Poliflw

De SP draagt bouwstenen aan voor een fundamenteel andere politiek en een eerlijke samenleving. Dat blijkt uit het conceptprogramma dat de partij vandaag naar haar leden heeft gestuurd. De verkiezingen van maart 2021 zijn volgens de SP hét moment waarop de veranderende tijdsgeest ook politieke gevolgen moet krijgen. ‘De coronacrisis heeft opnieuw laten zien dat een samenleving niet draait om concurrentie maar om samenwerking. Dit is het moment om te investeren. In zorg, banen en woningen en in mensen zelf. Nederland komt sterker uit deze crisis als we nu kiezen voor eerlijke politiek,’ stelt SP-leider Lilian Marijnissen.

Marijnissen: ‘Wij willen dat ons land eerlijker wordt. Niet meer de markten, maar de mensen moeten centraal staan in de politiek. Door mensen meer zeggenschap te geven, over de zorg, over hun woning en op het werk. En door een einde te maken aan de groeiende tweedeling, op het gebied van inkomen, onderwijs en veiligheid. De SP is er voor iedereen die wil investeren in ons land. In zorg zonder marktwerking, in betaalbare huizen en in schoon en veilig Nederland. En bij alles wat we doen staat eerlijkheid voorop. Wie veel heeft, kan ook wat meer bijdragen aan wat van ons allemaal is. Dat vinden heel veel Nederlanders niet meer dan logisch.’

De SP komt met vertrouwde voorstellen zoals het afschaffen van het eigen risico, het verhogen van het minimumloon, het verlagen van de huren en de AOW op 65. Daarnaast wil de SP een eerlijke bijdrage vragen van mensen met een hoog inkomen of vermogen en van de grote bedrijven die winst maken. Nieuwe voorstellen zijn onder andere het kleinschalige zorgbuurthuis, waarin iedereen oud kan worden in de eigen buurt, winstdeling waarmee de winsten van bedrijven niet alleen onder aandeelhouders verdeeld worden, maar ook onder de werknemers en gratis OV voor kinderen en ouderen.

Dit zijn de tien speerpunten in het verkiezingsprogramma van de SP:

Werknemers krijgen een grote stem in belangrijke beslissingen van bedrijven, bij grote investeringen, de hoogte van inkomens aan de top of bij de verkoop van een bedrijf. Medewerkers krijgen voortaan ook recht op een deel van de winst, door een ‘winstuitkering’.

De marktwerking in de zorg wordt gestopt, door een Nationaal ZorgFonds dat voortaan álle noodzakelijke zorg vergoedt, zonder eigen risico. Ouderen die zorg nodig hebben of niet meer thuis kunnen blijven wonen kunnen kiezen voor een kleinschalig Zorgbuurthuis: oud worden in je eigen buurt.

Iedereen die dat wil krijgt het recht om met 65 jaar met pensioen te gaan. De inkomens worden verhoogd, het minimumloon gaat naar 14 euro. In de cao’s wordt afgesproken dat topsalarissen niet meer dan tien keer zo hoog mogen zijn dan dat van de laagstbetaalden.

Niet bestuurders maar huurders krijgen het voor het zeggen bij de woningcorporaties. Nul is genoeg: de huur gaat komende jaren niet omhoog en wordt lager voor alle mensen met een lager inkomen. Met een nationaal bouwplan bestrijden we de groeiende woningnood en zorgen we voor betaalbare huizen.

In het onderwijs gaan de lonen omhoog en worden de klassen kleiner. Onderwijs wordt weer een motor van emancipatie, door goed beroepsonderwijs voor iedereen. Studeren is niet alleen voor de elite, iedere student krijgt het recht op een fatsoenlijke studiebeurs.

Iedere bewoner heeft recht op een veilige buurt, daarom wordt geïnvesteerd in meer agenten op straat. Ook klassenjustitie wordt bestreden: in Huizen voor het recht maken we het recht halen voor iedereen betaalbaar.

Gebouwd wordt aan een duurzame samenleving, in plaats van de huidige wegwerpeconomie. Met een eerlijk klimaatbeleid waarin niet de mensen maar de grote vervuilers de rekening gaan betalen. Voor een beter klimaat planten we voor iedere Nederlander een boom.

