Poliflw

Op 15 juli is de uitslag van de stemprocedure voor de verkiezing van de lijsttrekker van het CDA bekend gemaakt nadat deze is bevestigd door de notaris. Naar aanleiding van gerezen relevante vragen van onder andere lijsttrekkerskandidaat Pieter Omtzigt heeft het landelijke bestuur opdracht gegeven voor een extern en onafhankelijk onderzoek. Dit onderzoek is uitgevoerd door CGI. Het rapport is nu beschikbaar. Het rapport geeft antwoord op de gestelde vragen en bevestigt dat er geen onregelmatigheden zijn gevonden die van impact zouden zijn geweest op de uitslag van de stemming.Het rapport gaat uitvoerig in op het stemproces, de applicatie en de techniek. Tegelijkertijd is er gewezen op enkele kwetsbaarheden waaruit de partij lering zal trekken. Pieter Omtzigt: ‘Goed dat de partij dit door een extern bureau snel heeft laten uitzoeken en dat er geen grove onregelmatigheden aangetroffen zijn en de uitslag daarmee nogmaals bevestigd is.’ Rutger Ploum: ‘We gingen dit onderzoek met vertrouwen in en de uitslag van de verkiezing staat hiermee onomstotelijk vast. Er is veel werk te verzetten, onderweg naar maart 2021. En daar is al onze energie nu op gericht. We gaan samen op weg, met onze lijsttrekker Hugo de Jonge en zijn running mate Pieter Omtzigt.’

Onderzoek naar CDA-verkiezing, uitslag verandert niet Het CDA gaat alsnog onderzoek doen naar het verloop van de lijsttrekkersverkiezing waarbij Hugo de Jonge nipt won van Pieter Omtzigt. Het onderzoek zal echter niets veranderen aan de uitslag van de verkiezing zegt partijvoorzitter Rutger Ploum. Hugo De Jonge won vorige maand de lijsttrekkersverkiezing van Pieter Omtzigt met 258 stemmen verschil. Deze week bleek dat zes CDA-leden daarna hebben geklaagd bij het partijbureau. Het partijbestuur gaat een aantal vragen voorleggen aan een externe en onafhankelijke partij. Volgens het partijbestuur is dat nodig omdat er nog steeds vragen over het stemproces bleven komen. De uitslag is echter door de notaris vastgesteld en die zal niet meer wijzigen, laat het bestuur weten. Het onderzoek is volgens de ingewijden bedoeld om ruis de wereld uit te helpen. Het CDA-bestuur geeft daarmee toe aan druk van Omtzigt en tegenkandidaat Mona Keijzer, die al in de eerste stemronde was afgevallen. Zij hadden aangedrongen op opheldering, nadat vorige weekbekend werddat zes CDA-leden bij de partij melding hebben gemaakt van onregelmatigheden bij de verkiezing. Zo kreeg de vrouw van Omtzigt op haar computerscherm de tekst ‘Dank voor uw stem op Hugo de Jonge’, terwijl zij op haar echtgenoot dacht te hebben gestemd. Het partijbureau bevestigde deze melding, om eraan toe te voegen dat er ook De Jonge-stemmers waren die de tekst ‘Dank voor uw stem op Pieter Omtzigt’ te zien kregen. Verontrustende zaken Hoe dat kan, is tot dusver niet bekend. Volgens het partijbureau heeft de notaris die toezag op het stemproces de stemming gecontroleerd en geen fouten geconstateerd. Daarnaast heeft hij onafhankelijke technische experts ingeschakeld. Zij hebben echter geen onregelmatigheden aangetroffen, zo luidde de conclusie. De notaris, voormalig raadslid Lars Boellaard uit Westland, maakte in zijn rapport vervolgens geen melding van de klachten. Hij stelde volgens een CDA-verklaring vast dat de uitslag rechtsgeldig is en een getrouw beeld geeft van de verkiezing van de lijsttrekker. Pieter Omtzigt zei vorige week in het radioprogramma Op 1 opheldering te willen van het partijbestuur. Mona Keijzer deed daar vrijdag een schep bovenop door na afloop van de ministerraad aan journalisten te laten weten dat zij een onderzoek wil omdat er volgens haar verontrustende zaken zijn gebeurd. ‘Is het goed gegaan met de onderliggende ict-systemen? Hoeveel stemmen zijn er uitgebracht? Klopt dat? Pieter heeft hier vragen over gesteld, dus dan moet je het ook goed uitzoeken, aldus Mona Keijzer. Zij wil niet zeggen dat zorgminister Hugo De Jonge mogelijk onterecht is verkozen tot CDA-lijsttrekker, maar zij vindt wel dat goed moet worden uitgezocht wat er is gebeurd om een einde te maken aan deze discussie. Rumoer Het onderzoek dat nu wordt gehouden is nadrukkelijk niet bedoeld om de rechtmatigheid van de verkiezing ter discussie te stellen. Wel moet er antwoord komen op de vraag hoe het kan dat sommige kiezers in hun scherm een andere naam te zien kregen dan waar ze op hadden gestemd. De verkiezing lag sowieso al onder een vergrootglas. Nadat eerder bleek dat het stemsysteem te hacken was, moest de hele verkiezing al een keer over. Het partijbureau liet desgevraagd weten niets toe te voegen te hebben aan de eerder uitgebrachte verklaring.Achter de schermen blijkt afgelopen dagen echter wel degelijk naarstig te zijn gezocht naar een oplossing om het rumoer de kop in te drukken. Afgelopen weekeinde is met onder andere Pieter Omtzigt overlegd over de opzet van een onderzoek waar hij vrede mee zou kunnen hebben. Wie het onderzoek moet gaan leiden is vooralsnog onbekend. Volgens een betrokkene hebben meerdere kandidaten voor die eer bedankt.

