Poliflw

GroenLinks heeft stevig gepleit voor (véél) meer sociale huurwoningen in Haarlemmermeer, en meer goedkope koopwoningen, voor een koopsom van hooguit 160.000 euro. Hoewel de behoefte hieraan wel breed erkend wordt, wilde de rest van de gemeenteraad hier helaas niet aan.

Het pleidooi van de fractie van GroenLinks vond plaats tijdens de behandeling van het Woonbeleidsprogramma 2019-2025, waarover op 19 december 2019 en vervolgens ook nog eens op 9 januari 2020 uitgebreid werd vergaderd. Waar ging het precies over?

Aanleiding was een uitgebreid programma aan beleidsvoornemens dat overliep met begrippen als;  “meer”, “fors opvoeren”, “nog diverser maken”, “groter aanbod” en “groei”. Maar of dit nu altijd van toepassing is op wat wij als GroenLinks voor ogen hebben?

GroenLinks heeft in deze debatten met name drie punten naar voren gebracht:

Onterechte framing van statushouders

Begin december 2019 kregen de bewoners van Haarlemmermeer persberichten voorgeschoteld waarin het college van Burgemeester en Wethouders met enige trots aankondigde de voorrangsregeling huisvesting voor statushouders af te schaffen. Met name de VVD ging hierover los op sociale media en wilde de inwoners laten geloven dat de woningnood direct het gevolg was van al die statushouders. Deze framing van mensen die gevlucht zijn voor oorlogsgeweld gaat voor GroenLinks veel te ver. Wij hebben hier in de gemeenteraad duidelijk en helder stelling tegen ingenomen. Het is symboolpolitiek en voeding geven aan polarisatie: om zoveel mensen gaat het bovendien niet, en statushouders hebben wat ons betreft het recht op integratie verworven – en dus ook snel op een goede woning.

Percentage huurwoningen Haarlemmermeer (eigendom woningcorporatie) in vergelijking met regio (zwart = Haarlemmermeer)

Sociale huurwoningen

Het echte probleem voor de woningnood in Haarlemmermeer zit natuurlijk niet in die paar statushouders, maar juist veel meer aan het grote tekort aan sociale huurwoningen. Van de huizen in onze gemeente zit slechts 22% in deze categorie. Dat is veel minder dan in vergelijkbare gemeenten als Zaanstad (38%), Almere (27%), Haarlem (30%), Zoetermeer (35%) en Amsterdam (42%).

Ons college meldt vervolgens zonder blikken of blozen dat bureau RIGO in 2019 een meting heeft gedaan naar woonwensen in Haarlemmermeer:

37% sociale huur 27% midden huur en koop 37% procent duur

Dat betekent dat we moeten groeien van 22% sociale huurwoningen naar 37% om maar aan de woonwensen te kunnen voldoen! Maar wat zien we in het Woonbeleidsprogramma? Het college zet in op 50% duur (wordt volledig vrijgegeven). De overige 50% bestaat dan uit sociale huurwoningen en huur- en koopwoningen uit het zogenoemde middensegment (een huur tot 971 euro en koop tot bijna 300.000 euro). Dit is op geen enkele manier een antwoord om aan de vraag te voldoen. Wat dit beleid feitelijk zegt is dat ze maling hebben aan de burgers die aan de onderkant en in het midden van de sociale ladder staan. De veelverdieners krijgen ruim baan. Er wordt zelfs een hoger percentage toegekend aan dure koopwoningen. Terwijl de onderzochte vraag in deze categorie maar 37% was. Het college en vele partijen in de gemeenteraad zijn van mening dat het 50/50 beleid voldoende garanties biedt om alle woningzoekenden te kunnen helpen. GroenLinks ziet dit niet zo. De doelstellingen voor sociale huurwoningen en goedkopere koopwoningen moeten wat ons betreft beter gedefinieerd worden en gekoppeld aan einddoelen. Waar willen we uitkomen?

Betaalbare (koop) woningen

In het programma geeft het college ook aan dat het onmogelijk is om woningen in Haarlemmermeer te laten bouwen voor maximaal 160.000 euro (de betaalbaarheidsgrens voor iemand met een modaal inkomen). Nergens blijkt echter op basis van welk onderzoek of welke informatiebron deze conclusie is getrokken. Daarnaar gevraagd gaf wethouder Nobel aan dat het ‘gewoon onmogelijk’ is en geen projectontwikkelaar dit zal oppakken.

Een korte Google-actie leert echter al snel dat er in de gemeente Ronde Venen momenteel een oud schoolgebouw verbouwd wordt, met daarin koopwoningen tot 160.000 euro. Dus: onmogelijk? Nee, geenszins. Moet er moeite voor gedaan worden? Ja. Maar dat mogen we ook vragen van ons college, vinden wij.

Beide debatten waren aanleiding voor GroenLinks om twee moties op 16 januari in te dienen:

‘Een betaalbare woning is voor modaal een bekroning’ ‘Laat sociaal wonen de Haarlemmermeer belonen’

In de eerste motie dragen we het college op om een onderzoek te doen naar de mogelijkheden van het bouwen van koopwoningen tot 160.000 euro; de tweede motie draagt het college op het bestand sociale woningen in 5 jaar tijd te laten groeien naar 30% van het totaal aantal woningen.

