Nieuws van politieke partijen over GroenLinks inzichtelijk

37 documenten

Plannen N65 nog lang niet af, D66 stemt er dus niet mee in

D66 D66 GroenLinks VVD CDA PvdA Vught 23-05-2020 11:07

De finale besluitvorming over de aanpak van de N65 is uitgelopen op een teleurstelling. De gemeenteraad kon niets meer verbeteren aan het plan. De vaak goed onderbouwde en serieuze inbreng van 125 mensen die een zienswijze hadden ingediend werd naar de prullenbak verwezen. Inwoners en belangenorganisaties voelen zich niet gehoord, misleid en zelfs geschoffeerd. Bewoners van verschillende straten waar het veel drukker wordt (soms zelfs een verdubbeling zoals de Helvoirtseweg) en bedrijven die in het nieuwe plan onbereikbaar worden, bleven achter zonder dat naar hun inbreng werd geluisterd en nog erger: zonder perspectief, omdat er geen plan van aanpak is. En de wethouder die speciaal voor contacten met burgers was aangesteld, bleek nauwelijks met burgers gesproken te hebben. De besluitvorming rondom het grootste project tot dusver in de geschiedenis van Vught eindigde -zoals fractievoorzitter Dianne Schellekens treffend aan het einde van de marathonzitting van de gemeenteraad bij Van der Valk samenvatte- in een koude douche. Met pijn in het hart stemde de hele fractie van D66 dan ook tegen, terwijl zij voor de verdieping van de N65 is.

https://vught.d66.nl/2020/05/23/plannen-n65-nog-lang-niet-af-d66-stemt-tegen/

20 vragen en antwoorden over de N65

De besluitvorming van het hele traject is zeer omvangrijk. Daarom vatten we het geheel samen in een aantal vragen met de antwoorden van de D66-fractie.

Wat stond er op de agenda? Het besluit om het bestemmingsplan vast te leggen voor de aanpak van de N65. In dat bestemmingsplan staat de uitwerking van het eerder vastgestelde VKA+ waar D66 in 2019 schoorvoetend mee instemde. We wilden toen al inzicht in de veranderende verkeersstromen. Dat de verkeerscijfers, na lang aandringen, twee weken na de besluitvorming wel bekend gemaakt werden, wekte veel irritatie op bij de D66-fractie. Ook hier lijkt de besluitvorming op basis van achtergehouden informatie door het college gepusht te zijn. Nu lag het bestemmingsplan voor bij de gemeenteraad. Instemmen met het bestemmingsplan betekent dat er geen aanpassingen meer mogelijk zijn in de toekomst. Het ging dus niet om het besluit of we de N65 gaan aanpakken, maar om hoe we dat gaan doen.

https://vught.d66.nl/2020/05/23/plannen-n65-nog-lang-niet-af-d66-stemt-tegen/

Een van de bewoners tijdens de inspraakavond.

Er werden heel veel zienswijzen ingediend door inwoners en belangenorganisaties. Is daar wat mee gedaan? Nee, geen enkele van de 125 voorgestelde aanpassingen van inwoners of belangenorganisaties is overgenomen om het bestemmingsplan te verbeteren. De teleurstelling hierover bij de indieners is groot. Dat bleek op de speciale inspraakavond, waarvan een kwart van de indieners van zienswijzen insprak (persoonlijk of per brief of videoboodschap). Niemand van deze insprekers is tegen een verdiepte ligging. De teleurstelling is zo groot omdat het college niet op komt voor de belangen van alle inwoners. De beantwoording werd betiteld als onjuist, onvolledig, ver onder de maat en Samen voor Vught noemde deze zelfs schandalig.

