Poliflw

Dit vond Ronduit Open van de begroting.

Woningbouw

Ronduit Open vindt dat er meer woningen moeten worden gebouwd. Het huidige college maakt weinig vaart met het bouwen van woningen voor senioren en starters. Ook worden er veel te weinig huurwoningen gerealiseerd. Jongeren die op zichzelf willen gaan wonen, ouderen die kleiner willen gaan wonen, gezinnen die een andere woning zoeken. Ze kunnen allemaal niet terecht in Leudal. Deze coalitie beloofde 750 woningen maar haalt dit bij lange na niet. Ronduit Open vindt dit schandalig. Er moeten meer woningen komen. Plannen van burgers en ontwikkelaars worden telkens door dit college naar de prullenmand verwezen. Allemaal verzinsels waarom het niet kan, maar nooit eens echt meedenken hoe het wel kan. Wat ons betreft moet dat anders. Plannen die niet opgepakt worden: de Janssen van Sonlaan, het oude Rabobankgebouw, het oude gemeentehuis in Haelen, de voormalige huishoudschool, de oude orgelfabriek en de vervallen panden in het centrum van Horn. Of denk aan braakliggende terreinen binnen de bebouwde kom die eigendom zijn van de gemeente. Wij gaan ons de komende tijd weer inzetten om deze, en andere, plannen wel voor mekaar te krijgen, omdat deze woningen voor met name onze ouderen en jongeren heel hard nodig zijn.

Afval

Ronduit Open heeft tegen de nieuwe manier van het inzamelen van plastic gestemd. De burgers van Leudal kunnen vanaf 1 januari het plastic niet meer zelf wegbrengen. Ze zullen de zakken thuis moeten opslaan en die worden dan een keer in de 14 dagen opgehaald. 1700 burgers tekenden bezwaar aan tegen deze wijziging. En wat doet het college? Niets! Hoezo we nemen de burgers serieus? Hoezo we luisteren goed naar wat onze burgers willen?

En wat viel verder op in de begroting?

Er waren bijna 20 moties en amendementen nodig om het college bij te sturen, voornamelijk ingediend door de coalitie.  Overigens allemaal moties die alleen maar gaan over het maken van plannen en niet zorgen voor uitvoering. Dit college schuift heel veel voor zich uit. Ronduit Open blijft oproepen om veel realistischer te zijn.  De gemeenschapshuizen en de sportaccommodaties wachten nog steeds op het noodzakelijk onderhoud en de energiemaatregelen. Ronduit Open heeft het dan eindelijk voor mekaar gekregen dat dit college een openbaar toilet gaat regelen voor mensen die dat het hardst nodig hebben als ze gaan winkelen of boodschappen doen.

Ronduit Open is met overtuiging actief in de lokale politiek van de gemeente Leudal. Wij vinden het belangrijk om dicht bij de inwoners te staan en politiek te bedrijven vanuit de basis. Wij staan tussen de mensen en willen luisteren naar en praten met de mensen in de zestien kernen van Leudal. We willen de politiek toegankelijk maken. Daarom besteden we veel tijd aan ombudswerk. Wij doen dat zonder gebonden te zijn aan welke landelijke partij dan ook. Wij zijn onafhankelijk en kunnen vrijuit spreken in het belang van onze gemeente en haar inwoners. Wanneer zaken niet goed lopen, dan benoemen we dit en doen we voorstellen voor verbetering.

Zevenellen

Meer vragen en zorgen dan duidelijkheid en zekerheid. Dat is de huidige situatie. Zorgen over de gevaren van  de uitstoot van diverse bedrijven op bedrijvenpark Zevenellen en wat dat voor de luchtkwaliteit betekent . Zorgen over de opgelegde waarden in de vergunningen betekenen en hoe deze gemeten en gecontroleerd worden (ook door de burgers). De geplande afvalcentrale nabij Buggenum, Haelen en Horn gaat afval voor 4 miljoen huishoudens verwerken.