Tweede Kamer terug van reces De Tweede Kamer is terug van reces. Het werk van de 150 Tweede Kamerleden gaat de laatste fase in voor de verkiezingen van maart 2021. Ook het kabinet is afgelopen vrijdag voor het eerst na de vakantie weer bijeengeweest. De CDA TK-fractie zal in de komende weken de plannen voor Prinsjesdag afronden en daarin keuzes maken die Nederland sterker maken in deze onzekere tijd. Het komende politieke jaar staat voor een belangrijk deel in het teken van Covid-19 en het herstel van de economie en samenleving. Dit najaar komt het CDA met het verkiezingsprogramma. Hugo de Jonge gaat dit samen doen met zijn running mate Pieter Omtzigt. Omtzigt-factor De uitnodiging om als running mate op te treden, duidt erop dat de partij overlegt hoe groot de Omtzigt-factor in het programma en in de CDA-houding moet worden. De Jonge is een man die verantwoordelijkheid wil dragen, samenwerking zoekt en compromissen smeedt, terwijl Omtzigt de nadruk legt op het controleren van de macht. Met Omtzigt hoopt het CDA pittiger te worden, maar al te veel rebellie zit niet in de partij. Hugo de Jonge is weliswaar de nieuwe CDA-leider, maar de partij hoopt de populariteit van het Kamerlid Omtzigt te behouden. Bij de verkiezingen voor het lijsttrekkerschap verzamelde hij een gigantische hoeveelheid stemmen. Hij werd met een klein verschil verslagen. Hugo de Jonge won met 50,7 procent van de stemmen nipt van Pieter Omtzigt die 49,3 procent binnenhaalde. Het verschil bedroeg 258 stemmen. De kandidatuur van Omtzigt was niet voorzien en het scheelde maar weinig of hij had het van uitgerangeerd CDA’er tot partijleider geschopt. In 2012 wilde de partijleiding van hem af, maar hij vocht terug en kwam met voorkeurstemmen in de Tweede Kamer. Vallen en opstaan Iets meer dan twee derde van de 40.000 leden bracht een stem uit. Het digitale stemmen ging met vallen en opstaan. De eerste ronde van de stemming moest opnieuw omdat een hacker in staat was om meerdere keren te stemmen. De partij besloot daarop een extra beveiliging aan te brengen en de leden kregen het verzoek opnieuw hun keuze aan te geven. De uitslag van de stemmingen werd daardoor met een paar dagen opgeschoven. Vervolgens gebeurde iets opmerkelijks. Zes klagers zeiden dat ze op iemand anders hadden gestemd dan werd geregistreerd. Haagse bronnen zeggen dat de echtgenote van kandidaat Pieter Omtzigt dacht op hem te stemmen, maar via het systeem de mededeling kreeg: ‘Dank voor uw stem op Hugo de Jonge.’ Het partijbureau van het CDA bevestigde dit en liet weten dat nog vijf andere leden zich meldden met een soortgelijk verhaal. Uit onderzoek naar deze signalen kwam volgens het partijbureau geen technische fout naar voren. Het CDA had voor de technische ondersteuning van de verkiezingen een gespecialiseerd bureau ingehuurd. Bij de zes klagers zouden overigens ook leden zijn geweest die op De Jonge hadden willen stemmen, maar de mededeling kregen dat ze hadden gekozen voor Omtzigt. De notaris vond geen fouten in het stemsysteem. Hij controleerde vertrouwelijk een aantal stemformulieren en daaruit zou zijn gebleken dat deze leden wel degelijk stemden op de kandidaat die het systeem na afloop noemde. Verkeerde knopje Bij een digitale verkiezing bestaat het risico dat de kiezer denkt op iemand te stemmen terwijl de keus toch op een ander valt. Mogelijk hebben mensen zonder het zelf te beseffen toch op het verkeerde knopje gedrukt. Gezien het aantal klachten bij het CDA lijkt dat maar in een heel beperkt aantal gevallen te zijn gebeurd. Over wat er precies is gebeurd wil de partijwoordvoerder niet speculeren. Vlak voor de bekendmaking van de uitslag van de stemming op 15 juli jl. ontstond achter de schermen in zalencentrum De Remise in Den Haag tumult over de afwijkingen, zeggen bronnen. Pieter Omtzigt wilde zich aanvankelijk niet neerleggen bij de uitslag en in ieder geval het naadje van de kous weten. Daarop nam partijvoorzitter Rutger Ploum de kandidaten De Jonge en Omtzigt apart en zijn de rapportages van de notaris doorgenomen. Vervolgens accepteerde Omtzigt de uitslag. Vasthoudendheid en dossierkennis Omtzigt dankt zijn populariteit aan een combinatie van kritische vasthoudendheid en dossierkennis. Zijn agenda: de overheid moet de burger bescherming bieden, de rechtsstaat is heilig. Hij beet zich vast in een aantal kwesties, waarvan de toeslagenaffaire bij de Belastingdienst het meest in het oog springt. Omtzigt legde samen met anderen bloot dat de overheid ouders die recht hadden op kinderopvangtoeslag in grote financiële problemen bracht. Met zijn kritiek, ook op bevriende ministers, zet hij de verhoudingen binnen de regeringscoalitie soms flink onder druk. Verschillen overbruggen Verschillen overbruggen is voor De Jonge een van zijn belangrijkste missies als partijleider van het CDA. Hij heeft lang getwijfeld of hij het moest doen. De coronacrisis gaf de doorslag. Volgens De Jonge waren die onzekerheden er al. Mensen vragen zich af of er voor hen straks nog een woning, zorg en een baan is. Het uitbreken van de crisis heeft die zorgen verdiept. Onzekerheid is het recept voor polarisatie. Het CDA is opgericht om kloven te overbruggen en strijd te pacificeren, zei De Jonge. Hij wil dat zijn partij die leidende rol weer gaat spelen in de politiek. De zorg voor elkaar, ziet hij als fundament van de samenleving. In de coronacrisis zag je hoe belangrijk dat was. Dat bleef overeind: een stap harder lopen als dat nodig is voor een ander, aanbellen bij een buurman die misschien hulp nodig heeft. Dat wil hij vasthouden want, zo zei hij: ‘we gaan heel moeilijke jaren tegemoet’.

