Poliflw

GraverMaat: In Grave wilde een meerderheid van de gemeenteraad op korte termijn geen opiniepeiling houden ondanks de forse hoeveelheid verzoeken.

Het CDA meldde dat ze met een initiatiefvoorstel komen om op een later tijdstip alsnog een peiling te houden, gecombineerd met landelijke verkiezingen.

Door dit besluit van het CDA en de steun voor de daarbij behorende motie is de mogelijkheid om op de “sneltrein Land van Cuijk” te stappen verkeken.

De kans is groot dat Grave later “op hangende pootjes” alsnog om aansluiting gaat bedelen.

Hoe men binnen LPG over deze nieuwe ontwikkelingen aankijkt  is vooralsnog onbekend.

Het bestuursakkoord blijft spijkerhard overeind tot de volgende gemeenteraadsverkiezingen in 2022.

Dus geen besluiten in deze “regeerperiode” over de bestuurlijke toekomst van Grave!!

In het archief van onze website is terug te lezen na het intypen van Ben Litjens en Landerd dat Ben in het verleden regelmatig gepleit heeft om daarover met Landerd in gesprek te gaan.

Pragmatische Ben denkt over de bestuurlijke toekomst anders dan sommige leden binnen Keeerpunt 2010. Hij zit echter zonder last of ruggespraak in de gemeenteraad en kan daarom zijn eigen afwegingen maken.

In dit bericht plaats ik behalve het initiatief van het CDA zoals dat in de Arena verscheen ook het bericht van de Gelderlander journalist Herman Wissink die links en rechts zijn oor te luisteren legde in Landerd, Oss enz.

Ook een actueel bericht over de “race” die in Schaijk nog niet gelopen is!! Daar loopt een petitie om aan te sluiten bij Oss, die inmiddels al 1500 keer is ondertekent!!

Tenslotte treft u het verslag van de raadsvergadering aan gezien door de ogen van Freddy.

1. CDA komt met initiatiefvoorstel

In de raadsvergadering van 5 november vond er in de gemeenteraad van Grave een debat plaats over de herindelingkwestie. Het CDA, dat sinds de verkiezingen van vorig jaar pleitte voor een peiling voor een herindeling Cuijk-Grave-Mill (CGM), erkende dinsdag dat de zaken zijn veranderd en deze optie niet meer aan de orde is.

Fractievoorzitter Alex van Megen zei daar het volgende over: “De Graafse CDA-fractie is vóór herindeling en wil dat zoveel mogelijk inwoners zich uitspreken over de toekomst van de gemeente Grave.

Er dient een principevraag gesteld te worden of men vóór of tegen het behoud van de bestuurlijke zelfstandigheid is.

Over zowel de vraagstelling, die in onze ogen zuiver en zonder verschillende interpretaties gesteld moet worden, als ook het tijdspad en andere zaken dient samen in de raad te worden gesproken. Daarom komt het CDA met een initiatiefvoorstel.”

De Graafse CDA-fractie. V.l.n.r.: Roland Eijbersen, Alex van Megen en Jochem Jacobs.

Het CDA heeft altijd gepleit vóór een herindeling. De christendemocraten zien een halsoverkop uitgeschreven opiniepeiling echter niet zitten.

De partij vindt een hoge opkomst essentieel. Om de discussie over draagvlak te voorkomen en om een representatief beeld te krijgen. Dit is met een losse volksraadpleging niet gegarandeerd, stelt het CDA. Alex van Megen: “Dat blijkt niet alleen uit de opkomstcijfers van bijvoorbeeld Europese verkiezingen, maar ook uit de ervaringen met de herindelingsbijeenkomsten in de gemeenten Cuijk, Boxmeer en Sint Anthonis.

Voor ons zijn de Tweede-Kamerverkiezingen (uiterlijk 17 maart 2021, red.) het meest geschikte moment, maar daarover gaan we ook graag in gesprek met de andere politieke partijen. Het is cruciaal om een hoge opkomst te hebben. Daarnaast moeten wij het tempo bepalen en ons niet laten leiden door externe factoren. Een gedegen discussie over de vorming van een peiling is belangrijk, maar dat deze er moet komen, daar zijn we voor. Voor het CDA is het wezenlijk dat zoveel mogelijk mensen hun stem laten horen.”

Dóórvragen, duidelijkheid, draagvlak

Het CDA zegt lering te hebben getrokken uit de eerste opiniepeiling (bij de gemeenteraadsverkiezingen in 2018). Het draagvlak voor één gemeente Land van Cuijk bleek – met 23% – minimaal. Een meerderheid leek echter voorstander te zijn van een vorm van herindeling. Daar maakt het CDA zich nu dan ook hard voor. “In het geval van een overhaaste opiniepeiling, die de keuze beperkt tot ‘zelfstandigheid’ of ‘Land van Cuijk’, bestaat de kans dat voorstanders van de kleinere herindelingsvariant Cuijk-Grave-Mill de voorkeur geven aan zelfstandigheid en daarmee het pleit beslechten.

Dit is voor ons een horrorscenario. Het brede maatschappelijke debat moet leiden tot duidelijke vragen die leiden tot glasheldere keuzes. Deze keuzes worden geruime tijd voorbereid door uitgebreid het gesprek te zoeken met inwoners, dorps- en wijkraden, organisaties, instellingen, regiogemeenten enzovoorts. Dat gesprek is, naar de mening van de CDA-fractie, onvoldoende gevoerd. Er is veel onduidelijkheid over de werkelijke cijfers en feiten. Dit moet helder worden voordat je de kiezers naar de stembus vraagt.”

Initiatiefvoorstel

Het besluit dat de gemeenten Cuijk, Boxmeer en Sint Anthonis genomen hebben kwam volgens het CDA niet als donderslag bij heldere hemel. “Dit was al sinds de gemeenteraadsverkiezingen te verwachten. De kleinere herindelingsvariant (Cuijk-Grave-Mill & Sint Hubert) is definitief van de baan”, aldus de fractievoorzitter.

De CDA-fractie erkent dat een herindeling met Cuijk en Mill & Sint Hubert nu echt onmogelijk is en gaat met de LPG en de andere raadsfracties in gesprek over een initiatiefvoorstel dat in lijn ligt met de visie op een duurzame leefbaarheid en een maximale burgerparticipatie. “Dat er in elk geval teruggegaan wordt naar de burgers middels een peiling staat vast.”

Het CDA in Grave herhaalde dinsdagavond dat aansluiten bij Oss, Uden en Landerd bekeken moet worden. In de betrokken gemeenten wordt daar verschillend over gedacht.

HERMAN WISSINK journalist van de Gelderlander.

Niet aan de orde; niet nu; van harte welkom en praten kan altijd. Het zijn vier verschillende reacties uit Uden en Landerd (de toekomstige gemeente Maashorst per 1 januari 2022), en Oss op de gedachte van het CDA in Grave, voor een herindeling ook naar die gemeentes te kijken en niet alleen naar het Land van Cuijk.

Alex van Megen had er eerder dit jaar al hardop over nagedacht en herhaalde die optie dinsdagavond. Als er een opiniepeiling komt onder de Graafse bevolking, dan moet gevraagd worden óf de inwoners vinden dat de gemeente Grave zelfstandig moeten blijven.

En wordt gekozen voor fuseren met een andere gemeente, dan moet daarop de vraag volgen met welke gemeente dan gefuseerd moet worden. Met de nieuw te vormen gemeente Land van Cuijk (Boxmeer, Cuijk en Sint Anthonis), de nieuw te vormen gemeente Maashorst (Uden/Landerd) of Oss.

Joop van Orsouw van Beter Oss is verbaasd. ,,Dit is totaal nieuw. Raken Oss en Grave elkaar ergens? O ja, bij Herpen en Keent. Praten kan natuurlijk altijd”, zegt hij. ,

In Landerd reageert Jeroen van den Heuvel van Maashorst Vooruit ook verrast. ,,Dat is een optie waar nooit eerder naar gekeken is.” Logisch vindt hij een fusie van Grave met Maashorst niet.

Karin Francken van Jong Uden kijkt vooruit. ,,Nu moeten we eerst het proces richting de huidige fusie doorlopen. En wat daarna gebeurd? We sluiten niets uit.

Ruud Geerdes van Gewoon Uden is verheugd. ,,Grave past uitstekend bij ons. Laten we Grave nu meenemen in de fusieplannen. Als dat dan leidt tot uitstel van de huidige fusie, vind ik dat prima. Wij zijn voor opschaling. Maar dan wel onder de naam gemeente Uden.”

Door Arie de Kleijn van Democraten Schaijk 97 (DS 97)

Op 24 oktober heeft de gemeenteraad in meerderheid het herindelingsontwerp goedgekeurd. En de meerderheid heeft het voorstel verworpen om de inwoners de beslissende stem te geven. Zoiets heet dan een zogenaamd democratisch besluit.

Zogenaamd want daar is in feite niks democratisch aan is. Gewoon simpelweg de meerderheid die beslist. Een meerderheid die geen enkel oog of oor heeft voor die hele grote groep mensen die het hier helemaal niet mee eens is. Ruim 200 mensen uit Schaijk stonden buiten te demonstreren. Want daar is echte democratie voor bedoeld. De meerderheid beslist maar die houdt zwaar rekening met de opvatting en de mening van de inwoners. En natuurlijk is de gemeenteraad gekozen door de inwoners maar diezelfde inwoners hebben geen vrije hand gegeven om te besluiten zonder dat zij er nog iets over te zeggen hebben.

