Poliflw

Utrecht staat voor enorme opgave om te verduurzamen. En als we het daarover hebben dan gaat het vaak over nieuwbouw, over renovaties en soms over herbouw. Voor nieuwbouw stellen we al hoge eisen, maar hoe pakken we het aan als er renovatie of transformatie nodig is? Ik wil weten hoe de inzet van de gemeente werkt in de praktijk bij verschillende soorten gebouwen. Daarom ben ik gaan kijken bij twee voorbeelden op het gebied van sport. Het eerste voorbeeld is het door de gemeente Utrecht gebouwde kleedgebouw de Nieuwe Lunet op sportpark Lunetten. Het tweede voorbeeld is het door hen zelf gerenoveerde en verduurzaamde gebouw de Driewerf, waar de drie Utrechtse roeiverenigingen Triton, Orca en Viking hun thuis hebben. 

Lerend bouwen 

Circulair bouwen, het staat nog in de kinderschoenen. Daarom ben ik blij met dit pilotproject van de gemeente. De Nieuwe Lunet is een pioniersproject geworden met een prachtig resultaat. De ambtenaren die ik sprak hebben dit project met veel enthousiasme en energie begeleid, maar vooral ook met creativiteit. Veel lessen moesten tijdens het bouwen geleerd worden: waar haal ik mijn materiaal vandaan? Hoe lossen we het op als het zogenoemde oogstgebouw later gesloopt wordt en de materialen er nu niet zijn? Hoe kom ik aan deuren van vereiste grootte, terwijl de beschikbare oude deuren te klein zijn? En hoe kunnen de collega’s van toezicht en handhaving de veiligheid van de circulaire materialen controleren, terwijl er nog weinig ervaring mee is? Antwoorden vinden op die vragen stond continu centraal in het project.  

De gemeente heeft met dit project niet alleen haar eigen kennis vergroot, maar ook die van de markt. De gemeente heeft deze aanbesteding ingericht om te laten concurreren op circulariteit in plaats van op prijs, zo is het binnen budget gebleven terwijl wel de hoogst haalbare duurzaamheid bereikte. De bouwers bepaalden zo mee hoe dit ontwikkeld moest worden en zo haalden we de beste kennis uit de markt. Dit project bleek een begin dat grote lessen geeft en innovatie heeft aangejaagd binnen de eigen organisatie en bij de aannemer. 

Pluk het laaghangend fruit 

Naast de gemeente, doen inwoners in de stad veel zelf. Zo hebben de Utrechtse roeiverenigingen hun handen ineen geslagen en een aantal jaar geleden bij de renovatie van hun gebouw ook grondig verduurzaamd. De drie verenigingen hebben gekozen voor investeringen die zichzelf terugverdienen over tijd. Vooral door hun energievraag te verminderen: door betere isolatie en zuinigere omgang met gas, elektriciteiten water. En, bovendien, door duurzame energie te gebruiken. Bij de roeivereniging Viking wordt nu bijvoorbeeld gedoucht op warm water van een zonneboiler.  

De verduurzaming gaat in stappen, waarbij de verenigingen elkaar meenemen en inspireren.  Zo helpen de (zelfbenoemde) “oude rotten” van Viking de studenten van Orca en Triton om inzicht in hun verbruik te krijgen en hoe en waar er minder verbruikt kan worden. Bijvoorbeeld: het belangrijkste instrument om het hoge gasverbruik terug te dringen bleek de introductie van thermostaten in de verschillende ruimtes. Om te ontdekken waar hun grootste energiegebruik zit zijn ze hun verbruik gaan monitoren. Dit leverde hen inzicht op in piek- en dalmomenten en daardoor de mogelijkheid om de energievraag gerichter te maken. Ze besparen sindsdien ruim één derde van hun gasverbruik en ruim 20% van hun elektriciteitsverbruik. Dat is goed voor het klimaat én voor de kas.  

Durf te investeren 

Circulair bouwen of verduurzaming vraagt investeringen én kennis, daarom kan het afschrikken. Maar deze beide voorbeelden leren ons dat er veel mogelijk is. Zo kan een overheid meer doen, om ook lucht te geven aan de markt om te leren en te innoveren. En zelf ook voor een andere insteek te kiezen dan de laagste prijs. Daarnaast, verduurzaming gaat niet in één keer, maar in stappen, ga niet direct voor het perfecte maar voor het betere en zie wat de winst is die mogelijk is. Zo werken Utrecht en Utrechters stap voor stap naar een circulaire en duurzame toekomst. 

