Poliflw

Evaluatie Wmo naar voren

De SP en PvdA stipten de problematiek woensdag kort aan. De PvdA wil dat de evaluatie van het Wmo-abonnementstarief naar voren wordt gehaald. Die staat nu voor volgend jaar in de planning. Veel gemeenten zien een aanzuigende werking sinds de inkomensonafhankelijke eigen bijdrage voor Wmo-maatwerkvoorzieningen op 1 januari van kracht is geworden. De SP vindt dat de gemeentelijke tekorten op de jeugdzorg en Wmo door het kabinet gedicht moeten worden. De SP diende daarvoor dinsdag al, tijdens de begrotingsbehandeling van Binnenlands Zaken, een amendement in. GroenLinks gaat tijdens het Wetgevingsoverleg VWS, gepland op 18 november, om meer geld voor de jeugdzorg pleiten.

Te forse bezuinigingen

Het is maar de vraag of een meerderheid van de Kamer de voorstellen van de SP en GroenLinks gaat steunen. Regeringspartijen VVD en D66 hebben aangeven voorlopig geen extra geld voor gemeenten te willen vrijmaken. Ook CDA en ChristenUnie zijn terughoudend. D66-Kamerlid Rens Raemakers stelt dat het kabinet de te forse bezuinigingen van het vorige kabinet op de Wmo en jeugdzorg deels heeft gerepareerd. Raemakers wijst op het Fonds tekortgemeenten (‘stroppenpot’), waarbij vorig jaar 200 miljoen euro is verdeeld onder 77 gemeenten die forse tekorten over 2016 en 2017 op de Wmo en jeugdzorg hadden. De helft van die 200 miljoen is overigens door gemeenten zelf betaald. Raemakers doelt ook op de miljard euro voor de jeugdzorg die het kabinet verspreid over 2019, 2020 en 2021 aan gemeenten beschikbaar stelt. ‘Eind 2020 evalueren we weer en bekijkt een nieuw kabinet welk bedrag structureel nodig is’, aldus Raemakers.

Door Martijn Schwillens

De woorden van Van Diemen staan niet op zich, want vrijwel alle fractie spreken van ‘het grijpen van kansen’, ‘meer slagkracht’ en ‘een toekomstbestendige gemeente’.

Vooraf is het alleen in Cuijk nog even spannend, omdat Algemeen Belang Cuijk meer ziet in een fusie met Grave en Mill en Sint Hubert, de gemeenten met wie Cuijk nu een ambtelijke organisatie (CGM) vormt.

“Wordt het een historisch besluit of een historische dwaling?”, vraagt Stephan Müskens (ABC) zich af.

De andere partijen vinden één gemeente CGM echter een gepasseerd station.

“Misschien als ze in 2018 tot zo’n besluit waren gekomen, dat de situatie nu anders zou zijn geweest”, pareert Mariëlle van Zuilen (D66) de wens van ABC.

Uiteindelijk blijkt er grote uniformiteit in de drie raden.

In Sint Anthonis wordt het besluit unaniem genomen, in Cuijk en Boxmeer stemt alleen de SP tegen.

Een principekwestie. “Omdat het proces niet is doorlopen zoals dat wel had gemoeten. Bewoners hebben geen zeggenschap gehad over de wensbaarheid van een fusie. We weten simpelweg niet of er draagvlak is”, zegt fractieleider Bregje van Lieshout. “Dat 40 procent van de kiesgerechtigden in de drie gemeenten hebben gestemd op de naam, zegt volgens mij wel degelijk iets over het draagvlak”, vindt Wim Hillenaar.

De Cuijkse burgemeester deelt de zorgen van met name ABC, CDA en PvdA over de ontvlechting van de ambtelijke organisatie. Als geen akkoord bereikt kan worden met Mill en Grave over een goede ontmanteling van de ambtelijke organisatie, kunnen de frictiekosten tot in de miljoenen euro’s opleveren. Bijkomend risico, zo erkent Hillenaar, is dat die ontmanteling mogelijk tot in 2023 doorgaat. “Zodoende is het belangrijk dat we op zeer korte termijn tot afspraken gaan komen met Mill en Grave over hoe nu verder. Eén organisatie voor alle gemeenten heeft onze voorkeur.”

En nu?

