Poliflw

Minister Ollongren in gesprek met Commissarissen van de Koning na kwestie “Gennep”.                                                            (Uit publicatie binnenlandsbestuur.nl door Wouter Boonstra – 30 september 2019). 

Bestuurlijke verhoudingen verstoord.                                                                                       Dat schrijft de minister in antwoord op Kamervragen van D66-Kamerleden Monica den Boer en Rens Raemakers. Op verzoek van de minister heeft de Limburgse commissaris van de Koning, Theo Bovens, haar via een ambtsbericht geïnformeerd over de aanleiding en achtergronden van het vertrek van burgemeester Peter de Koning. “De bestuurlijke verhoudingen binnen het college van burgemeester en wethouders zijn verstoord, zoveel is duidelijk. De burgemeester heeft uiteindelijk ook zelf hierin aanleiding gezien om ontslag te verzoeken”, schrijft Ollongren.

Geen rol of bevoegdheid vertrouwenscommissie.                                                                         De minister wijst er ook op dat er in deze aangelegenheid geen formele rol of bevoegdheid van de vertrouwenscommissie is weggelegd. Die is er alleen bij de benoeming en herbenoeming van een burgemeester (hierop heeft de raadsfractie van D66-Gennep een aantal malen openlijk gewezen). “In de praktijk is in veel gemeenten, zo ook in Gennep, een semipermanente vertrouwenscommissie, belast met het voeren van periodieke klankbordgesprekken met de burgemeester. De wet biedt die ruimte.  Van ontslag in de zin van artikel 61b van de Gemeentewet, verstoorde verhoudingen tussen burgemeester en de raad, gevolgd door een aanbeveling van de raad tot ontslag van de burgemeester, is dus in dit geval geval geen sprake”, concludeert de minister.

Stelsel bepaalt geheimhouding.                                                                                                   Met het oog op het vertrouwen van de burger in het openbaar bestuur moet maximale duidelijkheid worden gegeven over het ontslag van een burgemeester, maar wel met inachtneming van die zaken waarbij op grond van artikel 61b van de Gemeentewet geheimhouding rust, doceert Ollongren.                                                                                                                                      “Dat de gemeenteraad in die gevallen over meer informatie beschikt dan het publiek, vloeit logischerwijze voort uit het stelsel.” De burgemeester opereert in een lokaal-politieke context. Hoewel hij een onafhankelijke en onpartijdige positie inneemt, is hij voor zijn functioneren feitelijk afhankelijk van de raad, en afgeleid het college, schrijft de minister. “Uiteindelijk moet een burgemeester ook zelf het gevoel hebben dat hij zijn functie met gezag kan vervullen. Dat was hier niet langer het geval, er was naar het oordeel van alle betrokkenen sprake van een onwerkbare situatie.”

Gesprek met de Commissarissen van de Koning.                                                                    Over de rol van de commissaris van de Koning in dit soort situaties, als hoeder van de gemeentelijke integriteit, wijst Ollongren formeel op de wettelijke taak van de CvdK om toe te zien op een ordelijk verloop van de procedure met betrekking tot het ontslag van een burgemeester en dat deze kan adviseren en bemiddelen als er bestuurlijke problemen zijn en de bestuurlijke integriteit van een gemeente in het geding is. “Een en ander laat echter onverlet dat een burgemeester zelf de overtuiging moet hebben dat hij nog in voldoende mate kan functioneren.” Ollongren ziet geen aanleiding voor nader onderzoek. “Wel zal ik naar aanleiding van de casus Gennep de thematiek met de commissarissen van de Koning bespreken.”

Voor zover de antwoorden van de minister van Binnenlandse Zaken, mevrouw Kajsa Ollengren.

Een paar conclusies onzerzijds.                                                                                                    Wat de rol, taak en handelen van de “vertrouwenscommissie” betreft worden wij gesterkt in de opvatting, dat, zoals de Minister duidelijk aangeeft, de vertrouwenscommissie hun boekje te buiten is gegaan. Bij het gerezen conflict tussen de drie wethouders en de burgemeester is de volledige gemeenteraad niet gekend en nooit betrokken geweest.

