Bewindspersonen moeten de macht krijgen om voor patiënten met acute psychische problemen met voorrang een behandelplek te regelen. Deze noodmaatregel is nodig, omdat de wachtlijsten voor jongeren en volwassenen zo lang zijn, dat mensen levensgevaar lijden. Dat zegt GroenLinks-leider Jesse Klaver in de aanloop van het debat vandaag in de Tweede Kamer over de GGZ (geestelijke gezondheidszorg).
Jesse Klaver: “De wachtlijsten voor mensen die psychische zorg nodig hebben zijn onmenselijk lang. Als banken omvallen, grijpt de minister in. Dan moeten we ook willen dat de minister of de staatssecretaris verantwoordelijkheid kan nemen, als mensen dreigen om te vallen.”
Niet de markt, maar de patiënt als uitgangspunt Staatssecretaris Blokhuis zei gisteren (dinsdag) dat hij wil ingrijpen wanneer GGZ-instellingen niet binnen een maand gespecialiseerde hulp bieden aan psychiatrische patiënten met complexe problemen. Met de noodmaatregel wil GroenLinks zorgen dat deze toezegging niet vrijblijvend is. Bovendien wil GroenLinks dat niet alleen staatssecretaris Blokhuis (GGZ) maar ook minister de Jonge (Jeugdzorg) van de maatregel gebruik kan maken.
Klaver: “De maatregel zorgt dat de bewindspersonen in de positie worden gebracht om mensen met de meest schrijnende zorgvraag niet over te laten aan de markt. Om te zorgen dat de overheid kan afdwingen dat het belang van de patiënt het uitgangspunt is.”
Minimaal 90.000 volwassenen wachten op psychische hulp via de GGZ (geestelijke gezondheidszorg). Hoeveel jongeren in de jeugdzorg op een wachtlijst staan weten we niet. Het ministerie geeft hier géén cijfers over.
Af van systeem waarin patiënten "onrendabel" zijn GroenLinks wil dat de minister en staatssecretaris doorzettingsmacht krijgen, zodat zij de impasse tussen zorgverzekeraars en instellingen kunnen doorbreken. Zodat de overheid weer zijn verantwoordelijkheid neemt.
Deze noodmaatregel is bedoeld als tijdelijke oplossing. Intussen moet worden gewerkt aan een beter systeem voor psychische zorg. Een systeem waarin de zorgvraag voor patiënten uitgangspunt wordt voor handelen, en waarin de overheid verantwoordelijkheid neemt, in plaats van die over te laten aan de markt.
Jesse Klaver: “We moeten af van een systeem waarin patiënten “onrendabel” kunnen zijn.”
Waarom 'doorzettingsmacht' nodig is Op dit moment stellen de staatssecretaris en minister zich op als observator van onze geestelijke gezondsheidszorg in plaats van regisseur. Wanneer mensen geen passende zorg kunnen krijgen en een beroep doen op de overheid worden zij terug verwezen naar het systeem van zorgverzekeraars en instellingen. Maar het is juist het systeem waar deze mensen in vastlopen.
Daarom is het nodig dat de staatssecretaris en minister "doorzettingsmacht" krijgen; zodat zij met hun vuist op tafel kunnen slaan als de markt er niet in slaagt om voldoende behandelplekkken te organiseren en financieren. Immers moet wat GroenLinks betreft niet geld het uitgangspunt zijn, maar de zorgvraag van mensen zelf.
Hoe het marktsysteem in de GGZ nu werkt en wat GroenLinks anders wil In de geestelijke gezondheidszorg hebben zorgverzekeraars een hoofdrol. Zij maken afspraken over budgetten en maximale behandeltermijnen met instellingen. Daardoor is het voor instellingen aantrekkelijker om mensen met een 'lichte' of voorspelbare zorgvraag te behandelen. De behandeling van meer complexe psychische problemen zijn kostbaar, minder voorspelbaar en minder aantrekkelijk om te behandelen. Deze marktprikkel is een van de oorzaken waarom juist de wachttijden bij ernstige of specialistische geestelijke gezondsheidszorg maanden, en soms zelfs jaren, duren. Deze marktprikkel is ook de reden dat veel gespecialiseerde instellingen afdelingen sluiten.
GroenLinks wil wegkomen van deze marktwerking, omdat we willen dat de zorgbehoefte van mensen centraal staat in plaats van het beschikbare budget. Wij willen dat de behandelaar bepaalt welke behandeling een patiënt nodig is en daar financiering voor aanvraagt, in plaats van de financiering het uitgangspunt te laten zijn.
Meer zorgpersoneel nodig Meer professionele behandelaars zijn nodig om de wachtlijsten tegen te gaan. Al eerder wist GroenLinks steun te krijgen om 7 miljoen euro extra te investeren in de GGZ om 100 extra GZ-psychologen op te leiden. Vandaag heeft GroenLinks opnieuw in het debat gepleit om structureel geld vrij te maken voor het opleiden van mensen.