Vrijwel alle gemeenteraadsleden roepen hun collega’s in Mill en Grave op om zich zo snel mogelijk aan te sluiten bij Cuijk, Boxmeer en Sint Anthonis. “We zijn vijf en niet drie. Wij gunnen iedereen, dus ook de inwoners van Mill en Grave, een betere dienstverlening”, aldus Maartje Roelofs (VVD Cuijk).

Door het genomen besluit zijn Cuijk, Boxmeer en Sint Anthonis formeel nog één stemming verwijderd van de definitieve vorming van de gemeente Land van Cuijk.

De provincie buigt zich de komende maanden over de herindeling en komt met een voorstel dat in maart 2020 zal worden voorgelegd aan de drie raden. Als die dan opnieuw instemmen, is ‘Land van Cuijk’ per 1 januari 2022 een feit.

Momenteel resteert in Nederland nog zo'n 80 miljoen vierkante meter dak met asbest. Het idee van een fonds om de sanering daarvan te versnellen, doet al langer de ronde. De wens een fonds te creëeren voor asbestsanering werd een jaar geleden in een motie gegoten door regeringspartijen VVD en CDA. Uit de provincie kwamen destijds geluiden dat er wel 'tientallen miljoenen' in zo'n fonds moeten komen.

Asbest is schadelijk voor de gezondheid. De stof kan longkanker en andere aandoeningen veroorzaken. Daken met asbest zijn de grootste bron van schadelijke vezels die nog aanwezig zijn in het milieu. In de bouw in Nederland is asbest al sinds 1993 verboden.

Staatssecretaris Van Veldhoven (Milieu, D66): ,,Het gezondheidsrisico van asbest wijkt niet vanzelf. Het is dus niet de vraag of maar hoe we met elkaar voor een veilige, schone en asbestvrije omgeving kunnen zorgen. De daken waar nog asbest in zit, zijn oud en verweren steeds verder. We willen mensen helpen hun asbestdak te verwijderen.''

De inzet van Van Veldhoven, samen met andere overheden en banken, is het fonds in 2020 op poten te hebben. Het is nog niet duidelijk hoeveel kapitaal er in het fonds gaat, welke bedragen straks kunnen worden geleend en tegen welke rentepercentage. Wel is al duidelijk dat meefinancieren van sanering van asbestgevels via het fonds mogelijk zal zijn.

Eerder dit jaar lag in de Eerste Kamer een kabinetsvoorstel asbestdaken per 2024 te verbieden, maar dat voorstel haalde het niet. Van Veldhoven legt vandaag in een Kamerbrief uit waarom ze nu tot en met 2028 via een landelijk fonds vrijwillige sanering maximaal wil stimuleren. Van Veldhoven: ,,Verzekeraars sluiten asbestdaken uit en banken willen bedrijven niet verder financieren en hypotheken niet meer verstrekken als er een onverzekerd asbestdak is.''

Overigens ligt er uit de Voorjaarsnota nog 5 miljoen euro voor de aanpak van asbest vanwege duurzaamheid. Van Veldhoven laat weten dat ze gaat kijken hoe dat geld kan worden ingezet 'voor ondersteuning van de minst draagkrachtige eigenaren van daken'. Mede door een inmiddels afgelopen subsidieregeling (75 miljoen euro, maximaal 25.000 euro per adres) is de afgelopen drie jaar ruim 33 miljoen vierkante meter aan astbestdaken gesaneerd.

Van Veldhoven meldt in de brief op verzoek van de PvdA verder dat ze niet gaat tornen aan de grens van 35 vierkante meter, het oppervlak aan asbestdak dat particulieren zelf mogen verwijderen. Wetenschappelijke onderbouwing daarvoor zou ontbreken. ,,Verhoging van het criterium zou als gevolg hebben dat particulieren grotere hoeveelheden asbesthoudend afval moeten afvoeren en het misverstand versterken dat asbest minder gevaarlijk zou zijn dan eerst werd gedacht."

Van Veldhoven stuurt de Tweede Kamer eind dit jaar een brief met meer details over het fonds.

Kabinet trekt de knip om kleine bieb open te houden

. Gepost in Nieuws en actualiteiten

In twaalf gemeenten komt een nieuwe bibliotheek of blijft een met sluiting bedreigde bieb open. Het kabinet schiet gemeenten de komende jaren te hulp met 3 miljoen euro.

Met het geld worden zes nieuwe bibliotheken geopend, de eerste daarvan vandaag in het Noord-Hollandse Wognum. Zes andere bibliotheken krijgen extra financiële steun.