Elke vorm van discriminatie, door wie dan ook, wordt bestreden. Bedrijven die discrimineren komen niet meer in aanmerking voor overheidsopdrachten. Met de invoering van werkvergunningen wordt verdringing van werk en uitbuiting van arbeidsmigranten tegengegaan.

In Europa stellen we de belangen van bedrijven niet meer boven die van mensen. In een nieuw verdrag maken landen afspraken over een EU waarin de nationale democratie wordt gerespecteerd. Dit nieuwe verdrag wordt in een referendum voorgelegd aan de bevolking.

Met een bindend referendum krijgen mensen de mogelijkheid om de politici terug te fluiten als die wetten aannemen die de mensen niet willen. Politici mogen niet betere voorzieningen hebben dan andere mensen. De riante ‘wachtgeldregeling’ wordt dan ook afgeschaft.

In de SP hebben de leden het laatste woord. Zij bespreken dit conceptprogramma komende periode in alle afdelingen. Op basis van de suggesties en de commentaren van de leden wordt een nieuwe versie gemaakt, die opnieuw aan de leden wordt voorgelegd. Het uiteindelijke programma zal worden vastgesteld op het congres in december.

Met vertrouwen en trots presenteert de SP haar concept-kandidatenlijst voor de komende Tweede Kamerverkiezingen. Lilian Marijnissen voert de SP lijst aan die bestaat uit een mix van kandidaten met jarenlange ervaring en nieuw talent.

De SP Partijraad koos Lilian Marijnissen eerder al tot lijsttrekker. Zij is sinds 2,5 jaar het boegbeeld van de SP in Den Haag en in het land en dit worden haar eerste Tweede Kamerverkiezingen als lijsttrekker. Voorzitter van de kandidatencommissie, Bastiaan van Apeldoorn: 'Lilian zal voor onze partij vooropgaan in de strijd voor een eerlijk Nederland. Nu gaat het er om dat we sterker uit de crisis komen. Steeds meer partijen zien nu wat de SP al heel lang ziet: de markt gaat die oplossing niet brengen, meer zeggenschap voor mensen wel. De SP heeft de alternatieven daarom al klaar liggen en met Lilian de beste leider om hier uitvoering aan te geven.'

Lilian wordt gevolgd door nummer twee, Renske Leijten, één van de meest ervaren, effectieve en zichtbare Kamerleden binnen de SP, zo benadrukt de kandidatencommissie: 'Nadat Renske zich jarenlang met hart en ziel heeft ingezet voor de zorg, kent nu heel Nederland haar als onvermoeibare strijder tegen de misstanden bij de belastingdienst, samen met de gedupeerde ouders. Renske is vastbesloten voor hen de onderste steen boven te krijgen en zich in te zetten voor een eerlijke overheid,' aldus voorzitter van Apeldoorn.

Na twee vrouwen op plek één en twee, is de nummer drie, huidig financieel woordvoerder Mahir Alkaya, de grootste stijger op de lijst. Mahir heeft zich volgens de kandidatencommissie de afgelopen jaren bewezen als een strijdbaar en uitermate kundig Kamerlid, die als geen ander gemotiveerd is om de rekening van de coronacrisis op een eerlijke manier te verdelen.

Als nummer vier wordt voorgedragen Michiel van Nispen, die zich in de Kamer als justitiewoordvoerder onderscheiden heeft met de wijze waarop hij zijn grote inhoudelijke kennis en politiek inzicht inzet tegen elke vorm van klassenjustitie en voor een eerlijke rechtstaat. Nummer vijf wordt Maarten Hijink, die zich juist ook tijdens deze coronacrisis heeft bewezen als woordvoerder zorg voor de SP.

De hoogste nieuwe binnenkomer op nummer 10 van de SP-lijst voor de Tweede Kamerverkiezingen, is Jimmy Dijk, nu SP fractievoorzitter in Groningen, en die in die stad ook heeft laten zien het raadswerk effectief te kunnen verbinden met vele acties in de wijken en buurten voor een socialer Groningen. De commissie ziet in hem een kandidaat die zeer gemotiveerd is om na de verkiezingen ook in Den Haag te strijden voor een socialer Nederland. Talentvolle nieuwkomers op de lijst zijn Sunita Biharie uit Apeldoorn en Murat Memiş uit Eindhoven. Beiden zijn bekend in hun regio en zetten zich keihard in voor betaalbaar wonen en goede zorg.