Deze moties zijn onverkort als bijlage hieronder toegevoegd. Beide moties kregen steun van de SRH-fractie van Rinus Beusenberg. Onze ‘natuurlijke partner’ D66 gaf verder steun aan motie 1. Kortom: beide moties hebben het niet gehaald.

Was er dan niets positiefs aan deze debatten? Jazeker wel. GroenLinks heeft de sociale woningbouw en de mogelijkheden van goedkopere koopwoningen goed op de agenda weten te zetten en waar mogelijk de inconsequentie van bepaalde maatregelen van dit college aan de oppervlakte gebracht.

Sociale huurwoningen

Het echte probleem voor de woningnood in Haarlemmermeer zit natuurlijk niet in die paar statushouders, maar juist veel meer aan het grote tekort aan sociale huurwoningen. Van de huizen in onze gemeente zit slechts 22% in deze categorie. Dat is veel minder dan in vergelijkbare gemeenten als Zaanstad (38%), Almere (27%), Haarlem (30%), Zoetermeer (35%) en Amsterdam (42%).

Ons college meldt vervolgens zonder blikken of blozen dat bureau RIGO in 2019 een meting heeft gedaan naar woonwensen in Haarlemmermeer:

Dat betekent dat we moeten groeien van 22% sociale huurwoningen naar 37% om maar aan de woonwensen te kunnen voldoen! Maar wat zien we in het Woonbeleidsprogramma? Het college zet in op 50% duur (wordt volledig vrijgegeven). De overige 50% bestaat dan uit sociale huurwoningen en huur- en koopwoningen uit het zogenoemde middensegment (een huur tot 971 euro en koop tot bijna 300.000 euro). Dit is op geen enkele manier een antwoord om aan de vraag te voldoen. Wat dit beleid feitelijk zegt is dat ze maling hebben aan de burgers die aan de onderkant en in het midden van de sociale ladder staan. De veelverdieners krijgen ruim baan. Er wordt zelfs een hoger percentage toegekend aan dure koopwoningen. Terwijl de onderzochte vraag in deze categorie maar 37% was. Het college en vele partijen in de gemeenteraad zijn van mening dat het 50/50 beleid voldoende garanties biedt om alle woningzoekenden te kunnen helpen. GroenLinks ziet dit niet zo. De doelstellingen voor sociale huurwoningen en goedkopere koopwoningen moeten wat ons betreft beter gedefinieerd worden en gekoppeld aan einddoelen. Waar willen we uitkomen?

Betaalbare (koop) woningen

In het programma geeft het college ook aan dat het onmogelijk is om woningen in Haarlemmermeer te laten bouwen voor maximaal 160.000 euro (de betaalbaarheidsgrens voor iemand met een modaal inkomen). Nergens blijkt echter op basis van welk onderzoek of welke informatiebron deze conclusie is getrokken. Daarnaar gevraagd gaf wethouder Nobel aan dat het ‘gewoon onmogelijk’ is en geen projectontwikkelaar dit zal oppakken.

Een korte Google-actie leert echter al snel dat er in de gemeente Ronde Venen momenteel een oud schoolgebouw verbouwd wordt, met daarin koopwoningen tot 160.000 euro. Dus: onmogelijk? Nee, geenszins. Moet er moeite voor gedaan worden? Ja. Maar dat mogen we ook vragen van ons college, vinden wij.

Beide debatten waren aanleiding voor GroenLinks om twee moties op 16 januari in te dienen:

In de eerste motie dragen we het college op om een onderzoek te doen naar de mogelijkheden van het bouwen van koopwoningen tot 160.000 euro; de tweede motie draagt het college op het bestand sociale woningen in 5 jaar tijd te laten groeien naar 30% van het totaal aantal woningen.

Deze moties zijn onverkort als bijlage hieronder toegevoegd. Beide moties kregen steun van de SRH-fractie van Rinus Beusenberg. Onze ‘natuurlijke partner’ D66 gaf verder steun aan motie 1. Kortom: beide moties hebben het niet gehaald.

Was er dan niets positiefs aan deze debatten? Jazeker wel. GroenLinks heeft de sociale woningbouw en de mogelijkheden van goedkopere koopwoningen goed op de agenda weten te zetten en waar mogelijk de inconsequentie van bepaalde maatregelen van dit college aan de oppervlakte gebracht.

Tijdens de Algemene Beschouwingen van afgelopen donderdag heeft GroenLinks aandacht gevraagd voor vier volgende punten: de zorgelijke financiële situatie van de gemeente, de verhouding tussen gemeenteraad en college, de verstoorde balans tussen groeiwensen van Schiphol en de belangen van onze inwoners en het gebrek aan urgentie vanuit het college als het gaat om de klimaatcrisis en de energietransitie.

Financiën

Onze zorgen over de financiele situatie werden breed gedeeld, maar over de oplossingsrichtingen is de gemeenteraad zeer verdeeld. We hebben de indruk dat de coalitie van VVD, HAP, CDA en PvdA de tekorten wil wegwerken door stevig te gaan bezuinigen. Wij hebben nadrukkelijk gevraagd om niet nogmaals te bezuinigen op het sociale domein én om het héle financiele beleid van de gemeente onder de loep te nemen.

