Poliflw

Vandaag debatteert de Tweede Kamer over de verduuzaming van de financiële sector. Vier Kamerleden van vier verschillende partijen schreven daarover een opiniestuk. 

Ook deze zomer was er een van uitersten. Nog nooit werden zoveel tropische dagen achter elkaar geteld. De weekgemiddelde maximumtemperatuur was het hoogste sinds de start van de metingen in 1901 en de neerslagtekorten liepen net als in 2018 in sommige regio’s op tot boven de 300 millimeter. Het agrarische verdienmodel voor dit jaar loopt, door onder meer een combinatie van droogte, hitte en soms beperkte irrigatiemogelijkheden, een flinke knauw op.

Zo is de klimaatschade aan de omzet van boeren dit jaar exemplarisch voor iets waar toezichthouders ons sinds enkele jaren voor waarschuwen: financiële risico’s door gebrekkige verduurzaming. Dat is een tweeledig gevaar. Enerzijds zullen klimaatverandering en biodiversiteitsverlies schade toebrengen aan verdienmodellen. Denk aan een boer die niet langer aan zijn kredietverplichtingen kan voldoen door langdurige droogte. Anderzijds lijden financiële instellingen verliezen als ze gebrekkig anticiperen op de aanstaande verduurzamingstransitie, door te blijven investeren in technologieën die uitgefaseerd worden.

Voor uw instellingen is dit verhaal gelukkig niet nieuw. Verschillende banken, pensioenfondsen en verzekeraars experimenteren met meetmethoden om duurzaamheidsrisico’s in kaart te brengen en rapporteren hierover. Daarnaast committeert de gehele financiële sector zich aan het Klimaatakkoord, waarmee ze belooft een bijdrage te leveren aan Parijs. Ook toezichthouders zitten bepaald niet stil. Nederland loopt op dit gebied dan ook internationaal voorop. 

Er is desalniettemin geen aanleiding om achterover te leunen. De blik op wat er al gebeurt, moet niet afleiden van de visie op waar we naartoe moeten. Dat eindpunt ligt immers nog ver weg. Zo ging in 2018 80%-95% van de nieuwe energie-financieringen die uw sector aanging naar de fossiele industrie. Uit verschillende onderzoeken blijkt dat uw instellingen onvoldoende grondig rapporteren over hun materiële duurzaamheidsrisico’s. En hoewel het Klimaatakkoordcommitment ‘een bijdrage’ expliciteert, brengt ons dat nog niet zomaar bij de daadwerkelijke reductie in 2030 die nodig is om Parijs te halen.

Het beheersen van duurzaamheidsrisico’s is niet enkel aan de sector zelf, maar zeker ook een politieke verantwoordelijkheid. Met de politiek als hoeder van het klimaatbeleid, en als aanjager en ondersteuner voor de financiële sector. Die eerste verantwoordelijkheid is genomen met de klimaatwet en het klimaatakkoord. Die laatste verantwoordelijkheid kan nu scherper ingevuld worden. Daar doen wij voorstellen toe in onze initiatiefnota over de verduurzaming van de financiële sector, waarover we vandaag met de Tweede Kamer en het kabinet in debat gaan. Jullie zijn uitgenodigd in de toekomst het gesprek tussen sector en politiek samen verder te brengen.

Wij roepen u op uw beurt op om uw ambities en commitment sneller om te zetten in actie. Kom met concrete plannen om de CO2-impact van uw portefeuille in 2030 met 55% terug te dringen. Geef inzicht in het ‘klimaatpad’ van uw huidige portefeuille. Wacht niet tot 2022 met het publiekelijk maken van reductiedoelstellingen als dat niet nodig is. Zet waar mogelijk uw middelen in om kennis te delen en achterblijvers aan te sporen. En gebruik ons duwtje in de rug om grondiger over duurzaamheidsrisico’s te rapporteren. Alleen zo brengen we de verduurzaming van de financiële sector in de juiste versnelling.

Bart Snels (GroenLinks), Joost Sneller (D66), Eppo Bruins (ChristenUnie) & Evert-Jan Slootweg (CDA)  

 

Er gaan miljarden om in de farmaceutische industrie. Is dat geld nodig voor de ontwikkeling van medicijnen? Of maken bedrijven enorme winsten over de rug van zieke mensen? Jesse Klaver en jurist Ellen 't Hoen gaan erover in gesprek in de nieuwe aflevering van de podcast Jesse&.

