Poliflw

Geen tweestrijd maar één-tweetje. Linksom of Rechtsom is geen tweestrijd maar een één-tweetje tussen de ‘linkse wolk’ en Mark Rutte. Groen Links en PvdA helpen Rutte aan een meerderheid in de Eerste Kamer om onze pensioenen nog onzekerder te maken.

Rutte en de PvdA stonden eerder aan de basis van het toeslagenschandaal, het sluiten van de verzorgingshuizen en het verhogen van de AOW-leeftijd.

Voorkom dat de linkse wolk slechte plannen van Rutte door de Eerste Kamer loodst.

Door Mirjam Bikker op 1 oktober 2021 om 12:12

Gok niet met de toekomst van onze kinderen

De jacht op jonge Nederlandse gokkers is geopend. Vanaf vandaag is online gokken in Nederland legaal. En dat zullen we weten ook. Gokbedrijven hebben massaal reclame ingekocht en lucratieve miljoenendeals hangen boven de bestuurstafels van de Eredivisie. Wat je ook van online gokken vindt – ook wij denken daar verschillend over – niemand wil dat zijn kind verslaafd raakt. Wij waarschuwen: als de handhaving zo slap blijft worden onze jongeren massaal de fuik van het online gokken ingelokt.

Verslavingsinstellingen waarschuwen al langer voor de reclame gericht op jongeren. Eerder zagen we dat de Koning TOTO-reclames gericht op jongeren zorgden voor meer dan honderdduizend extra gokkende jongeren. Jonge mensen zijn immers kwetsbaar voor verslavingen. Het is daarom terecht verboden advertenties op deze groep te richten. Alleen dat verbod is tot op de dag van vandaag kinderlijk eenvoudig te omzeilen.

Want waar bereik je veel jongeren? Via online kanalen als YouTube en Tiktok.  De Kansspelautoriteit heeft de taak de gokindustrie te controleren en je zou dus juist dáár actie verwachten. Maar in plaats van te vechten als een leeuw tegen gokcampagnes gericht op jongeren is het tegendeel het geval. Online kanalen als YouTube zijn voor de Kansspelautoriteit ‘geen prioriteit’ in de handhaving.

Sportclubs zijn een tweede ijzer in het vuur van gokbedrijven. Dit voorjaar is er al voor 15 miljoen aan sponsorcontracten gesloten. Rolmodellen van miljoenen Nederlandse jongens en meisjes rennen straks met de naam van een gokbedrijf over het veld. Een bedrijf als Unibet, dat eerder de wet overtrad en daarom pas over zes maanden online gokken mag aanbieden, lijkt de sponsordeals met Ajax en AZ al rond te hebben.

Het kan gelukkig ook anders. In Spanje en Engeland heeft men inmiddels in de gaten dat liberalisering van de online gokmarkt betekend dat de sportwereld werd overgenomen door gokbedrijven. De Spaanse en Engelse regering zetten nu stappen om de vermenging van de gok- en sportwereld een halt toe te roepen. Ook de recente miljoenendwangsom van de Kansspelautoriteit voor gokelementen in het populaire voetbalspel FIFA biedt hoop. Het kán dus wel.

Wij roepen minister Sander Dekker op onze jongeren te beschermen. Ga de strijd aan tegen online reclames gericht op jongeren, zorg dat onze sportclubs geen speelbal van gokpartijen worden en stel de Kansspelautoriteit in staat om daadwerkelijk zijn tanden te laten zien, óók online. Want als we het aan de gokmarkt overlaten, zijn onze jongeren de speelballen. Gok niet met de toekomst van onze jongeren.

Dit verhaal verscheen op 1 oktober 2021 in het Algemeen Dagblad en is samen geschreven met Mei Li Vos, fractievoorzitter van de PvdA in de Eerste Kamer.

Door Stieneke van der Graaf op 19 mei 2020 om 15:23

ChristenUnie maakt positie MKB sterker bij reorganisaties

Voortaan mogen onbeschermde MKB-ers bij een reorganisatie van een bedrijf dat schulden bij hen heeft uitstaan niet achter het net vissen. De Tweede Kamer stemde vandaag over drie door ChristenUnie-Kamerlid Stieneke van der Graaf ingediende amendementen, met steun van SP en PvdA, bij de Wet homologatie onderhands akkoord (WHOA) en deze behaalden een meerderheid.

Van der Graaf: “Met deze amendementen hebben we, gelukkig met steun van de Kamer, deze wet rechtvaardiger kunnen maken, vooral voor ondernemers in het midden- en kleinbedrijf. Het doel van de wet was goed, namelijk het reorganiseren van gezonde bedrijven om ze daarmee te redden van faillissement vanwege te hoge schulden. De uitvoering was slecht. Zoals zo vaak in de Nederlandse faillissementswetgeving, leken de banken aan het langste eind te trekken en onbeschermde schuldeisers het nakijken te hebben. Daar heeft de Kamer dankzij deze amendementen een stokje voor gestoken.”

De wet homologatie onderhands akkoord, oftewel de WHOA, moest de wet worden die onopgemerkt als hamerstuk door de Kamer zou worden gejast. Echter onthamerde Stieneke van der Graaf deze wet, zij vond dat erover gedebatteerd moest worden. Van der Graaf: “Het doet er toe wat we juridisch vastleggen in wetten. Daarmee bepalen we wie het sterkst staat en wie het zwakst. Met de wijzigingen versterken we de positie van de zwakste schuldeisers ten opzichte van de sterkste.” Volgens haar doet deze wet geen recht aan vaak kleinere schuldeisers. De WHOA is erop gericht dat een bedrijf een doorstart kan maken, zodat deze niet in een faillissement terecht komt. Dit kan door ervoor te zorgen dat schuldeisers akkoord gaan met een reorganisatie van een bedrijf, waarna de rechter dit akkoord goedkeurt (homologeert).

Echter bood dit wetsvoorstel volgens Van der Graaf geen enkele waarborg dat niet beschermde schuldeisers, mkb-ers, niet finaal zouden worden weggeschreven. Dat dit geen denkbeeldig risico is, blijkt wel uit het feit dat Nederland wat betreft de bescherming van schuldeisers met een zekerheidsrecht in de top drie van de wereld staat. Volgens Van der Graaf is dat geen positie om trots op te zijn: ‘Het betekent dat de bank meestal bijna alles terugkrijgt bij een faillissement en gewone ondernemers bijna altijd met lege handen staan.’

Door de ingediende amendementen van Van der Graaf worden er verschillende wijzigingen in de wet doorgevoerd. Zo gaat de zogenoemde cash out eruit. Schuldeisers hebben niet langer recht om contant geld te eisen. Dat is belangrijk, omdat banken de reorganisatie met de eis om contanten onder druk konden gaan zetten en zo een groter stuk van de taart naar zich toe zouden kunnen gaan trekken ten koste van de andere schuldeisers: de fiscus én ondernemers. Daarnaast komt er een minimumbescherming van 20%, zodat onbeschermde MKB-ondernemers met meer vertrouwen een reorganisatie van vaak grotere bedrijven tegemoet kunnen zien, zonder de angst dat ze met geheel onbetaalde rekeningen blijven zitten. Een derde amendement verkleint het risico dat de WHOA strategisch wordt ingezet om schuldeisers af te schrijven en zorgt ervoor dat er meer voor hen overblijft.