Zo zouden we wat ons betreft serieus moeten kijken naar het verhogen van onze inkomsten, dus naar onze belastingen. Dat kan waarschijnlijk al zonder structurele lastenverzwaring voor onze inwoners! De gemeente Haarlemmermeer laat eigenaren van leegstaande winkelpanden en bedrijfspanden namelijk niet betalen voor het gebruikersdeel van de OZB. Uit de antwoorden op onze vragen over Hoofddorp-centrum blijkt dat de gemeente daardoor jaarlijks alleen al voor dit gebied 146000 euro aan niet-geïnde OZB misloopt.

Bij de Algemene Beschouwingen van 2020 zal de gemeenteraad definitief besluiten hoe het miljoenentekort dat optreedt van 2022 verholpen moet worden.

Verhouding college en gemeenteraad

GroenLinks heeft sinds de installatie van het huidige college regelmatig aangegeven dat het college haar mandaat te ruim opvat en zich te veel vrijheden veroorlooft, en te weinig afstemt met de gemeenteraad. Zo vond het college het niet nodig een zienswijze over de Milieu Effect Rapportage voor de luchtvaartnota te bespreken met de gemeenteraad. GroenLinks heeft hierop besloten een stevige eigen zienswijze in te dienen. Andere voorbeelden? Het (kostbare) doortrekken van de Noord-Zuidlijn, de mogelijke omlegging van de N201 en uitspraken over de groei van Schiphol na 2020. De gemeenteraad wordt wat ons betreft volstrekt onvoldoende in staat gesteld kaders te stellen. Dit punt werd door verschillende fracties ingebracht. Onze zorgen zijn helaas niet weggenomen door de reactie van het college. Het debat in de gemeenteraad verliep lauwtjes.

Schiphol

Hoe actueel kan het zijn? Naast de bezwaren tegen de groeiwensen van Schiphol vanwege de enorme gevolgen voor het klimaat en de veiligheid, gezondheid en welzijn van onze inwoners, kwam juist afgelopen donderdag het RIVM met de eerste resultaten naar de effecten van ultrafijnstof op de gezondheid van onze inwoners. Er blijkt tot onze schrik inderdaad een directe link te zijn tussen ultrafijnstof (dat grotendeels afkomstig is van de luchthaven) en het medicijngebruik van kinderen met luchtwegproblemen. Uiteraard heeft GroenLinks meteen in het debat de vraag gesteld of de gemeente zich niet veel nadrukkelijker zou moeten inspannen voor een goede luchtkwaliteit in onze gemeente. Ook dit debat verliep verbazingwekkend lauw. VVD meende zelfs dat er nog geen verband was aangetoond tussen ultrafijnstof en gezondheid.

Klimaatcrisis en energietransitie

De klimaatcrisis en de energietransitie: onderwerpen van de hoogste urgentie wat ons betreft. Van meer urgentie dat dit college laat zien.

Natuurlijk hebben we hier aandacht voor gevraagd, en met name voor de mogelijkheden die er zijn nu GroenLinks deel uitmaakt van de coalitie van de provincie Noord-Holland. Tot onze blijdschap is in het coalitieakkoord ‘Duurzaam doorpakken’ een opening voor het hervatten van het plaatsen van windmolens in onze gemeente. Er waait letterlijk een nieuwe frisse wind door onze provincie, wind die wij graag in Haarlemmermeer zouden willen oppakken. Letterlijk als bron van schone energie. En figuurlijk in de samenwerking met de provincie rond dit belangrijke onderwerp.

Lees hier onze bijdrage aan de Algemene Beschouwingen.

Voor de tweede keer in korte tijd vindt het college van B&W in onze gemeente het niet nodig belangrijke actuele thema's te bespreken met de gemeenteraad. Vorige maand vond VVD Haarlemmermeer wethouder Jurgen Nobel het niet nodig het gesprek aan te gaan over de toekomst van de luchtvaart in aanloop naar een in te dienen zienswijze. Afgelopen week was het weer raak. B&W stuurde een wensenlijstje naar Laura Bromet, die als formateur voor de provincie Noord-Holland bezig is een nieuwe coalitie te vormen.

Onze fractie is verbaasd en geïrriteerd over de brief en heeft besloten om een eigen brief te sturen naar Laura Bromet. De fractie benadrukt in deze eigen brief aan de formateur dat het wensenlijstje van vorige week niet namens de Raad is verstuurd. "Er is zelfs geen overleg over geweest met de gemeenteraad. Sterker nog: veel van de in deze brief genoemde wensen zijn tot op heden nooit besproken in de raad, noch hebben daar enige vorm van instemming ontvangen", zo schrijven fractievoorzitter Maaike Ballieux en vicefractievoorzitter Peter Boerman.

Meer op HCnieuws.

De brief aan de formateur lees je hieronder.