De verdiepte ligging van de N65 met drie ongelijkvloerse kruisingen is toch een goed plan? Met de aanpak van de N65 wilde D66 (en ook de rest van de gemeenteraad) bereiken dat deze beter oversteekbaar is, de verkeersveiligheid verbetert en de leefbaarheid in Vught toeneemt. En dat bereiken we met dit bestemmingsplan nog steeds, maar helaas is het plan niet af. Waar de oversteekbaarheid van de N65 verbetert, wordt die tegelijkertijd binnen Vught slechter, zoals op de Helvoirtseweg en Van Voorst tot Voorststraat en de Wolfskamerweg. Waar de verkeersveiligheid verbetert op de N65 door het verdwijnen van de stoplichten en wordt deze binnen in Vught slechter, bijvoorbeeld door het plaatsen van verkeerslichten op de Helvoirtseweg ter hoogte van de Van Voorst tot Voorststraat. Waar door de doorstroming van het verkeer op de N65 geluid en fijnstof vermindert, komt in ruil daarvoor in de spits het verkeer binnen Vught stil te staan met als gevolg extra geluid, fijnstof en nieuwe barrières voor voetgangers en fietsers.

Lost het plan de bestaande knelpunten op van te veel (zwaar) verkeer door de kommen van Helvoirt en Cromvoirt? Bij het vorige plan (VKA) waren er verkeerslichten gepland bij Restaurant ’t Groene Woud. Bij het VKA+ (het nieuwe plan) waren ze plotseling verdwenen. In plaats daarvan verrees in de plannen opeens een landbouwviaduct, waar niemand om gevraagd had. De oplossing is een goed onderzochte aansluiting op de N65 ter hoogte van In ’t Groene Woud. Het kan bovendien de sleutel zijn voor een toekomstige oplossing van verkeer door Helvoirt en Cromvoirt en houdt de bedrijven aan de N65 bereikbaar. Deze optie is niet onderzocht en zit daardoor niet in dit plan. Daarom wil D66 de volledige aansluiting behouden. Het voorstel staat hier.

Zorgt dit plan ervoor dat het groene karakter van N65 behouden blijft en dat bomen gespaard worden? Bij de aanleg van de verdiepte N65 gaan er 418 bomen om en voor slechts 72 is er compensatie geregeld. D66 wil dat elke boom die moet wijken teruggeplant wordt in de buurt van de N65. Dus nu een plan maken waar die bomen herplant worden en meteen met de herplant starten. De harde afspraak die we daar over wilden maken haalde het niet in de raad. Het voorstel dat we wilden staat hier.

Wordt de stikstofuitstoot voldoende teruggedrongen en gecompenseerd om kwetsbare natuur te beschermen? De onderzoeken bij het bestemmingsplan wijzen uit dat stikstof geen probleem vormt. Het wordt haast ontkend. Een hond zou meer stikstof uitstoten dan het hele project N65, een bizarre vergelijking. Er daalt wel degelijk te veel stikstof neer in het stuk Loonse en Drunense Duinen, dat vanaf 1 januari bij de gemeente Vught hoort. De Natuur en Milieugroep Vught verwacht dat de Raad van State het N65-plan vanwege de stikstof zal afkeuren. Er gaat veel tijd verloren als dan nog bedacht moet worden hoe dan wel. Daarom wilden wij een aanvullend plan, dat  kan je hier lezen.

Worden het ecoduct en de wildbrug tegelijk met de N65 aangelegd zodat hiermee de ecologische verbindingen zijn verzekerd? Twee ecopassages worden mogelijk gemaakt door het bestemmingsplan: één ecoduct onder de weg door in het Helvoirts Broek en één wildbrug eroverheen. Helaas is de aanleg in het plan niet verzekerd, net als allerlei andere zaken, zoals bloeiende bermen, struiken en bosschages. Het gevaar bestaat dat er van de groene ambities uiteindelijk niets uitgevoerd worden. We hebben gevraagd om de nieuwe N65 alleen uit te voeren als tegelijkertijd het aanleggen van de ecologische verbindingen en biodiversiteitsmaatregelen gegarandeerd zijn. Ook dit voorstel werd verworpen. Je kunt het hier teruglezen.