Elke wijziging die Van der Graaf door wilde voeren bleef niet onopgemerkt. Vanaf het begin leverde dit massaal verzet op vanuit de kleine, maar kapitaalkrachtige wereld van advocaten en banken. “Het is een intensief proces geweest. We hebben alles op alles moeten zetten om dit voor elkaar te krijgen, want er werd een flinke tegenlobby gevoerd. Ik ben blij met de stappen die zijn gezet. De ChristenUnie wilde sociale rechtvaardigheid toevoegen aan deze wet, en aan toekomstige faillissementswetgeving. En dat is misschien nog wel de grootste winst van mijn aangenomen amendementen. Dat in de toekomst bij nieuwe wetgeving om het oude omvangrijke faillissementsrecht te vernieuwen een eerlijker balans wordt aangebracht tussen enerzijds banken en anderzijds schuldeisers uit het midden- en kleinbedrijf. Het gebeurt nu te vaak dat zij naar hun geld voor bijvoorbeeld geleverde goederen of diensten kunnen fluiten. Dit probleem wordt naar verwachting de komende tijd alleen nog maar groter. De coronacrisis raakt onze bedrijven hard, zij worden minder waard en zo blijft er de komende jaren bij reorganisaties nog minder over om te verdelen over de schuldeisers. Dat maakt deze aangenomen amendementen alleen maar relevanter.”

Door Lodewijk Asscher op 14 mei 2020 Delen  

Dat zei premier Rutte toen ik hem bij het laatste coronadebat vroeg wat precies de strategie van het kabinet is. Maar dé kabinetsstrategie voor de bestrijding van corona moet niet iets zijn dat je de premier aan de interruptiemicrofoon moet ontfutselen. De strategie moet voor de hele samenleving duidelijk zijn. Alleen samen krijgen we corona onder controle, maar dat lukt alleen als het heel helder is hoe we dat gaan doen. Door het virus zoveel mogelijk in te dammen en daadwerkelijk te kiezen voor maximale controle? Of accepteren we dat het virus rondwaart en nemen we alleen maatregelen zodat de zorg niet overbelast wordt?

We krijgen corona alleen onder controle als het heel helder is hoe we dat gaan doen.

De premier en ik kwamen er tijdens het debat niet goed uit. Uiteindelijk citeerde Rutte zelfs de clichéverdediging van voormalig minister-president Balkenende. “Als zoveel mensen het om verschillende redenen met mij oneens zijn, zit het wel goed”. Verder vond hij het debat semantiek.  We willen namelijk allemaal hetzelfde.

Alleen, het gaat hier wel echt ergens om. De strategie die door het kabinet gekozen wordt (of gekozen is) heeft grote implicaties voor onze gezondheid, de economie en hoe we met elkaar samenleven. De grote vraag is of het kabinet daar niet preciezer en explicieter over kan zijn. Om die reden heb ik eerder al aangedrongen op het openbaar maken van de overwegingen, adviezen en het afwegingskader. Tot twee keer toe staakten de stemmen. 75 Kamerleden vóór, 75 tegen.

Het risico van een diffuse strategie is dat de uitvoering ook diffuus wordt. En dat binnen de zorgcapaciteit blijven, indammen en maximale controle door elkaar blijven lopen. Wat verantwoord is binnen een strategie van sturen op zorgcapaciteit is heel wat anders dan wat verantwoord is binnen een strategie van maximaal indammen.

Een strategie van sturen op zorgcapaciteit is heel wat anders dan een strategie van maximaal indammen.

Kiest het kabinet voor het zoveel mogelijk indammen en daadwerkelijke maximale controle, dan heeft dat implicaties. Een dergelijke strategie wordt ook wel containment of eliminatie genoemd. Het betekent dat je er alles aan doet om de kans op nieuwe besmettingen klein te maken. En dat je vervolgens razendsnel reageert als er nieuwe mensen met het virus besmet zijn. Het is een strategie die tot op zekere hoogte door verschillende met Nederland vergelijkbare landen wordt gevoerd. Die strategie onderkent dat er (zeker nu) veel besmettingen zijn maar richt zich erop die zo snel mogelijk te ontdekken en dan verdere verspreiding te voorkomen. Dat gebeurt door testen, traceren, isoleren en effectieve quarantaine. Deze strategie slaagt alleen als alle onderdelen ambitieus worden opgezet en uitgevoerd. Omdat het coronavirus zich snel verspreidt en er ook aanwijzingen zijn van presymptomatische verspreiding moet het testbeleid laagdrempelig en grootschalig zijn. Het traceren moet zeer snel en grondig gebeuren. Isoleren moet helpen het vuurtje te doven. Quarantaine moet effectief zijn, en dus een reële keuze voor mensen die besmet zijn.

Traceren moet zeer snel en grondig gebeuren. Isoleren moet het vuurtje doven. Quarantaine moet effectief zijn.

Als dit de strategie van het kabinet is, dan snap ik niet dat het contacteren van mensen die mogelijk besmet zijn in Nederland per brief gebeurt, zoals beschreven in het protocol voor bron- en contactonderzoek van de GGD. Zo’n brief kan drie dagen op de mat blijven liggen. In Duitsland wordt er direct contact opgenomen met alle contacten van een positief getest persoon. Dan snap ik niet dat er in Nederland per 100.000 inwoners 4,4 mensen in dienst zijn om bron- en contactonderzoek uit te voeren, terwijl dat er in New York 86 zijn. Dan snap ik niet dat we niet allang veel massaler mensen werven voor traceren. Dan zou het logisch zijn faciliteiten aan te bieden voor positief getesten, en kosten op te vangen voor mensen die in quarantaine moeten en daardoor inkomsten mislopen.

Kiest het kabinet voor sturen op zorgcapaciteit – en dus voor verspreiding van het virus zolang we binnen onze zorgcapaciteit blijven – dan heeft dat eveneens implicaties. Deze strategie betekent dat we kijken naar wat ons zorgsysteem – zoals de intensive cares – aan kan en er speciale aandacht kan zijn voor kwetsbaren. Maar dat zolang de zorg niet wordt overspoeld er ook maatregelen kunnen worden versoepeld. Het virus kan blijven rondwaren, zolang onze zorg het aankan.

Kiest het kabinet expliciet voor deze strategie, dan begrijp ik dat er versoepelingen zijn nu de bezetting op de IC terugloopt. Ik begrijp dan echter niet dat het kabinet niet explicieter is over de opbrengsten en de risico’s van deze strategie op de lange termijn. Op korte termijn kan er wellicht eerder versoepeld worden en op lange termijn bouwen we heel misschien eerder groepsimmuniteit op. Hoewel dat nog niet zeker is: de WHO waarschuwt met duidelijke taal dat een strategie van groepsimmuniteit onverantwoord is. Daar tegenover staat het risico op een tweede golf van besmettingen en een tweede lockdown. Met mogelijk enorme gevolgen: weer veel nieuwe ernstig zieken en doden. Weer grote schade aan de economie.