Volgens minister Ingrid van Engelshoven (Cultuur) zijn bibliotheken belangrijke ontmoetingsplekken. ,,Maar het is ook een plek waar kinderen de mogelijkheid hebben om te kunnen lezen in boeken en te leren over onze cultuur, met als doel om zich optimaal te kunnen ontwikkelen."

Van Engelshoven geeft met het extra geld gehoor aan een motie van PvdA-leider Lodewijk Asscher uit 2017, waarin hij ervoor pleitte om ook in kleine gemeenten de biebs open te houden. De motie werd door de hele Kamer aangenomen. ,,Het lezen van boeken opent voor kinderen nieuwe werelden", vindt Asscher.

/index.php/2206-kabinet-regierol-gemeenten-bij-steun-aan-jongeren

/index.php/2204-aanvragen-stimuleringssubsidie-2020

Tekorten of niet, gemeenten moeten mensen die zorg of ondersteuning nodig hebben in het kader van onder meer de Wmo 2015 en de Jeugdwet gewoon helpen. ‘Gemeenten dienen aan hun wettelijke verantwoordelijkheden te voldoen en elke inwoner dient door zijn/haar gemeente geholpen te worden indien dit onder de wettelijke verantwoordelijkheid van de gemeente valt.’

Peiling

Dat schrijft minister De Jonge (VWS) in antwoord op Kamervragen van John Kerstens (PvdA) over de gemeentelijke tekorten en de noodzaak om te bezuinigen. Dat doen gemeenten vooral binnen het sociaal domein, zo bleek onlangs uit een peiling van Binnenlands Bestuur en Frontin PAUW. Reden voor Kerstens om bij de minister aan de bel te trekken.

Daling accres

De teruglopende uitkering in het gemeentefonds is een van de oorzaken dat veel gemeenten een tekort op hun begroting hebben, zo bleek uit de peiling. Driekwart van de 86 aan de peiling deelnemende gemeenten kampt met een financieel tekort en moet flink bezuinigen. Naast een teruglopende uitkering uit het gemeentefonds zijn oplopende uitgaven in het sociaal domein, vooral in de jeugdzorg, oorzaak van de tekorten. Er wordt vooral op het sociaal domein bezuinigd.

‘Vervelend’

‘Het is voor gemeenten vervelend als lopende het begrotingsjaar sprake is van onzekerheid door accresbijstellingen’, schrijft De Jonge. Het kabinet is bereid om voor 2020 en 2021 te verkennen of schommelingen in het accres kunnen worden voorkomen of gedempt. Hiertoe was het kabinet via een motie tijdens de Algemene Beschouwingen opgeroepen.

Positief effect

Gemeenten krijgen dit jaar 218 miljoen euro minder uit het gemeentefonds dan verwacht, zo blijkt uit de vorige maand gepubliceerde septembercirculaire. Volgend jaar groeit het gemeentefonds met 1,2 miljard euro; 409 miljoen euro meer dan verwacht. ‘Ook voor 2021 en 2022 laten de accresramingen een positief effect zien’, aldus de minister in zijn antwoord op de Kamervragen van Kerstens.

Stabiliseren

Het kabinet wil samen met gemeenten kijken welke maatregelen genomen kunnen worden om het accres te stabiliseren. Ook wordt, zoals bekend, gewerkt aan een herijking van het gemeentefonds. Die moet in 2022 zijn beslag krijgen. Daarnaast blijven rijk en gemeenten met elkaar in gesprek of gemeenten hun wettelijke verantwoordelijkheden in het sociaal domein kunnen waarmaken met de budgetten die zij van het rijk krijgen, benadrukt De Jonge. Hij brengt daarbij het onafhankelijke onderzoek naar de jeugdhulp in herinnering. Op basis daarvan besluit een volgend kabinet of het jeugdbudget structureel moet worden verhoogd.

Sharon Dijksma, PvdA-wethouder Amsterdam:

‘Belangrijk is dat het goed gaat met de economie, maar de zorgen van gemeenten worden niet minder. Er zijn grote tekorten in het sociaal domein, in de jeugdzorg. Er zijn zo weinig leraren dat nu wordt gesproken over kinderen pas met 5 jaar naar school sturen. Zeker voor kwetsbare kinderen wil je niet dat ze een jaar later naar school gaan. In hun taalontwikkeling hebben ze dan een jaar achterstand. En leraar is een prachtig vak. Er is straks een groot investeringsfonds en er is in onze stad natuurlijk veel behoefte aan investeringen in infrastructuur met de economische groei en de enorme aanwas van de bevolking. Daar valt niet tegenop te bouwen. In onze infrastructuur is een schaalsprong nodig, maar de uitgaven aan brede doeluitkeringen dalen al jaren. We kunnen niet maar een klein sprongetje maken.’