Hoofddorp, 4 mei 2019

Geachte mevrouw Bromet,

Als gemeenteraadsfractie van GroenLinks Haarlemmermeer volgen wij met grote interesse de coalitie-onderhandelingen voor de provincie Noord-Holland. 

Zo constateerden wij dat u op 3 mei een brief heeft ontvangen van ons college van Burgemeester en Wethouders. Wij hechten eraan bij u te benadrukken dat deze brief níet namens de gemeenteraad is verstuurd. Er is zelfs geen overleg over geweest met de gemeenteraad. Sterker nog: veel van de in deze brief genoemde wensen zijn tot op heden nooit besproken in de raad, noch hebben daar enige vorm van instemming ontvangen.

Inhoudelijk gaat het daarbij onder meer over het verleggen van de N201 en aansluiting op de A5, die door het college als randvoorwaardelijk wordt gesteld voor de bouw van circa 10.000 woningen. Ook nut en noodzaak van de in de brief genoemde Duinpolderweg zijn wat onze fractie betreft niet eerder onomwonden vastgesteld.

Als voltallige gemeenteraad van Haarlemmermeer hebben wij de intentie tot forse woningbouw uitgesproken. Wij beseffen dat daarvoor ook zeker uitbreiding van de beschikbare infrastructuur nodig zal zijn. Wij hopen echter dat uw nieuwe college zal komen tot een nadrukkelijke heroverweging van de modal split, waarbij met name meer uitgewerkte plannen op het gebied van (H)OV onze voorkeur verdienen, gezien de problemen die deze regio momenteel al kent op gebieden als luchtkwaliteit, congestie, ruimtebeslag en verkeers(on)veiligheid. 

Natuurlijk onderschrijven wij wel degelijk de wens tot samenwerking op dit gebied, net als onder meer de noodzaak tot samenwerking op gebieden als de energietransitie, ruimtelijke kwaliteit, de groenstructuur, biodiversiteit, Schiphol, de Houtrakpolder, de haven van Amsterdam en de Greenport. Voor wat betreft Schiphol willen wij nogmaals benadrukken dat volgens ons ook hier veiligheid, leefbaarheid, gezondheid en milieu in het beleid voorop horen te staan. Wij willen u dan ook met klem vragen geen woningbouw toe te staan in (ernstig) geluidgehinderde gebieden.

Wij stellen het zeer op prijs als bovenstaande bij de onderhandelingen over een nieuwe coalitie worden ingebracht. Wij kijken uit naar de samenwerking met het nieuwe college van Gedeputeerde Staten en treden waar gewenst graag in overleg over genoemde punten.

Met vriendelijke groet,

Maaike Ballieux, fractievoorzitter Peter Boerman, vice-fractievoorzitter GroenLinks Haarlemmermeer

GroenLinks raadslid Wim Jansen was te gast bij MeerRadio om te praten over het voorstel om het oplaten van ballonnen te verbieden. Het voorstel is een wijziging van de Algemene Plaatselijke Verordening (APV).

Jansen: "Het is nog steeds mogelijk om massaal ballonnen op te laten terwijl er veel regels zijn met betrekking tot afval. Ballonnen oplaten is een feestelijke gebeurtenis maar uiteindelijk komt het terecht in de natuur. Dat is niet meer van deze tijd. Afvalproblematiek hebben we zo goed geregeld in Nederland. Het probleem met ballonnen is een van de laatste dingen die we nog niet goed geregeld hebben."

Wim Jansen over afbreekbare ballonnen: "Moderne ballonnen zijn steeds vaker afbreekbaar maar we hebben dan toch nog over een periode van ruim twee jaar. Ook die ballonnen kunnen veel schade aanrichten. Dieren kunnen er aan overlijden."

In de podcast gaat Wim Jansen ook in op het argument van de VVD dat een verbod lastig te handhaven is. 

Beluister de podcast hier.

Update 21/02/2019: Amendement niet aangenomen door de gemeenteraad. 

Op 14 februari heeft GroenLinks een amendement (voorstel tot wijziging) op de Algemeen Plaatselijke Verordening (APV) ingediend, samen met D66, ChristenUnie-SGP, Gezond Haarlemmermeer en SRH. In een APV worden regels opgenomen waar door de gemeente op kan worden gehandhaafd, zoals regels voor parkeren, voor het buiten zetten van afval en voor het plakken van affiches. De oorspronkelijke tekst in de APV over ballonnen is expliciet gericht op vormen van wensballonnen. GroenLinks wilde een aangepaste tekst die ruimer is en niet alleen wensballonnen betreft, maar eveneens de ballonnen die in grote getalen worden opgelaten bij bijvoorbeeld evenementen. Vooralsnog vindt het grootste deel van de gemeenteraad deze wijziging niet nodig, zodat het amendement niet is aangenomen. 