Middenin de coronacrisis was er een tekort aan coronatests, maar toch wilde farmaceut Roche het recept ervoor niet delen. Terwijl het bedrijf (met een marktwaarde van bijna €200 miljard in 2019) niet genoeg productiecapaciteit had om zelf in de vraag naar de testen te voldoen. Het leek kenmerkend voor de farmaceutische industrie waarin miljardenwinsten worden gemaakt, maar er nauwelijks transparantie is over hoe duur het nou is een nieuw medicijn te ontwikkelen.

Jurist Ellen ’t Hoen werkt al 30 jaar om geneesmiddelen toegankelijker te maken. Met succes: zo introduceerde ze een ‘patentpool’ waardoor bijvoorbeeld HIV-medicatie in veel landen eindelijk betaalbaar werd.

Hoe we de ongebreidelde macht van de farmaceutische industrie breken, waarom een patentpool ons ook uit deze coronacrisis kan helpen én wat de rol is van de politiek, hoor je in deze aflevering van Jesse&!

Luister op Spotify, Apple Podcasts of met de RSS-feed in jouw favoriete podcast-app. Op Youtube kun je fragmenten uit de podcast mét beeld bekijken.

Lees hier meer over de podcast Jesse&.

Allebei komen ze uit Roosendaal. Allebei hebben ze Rico Verhoeven hun jas laten ophangen en allebei hebben ze een Nederlands-Marokkaanse achtergrond. Jesse Klaver (33) is al 5 jaar fractievoorzitter van GroenLinks en Sahil Amar Aïssa (27), werkt als presentator en programmamaker bij BNN-VARA. Hij is de eerste gast in Jesse&, de tweewekelijkse podcast waarin Jesse Klaver spreekt met gasten die hem fascineren. Over vaderschap, kapitalisme of de beste nachtclub van Roosendaal.

Luister de aflevering Jesse& Sahil Amar Aïssa op Spotify Luister de aflevering Jesse& Sahil Amar Aïssa op Apple Podcasts Bekijk het gesprek Jesse& Sahil Amar Aïssa op YouTube

In de studio van Dag en Nacht Media beginnen de twee meteen met lachen en het oprakelen van hun geboorteplaats Roosendaal, bekende Roosendalers en waar ze vroeger gingen stappen.

Jesse lachend: “Weet je wie dus een bekende Roosendalers is? Rico Verhoeven! Hij heeft als bijbaan toen jassen opgehangen waar wij altijd gingen stappen”.  

Sahil: “Nee!”

Jesse: “Ja! Ik kwam ‘m laatst tegen en toen vertelde hij dat. Toen herkende ik hem in één keer. En toen wist ik weer dat mijn vrienden zeiden: "jongen, die gast bij de jassen, die kan echt vechten.”

Sahil: “Haha, dan heeft hij ook mijn jas opgehangen. Wel een fijne gedachte dat de grootste badass van Nederland zo dienstbaar was om jouw jas op te hangen”.

Van Roosendaal naar vaderschap. Sahil heeft geen kinderen terwijl Jesse vorig jaar vader werd van zijn derde zoon.

“Oprecht iedereen die over kinderen praat is altijd zo blij en gelukkig.” Zegt Sahil. “En dan denk ik van ja, maar je kan me niet vertellen dat je niet fucking bang was toen je de eerste kreeg.”

Jesse: “Superbang.”

Jesse: “Waar die angst vandaan komt? Uit totale onzekerheid. Je ziet het lichaam van je vrouw anders worden. Op een gegeven moment voel je het kind een beetje schoppen. Leuk, maar het is nog steeds totaal science fiction en komt er, nadat je je vrouw ziet zweten en werken als een beest, op een gegeven moment een kind.”

“Ik merk nu”, zegt Sahil, “Dat ik heel graag van die onschuld die kinderen hebben wil leren. Die onafhankelijkheid. Gewoon die vrije wil om alles te zeggen. Wij hebben nog heel vaak een filter en zij zeggen gewoon wat ze willen”.

Jesse is opgegroeid zonder vader en werd veel opgevoed door zijn opa. Die nam hem mee naar demonstraties en vertelde hem bijvoorbeeld over de kwalijke effecten van de bio-industrie. Alles onder één belangrijk motto: “er kan altijd iets geleerd worden”.

“Mijn opa bracht mij van alles bij”, vertelt Jesse. “Dus opa heeft net voor zijn dood nog wel eens gezegd: ‘het spijt me dat ik altijd wat probeerde bij te brengen.’ Iets wat ik nu juist ook bij mijn eigen kinderen doe. Altijd alles uitleggen. Over wat er gebeurt. Vaak dingen die eigenlijk totaal niet geschikt zijn voor kinderen.”