Net zo veel vragen en zorgen levert het nog te realiseren verkeersplan op waarin de aan en afvoer voor het bedrijvenpark Zevenellen geregeld moet worden. Er zullen in het gebied jaarlijks 100.000 vervoersbewegingen (grote vrachtwagens en auto’s) extra gaan rijden. Als je al zo’n grootschalige centrale gaat bouwen, bouw die dan nabij een verkeersader die het vervoer ook kan afwikkelen. Dus bij een snelweg.

Ondanks dat wellicht met de beste bedoelingen in 2021 door OML een klankbordgroep opgericht is met de taak , om als belanghebbende proactief het proces van het bedrijvenpark te begeleiden, hebben de betrokkenen burgers nooit de gewenste invloed gekregen om iets te kunnen betekenen voor hun eigen leefomgeving en zijn uiteindelijk allemaal teleurgesteld gestopt. Hierdoor is de klankbordgroep opgeheven en is er blijkbaar het voornemen van de gemeente Leudal om zelf de omgeving en burger te informeren.

Ronduit Open heeft over deze gang van zaken altijd zijn ongenoegen kenbaar gemaakt Dat juist de omgeving te weinig invloed heeft en dat er zo geen draagvlak is voor de ontwikkeling van het bedrijvenpark Zevenellen. Ronduit Open vindt het een terechte reactie van verschillende belangengroepen om via zienswijzen hun vragen en zorgen kenbaar te maken. Ronduit Open verzoekt dan ook met klem dat er op korte termijn het noodzakelijk overleg opgestart wordt zodat er duidelijkheid komt en dus de burger gehoord wordt en constructief overleg ontstaat.

Afval

Meer dan 1700 steunbetuigingen kreeg de petitie die opriep om het PMD-afval niet huis-aan-huis te gaan inzamelen. Eerder gaven de inwoners van Leudal al aan dat ze heel tevreden zijn over de wijze van afvalinzameling van het PMD. ‘Het is fijn dat volle zakken direct weggebracht kunnen worden en niet in  huis te hoeven worden verzameld’. Ronduit Open is voorstander van het huidige inzamelsysteem. Wij kunnen niet begrijpen dat CDA-Samen Verder en D66 dit willen aanpassen. Er is een ‘referendum’ over gehouden via een petitie en de uitslag is overduidelijk: De burger wil niet dat het systeem verandert en wil niet dat ze maar één keer in de zoveel weken de zakken aan de straat kunnen zetten. CDA-Samen Verder en D66 hebben ook geen argumenten ingebracht die een wijziging rechtvaardigen. Er zou sprake zijn van een grote vervuiling van het PMD. Er is geen enkel bewijs voor deze stelling. Er zou sprake zijn van een financieel risico. Onderzoek van ons toont aan dat dat risico er niet is. Het is zelfs omgekeerd. Als het systeem aangepast wordt gaat dat de burger geld kosten. De omgekeerde wereld vinden wij. De enige reden die we kunnen bedenken is dat het bedrijf dat de inzameling doet het makkelijker vindt om in alle gemeenten waar ze afval ophalen dat op dezelfde manier kunnen doen. Maar in Leudal hebben we al diverse keren uitgesproken dat wij voorstander zijn van het kunnen wegbrengen van het PMD. CDA-Samen Verder en D66 hebben duidelijk geen boodschap aan de uitslag van het referendum en reageren ook niet op onze onderbouwingen. Jammer. Heel jammer. De burgers die duidelijk iets anders willen zijn de dupe.

Bestuurswisseling

In de Algemene Ledenvergadering hebben de leden unaniem ingestemd met de toelating van enkele nieuwe leden tot het bestuur:

Tiemen Brouwer – tevens voorzitter

Annita Verkennis

Baldwin Grabert

Marianne Bultman en Sjaak Beeren maakten al deel uit van het bestuur. Het bestuur gaat aan de slag met een specifieke opdracht om te komen tot een visie op de toekomst van Ronduit Open.

Ronduit Open vindt onderwijs belangrijk, of het gaat om basisonderwijs, voortgezet onderwijs of volwassenenonderwijs. Onderwijs verdient onze aandacht. Als Ronduit Open zijn wij voorstander van basisscholen in onze dorpen, dus ook in Buggenum. Dat is gewenst en na te streven.