Met de lijst heeft de SP nadrukkelijk gekozen voor ervaren kandidaten die zichzelf binnen en buiten de Tweede Kamer bewezen hebben voor de partij. Voorzitter van Apeldoorn: 'Het zijn allen socialisten in hart en nieren die niet alleen in Den Haag het politieke debat aangaan maar ook in het land samen met mensen opstaan voor een eerlijker Nederland.'

Bastiaan van Apeldoorn: 'De meeste kandidaten in de top tien zijn pas één periode Kamerlid. Veel werk valt voor deze mensen nog te verzetten wanneer het gaat om meer waardering voor de zorg, een sterke publieke sector, betaalbaar wonen en eerlijke lonen. Er liggen, juist nu de coronacrisis het falen van het neoliberalisme van de afgelopen decennia voor iedereen nog zichtbaarder maakt, nu kansen voor echte verandering.'

Lilian Marijnissen: 'Ik ben natuurlijk trots op al onze kandidaten, maar bijzonder trots dat Emile Roemer en Ronald van Raak zich beschikbaar stellen als lijstduwer voor de komende verkiezingen. Zij blijven van onschatbare waarde voor onze partij. Met deze lijst gaan we vol vertrouwen de verkiezingen in voor een eerlijk Nederland.'

In de komende maanden wordt deze concept-kandidatenlijst naast het concept-verkiezingsprogramma van de SP in alle SP-afdelingen besproken. Op 12 december wordt op het 25e SP-congres de definitieve lijst vastgesteld.

De concept-kandidatenlijst van de SP:

Er gaat wat gebeuren. Daar ben ik van overtuigd. Afgelopen twee dagen debatteerden we van de ochtend tot de avond in de Tweede Kamer over de plannen van het kabinet. Het is mij duidelijk: ons land moet eerlijker. En het kan. Een grote SP is nodig om ervoor te zorgen dat het ook echt gaat gebeuren.

“Corona raakt ons allemaal”, sprak de koning op Prinsjesdag. En daar heeft hij gelijk in. Maar zeker niet iedereen even hard. De coronacrisis legt een vergrootglas op de ongelijkheid die we in de samenleving al zagen: een onzeker inkomen, de hoge werkdruk in de zorg, moeite hebben om rond te komen omdat de huur steeds verder stijgt. Deze problemen kenden we al, maar ze zijn door de coronacrisis nog groter geworden.

Vorig jaar hoorden we al dat partijen steeds meer terug kwamen op de gedachte dat het overlaten aan de markt, bijvoorbeeld van onze zorg en woningen, alles beter zou maken. De SP heeft daar nooit in geloofd, maar andere partijen, van de PvdA tot de PVV, hebben Mark Rutte geholpen om dit idee uit te voeren. En nu komen ze daar allemaal van terug. Het lijkt alsof de coronacrisis dat in een stroomversnelling heeft gebracht.

Maar gaat er nu vanzelf wat veranderen? Nee. Dat zullen we samen voor elkaar moeten krijgen.

Het einde van het neoliberalisme is in zicht. Dat is goed nieuws, want daarmee komt er meer ruimte voor onze ideeën, voor een eerlijke samenleving waarin onze zorg gebaseerd is op samenwerking in plaats van concurrentie, waarin een huis is om in te wonen en niet om rijk van te worden, waarin we omkijken naar elkaar, naar onze natuur en milieu en waarin de economie werkt voor iedereen en niet slechts voor een enkeling.

Maar gaat er nu vanzelf wat veranderen? Nee. Dat zullen we samen voor elkaar moeten krijgen. Ondanks de mooie woorden kiest het kabinet er nog steeds voor om weer twee miljard cadeau te doen aan de grote bedrijven in plaats van dat geld te gebruiken voor een eerlijke beloning voor onze zorgverleners. Daarom is een grote SP nodig om ervoor te zorgen dat er niet alleen verandering komt in woorden, maar vooral ook in daden.

You must have JavaScript enabled to use this form.

Ja, ik wil op de hoogte blijven van belangrijk nieuws en acties van de SP en Lilian Marijnissen.

SP presenteert vandaag samen met GroenLinks en de PvdA een alternatief voor de plannen van dit kabinet voor 2021. Met deze keuzes laten we zien dat het eerlijker kan. We stellen onder meer voor om flink te investeren in de waardering voor medewerkers in de publieke sector, zoals de zorg en het onderwijs. Ook laten we zien dat de huren omlaag kunnen, en zetten we in op het bouwen van huizen en op het behoud van werk. Met de alternatieve keuzes stijgt de zorgpremie niet en kunnen we de ondersteuning voor mensen die door de coronacrisis hun inkomen zijn verloren uitbreiden.