We zien het oplaten van ballonnen nog vaak als een onschuldige ludieke actie bij een feest of evenement. Afgelopen jaren is duidelijk geworden dat al deze ballonnen veel schade toebrengen aan milieu en dieren. Opgelaten ballonnen komen op een onvoorspelbare plek terecht en het is dus voor een organisatie moelijk om al die ballonnen op te ruimen. Ballonnen blijven daardoor als slecht afbreekbaar afval in de natuur achter, met allerlei schade tot gevolg. Stranden, bossen, polders, binnenwateren en zeeën.... het raakt allemaal vervuild door deze ballonnen. Dieren raken onder meer verstrikt in de sierlinten, afsluiters en ventielen van de ballonen. Daarnaast zien dieren ballonresten aan als voedsel en eten dit op, waardoor de maag en de darmen verstoppen. Voor dit laatste verschijnsel zijn afbreekbare ballonnen geen oplossing.

Op 2 januari is de nieuwe gemeenteraad geïnstalleerd. Met veel plezier gaan sinds die tijd vier nieuwe raadsleden en twee fractie-assistenten voor GroenLinks aan de slag.

Het is alweer twee maanden geleden dat er gemeenteraadsverkiezingen waren. De extra zetel die we daar wonnen, betekende dat we van alle gevestigde partijen de grootste groeier waren.

Hoe ging het verder na 21 november?

Op vrijdag 23 november zijn Peter Boerman en Maaike Ballieux op gesprek geweest bij de twee partijen die de winnaar waren van de verkiezingen: VVD en HAP. Beide partijen behaalden zeven zetels. Natuurlijk hebben we hen daarmee van harte gefeliciteerd. En ook wij ontvingen de felicitaties met onze zetelwinst en groei. Het is echter gebleven bij een eenmalig gesprek: inmiddels hebben de twee een coalitie gevormd met CDA en PvdA.

Natuurlijk betreuren wij het zeer dat GroenLinks, ondanks de winst, niet serieus is overwogen als coalitiepartner. Maar begrip is er ook, want de verschillen in opvattingen tussen met name de VVD en GroenLinks zijn natuurlijk ook groot. Breekpunten waren onder andere onze opvattingen over Schiphol, de huisvesting van statushouders en de urgentie wat betreft klimaatmaatregelen.

Een nieuwe gemeente!

Op 2 januari is de nieuwe gemeenteraad geïnstalleerd, en op 10 januari volgden het college van Burgemeester en Wethouders, en de fractie-assistenten. Daarmee heeft de hagelnieuwe gemeente Haarlemmermeer weer een compleet gemeentebestuur.

Op 10 januari gaf Maaike Ballieux de eerste reactie op het coalitieakkoord. Zorgelijk vindt GroenLinks dat het woord ‘klimaat’ in het coalitieakkoord alleen te vinden is in het woord ‘vestigingsklimaat’. Verdere opwarming voorkomen, en klimaatadaptatie om de gevolgen van de klimaatveranderingen op te vangen, horen wat ons betreft de hoogste prioriteit te krijgen: die urgentie lijkt niet te zijn doorgedrongen tot het nieuwe college.

Positieve zaken zijn er gelukkig ook, en we zien ook dingen terug die we zelf (mede) hebben geagendeerd, zoals ondersteuning aan mantelzorgers, aandacht voor eenzaamheid, gevarieerder bouwen, meer aandacht voor de balans rondom Schiphol, de komst van een evenementenbeleid, het behoud van de Houtrakpolder, nadenken over waterrecreatie en het heroverwegen van PARK21.

Een nieuwe fractie

Sinds november zijn we bezig de nieuwe fractie vorm te geven. We hebben het druk met het inwerkprogramma dat speciaal voor de nieuwe raad is opgezet, en met alle nieuwjaarsrecepties, die meteen dienen als netwerkgelegenheid.

En natuurlijk zijn we ook al volop bezig met de politiek. Zo is het erg spannend als het gaat om Schiphol, gelukkig hebben de omwonenden én de bestuurders uit respectievelijk de ORS en de BRS aangegeven dat Schiphol wat hen betreft niet verder kan groeien zolang de eerder gedane toezeggingen niet zijn nagekomen. We blijven de vinger aan de pols houden, samen met de provinciale en landelijke fractie.

En de Duinpolderweg? Komt hij er of niet? En zo ja, waar? GroenLinks Haarlemmermeer blijft bij haar standpunt dat nut en noodzaak van de Duinpolderweg onvoldoende zijn aangetoond en blijft tegenstander van de weg. Om die reden hebben wij de brief die de rest van de gemeenteraad heeft geschreven aan de Provinciale Staten van Noord-Holland niet ondertekend.

Met veel plezier gaan we als nieuwe fractie aan de slag. Graag houden we u op de hoogte, onder andere via de e-zine, onze social media accounts en onze website. En vergeet vooral ook niet ons te benaderen als u iets van het (politieke) hart moet.

Foto: Jur Engelchor

Donderdag 10 januari 2019 gaf fractievoorzitter Maaike Ballieux in de raadszaal een eerste reactie namens GroenLinks op het coalitieakkoord van VVD, HAP, CDA en PvdA. Een akkoord met grote woorden over ambitie maar zonder concrete doelstellingen. 

Bekijk de video of lees de reactie onder de video.

Voorzitter, GroenLinks heeft met belangstelling kennisgenomen van het coalitieakkoord zoals dat vanavond voorligt. In dit betoog een eerste reactie van onze fractie op het coalitieakkoord. 