Echter wij vinden ook dat gekeken moet worden naar leerlingenaantallen omdat dit ook iets zegt over het pedagogische leefklimaat. He zegt iets over het kunnen geven van kwalitatief goed en verantwoord onderwijs, en tenslotte ook van de kosten. In de commissievergadering en raadsvergadering hebben wij hierover vragen gesteld. Als enige waren en zijn wij kritisch over wat er staat te gebeuren in Buggenum. Zo denken wij dat de door de wethouder/college aangeleverde bedragen niet alle kosten omvatten. Zo wordt er niet gerept over de kosten die gemoeid zijn met het weer geschikt te maken van gebouw en omgeving (speelplein) voor onderwijs.

Ondanks de door ons geuite zorgen, hebben wij uiteindelijk voor de motie gestemd om te starten met een basisschool in Buggenum. Voor waren daarbij met name de volgende twee argumenten belangrijk:

Starten met een basisschool zorgt voor duidelijkheid en daarmee rust in Buggenum. Het biedt de gemeenschap de tijd en gelegenheid om weer tot eenheid en samenwerking te komen;

Met de motie krijgen andere scholen de ruimte om een aanvraag te doen voor gemeentelijke bijdrage. Een school die een exploitatietekort heeft (bijvoorbeeld als gevolg van hoge energiekosten), heeft geld t.b.v. onderwijs moeten inzetten om het tekort te denken. Met een mogelijke gemeentelijke bijdrage kan dit gestopt worden. De school kan onderwijsgeld inzetten voor onderwijs, en met de bijdrage de exploitatie ontlasten.

Ronduit Open gaat het niet om de populariteit, maar werkt en handelt in wat belangrijk is voor Leudal en in deze in het bijzonder van wat belangrijk is voor goed onderwijs.

Meer dan 1700 steunbetuigingen kreeg de petitie die opriep om het PMD-afval niet huis-aan-huis te gaan inzamelen. Eerder gaven de inwoners van Leudal al aan dat ze heel tevreden zijn over de wijze van afvalinzameling van het PMD. “Het is fijn dat volle zakken direct weggebracht kunnen worden en niet in huis te hoeven worden verzameld”.

Ronduit Open is voorstander van het huidige inzamelsysteem. Wij kunnen niet begrijpen dat CDA, Samen Verder en D66 dit willen aanpassen. Er is een ‘referendum’ over gehouden via een petitie en de uitslag is overduidelijk: De burger wil niet dat het systeem verandert en wil niet dat ze maar één keer in de zoveel weken de zakken aan de straat kunnen zetten. CDA-Samen Verder en D66 hebben ook geen argumenten ingebracht die een wijziging rechtvaardigen.

Er zou sprake zijn van een grote vervuiling van het PMD. Er is geen enkel bewijs voor deze stelling. Er zou sprake zijn van een financieel risico. Onderzoek van ons toont aan dat dat risico er niet is. Het is zelfs omgekeerd. Als het systeem aangepast wordt gaat dat de burger geld kosten. De omgekeerde wereld vinden wij. De enige reden die we kunnen bedenken is dat het bedrijf dat de inzameling doet het makkelijker vindt om in alle gemeenten waar ze afval ophalen dat op dezelfde manier kunnen doen. Maar in Leudal hebben we al diverse keren uitgesproken dat wij voorstander zijn van het kunnen wegbrengen van het PMD. CDA-Samen Verder en D66 hebben duidelijk geen boodschap aan de uitslag van het referendum en reageren ook niet op onze onderbouwingen. Jammer. Heel jammer. De burgers die duidelijk iets anders willen zijn de dupe.

De kadernota is dit jaar een bijna letterlijke kopie van de zomernota van vorig jaar. Wat ook opvalt is dat het discussiepunt over de rol van de agrariër in relatie tot zijn leefomgeving uit het stuk is gehaald. Alleen is dat niet consequent gebeurt waardoor je het ene moment leest dat de agrariër zich anders moet verhouden tot zijn omgeving en even later is dat weer niet nodig. We gaan zien wat dat gaat worden, ook gezien de landelijk discussie over dit heikele onderwerp.