Lilian Marijnissen: ‘Om samen uit de crisis te komen, zijn andere keuzes nodig en samen met GroenLinks en PvdA laten we zien dat dat kan. Niet weer belastingvoordelen voor bedrijven die veel winst maken of onze omgeving vervuilen, maar hen hun eerlijke deel aan belasting laten betalen. Dat geld kunnen we dan investeren in wat voor de samenleving belangrijk is: een eerlijke beloning en het aanpakken van de werkdruk voor mensen in de vitale beroepen zoals onze zorgverleners en lagere huren. Het moet eerlijker en we laten zien dat dat ook kan.’

De plannen zijn doorgerekend door het Centraal Planbureau. We betalen dit onder meer door het door het kabinet voorgenomen belastingcadeau voor bedrijven (BIK) niet door te laten gaan. Ook willen we de hoogste inkomens en grote vermogens zwaarder belasten en de vervuilende industrie hun eerlijke deel laten betalen.

Op dinsdag 15 september is het Prinsjesdag. Op die dag houdt de Koning zijn troonrede en maakt het kabinet de plannen voor het komende jaar bekend. De SP wil graag horen hoe jij vindt dat Nederlander eerlijker moet, daarom kun je dinsdag bellen met de Troontelefoon!

Op Prinsjesdag tussen 14:00 uur en 18:00 uur kun jij bellen met onze Tweede Kamerleden om te vertellen wat je van de plannen van het kabinet vindt en hoe Nederland eerlijker moet. Lilian Marijnissen neemt jouw en andere verhalen mee in de Algemene Politieke Beschouwingen, het debat over de kabinetsplannen.

Bel ons via 0800-0225005 of stuur ons een bericht via WhatsApp!

Kan Nederland in de toekomst opnieuw steun uitspreken voor een illegale militaire interventie zoals die tegen Irak in 2003? Deze vraag is actueel nu het kabinet zichzelf opnieuw de ruimte verschaft om politieke steun te verlenen aan illegale militaire optredens.

Het pas in 2010 voltooide onderzoek naar de Nederlandse steun voor de Amerikaanse oorlog tegen Irak – een oorlog die meer dan een miljoen mensen het leven kostte en ons Islamitische Staat opleverde – liet er geen twijfel over bestaan: een volkenrechtelijk mandaat voor het ingrijpen had ontbroken. De oorlog was illegaal. Anderen zouden zeggen: het was een daad van agressie.

In de kabinetsreactie op dit rapport van de commissie-Davids werd vastgelegd dat dergelijke steun niet meer zou worden verleend. In het jargon van de huidige minister van Buitenlandse Zaken, Stef Blok (VVD): „Dat voor politieke steunverlening aan interstatelijk geweldgebruik ook een volkenrechtelijke rechtsgrond aanwezig moet zijn voor dat geweldsgebruik”. Sinds de Irak-oorlog is dit de norm. Maar gelukkig was het kabinet er nooit mee.

Dat bleek eens te meer toen in april 2018 de VS, Verenigd Koninkrijk en Frankrijk een aanval op Syrische doelen uitvoerden, naar eigen zeggen in reactie op een chemische aanval van het Assad-regime in Douma. Omdat een geweldsresolutie van de VN-Veiligheidsraad uitbleef, wat allerlei westerse landen moeilijk konden verkroppen, was er voor dit optreden geen volkenrechtelijk mandaat. Nederland kon daarom in de NAVO geen ‘steun’ uitspreken. Het toonde enkel ‘begrip’ voor de actie van het drietal bondgenoten en liep daarmee uit de pas. Omdat het kabinet van deze beperking af wil, werd een expertgroep ingesteld om te onderzoeken of er toch mogelijkheden zijn om in de toekomst meer vrijheid van handelen te hebben. Deze deskundigen adviseerden wat het kabinet al langer wenste. Daarmee lijkt de weg geëffend om voortaan weer onomwonden politieke steun uit te spreken als er illegaal militair wordt opgetreden.