Hugo de Jonge nieuwe leider van het CDA: ‘Het CDA is opgericht om kloven te overbruggen en strijd te pacificeren'. Met een uiterst krappe zege op zijn tegenstrever Pieter Omtzigt heeft Hugo de Jonge de CDA-lijsttrekkersverkiezing om het partijleiderschap gewonnen. De opkomst was 66,7 procent. Het verschil is klein: 258 stemmen, oftewel, 50,7 tegen 49,3 procent. Met zijn 42 jaar is hij de jongste CDA-leider ooit, jonger dan Ruud Lubbers. Met die beroemde CDA-leider deelt hij opvallend veel. Een zekere no-nonsense en het heilig geloof in het politieke midden. Zorgzaamheid Met Hugo de Jonge -opgeruimd, handig met de media en betrokken- krijgt het CDA een lijsttrekker die waarden als zorgzaamheid en een sterke overheid predikt. Hij noemt de zorg voor elkaar het fundament van de samenleving en vat zijn politieke missie samen met de zorg van gewone mensen op tafel krijgen en daar praktische oplossingen voor vinden. Waar CDA’ers voorheen beducht waren om de overheid een grote rol te geven werd de overheid bij de strijd om het leiderschap opeens hét thema. Zowel De Jonge als zijn grote uitdager Pieter Omtzigt zijn er beiden al jaren mee bezig, zij het ieder met een belangrijk verschil in accent. De Jonge voerde een lijsttrekkerscampagne voor een sterke overheid die zorg en aandacht heeft voor de mensen. Omtzigt wil mensen beschermen tegen fouten van de overheid. De Jonge won de lijsttrekkersverkiezing na een campagne waarin hij zich aanbood als de man van het midden. Onder hem zal het CDA weer resoluut in het midden van de politiek opereren, beloofde hij. Het is een afscheid van de jaren onder Sybrand Buma, toen de blik meer naar rechts was gewend. Veel behendigheid Nu Hugo de Jonge het CDA gaat leiden, zal hij vooral binnen de partij veel behendigheid nodig hebben. Hem wacht mogelijk een intern debat over de koers.De Jonge staat volledig achter de nieuwe richting voor het CDA, zoals die is uitgestippeld door het wetenschappelijk bureau van de partij, onder de titel ‘Zij aan zij’. Het CDA omarmt daarin het klimaatbeleid, wil breken met marktwerking, zich verzetten tegen de maatschappelijke polarisatie en zoekt in de landbouw meer balans tussen duurzaamheid en exportbelangen. Favoriete kandidaat Hugo de Jonge was vanaf het begin de favoriete kandidaat van het partijbestuur, maar de lijsttrekkersverkiezing maakte duidelijk dat de CDA-kiezers nog lang niet klaar zijn met die discussie. Velen stemden op de andere twee kandidaten. De Jonge zal nog al zijn behendigheid nodig hebben voor het CDA volgend jaar de verkiezingen in kan. De Jonge kan gevoelige dossiers parkeren. Hij deed het bij medische ethiek, het onderwerp waar VVD, D66, CDA en ChristenUnie in het kabinet Rutte-III een wapenstilstand over sloten. De liberale fracties VVD en D66 probeerden de CDA-minister geregeld uit de tent te lokken, maar vergeefs. De praatgrage De Jonge kan dan opeens zeer zwijgzaam zijn. Politiek talent De Jonge werd al vroeg gespot als politiek talent en maakte een razendsnelle CDA-carrière. Op zijn 29e werkte hij voor de minister van onderwijs, niet veel later werd hij politieke assistent van CDA-premier Jan Peter Balkenende. Hij vertrok daarna naar Rotterdam, om wethouder te worden. Als bestuurder is De Jonge vooral een man van praktische oplossingen. Waar hij ook komt bezingt hij samenwerking als beproefd medicijn.