Het is geen semantische discussie welke strategie we voeren – het is een majeure vraag.

Het is dus geen semantische discussie welke strategie we voeren – het is een majeure vraag. Met grote implicaties voor de volksgezondheid, de economie en onze samenleving. We steunen de instanties en de kabinetsleden in hun moeilijke en zware taak om dit virus zo goed mogelijk te bestrijden. En daarbij stellen we kritische vragen. Want helderheid en transparantie over adviezen en strategie dragen bij aan beter en scherper beleid – juist ook in crisistijd.

Het is tijd dat het kabinet duidelijker is over welke strategie zij precies voeren. Het is tijd dat we daar wat van mogen vinden. Het is tijd dat iedereen weet welke doelen we nastreven en welke afwegingen daarbij worden gemaakt. Alleen samen kunnen we corona aan.

Ps de vragen die ik hier aan de orde stel heb ik ook als schriftelijke vragen aan het kabinet gesteld. Ik heb gevraagd deze te beantwoorden vóór het volgende coronadebat. Zodat we daarover met de minister-president het debat kunnen voeren in de Tweede Kamer.

Tweede Kamerlid

Lodewijk Asscher

Heb je een vraag of wil je iets aan ons kwijt? Whatsapp ons.

Groet, Lodewijk

Whatsapp

Lodewijk Asscher

Heb je een vraag of wil je iets aan ons kwijt? Whatsapp ons.

Groet, Lodewijk

Whatsapp

Door Lilianne Ploumen op 6 mei 2020 Delen  

Het Corona-virus heeft aan meer dan 200.000 mensen het leven gekost en miljarden mensen zitten in lockdown. De onderzoekslabs draaien tegelijkertijd overuren. In een snelheid die tot voor kort onmogelijk werd geacht, wordt er gewerkt aan de ontwikkeling en onderzoek van tests, medicijnen en vaccins. 120 voorstellen zijn inmiddels bekend bij de WHO en 8 daarvan zijn al in de testfase.

De wereld is wanhopig op zoek naar een vaccin tegen corona. Het is een race tegen de klok. Want hoe eerder er een middel wordt gevonden, hoe sneller de wereld uit de lockdown kan komen. Voor een snelle ontwikkeling van een vaccin is geld nodig. Daarom is het fantastisch nieuws dat tijdens de donateursconferentie, georganiseerd door de Europese Commissie bijna 7,5 miljard euro bij elkaar werd gebracht. Zestig landen en organisaties zegden enorme bedragen toe voor de ontwikkeling van middelen ter voorkoming, detecteren en genezing van Covid19. Ook de Nederlandse overheid doneerde ruim 192 miljoen euro.

De wereld is wanhopig op zoek naar een vaccin tegen corona.

Het virus is grenzeloos. Iedereen loopt het risico om besmet te worden, ongeacht inkomen, achtergrond of continent. Daarom moet een middel niet alleen snel worden ontwikkeld en geproduceerd, ook moet het voor iedereen ter wereld beschikbaar, toegankelijk en betaalbaar worden gemaakt. Het mag niet zo zijn dat alleen zij die de hoofdprijs kunnen betalen er gebruik van kunnen maken. Dat net als in het verleden bij AIDS-medicijnen, deze door hoge prijzen niet beschikbaar zijn op de plekken waar de nood het hoogst is.

Ondanks de mooie woorden en de beloftes die nu gedaan worden, kunnen we dit niet aan de markt over laten. Want zelfs in tijden van hoge nood staan voor sommige farmaceutische bedrijven financiële belangen voorop. Neem het voorbeeld van de Amerikaanse farmaceut Gilead, die aan het begin an de corona-crisis in de Verenigde Staten snel probeerde een weesgeneesmiddelstatus aan te vragen voor het middel Remdesivir. Toekenning van deze status zou dat het bedrijf veel belastingvoordeel geven en een zevenjarig monopolie op de verkoop van het middel. Daarmee zou de prijs enorm verhoogd kunnen worden. Schandalig in tijden van crisis. Vooral ook als je bedenkt dat Remdesivir voor een groot deel is ontwikkeld met publieke middelen.

Want zelfs in tijden van hoge nood staan voor sommige farmaceutische bedrijven financiële belangen voorop.

En zie ook de kritiek van de farmaceutische industrie op voorwaarden om de rechten op een product of techniek ter bestrijding van het corona-virus af te staan en voor iedereen toegankelijk te maken.

Intellectueel eigendom mag voor een corona vaccin geen verdienmodel zijn. En om er zeker van te zijn dat wanneer er een medicijn of vaccin wordt ontdekt, dit ook voor iedereen toegankelijk wordt, moeten daarom harde voorwaarden worden gesteld aan de publieke investeringen die nu gedaan worden. Zo moet worden voorkomen dat het belastinggeld dat wij gezamenlijk investeren in de ontwikkeling van een nieuw vaccin een winstmaker wordt voor de farmaceutische industrie. Publieke investeringen mogen niet in de private zakken terecht komen van de aandeelhouders van medicijnfabrikanten. Dit is het moment om met publiek geld publieke gezondheid te steunen in plaats van bedrijfswinsten.

Intellectueel eigendom mag voor een corona vaccin geen verdienmodel zijn.

Daarom moeten de volgende voorwaarden worden gesteld:

1. Ten eerste moet in de voorwaarden voor financiering worden opgenomen dat het intellectueel eigendom dat voortvloeit uit Nederlandse en Europese financiering gaat naar een zogeheten patentpool, naar voorstel van Costa Rica. In een patent pool delen farmaceuten, onderzoeksinstellingen en universiteiten informatie en onderzoeksgegevens, zodat sneller kan worden doorontwikkeld en geproduceerd.

2. Daarnaast mogen geen exclusieve licenties worden verkregen op producties die zijn ontwikkeld met Europees publiek geld. Wereldwijde niet-exclusieve licentiëring van gezondheidstechnologieën moet worden opgenomen als voorwaarde voor het ontvangen van EU-financiering.

3. Tot slot moet het vaccin tegen kostprijs voor iedereen beschikbaar zijn, zodat ook de allerarmste landen het kunnen aankopen.

De corona-crisis kent geen grenzen. Alleen samen kunnen we deze pandemie verslaan

Tweede Kamerlid

Of je nu lid bent, vrijwilliger, of belangstellende: Samen maken we het verschil! Strijd mee voor een verbonden samenleving met gelijke kansen voor iedereen en nieuwe zekerheid.

Lodewijk Asscher

Heb je een vraag of wil je iets aan ons kwijt? Whatsapp ons.

Groet, Lodewijk

Whatsapp

Lodewijk Asscher

Heb je een vraag of wil je iets aan ons kwijt? Whatsapp ons.

Groet, Lodewijk

Whatsapp

Door Lilianne Ploumen op 5 mei 2020 Delen  

Het corona-virus heeft aan meer dan 230.000 mensen het leven gekost en miljarden mensen zitten in lockdown. De onderzoekslabs draaien tegelijkertijd overuren. In een snelheid die tot voor kort onmogelijk werd geacht, wordt er gewerkt aan de ontwikkeling van tests, medicijnen en vaccins. 120 voorstellen zijn inmiddels bekend bij de WHO en 8 daarvan zijn al in de testfase. Een proces waar normaal gesproken jaren overheen gaat, moet nu in enkele maanden plaatsvinden. 