Onze eerste indruk is: er staan best veel goede dingen in het akkoord. Gevarieerder bouwen, meer aandacht voor de balans rondom Schiphol, de komst van een evenementenbeleid, behoud Houtrakpolder, nadenken over waterrecreatie, het eventueel heroverwegen van PARK21, aandacht voor mantelzorg en eenzaamheid, oog hebben voor de menselijke maat, de agrarische sector in onze gemeente krijgt een eigen wethouder, de inzet van AMmatch wordt gecontinueerd, om maar een paar dingen te noemen. 

Raadsvoorstel 

Helaas is het wel zo dat het coalitieakkoord in het algemeen zeer vaag is geformuleerd. Voorbeelden? ‘Wachtlijsten 'substantieel' inkorten, 'benodigde instrumenten' inzetten, 'substantieel aandeel'? 

De ambitie waarover wordt gesproken, is nergens vertaald in concrete doelstellingen. Waar kan de gemeenteraad, als hoogste bestuurlijke orgaan, als volk vertegenwoordigend orgaan, dit college straks op afrekenen? Dat is een grote open vraag. 

In onze financiële verordening is bovendien afgesproken dat begrotingsvoorstellen in principe slechts gedaan kunnen worden bij de bespreking van de voorjaarsnota. Dat, én het gegeven dat deze bestuursperiode, slechts drie jaar en drie maanden duurt, legt een grote tijdsdruk op het aankomend college. 

Vandaar de vraag:  Komt er voor de zomer een raadsvoorstel naar de gemeenteraad waarin dit coalitieakkoord is uitgewerkt tot een collegeprogramma, inclusief smart-geformuleerde doelstellingen en een financiële onderbouwing? Zodat de gemeenteraad in staat wordt gesteld vooraf haar kaderstellend en achteraf haar controlerende taak uit te voeren? 

Schiphol 

GroenLinks merkt bovendien op dat er ook een aantal belangrijke en actuele zaken niet worden benoemd in dit coalitieakkoord. Bijvoorbeeld als het gaat om Schiphol. De uitstoot van fijnstof, ultrafijnstof en de geluidshinder van de luchthaven brengen risico’s met zich mee als het gaat om de volksgezondheid. En juist die link, dus luchtvaart en volksgezondheid, wordt niet expliciet benoemd. 

Is de aankomend wethouder ‘zorg en welzijn’ betrokken bij het luchthavendossier? Heeft de coalitie de ambitie om structureel de luchtkwaliteit en de geluidsbelasting te gaan meten? En afspraken te maken over de normen die daarvoor zouden moeten gelden? En afspraken te maken over het handhaven van die normen? 

Kort en goed: wat zijn de concrete plannen van deze coalitie als het gaat om Schiphol? 

Klimaat 

Een ander verrassend voorbeeld is de totale afwezigheid van het woord klimaat in dit coalitieakkoord. Hoewel, dat is niet helemaal waar. ‘Klimaat’ komt er wel in voor, om precies te zijn in het woord ‘vestigingsklimaat’.

En die observatie zet de schijnwerper op een heel pijnlijk punt. In dit coalitieakkoord lijkt vooral te worden ingezet op economische welvaart. En ja, dat vindt ook GroenLinks belangrijk. Maar het verrast ons in hoge mate dat er begin 2019 in de gemeente Haarlemmermeer een coalitieakkoord wordt besproken waarin de doelstellingen van het Klimaatakkoord van Parijs ontbreken. Waarin geen woord wordt gesproken over de opgaven die de gemeente Haarlemmermeer in dit opzicht heeft. Waarin het woord water drie keer voor komt: als waterberging in het stuk over Tiny Forests en twee keer in waterrecreatie. Gek, want juist de gemeente Haarlemmermeer zal in hoge mate te maken krijgen met de gevolgen van de klimaatveranderingen. Teleurstellend wat GroenLinks betreft dat we begrippen als duurzaamheid, de circulaire economie, biodiversiteit, klimaatmaatregelen en klimaatadaptatie, niet terugzien in dit coalitieakkoord. 

Of kunnen we ervan uit gaan dat nut en noodzaak ook voor deze coalitie zo vanzelfsprekend zijn dat we hier een grote inspanning op mogen verwachten? Graag een reactie. 

Landelijke en lokale belangen 

Voorzitter, Haarlemmermeer is een belangrijke gemeente voor de BV Nederland. Er zijn grote belangen, en veel wensen ‘van buitenaf’ voor ons grondgebied. 

Ondertussen telt onze gemeente meer dan 150.000 mensen die hier wonen, werken, naar school gaan, recreëren. Het is voor het gemeentebestuur een uitdaging om de juiste balans te zoeken en te vinden tussen al die kansen en belangen. 

Een actueel voorbeeld is het eventueel doortrekken van de Noord-Zuidlijn richting Hoofddorp. Wellicht een grote kans voor onze gemeente. Maar ook eentje met mogelijk een stevig financieel staartje. Wie gaat dat betalen? De beslissing over dit alles hoort thuis bij de gemeenteraad, als hoogste orgaan. Het is verrassend dat er nu al te lezen staat op de site van de gemeente dat Haarlemmermeer zich inzet voor het doortrekken van de Noord/Zuidlijn. Daar hoort toch echt eerst een debat in en een beslissing van de gemeenteraad aan vooraf te gaan, wat GroenLinks betreft. 