Jammer genoeg is nog steeds niet onderzocht of we er in Landerd en in Schaijk beter van worden. En er is geen enkele vergelijking gemaakt tussen Oss of Uden. En de politieke partijen die beloofd hadden dat de kiezers het laatste woord zouden krijgen, hebben hun keuteltje ingetrokken.

Referendum

DS97 heeft zijn best gedaan om de gemeenteraad nu al te laten besluiten een volksraadpleging te houden over de keuze tussen Oss of Uden. DS97 weet als Schaijkse partij natuurlijk dat er in Schaijk ook mensen zijn die een voorkeur hebben voor Uden maar zeker is in elk geval dat er heel veel inwoners een voorkeur hebben voor Oss. Binnen alle partijen in Schaijk en ook binnen DS97 zijn verschillende voorkeuren. Dat is geen enkel probleem omdat het weergeeft hoe er binnen Schaijk verschillend wordt gedacht. Maar het wordt wel een fors probleem nu de gemeenteraad de inwoners (voorlopig nog) niet de beslissende keuze wil geven. Nu legt een kleine groep mensen die voornamelijk zelf niet uit Schaijk afkomstig is haar wil op aan wat volgens ons de meerderheid in Schaijk uitmaakt. Maar of het echt de meerderheid is, weten we pas als er een referendum komt.

Niet voor niks hebben al bijna 1500 stemgerechtigde personen uit Schaijk de petitie getekend waarmee ze zeggen dat ze niet tevreden zijn over het herindelingsproces én dat ze voorkeur hebben voor Oss. Die grote groep kun je niet wegzetten met de leugen dat er bij de verkiezingen door de inwoners al een uitspraak is gedaan voor de richting van de herindeling. Je zou hoogstens kunnen zeggen dat met name door inwoners van Zeeland en misschien Reek in meerderheid gekozen is voor Uden. Maar in Schaijk was en is die meerderheid er naar alle waarschijnlijkheid niet.

Dus los van het feit dat de gemeenteraad is gekozen om besluiten te nemen, moet er bij de belangrijkste keuze van herindeling rekening worden gehouden met de stem van de inwoners.

Zienswijzen

Nu Gkomt de periode van indienen van zienswijzen. Inwoners vanuit Schaijk zullen de gemeenteraad zeker vragen de inwoners alsnog die beslissende keuze te geven. Inwoners vanuit Schaijk gaan massaal aangeven dat ze ontevreden zijn met het herindelingsproces en de huidige keuze. En ze gaan massaal op het gemeentehuis een verzoek ondertekenen waarin ze de gemeenteraad vragen om een referendum over de herindelingskeuze. Op 26 maart zal de gemeenteraad dan opnieuw een besluit moeten nemen. Daarna komen Provincie en Tweede Kamer nog die het finale oordeel zullen geven. Als we nu de inwoners niet de finale keuze geven, zullen we daar nog vele jaren de ellende van ondervinden. Jaren van tegenstellingen en onvrede. Dat moet de gekozen gemeenteraad niet willen.

Dus er is een slag verloren, maar de strijd gaat door en het is nog lang geen gelopen race.

Arie de Kleijn

4. Felle discussies tijdens Graafse

raadsvergadering. Meningen coalitie en

oppositie over herindeling blijven verdeeld.

GRAVE – Het Graafse stadhuis puilde afgelopen dinsdag uit met bezoekers die afkwamen op “hun” agendapunten die tijdens de raadsvergadering behandeld zouden worden. Met een reusachtig spandoek lieten ouders, werknemers en vrijwilligers weten dat ze de bieb op school graag wilden behouden. Op de eerste verdieping waren vooral voorstanders van een gemeentelijke herindeling te vinden. Immers, de bij supermarkten en op de markt opgehaalde handtekeningen voor een nieuwe opiniepeiling werden in de raadzaal door leden van de oppositie aan burgemeester Lex Roolvink aangeboden. Ruim 1100 handtekeningen. Tien procent van de kiesgerechtigden. Is leuk, maar niet voldoende.

Burgemeester Lex Roolvink, Astrid Bannink (LPG) en Alex van Megen (CDA).

Even ter herinnering.

In maart 2018 werden gemeenteraadsverkiezingen gehouden. Een mooie gelegenheid om de Graafse kiezer te peilen over zelfstandigheid, samengaan met Cuijk en Mill of samen met Cuijk, Mill, Boxmeer en Sint Anthonis één gemeente te vormen. 44% van de Gravenaren koos voor zelfstandigheid, 33% voor een samengaan met Cuijk en Mill en 23% voor één Land van Cuijk. Duidelijk. Zou je denken. De oppositie had een cursus creatief rekenen gevolgd en trok de conclusie dat de meerderheid voor een herindeling had gekozen. Maar zo werkt het natuurlijk niet in een democratie. En ook niet in het dagelijks leven. Laat je personeel kiezen uit een Bossche bol, een appel en een peer, hanteer dezelfde percentages als bij de opiniepeiling en zeg, na het bekijken van de uitslag: “De meeste mensen hebben voor fruit gekozen”. Ik vrees dat je als baas hier niet mee wegkomt.

Nieuwe opiniepeiling?

Marion Wierda (D66) mocht het spits afbijten: “We hebben een motie ingediend. Cuijk heeft besloten niet meer met ons mee te doen in CGM, dus de druk op Grave is groot om een definitief besluit te nemen”. In de motie werd gevraagd “Een opiniepeiling te houden onder de kiesgerechtigde inwoners van Grave over de vraag of de gemeente zelfstandig moet blijven of zich moet aansluiten bij de herindeling van de gemeenten in het Land van Cuijk”.

Alex van Megen (CDA) had zich vreselijk geërgerd aan de opmerkingen op social media dat hij zich verstopte. Een schimmenspel speelde. En dat “terwijl we weken tussen hoop en vrees leefden over leven of dood van een geliefd familielid”. Hij voelde niets voor een onmiddellijk naar de stembus roepen van de bevolking: “We willen zoveel mogelijk mensen bereiken. De opkomst moet eigenlijk 80% of hoger zijn. Daaraan moeten uitgebreide gesprekken met inwoners, dorps- en wijkraden, organisaties, instellingen, enz. aan voorafgaan, omdat je de zelfstandigheid van je gemeente slechts één keer opgeeft”.

Ook Ben Litjens (Keerpunt 2010) vond het een zaak van de burgers: “Ik ben een fel tegenstander van een “Groot-Boxmeer” maar ik wil wel een referendum met de opmerking dat minstens 50% van de kiesgerechtigden opkomt”.

Hennie Bongers (LLvCG): “Er is al veel geschreven in de pers en op social media. Het gaat niet om de vijf gemeenten, maar om de stem van onze inwoners”. Astrid Bannink (LPG): “Wat we alle 15 gemeen hebben is dat we het beste voor de inwoners willen. Er is twee jaar geleden al gekozen”.

Jacques van Geest (VPGrave) betichtte haar van holle frasen. Astrid Bannink: “Ik heb het ook over democratie. Negen raadsleden hebben vóór gestemd en 4 leden waren tegen”. In de motie van LPG en CDA werd uitgesproken dat “de inwoners van Escharen, Gassel, Grave en Velp, op basis van feiten en cijfers, door middel van een breed en uitvoerig maatschappelijk debat over de verschillende mogelijkheden) betrokken worden bij en goed geïnformeerd worden over de bestuurlijke toekomst van de gemeente Grave, alvorens zij zich daarover uitspreken op een moment waarop een zo hoog mogelijke opkomst gegarandeerd is”.

Rob Bannink (VVD) had zijn huiswerk goed gedaan. Hij herinnerde Jacques van Geest aan diens weigering, tot tweemaal toe, om een opiniepeiling te houden. Hennie Bongers hielp zijn oppositiegenoot: “Er was toen een verhitte discussie. Het was een andere tijd”. Ook Marion Wierda refereerde aan de veranderde tijd.

“Order. Order”

En daarna brak de verhitte discussie los. Voor een bomvolle tribune. Burgemeester/voorzitter Lex Roolvink had de handen vol om de persoonlijke aanvallen en de daarmee gepaard gaande emoties in goed banen te leiden. Omdat ook het publiek op de tribune meeleefde, moest hij zelfs, met stemverheffing en verwijzing naar de Britse collega van het Lagerhuis, de orde weer herstellen.

De coalitie bleef eensgezind bij haar standpunt van een peiling op een later, geschikt moment, de oppositie gaf geen millimeter toe en de stemming kon geen verrassing zijn. De motie van de oppositie (VPGrave, D66 en LLvCG) werd met 4-11 verworpen. De motie van LPG en CDA werd met 4-11 aangenomen (met de stemmen van LPG, CDA, VVD en Keerpunt 2010 vóór).

De andere punt van de agenda werden in verband met de tijd doorgeschoven naar dinsdag 12 november.

GraverMaat: In de Gelderlander trof ik dit ingezonden stuk aan van de fractievoorzitter en oud-wethouder Jacques van Geest aan.

Als lid van een oppositionele fractie schetst hij hoe de LPG met de zgn. “LPG doctrine” de agenda van college en raad bepaalt.

Hij schrijft o.a.: “Het is in Grave-stad waar de aanhangers van zelfstandigheid voor Grave te vinden zijn.

“Ik denk dat een peiling onder alle volwassen bewoners van Escharen, Gassel, Grave en Velp een grote meerderheid zou laten zien voor aansluiting bij de fusiegemeente.