“Je lijkt wel op mijn vader”, lacht Sahil. “Mijn pa liet me ook kijken naar nieuwszender Al Jazeera en die vertelde me gewoon over hoe fucked up alles eigenlijk is. Ik ben er wereldwijs van geworden, ik kan veel beter, denk ik, relativeren dan anderen. Maar ik ben er wel een flink stuk cynischer door geworden.”

Jesse: “Jij? Cynisch?”

“Ik ben wel cynisch over de stand van zaken rondom de wereld, maar ik probeer het niet ten koste laten gaan van mijn eigen plezier. Maar dat is echt lastig”, zegt Sahil. “Wij zijn allebei best activistisch ingesteld. Dan zijn er mensen die zeggen: 'Wat leuk. Al die activisten.' Dan denk ik: waar heb jij het over? We voelen ons verantwoordelijk voor verandering. Het is niet ‘leuk’ om met z'n allen naar de Dam te gaan. Het is juist heel ernstig en heel oneerlijk dat een zwart kind van vijftien naar de Dam moet om te protesteren voor gelijkwaardigheid terwijl een wit kind uit Blaricum diezelfde dag gewoon naar hockey gaat. Dan vraag ik me af of het wel goed is om dan een kind te belasten met de stand van zaken in de wereld.”

Sahil en Jesse zijn beiden tweede generatie Marokkaans-Nederlands. Volgens Sahil is dat een heel logisch deel van Jesse zijn identiteit.

Sahil: “Jij bent een Marokkaanse-Nederlander. Ongeacht wat mensen om ons heen zeggen.” Jesse lacht: “Nou, daar denken heel veel andere mensen anders over.”

“Maar daar mogen ze helemaal niets over vinden”, zegt Sahil. Jij bent gewoon Marokkaanse-Nederlander, want jouw vader heeft de reis vanuit Marokko gemaakt. Je hebt één cultuur meegekregen omdat je bent opgegroeid zonder Marokkaanse vader, maar sinds drie jaar ben je eigenlijk dus ook bi-cultureel.”

Jesse: “Dat ligt nog iets anders.”

Sahil: “Oh, je hebt natuurlijk ook in Indische roots!”

Jesse: “Ja, mijn oma was Indisch.”

Sahil lacht: “Wow, jij bent zo'n enigma jongen.”

Jesse vertelt dat hij inmiddels af en toe langsgaat bij zijn vader waarmee hij sinds het overlijden van zijn moeder contact mee heeft.

“Wat betreft het missen van mijn vader. Ik ken hem nu drie jaar en als hij nu zou wegvallen, zou ik hem missen. Dat komt omdat ik nu wéét wat ik mis. Vroeger wist ik niets. Alles wat mijn moeder, mijn oma of opa ooit over mijn vader heeft gezegd, is dat het ‘onwijs gecompliceerd was’ en dat een hele lieve man was.”

“Maar nu ken ik sinds drie jaar mijn vader en ben ik ook trots op mijn Marokkaans-Nederlandse roots, zoals ik trots ben op de Indische cultuur. Maar het rare is. Ik had laatst een gesprek met een aantal mensen uit de Black Lives Matter-beweging en daar zei iemand dat ik als lijsttrekker van GroenLinks zo wit ben.”

Sahil reageert: “Dat kan je dus niet zeggen. Dat kun je niet voor een ander invullen. Ik heb ook vaak gehad dat iemand zegt: ‘jij bent toch niet echt Marokkaans?’ Dat merk ik ook op mijn werk. Alleen omdat ik de talen spreek, de muziek en het eten hier ken, dat ik ‘niet écht Marokkaans ben’? Dan denk ik: waar haal je het lef vandaan om mijn hele persoon weg te wimpelen?”

“Die vraag raakt de kern van je identiteit, waar je je zelfverzekerdheid en je wereldbeeld vandaan haalt,”, legt Sahil uit. “Het is een deel van jouw geschiedenis. Jouw wortels reiken uit naar het Rif en dat kan niemand afhakken.”

Jesse: “Dat is zo. Ik heb heel lang niets gezegd over mijn Marokkaanse roots, omdat het heel lang onnatuurlijk voelde. Omdat ik me onzeker voelde over dat stuk van me.”

Sahil vraagt zich in de podcast af hoe Jesse nu omgaat met zijn ‘nieuwgevonden Marokkaanse identiteit’ in de politiek.