Prima en belangrijk om in het grote nationale en internationale krachtenveld onze kansen te zien en te benutten, maar laten we ook oog blijven houden voor de belangen van onze inwoners. 

Het is voor en namens hen dat wij hier zitten. Het is prima om in te zetten op toerisme, maar laten we vooral ook zorgen voor prettige dorpskernen voor onze inwoners, en daarin optrekken met onze lokale winkeliers. 

Laten we inzetten op goed openbaar vervoer en goed onderhouden fiets- en wandelpaden zodat onze inwoners zich binnen onze gemeente goed kunnen verplaatsen en de centra van de grotere kernen ook goed bereikbaar zijn voor de inwoners van de kleinere kernen. Laten we er ook voor zorgen dat projecten in de voormalige gemeente Haarlemmerliede en Spaarnwoude, zoals Hartje Spaardam en Hart Halfweg, voortvarend worden aangepakt. 

Wethouders 

Tot slot voorzitter, GroenLinks heeft ook kennisgenomen van de verdeling van de wethouders portefeuilles. GroenLinks heeft eerder in dit betoog al haar zorgen geuit over het ontbreken van een aantal belangrijke thema’s in dit coalitieakkoord. Daarbij komt dat we wat zorgen hebben over de taakverdeling tussen de diverse wethouders. Een thema als energietransitie verdient het de primaire taak te zijn van een wethouder. Als GroenLinks zullen we scherp in de gaten houden of de voortgang op dit belangrijke thema voldoende is.

Statement van onze lijsttrekker Maaike Ballieux.

‘Ik ben trots op onze kandidaten. Lees van ieder van onze toptien het voorstelbericht. Dit zijn onze lokale mensen, stuk voor stuk geworteld in Haarlemmerliede en Spaarnwoude of Haarlemmermeer. Optimistische doeners die actief werken aan een wereld waarin eerlijk delen, een gezonde en groene leefomgeving en omzien naar elkaar centraal staan. De inwoners van de nieuwe gemeente Haarlemmermeer verdienen het dat ons gedachtegoed in de gemeenteraad luider klinkt. Waarom, dat leg ik u graag uit.

Regie voeren versus marktwerking

We moeten echt stoppen met belangrijke ontwikkelingen zoals de woningbouw 'aan de markt' over te laten. Of gelooft u werkelijk dat er dan woningen voor starters en de sociale sector worden gebouwd? De VVD denkt van wel. Wij willen dat er op de woningmarkt regie wordt gevoerd. Het moet uw volksvertegenwoordiging, de gemeenteraad, zijn, en niet de markt, die in onze gemeente beslist.

Het is hoog tijd dat de inwoners van Haarlemmermeer worden betrokken bij de plannenmakerij in Park21. Of wilt u graag een pretpark met 4 miljoen bezoekers per jaar? Dit ter ontlasting van Amsterdam. En als inkomstenbron voor de BV Nederland. Of waardeert u onze boeren en ons unieke polderlandschap ook zo, net als GroenLinks?

Het is tijd om met inwoners, organisaties en bedrijven te gaan samenwerken, bijvoorbeeld om de centra van Nieuw-Vennep, Badhoevedorp en Hoofddorp op te knappen, om de verpaupering aan te pakken, bijvoorbeeld op de Kruisweg in Hoofddorp.

Alleen grote winkelketens zijn in staat de hoge huren van de projectontwikkelaars te betalen. Dat zie je overal gebeuren. Het resultaat: een saai schraal winkelaanbod. Wat mensen willen zijn ook de 'kleinere winkels', zij geven kleur en kwaliteit aan onze kernen. Die ondernemers zijn trouwens vaak onze eigen inwoners.

De lokale middenstand heeft t zwaar. 'Gratis parkeren' lijkt misschien belangrijk om voor hen het tij te keren, maar er is ook hier vooral veel meer visie en regie nodig, bijvoorbeeld door samen met ondernemers te kijken wat nodig is en door samen te werken aan de oplossingen.

Dat de gemeente zelf moet zorgen voor de 'kwaliteit van de openbare buitenruimte' lijkt vanzelfsprekend en is een belangrijke voorwaarde voor een aantrekkelijk dorp(scentrum). De werkelijkheid: stoepen en fietspaden zijn in slechte staat, straatmeubilair is nogal eens vies en kapot. Dit op peil brengen in de nieuwe gemeente Haarlemmermeer zal miljoenen kosten. Hoeveel precies, dat kon het huidige college niet vertellen in antwoord op de recente vragen van uw lokale Groenlinksfractie, maar neemt u maar aan dat het om vele miljoenen gaat.

En dan hebben we het nog niet gehad over de slechte en onaantrekkelijke staat van het groen in de wijken en dorpen, en in de recreatieve gebieden. Of over het verdwijnen van vele bomen in onze gemeente.

