Kortgeleden presenteerde het Alkmaarse college trots de plannen voor een massale bebouwing van de oevers van het Noordhollands Kanaal.
BAS (Belangen Alkmaarse Samenleving) heeft tegen de plannen gestemd. In dit artikel willen wij graag uitleggen waarom wij tegen zijn.
In de jaren zeventig en tachtig kreeg Alkmaar van het Rijk de opdracht om te fungeren als overloopgemeente voor Amsterdam. Die stad barstte uit zijn voegen en de Amsterdammers moesten een huis met een tuintje krijgen in steden als Alkmaar, Almere, Purmerend, enz. In Alkmaar verrees Alkmaar Noord: een mooie, ruime opgezette en aantrekkelijke uitbreiding van de stad Alkmaar naar het noorden toe.
Nu ontbreekt die opdracht van de rijksoverheid. Alkmaar hoeft niet te bouwen voor een overschot in andere steden. We mogen het wel maar er is geen noodzaak. Toch komt het huidige college met gigantische woningbouwplannen. BAS denkt dat die plannen eerder getuigen van een enorme ambitie van het college dan van een noodzakelijk iets. Tot voor kort waren de prognoses van de provincie heel realistisch: 23.000 woningen erbij voor de hele Kop van Noord-Holland. Nu wil Alkmaar twee derde van dat aantal woningen gaan bouwen in de eigen gemeente en wij vinden dat veel te veel van het goede.
Want het grootste deel van dat aantal woningen moet langs het kanaal komen in de vorm van hoogbouw; dus flats met 10 tot 15 etages. Als je de plannen bekijkt dan zie je dat grote delen van het kanaal worden volgebouwd, van de top van Oud-Overdie tot de Koedijker vlotbrug.
Alkmaar is nu een prachtige open stad met veel lucht, licht en ruimte en het kanaal biedt ook nog eens mooi openwater. Als de plannen doorgaan, zal die open ruimte en al dat licht en lucht verdwijnen en zullen de oevers redelijk worden dichtgemetseld. Nu al zie je daarvan de eerste contouren. Langzaam maar zeker ontstaat er tussen het historische centrum en Overstad een muur: van de creatie van Bonnema, het stadskantoor, naar de Noorder Arcade, Docklands en de Friese Poort. Er zijn vanuit het centrum weinig tot geen zichtlijnen meer naar Overstad en dat ervaren wij als een verlies. Als nu een groot deel van de Kanaaloevers wordt volgebouwd, dan loop je het risico dat het kanaal als scheiding gaat functioneren in plaats van verbinding en dat vindt BAS een onwenselijke ontwikkeling in Alkmaar.
Bovendien krijg je een enorme verstening van de kanaaloevers en dat ook dat zien we liever anders.
Het huidige college zet in op 15.000 woningen erbij deels omdat men als overloop van Amsterdam wil functioneren. Wij zien daarvan de noodzaak niet. Waarom moet Alkmaar verder verstenen met flats van 10 tot 15 hoog aan de Kanaaloevers terwijl Amsterdam heeft aangegeven zelf in zijn woningbehoefte te kunnen voorzien. Natuurlijk moeten wij hier in Alkmaar gaan bouwen maar we hoeven dat niet te doen voor de Metropool Regio Amsterdam.
BAS heeft andere prioriteiten. Wij zien veel meer waarde in het creëren van werk, dus van arbeidsplaatsen voor de Alkmaarse bevolking. Als er meer werkgevers onze kant opkomen dan sla je twee vliegen in 1 klap. De file richting de Randstad en terug wordt minder en de milieuvervuiling zal sterk afnemen. Dus wat ons betreft moet er veel meer worden ingezet op werk. BAS zegt dus niet bouwen, bouwen, bouwen maar wel werk, werk en nog eens werk.
Voor BAS is bereikbaarheid sowieso een belangrijk punt. Twee zaken zijn hierbij belangrijk. Kun je in de stad nog een beetje uit de voeten met je auto en kan je nog op een fatsoenlijke manier richting de Randstand. Binnenstedelijk zijn de problemen bekend: Geestersingel, Kenemersingel, Vondelstraat en Bierkade zijn beruchte plekken geworden en staan vaak op slot. Als de plannen van het huidige college worden uitgevoerd dan zal de druk op de binnenstedelijke infrastructuur navenant toenemen en ook dat is een ongewenste ontwikkeling. Want er zijn bijna geen maatregelen meer te bedenken om de doorstroming in Alkmaar te verbeteren zonder dat daar veel Alkmaarders last van gaan krijgen. Dus als de plannen doorgaan en er 10 tot 15.000 woningen bijkomen (praktisch betekent dat minstens 20.000 auto’s erbij) dan zal de Alkmaarse binnenstad voor het autoverkeer een wanhoop worden en dat wil BAS absoluut voorkomen. Doorstroming is cruciaal voor de automobilist en het milieu.