De minister spreekt duidelijk uit, in haar antwoorden op Kamervragen van de D66 Kamerfractie, dat de vertrouwenscommissie in deze aangelegenheid volgens de wet geen enkele formele rol of bevoegdheid heeft en had. Conclusie onzerzijds, de procedure, inclusief rol van de wethouders en de vertrouwenscommissie, die in Gennep is gevolgd is niet in de geest van, en conform de Gemeentewet. Het doet ons deugd dat, mede gezien de discussies en reacties van diverse experts en publicaties in Binnenlandsbestuur.nl, dat de Minister, wat nu op landelijk niveau, “de casus Gennep” heet, zal gaan bespreken met de Commissarissen van de Koning met als mogelijk onderwerp: hoe te handelen in situaties zoals die zich in Gennep hebben voorgedaan.

Verder willen we nog graag het fijne weten van de bewering die volgens de griffie in juli door het Ministerie van Binnenlandse Zaken en de VNG is gedaan, namelijk dat de vertrouwenscommissie, ook niet in een besloten raadsvergadering, over de gevolgde procedure de raad zou mogen informeren. Dit naar aanleiding dat de raadsfractie van D66-Gennep al direct in juli vroeg om een extra raadsvergadering. Een extra raadsvergadering ter opheldering van de reden voor het ontslag van de burgemeester.                                                                                                                          Uiteindelijk werd onder politieke druk, 11 weken later (16 september), toch een besloten raadsvergadering gehouden waarbij niet alleen raadsleden maar ook de drie wethouders, maar zonder burgemeester, aanwezig waren.

Vertrek van burgemeester Peter de Koning nu definitief.

Na meer dan twee maanden onduidelijkheid over zijn positie legde burgemeester Peter de Koning per 3 september jl. per direct zijn werk neer. De reden was volgens de burgemeester de door de wethouders van CDA, VVD en SP ervaren verstoorde verhoudingen binnen het college.

D66 plaatste de afgelopen twee maanden vraagtekens bij de manier waarop De Koning ertoe kwam om in juli, tijdens een late raadsvergadering, zijn – door de vertrouwenscommissie gedwongen – vertrek aan te kondigen. In een krantenartikel gaf hij een dag daarna aan dat hij hoopte dat hij toch kon aanblijven. Afgelopen dinsdag kondigde hij via een persbericht zijn definitieve vertrek aan.                            Het laatste woord is er nog niet over gezegd. Behalve de “door de wethouders ervaren verstoorde verhoudingen” is er naar de Gennepse raad of Gennepse bevolking geen verdere verklaring gegeven.

Volgens ons D66-raadslid Frank Pubben is er een ‘stille coup’ gepleegd. De D66 fractie kreeg nul op het rekest toen het om een extra raadsvergadering vroeg. Daarop zijn er door D66 een tiental schriftelijke vragen ingediend die de rol van de vertrouwenscommissie moest ophelderen.  Volgens de VVD fractie heeft D66 met die vragen in de gemeente onrust veroorzaakt! Een uiterst vreemde redenering, het is dus niet het gedwongen vertrek, zonder enige verklaring, die de onrust heeft veroorzaakt.                    De onrust is ontstaan door de vragen van D66 om over de reden van het vertrek en de rol van de vertrouwenscommissie opheldering te geven. Vreemd!

D66 raadslid Paul Wessels verwijst naar opmerkingen van emeritus hoogleraar Arno Korsten in De Gelderlander dat de onduidelijkheid slecht is voor het aanzien van de politiek. Korsten begrijpt niet waarom de wethouders naar de vertrouwenscommissie zijn gestapt en de zaak kennelijk niet in het college hebben besproken. ‘Dit komt zelden voor’. Het is volgens hem belangrijk dat er een gezamenlijke verklaring komt van de burgemeester en wethouders die meer helderheid geeft. De Tilburgse bestuurskundige Niels Karsten vraagt zich nu af of er in de praktijk een model gaat ontstaan waarin niet alleen de gemeenteraad de burgemeester kan wegsturen (artikel 61b Gemeentewet de facto) bij een verstoorde verhouding, maar ook de wethouders?                            Dat zou een onwenselijke situatie zijn. Volgens Hilde Westera – directeur van het Nederlands Genootschap van Burgemeesters (NGB) – is het in de Gennepse kwestie mede aan de Commissaris van de Koning om het proces op een juiste en zorgvuldige manier te doorlopen. De gouverneur Theo Bovens heeft afgelopen week beloofd op korte termijn naar Gennep te komen om dat te doen en om afspraken te maken over de opvolging van De Koning.

