Poliflw

“De bevoegdheid van B&W om te besluiten over vergunningverlening voor huisvesting van arbeidsmigranten  in Horst aan de Maas moet terug naar de gemeenteraad”.  Dat stelde SP-raadslid Sonja van Gierbergen dinsdag 26 november 2019 naar aanleiding van de toespraak van Ellen Swinkels van de Tienrayseweg over de 114 arbeidsmigranten die op vijf meter afstand van haar perceel gehuisvest gaan worden.

Ellen vertelt over het ontbreken van communicatie met de gemeente en haar zorgen over  sociale veiligheid en de verkeersveiligheid. Over  drugs, alcohol en agressie, de woningen die minder waard worden, de nieuwe buren die geen Nederlands spreken. “De Tienrayseweg wil geen massale huisvesting van arbeidsmigranten. Raadsleden, wat doen jullie ons aan? En de omgevingsdialoog? Die heeft niet plaatsgevonden. Maar de wethouder gelooft de initiatiefnemer, die in zijn vergunningaanvraag aankruist dat de omgevingsdialoog heeft plaatsgevonden. Niet, dus. Een goed alternatief voorstel voor de plaatsing van de gebouwen voor huisvesting is gewoon genegeerd. Door de initiatiefnemer én door de gemeente!”, aldus Ellen Swinkels.

De toespraak is reden voor verschillende raadsfracties om  wethouder Bob Vostermans op het matje te roepen. Zijn antwoord: “Het initiatief aan de Tienrayseweg past in het beleid. De ondernemer moet wel communiceren met de buurt en dat is ook gebeurd”. Met die laatste opmerking negeert hij opnieuw de klacht van de buurt. Kennelijk gelooft Vostermans de initiatiefnemer op zijn blauwe ogen. Hij is zelf – ondanks herhaalde verzoeken vanuit de buurt – niet met de omwonenden in gesprek gegaan en blijft stug vasthouden aan zijn eigen visie.

Eerst de SP en later ook D66/GroenLinks en de PvdA hekelen het feit dat de wethouder de raad niet geïnformeerd heeft over de vergunningaanvraag voor grootschalige huisvesting van arbeidsmigranten aan de Tienrayseweg. Terwijl zij een aantal weken geleden – naar aanleiding van vergelijkbare klachten vanuit de Horsterweg in Grubbenvorst - nog een raadsbreed aangenomen motie hebben ingediend, waarin de wethouder opgeroepen wordt de raad juist wél tijdig te informeren!  Verschillende raadsfracties voelden dan  ook wel iets voor het voorstel van de SP om de bevoegdheid van het college om te besluiten over vergunningen voor huisvesting van arbeidsmigranten te nemen, terug te geven aan de gemeenteraad. Vostermans zei het prima te vinden om die bevoegdheid over te dragen, maar  dreigde wel met de opmerking dat de raad een dagtaak zou krijgen aan het bestuderen van al die aanvragen. Een onzinargument. Immers, veel zaken zullen - net als nu - snel afgghehandeld kunnen worden. Maar juist de grootschalige projecten die gevoelig liggen in de buurt zullen onderwerp zijn van debat. Vostermans stelde voor binnen het presidium (de leden daarvan zijn de fractievoorzitters die besluiten over de agenda van de raad) te overleggen hoe hij de informatie tijdig kon verstrekken. Een vreemd voorstel gezien de motie waarin de raad hem gewoon opdraagt de raad tijdig te informeren. Vreemd ook dat met name D66/Groen Links en de PvdA de wethouder daar mee weg lieten komen.

In de raad werd ook de vraag opgeworpen waarom het college van B&W nog steeds niet met een notitie is gekomen waarin richtlijnen staan voor een zorgvuldige omgevingsdialoog. Vostermans verwees naar een eerder antwoord van het college dat er hard aan gewerkt wordt. Hij stelde dat de raad begin januari volgend jaar een notitie kan verwachten. Maar voor de bewoners van de Tienrayseweg resten alleen nog maar juridische stappen, volgens Vostermans. Goede dialoog of niet: de vergunning is verleend. Dat neemt niet weg dat hij nog wel in gesprek wil gaan met de buurt, zo liet Vostermans weten. En de suggestie van Ellen Swinkels dat hij de bereidheid voor een gesprek pas toonde toen duidelijk werd dat Swinkels de raad zou gaan toespreken wierp hij verre van zich. “Het is toevallig dat ik contact op liet nemen om een gesprek te regelen, ik was er niet van op de hoogte dat mevrouw Swinkels bij de raad ging inspreken…”, Ellen in verbazing en vooral scepsis achterlatend…