Maar de bereikbaarheid van Alkmaar komt ook verder onder druk te staan omdat de oostelijke en westelijke ring zullen dichtslibben. Want ook de andere gemeenten in de Kop van Noord-Holland hebben ambitieuze bouwplannen. Ook daar worden steeds meer woningen gebouwd en een groot deel van dat toekomstige verkeer komt samen op de oostelijke en westelijke ringweg van Alkmaar. En nu komt de aap uit de mouw want in de plannen van het college wordt wel gesproken over de bereikbaarheid, maar die woorden gaan niet gepaard met harde euro’s. Consequentie: er niet genoeg geld voor de verkeersinfrastructuur waardoor Alkmaar voor de automobilist een puinhoop wordt.
Sterker er was de laatste jaren 60 miljoen voor de westelijke randweg bestemd maar die is voor een groot deel opgegaan aan andere projecten.
En dan toch nog maar even de A9 noemen want dat is natuurlijk helemaal de achilleshiel van het geheel. Hier komt
namelijk al het verkeer samen en ook voor de deze weg is geen euro gepland. Er zijn geen concrete ideeën om de capaciteit van deze snelweg te vergroten en er is al helemaal geen geld voor. Met andere woorden neem in de komende winters maar een dekentje mee in de auto want dat wordt weer gezellig aanschuiven in de bijna dagelijkse file. En er is geen enkel vooruitzicht op een snelle verbetering.
Het openbaar vervoer dan? Kortgeleden heeft de NS besloten om het spoorboekloos rijden weer verder naar achteren te verschuiven. De problemen blijken groter dan gedacht. De Kennemerlijn is al uitgekleed en de Zaanlijn kent nog heel veel problemen dus of het OV nu een alternatief biedt? BAS heeft daar een hard hoofd in.
En dan komt er nog een heel belangrijk punt met betrekking tot de nieuwbouwplannen en dat is de huidige samenstelling van het Alkmaarse college. Zoals veel mensen weten bestaat het college uit zeer uiteenlopende partijen, van behoorlijk links tot fors rechts. Allemaal fatsoenlijke partijen, daar niet van, maar ze hebben zeer uitlopende belangen en dat zie je 1 op 1 terug in hun wensen bij de huidige nieuwbouwplannen.
De ene partij zegt, er moet parkeerruimte komen voor minstens 20.000 auto’s, terwijl de andere partij zegt, de binnenstad moet autoluw worden en de Alkmaarders moeten veel meer gaan fietsen. Dat is in tegenspraal met elkaar. Dan is er ook nog een partij die zegt, minstens 30% van de nieuwbouw moet worden uitgevoerd in de categorie sociaal. Dat klinkt aardig maar is absoluut niet te realiseren. De prijzen van nieuwbouwwoningen rijzen de pan uit en liggen nu al 30% hoger dan in vorige jaren. Dan is de wens van 30% sociaal natuurlijk nooit te realiseren want eenvoudigweg onbetaalbaar.
Met deze voorbeelden willen wij aangeven dat de wensen van de verschillende politieke partijen extreem ver uit elkaar liggen.
Alleen daarom al zullen de plannen plannen blijven en nooit op die manier gerealiseerd kunnen worden.
En dan is er nog die vermaledijde hoogbouw. Heel veel mensen geven aan dat een huis met een tuintje hun grote voorkeur heeft. Dat is niet nieuw dat is al heel lang zo en iedereen weet dat. Toch wordt in de nieuwe plannen om wat voor reden dan ook bijna alleen maar uitgegaan van hoogbouw. BAS vindt dat te beperkt. Wij willen dat er ook stevig wordt ingezet op laagbouw.
Wie kritiek levert, moet ook met alternatieven komen. BAS doet dat dan ook.
Schrap eerst en meteen die 7.500 woningen die als overloop voor Amsterdam moeten dienen. De noodzaak daarvan is niet bewezen. Amsterdam kan voor zichzelf zorgen en heeft ons niet nodig.
Ga vervolgens eens goed inventariseren wat nu de daadwerkelijke behoefte is van Alkmaar en de regio. In aantallen nieuwe woningen en in voorkeuren (hoog- of laagbouw, seniorenwoningen, jongerenwoningen, enz.). BAS denkt dat een mix tussen hoog- en laagbouw gewenst en realistisch is. Ook denken wij dat met ongeveer 5.000 nieuwbouwwoningen de komende jaren een groot deel van de bestaande regionale woningnood geledigd kan worden.
Bouw de kanaaloevers niet vol. Wij vinden dat ten koste gaan van de openheid en schoonheid van Alkmaar.
Zorg eerst voor een betere bereikbaarheid. Investeer eerst in wegen en OV en ga dan bouwen. Met andere woorden: span het paard niet opnieuw achter de wagen.
Kijk goed wat je wil met de bereikbaarheid van het centrum. Er gaan bijvoorbeeld steeds meer stemmen op om ook de Laat grotendeels autovrij te maken.
En concentreer je op de doorstroming van de binnen- en buitenstedelijke ringen.
Met vriendelijke groet, Willem Peters, fractievoorzitter BAS.