Lid zijn van een oppositionele fractie in de Graafse gemeenteraad is hard werken en soms frustrerend. Dan moet je maar niet de politiek ingaan zou je zeggen, dat kan gebeuren en daar moet je tegen kunnen.

Maar in Grave ligt dat toch wat anders. Je verwacht dat raadsleden zich oriënteren op en verdiepen in dossiers om vervolgens de discussie aan te gaan. Niet in Grave. In Grave is er de LPG-doctrine.

De LPG bepaalt de agenda van college en raad, bepaalt haar standpunten ten aanzien van de dossiers, dwingt het CDA tot een volgzame rol en dicteert de te nemen besluiten.

Dodelijk voor de lokale democratie omdat een uitwisseling van argumenten niet meer aan de orde is. Het is de dictatuur van de macht. Geen dualisme, geen inbreng vanuit de oppositie. Belangrijke dossiers zoals de realisatie van sportpark Kranenhof en de bestuurlijke toekomst van Grave worden op deze manier gemonopoliseerd door een partij.

Bij de besluitvorming over het sportpark bleek gelukkig dat niet iedereen binnen de CDA-fractie zich laat intimideren. Eén lid van de fractie stemde tegen het collegevoorstel.

Nu richt zich de aandacht weer volledig op de bestuurlijke toekomst van Grave. En waar het bij het dossier Kranenhof nog ging om een prachtig plan dat helaas te veel geld kost, liggen de standpunten ten aanzien van de bestuurlijke toekomst van Grave muurvast.

In enkele punten wil ik duidelijk maken waarom ik vind dat Grave, met het door de meerderheid van de raad beleden standpunt dat Grave zelfstandig moet blijven, een volstrekt verkeerde keuze maakt. Die leidt ertoe dat de gemeente later alsnog met hangende pootjes komt vragen mee te mogen doen met een gemeente in het Land van Cuijk, of door de hogere overheid gedwongen wordt alsnog aan te sluiten.

De fuserende gemeentes Cuijk, Boxmeer en Sint Anthonis trekken het ambtelijk apparaat van CGM (Cuijk, Grave en Mill en Sint Hubert) leeg. Bij de nieuwe gemeente kunnen de ambtenaren meer verdienen en afwisselender werk doen. Bovendien is er duidelijkheid over de aansturing en werken de ambtenaren voor een gemeente. Voor Grave en Mill en Sint Hubert resteert weinig tot niets. Waar haal je zo snel nieuwe ambtenaren vandaan en hoe zit het met de dienstverlening?

De bestuurskracht in Grave laat nu al te wensen over. Wat als er geen ambtenaren meer zijn en het bestuur bovendien gedomineerd wordt door een partij?

Grave gaat financieel ten onder. De reserves raken uitgeput, de lopende rekening vertoont een groot tekort en de begroting 2020 lijkt niet sluitend te maken, anders dan door nog een keer een greep te doen in de reserves.

Het is in Grave-stad waar de aanhangers van zelfstandigheid voor Grave te vinden zijn. In de kerkdorpen is de overgrote meerderheid van de bevolking tegen. Ik denk dat een peiling onder alle volwassen bewoners van de gemeente op dit moment een grote meerderheid zou laten zien voor aansluiting bij de fusiegemeente.

De Graafse oppositiepartijen houden op 2 oktober een discussiebijeenkomst over de bestuurlijke toekomst van Grave in gebouw De Viersprong in Gassel, aanvang 20.00 uur.

Nieuw sportpark De Kranenhof voor EGS is een feit.

Eigenlijk was, op Ben Litjens na, iedereen het er over eens, dat het plan voor het nieuwe sportpark in Grave goed was. Een mooi plan, waar vrijwilligers, het Graafs college, onder leiding van Rick Joosten (foto), wethouder van sport en financiën, samen met zijn ambtenaren, hard aan gewerkt hebben. Het volledig energie-neutrale juweeltje zal een voorbeeld voor heel Nederland kunnen zijn. Aan zo’n geweldig project hangt natuurlijk een prijskaartje. Ruim vier miljoen euro voor de gemeente Grave. Dat bedrag wordt gehaald door de subsidie voor de verenigingen die voor veertig jaar is is gereserveerd, in één keer uit te betalen. Naast de drie voetbalclubs Estria, GVV’57 en SCV’58 zal ook de Graafse Hockeyclub van het complex gebruikmaken.

Wethouder Rick Joosten vertelde vorige week in de Arena dat er ook ruimte is voor de senioren door het Walking Football een plek te geven. Ook aan mensen met een beperking is gedacht. Het G-voetbal krijgt er alle ruimte. Daarnaast is er voor niet-clubgebonden sporters de gelegenheid om de conditie op peil te brengen/houden in de skills-garden. Kortom, een plan om “U” tegen te zeggen.

Reacties uit de raad

Afgelopen maandagavond was de Graafse raad aan zet om de grote knoop eindelijk door te hakken. In de raadsvergadering van februari was het voorstel al aan de orde gekomen. Diverse raadsleden kwamen toen met een aantal voorwaarden, waaraan voldaan moest worden, wilden zij zich achter het plan kunnen scharen. “Aan die voorwaarden hebben wij inmiddels voldaan”, meldde de wethouder vorige week.

Op de publieke tribune hadden zich vele EGS-leden verzameld. Ook in de gangruimte was het vol. De jeugd was rijkelijk vertegenwoordigd. Helaas voor de allerjongsten duurden de normale eerste agendapunten langer dan verwacht en bleek het al bedtijd te zijn, vooraleer met het finale debat werd begonnen.

Bij het Spreekrecht had grondlegger van dit plan, Jan Nuijen, zeven jaar geleden , als voorzitter van de jeugdafdeling van GVV’57, al de voorgeschiedenis uit de doeken gedaan. Een verhaal dat getuigde van clubliefde die opgeofferd wordt voor een zekere toekomst. Jan zag toen al in dat niet alle jeugdteams gevuld konden worden en jongens en meisjes steeds minder met leeftijdgenoten en op eigen niveau konden spelen. Na zeven jaar hard werken in de werkgroep was het grote moment nu dichtbij.

Het plan was geweldig. De complimenten aan werkroep, college en vrijwilligers vlogen over tafel. Maar. De financiën. Ben Litjens (Keerpunt 2010): “De toekomst? Ik zou er maar niet op vertrouwen”. Toen hij de heer Baaijens als deskundige in zijn toespraak aanhaalde, werd er op de publieke tribune gelachen. Ook VPGrave, bij monde van Jacques van Geest, zag het financieel niet zitten: “Als het niet lukt is de gemeente de klos. Een burgerinitiatief? Dat is het niet”. Hennie Bongers (LLvC) was heel wat positiever over de toekomst: “Het plan heeft acceptabele risico’s. Dankzij de stuurgroep en een beter plan”. Hij had nog verder gedacht: “Goede voorzieningen zijn goed voor de gemeente Grave. Aantrekkelijk voor eventuele nieuwe inwoners”. Marion Wierda (D66) vond het ook een mooi initiatief: “Complimenten waarmee het amendement van februari is uitgevoerd”. Over de financiële risico’s bleven haar zorgen: “Er blijven onzekerheden. Bij het Waarborgfonds, over de sponsoring en de zelfwerkzaamheid van de vereniging. Al met al een lastig dilemma. Je neemt nogal wat op je”. Ze besloot toch tegen te stemmen.

Alex van Megen (CDA) had het zichtbaar moeilijk dat zijn partijgenoot Roland Eijbersen tegen zou stemmen: “We hebben hier te maken met een Gordiaanse knoop. Dit kan alleen maar opgelost worden door die knoop door te hakken”. Hij was verder vol lof over het plan: “Een voorbeeld voor het hele land. Een levensvatbare jeugdafdeling. Ik sta daar achter. De financiën moeten we goed uitleggen aan de buitenwacht. De risico’s vind ik aanvaardbaar”. Rob Bannink speelde mooi in op de actualiteit: “Morgen is het D-Day. Vanavond is het V-Day. Voor alle vrijwilligers die er zo lang aan hebben gewerkt”. Ronald Eijbersen (CDA) wilde zijn tegenstem nog even uitleggen: “Als er iets omvalt dan gaan de onkosten naar de gemeente”. Astrid Bannink (LPG): “Geen negativiteit vanavond. Alle kaarten liggen op tafel. Bedankt wethouder Joosten, ambtenaren en vrijwilligers. Laten we unaniem “ja” stemmen, voor de mensen die zich al jaren inzetten”.

Die wens van Astrid kwam overigens niet helemaal uit. Het raadsvoorstel werd met 8 stemmen vóór en 5 stemmen tegen aangenomen. De spa kan de grond in.

De coalitie had geen behoefte om een start te maken met het integriteitsdebat. Jammer.

Foto: Ed van Alem; www.degelderlander.nl/maasland

‘Ik heb de deur niet dichtgegooid’

Jacques Leurs stapt uit CDA en gaat verder onder eigen naam

Door redactie Graafsche Courant

Jacques Leurs stapt met onmiddellijke ingang uit de CDA fractie. Het voormalig CDA fractielid besliste hiertoe nadat de fractie hem gevraagd had zijn zetel in te leveren. Afgelopen dinsdag maakte de Gravenaar bekend de zetel zelf te willen behouden om het komende jaar als eenmanspartij ‘Jacques Leurs’ verder te gaan.