Ook heeft de kwestie op dit moment de aandacht van de Tweede Kamer in Den Haag. Monica den Boer en Rens Raemakers, leden van de D66 fractie in de Tweede Kamer, hebben op 5 september jl. vragen gesteld over het vertrek van Peter de Koning. Beide Kamerleden willen duidelijkheid van de minister of alles volgens de wet is verlopen en of het de minister bekend is of er ooit eerder een burgemeester om onduidelijke redenen is afgetreden.

Verder is er uiteindelijk op 16 september toch een besloten raadsvergadering ingelast naar aanleiding van de vragen die door D66 zijn gesteld over deze “Burgemeester kwestie”.

Uitgebreide analyse kunt u vinden op de website van Binnenlands Bestuur: https://m.binnenlandsbestuur.nl/nieuws/kwestie-vertrek-burgemeester-gennep-is-breder.238221.lynkx

Belangstelling voor het wel en wee in Limburg-Noord door het verre Den Haag en het wat minder verre Maastricht, werd afgelopen 16 augustus in daden omgezet door ons D66 2e Kamerlid Rens Raemakers en het D66 Statenlid van de provincie Limburg, Marlou Jennekens. Rens Raemakers had aangegeven in de wat late ochtend van 16 augustus een werkbezoek te willen brengen aan de AmbulanceZorg Limburg-Noord en in de middag aan de huisartsenpraktijk Afferden om daar bijgepraat te worden over het project “Positieve Gezondheid”. Marlou Jennekens wilde graag betrokken zijn bij de geplande avondsessie in het stadhuis van Gennep waarin het onderwerp Jeugdzorg in de gemeente Gennep centraal stond om zo bijgepraat te worden door de sociale teams in de wijken, de praktijkondersteuners Jeugd-GGZ, leraren van scholen, maatschappelijk werkers en de Stichting Ouders en Jeugdzorg. Fractie en bestuur van D66 Gennep staken niet onder stoelen of banken dat ze het idee van de werkbezoeken en de discussiebijeenkomst in het stadhuis van Gennep een zeer goed idee vonden. Voorbereidingen ervoor kwamen dan ook begin juli snel op gang.

In de ochtend van 16 augustus j.l. werd met D66 Kamerlid Rens Raemakers en de raadsleden en bestuur van D66 Gennep een bezoek gebracht aan de gepassioneerde ambulancebemanning Sjoerd en Thijs, respectievelijk Ambulance verpleegkundige en Ambulance chauffeur van de ambulance-standplaats Weert, en de directrice van AmbulanceZorg Limburg-Noord Thérèse van den Hurk met haar stafmedewerkers Steffie en Ans. AmbulanceZorg Limburg-Noord levert ambulancezorg in de regio Noord- en Midden-Limburg. Ruim 30.000 keer per jaar worden zij, via alarmnummer 112, met spoed naar een patiënt geroepen. Elke dag (24 uur per dag, 7 dagen per week) wordt er gewerkt door meer dan 200 medewerkers.

D66 Gennep

Uitgebreid kwamen de drie verschillende taken van de ambulancezorgverlening in het gesprek over tafel, namelijk het uitvoeren van: A1-ritten: spoed met zwaailicht en sirene We kennen allemaal de ambulance die met zwaailicht en sirene voorbij komt snellen. In die gevallen is er sprake van een melding met een levensbedreigende situatie waarin elke seconde telt. Zij proberen dan zo snel mogelijk (de wet schrijft voor: binnen 15 minuten) bij de patiënt aanwezig te zijn om eerste hulp te bieden. A2-ritten: spoed zonder zwaailicht en sirene Minder bekend zijn de ritten die ook dringend zijn, maar waarbij er geen sprake is van direct levensgevaar. De ambulance rijdt dan met gepaste spoed, maar zonder zwaailicht en sirene, zo snel mogelijk (de wet schrijft voor: binnen 30 minuten) naar de patiënt om eerste hulp te bieden. B-ritten: Planbare zorg Planbare Zorg zijn vooraf ingeplande ritten door de Meldkamer. Patiënten die bedlegerig zijn en/of onderweg verpleegkundige ondersteuning nodig hebben worden door daarvoor ingerichte zorgambulances vervoerd naar bijvoorbeeld een afspraak in het ziekenhuis.