De wereld is wanhopig op zoek naar een vaccin tegen corona. Het is een race tegen de klok. Want hoe eerder er een middel wordt gevonden, hoe sneller de wereld uit een lockdown kan komen. Voor een snelle ontwikkeling van een vaccin is geld nodig. Daarom is het fantastisch nieuws dat tijdens de donateursconferentie, georganiseerd door de Europese Commissie bijna 7,5 miljard euro werd opgehaald. Zestig landen en organisaties zegde enorme bedragen toe voor de ontwikkeling van middelen ter voorkoming, detectie en genezing van Covid-19. Ook de Nederlandse overheid doneerde ruim 192 miljoen euro.

Voor een snelle ontwikkeling van een vaccin is geld nodig.

Het virus is grenzeloos. Iedereen kans om ziek te worden, ongeacht inkomen of achtergrond. Daarom moet een middel niet alleen snel worden ontwikkeld en geproduceerd. Ook moet het voor iedereen ter wereld beschikbaar, toegankelijk en betaalbaar worden gemaakt. Het mag niet zo zijn dat alleen zij die de hoofdprijs kunnen betalen er gebruik van kunnen maken. Dat net als in het verleden bij AIDS-medicijnen, ze door hoge kosten niet beschikbaar zijn op de plekken waar de nood het hoogst is.

Ondanks mooie woorden en beloften kunnen we dit helaas niet aan de markt over laten. Want zelfs in tijden van hoge nood staan voor sommige farmaceutische bedrijven financiële belangen voorop. Neem het voorbeeld van de Amerikaanse farmaceut Gilead, die aan het begin an de corona-crisis in de Verenigde Staten snel probeerde het weesgeneesmiddelstatus aan te vragen voor het middel Remdesivir. Toekenning van deze status zou het bedrijf veel belastingvoordeel opleveren en bovendien een zevenjarig monopolie op de verkoop betekenen, waardoor de prijs aanzienlijk kon worden verhoogd.  Schandalig in tijden van crisis. Vooral ook als je bedenkt dat Remdesivir voor een groot deel is ontwikkeld met publieke middelen. En zie ook de kritiek van de farmaceutische industrie op voorwaarden om de rechten op een product of techniek ter bestrijding van het corona-virus af te staan en voor iedereen toegankelijk te maken.

Schandalig in tijden van crisis.

Intellectueel eigendom mag voor corona vaccin geen verdienmodel zijn. En om er zeker van te zijn dat wanneer er een medicijn of vaccin wordt ontdekt, dit ook voor iedereen toegankelijk wordt moeten daarom voorwaarden worden gesteld aan de publieke investeringen. Zo moet worden voorkomen dat het belastinggeld dat wij gezamenlijk investeren in de ontwikkeling van een nieuw medicijn op de verkeerde plekken terecht komt. Publieke investeringen mogen niet terecht komen in de zakken van medicijnfabrikanten. Dit is het moment om met publiek geld publieke waarden te steunen in plaats van bedrijfswinsten. Daarom moeten de volgende voorwaarden worden gesteld:

Publieke investeringen mogen niet terecht komen in de zakken van medicijnfabrikanten.

De corona-crisis kent geen grenzen. Alleen samen kunnen we deze pandemie verslaan.

Tweede Kamerlid

Of je nu lid bent, vrijwilliger, of belangstellende: Samen maken we het verschil! Strijd mee voor een verbonden samenleving met gelijke kansen voor iedereen en nieuwe zekerheid.

Lodewijk Asscher

Heb je een vraag of wil je iets aan ons kwijt? Whatsapp ons.

Groet, Lodewijk

Whatsapp

Lodewijk Asscher

Heb je een vraag of wil je iets aan ons kwijt? Whatsapp ons.

Groet, Lodewijk

Whatsapp

Door Lodewijk Asscher op 20 april 2020 Delen  

‘Ontzettend amateuristisch’. ‘Onbegrijpelijk dat het door de selectie heen is gekomen’. Experts oordeelden dit weekend hard na de ‘appathon’ van het ministerie. In een van de corona-apps bleek zelfs een datalek te zitten, waardoor 200 e-mailadressen en wachtwoorden op straat kwamen te liggen.

Al twee weken zet het ministerie alle kaarten op het ontwikkelen van zo’n app ten behoeve van de exitstrategie. De belangen zijn gigantisch: de gezondheid van iedereen die bij verlichting van de maatregelen besmet zou kunnen worden op de eerste plaats. Daarnaast de bestaanszekerheid van iedereen die geraakt wordt door de lockdown.

Maar er zijn twijfels of een dergelijke app wel afdoende bijdraagt aan het in toom houden van het virus. De bluetooth-technologie kent ernstige beperkingen. Zo gaat het signaal door muren en glas, wat kan leiden tot veel onterechte meldingen van besmettingen. En als de app niet op de voorgrond draait kan hij alleen informatie ontvangen, niet verzenden. Veel mogelijke besmettingen worden daardoor niet gedetecteerd. En bovendien is op zijn minst onzeker of de privacy en anonimiteit gewaarborgd kunnen worden.

Maar er zijn twijfels of een dergelijke app wel afdoende bijdraagt aan het in toom houden van het virus.

Veel Nederlanders verlangen naar een versoepeling van de maatregelen. Maar zolang er nog geen vaccin is, moet versoepelen gepaard met het direct opsporen en isoleren van nieuwe besmettingen. En veel intensiever en grootschaliger dan Nederland in februari deed. Het lijkt mij naïef om dat helemaal aan een nieuw te ontwikkelen app over te laten.

Testen is cruciaal bij de exitstrategie, zo adviseert de WHO. Het kabinet zegt inmiddels het ‘restrictieve testbeleid’ te hebben losgelaten. Desondanks kreeg ik van het weekend nog honderden berichten van zorgpersoneel met lichte klachten die niet getest worden. En die soms zelfs moesten doorwerken met lichte klachten. Dat moet beter.

Testen is cruciaal bij de exitstrategie, zo adviseert de WHO.

Vervolgens moet er na iedere geconstateerde besmetting contactonderzoek gedaan worden. Tracking en tracing. Dat is veel en intensief werk, waar onze GGD’s niet voldoende mankracht voor hebben. Verschillende landen trainen daarom nu studenten en vrijwilligers om de GGD’s te helpen bij dit onderzoek. Een interessant voorbeeld in dit verband is Massachussets.

Een app waar mensen zelf hun contacten in kunnen bijhouden of waar je een vragenlijst op kan invullen kan helpen. Maar een app kan deze mensen niet vervangen.

Tracking en tracing. Dat is veel en intensief werk, waar onze GGD’s niet voldoende mankracht voor hebben.

Het is dus de vraag waarom de afgelopen weken niet al begonnen is met een dergelijk trainingsprogramma. Ik ga het kabinet vragen daar alsnog toe te besluiten. Zodat er een realistisch alternatief plan komt voor de app die alles op moet lossen, maar dat niet kan.