Dat is niet zonder gevaar, er kleven zelfs bijzonder grote risico’s aan. De expertgroep zelf wijst daar ook op. Zo kan politieke steun voor illegaal militair optreden leiden tot erosie van het in het VN-Handvest verankerde geweldsverbod. Ook kan het erin resulteren dat ook andere landen zich aangemoedigd voelen mandaatloos te interveniëren, denk bijvoorbeeld aan Rusland of China.

Een relatief klein land als Nederland heeft baat bij een zo strikt mogelijke naleving van de internationale rechtsorde.

Daarnaast kan de geloofwaardigheid van Nederland, dat in de eigen Grondwet nota bene bevordering van de ontwikkeling van de internationale rechtsorde heeft opgenomen, ter discussie komen te staan. Tenslotte is niet uitgesloten dat Nederland door een rechter volkenrechtelijk aansprakelijkheid wordt gehouden voor de politieke steun.

Het is, zwak uitgedrukt, opmerkelijk dat de expertgroep ondanks deze risico’s het kabinet toch de nodige manoeuvreerruimte biedt. Ronduit vreemd is het dat de opstellers van het alom geprezen rapport van de commissie-Davids, waarna het kabinet zich de beperking oplegde, niet benaderd lijken om hun licht te laten schijnen over deze beleidswijziging. Datzelfde geldt voor de Extern Volkenrechtelijke Adviseur, die na publicatie van het Davids-rapport was aangesteld om de juridische advisering van de minister te verbeteren.

Gênant is daarnaast dat inmiddels nogal wat is aan te merken op de aanleiding voor dit alles, de Syrische aanval op Douma. Waar er eerder weinig vraagtekens werden geplaatst bij het officiële narratief hierover – een gifgasaanval van het Assad-regime op onschuldige burgers – lijkt de zaak inmiddels een stuk minder eenduidig. Dat komt doordat een aantal experts van de Organisatie voor het Verbod op Chemische Wapens, die onderzoek deed in Douma, later stevige kritiek uitten op het eindrapport van deze waakhond. Zij wezen, onder meer op grond van gelekte officiële stukken, op de mogelijkheid dat niet het regime-Assad verantwoordelijk zou zijn, maar rebellen ter plaatse.

Het is duidelijk dat het zwart-witdenken dat vaak voorafgaat aan een militaire interventie – legaal of niet – geen recht doet aan de vaak veel ingewikkelder werkelijkheid. Dat is precies de les van bijna twintig jaar van ‘oorlogen’ tegen het terrorisme – oorlogen die van leugens en bedrog doortrokken waren.

Los hiervan is de vraag wat de Amerikaans-Brits-Franse aanval op Syrië in 2018 nou eigenlijk heeft opgeleverd. Is de burgeroorlog erdoor verkort? Heeft Assad sindsdien afgezien van aanvallen op burgers? Is er meer zicht op een einde aan het geweld? Het antwoord is duidelijk: drie keer nee.

Een relatief klein land als Nederland heeft baat bij een zo strikt mogelijke naleving van de internationale rechtsorde. Een betere internationale waarborg voor de eigen veiligheid is er nauwelijks. In een wereld met snel groeiende, nieuwe (regionale) grootmachten, die ons land wellicht minder gunstig gestemd zijn, zullen stevig verankerde volkenrechtelijke principes in de toekomst bovendien alleen maar in belang toenemen. Daarom doet minister Blok er goed aan de beleidswijziging te heroverwegen.

You must have JavaScript enabled to use this form.

Ja, ik wil op de hoogte blijven van belangrijk nieuws en acties van de SP en Lilian Marijnissen.

Een wet waarmee het minimumloon wordt verhoogd naar 14 euro. ‘Dat is eerlijk en nodig’, aldus SP-fractievoorzitter Lilian Marijnissen. De wet zorgt voor een loonsverhoging voor meer dan twee miljoen werknemers die nu op of rond het minimumloon verdienen. Denk aan winkelpersoneel, zorgmedewerkers, pakketbezorgers en schoonmakers. Lilian Marijnissen: ‘Hun lonen blijven al veertig jaar achter op de winsten van bedrijven. Met deze wet brengen we daar verandering in.’