Is er bij de invulling van dit bestemmingsplan rekening gehouden met mensen die minder mobiel zijn en wordt daarmee de inclusieagenda uitgevoerd om er voor te zorgen dat iedereen mee kan doen? De oversteken bij de De Bréautélaan/Martinilaan en de Boslaan/Vijverbosweg worden 1,5 meter hoog. Dat betekent dat je te voet of met de fiets een helling moet nemen. Voor een rolstoel mag dat hellingspercentage maar 2% zijn. Is dat meer dan wordt er een nieuwe barrière opgeworpen om de N65 over te steken. De raad stelde in het najaar de inclusieagenda vast; iedereen doet mee in Vught. Dan mogen er voor mensen in een rolstoel en andere mindervaliden door de N65 geen nieuwe barrières opgeworpen worden, vindt D66. We deden het voorstel om een maximale hellingshoek van 2 procent mee te geven bij de aanbesteding. Het voorstel, waaraan geen gehoor gegeven werd, is hier te lezen.

Na de verdieping van de N65 wordt het fietspad aan de noordzijde van de N65 opgeheven. Waar is dat voor nodig? D66 wil dat de noordelijke fietsverbinding (aan de kant van de IJzeren Man) tussen Vught en Helvoirt in stand blijft. Het is een waardevolle schakel in het fietsnetwerk en opheffen van deze fietsverbinding dient geen enkel doel. Daarom vroegen wij het college om de noordelijke fietsverbinding langs de N65 te handhaven. Om daar steun voor te krijgen van de raad moest de motie worden aangepast en gaat het college op de koffie in Haaren om daar deze wens van de raad neer te leggen. Ons (aangenomen) voorstel is hier terug te lezen.

https://vught.d66.nl/2020/05/23/plannen-n65-nog-lang-niet-af-d66-stemt-tegen/

Van deze groene laan wil het college een ontsluitingsweg maken, terwijl dat volgens de cijfers van de gemeente zelf niet hoeft. Fietsers en wandelaars worden hier in de toekomst geweerd.

Waren er nog meer ideeën die D66 steunde? Ja, D66 zette ook zijn handtekening onder het voorstel om de Jagersboschlaan in ieder geval voorlopig niet te gaan verharden en open te stellen voor verkeer. Alle verkeersstromen binnen Vught worden nog in kaart gebracht, dus waarom zou je hierop vooruitlopen met deze zeer ingrijpende maatregel? Die motie is hier terug te lezen. Ook wilden we een oplossing voor een agrarisch bedrijf die zonder overleg een landbouwviaduct op zijn perceel krijgt, terwijl het makkelijk iets te verplaatsen is. Dat voorstel is hier te lezen. Ook deze voorstellen werden door de coalitiepartijen Gemeentebelangen, PvdA-GroenLinks en VVD niet gesteund uit angst voor bezwaarprocedures.

Dit project duurt al jaren. Waar ging het nou mis in de eindfase? Jarenlang heeft de gemeenteraad zo veel mogelijk gezamenlijk opgetrokken in dit megaproject. Besluitvorming gebeurde vrijwel altijd in unanimiteit. We werden als D66, net als andere landelijke partijen in deze raad, ingezet om lijnen te leggen naar de provincie, de Tweede Kamerfractie en onze staatssecretaris infrastructuur. Dan krijg je dingen voor elkaar. Een treffend voorbeeld is het bezoek van D66-staatssecretaris Stientje van Veldhoven van Infrastructuur en Waterstaat aan Vught. Dat is nu twee jaar geleden, net voordat deze coalitie aantrad. Het leverde toch maar mooi 11 miljoen euro op voor extra trillingsmaatregelen. Dat was een verdienste van de toenmalige D66-wethouder Fons Potters, maar die kreeg als raadslid daarna alleen vooral sneren te verwerken omdat veel beleid niet zou deugen, vooral beleid waar hij geen wethouder van was. In de tussentijd liep het hele N65-project weg van ons. De gemeenteraad werd mondjesmaat bijgepraat en partijen werden niet meer ingezet om het plan op onderdelen beter te maken door de landelijke of provinciale lijn in te zetten.