“Hoe ga je jezelf profileren? Ga jij het uitspreken? Ga je het met trots dragen? Dan heb je natuurlijk een risico dat extreemrechts nog feller tegen je wordt. Maar tegelijkertijd heb je een risico dat een deel van Nederland gaat denken: ’Hij gebruikt het om de Marokkaans-Nederlandse stemmers te paaien’.”

Jesse: “je kunt het eigenlijk nooit goed doen. Want tegelijkertijd is er een groep mensen die zeggen: ‘jij mag niet mee doen met ons, want je bent niet écht bi-cultureel’. Eerlijk, mijn echte antwoord is dat het me geen reet meer uitmaakt wat mensen ervan vinden.”

Sahil: “Wat jij doet is je eigen culturele identiteit ontdekken. En daar heeft ieder mens recht op. Alleen gebeurt het bij jou in een politieke context, dat wordt je soms niet in dank afgenomen, of je wordt meteen anders geprofileerd.

Daarom denk ik dat je het moet uitspreken. Dat je het met trots moet dragen. Zo inspireer je volgens mij een hele slag Marokkaans-Nederlandse jongeren. De lijsttrekker van GroenLinks of de premier is Marokkaans-Nederlands.”

“En dit heb ik dus onwijs onderschat”, zegt Jesse. “Ik heb me nu een paar keer uitgesproken en dat voelde toen nog best wel eng. En dan zijn de reacties die je krijgt van mensen met een bi-culturele achtergrond mooi; ‘wow wat fijn dat je dat uitspreekt.’ Het maakt het voor mij makkelijker om trots te zijn op wat ik doe. Daar werd ik wel een beetje emotioneel van.”

Jesse: “Je sprak eerder over het protest op de Dam. En weet je, eigenlijk maakt het mij onwijs optimistisch. Dat het voor het eerst zo resoneert. Dat ik zoveel mensen spreek die zeggen: ‘ja, dit kan echt niet.’ En zich bewust worden van de privileges die je hebt. De kunst vind ik nu nog het balanceren tussen het schuldgevoel en dat we het omzetten in echte actie. Dus dat er ook werkelijk iets verandert.”

Sahil en Jesse zijn het eens dat er wel weinig ruimte is om fouten te maken.

Jesse: “Er is een tendens gaande dat als iemand iets zegt dat niet correct is, je dat je mensen in paniek ziet raken. ‘Dit mag je echt niet zeggen!’ Nee, klopt. Dit mag ik ook niet zeggen. Sorry. Er moet wel ruimte zijn om fouten te maken, om met elkaar om te gaan. Als ik jou bijvoorbeeld nu beledig met een opmerking en jij zegt: gast dat kan echt niet. Dan past mij maar één ding: Sorry zeggen.”

Sahil: “Andersom geldt het ook. Als iemand in het offensief gaat, is de tegenreactie om in het defensief te schieten. We moeten inderdaad meer ruimte voor elkaar overlaten. Ik heb het bij mezelf ook wel eens gemerkt. Dan zei iemand iets over Marokkanen en dan ging ik er heel fel tegenin. Maar nu denk ik, ‘wacht, als ik dit doe, dan ga ik de confrontatie en dan zie je de ander altijd als de vijand’.”

Sahil en Jesse praten nog door over Marokko, over de regio waar Jesse’s vader vandaan komt en of Jesse de taal spreekt.

“Weet je wat we zouden moeten doen?”, stelt Sahil voor. “Een roadtrip het Rif in Marokko!” 

Jesse reageert enthousiast: “Daar ben ik wel echt benieuwd naar. Wat zie je daar? Wat tref ik daar? Hoe? Hoe was het? Wat vertelt hoe dat dan is om op te groeien?”

“Waar komt jouw vader vandaan?” Vraagt Sahil.

“Uit El Hoceima”, zegt Jesse

Sahil: Ja! Laat maar weten wanneer we gaan. We hebben een appartementje daar!”

Jesse: “Serieus? Gaan we samen?”

Sahil: Ja man, I can show you the spots!”

Dit was Jesse& Sahil Amar Aïssa. Je kunt de hele aflevering luisteren of bekijken op Youtube, Spotify of Apple Podcast.

Luister de aflevering Jesse& Sahil Amar Aïssa op Spotify Luister de aflevering Jesse& Sahil Amar Aïssa op iTunes Bekijk het gesprek Jesse& Sahil Amar Aïssa op YouTube

Volgende week in Jesse& spreekt Jesse met de Algemeen directeur van PSV: Toon Gebrands. Als sportcoach en manager van een veeleisend team spreken ze hoe ze hun eigen teams het best kunnen laten presteren. Niks missen van Jesse&? Abonneer je op de podcast via Spotify, iTunes of je favoriete podcastapp.