Tweede Kamerlid

Lodewijk Asscher

Heb je een vraag of wil je iets aan ons kwijt? Whatsapp ons.

Groet, Lodewijk

Whatsapp

Lodewijk Asscher

Heb je een vraag of wil je iets aan ons kwijt? Whatsapp ons.

Groet, Lodewijk

Whatsapp

Door Jeroen Recourt op 11 maart 2020 Delen  

Vermoedelijk is vorige week in Iran de Iraanse mensenrechtenadvocate Sotoudeh na een geheim proces veroordeeld tot 38 jaar cel en 148 zweepslagen voor haar werkzaamheden als advocaat.

Gisteren is in Nederland in alle openheid het proces tegen een aantal verdachten van het neerhalen van de vlucht MH17 begonnen.  

Ubi iudicia deficiunt, incipit bellum.  Deze tekst van Hugo de Groot is het motto van de Hoge Raad en staat pontificaal op hun nieuwe onderkomen. Volgens de Hoge Raad betekent het: “waar rechterlijke beslissingen tekortschieten, begint de oorlog”. Er is discussie over de juiste vertaling. De enige juiste vertaling vanuit het perspectief van de rechtsstaat is wat mij betreft: “Waar geen toegang is tot de rechter, begint de oorlog”. Ging het De Groot nog om een oorlog tussen staten, inmiddels gaat het om het verzet en het afhaken van burgers. Als burgers worden overvraagd, niet worden gehoord maar met wantrouwen worden bejegend en keihard op een foutje worden afgerekend, dan vervalt rechtsbescherming in machtsbescherming. In een goed functionerende rechtsstaat weet de burger zich gehoord en beschermd. Handelt de overheid zo dat een burger haar beslissingen als rechtvaardig kan ervaren. De staat van de rechtsstaat gaat over het perspectief van de burger.

Als burgers worden overvraagd, niet worden gehoord maar met wantrouwen worden bejegend en keihard op een foutje worden afgerekend, dan vervalt rechtsbescherming in machtsbescherming.

De democratische rechtsstaat kent twee onafscheidelijke elementen: De democratie borgt de pluriformiteit; de veelheid aan belangen in Nederland. De rechtsstaat biedt de zekerheid. Zij beschermt het individu tegen anderen en tegen de overheid. De rechtsstaat beschermt de minderheid tegen de meerderheid. Borgt dat gelijke gevallen gelijk behandeld worden. Borgt dat de burger zich kan verweren tegen willekeur of onrechtmatig overheidshandelen. Dit lijkt een vanzelfsprekendheid, maar is het niet.

Voor het functioneren van de rechtsstaat zijn waarheid en vertrouwen noodzakelijke ingrediënten. Ook toegang tot de onafhankelijke rechter is een even evidente als noodzakelijke voorwaarde. Net zo als de onafhankelijke plaats die de rechter inneemt in de trias politica. Dit lijkt vanzelfsprekend maar is het niet meer. Ontwikkelingen in binnen- en buitenland nopen tot grote zorg.

Voor het functioneren van de rechtsstaat zijn waarheid en vertrouwen noodzakelijke ingrediënten.

Er wordt heel hard gewerkt in de justitieketen. Er gaat veel goed. Vele duizenden professionals doen dag in dag uit, soms met gevaar voor lijf en leden, hun werk. Hun professionele en persoonlijke inzet maakt dat systeemfouten geen ernstige gevolgen krijgen. Het hart voor de zaak is heel groot en dat wordt niet altijd voldoende gezien en gewaardeerd. Sterker: daar wordt soms misbruik van gemaakt. Daarom wil ik hier namens de PvdA mijn grote waardering voor al die agenten, advocaten, ambtenaren, rechters, reclasseringswerkers, officieren van justitie en al die anderen uitspreken.

Zonder rechtsstaat geldt het recht van de sterkste. Onze rechtsstaat is in serieus gevaar als individuen, groepen of organisaties zich structureel weten te onttrekken aan werking van het recht. In het rapport “ De achterkant van Amsterdam” wordt deze conclusie  getrokken voor onze hoofdstad, en dat baart zorgen.  De politie lijkt de macht op straat te hebben verloren aan de georganiseerde drugscriminaliteit. En dat gaat extreem ver: zij bepalen wie mag leven en wie niet. De moord op advocaat Derk Wiersum is hiervan het absolute dieptepunt. Hierbij is de rechtsstaat niet alleen omzeild of gecorrumpeerd, maar zelfs aangevallen. Het is naïef te veronderstellen dat dit alleen in Amsterdam het geval is en niet in de rest van Nederland. Hoe keren we het tij? Het rapport doet enkele aanbevelingen. Wellicht de belangrijkste: wees volhardend. Mijn vraag aan de ministers van justitie vandaag is: hoe wordt deze aanbeveling landelijk gerealiseerd? En zien de ministers ook een taak voor zichzelf om toe te zien dat dit ook in alle regio’s en gemeenten gebeurt? Zo ja, hoe en zo nee, waarom niet?

Zonder rechtsstaat geldt het recht van de sterkste.

Er zijn door het huidige en vorige kabinet substantieel extra middelen ingezet om bijvoorbeeld de drugscriminaliteit in met name Brabant te bestrijden. Op welke wijze is geborgd dat deze aanpak en de bijbehorende middelen echt duurzaam zijn, zo vraagt de PvdA-fractie zich af. Dat volhard kan en zal worden? Deze vragen sluiten aan bij de in deze kamer aangenomen motie van collega Rosenmöller naar de verduurzaming van financiering van de justitieketen. Hoe staat het met de uitvoering van deze motie?

Voorzitter, grote jongens uit de onderwereld verdienen een harde aanpak. De loopjongens een hele andere. Toen ik laatst vroeg aan een rechercheur of hij vond dat de recherche extra geld kon gebruiken, antwoordde hij tot mijn verbazing dat dat altijd kon, de criminaliteit is nooit op, maar dat het veel zinvoller is om te kijken of het geld niet effectiever besteed is met het voorkomen dat bijvoorbeeld kwetsbare jongeren met een heel laag IQ in de criminaliteit terecht komen. De PvdA-fractie vraagt de minister van justitie of hij onderschrijft dat een gedifferentieerde aanpak op zijn plaats is, zelfs als dat betekent dat middelen ingezet moeten worden buiten de justitieketen? Op welke manier vindt binnen het kabinet deze afweging plaats? Het gaat niet vanzelf is onze indruk: bestuurlijk Den Haag werkt verkokerd en organisatiebelangen worden hartstochtelijk verdedigd, ook als dit betekent dat het totale resultaat minder is. Onderschrijft de minister van justitie onze zienswijze of ziet hij dit anders? De terechte integrale aanpak is tot nu toe vooral repressief. Hoe maakt deze minister het ook preventief?

Het gaat niet vanzelf is onze indruk: bestuurlijk Den Haag werkt verkokerd en organisatiebelangen worden hartstochtelijk verdedigd, ook als dit betekent dat het totale resultaat minder is.