De CDA fractie vroeg Jacques Leurs in januari zijn zetel af te geven. Naar oordeel van zijn collega’s zou Leurs te solistisch opereren wat uiteindelijk leidde tot een vertrouwensbreuk. Het voormalig CDA-fractielid weigert echter de handdoek in de ring te gooien en stelt zijn zetel niet ter beschikking. ,,Volgens de grondwet mag ik in de raad blijven zitten als eenmanspartij. Ik ben gekozen door de burgers en dat mandaat stelt mij in staat om alleen verder te gaan. Daar maak ik graag gebruik van”, zegt hij.

Onder de gelijknamige naam neemt Jacques Leurs met onmiddellijke ingang zitting in de gemeenteraad. De politicus wil niet achterom kijken en het laatste jaar van de raadsperiode (in maart 2010 zijn de volgende gemeenteraadsverkiezingen, red.) doen waarvoor hij in de politiek is gegaan. ,,Ik sluit me aan noch bij de coalitie noch bij de oppositie. Ik sluit me aan bij het programma van de meerderheid van de gemeenteraad. Morgen gaan de politieke spelletjes gewoon door, daar ben ik me bewust van, maar ik doe er niet meer aan me”, vervolgt hij.

Een wrange nasmaak aan het gebeuren wil hij dan ook zo snel mogelijk wegspoelen. ,,Ik kan vier gebeurtenissen bedenken waarin ik afwijkend gedrag heb vertoond ten opzichte van mijn voormalig fractiegenoten. De eerste aanleiding voor mijn gedwongen afscheid was mijn opmerking over het MKB-rapport dat uitwees dat de waardering van de relatie ondernemend Grave met de Gemeente er slecht vanaf komt in Brabant. Daarnaast had ik niks mogen zeggen over Litjens rond de ramenlappenaffaire. Wat men niet weet is dat ik juist heb meegeholpen om beide partijen dichter bij elkaar te brengen. Het gewraakte bord is al verdwenen. Vervolgens heb ik na het vertrek van wethouder Jacques van Geest een stemverklaring afgelegd, die niet in de smaak viel bij het CDA en onlangs is de affaire Koevoets in het daglicht gekomen. Daar had ik blijkbaar ook niks over mogen zeggen.

Maar weet je? Toen ik raadslid werd heb ik een eed afgelegd dat ik zonder last of ruggespraak zou handelen. Volgens mijn geweten heb ik dan ook niks misgedaan”, zegt hij.

,,Nogmaals: Ik heb de deur niet dichtgegooid. Dat heeft de fractie gedaan. Onder deze omstandigheden ga ik niet terug. Hoewel ik vertrouwen blijf hebben in CDA-vice voorzitter Alex van Megen en enkele andere bestuursleden, denk ik niet dat ik nog deze koers wil varen. Ik ga mijn eigen weg en wil een streep onder de affaire zetten en gauw aan de slag. Ik wil het vertrouwen van de burger weer terugwinnen door eerlijke en goede politiek te bedrijven”, aldus Jacques Leurs. “De kloof tussen de politiek en de burgers wordt door deze en andere affaires alleen maar groter en dat betreur ik ten zeerste.”

Fel integriteitsdebat in Graafse raad.

strong>Freddy Kloot’e (de nieuwe raadscorrespondent van de Graafsche Courant)

De emoties laaiden even fel op bij het door Jacques Leurs aangevraagde debat over integriteit van Graafse raadsleden. Vooral Peter Hendriks (VVD) trok fel van leer. De integriteitscode zoals die in 2007 door de raad is vastgesteld, behoeft geen uitbreiding. Zo besliste de raad.

Nadat Jacques Leurs had verteld dat hij dinsdagochtend door zijn CDA-fractie eruit was gezet en als zelfstandige fractie verder ging, kwam de mede door de SP en PvdA ondertekende motie over uitbreiding van de in 2007 door de raad bepaalde integriteitscode ter tafel.

Het CDA, bij monde van Ben Peters reageerde boos: “We dachten hier voor een debat over integriteit te zijn. Leurs verbindt zijn politieke toekomst aan dit punt. We vinden dit een zeer twijfelachtig uitgangspunt.”

Het CDA vond de motie overbodig, want de code van de Vereniging Nederlandse Gemeenten kan goed als uitgangspunt dienen. Kamps (PvdA) reageerde met de opmerking dat het CDA zich meer op de inhoud moest richten. Peters:”Ik vind de motie grievend en aanmatigend.”

Toen kreeg Peter Hendriks (VVD) het woord:”Wij zijn stomverbaasd! Leurs heeft om dit debat gevraagd. Hij zou zijn lidmaatschap van de Raad daar van af laten hangen. Hij begon met zijn besluit om alleen verder te gaan! Wij doen niet mee aan dit achteruitkijken. er is nog veel te doen in Grave.”

Nadat Leurs had gezegd dat zijn punten betreffende de integriteit na overleg met deskundigen tot stand was gekomen, en dat die punten ook voor het ambtelijk apparaat zouden moeten gelden greep de burgemeester in: “Er komt een nieuwe code voor ambtenaren. Ook zij moeten de eed of belofte afleggen.”

Uiteindelijk kwam er van het integriteitsdebat weinig terecht. Verdere pogingen van de PvdA, SP en Jacques Leurs mochten niet baten. De motie werd uiteindelijk met vijf stemmen voor en acht stemmen tegen verworpen.

Verklaring 1: Al of niet aanblijven als gemeenteraadslid.

Ik voel me gehouden om door te gaan met mijn raadslidmaatschap omdat ik me daar verplicht toe voel tegenover mijn electoraat.

Ik laat mijn kiezers niet in de steek en de vele positieve reacties de afgelopen dagen via e-mails, telefoontjes, gesprekken en brieven hebben mij daarin gesterkt.

Ik ben erg teleurgesteld in de CDA fractie en bestuur.

Al tien jaar lang ben ik bijna dagelijks met het CDA gedachtegoed bezig en afwijkende meningen moeten binnen een partij kunnen en ook moet er ruimte voor discussie in de fractie blijven.

Vandaag nog kreeg ik, als voormalig campagneleider, het CDA Handboek gemeenteprogram voor de gemeenteraadverkiezingen onder ogen.

“Respectvol samenleven in een sterke gemeente” luidt het motto.

Ik zou daar nog aan toe willen voegen: integer.

Ik zal het werken aan CDA programma, CDA campagne enz. zeker missen.

Ik overweeg ernstig om me nog zeker 5 jaar voor de Graafse zaak in te blijven

zetten.

Als we alle krachten samenbundelen komt Grave geheid op de kaart want het goud ligt op straat in onze historische binnenstad en prachtig buitengebied.

Laten we alle zaken zo voortvarend aanpakken zoals de WMO; samen met andere gemeenten.

Brandweer, P&O, ICT, ISD, veiligheid, belastingen, economie, recreatie, toerisme, ruimtelijke ordening en andere taken moeten we met andere gemeenten aanpakken.

Dit is echter wel een opmaak tot een gemeentelijke herindeling omdat de democratische controle van de gemeenteraad weggesaneerd wordt en controle en sturing veel lastiger worden.

We moeten wel eerst orde op zaken stellen in eigen huis en daarom vanavond een eerste debat over het gewenste integriteitniveau van raadsleden voeren.

Later moeten we afspraken maken over de integriteit van het ambtelijk apparaat en het college na eerst daarover met elkaar gediscussieerd te hebben met behulp van VNG uitgaven en de instituten Organisatie, Bureau Integriteits-bevordering Openbare Sector (BIOS) en Bureau Integriteit BV, een initiatief van de VNG (BING).

Deze laatste instanties houden zich landelijk bezig met integriteitszaken.

Verklaring 2: Stemverklaring, afgelegd tijdens de raadsvergadering van 16 december 2008 bij het agendapunt vacature wethouder Jacques van Geest.

De tijd is aangebroken om motivering te geven op de destijds door mij afgegeven stemverklaring nu deze kennelijk (voor een groot deel) aanleiding is geweest voor het CDA om mij uit hun fractie te zetten.

Toen ik deze stemverklaring afgaf wist ik reeds van de handel en wandel van een van de leden van de fractie met wie het CDA in zee wilde gaan in de coalitie.

Mij was ook duidelijk dat binnen het CDA ook die wetenschap bestond van deze handel en wandel en het behoeft weinig betoog dat ik ernstige bezwaren koesterde met betrekking tot deze samenwerking.

Ik wilde echter geen spelbreker zijn reden waarom ik mijn stemverklaring heb afgegeven om duidelijk te maken dat ik het niet eens ben geweest met deze samenwerking op dat punt.

Ik vond het toen niet raadzaam om daarop uitvoerig in te gaan omdat ik alleen maar over vertrouwelijke informatie beschikte. Echter thans is die handel en wandel openbaar en kan ik er dus met een gerust hart naar verwijzen.

Verklaring 3:

debat integriteit raad en college;

aankondiging motie; ondersteund door PvdA en SP.

Raadsleden hebben een voorbeeldfunctie voor de lokale samenleving.

Deze dienen zich daarom ook dienovereenkomstig te gedragen.

Dat moet constant bewaakt worden gezien de ontwikkelingen uit het recente verleden.

Jaarlijks moet er een debat gehouden worden over integriteit van bestuurders, raadsleden en collegeleden, en het ambtelijk apparaat.

Eerlijke en tijdige informatie is essentieel om te kunnen besturen en te controleren.

Ik wil het debat nu verder toespitsen op de motie die ingediend wordt door mij, de PvdA en de SP.

Motie integriteit; onbesproken gedrag enz.

Naar aanleiding van agendapunt van de raad over integriteit

De raad van de gemeente Grave in vergadering bijeen d.d. 3 februari 2009.