In deze tweewekelijkse podcast spreekt Jesse Klaver met gasten die hem fascineren. Over vaderschap, kapitalisme of de beste nachtclub van Roosendaal.

Jesse Klaver: "Ik ben er heel enthousiast over. Ik heb er lang over getwijfeld; het lijkt wel alsof tegenwoordig iedereen een podcast maakt. Maar ik ben echt helemaal om. Dat zit 'm er vooral in dat ik in deze podcast de kans krijg om over allerlei zaken te praten waar normaal eigenlijk geen tijd voor is. Vaak heb je maar 30 seconden hebt in een politiek debat of een statement op televisie. In deze podcast kan ik echt een dik uur doorpraten met allemaal interessante mensen die ik ontmoet."

"Soms zijn dat hele bekende mensen, (oud-)sporters zoals Toon Gerbrands, of mensen die bekend zijn van televisie, zoals presentator Sahil Amar Aïssa. En soms zijn het experts waar je waarschijnlijk nog nooit van hebt gehoord, maar die ontzettend goed kunnen uitleggen over onderwerpen waar het niet zo vaak over gaat in de populaire media. Onderwerpen die wel wel superbelangrijk zijn voor ons allemaal, zoals de farmaceutische industrie, of hoe we groen uit de crisis komen."

Direct naar de eerste aflevering Waar kan ik de podcast beluisteren?

Luister en abonneer je op de podcast via Spotify, iTunes of je favoriete podcast-app. Liever met beeld bekijken? Dat kan op YouTube.

Vind je Jesse& leuk? Vertel je vrienden, familie en collega's over de podcast!

Het Europees Parlement wil aanpassingen in het akkoord dat de EU-regeringsleiders afgelopen dinsdag sloten. In een gezamenlijke resolutie eisen vijf partijen strikte afspraken op gebied van duurzaamheid en het beschermen van de rechtsstaat. Met name de houding van de ‘vrekkige vier’ kan op veel kritiek rekenen. GroenLinks-Europarlementariër Bas Eickhout: “Door de inzet op rechtse hervormingen en leningen, in plaats van subsidies, worden dezelfde fouten gemaakt als bij de vorige crisis. Het is onacceptabel dat we landen opzadelen met hoge schulden, waarmee we de EU verzwakken.”

Eickhout: “Het Europees Parlement spreekt vandaag duidelijk uit dat de deal van de EU-top echt beter moet. Het corona-herstelfonds is een belangrijke stap naar een Europees investeringsplan om de economische crisis te trotseren. Door de 'vrekkigen' zitten we echter opgescheept met een ouderwets EU-budget. Hoewel ik het toejuich dat er een akkoord is, moeten die vrekkige landen de zomer eens goed gebruiken om hun prioriteiten op een rijtje te krijgen.”

Het akkoord van de EU-top zou betekenen dat veel geld wordt weggehaald bij programma’s die inzetten op innovatie, wetenschappelijk onderzoek en digitalisering. “Onderdelen die noodzakelijk zijn om Europa klaar te stomen voor de toekomst. Maar mede door het zuinigheidsfetisjisme van Rutte is hierin flink gesneden. Gelukkig kiest het parlement ervoor deze onderwerpen overeind te houden”, zegt Eickhout.

Op het gebied van het beschermen rechtsstaat willen de partijen dat EU-geld aan een land kan worden stopgezet op basis van een omgekeerde gekwalificeerde meerderheid in de Europese Raad. Dit maakt het eenvoudiger om rechtsstaatschenders aan te pakken. 

In de deal van dinsdag werd afgesproken dat minimaal 30% van het EU-budget wordt besteed aan het behalen van de klimaatdoelen, maar harde afspraken daarover bleven uit. Het parlement eist nu dat bij de besteding van dit geld, wordt voldaan aan de taxonomiewet die bepaalt welke investeringen duurzaam zijn. Bovendien wil het parlement dat 10% van het EU-geld wordt ingezet voor het verbeteren van de biodiversiteit.

Op basis van de resolutie onderhandelt het parlement na de zomer met de Europese Raad om tot een definitieve deal te komen.