Uitgebreid werd stil gestaan bij de A1-ritten en de wettelijke eis dat de ambulance binnen 15 minuten bij de patiënt moet zijn. Duidelijk werd dat de moderne ambulances voor deze A1-ritten zijn uitgerust met zeer geavanceerde apparatuur waardoor aan de “ziekenhuis”-behandeling van de patiënt in de ambulance al door de HBO Ambulance-verpleegkundige kan worden begonnen. De verpleegkundige staat daarbij steeds in direct contact met artsen van de Spoedeisende Hulp in het ziekenhuis zodat men precies weet welke verdere behandeling na aankomst nodig is. De patiënt belandt dus eigenlijk in de ambulance al in het ziekenhuis. Door de deskundigheid van de hoog opgeleide ambulance-verpleegkundige en de geavanceerde inrichting van de ambulance zelf wordt dus zo weinig mogelijk tijd verloren om in veel gevallen levensreddend voor de patiënt bezig te zijn. Het was een zeer interessante bijeenkomst waarbij ook de knelpunten voor de komende wetswijzigingen besproken zijn met de nodige consequenties voor het ambulancepersoneel.

In de middag moest worden verhuisd naar Afferden. In de huisartsenpraktijk werd tussen Rens Raemakers en de huisarts Hans Peter Jung de voortgang van het project “Positieve Gezondheid” besproken. Positieve gezondheid is een term die de kracht van mensen benadrukt in veerkracht, functioneren en meedoen in de gemeenschap in plaats van alleen het zich laten voorschrijven van medicijnen of het zich laten doorverwijzen naar medische specialisten in ziekenhuizen. Frans Thonen (journalist) vertaalde dat, in een door hem geschreven artikel waaruit wij citeren, als volgt: “Een concept waarin niet zozeer gefocust wordt op ziektes en aandoeningen maar op de mogelijkheden van de mens om het eigen leven betekenisvol in te richten en hierin zelf de regie te voeren”. Hans Peter Jung gaf tijdens het bezoek aan dat het gevolg van het succes van het project Positieve Gezondheid door de huisartsenpraktijken in de gemeente Gennep en de gemeente Bergen, heeft geleid tot vermindering van doorverwijzingen naar de specialistische zorg in het Maasziekenhuis Pantein. Enerzijds zeer positief, anderzijds bracht dit het Maasziekenhuis Pantein eerder dit jaar in financiële problemen waardoor overheid en zorgverzekeraars financieel moesten bijspringen. Wil het Maasziekenhuis behouden blijven o.a. door uitbetaling van declaraties door de zorgverzekeraars, dan zullen er meer doorverwijzingen door de huisartsen moeten plaats vinden en dat is nou net niet de bedoeling van het concept. Hiermee wordt aangegeven dat het zorg-systeem in dat opzicht zal moeten veranderen om het concept van Positieve Gezondheid niet bij voorbaat al de nek om te draaien. Voor Rens een mooi uitdaging om hierover in Den Haag de kat de bel aan te binden.

Het programma voor het werkbezoek werd in de avond in het stadhuis van Gennep afgesloten met een presentatie over de verbeteringen in de jeugdzorg/hulp en de nieuwe afspraken tussen het Rijk en de gemeenten. Tegelijkertijd werd er levendig gediscussieerd met de aanwezige vertegenwoordigers van de sociale wijkteams, onderwijzend personeel, maatschappelijk werkers, raadsleden en praktijkondersteuners Jeugd-GGZ over mogelijke verbeteringen in het systeem. In de discussies kwam naar voren dat er veel nog niet gaat zoals je zou mogen verwachten na de overgang in 2015 van de taken en financiering van de jeugdzorg van provincie naar gemeenten.

Na de presentatie kwamen twee sprekers van de Stichting Ouders en Jeugdzorg vertellen over de werkelijkheid van alle dag. De werkelijkheid van de dag waarin door hen de boosheid, verdriet, soms uitzichtloosheid en ellende werd verteld van ouders. De stichting ondersteunt ouders die, bij uit-huis-plaatsing van jeugdigen, in conflict zijn geraakt met een jeugdhulpaanbieder of een gecertificeerde instelling. Voor de aanwezigen werd de emotionaliteit en de problemen van ouders/verzorgers en hun kinderen, waar het vaak maar moeilijk mee wil vlotten, sterk gevoeld en werd bewondering geuit voor de optimistische, begripvolle en strijdbare grondhouding van de vrijwilligers bij hun ondersteuning. Al met al, een dag met veel informatie voor Den Haag en Maastricht, een dag voor D66 om daar goed over na te denken ter voorbereiding van veranderingen in de systemen en onderliggende wetten, maar niet minder een dag met veel informatie voor de D66 raadsleden ter voorbereiding van diverse raadsbesluiten die invulling moeten gaan geven over zorgverlening en jeugdzorg voor de burgers van de gemeente Gennep.