Het nieuw te ontwikkelen sport- en woonpark Zuilense Vecht werd afgelopen donderdag besproken in de gemeenteraad. Een plek die erg speelt in de buurt, wat wel blijkt uit de vele schriftelijke reacties van omwonenden en de vele gesprekken die zijn gevoerd met de sportverenigingen. Er ligt inmiddels een mooi plan dat een plek biedt voor betaalbaar wonen (ook middenhuur en betaalbare koop), veel sporten (zowel teamsport als “urban sports”) en ontmoeting in een vooral groene omgeving. We zijn vaak kritisch op plannen van dit college, maar in dit geval kunnen wij ons goed vinden in het voorstel. “Dit plan heeft een menselijke maat in zich, we verwachten dat het hier prettig wonen en verblijven is.” – Jantine Zwinkels, woordvoerder/raadslid CDA Utrecht Tegelijkertijd hebben we nog een paar belangrijke aandachtspunten meegegeven aan de wethouder. Denk daarbij aan de sociale veiligheid, de benodigde financiering van het opknappen van het Theo Thijssenplein (geregeld op basis van een CDA-motie uit februari 2020), beeldkwaliteit van zelfbouw, een sportparkmanager die zich inzet voor de samenwerking tussen clubs die gebruik maken van de sportvelden en tot slot, de samenwerking met de buurgemeente Stichtse Vecht, met wie de gemeente Utrecht samen verantwoordelijk is voor een succesvolle realisatie van het plan. Tot slot zien wij nog een tweetal verbeteringen waarvan wij hopen dat we op steun kunnen rekenen bij andere politieke partijen tijdens de behandeling in de gemeenteraad. Allereerst zien wij graag dat er ook de mogelijkheid komt voor een kleine winkel (zoals een bakker) of andere buurtvoorziening, aangezien deze plek best wel ver weg ligt van bestaande voorzieningen. Ten tweede willen we de basis op orde houden, door de samenhang van het plangebied te beschermen. Het voorstel van het college om het plangebied op te knippen in veel aparte percelen (omdat er op die manier meer rendement ontstaat voor de gemeente) heeft het risico in zich dat de integraliteit van dit prima plan verloren gaat. Binnenkort zullen we in de gemeenteraad het plan definitief vaststellen en volgt het bestemmingsplan.

In 2009 is het gemeentelijke bomenbeleid vastgesteld, wat door het college eens in de 4 jaar wordt geëvalueerd. Gisteren was het zover, maar deze evaluatie laat helaas zien dat de basis niet op orde is binnen de uitvoering van het bomenbeleid. Er moet meer aandacht komen voor groen in de stad! Het NK Tegelwippen biedt hier een helpende hand bij. Prioriteit bij groenarme wijken Wethouder van Hooijdonk geeft aan dat er een aantal knelpunten naar voren zijn gekomen in de evaluatie van het bomenbeleid. Het werd onder andere duidelijk dat het behouden van volwassen bomen in de knel raakt en het beleid niet is geactualiseerd op het veranderende klimaat en de (volks)gezondheid. Jantine Zwinkels heeft daarom gistermiddag namens het CDA Utrecht de wethouder opgeroepen om de inwoners van wijken met weinig groen te betrekken bij de planvoering. Ook moet er meer aandacht komen voor jonge bomen, zeker in het vooruitzicht van een veranderend klimaat en naderende droogte. Hierbij moet prioriteit komen te liggen bij deze groenarme wijken. In andere wijken met meer groen moet dit beschermd worden bij geplande nieuwbouw. We zijn er immers samen verantwoordelijk voor dat Utrecht een groenere leefomgeving wordt! In het kader van deze gedeelde verantwoordelijkheid komt er ook een platform voor mensen met groene vingers die zich willen inzetten voor mooie boomspiegels. NK Tegelwippen In het kader van die vergroening heeft Jantine Zwinkels gistermiddag mondelinge vragen gesteld aan het college over het NK Tegelwippen, dat op 30 maart is begonnen. Het is de bedoeling dat tot 30 september zoveel mogelijk tegels in Utrecht worden vervangen door groen. De bewoners kunnen doorgeven aan de gemeente hoeveel tegels zij in hun tuin hebben gewipt, zodat dit opgeteld kan worden. En wij gaan in Utrecht natuurlijk voor de winst! Hier kan je op de hoogte blijven hoeveel tegels er in Utrecht al zijn gewipt. Bewoners in Leidsche Rijn lieten al weten druk bezig te zijn met het vergroenen van hun tuinen. Dat past natuurlijk heel goed in onze vergroeningsambities. Maar helaas is er wel een probleem: de tegels mogen niet geplaatst worden bij het grofvuil. Het CDA Utrecht wil daarom dat de gemeente een ophaalservice aanbiedt om tegels op te halen en circulair te verwerken. Wethouder Diepeveen deelt het enthousiasme voor het NK Tegelwippen. De ophaalservice blijkt dan ook al te bestaan, maar is vanwege een communicatiefout vanuit de gemeente niet goed overgekomen. Utrechters kunnen namelijk hier een afspraak maken om tegels op te laten halen. Om bewoners nog beter te kunnen bereiken met informatie over het NK Tegelwippen, zijn er ook tegelwippartners in de stad. Dit zijn onder andere Mitros, Utrecht Natuurlijk en Guerrilla Gardeners. Deze partners krijgen elke maand een communicatiepakket, waarin ook de ophaalservice van tegels wordt benadrukt. Zwinkels: “We zijn blij dat de gemeente zich wil inzetten voor het NK tegelwippen en zo bijdraagt aan een stad op mensenmaat!”