Op het gebied van financiën wordt niet geleverd wat we ons hebben voorgenomen. Dat zagen we al in de jaarrekening. Vele voornemens zijn niet gerealiseerd en ook de raadsrapportage staat vol met het uitstellen van voornemens. We zien een parallel met Leudal van 10 jaar geleden. Ook toen moest het roer drastisch om. Alles moest van de ene op de andere dag anders. Al het vastgoed moest worden verkocht, medewerkers en teams werden volledig zelfsturend, we zouden regisseurs worden en gebruik maken van de externe uitvoeringskracht. We weten inmiddels waar dat toe heeft geleid en hoeveel energie het de vorobij jaren heeft gekost om weer wat realiteitszin in Leudal voor mekaar te krijgen. Dat heeft veel bloed, zweet en tranen gekost. Er kwam een betere sturing, er werden prioriteiten gesteld, er kwamen meer teamleiders. Daarnaast werd gestart met de volgende fase. Er werd ingezet op een goede en tijdige communicatie met onze inwoners. Duidelijk en tijdig. Dus ook ‘nee’ hoorde daarbij. Als onze bedrijven en inwoners de gemeente zouden benaderen zouden we in staat zijn om altijd te antwoorden. Dat klinkt eenvoudig maar dat was het blijkbaar niet.

En wat zien we nu? Dat project, dat noodzakelijk project is inmiddels weer ingeruild. Dat is niet goed wat ons betreft. Voor ons blijft een optimale communicatie met onze inwoners topprioriteit nummer 1. Wij houden ons hart vast, gehoord hebbende de vele klachten van burgers, verenigingen en dorpsraden over de communictie en afspraken.

En dan het regisseurschap. Het is een prima uitangspunt om je als gemeente als regisseur te gedragen, maar doe dat alleen binnen de opgave die je hebt als gemeente. Wat wij zien is dat Leudal alles in regeltjes wil vatten, wat leidt tot een onmogelijke invulling van het regisseurchap en dus ook een enorme frustratie en teleurstelling bij onze inwoners, verenigingen en samenwerkingconstructies die echt iets willen. Wij kunnen blijkbaar niet in vertrouwen loslaten. Verenigingen die zelf iets willen met hun accommodaties lopen tegen de muur. De gemeente kan het niet zelf (zie ook het overschot in de jaarrekenig) maar is ook niet in staat om e.e.a. over te dragen (om te regisseren). Zoals gezegd, de voorbeelden zijn legio. Open club Roggel, Beach sports Leudal, Tennis Baexem, diverse wooninitiatieven, projecten buitengebied, ontwikkelingen in de dorpscentra, de Leistert, Maasveld, etc. Het schiet gewoon niet op. En de gemeenteraad? We koersen niet op uitvoering van wat we al lang hebben besloten. Nee, we accepteren keer op keer dat zaken niet opgepakt worden en niet afgerond worden. Sterker nog, we vullen de lijst aan met nog meer ambities. En ambities zijn prima. Maar één voor één.

Wat Ronduit Open betreft slaan we met deze kadernota wederom de verkeerde weg in. Laten we nu toch eens koersen op enkele basisprincipes die zo goed verwoord waren in onze visie van goed en tijdig antwoorden. Wat de acommodaties betreft lag er toch ook een duidelijk kader, inclusief middelen. Voer dat toch uit zoals vastgesteld. Laten we na de afronding van enkele projecten pas gaan praten over nieuwe projecten. Wij hopen dat we onze collega raadsleden mee kunnen krijgen in een gemeente die veel duidelijker staat voor haar kernwaarden en doet wat ze belooft. Daar hoort een duidelijke en strakke sturing vanuit de raad bij. Dat helpt het college, de organisatie en is in onze optiek uiteindelijk dus ook goed voor Leudal, voor diegenen waar we het allemaal voor doen.

De jaarrekening over 2022 heeft voor Leudal geresulteerd in een overschot van 7,2 miljoen euro. Een miljoenenoverschot lijkt een positief iets. Dat is het ook, beter dan een miljoenentekort. Maar Ronduit Open wil in dit kader voornamelijk wijzen op de noodzaak van een realistische begroting. Het geeft een beter zicht op onze financiële situatie. Het biedt grip op onze uitgaven. Als gemeenteraad hebben we de verantwoordelijkheid om onze begroting op een realistische en verantwoorde manier op te stellen. Het vormt de basis voor verantwoord financieel beheer en het effectief en efficiënt inzetten van onze financiële middelen ten behoeve van onze inwoners.