Zomerreces Het zomerreces is aangebroken. Tijd voor een terugblik en bezinning. De meest politiek beschamende affaire het afgelopen parlementaire jaar was, na de verloedering van de omgangsvormen en het taalgebruik, het optreden van de Belastingdienst in de affaire rond de kinderopvangtoeslagen waarin Pieter Omtzigt een belangrijke rol speelde. Welke lessen dient de Kamer te trekken uit die voor de politiek beschamende affaire? Politici voeren een permanente campagne en verliezen bijna allemaal hun hoofdtaak uit het oog: het maken en beoordelen van wetten. Wetgeving heeft verregaande consequenties voor mensen. Hoe kunnen we er nu voor zorgen dat de Kamer wetgeving serieus neemt? Geen doorsnee Kamerlid Pieter Omtzigt is geen doorsnee Kamerlid. Om heel veel redenen. De Twentenaar trok zich niets aan van de nauwelijks verhulde boodschap dat het CDA van hem af wilde toen hij een onverkiesbare plek kreeg op de kandidatenlijst. Hij zorgde in 2012 voor zijn eigen campagne en werd met voorkeursstemmen alsnog gekozen. Het CDA-Kamerlid was een immer terugkerende kiespijn voor partij en kabinet, maar een zegen voor de Nederlandse politiek. Grote ego’s zijn er nog altijd in de Haagse arena, maar individuele politici met een eigen gezicht veel minder. Pieter Omtzigt vormt hierop een welkome uitzondering. Politiek drastisch veranderd In de afgelopen decennia is het aanzien en wezen van de vaderlandse politiek drastisch veranderd. De politiek is verworden tot een poging de politieke tegenstander vooral te bejegenen en pootje te haken. Het beeld –hoe kom ik over op de kiezer– werd dominant en het beleid van secundair belang. Klassieke volkspartijen verdwenen en dat heeft fundamentele gevolgen gehad. Een permanente publiekscampagne is politiek bedrijven geworden. Een vaste aanhang waar partijen bij de volgende verkiezingen in ieder geval op zouden kunnen rekenen, is helaas verdwenen. Voor elke stem moet permanent, in het uiterste geval vier jaar, worden gestreden. Inkomen en opleidingsniveau zijn nu beslissender voor het stemgedrag en bepalender dan vroeger het lidmaatschap van een specifiek kerkgenootschap. De gevolgen zijn verstrekkend. De politiek lijkt in vrijwel niets meer op de politiek van het midden van de jaren tachtig. Het compromis Het vertrouwde verzuilingsmodel, dat in de jaren zestig al hevig wankelde, was eind 1985 nog bepaald niet verdwenen. Verkiezingen begonnen al sterke verschillen in uitslagen te vertonen, maar de grote partijen hielden stand. Elites konden elkaar in verkiezingen nog bestrijden om daarna zaken te doen. Polarisatiestrategieën werkten niet, de drie volkspartijen, CDA, PvdA en VVD, wisselden elkaar aan de macht af. De grote verschillen vormden geen gevaar voor de uiteindelijke consensus. Een consensus die, een aantal vrij marginale uitzonderingen aan de randen van het politieke spectrum daargelaten, niet ter discussie stond. Grote veranderingen als de ingezette afslanking van de verzorgingsstaat, konden uiteindelijk ook bij links instemming vinden. De eerste golf individualisering was voorbij, maar de verzuiling was nog niet definitief van het toneel verdwenen. Paars, in de jaren negentig, bracht daar langzaam aan verandering in. Politieke elites en de samenleving gingen meer en meer met de rug naar elkaar staan. De politieke elites maakten zich zorgen over efficiency, de overheid diende lean en mean te worden met de grote bedrijven als voorbeeld, terwijl tegenstellingen in de maatschappij groter werden. De multiculturele samenleving werd voor de één een nastrevenswaardig doel, voor de ander een somber schrikbeeld. Emancipatie van de burger Terwijl de volkspartijen een dergelijke tegenstelling nog konden opvangen, leidde dat meer en meer tot vervreemding bij de ene groep en het krampachtig vasthouden aan de vertrouwde mechanismen bij de andere. Draagvlak voor het compromis werd minder en moest meer worden bevochten. De uitsluiting van het CDA na vele jaren regeringsverantwoordelijkheid betekende het definitieve einde van de verzuiling. Nieuwe splinterpartijen, met slechts één prominent programmapunt, kwamen op en verdwenen weer even snel. Het radicaal tegenovergestelde van de volkspartij is nu schering en inslag in de politiek. Elk belang heeft nu zijn eigen politieke partij en dus zijn zetel(s) in de Kamer met helaas snel uitbrekende ruzies tussen politiek totaal onervaren Kamerleden. Coalitievorming Coalities van meerdere partijen zijn in de Nederlandse politiek niet ongewoon. Niet het aantal partijen dat nodig is om een kabinet te vormen dat steunt op een parlementaire meerderheid is bijzonder. Maar het is redelijk uniek dat ideologisch volstrekt tegengestelde partijen tot samenwerking worden gedwongen. Oude zekerheden in de politiek zijn verdwenen. Er kwamen onwaarschijnlijke combinaties, louter en alleen om maar tot meerderheden te komen. Alles voor de bestuurbaarheid van het land, maar uiteindelijk leidend tot erosie in de geloofwaardigheid. De elites in het politieke midden zijn nog immer, net als in het midden van de jaren tachtig, gepreoccupeerd met samenwerking, terwijl in de samenleving de tegenstellingen toenemen. Meerderheden die steeds verder afbrokkelen en dikwijls na tussentijdse verkiezingen in de Eerste Kamer niet meer bestaan. Het parlement is een afspiegeling van de samenleving. Met het kwalijke gevolg de steeds meer groeiende tegenstellingen tussen bevolkingsgroepen. De kiezer is zijn houvast kwijt en oude zekerheden in de politiek zijn verdwenen. Hopelijk kan het CDA in maart 2021 weer het vertrouwde gevoel terug geven.

