De impact van impactmonitoring bij Lokaal⁺
Bij wijkleerbedrijf Lokaal⁺ komen studenten en ouderen samen om van elkaar te leren. Zo kunnen zorgbehoevenden langer veilig vertrouwd thuis blijven wonen en zijn studenten beter voorbereid op de zorgbanen van de toekomst. Maar wat is nou écht het effect van de activiteiten bij Lokaal⁺? Tijd om de impact onder de loep te nemen.
Het programma Sociale Veerkracht van de provincie Noord-Brabant zorgt ervoor dat meer mensen genieten van én bijdragen aan een goede kwaliteit van leven in de omgeving. Niet gek dus dat ze bij de provincie heel benieuwd waren naar de impact van Lokaal⁺. In opdracht van de provincie Noord-Brabant voerde impactexpert Avance een onderzoek uit naar de effecten van het wijkleerbedrijf. “Veel mensen vertellen ons hoe blij ze zijn met wat we doen, maar we liepen er steeds tegenaan dat we onze maatschappelijke waarde niet hard konden maken in cijfers”, vertelt Hilde Meijs, programmadirecteur bij Summa College.
Het impactonderzoek bestond uit een aantal fases. Allereerst werden de verwachte impact en ambities van Lokaal⁺ in kaart gebracht. Zo konden gemakkelijk prioriteiten worden aangegeven voor het onderzoek. De focus lag op drie belangrijke doelgroepen: de studenten die stagelopen bij het wijkleerbedrijf, de wijkbewoners die gebruik maken van de diensten van Lokaal⁺ en de mantelzorgers die maandelijks deelnemen aan speciale verwenbijeenkomsten. Het effect op de lokale overheden en het onderwijssysteem is niet onderzocht. De focus op de deelnemers was in deze impactstudie veel belangrijker. De doelgroepen zijn tussen september 2017 en april 2018 onderzocht. Avance heeft vervolgens de resultaten uitgewerkt en hier conclusies uit getrokken. Dit was de basis voor een advies met aanbevelingen voor wijkleerbedrijf Lokaal⁺. Hilde: “We praatten in dit onderzoek niet over, maar mét al onze belanghebbenden. Dat zijn de studenten, maar ook de burgers die zijn ondersteund door onze studenten.”
De 200 studenten die stage liepen bij Lokaal⁺ merkten een duidelijke positieve invloed op hun leerproces. Veel van de studenten waren trots op hun stage en voelden zich nuttig. Ze kregen meer begrip voor mensen met een hulpvraag en waren zich na de stage zelfbewuster van de mogelijkheden binnen de doelgroep. Nog verrassender dan de zorgkennis die de studenten opdoen bij Lokaal⁺ is het effect op hun sociale en menselijke vaardigheden. De studenten gaven regelmatig aan meer zelfinzicht te hebben gekregen en zich een stuk zelfverzekerder te voelen na hun stage bij het wijkleerbedrijf. Juist deze zachtere vaardigheden vormen een stevige basis voor een vervolgopleiding of baan in de sector. Het échte effect op de doorstroom van de studenten is niet onderzocht, maar wel interessant om in een volgend onderzoek mee te nemen.
Zowel de studenten, als de wijkbewoners ervaren Lokaal⁺ als een prettige en unieke plek. De ruim 300 bezoekers per schooljaar krijgen ook meer begrip voor jongeren en voelen zich echt een onderdeel van het leerproces van de studenten. De mensen met een hulpvraag die gebruikmaken van de diensten van het wijkleerbedrijf ervaren een toegevoegde waarde in hun leven. Ze zijn actiever en hebben meer sociaal contact. Hun sociale leven buiten Lokaal⁺ verandert overigens niet zo sterk. Wel vinden ze zichzelf een stuk zelfredzamer en doen ze vaardigheden op die ze een groter gevoel van regie geven over hun eigen leven, zoals ICT-vaardigheden. De mantelzorgers die deelnemen aan de maandelijkse verwendagen voelen zich gesteund doordat ze ervaringen kunnen uitwisselen met anderen. Het is interessant om te onderzoeken in hoeverre de ondersteuning van studenten bij de cliënten thuis ook leidt tot minder belasting van de mantelzorgers (respijtzorg).
Wat is nou het belang van zo’n impactstudie voor een programma als Lokaal⁺? Hilde legt uit: “Steeds meer gemeenten willen een Lokaal⁺, maar om in aanmerking te komen voor een gemeentelijke bijdrage heb je een sterk verhaal nodig. De resultaten uit deze studie helpen daarbij.” Daarnaast vormen de conclusies uit het onderzoek een goede evaluatie van het wijkleerbedrijf tot nu toe. “We kwamen er bijvoorbeeld achter dat we onvoldoende weten waar onze studenten uiteindelijk terechtkomen. Is dat ook de baan van de toekomst waar wij ze voor opleiden?”, vertelt Hilde. Zo helpt impactmonitoring je beter te worden in wat je doet. “Impactmonitoring maakt je scherp. Het is niet alleen belangrijk om een glashelder verhaal te hebben van je programma, maar ook om aan een goede evaluatie te doen”, aldus Hilde.