Onderwerp:

Integer en onbesproken gedrag van raadsleden en collegeleden.

Deze motie moet gezien worden als een verdere uitwerking van de vastgestelde integriteitscode van 13 november 2007. Deze integriteitscode bevat gedragsregels voor bestuurders van de gemeente Grave. De vastgestelde integriteitscode moet gezien worden als een “praatstuk”. Regelmatig moet de raad in discussie gaan over het vraagstuk integriteit. Bestuurders van Grave moeten elkaar kunnen en willen aanspreken op niet integer handelen.

De leden van PvdA, SP, en dhr. Leurs,

Gehoord de beraadslaging,

Spreken de behoefte uit dat leden van de raad van Grave en leden van het college van Grave integer en van een onbesproken gedrag moeten zijn.

Bij het “niet van onbesproken gedrag zijn” moet gedacht worden aan:

• Het veroordeeld zijn door een gerechtelijke instantie;

• Transacties die zijn aangegaan ter zake van een als misdrijf strafbaar

gesteld feit;

• Bekend zijn bij de politie/justitie vanwege openbare dronkenschap;

• Bekend zijn bij de politie/justitie vanwege veelvuldige

verkeersovertredingen (aso-gedrag in het verkeer);

• Betrokken zijn geweest bij geweldadige acties;

• Bekend zijn bij de politie/justitie vanwege vernielingen van eigendommen van

derden;

• Bekend zijn bij de politie/justitie vanwege overige overtredingen, delicten

en misdrijven;

• Verdacht zijn van corruptie;

• Etc.

Daarnaast vinden wij dat bestuurders integer moeten handelen als het gaat om:

• Het door bestuurders behartigen van individuele belangen versus het

collectieve belang (het collectieve belang van de gemeente weegt veel

zwaarder);

• Bijzonder positie van een bestuurder. Een bestuurder beschikt over veel meer

informatie dan de gemiddelde inwoner (geen misbruik van voorkennis);

• Individueel belang van bestuurder (niet deelnemen aan besluitvorming en

stemming);

• Middellijk belang/nevenfuncties. Lidmaatschap/bestuurder van organisaties en

verenigingen ( open en transparant hierover zijn naar collega bestuurders);

• Familiebanden en kennissen ( als een kwestie van een familielid/kennis

onderwerp is van besluitvorming dan niet deelnemen aan besluitvorming en

stemming );

• Schending van de geheimhouding ( informatie vanuit een besloten

raadsvergadering naar buiten brengen);

• De aanwezigheid van bestuurders bij raadsvergaderingen. Veelvuldig afwezig

zijn kan niet geaccepteerd worden.

• Belangenverstrengeling/(onverenigbare functies (bestuurders moeten dit

ongedaan maken)

Wij vinden ook dat ambtenaren de eed/ belofte moeten afleggen en een integriteitscode moeten onderschrijven.

Tot slot merken wij op dat juist bij bestuurders sprake moet zijn van voorbeeldgedrag.

en gaat over tot de orde van de dag.

Ondertekening, naam en datum: 03-02-2009 Beumer, Kamps, Stoffer, Terbeke en Leurs

De motie is verworpen in de vergadering van …03-02-2009……..

Stemverhouding:

Voor……PvdA, SP en Jacques Leurs…………(5)………………..

Tegen…CDA, VVD en LPG…………(8)…………………

GraverMaat:

De Gelderlander en de ARENA schrijven  het volgende over de raadsvergadering                                           waarover ik verderop meer schrijf:

Een opiniepeiling onder de inwoners van Grave met de vraag wel of geen gemeentelijke herindeling gaat niet door. De geplande peiling voor 23 mei, gelijk met de Europese verkiezingen, heeft volgens de gemeenteraad nu geen zin.

De gemeenteraad van Cuijk is immers inmiddels de weg ingeslagen naar een fusie met Boxmeer en Sint Anthonis. “Hierdoor is de optie om te komen tot een herindeling van Gave met Cuijk en Mill nagenoeg van de baan”, concluderen de twee coalitiepartijen CDA en LPG in een gezamenlijke verklaring.

“Deze beslissing van Cuijk heeft er toe geleid dat we vooralsnog geen opiniepeiling onder de inwoners met de vraag “zelfstandig blijven of een herindeling met Cuijk en Mill” overwegen.

Maar de twee partijen houden zich vast aan een strohalm. “Zolang in Cuijk nog geen onomkeerbare beslissing is genomen, volgen wij de ontwikkelingen nauwgezet en laten we de deur voor de gemeente Cuijk open staan”. De meerderheid van de gemeenteraad in Mill staat ook op dat standpunt.

In een eerdere opiniepeiling had ruim 42 procent aangegeven voor een zelfstandige gemeente Grave te zijn. Maar 56,2 % was voor een andere vorm van gemeentelijke herindeling: 22,9 % voor een gemeente Land van Cuijk en   33,3 % voor een fusie met Mill en Cuijk.

In een onlangs gehouden onderzoek door PriceWaterhouseCoopers wordt geconcludeerd dat Grave zelfstandig zou kunnen blijven, maar dat in dat geval ambtelijke taken moeten worden ingehuurd. Nu heeft Grave een ambtelijk apparaat samen met Mill en Cuijk. Of dat in stand blijft is onzeker.

Enkele reacties op de website van de Gelderlander:

Een opiniepeiling onder de bevolking is niet nodig. De provincie beslist straks toch wel voor Grave. En maar goed ook. Weg met dat wanbestuur.

Dit is natuurlijk onzin. Ze kunnen prima een peiling houden met als keuze: (1) Zelfstandig blijven of (2) Meegaan in herindeling met Cuijk. Het lijkt er eerder op dat de coalitiepartijen in Grave bang zijn voor de uitkomst van zo’n stemming. Zeker omdat er de vorige keer al een meerderheid was voor herindeling.

En de opiniepeiling om te herindelen binnen het Land van Cuijk, dat durft men niet aan?

Dat wordt dan wachten tegen beter weten in. In Cuijk gaan ze echt niet meer veranderen, de keuze is echt gemaakt. Cuijk gaat terecht voor een gemeente Land van Cuijk. Het wordt tijd, in het belang van de inwoners van Grave en ook die van Mill dat de provincie ingrijpt. Dat plattelands geneuzel over zelfstandig willen blijven is niet meer van deze tijd. Politici die die zelfstandigheid wel promoten, hebben alleen hun eigen belang voor ogen. Hoe kleiner de gemeente hoe kleiner  de kans dat ze nog eens wethouder kunnen worden.

De Arena schrijft het volgende:

De bestuurlijke toekomst van Grave

LPG en CDA Grave bevriezen herindelingsplannen.

In het bestuursakkoord hebben de Lokale Partij Grave (LPG) en het CDA aangegeven hoe zij de bestuurlijke toekomst van Grave zien. Naast zelfstandigheid was er een voorkeur voor een samengaan met de gemeente Cuijk en Mill & Sint Hubert. Door de vergaande plannen van het Cuijkse gemeentebestuur om samen te gaan met Boxmeer en Sint Anthonis zien de Graafse partijen er momenteel weinig heil in om actief met deze optie aan de slag te gaan. Daarom zetten zij de plannen voorlopig in de ijskast.

Bij de gehouden opiniepeiling gaf 42,3 procent van de inwoners van de gemeente Grave aan zelfstandig te willen blijven. Bij deze peiling was er een minderheid voor herindeling naar één Land van Cuijk (22,9 procent), waardoor deze herindeling voor LPG en CDA geen optie is. Aan een herindeling met de gemeente Cuijk en Mill & SintHubert gaf één op de drie inwoners de voorkeur. Op basis van deze uitslag heeft de coalitie opdracht gegeven om nader te onderzoeken welke van deze twee opties (zelfstandig blijven of herindeling met Cuijk en Mill & Sint Hubert) het beste is voor de inwoners van de gemeente Grave.

‘Zelfstandigheid haalbaar’

PricewaterhouseCoopers heeft het onderzoek uitgevoerd. Het rapport is recent gepubliceerd. “De conclusies van dit rapport laten zien dat de variant waarbij de gemeente Grave bestuurlijk zelfstandig blijft en ambtelijke taken inhuurt haalbaar blijft”, stellen LPG en CDA Grave in een persbericht. “Op dezelfde manier zoals we nu al samenwerken met Cuijk en Mill & Sint Hubert. Daarnaast werken we (net als alle andere gemeenten) op vele vlakken al langere tijd samen met andere gemeenten zoals op het gebied van veiligheid, het sociaal domein, de omgevingsdienst, enzovoorts. De ambtelijke organisatie CGM, waar we onze ambtelijke taken inhuren, is na vijf jaar gegroeid tot een organisatie waar de kwaliteit van de dienstverlening succesvol op peil is gebracht.”

Andere koers

De gemeente Cuijk besloot begin april om te investeren in een traject dat kan leiden tot een herindeling met de gemeente Boxmeer en Sint Anthonis. “Hierdoor is de optie voor hen om te komen tot een herindeling met ons en Mill en Sint Hubert nagenoeg van de baan”, beweren LPG en CDA. “Zolang hier nog geen onomkeerbare beslissing over is genomen, blijven wij deze ontwikkelingen nauwgezet volgen. De deur voor de gemeente Cuijk laten we openstaan door met hen in gesprek te blijven.”

Welke gevolgen de beslissing van de gemeente Cuijk heeft voor de ambtelijke werkorganisatie is nu niet te overzien. “Feit is dat het uitstappen van Cuijk uit de gezamenlijke organisatie niet zonder financiële gevolgen voor deze gemeente zal zijn”, schrijven LPG en CDA.