GroenLinks is tevreden dat de regeringsleiders akkoord zijn over de Europese meerjarenbegroting en het coronaherstelfonds. Een definitieve deal is er pas als ook het Europees Parlement instemt. Volgens GroenLinks-Europarlementariër Bas Eickhout is er nog veel ruimte voor verbetering: “De ambitie voor een groen en gezamenlijk herstel uit de coronacrisis is naar beneden bijgesteld. Een moderne begroting die opkomt voor het klimaat en de rechtsstaat is afgezwakt, onder andere door de verkeerde prioriteiten van premier Rutte. Het Europees Parlement moet daar nu voor vechten.”

Het eerder voorgestelde bedrag van 750 miljard euro voor het coronaherstelfonds bleef intact, maar de verhoudingen tussen subsidies en leningen zijn flink verschoven in de richting van leningen. Eickhout: “Een traag en onrechtvaardig economisch herstel uit de crisis, zoals tien jaar geleden, verzwakt Europa. Door de inzet op rechtse hervormingen en leningen in plaats van subsidies herhaalt Nederland de fouten die gemaakt zijn tijdens de vorige schuldencrisis.”

Klimaat

GroenLinks is positief dat het percentage van de totale Europese begroting, dat bedoeld is voor het behalen van de klimaatdoelstellingen, werd opgehoogd van 25 procent naar 30 procent, al is de precieze invulling daarvan nog onduidelijk. Eickhout: “De klimaatcrisis vereist dat we Europees geld volop inzetten voor een snelle transitie naar een duurzame economie. De regeringsleiders hebben gefaald om de Europese miljarden in een duidelijke groene richting te sturen. Het is een verbetering dat het percentage is verhoogd, maar er een garantie ontbreekt dat de overige 70 procent geen schade berokkent aan het klimaat. Het is wel een vooruitgang dat Europa nieuwe eigen inkomsten krijgt die bijdragen aan duurzaamheid, zoals een plasticbelasting.”

Rechtsstaat

Het mechanisme om rechtsstaatschenders aan te pakken is flink verzwakt. Er is nu een, zeer lastig te behalen, gekwalificeerde meerderheid vereist om landen op EU-fondsen te korten als zij hun rechtsstaat niet repareren. “Rechtsstaatschenders gaan niet vrijuit, maar met dit akkoord wordt het knap lastig om in te grijpen als landen, zoals Hongarije en Polen, de kritiek op hun beschadigde rechtsstaat blijven negeren”, aldus Eickhout.

Ook het Europees Parlement moet instemmen met dit akkoord voordat er een definitieve deal over de meerjarenbegroting en het herstelfonds ligt. Het Europees Parlement komt donderdag met een reactie in een resolutie met de eisen voor een finaal akkoord. GroenLinks zet daarbij in op strengere eisen voor een duurzame besteding van Europees geld en een hardere aanpak van landen die de rechtsstaat schenden.

Het aanpassen van Europese regels moet zorgen voor betere en betaalbare huizen, dat staat in een initiatiefvoorstel over wonen van Europarlementariër Kim van Sparrentak. “Veel Europese regels zorgen ervoor dat steden en landen onvoldoende actie kunnen ondernemen om te zorgen voor betaalbare woningen. Met deze voorstellen zetten we het recht op wonen boven winstbejag van grote investeerders en huisjesmelkers.

“In veel steden in Europa is een betaalbare woning vinden bijna onmogelijk geworden en ook in Nederland kunnen we spreken van een wooncrisis. Het recht op wonen is gewoon een grondrecht, maar blijkt door marktwerking steeds moeilijker te waarborgen”, aldus Van Sparrentak.

 In het rapport doet GroenLinks onder andere de volgende voorstellen:

Meer betaalbare woningen. Met het aanpassen van de Europese staatssteunregels, om ervoor te zorgen dat meer geïnvesteerd kan worden in sociale woningen voor zowel lage-, als middeninkomens.  Aanpakken van de marktwerking van de huizenmarkt. Door te zorgen voor strengere regels over de verkoop en eigendom van woonpanden.  Illegale verhuur stoppen. Aanpassen van Europese regels voor vrij verkeer van diensten en digitale platformen, waardoor steden meer zeggenschap krijgen over verhuur via platformen zoals Airbnb en Booking.com. Daardoor blijven meer woningen over voor werkelijke bewoners.  Einde aan dakloosheid. Een doelstelling om dakloosheid tegen 2030 te beëindigen in de EU. En het ondersteunen van landen en steden die zorgen voor een woning voor mensen die dakloos zijn, zonder daar voorwaarden aan te verbinden.

Vandaag dient Van Sparrentak de voorstellen in, na de zomer wordt het rapport in de commissie voor Werkgelegenheid en Sociale Zaken besproken. In december stemt deze commissie over het rapport, waarna in januari 2021 de plenaire stemming plaatsvindt.