Officieel stond het onderzoek naar de locatie voor de bouw van een nieuw zwembad op de agenda van de gemeenteraad van Horst aan de  Maas. Maar de discussie in de raad ging al snel over de vraag of zwembad en sporthal De Berkel in hartje Horst allebei gesloopt moeten worden óf dat er nieuwbouw moet worden gepleegd bij het Dendron College. Volgens wethouder Bob Vostermans „steunt een meerderheid van de Horster raad de locatiekeuze op dit moment”. Voor de SP-fractie in de gemeenteraad van Horst aan de Maas is dat niet het geval, maar ook andere partijen plaatsten vraagtekens.

De SP-fractie gaf - bij monde van raadslid Aniet Fonteyne - duidelijk te verstaan dat zij het locatieonderzoek ziet als een stap in de salami-tactiek van het college, om uiteindelijk nieuwbouw te realiseren (zie voor haar volledige betoog de bijlage). De SP is en blijft tegen sloop en nieuwbouw van hal en bad. „Stop met dit traject”, heeft de SP dinsdagavond tijdens de raadsvergadering nog maar eens naar voren gebracht.

Draagvlak In haar betoog vroeg SP-woordvoerder Fonteyne aan het college hoe zij wil onderzoeken of er draagvlak is voor de verplaatsing van het zwembad en de sporthal. Daarop reageerde in eerste instantie CDA-raadslid Jenniskens. Hij stelde dat gezocht wordt naar draagvlak onder de belanghubbenden en volgens hem zijn dat de bewoners en verenigingen die gevestigd zijn nabij de locatie Dendron. Waarop Fonteyne aangaf dat het verplaatsen van het zwembad en de sporthal heel Horst aan de Maas aan gaat, al was het maar omdat nieuwbouw zoveel extra geld gaat kosten. Dus zijn alle inwoners van Horst aan de Maas belanghebbenden. Een antwoord op de vraag van de SP op welke wijze het college het draagvlak in Horst aan de Maas wil meten en op basis van welke criteria, kwam er niet. Sonja van Giersbergen, raadslid voor de SP, deed de suggestie aan de hand om een referendum te houden, maar daar werd verder ook niet op ingegaan.

Woordvoerder Fonteyne merkte in haar verhaal in de gemeenteraad op dat de voordelen van een verplaatsing er telkens met de haren bijgesleept worden. En het onderzoek naar de verschillende locaties had maar één doel: de Dendronlocatie aanwijzen. De andere locaties kon je namelijk op voorhand al afwijzen...

De geluiden vanuit de andere fracties - met uitzondering van het CDA en de PvdA, die ronduit vóór verplaatsing van zwembad en sporthal zijn - waren toch wat kritischer dan wethouder Vostermans vooraf verwacht had. De VVD gaf kort, maar duidelijk aan mordicus tegen verplaatsing te zijn. D66, die bij de laatste verkiezingen met GroenLinks optrok en toen ook tegen verplaatsing van het zwembad was, zei nu vóór verplaatsing te zijn, mits het financieel haalbaar zou zijn. Raadslid Gubbels van D66/Groen Links probeerde het "gedraai" van standpunt nader toe te lichten: „D66 heeft zich vóór de gemeenteraadsverkiezingen inderdaad tegen verplaatsing uitgesproken. Maar tijdens coalitiebesprekingen moeten partijen nou eenmaal inleveren. Wij hebben dit punt tijdens de onderhandelingen laten varen. Dat is heel gebruikelijk in de politiek.” Om een opheldering gevraagd over zijn opmerking met betrekking tot de financiële haalbaarheid antwoorde Gubbels: „De locatie Dendron is niet slecht. Maar wellicht moeten we verplaatsing van bad en hal niet zo voortvarend oppakken. Onze gemeente loopt tegen financiële tegenvallers aan. Hierdoor is wat ons betreft alles weer mogelijk. We moeten keuzes maken en goed kijken naar nut en noodzaak van allerlei grote, dure projecten.”