De rechtsstaat erodeert eveneens als het zoeklicht van justitie sommige wetsovertreders zelden raakt. Onze goede infrastructuur, waar onder de financiële dienstverlening, wordt ingezet om criminele gelden wit te wassen. Een deel van deze sector werkt amoreel: het maakt hen niet uit voor wie zij hun diensten inzetten. Op welke wijze gaat dit kabinet de pakkans van deze zogenaamde  facilitators structureel verhogen? Onderkent de minister van justitie onze opvatting dat dit  nodig is om twee redenen: allereerst maakt het Nederland minder aantrekkelijk als vestigingsplaats voor de internationale drugshandel. Maar wellicht nog belangrijker: het maakt zichtbaar dat justitie geen verschil maakt naar je sociaal economische positie in de samenleving. Of je nu met de handen aan de cocaïne zit of het drugsgeld witwast: het maakt in verwijtbaarheid geen verschil en dus ook niet in de kans op vervolging en de morele afkeuring. Te vaak wordt het beeld bevestigd dat de machtigen met hun dure advocaten de dans ontspringen. Maak met voorbeelden zichtbaar dat de gelijkheid voor de wet ook echt in de praktijk wordt gebracht en verstevig zo het draagvlak. De rechtstaat is er voor iedere burger. Wat gaat de minister van justitie doen om dit te waarborgen?

Vertrouwen is onmisbaar in een rechtsstaat. De overheid mag niet fundamenteel wantrouwend zijn richting haar burgers. Op dit punt is het misgegaan bij de  belastingdienst, nu als laatste weer met het aanleggen van zwarte lijsten. Het ging ook niet goed bij de invoering van het gemeentelijke opsporingssysteem SyRi. In beide gevallen is  voor de opsporing gebruik gemaakt van algoritmes. Naast evidente voordelen hebben algoritmes een groot nadeel: ze werken in het verborgene. Welke input ze krijgen en welke keuzes er aan ten grondslag liggen, is niet toetsbaar, maar kan voor het functioneren van de rechtsstaat fnuikende gevolgen hebben: discriminatie, achterstelling en geïnstitutionaliseerd wantrouwen. Waar is de rechtsbescherming bij algoritmes? Kan de minister van justitie aangeven hoe de werking van algoritmes in de opsporing gecontroleerd kan worden en hoe hier rechtsbescherming tegen kan worden verkregen? En kan de minister garanderen dat op het moment dat de rechtspraak met algoritmes gaat werken en dat gaat eerder gebeuren dan we nu denken, uitgesloten is dat de voornoemde nadelige effecten zullen optreden? Hoe bereidt J&V zich voor op deze nabije toekomst? Welke normen bestaan er op dit moment voor toepassing van algoritmes in opsporing, berechting of financiering van de rechtsbijstand? De ontwikkeling van kunstmatige intelligentie moet door de overheid normatief gestuurd en begrensd worden en daar kan niet lang mee worden gewacht, vindt de PvdA-fractie.  We hopen dat de minister van justitie dit onderschrijft.

Vertrouwen is onmisbaar in een rechtsstaat.

Macht behoeft tegenmacht. Kritiek op de rechtspraak is in dit licht heel wel mogelijk. Inhoudelijke kritiek op uitspraken, maar ook systeemkritiek. Deze kritiek vraagt wel grote zorgvuldigheid: de rechter, zowel individueel als als institutie, is de meest kwetsbare pijler in het systeem van checks and balances. Het moedwillig beschadigen van het gezag van de rechter is moedwillig de rechtsstaat beschadigen. Op het moment dat je de integriteit van rechter in twijfel trekt als die een onwelgevallige uitspraak doet, ben je daar mee bezig. Dan speel je vanuit politiek opportunisme of vanuit gekrenkt machtsdenken niet meer op de bal maar op de man (in de praktijk meestal een vrouw). En met die man of vrouw haal je rechtsstaat neer. Je ziet het gebeuren in Polen, Rusland en de VS, je ziet het gebeuren in Nederland met uitspraken van politici. Mijn fractie maakt zich hier grote zorgen over. De machtsbalans is immers geen statisch gegeven. De ruimte die bijvoorbeeld de wetgever niet inneemt, moet zelfs worden ingenomen door de rechter. Rechtsweigering is strafbaar. Wil je die balans veranderen zul je als wetgever naar je eigen rol moeten kijken. Uitspraken als “de rechters trekken de macht naar zich toe” suggereren een persoonlijke ambitie van de rechter en zijn daarmee beschadigend voor zijn gezag. De motie Cliteur (34 430 P), waarin wordt geconstateerd dat in een democratie het zwaartepunt van de macht bij de wetgevende macht dient te liggen, omdat alleen die een democratisch mandaat heeft, miskent de onderlinge afhankelijkheid en dynamiek. Miskent dat in een rechtsstaat niemand het laatste woord heeft. Onderschrijven de minister deze zienswijze van mijn fractie? We zijn benieuwd.

De commissie Remkes heeft een voorstel gedaan om de positie van rechter iets losser te maken van de politiek en daarmee iets minder kwetsbaar voor politieke profilering over de rug van de rechter.

De commissie stelt voor de benoeming van de leden van de Hoge Raad niet langer op rechtstreekse voordracht van de Tweede Kamer te laten doen, maar hier een commissie voor te benoemen die door de Hoge Raad en de Tweede Kamer gezamenlijk wordt gevuld. Deze commissie doet dan een dwingende voordracht aan de regering. Mijn fractie is blij dat de regering positief op dit voorstel van de staatscommissie heeft gereageerd.  Ik vraag de minister van Justitie wanneer het voorstel tot wijziging van de Grondwet bij de Tweede Kamer wordt ingediend?

De commissie Remkes heeft een voorstel gedaan om de positie van rechter iets losser te maken van de politiek en daarmee iets minder kwetsbaar voor politieke profilering over de rug van de rechter.

De rechtsstaat is er primair voor de burger. Sinds het WRR-rapport “weten is nog geen doen” zijn we weer attent gemaakt op het feit dat niet iedere burger rationeel, slim en adequaat handelt. Zijn ‘doenvermogen’ is beperkt. Toch maken we steeds moeilijker wetten, bouwen we fatale termijnen en rekenen we fouten hard aan. Dit zet de rechtsstaat op grote afstand van veel burgers. De rechtsstaat is er niet voor iedereen maar alleen voor de mensen die de weg weten of het geld hebben om dit uit te zoeken. Daarom moet de overheid bij een conflict op zoek naar de achterliggende oorzaak. We hangen burgers  te vaak op aan termijnen, digitale structuren en andere formele vereisten, waar velen niet aan kunnen voldoen. Waarom omarmen we niet het idee van president Macron om iedere burger het recht te geven om een keer een fout te maken? zo vraag ik de minister. In een tweepartijengeschil met de overheid kan en moet de overheid maatwerk leveren; responsief zijn.  In zijn artikel “ wetgeving in een responsieve rechtsstaat” heeft professor Scheltema een nieuw artikel 3:4a in de Awb voorgesteld. Dit luidt:

“Indien de toepassing van een wettelijke regel leidt tot nadelige gevolgen die onevenredig zijn in verhouding tot de met die regel te dienen doelen, en de belanghebbende hiervan geen verwijt kan worden gemaakt, kan van de regel worden afgeweken voor zover dat nodig is om tot een meer evenwichtige regeltoepassing te komen.”