Wethouder Bas Kurvers (VVD, Rotterdam):

‘Bouwen is belangrijk en dit is een goede eerste stap. Vooral binnenstedelijk bouwen wordt straks belangrijk, dat zijn de moeilijke stukken. Daar hoort ook een meerjarenfinanciering voor openbaar vervoer bij. We hebben woningdeals gesloten, maar de regio is daarin ook belangrijk. We moeten zorgen dat dat effect heeft. We moeten ook in gesprek over grond met ProRail en NS. Daar zitten mogelijkheden. Ik heb in de Troonrede niets gehoord over het dringen op de woningmarkt. Een van de problemen is dat particulieren worden verdrongen door investeerders. Ik heb wel gelezen over maatregelen, maar het is nog afwachten wat ze concreet gaan doen. We moeten eerst gaan bouwen en in de tussentijd moet de kwestie ‘betaalbaarheid’ op tafel komen.’

Het aantal tegenstanders van de invoering van een basisinkomen is sinds 2016 iets gedaald; van 45 naar 37 procent. Dat is ongeveer gelijk aan het aantal voorstanders (38 procent). Het terugdringen van armoede wordt als een van de voordelen genoemd. Als nadeel wordt aangegeven dat de drive om te werken verdwijnt. Als minder mensen gaan werken, is dat slecht voor de economie. Dat blijkt uit onderzoek van I&O Research.

Gelijk

Het aantal voorstanders is in vergelijking met drie jaar geleden ongeveer gelijk gebleven. Toen zei 40 procent van de kiezers achter invoering van het basisinkomen te staan, tegen 38 procent nu. Het aantal twijfelaars is gestegen van 15 naar 26 procent.

Criticasters

Vooral linkse kiezers (GroenLinks, SP, Partij voor de Dieren) zien invoering wel zitten. Meer dan de helft van de kiezers op deze partijen voelt wel wat voor een basisinkomen. Onder PvdA-kiezers ligt het percentage voorstanders op 47 procent. De meeste criticasters zijn te vinden bij kiezers van de VVD, SGP en Forum voor Democratie, maar ook kiezers van PVV en CDA hebben zo hun bedenkingen.

800-1.000 euro

De meeste voorstanders van een basisinkomen (42 procent) vinden dat de hoogte van het basisinkomen tussen de 800 en 1.000 euro per maand moet liggen. Ruim een op de vier voorstanders (28 procent) vindt dat het basisinkomen meer dan 1.000 euro moet bedragen. Eén op de vijf voorstanders vindt dat het basisinkomen 700 euro per maand of minder zou moeten zijn.

‘Het is belangrijk dat sportverenigingen zich bewust zijn van het risico op ‘criminele infiltratie’’, schrijft minister Ferdinand Grapperhaus van Justitie en Veiligheid in antwoord op vragen van PvdA-Kamerlid Attje Kuiken na berichten dat criminelen in Brabantse amateurvoetbalclubs infiltreren. Hij sluit niet uit dat dit thema ook bij lokale sportakkoorden aan de orde komt.

Eerst resultaten onderzoek bespreken

Criminele infiltratie bij sportverenigingen was in 2018 onderdeel van het rapport Ondermijning door criminele weldoeners van Politie & Wetenschap. De Taskforce-RIEC Brabant-Zeeland gaf eerder dit jaar ook al opdracht tot een onderzoek naar ondermijning van amateurvoetbalclubs. Uit dat beperkte onderzoek bleek dat vijf clubs in Noord-Brabant ermee te maken hebben gehad. Grapperhaus gaat eerst met minister Hugo de Jonge van VWS de uitkomsten van een vergelijkbaar onderzoek (ook in opdracht van de Taskforce Brabant Zeeland maar nu nog niet beschikbaar) bespreken en bezien of en op welke wijze het thema bij de lokale sportakkoorden aan de orde kan komen. ‘Hierbij zullen wij ook de motie van het Kamerlid De Pater-Postma c.s.betrekken, waarin de regering wordt verzocht om een breder onderzoek naar aard en omvang van criminele inmenging in de amateursport.’