Eerder onderzocht onafhankelijk onderzoeksbureau SEOR, gelieerd aan de Erasmus Universiteit, de effecten van het verhogen van het minimumloon. Daaruit bleek dat een verhoging van het minimumloon veel oplevert. Het zorgt er niet alleen voor dat werkende mensen gemakkelijker hun rekeningen kunnen betalen, het heeft ook een stuwend effect op de overige lonen. Daarnaast leidt het tot meer koopkracht van mensen die dit vaak ook direct uitgeven, wat goed is voor onze economie die nu in deze coronacrisis flinke klappen krijgt.

Een hoger minimumloon is niet alleen eerlijker, het pakt ook positief uit voor de economie.

Marijnissen: ‘Een hoger minimumloon is niet alleen eerlijker, het pakt dus ook positief uit voor de economie. De verhoging geldt ook voor mensen met een uitkering en AOW, vanwege de koppeling aan het minimumloon. We betalen dat door hogere belastingen op kapitaal. Wat ons betreft is het tijd voor een eerlijke economie, waarin iedereen zijn deel krijgt. Een hoger minimumloon is haalbaar en betaalbaar.’

De wet van de SP werkt eenvoudig: hij verhoogt het minimumloon jaarlijks met 2,5 procent. Na vier jaar leidt dit – bovenop de reguliere indexatie - tot een verhoging van ruim tien procent. Concreet betekent dit dat het minimumloon - nu ongeveer 10 euro per uur - in 2028 op 14 euro per uur komt te liggen. Einddoel is dat het minimumloon 60% van het gemiddelde loon gaat bedragen. Dit is een internationale doelstelling die wordt aanbevolen door de Europese vakbonden waaronder de FNV. Met de 60%-norm voorkom je dat het minimumloon te ver wegzakt ten opzichte van het gemiddelde loon.

Dinsdag 1 september gaat de Kamer direct aan de slag met de behandeling van de referendumwet. Die avond zal ik plaatsnemen in ‘vak K’ om deze wet te verdedigen. Dat referendum, dat hebben we nou toch wel gehad, hoor ik sommigen van u denken. Nee, de discussie over het referendum is juist in volle gang en de vooruitzichten voor deze wet zijn goed.

In 2017 heb ik in de Kamer al eens een wet voor een referendum verdedigd, maar die was destijds kansloos. Drie jaar later is de situatie heel anders. In steeds meer partijen groeit de steun voor een bindend correctief referendum. In alle stilte lijkt zich een revolutie te voltrekken. 35 jaar discussie over het referendum lijkt eindelijk tot iets moois te leiden. Dinsdagavond begint om 19:00 uur het debat, dan gaan alle partij hun vragen stellen die ik later deze maand zal beantwoorden. Hopelijk kunnen we deze maand nog stemmen.

U kiest de Tweede Kamerleden om in uw naam debatten te voeren, de regering te controleren en wetten goed te keuren. Dat is de kern van onze ‘vertegenwoordigde’ democratie. Het correctief referendum is een ‘directe’ vorm van inspraak, waarbij mensen zélf een uitspraak doen, los van het parlement. Lange tijd hoorde je het argument dat het referendum als een vorm van ‘directe’ democratie in strijd zou zijn met de parlementaire democratie - een argument dat ook door premier Rutte werd gebruikt. Dit werd onhoudbaar na het rapport van een staatscommissie onder leiding van Johan Remkes, die onderzoek deed naar ons parlementaire stelsel. Die commissie beval het referendum juist aan als een mogelijkheid om ons parlementaire systeem te versterken. Een opvatting die ook de Raad van State nu deelt.

De discussie over het referendum begon in de jaren zeventig, toen met name hoog opgeleide mensen méér invloed wilden op de politieke besluitvorming. Een staatscommissie Biesheuvel deed in 1985 een voorstel voor een bindend correctief referendum, dat is 35 jaar geleden. Een voorstel van het kabinet Kok strandde in 1999 op het allerlaatste moment in de senaat. Een tweede wet haalde door gebrek aan steun van het kabinet Balkenende in 2004 de eindstreep evenmin. De discussie over het referendum ging echter door. Op initiatief van GroenLinks, PvdA en D66 werd een nieuwe wet gemaakt, die in 2013 door de Tweede Kamer en in 2014 door de senaat werd aangenomen. De SP mocht aan dit initiatief destijds niet deelnemen. Daarna moest ik toezien hoe slecht de partijen met dit voorstel omgingen.

De democratie gedijt niet op angst, maar is gebouwd op vertrouwen.