Bestuurlijke toekomst

De koers van Cuijk heeft ertoe geleid dat de LPG en het CDA voorlopig geen peiling wil houden onder de eigen inwoners over zelfstandigheid versus een herindeling met Cuijk en Mill & Sint Hubert. “Deze raadpleging zetten wij ‘on hold’ en zetten we in op het moment dat alle keuzes in beeld zijn”, lichten de partijen toe. “In de tussentijd blijven we ons focussen op onze eigen gemeente Grave. We vinden dat we onze energie en de beschikbare middelen beter aan onze mooie gemeente kunnen besteden dan aan verdere onderzoeken en procedures. Wij zullen er dan ook alles aan doen om de inwoners op basis van feiten en inhoudelijke gegevens te informeren over de bestuurlijke toekomst van onze gemeente. Uitgangspunt voor ons daarbij is dat we met met hen steeds de afweging maken wat het beste is voor de inwoners van Escharen, Gassel, Grave en Velp.”

Raadsvergadering Grave over nieuw Rapport

GRAVE – Op verzoek van oppositiepartijen VPGrave, LLvC en D66 werd afgelopen dinsdag een extra raadsvergadering belegd. Reden was het verschijnen van alweer een nieuw rapport over de bestuurlijke toekomst van Grave.

Kort gezegd bestaat die toekomst voor de coalitiepartijen uit een zelfstandige gemeente Grave en voor de oppositie uit een herindeling met de andere vier gemeenten van het Land van Cuijk.

Burgemeester Lex Roolvink was ziek en het voorzitterschap werd waargenomen door Rob Bannink. Hij deed dat uitstekend. De vergadering startte moeizaam op. Niemand had zin om als eerste het woord te voeren. Normaal is het dat de aanvragers met de eerste termijn beginnen. Astrid Bannink maakte aan alle onwilligheid een einde en startte de beraadslagingen.

Marion Wierda.

Astrid Bannink (LPG): “In het bestuursakkoord hebben we ons standpunt vastgesteld. Een zelfstandig Grave is haalbaar. Op vele zaken werken we samen, zoals bij het CGM. Maar Cuijk is het traject begonnen met Boxmeer en Sint Anthonis. We blijven dat volgen en de deur blijft open. Die beslissing van Cuijk heeft er wel voor gezorgd dat we nog geen raadpleging gaan houden. Die zetten we “on hold”. (Zie het persbericht elders in Arena).

Ben Litjens (Keerpunt 2010) heeft het helemaal gehad met Cuijk: “Er is sprake van een waanvoorstelling. Natuurlijk is er een bestuurlijke toekomst. We hebben flinke bestuurskracht. Een vorige burgemeester en twee wethouders zijn naar grote gemeentes vertrokken. CGM is een grotere instantie. Dat kost alleen maar veel geld. We moeten Grave in stand houden. Onze kennis van toerisme en recreatie is groot. We hebben kennis van een mooie natuur. Grave heeft aandacht voor de lokale mens. Een grotere gemeente heeft meer onverschilligheid voor haar inwoners. Cuijk heeft haar trouwe partner de rug toegekeerd. Ik ben vóór zelfstandigheid. De mensen in Grave moeten dat zelf bepalen”.

De voorzitter van zijn politieke partij zal om deze woorden beslist niet kunnen lachen.

Alex van Megen (CDA): “Ik heb gemerkt dat over de bestuurlijke toekomst met emoties gesproken wordt. Maar hoe is het met het draagvlak onder de bevolking? Die gaat verder dan de leden van de raden. En hier wringt de schoen. Vorig jaar is duidelijk gebleken dat 3/4 van de bevolking een fusie met vijf gemeenten niet ziet zitten. Voor een tweede peiling wilden we naast de zelfstandigheid de samenstelling met Cuijk en Mill onderzoeken. Maar Cuijk wilde vóór de zomervakantie al een onderzoek. Cuijk heeft het antwoord niet afgewacht. Vanwaar die haast? Als CDA hebben we de mening van de kiezer gerespecteerd, maar Cuijk maakt het ons lastig. Het gaat Cuijk meer om de macht dan om de mensen. Onze prioriteit ligt bij de inwoners van Grave”.

Oppositie

Hennie Bongers (LLvC): “Of we hier nou zo blij van worden? Speel je het spel en zit je aan de knoppen, of word je een speelbal? Het is niet eenvoudig. Zie maar naar Cuijk. En naar onszelf. We hebben tijd gekocht. Een effectief middel om maar geen partij te moeten kiezen die je niet uitkomt. Hoe lang kun je dit nog voor je uitschuiven? Volgens het laatste rapport hebben we een hoge kwetsbaarheid en is er sprake van een slechte bestuurlijke kwaliteit. Van Megen heeft een eenzijdig verhaal en de LPG wil alleen maar een zelfstandig Grave”.

Marion Wierda (D66): “Het nieuwe rapport van PWC is een goed doortimmerd rapport. Met zelfstandigheid gaan we achteruit, met uitbesteding van het ambtelijk apparaat blijven we op de plaats staan en een fusie met CGM geeft een stapje vooruit. Dus lijkt het erop dat we voor CGM moeten gaan. Maar dat kan niet meer”. Marion Wierda had het ook over een niveausprong bestuurskracht: “Daarvoor is een maximale bestuurlijke invloed voor nodig. Als grote gemeente ben je een grotere speler in gemeenschappelijke regelingen. De optie LvC komt dan het dichtst in de buurt”.

Jacques van Geest (VPGrave): “Ik sluit me aan bij Wierda en Bongers. Wil je iets kunnen uitrichten dan moet je de gelederen sluiten. Dit gaat niet lukken. Als je verstandig bent zoek je naar een duurzame oplossing. CGM was al geen duurzame oplossing. We hebben al niet zoveel meer te vertellen. Als we zo doorgaan hebben we een hopeloos verdeelde raad”.

Tot slot

De gemeente Boekel werd nog aangehaald. Volgens Jacques van Geest staan daar de neuzen van de raadsleden allemaal dezelfde kant op. Zelfde argumenten passeerden de interruptiemicrofoons.

Het raadsvoorstel werd uiteindelijk met 13-1 aangenomen. Alleen VPGrave stemde tegen. Ook de motie om het PWC-rapport voor kennisgeving aan te nemen haalde het met 10-4.

Mijn aantekeningen n.a.v. de vergadering. Helaas kon ik niet volledig zijn omdat er een hardnekkige storing optrad halverwege de vergadering.

De heer Bannink zit de vergadering voor in verband met de afwezigheid van burgemeester Roolvink.

Opening en trekking stemmingcijfer.

Vaststellen agenda.

Algemeen spreekrecht: de heer Derks spreekt namens de Industriële Kring Land van Cuijk en Noord Limburg in over de toekomst van Grave. De ingesproken tekst is in een apart bericht terug te lezen. Ook de brief van 2013 van dezelfde kring is opgenomen in dit bericht.

Vragen.

Ingekomen stukken en mededelingen.

Vaststellen besluitenlijst.

Bespreken rapport “Onderzoek bestuurlijke toekomst Grave; drie varianten vergeleken.

Uitleg: extra raadsvergadering op verzoek van VPGrave, D’66 en Liberaal Land van Cuijk.

Hennie Bongers: griffier bedankt voor de memo. We zijn benieuwd naar de bevindingen van vooral de LPG en het CDA.

Astrid Bannink (LPG): Het woord is aan de initiatiefnemers. Optie fusie  Cuijk, Mill en Grave is zo goed als zeker van de baan. Daarom zetten we de burgerpeiling On hold.

Ben Litjens:

Inbreng raadslid Ben Litjens van Keerpunt 2010 tijdens de raadsvergadering op 16 april 2019 van de gemeente Grave

Agendapunt 7: Onderzoek bestuurlijke toekomst Grave; drie varianten vergeleken

Toen ik de uitnodiging voor deze raadsvergadering en ik de stukken las dacht ik bij mezelf:

“ Is hier sprake van een waanvoorstelling?

Natuurlijk heeft Grave een bestuurlijke toekomst.

Welk probleem wordt ons aangepraat?

Alles op bestuurlijk niveau moet grootschaliger worden en daardoor komt het gemeentebestuur verder van de inwoners van Grave te staan.

Er worden dan diverse argumenten gebruikt. Ik zal er een paar opnoemen:

Argument: bestuurskracht

In de raadsperiode vóór 2010 hadden wij burgemeester mevrouw Delissen. Zij is vertrokken naar een duidelijk grotere gemeente namelijk 43.000 inwoners Zij beschikte dus kennelijk een flinke bestuurskracht. Dat hebben wij gezien aan de overeenkomst met de GBB.

In de voorbije periode hadden wij een wethouder de heer Joon. Hij is vertrokken als wethouder naar een gemeente van 160.000 inwoners. Hij beschikte dus kennelijk over een flinke bestuurskracht maar met al het geld dat de gemeenteraad beschikbaar stelde voor de oude binnenstad is niet één gevel opgeknapt.

In de voorbije periode hadden wij een wethouder de heer Daandels. Hij is vertrokken naar een veel grotere gemeente van 50.000 inwoners. Hij beschikte kennelijk ook over een flinke bestuurskracht. Maar in zijn periode is niets noemenswaardig gebouwd maar wel gesloten zoals de scheepswerf.

Argumenten: Efficiëntie en effectiviteit

Wat heeft de organisatie CGM ons geleerd?