Meer weten? Ga naar eerlijkwonen.nu of lees hier meer over het rapport van Kim.

Europees Parlement heeft ingestemd met de controle van het jaarverslag van de Europese Investeringsbank (EIB) 2018. Het rapport van GroenLinks-Europarlementariër Bas Eickhout geeft aanbevelingen om de EIB tot een klimaatbank om te vormen en de transparantie van besluitvorming te verbeteren.

Eickhout: “De EIB krijgt een steeds belangrijkere rol in de financiering van de Europese economie en is een sleutelspeler in het economisch herstel van de coronacrisis. De miljarden die de EIB beheert zijn publiek geld en moeten dus terecht komen in een toekomstbestendige economie.”

De EIB heeft ambitieuze doelen gesteld om per 2025 de helft van het geld aan klimaat en milieubescherming te besteden en in 2020 alle investeringen af te stemmen in lijn met het klimaatakkoord van Parijs, om zo de ‘klimaatbank van Europa’ te worden. Maar in 2018 ging de EIB nog akkoord met de miljardenfinanciering van verschillende gigantische gasprojecten. Op voorstel van Eickhout vraagt het Europees Parlement aan de EIB opheldering over hoe dergelijke projecten te rijmen zijn met de belofte van de EIB om alle financiering af te stemmen met de klimaatdoelen.

Fossiele energie

De EIB besloot vorig jaar tot het stoppen met financieren van fossiele energie per 2021, hoewel er uitzonderingen blijven bestaan. De volgende belangrijke stappen zijn de precieze uitwerking van het klimaatbeleid en de herziening van het leningenbeleid aan de transportsector. Het Eickhout-rapport merkt op dat de EIB de afgelopen jaren te veel investeerde in wegen en luchtvaart en te weinig in treininfrastructuur. Het Europees Parlement wil dat de Europese Commissie de Europese taxonomie, die bepaalt wat duurzame investeringen zijn, uitbreidt naar definities voor schadelijke investeringen. Deze taxonomie kan dan ook worden toegepast door de EIB. Ook wil het Europees Parlement dat de EIB alleen financiële steun geeft aan bedrijven die geloofwaardige doelen hebben hun uitstoot te verlagen.

Eickhout: “De EIB beweegt in de goede richting, maar harde afspraken zijn nodig om te zorgen dat er echt geen publiek geld meer gaat naar investeringen die het klimaat en de biodiversiteit schaden.”

Financiering

Het rapport benadrukt ook het belang van transparante en democratische besluitvorming over de financiering door de EIB. De lidstaten en de Europese Commissie nemen besluiten vaak zonder dat parlementen precies weten wat er speelt. Op voorstel van Eickhout eist het Europees Parlement dat de Europese Commissie voortaan openheid geeft over haar opstelling in de Raad van Bestuur van de EIB. Eickhout: “Om de gevolgen van de coronacrisis aan te pakken, heeft de bank de opdracht om 240 miljard euro aan extra financiële steun en investeringen te financieren. De controle op de miljarden die deze bank in handen heeft, moet echt beter.”

Het Europees Parlement stemt over plannen die de komende jaren richting geven aan het EU-beleid op chemische stoffen. GroenLinks-Europarlementariër Bas Eickhout is erg te spreken over de voorstellen die het Europarlement op tafel legt: “De Green Deal spreekt over het doel van een non-toxic environment, maar dat is op dit moment nog ver weg. We hebben een strenge toepassing en uitbreiding van het chemicaliënbeleid nodig. Dat is precies wat het Europarlement nu eist.”

Eickhout: “Chemicaliën brengen uiteraard veel goeds, maar kunnen ook zeer negatieve gevolgen hebben voor mens, milieu en de economie. In Nederland weten we daar met de PFAS-kwestie nu alles van. Industriële chemicaliën zijn inmiddels uitgebreid het menselijk lichaam binnengedrongen, waarvan een aanzienlijk deel schadelijk is. Daarom is strikt beleid en toezicht nodig in het gebruik ervan. Een serieuze prikkel moet innovatie stimuleren naar schone en veilige alternatieven voor schadelijke stoffen.”

De EU heeft al goede wetten rond chemicaliën, met name de REACH-wet. Volgens Eickhout voert de Commissie deze wetgeving echter niet goed uit: “Om de chemische industrie uit de wind te houden, vinden er vaak onvolledige beoordelingen plaats of een schadelijke stof onmisbaar is. Mega-vergunningen om zeer schadelijke stoffen te gebruiken, worden te gemakkelijk gegeven. Ik heb al vele bezwaren ingediend tegen dit soort slechte besluiten, ook deze week weer over een Russische Chroom-6 leverancier.”  