Om een bindend referendum mogelijk te maken moet de Grondwet worden aangepast. Dat moet in twee etappes. Vóór de verkiezingen moeten de Tweede en Eerste Kamer de wijziging van de Grondwet die ik nu heb ingediend goedkeuren. Na de verkiezingen moet deze wet opnieuw worden behandeld (en dan met tweederde meerderheid worden aangenomen). De vorige keer ging dat mis, omdat GroenLinks, PvdA en D66 weigerden om hun eigen wet opnieuw in te dienen. Waarna ik dat maar zélf heb gedaan. Bij een deel van de achterban van deze partijen was het referendum ineens niet meer zo populair. Bij andere groepen groeide echter het enthousiasme voor dit middel om de gekozen politici te kunnen corrigeren. Nu lijken deze partijen toch weer terug op hun oude standpunt en is wél zicht op een meerderheid.

Alle partijen zullen dinsdag nog vragen hebben, vooral over de voorwaarden voor het houden van een referendum. Ofwel over de ‘drempels’, zoals het aantal handtekeningen dat moet worden opgehaald en wanneer de uitslag geldig is. Die discussie is belangrijk en de staatscommissie Remkes heeft ook hier goede suggesties voor gedaan. Maar dit zijn kwesties van uitvoering die niet in de Grondwet thuishoren, maar in een ‘uitvoeringswet’. Die kan niet nu, maar pas ná de verkiezingen worden aangenomen, samen met de ‘tweede lezing’ van deze Grondwetswijziging. Nu moeten partijen de principiële keuze maken of zij vóór of tégen een correctief referendum zijn. Nu moeten Kamerleden aangeven of zij bereid zijn om zich wél of niet te laten corrigeren door de bevolking die zij vertegenwoordigen. Of zij wél of geen versterking willen van onze democratie.

Met een bindend correctief referendum geven wij mensen de mogelijkheid om ons terug te fluiten, op het moment dat zij vinden dat wij in de Kamer ons werk niet goed doen. De democratie gedijt niet op angst, maar is gebouwd op vertrouwen. Kamerleden vragen de kiezers: ‘vertrouw ons’. Maar durven wij ook te zeggen: ‘corrigeer ons’? Dit referendum past goed bij onze democratie, het is een belangrijke aanvulling op het werk van het parlement. Het heeft lang genoeg geduurd, al 35 jaar. Het is nu tijd om eindelijk ‘ja’ te zeggen.

Ronald van Raak, SP-Kamerlid

You must have JavaScript enabled to use this form.

Ja, ik wil op de hoogte blijven van belangrijk nieuws en acties van de SP en Lilian Marijnissen.

Vijf jaar na het invoeren van de wet 'passend onderwijs' heeft de SP onderzoek gedaan onder leraren ouders met kinderen die onderwijs volgen of thuiszitten. De conclusies liegen er niet om. Mensen in het reguliere onderwijs krijgen veel te maken met leerlingen die steeds zwaardere zorg nodig hebben. Meer dan driekwart van de leraren geeft aan nooit of slechts soms voldoende aandacht te kunnen besteden aan hun leerlingen. In het speciaal onderwijs zijn er volgens een derde van de leraren weer wachtlijsten ontstaan voor de vele kinderen die dringend een plek nodig hebben. Sommige kinderen blijven daardoor te lang in het regulier onderwijs met alle gevolgen van dien. En ondertussen zitten duizenden kinderen thuis zonder onderwijs, omdat er geen passende plek in het onderwijs voor hen is gevonden. De wet 'passend onderwijs' knelt voor al deze leraren, kinderen en hun ouders dus aan alle kanten.

Volgens SP-fractievoorzitter Lilian Marijnissen laat dit rapport zien dat de wet 'passend onderwijs' heeft gefaald: 'Al onze kinderen hebben recht op goed onderwijs. Maar duizenden kinderen zitten door deze wet nu thuis en krijgen geen onderwijs. Maar liefst 40% van de docenten overweegt te stoppen. De werkdruk op de reguliere scholen is al zo hoog, waardoor kinderen die extra zorg en aandacht nodig hebben dat onvoldoende kunnen krijgen. We kunnen niet anders concluderen dan dat dit beleid faalt.'