Utrecht telt tal van mooie plekjes. Grote pleinen, zoals Vredenburg en de Neude, maar ook kleine binnenhofjes waar je vaak voorbijfietst zonder er erg in te hebben. CDA-raadslid in Utrecht Jantine Zwinkels pleit voor creatieve oplossingen om de openbare ruimte leefbaar te houden. We hebben het hier over de openbare ruimte, waar we met elkaar gebruik van maken, iedere dag weer. Als raadslid maak ik veel discussies mee over die openbare ruimte: is die wel voor iedereen echt toegankelijk, van wie is welke ruimte en wat kan de gemeente hieraan doen? Terechte vragen. Zelf heb ik eerder voorstellen gedaan rondom levensloopbestendige wijken en de bouw van gelijkvloerse woningen die ook echt beschikbaar blijven voor de mensen (bijvoorbeeld in een rolstoel) die daar zo hard behoefte aan hebben. Allereerst is het van belang dat die openbare ruimte schoon en veilig is. En dat op zich is al een hele opgave. Dit is een taak van de gemeente, die werkt aan het inhalen van achterstallig onderhoud. Belangrijk is dat er hierbij gelet wordt op mensen die slecht ter been of slechtziend zijn en op ouders met kleine kinderen. Haal onnodige drempels en trappen weg. Fietsparkeerplekken Ander voorbeeld zijn foutgeparkeerde fietsen. Sommige inwoners van Utrecht krijgen het voor elkaar om hun fiets op een blindegeleidelijn of voor een nooduitgang te parkeren. Handhaven gebeurt te weinig. Maar alleen boetes uitdelen is niet de oplossing. Meer fietsparkeerplekken met efficiënte fietsenrekken zijn hard nodig. Zelf heb ik onlangs in de raad voorgesteld om een onderscheid te maken tussen lang- en kort-fietsparkeren, bijvoorbeeld bij winkels en het centraal station. Dit zijn namelijk verblijfsplekken waar mensen soms ook heel kort moeten zijn. Als we het langparkeren van straat kunnen halen (inpandig, ondergronds), ontstaat hopelijk ook meer ruimte voor de voetganger. In de zoektocht naar een meer toegankelijke openbare ruimte zou ik willen pleiten voor creativiteit uit de samenleving, wetende dat niet iedere stoep, groenstrook even toegankelijk kan zijn voor iedereen. Accepteren dat er grenzen zijn aan die maakbaarheid. Een mooi voorbeeld vind ik het idee van een lift bij Hoog Catharijne, zodat mensen die slecht ter been zijn ook gemakkelijk aan boord kunnen van een rondvaartboot. Op die manier kan iedereen een rondje Singel ervaren. Groen in zelfbeheer We zien ook dat bewoners die samen met hun buren groenstukjes in zelfbeheer nemen, of hotels en andere ondernemers die een deel van hun tuin openstellen voor publiek. Zo ontstaat een mix van semi-openbare ruimten waar de zeggenschap en (gevoel van) eigenaarschap veel meer betekenis heeft dan het puur juridisch eigendom. Ook voor die plekken in de stad kunnen we in gesprek over hoe de toegankelijkheid verbeterd kan worden. Dat overhangend groen moet bijvoorbeeld wel letterlijk een beetje binnen de perken blijven. Elkaar helpen, aanspreken, inspireren om het beter te doen, iedere dag weer, brengt ons verder dan een ieder-voor-zich mentaliteit.

Op 17 maart volgen we met een groep Utrechtse CU-ers de uitslagen van de Tweede Kamerverkiezingen. Kom je ook? Meer info volgt!