Dat van deze grotere organisatie geen kwaliteitstoename is verkregen maar wel een kostentoename.

De gemeente Grave betaalt meer dan € 7 miljoen aan CGM.

Locatie nieuw gemeentehuis

Om bestuurskracht te tonen zouden de drie fusie gemeenten Cuijk, Boxmeer en St. Anthonis nu reeds kunnen vaststellen waar zij het nieuwe gemeentehuis willen bouwen.

Een unanieme keuze op korte termijn is voor mij een vorm van bestuurskracht.

Taakstelling gemeente

Het ambtelijk apparaat en hun dagelijkse bestuurders behoren oog te hebben met de specifieke gemeentelijke taakstelling. De taakstellingen van de gemeente Mill en St. Hubert en de gemeente Landerd komen het meeste overeen met de gemeente Grave.

Ik bepleit nog steeds dit model.

Wat is de kennis, die nodig is om Grave goed te besturen?

Voor Grave betekent dat kennis over een historische stad. Hoe deze te behouden in stand te houden en te beschermen tegen brand? Denk eens aan de onvoorzichtigheid om de ladderwagen te verkopen.

Voor Grave betekent dat kennis van toerisme, cultuur en recreatie.

Een actieve plaatselijke VVV is daarbij van groot belang.

En dan zorg je voor hotels en andere vormen van gastenverblijven.

Voor Grave betekent dat kennis van natuur en landbouw.

Daarbij heb je oog voor aanleg van vennen in bosgebieden en dan adviseer je als CGM niet aan de gemeente om dat tegen te houden.

Voor Grave betekent dat aandacht voor de individuele mens met zijn noden en behoeften.

Dan zorg je voor ambtenaren en bestuurders, die hun inwoners kennen. Dan heb je oog voor de lokale woningbehoefte. Het bouwen aan gemeenschapszin. Grote gemeenten boeten altijd in op gemeenschapszin doordat de onverschilligheid ten opzichte van de samenleving toeneemt.

Voor Grave betekent dat aandacht voor speciale instituten in de gezondheidszorg.

Grave stond altijd landelijke bekend om instituten als Visio, opleidingsinstituten in Velp enz.

Alles gesloten.

Te weinig bestuurders en ambtenaren met liefde voor hun gemeente. Wel meer functies en kosten voor zogenaamde professionals.

Willen wij een bestuurlijke toekomst met het Land van Groot Boxmeer?

In alle stukken wordt nog steeds gesproken over het Land van Cuijk.

Deze naam geeft een vertekend beeld. Daarvoor heb ik al diverse malen aandacht gevraagd.

Als ik aan mensen vraagt wat betekent voor u één gemeente Land van Cuijk dan is nagenoeg altijd het antwoord: “Samengaan met Cuijk”. Als ik dan zeg: “Ja, daar valt ook Boxmeer en St. Anthonis onder” dan is het antwoord: “Dat wist ik niet of zijn ze gek geworden. Zo’n grote gemeente”.

Wat zijn nu de alternatieven nu de gemeente Cuijk gekozen heeft voor samengaan met Boxmeer?

Op dit moment is de keuze in Grave tussen Groot Boxmeer en zelfstandigheid doordat Cuijk haar trouwe partner Grave de rug heeft toegekeerd ondanks alle samenwerkingsverbanden.

In mijn dorp zeiden de mensen vroeger: “Dadde bedankt zei, dat witte”.

Persoonlijk ben ik in dit geval voor zelfstandigheid maar mijn stem gaat uit naar het standpunt in het Verkiezingsprogramma 2018-2022 van Keerpunt 2010.

Daarin staat: Citaat: “Wij willen geen gedwongen herindeling. De mensen in de gemeente Grave moeten de richting bepalen”. Einde citaat.

Dit betekent dat ik de mening van de mensen in Grave wil horen via een referendum.

Tot op heden is dat door de meerderheid in de gemeenteraad van Grave afgehouden.

De mensen kunnen echt wel hun mening geven zonder uitgebreide informatie. Zij hebben elders kennis kunnen nemen wat herindeling betekent. Voeg een duidelijke kaart bij van de gemeente Groot Boxmeer met het gemeentehuis in Boxmeer.

Aan propaganda heb ik geen behoefte. Vroeger las ik ook niet de Pravda.

Het Rapport van PWC heeft mij alleen geleerd dat het elders in Brabant en Nederland wel anders kan.

En dat is de gemeente Boekel.

Dit voorbeeld mag wat mij betreft opgenomen worden in een pagina grote advertentie in onze bekende bladen.

Daarin staat op bladzijde 1, 4e regel van boven, van de PWC notitie: “De ambtenaren moeten dicht bij de burger staan, het simpel houden, denken in mogelijkheden en het leuk vinden om voor de gemeente te werken”. Een kleine organisatie, die voor specifieke problemen specifieke kennis inhuurt. Helder en duidelijk.

Het voorbeeld van Boekel mijn volle steun.

Een ander voorbeeld uit het rapport van PWC is de gemeente Oudewater met zijn historische binnenstad en de beroemde heksenwaag.

Deze gemeente van ruim 10.000 inwoners heeft een ambtelijk apparaat van 52 fte wat € 4 miljoen euro kost en niet € 7,5 miljoen euro zoals Grave. Dit ambtelijk apparaat wordt voor die prijs ondergebracht bij de gemeente Woerden. Een dergelijke constructie voor die prijs zou wat mij betreft voor Grave ook bespreekbaar zijn.

De les is dat een kleinere gemeente een prima bestaansrecht kan hebben.

Ideale grootte en omvang gemeenten. Groot Boxmeer voldoet daar niet aan.

Gemeenten met een inwonertal van ongeveer 40.000 inwoners blijkt uit studies is beste schaal.

Cuijk met Boxmeer hebben met St.Anthonis, Mill en Grave ruim 80.000 inwoners. Een omvang van 80.000 inwoners is niet de beste schaal voor de inwoners.

De frictiekosten bij uittreding

Op pagina 10 van het PWC voorstel staat dat uittreding uit CGM behoorlijke frictiekosten voor Grave met zich brengen.

Dit is in mijn ogen een volstrekt misplaatste aanname.

Grave treedt immers niet uit maar Cuijk.

CGM was opgezet voor de drie gemeenten Cuijk, Grave en Mill met als perspectief een toekomstige fusie.

Dit perspectief is kapot gemaakt door Cuijk doordat Cuijk gekozen heeft voor een fusie met Boxmeer. Zij hebben Mill en Grave in de steek gelaten.

Alle frictiekosten zijn dus voor Cuijk. Ik zeg, dat is de prijs voor deze ontrouw door Cuijk.

Overlegstructuren blijven altijd bestaan ongeacht de grootte van een gemeente.

In alle documenten wordt steeds geschermd dat veel overlegstructuren overbodig worden door de toename van de grootte van een gemeente.

Ook dit is een drogredenering.

Overlegstructuren en gemeenschappelijke regelingen blijven geboden.

Kijk eens naar de regio Eindhoven of naar de regio Den Bosch. Hoe vaak overlegt Den Bosch met Oss.

Provincies overleggen weer met aanpalende provincies, nationale staten in Europa via de EU enz.

Ook de invloed zou toenemen bij een grotere gemeente.

Ook dat is een drogredenering. Overtuigingskracht en inzet van de betrokken bestuurder is bepalend voor zijn of haar invloed.

Slotoverweging:

Vaststaat voor mij, dat Grave zelfstandig kan blijven.

Vaststaat voor mij ook dat de kans bestaat dat Grave wordt opgeheven en onderdeel wordt van Groot Boxmeer.

Voor Keerpunt 2010 moet aan de bewoners een duidelijke keuze worden voorgelegd tussen deze twee mogelijkheden.

Laat het aan de wijsheid van de burgers over waar zij voor kiezen.

Escharen, 16 april 2019

Ben Litjens

Alex van Megen: Het CDA zal in de eerste termijn uit leggen hoe ons standpunt is. Hoe is het gesteld met het draagvlak onder de bevolking? In Land van Cuijk wringt hier de schoen. De tweede peiling was gepland tijdens de Europese verkiezingen. Vanwaar de haast in Cuijk? Te grote stap ineens leidt tot problemen. Wat nu? Democratisch draagvlak is voor ons uitgangspunt. We kiezen om op te stappen op een stoptrein. Opstappen op een rijdende sneltrein is gevaarlijk. We hopen dat er in het Land van Cuijk naar de minister van binnenlandse zaken geluisterd wordt. Voortvarend moet er gewerkt worden aan de kernendemocratie.

Hennie Bongers: Zit je aan de knoppen of ben je een speelbal? Zo duidde burgemeester Hillenaar de huidige situatie. Grave heeft misschien teveel tijd gekocht? Hoge kwetsbaarheid enz. waren de uitkomsten van dit rapport. Boekel heeft alle neuzen dezelfde kant opstaan. LPG heeft een missie: Grave zelfstandig!! Zelfstandigheid hoort voor ons niet meer tot een optie. Aansluiten bij de grote fusie is de beste optie.

Astrid Bannink: voor welke grote kosten staan we?

Hennie Bongers: hoge frictiekosten.

Jacques van Geest: houd je bij de vergaderorde.

D’66: goed doortimmerd rapport. Zelfstandigheid stap achteruit en/of pas op de plaats. Waarom hebben we hier discussie over? Maximale bestuurlijke invloed. Grotere speler kan eigen regelingen doorvoeren. Gemiste kans dat er geen onderzoek naar grote fusie is gedaan. PWC raadt zelfstandigheid af. Geen opiniepeiling op korte termijn. CDA heroverweeg je positie nu rapport er is en de fusie van Cuijk, Mill en Grave een gepasseerd station is.

