, enkele dagen eerder, lijkt het memo echter op weg naar een la om daar ‘te worden begraven’.

Maar Van Toorenburg veinst haar onwrikbaarheid. In werkelijkheid is er sprake van een ‘veranderd inzicht‘, zoals ze vijf dagen later zal verkondigen. Daar is een lange, omvangrijke lobby binnen de eigen partij verantwoordelijk voor. ,,Ik voelde mij niet intrinsiek gemotiveerd om iets aan het kinderpardon te veranderen”, geeft ze toe.

Dat is zacht uitgedrukt, stellen ingewijden. Het is allerminst aan Van Toorenburg en fractieleider Sybrand Buma te danken dat het CDA alsnog de ommezwaai maakt. Sterker nog, intern is de druk op het duo de maanden ervoor flink opgevoerd. Hun strakke, ‘rechtse‘ lijn zorgde volgens betrokkenen voor oplopende spanning in de fractie.

Vooral Kamerleden uit CDA-bastions Overijssel en Limburg, zoals Pieter Omtzigt en Martijn van Helvert, beginnen zich enkele maanden geleden steeds ongemakkelijker te voelen. Opgejut door regionale partijgenoten, die niet zelden hun CDA-activiteiten combineren met werkzaamheden in een kerk of parochie, begint het verzet tegen de partijlijn dan door te klinken in de fractie.

Want, zo gaat dat in het CDA: de partij staat bekend om zijn tamelijk stoïcijnse omgang met kritiek van buitenaf. Wie de partij op een ander spoor wil zetten, kiest voor de binnenlijn. Lobbyisten weten dat en benaderen lokaal of provinciaal actieve CDA’ers. Zo heeft het initiatief De Goede Zaak bereikt dat inmiddels 134 gemeenten zich hebben uitgeroepen tot ‘kinderpardongemeente’. Opvallend: in 8 op de 10 gevallen heeft de CDA-fractie zich achter deze actie geschaard.

Aanvulling Jacques Leurs:

Conclusie eigen onderzoek: 419 CDA raadsleden stemden in 100 gemeenten voor de motie Kinderpardongemeente.

Ook Jasper Klapwijk, voorzitter van het Landelijk Ongedocumenteerden Steunpunt (LOS), zegt de afgelopen maanden veel regionale CDA’ers te hebben gesproken. Hij heeft Statenleden in Overijssel er bijvoorbeeld fijntjes op gewezen dat hun lijsttrekker, Eddy van Hijum, in 2013 als Kamerlid al waarschuwde dat de kinderpardonregeling voor nieuwe gevallen niet zou gaan werken. Klapwijk: ,,Van Hijum heeft gelijk gekregen. Dus toen heb ik gevraagd aan provinciale CDA’ers of ze wat konden doen.”

Ook partijprominenten beklagen zich tegenover Buma over zijn conservatieve koers. Voormalig Shell-directeur en CDA-senator Rein Willems heeft ‘indringende gesprekken’. Willems is actief in de protestantse kerk. En nauw betrokken bij het kerkasiel voor de Armeense familie Tamrazyan in de Haagse Bethelkerk. Willems heeft een terugkerende vraag aan Buma:

Waar is de compassie gebleven?

Ook oud-minister van Justitie, Ernst Hirsch Ballin, bemoeit zich ermee, zeggen betrokkenen. ,,Er zijn weinig mensen die het asieldossier zo goed kennen als hij”, zegt een ingewijde. ,,Ernst is binnen de partij altijd een vraagbaak gebleven en kent als geen ander de juridische haarkloverij.” Hirsch Ballin doet zelfs voorstellen over hoe Buma zijn ‘draai’ juridisch kan onderbouwen.

Op die manier raakt eerst Buma, en later Van Toorenburg, overtuigd van de nieuwe koers.

Wat ook een rol speelt: chagrijn over de VVD. Van Toorenburg ontsteekt in november in woede als de liberalen voorstellen om de zogenoemde discretionaire bevoegdheid te schrappen. Dat speciale middel geeft de staatssecretaris de kans om in specifieke gevallen alsnog asiel te verlenen, bijvoorbeeld – zoals bij Lili en Howick – op basis van ‘humanitaire redenen’.

Het is een vorm van maatwerk waar CDA’ers bij zweren. Zeker om empathie te kunnen tonen bij ‘schrijnende’ gevallen. Bovendien: de VVD gaat ermee voorbij aan afspraken in het regeerakkoord. Een proefballon, oordeelt Van Toorenburg. En een kwalijke ook. Tegelijkertijd biedt die ook ruimte aan het CDA: als de liberalen zo’n geluid kunnen laten horen, waarom het CDA dan niet?

De timing van de ommezwaai is uiteindelijk opvallend. Het lijkt alsof het CDA terugslaat naar de VVD. Die partij heeft tot ergernis van Buma een week eerder gespeculeerd dat onvrede over klimaatbeleid de VVD een kabinetsval waard is. Toch was het CDA al van plan de draai te maken. En wel vóór het congres van 9 februari.

Een grote groep CDA’ers had een motie in de maak om Buma tot een koerswijziging te dwingen. Om die ondermijning van zijn gezag te voorkomen, kwam er een vlucht naar voren, stellen betrokkenen. Op de vorige partijbijeenkomst in Groningen had Buma al pijnlijk moeten ervaren hoe de leden hem openlijk terugfloten. Tegen zijn wil werd Buma toen opgedragen dat hij opnieuw moest onderhandelen over de renteverhoging op studieleningen, dwars tegen het regeerakkoord in. Een herhaling van dat debacle moest worden voorkomen.

Bovendien komen er verkiezingen aan. Een milder asielstandpunt valt in goede aarde in ‘CDA-land’ Overijssel en Limburg, stellen ingewijden.