Vandaag is bekend gemaakt dat CDA-Kamerlid Pieter Omtzigt samen met Renske Leijten (SP) winnaar zijn van de prijs ‘Politieke prestatie van het jaar 2019’, wegens hun volhardende inzet om recht te doen aan duizenden ouders waarbij de kinderopvangtoeslag onterecht is stopgezet door de Belastingdienst. De ruim 25.000 leden van het EenVandaag-opiniepanel kozen deze prestatie uit vijf genomineerden. Pieter Omtzigt: “We staan in dit dossier helaas pas aan het begin van een oplossing. Na heel veel vragen kwam er een stukje van de waarheid boven tafel. En die is schokkend in deze zaak. De CAF-11 zaak is bovendien nog maar een stukje van het topje van de ijsberg. We zijn er nog lang niet. Voor mij staat deze waardering allereerst symbool voor het doorzettingsvermogen van de vele gedupeerde ouders zelf. Er is de afgelopen jaren een collectief ontstaan dat is blijven knokken om ouders te helpen wiens leven in puin ligt door een onrechtmatig handelende overheid. Ondanks zeer gebrekkige informatievoorziening en tegenwerking. Dat collectief bestond uit zes mensen, waaronder advocate Eva González Pérez, journalisten van RTL en Trouw Pieter Klein en Jan Kleinnijenhuis, mijn collega Renske Leijten en natuurlijk de anonieme klokkenluider die dreigde ontslagen te worden.”Hij vervolgt: “Voor deze mensen is het vertrouwen in de overheid en de Belastingdienst compleet verdwenen. En niet alleen bij de Belastingdienst. Denk ook aan andere uitvoeringsorganisaties, zoals het CBR of het UWV. Mensen lopen vast in systemen, regels en bureaucratie. Helaas moeten de problemen eerst helemaal op tafel komen, voordat we aan een echte oplossing kunnen werken. Ik zie het als mijn taak als volksvertegenwoordiger om te zorgen dat dingen die mis zijn gegaan, recht worden gezet. Ik heb gezegd dat ik de regering scherp controleer en dat zal ik blijven doen. De toekenning van deze prijs zie ik als een erkenning voor dat werk. En als aanmoediging om door te gaan. Vooralsnog heeft geen enkele ouder, niet in CAF-11, niet in andere zaken, compensatie ontvangen. Wel zwartgelakte dossiers.”Hoe de prestatie op de website van EenVandaag wordt omschreven, ziet u via deze link. Hieronder enkele reacties uit het opiniepanel:De woorden 'doorzettingsvermogen' en 'volharding' worden meermaals gebruikt door mensen die hebben gestemd op het op de kaart zetten van de toeslagenaffaire. Veel mensen zijn boos dat burgers door de overheid als fraudeurs zijn bestempeld, en zijn 'opgelucht' dat er politici zijn die daartegen blijven strijden: "Dit debacle is niet goed voor het vertrouwen in de politiek, maar sommige Kamerleden bewijzen dat er ook politici zijn die heus wél voor de gewone man opkomen."