Astrid Bannink: prima onze eigen broek ophouden.

Alex van Megen: na schorsing wil ik reageren.

Jacques van Geest: we moeten de gelederen sluiten. Zelfstandig Grave met inhuur van ambtelijk apparaat is niet duurzaam. Alleen een grote fusie is duurzaam. We hebben niet zoveel meer te vertellen. Een pas op de plaats zorgt voor een ingreep.

Verder luisteren werd onmogelijk. Deze melding kreeg ik steeds terug. Maar gelukkig kon ik overschakelen naar de televisie om naar de wedstrijd Juventus – Ajax te zien.

‘Prachtig plan moet op infrastructuur

GraverMaat: Klik op de kleine afbeelding voor een vergroting!!!

De voorzitter, Lex Roolvink, en de griffier, Rian Swinkels op de rug gezien.

Nadat burgemeester Lex Roolvink een tjokvolle publieke tribune had verwelkomd, kon het grote debat over de sportieve toekomst van de gemeente Grave beginnen. Edwin van Kraaij en Joeri Nuijen (beiden LPG) verlieten, op eigen verzoek, de vergadering. Zij zijn al jaren vrijwilligers/bestuursleden van de verenigingen waarover het ging.

Fractievoorzitter Alex van Megen (CDA) het woord.

Estria, GVV’57 en SCV’58; zij kregen alle lof mee van Alex van Megen, voor hun tomeloze inzet voor het voetbal en vooral voor dit grote project.

Ook wethouder Rick Joosten sprak over de grote publieke belangstelling: “Ik ben nu negen jaar als raadslid en wethouder aan het werk, maar heb het stadhuis nog nooit zo vol gezien”.

En wat later over het plan: “Het is een prachtig plan. Een voorzet voor open doel. Ik sta hier volledig achter. Graag geef ik complimenten aan leden en vrijwilligers die hier al zo lang aan werken. Het is weloverdacht en kreeg een positieve beoordeling van organisaties als KNVB, Rabobank en NOC/NSF. Nu is het aan uw raad om er een klap op te geven”.

De voorzitters van de samenwerkende voetbalclubs. (foto: Matt Gerrits)

Over het plan zelf was verder iedereen enthousiast. Er waren nog wat ‘losse eindjes’ die nog ingevuld moesten worden. Ben Litjens (Keerpunt 2010), gelukkig weer geheel hersteld, was uiteindelijk de enige die op het eind van dit agendapunt tegen zou stemmen.

Mijn opvolger postbode/fotograaf Matt Gerrits aan het werk.

Amendement en motie

Arno Heemskerk (LPG) mocht de aftrap verrichten: “Meer en meer wil de gemeente burgerinitiatieven stimuleren. Het plan wat hier ligt is daar een schoolvoorbeeld van. Een goed onderbouwd en gedetailleerd plan wordt op een presenteerblaadje aangeboden. Maar wat gevraagd wordt is niet gering. Een totale investering van 5,7 miljoen waar een bijdrage van 4,2 miljoen van de gemeente wordt gevraagd. Inclusief de infrastructuur. Eventuele opbrengsten van gronden zijn hier niet meegeteld. De financiële situatie van de gemeente Grave is solide genoeg om een dergelijke investering te doen”. En daarna kwam een zinnetje dat niet bij iedereen bekend is en dat het totale bedrag in een ander licht zet: “Er is namelijk al sprake van een verplichting van ruim 80.000 euro per jaar aan de verenigingen. Resteert een netto kostenpost van 300.000 euro over een periode van 40 jaar”.

Ingezoomd op Ben Litjens. Ben zit tussen de CDA fractie en VPGrave functie.

Alex van Megen (CDA): “Een belangrijk plan. Vanavond gaat het om de toekomst. Jullie toekomst”, zo sprak hij tegen de aanwezige voetballertjes van de drie clubs. “Wij kijken naar de inhoud. Voortgang en zekerheid vinden we belangrijk. We komen met een amendement, ook namens D66, LlvC en VPGrave”. In het amendement een aantal punten die de vier partijen nog gerealiseerd willen zien. Als daaraan voldaan is ‘is de intentie om met het voorstel in te stemmen’. Een groen licht met wat mitsen. De fusie moet een feit zijn. De Rijkssubsidie moet zijn toegekend. Het college heeft een financiële gevoeligheidsanalyse uitgevoerd. De gemeente Grave levert geen additionele bijdrage in de exploitatie van EGS. Het college heeft een breed verkeerskundig onderzoek uitgevoerd. De noodzakelijke kosten tot een maximum van 200.000 euro ter voorbereiding van de definitieve besluitvorming komen ten laste van de Algemene Reserve.

Er werd door Marion Wierda van D66 nog een motie ingediend, die ook de andere sportclubs in het geheel wilde betrekken.

Discussies

Veel bezoekers van de raadsvergadering moesten genoegen nemen met een staanplaats op de gang.

De staantribune had gelukkig een muur om tegen uit te rusten! Broer Andre is al jarenlang vrijwilliger bij GVV’57.

Op de gang volgt o.a. Jan Nuijen, leunend aan de statafel, de discussies. Komt er nog een verslag Jan?

Ben Litjens was tegen. Hij vond onderzoeksbureau Kragten, die het totale onderzoek heeft gedaan, niet onafhankelijk. “Ik wil een referendum”.

Jacques van Geest (VPGrave): “Onze inspanningen zijn gericht geweest op een breed draagvlak. Dat is gelukt. Het amendement heeft brede steun. Wat Van Megen heeft gezegd, daarin kunnen wij ons vinden”.

Hennie Bongers (Keerpunt): “Dit leeft in de gemeenschap. We hebben maar vier weken voorbereiding gehad. We hadden liever eerder betrokken willen worden. Er zijn nog onduidelijkheden. Het is een prachtig plan. Een goede investering met gezondheid, leefbaarheid en het sociaal aspect. Het besluit zal nog veertig jaar doorwerken. Je kunt hier geen nee tegen zeggen”. Ook bij Marion Wierda was het initiatief goed overgekomen. Zij had moeite met de onderbouwing.

Uiteindelijk werd het een soort woordenspel. De LPG, in de persoon van Astrid Bannink, wilde in het amendement het zinnetje: ‘Als aan de voorwaarden is voldaan kunnen wij instemmen’.

Alex van Megen antwoordde tot wel drie keer met ‘Ja’. Kat in ’t bakkie zou je denken. Hij wilde, ook na een schorsing, dit zinnetje niet aan het amendement toevoegen.

Jacques van Geest antwoordde desgevraagd: “Als aan de voorwaarden wordt voldaan dan gaan we mee”.

Ook Hennie Bongers gaf een vanzelfsprekende ‘Ja’ als aan de voorwaarden zou worden voldaan.

Rob Bannink (VVD) vond op grond van de discussies het amendement overbodig. Maar de indieners van het amendement bleven halsstarrig bij hun mening. Het amendement werd derhalve in stemming gebracht en haalde het met zeven stemmen vóór en zes stemmen tegen.

De motie van Marion Wierda werd aangehouden, nadat wethouder Joosten haar had gerustgesteld ten aanzien van de andere sportverenigingen: “Uw motie past perfect bij mijn sportnota, waar ik momenteel mee bezig ben”.

Het voorgestelde plan van het college, inclusief de aanpassingen door het amendement, werd met 12 tegen 1 stem aangenomen.

Een avond met eensgezindheid over het totale plan, maar met de wens om meer duidelijkheid omtrent de infrastructuur.

De vlag mag uit de kast worden gehaald, maar nog niet worden uitgehangen.

Een nieuw sportpark, waar ook de hockeyclub gebruik van gaat maken, is voorwaarde voor de fusie tussen de drie clubs. De nieuwe accommodatie moet komen op de plek van het huidige sportpark Kranenhof waar Estria en SCV al gebruik van maken.

Een van de collegeleden, wie dat is wordt angstvallig geheimgehouden, vindt het nog te vroeg om nu dik vijf miljoen euro toe te zeggen. Het zou een risico zijn om dat geld vrij te maken, terwijl er nog niet eens een contract ligt met de nieuw op te richten vereniging.

Ook coalitiepartij CDA liet weten twijfels te hebben. Voorafgaand aan de commissievergadering werd een reeks vragen gesteld aan het stadsbestuur. ,,Wij gaan de komende dagen bepalen welke richting wij volgende week op gaan”, aldus CDA-fractievoorzitter Alex van Megen gisteravond.

VPGrave en Keerpunt 2010 zijn op dit moment tegen het voorstel. Volgens Jacques van Geest (VPGrave) is het voorstel op té korte termijn naar de gemeenteraad gestuurd om het goed te kunnen beoordelen. Als het aan hem ligt, gaat het college het huiswerk opnieuw maken. ,,Kom maar terug met een goedkoper alternatief.” Ben Litjens ziet het liefst een referendum over het geld dat voor het sportpark wordt gevraagd. Andere partijen zijn veelal positief. Marion Wierda van D66 wilde nog wel weten wat de gemeente doet als straks ook andere sportclubs om geld komen vragen voor een nieuwe accommodatie. Volgens wethouder Rick Joosten zullen die aanvragen per keer beoordeeld worden.

Bron: de Gelderlander

2. Liveblog

Vergadering Inwoners en Bestuur. Tot de pauze.