Ouders en docenten zijn eensgezind in de oplossingen voor de problemen bij het speciaal onderwijs. Kleinere klassen, meer handen in de klas en meer plekken in het speciaal onderwijs, moeten veel problemen op kunnen lossen. Maar ondanks een aangenomen voorstel van de SP is het al jaren niet mogelijk om nieuwe scholen voor speciaal onderwijs te openen. Daarnaast moet volgens de SP het leerrecht verankerd worden in de wet. Dit geeft ouders en kinderen de kans om plaatsing in het onderwijs af te dwingen.

Marijnissen ziet bij het passend onderwijs hetzelfde patroon als bij de verzorgingshuizen: 'Toen de verzorgingshuizen dicht moesten werd er gezegd: ja maar iedereen wil toch liever thuis oud worden? Natuurlijk willen veel mensen dat, maar voor een deel van de mensen is een verzorgingshuis een goede oplossing. Dat geldt ook voor het speciaal onderwijs. Natuurlijk is het idee mooi dat alle kinderen samen naar school kunnen. En daar waar dat werkt is dat prachtig. Maar er is ook een deel van de kinderen dat juist baat heeft bij een (vaak kleinschaligere) speciale school. Het passend onderwijs is nu knellend, laten we ervoor zorgen dat het echt passend gaat worden.'

Lees het rapport De staat van passend onderwijs

SP-fractievoorzitter Lilian Marijnissen is teleurgesteld over de zojuist gepresenteerde ‘geleerde lessen’ door het kabinet van de corona-aanpak in de verpleeghuizen. Marijnissen deed samen met D66 het voorstel om lessen te leren van hoe het de verpleeghuizen is vergaan. De resultaten daarvan zijn vandaag door het kabinet gepresenteerd. ‘Veel organisaties zijn betrokken, maar ik vind het een gemiste kans dat zorgverleners niet zelf direct betrokken zijn. Het is belangrijk dat we naar de werkvloer luisteren’, aldus Marijnissen. De aangenomen motie verzocht hier wel toe.

Persoonlijke beschermingsmiddelen

De lessen zijn opgesteld om bij een eventuele tweede piek van het coronavirus, bewoners en personeel beter te kunnen beschermen. Marijnissen vindt dat minister de Jonge meer moet doen voor de bescherming van zorgverleners en bewoners, zeker gezien dit ontzettend mis is gegaan afgelopen periode. Veel zorgverleners kampten met tekorten aan persoonlijke beschermingsmaterialen en zorgverleners en ouderen raakten hierdoor besmet met het coronavirus. Ondanks dat zorgverleners vaak de noodklok hebben geluid en de SP hier vrijwel elk Kamerdebat aandacht voor heeft gevraagd, hebben veel zorgverleners onveilig moeten werken. Marijnissen: ‘Als er een tweede golf komt moeten we zorgen dat alles op orde is in de verpleeghuizen. Daarom moeten persoonlijke beschermingsmiddelen ook preventief ingezet kunnen worden en niet alleen bij vermoedens van mogelijke besmettingen.’

Dat de richtlijnen van het RIVM voor beschermingsmiddelen zo streng zijn is Marijnissen een doorn in het oog. ‘Uit nieuw onderzoek blijkt dat zorgverleners en ouderen mogelijk onnodig ziek zijn geworden omdat beschermingsmiddelen door zorgverleners niet preventief mochten worden gebruikt. Het RIVM en het kabinet vond dit niet nodig en niet verstandig. Dit is een grote fout geweest. Zorgverleners hebben hier zo vaak op aangedrongen. Wij hebben in de Tweede Kamer er vaak op gewezen dat de richtlijnen in de praktijk tekort schoten. Maar er werd niet naar geluisterd. Het is heel pijnlijk om nu dan uit onderzoek te lezen dat dit mogelijk inderdaad tot extra besmettingen en doden heeft geleid.’ Dit moet daarom bij een mogelijke tweede golf echt anders: ‘We moeten onze zorgverleners goed beschermen, en ook de mensen voor wie zij zorgen,’ aldus Marijnissen.

Verder schrijft het kabinet over de grote waardering voor de inzet van het zorgpersoneel gedurende de coronacrisis. Marijnissen: ‘Onze zorgverleners verdienen een structureel betere waardering dan ze nu krijgen. Het mag niet alleen bij een bonus en applaus blijven. Helaas blokkeren de coalitiepartijen die betere waardering nog steeds. De SP is daarom een petitie gestart en organiseert op zaterdag 5 september een grote actie.’