Ze is stellig die avond. Vijf dagen voordat het CDA via deze krant aankondigt dat het ‘om is’ en een soepeler toepassing van het kinderpardon wil, zegt Tweede Kamerlid Madeleine van Toorenburg nog dat ze van ‘aanpassingen’ niets wilt weten. ,,Ik wil over alles meedenken, maar wij gaan niet zonder meer tornen aan de huidige afspraken.”

Op haar bureau ligt dan een memo voor versoepeling dat is opgesteld door Flip Schüller, de advocaat van de Armeense Lili en Howick. Die is om tafel gegaan met D66 en ChristenUnie, omdat hij denkt dat de geesten rijp zijn voor coulanter beleid. Na een gesprek met Van Toorenburg, enkele dagen eerder, lijkt het memo echter op weg naar een la om daar ‘te worden begraven’.

Maar Van Toorenburg veinst haar onwrikbaarheid. In werkelijkheid is er sprake van een ‘veranderd inzicht‘, zoals ze vijf dagen later zal verkondigen. Daar is een lange, omvangrijke lobby binnen de eigen partij verantwoordelijk voor. ,,Ik voelde mij niet intrinsiek gemotiveerd om iets aan het kinderpardon te veranderen”, geeft ze toe.

Dat is zacht uitgedrukt, stellen ingewijden. Het is allerminst aan Van Toorenburg en fractieleider Sybrand Buma te danken dat het CDA alsnog de ommezwaai maakt. Sterker nog, intern is de druk op het duo de maanden ervoor flink opgevoerd. Hun strakke, ‘rechtse‘ lijn zorgde volgens betrokkenen voor oplopende spanning in de fractie.

Vooral Kamerleden uit CDA-bastions Overijssel en Limburg, zoals Pieter Omtzigt en Martijn van Helvert, beginnen zich enkele maanden geleden steeds ongemakkelijker te voelen. Opgejut door regionale partijgenoten, die niet zelden hun CDA-activiteiten combineren met werkzaamheden in een kerk of parochie, begint het verzet tegen de partijlijn dan door te klinken in de fractie.

Want, zo gaat dat in het CDA: de partij staat bekend om zijn tamelijk stoïcijnse omgang met kritiek van buitenaf. Wie de partij op een ander spoor wil zetten, kiest voor de binnenlijn. Lobbyisten weten dat en benaderen lokaal of provinciaal actieve CDA’ers. Zo heeft het initiatief De Goede Zaak bereikt dat inmiddels 134 gemeenten zich hebben uitgeroepen tot ‘kinderpardongemeente’. Opvallend: in 8 op de 10 gevallen heeft de CDA-fractie zich achter deze actie geschaard.

Aanvulling Jacques Leurs:

Conclusie eigen onderzoek: 419 CDA raadsleden stemden in 100 gemeenten voor de motie Kinderpardongemeente.

Ook Jasper Klapwijk, voorzitter van het Landelijk Ongedocumenteerden Steunpunt (LOS), zegt de afgelopen maanden veel regionale CDA’ers te hebben gesproken. Hij heeft Statenleden in Overijssel er bijvoorbeeld fijntjes op gewezen dat hun lijsttrekker, Eddy van Hijum, in 2013 als Kamerlid al waarschuwde dat de kinderpardonregeling voor nieuwe gevallen niet zou gaan werken. Klapwijk: ,,Van Hijum heeft gelijk gekregen. Dus toen heb ik gevraagd aan provinciale CDA’ers of ze wat konden doen.”

Ook partijprominenten beklagen zich tegenover Buma over zijn conservatieve koers. Voormalig Shell-directeur en CDA-senator Rein Willems heeft ‘indringende gesprekken’. Willems is actief in de protestantse kerk. En nauw betrokken bij het kerkasiel voor de Armeense familie Tamrazyan in de Haagse Bethelkerk. Willems heeft een terugkerende vraag aan Buma:

Waar is de compassie gebleven?