Verbouwing Ook coalitiepartner Essentie wil zich verdiepen in de financiën, maar dan op een andere manier. „Zet alle kosten voor nieuwbouw en de verbouwing van de bestaande accommodaties naast elkaar, zodat we de juiste keuze kunnen maken.” Wat Essentie betreft, hoeven zwembad en sporthal ook niet allebei naar een nieuwe locatie als Dendron te verkassen. „Die combi hoeft niet per se.”

Al met al - zo zou je mogen concluderen - komen er toch wat scheurtjes in het eerder zo gesloten front van coalitiepartijen. Als Essentie en D66/Groen Links straks samen met de SP en VVD stemmen tégen verplaatsing, dan zijn de voorstanders van verplaatsing in de minderheid!

Bijlage: 

Betoog Aniet Fonteijne met betrekking tot locatiestudie.

Eindelijk is hij ook overstag, Bob Vostermans, wethouder van Horst aan de Maas! En dat na hard trekken door onder andere SP-raadslid Thijs Lenssen (zie eerder artikel op deze site van september 2018). Zaterdag 19 januari 2019 meldde Dagblad de Limburger dat B&W van Horst aan de Maas het eens is met Lenssen en het maar niets vindt dat Greenport volgebouwd wordt met logistieke bedrijven. Terwijl de afspraak is dat naast logistiek ook ruimte gereserveerd zou worden voor agribusiness en maakindustrie. Dat zijn bedrijven met werk dat veel beter past bij het eigen arbeiderspotentieel van Horst aan de Maas.

Drie jaar geleden heeft de Raad van Horst aan de Maas, inclusief de SP, ingestemd met plannen voor de invulling van Greenport, waar 200 miljoen overheidsgeld mee was gemoeid. De SP stemde in met die plannen, omdat er 11.000 tot 15.000 nieuwe banen voor de lokale bevolking zouden komen voor met name middelbaar en hoger opgeleiden, waardoor deze regio ook aantrekkelijk wordt voor mensen uit deze regio die nu voor hun studie massaal wegtrekken en niet meer terugkomen. Daarnaast zou een zogenaamd "kennislandschap" ontwikkeld worden voor onderzoekinstellingen en scholen, die ervoor zorgen dat bepaalde type bedrijven en soorten werkgelegenheid hier verder ontwikkeld kunnen worden. Bij dit alles zou gebouwd worden op de drie pijlers 'agribusiness', 'maakindustrie' en 'logistiek'.

Omdat er vanaf de start van de uitvoering van de plannen bijna alleen maar logistieke bedrijven kwamen, stelde Thijs Lenssen vragen aan wethouder Vostermans. Ondanks vele verzoeken van Thijs Lenssen kreeg de gemeenteraad steeds maar geen zicht op de ontwikkeling van de werkgelegenheid. Vorstermans erkende weliswaar dat de ontwikkeling niet goed waren, maar hij zou daar niets aan kunnen doen.Er werden ook wel cijfers verstrekt met betrekking tot het aantal banen, maar niet op het niveau van de banen en de herkomst van de mensen. Uit eigen onderzoek stelde SP'er Lenssen vast dat het in zeker meer dan driekwart van de gevallen gaat om laaggeschoolde arbeid, ingevuld door arbeidsmigranten. Er werd door de raad een werkgroep opgericht, die nader onderzoek ging doen en in gesprek ging met de kartrekker van de werving van bedrijven voor Greenport, Van Heugten. Deze stelde dat agro- en maakbedrijven geen interesse zouden hebben om zich hier te vestigen.

Tegelijkertijd komt de ontwikkeling van het kennislandschap maar moeizaam op gang en dat heeft nog maar beperkte werkgelegenheid opgeleverd. Grote spelers op het gebied van de maakindustrie en vooral de agro- en voedingsindustrie hebben inmiddels gekozen voor andere vestigingsplaatsen.

Gezien de opmerkingen van Van Heugten vroeg Lenssen zich af op basis waarvan toentertijd gekozen is voor de drie pijlers. Hij vroeg daarom namens de SP-fractie om inzage in de onderzoeken die als basis hebben gediend voor de plannen voor Greenport. Daaruit zou moeten blijken hoe men tot de veronderstelling is gekomen dat de maak- en agro-industrie behoefte hadden aan deze gronden. Of - zo vroeg Lenssen zich hardop af - "zijn we in het pak genaaid door de betrokken partijen?"