Schiphol

Het achteroverleunen in het Schipholdossier van dit college van VVD, HAP, PvdA en D66 is opmerkelijk te noemen, inclusief de mooie voornemens die u nu in verkiezingstijd kunt lezen. Laat u niets wijsmaken: alleen GroenLinks heeft tot zeer recent aandacht gevraagd voor de overlast van de luchthaven. Vrijwel alle andere partijen zwegen erover, tot voor kort. De VVD maakte het helemaal bont door opmerkingen over geluidhinder en nachtvluchten, zorgen over de luchtkwaliteit en klimaataspecten en de veiligheid weg te zetten als gezeur en 'dan moet je maar verhuizen'.

Is GroenLinks dan tegen vliegen? Heeft GroenLinks geen oog voor de werkgelegenheid? Het antwoord: nee, wij zijn niet tegen vliegen en ja, wij gunnen iedereen een baan. Maar het kan niet zo zijn dat een bedrijf zo verschrikkelijk veel overlast geeft en dat dit onbesproken blijft in de gemeenteraad. Erger nog: dat er een wethouder is die op eigen houtje via de landelijke media, zonder daar ooit met uw volksvertegenwoordiging over gesproken te hebben, zich uitspreekt voor groei van de luchthaven. Los van de inhoud gaat hier iets heel fundamenteels mis, en dat gaat over de vraag wie er in onze gemeente eigenlijk de baas is. Het college of de gemeenteraad, u dus?

Bestuurscultuur: haaks op participatie en de Omgevingswet

De bestuurscultuur in Haarlemmermeer baart GroenLinks grote zorgen. Participatietrajecten verlopen moeizaam, en vaak blijven de participanten teleurgesteld achter. Soms om begrijpelijke redenen maar helaas ook nogal eens door de 'tone of voice' die een aantal wethouders hier tegen onze inwoners aan meent te kunnen slaan. Het gebrek aan informatie. Of door het simpelweg wegkijken van het huidige college, zoals in het dossier van het transformatorstation bij Rijsenhout. Wist u dat het participatietraject rond de komst van het transformatorstation een pilot was van het ministerie in het kader van de nieuwe Omgevingswet? Aan de gemeente Haarlemmermeer was hier een coördinerende rol toebedacht. De inwoners van Rijsenhout hebben daarvan niets gemerkt, voelden zich terecht in de steek gelaten. Hierin heeft de gemeenteraad gelukkig een goede rol gespeeld, maar wat een bestuurlijke afgang. Tenenkrommend vind ik deze voorbeelden.

De gemeenteraad werkt zich wekelijks door 15 tot 25 cm papier. Aan vlijt geen gebrek. Vervelend alleen dat mij nogal eens het gevoel bekruipt als een Sherlock Holmes door de stukken te moeten gaan op zoek naar vage of (afwezige) cruciale informatie.

De verplaatsing van het honkbalstadion is daarvan het meest bekende voorbeeld en leverde een raadsonderzoek met fikse aanbevelingen op. Initiatief voor de motie voor dit onderzoek kwam van ondergetekende. Zoek eens op 'Het spel en de spelregels', voor de aanbevelingen en ook voor een indruk van de bestuurscultuur. Ook was er een raadsenquête nodig om alle feiten boven water te krijgen. Er zijn nadien heel veel stappen gezet binnen de ambtelijke organisatie om zaken te verbeteren, en daar ben ik zeer tevreden over.

Nu moet er nog iets gebeuren in het krachtenveld tussen college en raad. De informatievoorziening van het college aan de raad moet altijd tijdig, volledig en transparant zijn. Is dit nu dan niet het geval? Nee, ik ben ervan overtuigd van niet. En de gemeenteraad moet echt veel beter tegenspel bieden dan nu het geval is. Ook de coalitiepartijen en de partijen die graag de volgende keer mee willen 'regeren'. ‘Hangmatpolitiek’ is onacceptabel. Echt dualisme dus. Niet om 'vervelend te doen' maar omdat dat de taak is van de gemeenteraad.

Tot slot

Donderdag 15 november heeft de gemeenteraad ingestemd met het bestemmingsplan van de nieuwe wijk Schuilhoeve, een wijk op 800 meter van één van de banen van Schiphol. Een wijk waarin een grondgeluidniveau wordt geaccepteerd dat 5dB hoger ligt dan in het convenant dat tien jaar geleden voor Hoofddorp Noord is afgesproken. Afspraken die overigens nog altijd niet zijn nagekomen. Even ter informatie: 5 dB is ongeveer vier keer zoveel grondgeluid. Hiervoor zal de gemeente haar eigen normen oprekken, zodat dit 'juridisch haalbaar' is. Ook hier is het uw lokale partij GroenLinks Haarlemmermeer die (twee keer!) vragen stelt. Het overgrote deel van de raad stak ter instemming de handen in de lucht, vast ook ingegeven door de nobele wens om de schuld van 700 miljoen van onze gemeente aan te zuiveren. Goed idee, maar dit mag natuurlijk nooit ten koste gaan van de gezondheid van (toekomstige) inwoners. Ook niet als ze er zelf voor tekenen. Wij stemden tegen.

Dus

Het moet anders en het kan anders. #tijdvoorverandering Stem woensdag 21 november lijst7. Stem GroenLinks’