Ook oud-minister van Justitie, Ernst Hirsch Ballin, bemoeit zich ermee, zeggen betrokkenen. ,,Er zijn weinig mensen die het asieldossier zo goed kennen als hij”, zegt een ingewijde. ,,Ernst is binnen de partij altijd een vraagbaak gebleven en kent als geen ander de juridische haarkloverij.” Hirsch Ballin doet zelfs voorstellen over hoe Buma zijn ‘draai’ juridisch kan onderbouwen.

Op die manier raakt eerst Buma, en later Van Toorenburg, overtuigd van de nieuwe koers.

Wat ook een rol speelt: chagrijn over de VVD. Van Toorenburg ontsteekt in november in woede als de liberalen voorstellen om de zogenoemde discretionaire bevoegdheid te schrappen. Dat speciale middel geeft de staatssecretaris de kans om in specifieke gevallen alsnog asiel te verlenen, bijvoorbeeld – zoals bij Lili en Howick – op basis van ‘humanitaire redenen’.

Het is een vorm van maatwerk waar CDA’ers bij zweren. Zeker om empathie te kunnen tonen bij ‘schrijnende’ gevallen. Bovendien: de VVD gaat ermee voorbij aan afspraken in het regeerakkoord. Een proefballon, oordeelt Van Toorenburg. En een kwalijke ook. Tegelijkertijd biedt die ook ruimte aan het CDA: als de liberalen zo’n geluid kunnen laten horen, waarom het CDA dan niet?

De timing van de ommezwaai is uiteindelijk opvallend. Het lijkt alsof het CDA terugslaat naar de VVD. Die partij heeft tot ergernis van Buma een week eerder gespeculeerd dat onvrede over klimaatbeleid de VVD een kabinetsval waard is. Toch was het CDA al van plan de draai te maken. En wel vóór het congres van 9 februari.

Een grote groep CDA’ers had een motie in de maak om Buma tot een koerswijziging te dwingen. Om die ondermijning van zijn gezag te voorkomen, kwam er een vlucht naar voren, stellen betrokkenen. Op de vorige partijbijeenkomst in Groningen had Buma al pijnlijk moeten ervaren hoe de leden hem openlijk terugfloten. Tegen zijn wil werd Buma toen opgedragen dat hij opnieuw moest onderhandelen over de renteverhoging op studieleningen, dwars tegen het regeerakkoord in. Een herhaling van dat debacle moest worden voorkomen.

Bovendien komen er verkiezingen aan. Een milder asielstandpunt valt in goede aarde in ‘CDA-land’ Overijssel en Limburg, stellen ingewijden.

Twenterand – Woensdagavond 14 februari wordt in de theaterzaal van ‘Het Punt’ te Vroomshoop door het CDA de aftrap gegeven voor de campagne voor de gemeenteraadsverkiezingen. Het verkiezingsprogramma van het CDA Twenterand heeft het thema: ‘Midden tussen de mensen’ en ook in de campagne zal dan ook dit thema naar voren komen. Al jaren reikt het CDA op Valentijnsdag een boeket bloemen uit aan iemand die zich inzet voor de samenleving. Te denken valt aan een mantelzorger of een vrijwilliger van een van de vele organisaties en verenigingen die Twenterand rijk is. Door de CDA-kandidaten voor de gemeenteraad van Twenterand zijn dit jaar 10 kandidaten genomineerd met als titel: ‘Held van Twenterand’. Het gaat hierbij om Twenterandse vrijwilligers, verenigingen of belangengroepen die zich de afgelopen jaren belangeloos hebben ingezet voor de samenleving. Op 14 februari wil het CDA deze mensen in het zonnetje zetten en zal er een mini documentaire getoond worden van deze ‘helden’. Naast de “Helden van Twenterand’ zullen ook CDA Europarlementariër Anne Schreijer-Pierik, CDA 2e Kamerlid Pieter Omtzigt, CDA Statenlid Moniek Kleinsman en de lijstrekker van CDA Twenterand Henk Kerkdijk hun medewerking verlenen. Het is een openbare bijeenkomst, dus ook niet leden zijn v van harte welkom op woensdag 14 februari om 20.15 uur in ‘Het Punt’ te Vroomshoop.