Zo'n twee jaar geleden is een raadsbrede motie aangenomen waarin de gemeenteraad wethouder Vostermans opriep om te zorgen voor een ‘brede kwalitatieve acquisitie van bedrijven’.  Maar tot voor kort is daar door de wethouder niets mee gedaan, volgens Lenssen. In ieder geval zijn er geen resultaten. Tot de raadsvergadering van 15 januari 2019. Toen meldde de wethouder dat hij 'al maanden' probeert actuele cijfers over de reeds bestaande bedrijven op Greenport te achterhalen. Tegen de raad zegt Vostermans: "Het is me een doorn in het oog dat ik die cijfers niet boven water krijg. Zelfs de provincie Limburg, toch de grootste aandeelhouder van Greenport, beschikt niet over de cijfers. Bedrijven op Greenport is al meerdere malen gevraagd om inzicht te geven in hun personeelsbestanden en het soort banen dat er zijn. Dat inzicht geven ze niet.” Hij zegt er niet bij dat hij al die jaren niet tegemoet gekomen is aan het verzoek van Lenssen, om de onderliggende onderzoeken aan de raad beschikbaar te stellen...

In oktober en november heeft de SP Horst aan de Maas een huis-aan-huis enquête gehouden bij de zogeheten seniorenwoningen in de gemeente. De vragen hadden betrekking op de levensloopbestendigheid, toewijzing aan de doelgroep en noodzakelijke aanpassingen. Daarnaast was het doel ook het peilen van de tevredenheid van de bewoners over deze woningen.

Aanleiding van het onderzoek was de aanname dat door de toenemende vergrijzing er sprake kan zijn van een groeiende behoefte aan woningen voor alleenstaanden en voornamelijk ouderen. Een eerder SP-onderzoek in Hegelsom heeft dit vermoeden bevestigd en heeft daarnaast laten zien dat bewoners ontzettend belang hechten aan een toewijzing alleen aan de doelgroep, voor een betere cohesie tussen de bewoners via het oppakken van gezamenlijke initiatieven op het gebied van dagbesteding en samenzijn. Het leek de SP goed om de situatie in de andere kernen ook te onderzoeken.

In totaal zijn er 380 enquêtes uitgezet en hiervan is 43% ingevuld en besproken. Met dit aantal is het duidelijk dat de uitspraken die de SP in haar aanbevelingen en conclusies doet representatief te noemen zijn. Uit de resultaten kwam naar voren dat weliswaar een groot deel van de bewoners tevreden is met hun woning, maar dat er wel aanpassingen gewenst zijn qua levensloopbestendigheid en duurzaamheid.

Het belangrijkste daarnaast is dat de bewoners het belangrijk vonden om te midden van andere senioren te wonen. Daarbij is het voor velen onduidelijk hoe de toewijzing van de woningen plaatsvindt. In ieder geval is duidelijk geworden dat er nogal wat woningen toegewezen worden aan arbeidsmigranten en andere doelgroepen dan "ouderen".

Door de senioren die deel namen aan de enquête werd aangegeven dat men het lastig vindt om naast buitenlandse mensen te wonen die de Nederlandse taal niet spreken, waardoor communicatie – en daarmee samenhangend begrip voor elkaar – bemoeilijkt wordt. Qua duurzaamheid werd de noodzaak aangegeven voor het aanbrengen van dubbele ramen, isolatie en een betere ventilatie. Ook zou er op diverse plekken extra buitenverlichting geplaatst moeten worden om een gevoel van onveiligheid weg te nemen bij de bewoners. Tot slot nog de constatering dat door Wonen Limburg (senioren)woningen verkocht worden. Dit terwijl de behoefte aan een enigszins aangepaste woning er wel degelijk is.

Aan het begin van het nieuwe jaar zal het rapport ook aangeboden worden aan de wethouder Wonen en Volkshuisvesting, Bob Vostermans en Woningcorporatie Wonen Limburg. Michael van Rengs, één van de schrijvers van het rapport, spreekt de hoop uit dat de aanbevelingen opgepakt worden door gemeente en woningcorporatie en dat ze er voor zorgen dat iedereen, maar met name de senioren, een duurzame en veilige plek hebben om te wonen in onze gemeente.

Voor het volledige rapport: zie bijlage.

Bijlage: 

Rapport onderzoek seniorenwoningen