Het begint allemaal bij het opstellen van de begroting voor afgelopen jaar. Dat gebeurt al in mei 2021. Op basis van de meicirculaire toen is uitgegaan van een uitkering vanuit het Rijk van 53,5 miljoen euro. Met de septembercirculaire kwam er nog eens 3,6 miljoen euro extra bij vanuit het Rijk. Het mooie is dat wij in Leudal deze septembercirculaire niet meenemen in onze begroting, die we twee maanden later pas vaststellen. Tijd genoeg om de extra miljoenen van de septembercirculaire te verwerken in de begroting, maar dat gebeurt in Leudal niet. Waarom? Daarom. Hebben we nooit gedaan dus blijven we ook niet doen. En met de circulaires die volgden kwamen er nog meer miljoenen bij vanuit het Rijk. In totaal ontving Leudal zo’n 10 miljoen euro meer vanuit het Rijk dan in eerste instantie begroot. Natuurlijk stonden daar directe miljoenenkosten tegenover, maar bij lange na niet voor het bedrag dat we extra hebben ontvangen.

Wel begroten maar niet uitgeven

Voor de inhuur van personeel is in totaal zo’n 2,7 miljoen meer uitgegeven dan in eerste instantie begroot. Voor vervangingsinvesteringen van onze wegen begroten we 1,4 miljoen, om er vervolgens amper iets aan uit te geven. Vervangingsinvesteringen rioleringen 1,8 miljoen, en we besteden vervolgens maar de helft. Regulier onderhoud bruggen 93.000 begroot. We besteden maar de helft. Vervangingsinvesteringen openbare verlichting 204.000. We besteden niks. Vervangingsinvesteringen openbaar groen 138.000. We besteden niks. Samen meer dan 2 miljoen euro aan verbeteringen van de openbare ruimte die we wél opnemen in de begroting en dus niet aan allerlei andere belangrijke zaken kunnen besteden, waarvan we dus ook uitgaan dat deze investeringen daadwerkelijk gedaan gaan worden, en waarvan we dus nu concluderen dat we deze miljoenen er onnodig in de administratie aan hebben toegewezen.

Te veel begroot. Onnodig begroot. Te weinig uitgegeven. Niet uitgegeven.

Het saldo na de tweede raadsrapportage is daarmee bijna 3 miljoen euro in de plus. Het jaar 2022 is afgesloten met een kleine 7 miljoen euro in de plus. Dus in de laatste paar maanden van het jaar blijkt dat we in plaats van 3 miljoen euro zelfs 7 miljoen euro gaan overhouden. Ook hier zien we weer hetzelfde beeld. Te veel begroot. Onnodig begroot. Te weinig uitgegeven. Niet uitgegeven. Tienduizenden euro’s te hoge bijstellingen binnen het sociaal domein. Onnodig afschrijvingslasten ingeboekt. Tienduizenden euro’s niet uitgegeven aan groenonderhoud. Tienduizenden euro’s begroot voor een stichting die al failliet was. Onnodig 100.000 euro begroot voor zaken die in regionaal verband al waren begroot. 845.000 euro niet uitgegeven aan het onderhoud van onze gemeenschapshuizen en sportaccommodaties. En dan toch wel de klapper van het jaar. Een incidenteel voordeel van meer dan 1 miljoen euro binnen de jeugdzorg vanwege het woonplaatsbeginsel.

Miljoenen euro’s zijn er begroot om uit te geven ten behoeve van onze inwoners, niet om vervolgens achteraf te concluderen dat deze onnodig en onbedoeld zijn begroot. Het is een miljoenenoverschot dat zich deels tekent door incidentele meevallers, deels door incidentele meevallers die voorkomen hadden kunnen worden, en deels ook door het simpelweg niet uitvoeren van posten die wel structureel zijn opgenomen in de begroting. Samen genoeg voor enorme bedragen die we afgelopen jaar ook anders hadden kunnen inzetten. Anders dan ze op onze spaarrekening houden. Waarvoor betalen we (elk jaar meer) belasting?