De rechtsstaat is er primair voor de burger.

Gaat de minister voor rechtsbescherming dit voorstel overnemen en zo nee, waarom niet? Kan de minister voor rechtsbescherming toezeggen dat hij de bestuursrechtelijke regelgeving, waar onder de Awb, tegen het licht gaat houden om te bezien waar deze verder moet worden aangepast om daadwerkelijk responsief te kunnen zijn? Hoe gaat de minister voor rechtsbescherming realiseren dat leidinggevenden hun ambtenaren ook echt de ruimte geven om maatwerk te leveren? En kan de minister ook in samenspraak met de bestuursrechtspraak zelf, kijken naar de toetsing door de bestuursrechter met als doel de regels zo aan te passen dat de rechter nog een extra stap kan maken om zoveel als mogelijk aan de inhoudelijke toetsing van het geschil toe te komen? Ik denk aan het relativeren van de formele rechtskracht of het tegengaan van bewijsfuiken. Zo neem je de burger serieus, zonder hem altijd gelijk te geven. We zijn benieuwd of de minister van rechtsbescherming onze opvattingen op dit punt  deelt.

Voorzitter, het is van groot belang dat in een rechtsstaat alle partijen hun rol kennen. Bijvoorbeeld de officier van justitie. Hij is een onafhankelijk magistraat. Hij moet in staat gesteld worden om onafhankelijk en professioneel te kunnen handelen in een individuele zaak. In de huidige praktijk lijken zaken veelvuldig buiten de rechter door een secretaris te worden beslist maar blijft tijd en capaciteit een schaars goed. Mijn fractie is bezorgd over de staat van het OM. Het OM lijkt inmiddels louter een efficiënte en tot op het bod uitgeklede uitvoeringsorganisatie van het ministerie. Het onderbrengen van de gehele keten in 1 ministerie is rationeel vanuit efficiencydenken. Mijn fractie wil meer rechtsstatelijk denken. De checks and balances beter borgen door de rechtspraak en uitvoering weer over twee ministeries te verdelen. Mijn fractie wil mondige professionals die opkomen voor de professionele waarden van hun werk. De overheid is geen bedrijf. Hoe kijken de ministers aan tegen het voorstel om de politie weer onder te brengen bij het ministerie van binnenlandse zaken om zo weer tegenspraak in de keten te organiseren?

Mijn fractie wil mondige professionals die opkomen voor de professionele waarden van hun werk.

Zonder toegang tot de rechter is er geen functionerende rechtsstaat. Zo simpel is het. Toegang tot de rechter kost geld, geld voor de rechtspraak en geld voor de rechtsbijstand. Behoorlijk bestuur betekent dat je voor dit fundamentele onderdeel van de rechtsstaat begroot wat nodig is om voldoende kwaliteit te bieden. De kwaliteit van de dienst is het vertrekpunt, het geld volgt.  Financiering is niet onbeperkt, het blijven collectieve middelen  waar kritisch mee moet worden omgesprongen, maar het is een element bij de inhoudelijke afweging. Toch is deze inhoudelijke afweging niet gemaakt bij de financiering van de sociale advocatuur. Niet ter discussie staat dat de huidige financiële vergoeding van sociale advocaten onder de maat is, ook na de recente ophoging. Mijn fractie hoopt dat de minister van rechtsbescherming dit onderschrijft. De broodnodige toegezegde correctie komt eventueel en pas jaren later als plannen die het beroep op advocaten moeten terugdringen ook daadwerkelijk het benodigde geld opleveren. Ook bij de rechtspraak is – als logische reactie op het verleden – de bekostiging te lang te dominant geweest. Zijn nog niet gerealiseerde onzekere bezuinigingen al meegeteld in de begroting. Dit doet schade, die groter is en langer duurt dan de bezuiniging oplevert. 21.300 strafzaken kunnen niet op tijd worden afgedaan door een tekort aan rechters. Wat voor onrecht moeten veel burgers hierdoor ervaren! Mijn fractie verzoekt de minister van rechtsbescherming om voor de hele keten, en met name voor de gefinancierde rechtsbijstand dringend voor de komende begroting meer rekening te houden met wat nodig is in plaats van wat hij er voor over heeft. Is hij hiertoe bereid? En zo niet hoe kan dan gezorgd worden dat strafzaken tijdig en adequaat afgedaan worden?

Zonder toegang tot de rechter is er geen functionerende rechtsstaat.

Hetzelfde kan worden gezegd voor de hoogte van de griffierechten. Ik heb gezocht naar inhoudelijk onderzoek naar de effecten van de hoogte van het griffierecht op de toegang tot de rechter. Ik kon niet vinden wie er hierdoor van de rechter worden afgehouden. (Er is wel een WODC onderzoek uit 2017 dat hier alleen naar de financiële cijfermatige kant kijkt). Vormen de huidige hoge griffierechten een redelijke drempel voor de burger? Kan er een optimum worden bepaald? Ook hier lijkt geen inhoudelijk onderzoek en debat te zijn over de hoogte van de griffierechten maar in plaats daarvan een financieel gedreven tarief.  Kan de minister voor rechtsbescherming mij aangeven of er een inhoudelijk onderzoek bestaat en zo ja, wat dan de uitkomsten zijn van dit onderzoek. Dan kunnen we op basis van deze gegevens het politieke debat voeren. Bestaat dergelijk onderzoek niet, wil de minister dit dan initiëren?

De minister voor rechtsbescherming heeft een ambitieus plan neergelegd voor de wijziging van het stelsel van financiering van rechtsbijstand. Voorgangers hebben het geprobeerd en dit is mislukt. Dat de minister met experimenten test wat werkt en zo aan draagvlak bouwt kan mijn fractie  goed begrijpen. Ik heb nog wel een paar vragen. Kan de minister een vergelijking geven tussen kwaliteitsborging van rechtsbijstand door advocaten en niet-advocaten? Welke controle en toezicht is er op de kwaliteit van beide groepen rechtshulpverleners, welke correctie- en klachtmogelijkheden zijn er en zijn die even effectief?  Mijn fractie is niet principieel tegen het verder beleggen van rechtshulp bij anderen dan advocaten. Wij willen wel voorkomen dat ook hier wederom economische motieven het systeem bepalen en er een race to the bottom ontstaat binnen een ongelijk speelveld. Of ontwikkelt de advocatuur zich tot A-merk voor de vermogenden en wordt de rest een B-merk voor de minvermogenden?

Of ontwikkelt de advocatuur zich tot A-merk voor de vermogenden en wordt de rest een B-merk voor de minvermogenden?

Verder is mijn fractie benieuwd hoe de minister van rechtsbescherming staat tegenover het publiek aanbieden van rechtshulp. De advocatuur heeft op grote delen van de rechtshulp een monopolie. Dit monopolie wordt deels losgelaten. Waarom zetten we niet ook in op verbetering van de eerste lijn en laten we de juridische loketten niet ook bescheiden publieke rechtshulp verlenen? Dit zou prima passen in de opzet van de minister om met verschillende plannen te experimenteren. Graag een reactie.