VOG RP

Op de vraag wat amateurvoetbalclubs zelf kunnen doen tegen criminele infiltratie wijst Grapperhaus op de modelstatuten en het modelhuishoudelijk reglement van het NOC*NSF. Dat is volgens hem een goed voorbeeld waarmee een sportief en integer verenigingsleven wordt gestimuleerd. Besturen hebben de mogelijkheid om richtlijnen voor sponsorschap op te stellen en kunnen leden bestraffen bij wets- of reglementsovertredingen. Ook kan een club bij een zakelijke overeenkomst (sponsoring) met een rechtspersoon de eis stellen dat die laatste een VOG RP overlegt.

Gemeenten zijn verplicht inwoners die zorg en ondersteuning vanuit de Wmo of de Jeugdwet krijgen, tijdig te informeren over het aflopen van hun indicatie. Het is niet wenselijk dat een cliënt zelf bij de gemeente aan de bel moet trekken als zijLees meern indicatie afloopt, om zo te voorkomen dat hulp en ondersteuning na afloop van die indicatie zomaar wordt stopgezet. Dat schrijft minister De Jonge (VWS) aan de Kamer.

Actief benaderen

‘De gemeente dient een systeem te hanteren waarin de cliënt tijdig wordt geïnformeerd en actief wordt benaderd over het aflopen van de indicatie en de gevolgen daarvan’, aldus de minister. De minister antwoordt dit op vragen van PvdA-Kamerlid Kerstens.

Waarschuwingssysteem

De gemeente Rucphen hanteert voor cliënten die na 1 januari 2019 een Wmo-beschikking krijgen wel een ‘waarschuwingssysteem’. Voor andere cliënten doet zij dit (nog) niet. Dat was reden voor Kerstens om bij de minister aan de bel te trekken. Het Kamerlid had signalen gekregen dat de zorg na aflopen van indicaties onverwachts werd stopgezet. De minister heeft de gemeente hiervoor inmiddels op de vingers getikt. ‘Ik heb de gemeente gewezen op haar verantwoordelijkheid voor continuïteit in de zorgverlening. Vooral voor mensen met een chronische aandoening is dat immers essentieel. Daarbij hoort in mijn optiek ook het informeren van deze doelgroep met een indicatie die dateert van voor 1 januari 2019.’ Volgens de minister overweegt Rucphen om ook cliënten met een indicatie van voor 2019 te informeren over het aflopen van hun indicatie.

Kamervragen

Dat stelt PvdA-Kamerlid Kerstens naar aanleiding van een berichtgeving in Binnenlands Bestuur over de onder druk staande gemeentelijke collectieve zorgverzekering voor minima. Het Centraal Planbureau (CPB) maakt zich daar zorgen en heeft verbeteropties in kaart gebracht. Kerstens wil dat de bewindslieden die verbeteropties – in overleg met gemeenten en zorgverzekeraars – ‘serieus bezien’ en daar ook werk van maken, zodat ‘de gemeentepolis èn de voordelen ervan voor mensen met een laag inkomen behouden kunnen blijven’, aldus Kerstens in zijn Kamervragen.

Waardevol instrument

Het CPB constateert dat de contracten tussen gemeenten en zorgverzekeraars lastiger tot stand lijken te komen. Omdat het in de ogen van het CPB een waardevol instrument kan zijn voor een integrale aanpak van armoede, gezondheid en schulden bij mensen met een laag inkomen, is het de moeite waard maatregelen te nemen. Het Planbureau noemt drie verbeteropties. De risicoverevening voor zorgverzekeraars moet onder de loep worden genomen en mogelijk aangepast om de gemeentepolis voor zorgverzekeraars aantrekkelijk te houden. Een tweede verbeteroptie is het vervangen van het verplicht eigen risico door een no-claim. Tot slot zou een basisverzekering met een beperkte aanvullende verzekering kunnen worden aangeboden.

Tempo

Kerstens vindt niet alleen dat de bewindslieden de verbeteropties serieus moeten bekijken, maar wil ook dat zij tempo maken. De voordelen van de gemeentepolis zijn groot, benadrukt hij. Het gaat zorgmijding tegen, het biedt inkomensondersteuning en het voorkomt schulden en wanbetaling.