Extra aandacht 

Naast een betere toepassing van de wet, wil het Europees Parlement dat de wetgeving wordt uitgebreid naar kwesties die extra aandacht verdienen. Zoals de veiligheid van nanomaterialen, het aanpakken van hormoonontregelaars en combinatie-effecten die kunnen optreden als verschillende chemicaliën gezamenlijk toegepast worden. Ook vraagt het Parlement om het opschonen van materiaalstromen, zodat deze veilig gerecycled en hergebruikt kunnen worden. Eickhout: “Dat laatste punt is extra belangrijk voor een circulaire economie. Er is veel druk om veiligheidseisen af te zwakken om zoveel mogelijk, ook vervuild, materiaal te kunnen recyclen. Dat klopt natuurlijk van geen kant: schadelijke materialen moeten eerst volledig verwijderd worden, pas dan kan je ze recyclen. Ook daar doet het Europees Parlement krachtige uitspraken over.”   De Europese Commissie is de nieuwe chemicaliënstrategie momenteel aan het ontwikkelen, het rapport waarover gestemd wordt draagt daaraan bij. De nieuwe strategie wordt naar verwachting in september gepresenteerd.

GroenLinks dient vandaag een wetsvoorstel in waardoor bedrijven die hun hoofdkantoor verhuizen naar een land zonder dividendbelasting een eindafrekening gepresenteerd krijgen. Multinationals met zogenaamde ‘uitgestelde winsten’ moeten daar bij vertrek alsnog in Nederland dividendbelasting over betalen. Als deze initiatiefwet wordt aangenomen geldt de wet met terugwerkende kracht vanaf 10 juli 2020. Jesse Klaver: “Het is eigenlijk doodeenvoudig: wie in Nederland winst maakt, betaalt daar in Nederland belasting over. Bij verhuizing naar het buitenland krijg je gewoon de eindafrekening.

De afgelopen jaren is de dividendbelasting een groot onderwerp geweest in het publieke debat. Het kabinet wilde de dividendbelasting afschaffen om een handjevol bedrijven hier te houden. Dat zou 2 miljard euro kosten. GroenLinks was hier fel op tegen omdat het niet uit te leggen is dat er voor grote multinationals speciale regels werden gemaakt en uiteindelijk is het voorstel gestrand.  

Al jarenlang maakt de partij zich hard voor een eerlijk belastingsysteem waarin zowel burgers, kleine bedrijven als grote bedrijven belasting betalen. In 2018 leidde een GroenLinks wetsvoorstel ertoe dat de dividendbelasting niet werd afgeschaft. In 2019 werd een wetsvoorstel van GroenLinks overgenomen waardoor grote bedrijven meer winstbelasting gaan betalen. En nu zet GroenLinks een nieuwe stap om belastingontwijking tegen te gaan.

Vrijwel alle Europese landen hebben een dividendbelasting. Het Verenigd Koninkrijk is hierop een van de weinige uitzonderingen. De eindafrekening in de dividendbelasting geldt alleen voor grote bedrijven (met een omzet van meer dan €750 miljoen) die zich verplaatsen naar een land waar geen dividendbelasting wordt geheven. In een dergelijke situatie is er namelijk sprake van een fiscale mismatch waarbij de dividendbelasting in geen enkel land wordt geheven en de belastingclaim tussen wal en schip valt. GroenLinks wil dat er een einde komt aan deze vorm van belastingontwijking en gaat het heffingslek met dit wetsvoorstel dichten. GroenLinks Kamerlid en initiatiefnemer Bart Snels: “Het is niet uit te leggen dat grote bedrijven hier jarenlang vermogen kunnen opbouwen dankzij alle goede voorzieningen in Nederland en dan plotseling de belasting ontlopen door naar het buitenland te vertrekken”.  

Grote bedrijven die na 10 juli 2020 uit Nederland willen vertrekken, zullen belasting moeten betalen over hun winst die in Nederland is opgebouwd. Hierdoor hebben ze minder fiscale redenen om te verhuizen naar een land zonder dividendbelasting. Dit kan ertoe leiden dat hoofdkantoren gaan heroverwegen of het wel verstandig is om te vertrekken uit Nederland. Snels: “Dit wetsvoorstel is een ultieme poging om grote bedrijven die overwegen te vertrekken naar het Verenigd Koninkrijk op andere gedachten te brengen”.