Mijn fractie is blij met de experimenten om geschillen buiten de rechter op te lossen. De burger heeft niets aan juridische geschilbeslechting als dit zijn probleem niet oplost. De versterking van mediation in alle rechtsgebieden ligt mijn fractie na aan hart. Het denken in herstellen is voor alle betrokkenen, en daarmee ook voor de samenleving zelf, vele malen constructiever en effectiever dan het denken in afrekening en vergelding, hoewel dit laatste soms nodig is voor herstel. We gaan naar een systeem waarin de mediator een volwaardig en zelfstandig beroep is met bijbehorende kwaliteitsborging. We gaan hopelijk naar een tijd waar bij alle schadegevende conflicten nagedacht wordt hoe deze schade kan worden hersteld. Een interventie waar het slachtoffer nadeel van ondervindt, kan geen herstelrecht zijn.

De versterking van mediation in alle rechtsgebieden ligt mijn fractie na aan hart.

Alternatieven voor rechtspraak kunnen alleen goed functioneren als voorliggende voorziening als de toegang tot de rechter geborgd is. Partijen worden bij de mediator tot redelijkheid uitgedaagd omdat ze weten dat de wederpartij bij onredelijkheid altijd naar de rechter kan stappen. Hierbij is van groot belang dat partijen enigszins kunnen voorspellen wat ze bij de rechter zullen krijgen, bijvoorbeeld aan alimentatie. Alternatieve geschilbeslechting kan dus alleen groeien in de schaduw van de rechtspraak en met goede al dan niet digitale rechtshulp. Ik zou het graag nog een stap verder brengen: haal de rechtspraak binnen de alternatieve geschilbeslechting. Als bij een mediation over een complexe echtscheiding op een onderdeel geen overeenstemming kan worden bereikt, bijvoorbeeld over de kinderalimentatie, kan de rechter in dit deelgeschil de knoop doorhakken, waarna de mediation kan doorgaan. Kan de minister toezeggen dat deze deelgeschillenregeling in de op stapel staande mediationwetgeving blijft bestaan?

Voorzitter, ik rond af.

In een goed functionerende rechtsstaat gaat het uiteindelijk om de bescherming van de burger, niet in de laatste plaats tegen de overheid zelf. De burger, iedere burger, moet rechtsstatelijke garanties van veiligheid en rechtvaardigheid ervaren. De rechtsstaat is er voor hem of haar. Dit vraagt een regering die loskomt van efficiencydenken en rechtsstatelijk denken vooropstelt. Dit vraagt om een overheid die de burger, ieder apart, ziet voor wie die is. Dit vraagt om effectieve toegang tot een effectieve en gezaghebbende rechter. Want waar geen toegang is tot de rechter, begint de oorlog en faalt de rechtsstaat.

De burger, iedere burger, moet rechtsstatelijke garanties van veiligheid en rechtvaardigheid ervaren.

Eerste Kamerlid

Lodewijk Asscher

Heb je een vraag of wil je iets aan ons kwijt? Whatsapp ons.

Groet, Lodewijk

Whatsapp

Lodewijk Asscher

Heb je een vraag of wil je iets aan ons kwijt? Whatsapp ons.

Groet, Lodewijk

Whatsapp

In het eindrapport van de Commissie Regulering van Werk – ook wel de Commissie Borstlap – wordt de vinger voor de zoveelste keer op de zere plek gelegd: het groeiend aantal van inmiddels ruim 3 miljoen werkenden met een onzeker inkomen is onhoudbaar en brengt schade toe aan onze welvaart en maatschappelijke samenhang. Dat is niet alleen onrechtvaardig, want ‘de zwakste schouders dragen de zwaarste lasten’, het is ook slecht voor de economie. De tijd dat zoveel mogelijk onzeker flexwerk vooral door partijen als VVD en D66, maar ook een tijd lang door andere linkse partijen, als oplossing werd gezien voor alles, is hiermee hopelijk voorbij.

Het is voor de SP vooral de vraag wat minister Wouter Koolmees (Sociale Zaken) nu gaat doen. SP-Kamerlid Bart van Kent: 'De bevindingen van de commissie kunnen voor de minister onmogelijk als een verrassing komen. Na drie jaar lang de problemen voor zich uit te hebben geschoven, moet hij nu snel aan de bak en eindelijk keuzes durven maken. We hebben niets aan een bange minister die alleen maar de grote bedrijven te vriend wil houden. Het is tijd voor meer zekerheid voor alle werkenden.'

Hogere, eerlijke prijs voor onzeker werk

De Commissie Borstlap doet een groot aantal aanbevelingen in het rapport die in lijn zijn met eerdere voorstellen van de SP. Zo wordt er geadviseerd om bedrijven een hogere, eerlijke prijs te laten betalen voor onzeker werk, zodat tijdelijk werk weer echt tijdelijk wordt. Mede op initiatief van SP, GroenLinks en PvdA is inmiddels in de wet geregeld dat bedrijven door een hogere WW-premie meer betalen voor onzeker werk, maar volgens de SP moet ook de werknemer zelf worden gecompenseerd. 'Iemand met een onzeker contract verdient minder en heeft een grotere kans werkeloos te raken waardoor het inkomen nog verder achteruit gaat', zegt Van Kent. 'Werkenden met een onzeker en daarmee ook vaak lager inkomen, moeten hiervoor worden gecompenseerd.'

Aanpakken van payrolling, contracting, detachering, etc.

Volgens Borstlap is er door falend beleid een wildgroei ontstaan aan contractvormen die de arbeidsmarkt ondoorzichtig en oncontroleerbaar maken. De SP pleit al langer voor het aanpakken van constructies als payrolling, contracting en detachering die er vaak alleen op gericht zijn de loonkosten zo laag mogelijk te houden en het uitknijpen van werknemers. Van Kent: 'Wij stellen de minister een concreet doel: in 10 jaar tijd moet het percentage onzeker werk terug van 36% nu (WRR-rapport) naar 10% in 2030. Iedere werkgever mag vanaf dan een maximale flexibele schil van 10% externe inhuur en onzekere contracten hebben. Zeker werk moet weer de norm worden!'

Aanpak van schijnzelfstandigen

Evenals de Commissie Borstlap, pleit de SP ook voor het aanpakken van schijnzelfstandigheid. De manier waarop het werk feitelijk wordt uitgevoerd, moet doorslaggevend zijn. Van Kent: 'De minister moet dus eindelijk op durven treden tegen bedrijven als Deliveroo waarbij de maaltijdbezorgers in loondienst, zogenaamd ineens zelfstandigen werden.' Daadwerkelijk zelfstandigen moeten volgens Borstlap mee gaan betalen aan een arbeidsongeschiktheidsverzekering waar iedere werkende een beroep op kan doen. Ook daar kan Van Kent zich in vinden: 'Ook zelfstandigen moeten zich fatsoenlijk kunnen verzekeren. De rekening daarvoor moet komen daar waar die hoort: bij de opdrachtgevers. En ik zou nog wel een stap verder willen gaan, wat de SP betreft hebben zelfstandigen ook recht op een goed pensioen! Ook daarvoor zullen we met een voorstel komen.'