Waarom lag er geen plan van aanpak voor de andere wegen in Vught? Het college ziet geen probleem op de wegen in Vught, terwijl het al jaren duidelijk was dat er een aantal knelpunten op te lossen zijn. Volgens de wethouder van de Ven van Verkeer kunnen de straten het aan, ook op de plekken waar het verkeersaanbod verdubbelt, zoals op de Helvoirtseweg. Voor D66 ging het er niet om of de straten het technisch aan kunnen, maar of de inwoners het aankunnen. Als deze straten in de toekomst aangepakt worden, wil het college ‘werk met werk’ maken. In feite betekent dat een drempel hier en een paaltje daar, maar een masterplan waar D66 al meermalen om vroeg, ligt er niet. Als doekje voor het bloeden wordt nu direct gestart met het verkeersonderzoek ter voorbereiding van het nieuwe verkeers- en vervoersplan dat wethouder van de Ven pas in 2022 wil voorleggen. Volgens planning zijn de werkzaamheden aan de N65 dan al gestart en zijn de gevolgen daarvan voelbaar in Vught, Helvoirt en Cromvoirt.

Het is toch logisch dat ‘niet iedereen gelukkig gemaakt kan worden’? Dat klopt, maar de gevolgen zijn immens. Oplossingen zijn er ook, maar dan zal er breder gekeken moeten worden en is pleisters plakken niet genoeg. De verkeersstromen moeten in breder verband bekeken worden. D66 heeft hier al diverse ideeën over ingebracht, zoals de spoorwegovergang Esschestraat (bij de Gouden Zonne en de kleine Albert Heijn) twee richtingen te maken. Ook een verkeerslicht bij In ’t Groene Woud zorgt dat bedrijven die daar zitten bereikbaar blijven (zoals het restaurant) en zwaar verkeer niet noodgedwongen door Helvoirt en Cromvoirt moet gaan rijden (zoals de vrachtwagens van Peijnenburg Vught). Maar met losse plannen komen we er niet. Er moet een samenhangende aanpak komen. Waren de zorgen van inwoners op dit punt serieus genomen dan waren nu de oplossingsrichtingen bekend geweest. Dan kan je ‘werk met werk’ maken, want het werk moet wel bekend zijn.

https://vught.d66.nl/2020/05/23/plannen-n65-nog-lang-niet-af-d66-stemt-tegen/

Actie tegen verharden en openstellen Jagersboschlaan voor autoverkeer.

Had D66 te veel vertrouwen in de aanpak van de N65? Ja, want de fractie heeft te lang gedacht dat er een beter plan zou komen. De fractie had een totaalplan verwacht voor Vught verwacht in samenwerking met inwoners. Een plan met veel draagvlak en veel minder tegenstanders. De verdieping en verdere aanpak van de N65 is goed, maar als daardoor de rest van Vught, Helvoirt en Cromvoirt vastloopt en dus onbereikbaarder, minder leefbaar en vooral verkeersonveiliger wordt, kun je dat niet los zien van de besluitvorming over de N65. Een plan dat niet af is, kun je niet met goed fatsoen naar de raad kan sturen, laat staan burgers mee opzadelen die terecht enorme zorgen hebben.

Hoe beoordeelt D66 de handelswijze? Deze klus was duidelijk een maatje te groot voor de rijksinfra-wethouder van Woesik (Gemeentebelangen). In plaats van zijn opdracht burgerparticipatie voorrang te geven en in gesprek te gaan met de inwoners, ging hij met de provincie en Rijkswaterstaat aan tafel. Maar dat was in het bestuursakkoord van Gemeentebelangen, PvdA-GroenLinks en VVD nou juist de taak van burgemeester van de Mortel. Dat staat er letterlijk in. Het resultaat is bijna een volksopstand tegen de plannen. Dat is niet meer weg te moffelen als ‘de weerstand van een paar inwoners die hun zin niet krijgen’. Zij vertegenwoordigen heel veel mensen. Verder bleek dat de wethouder rijksinfra maar een enkel contactmoment met inwoners had gehad, terwijl juist dat de opdracht was die hij kreeg in het bestuursakkoord. Ook nam hij geen enkele moeite om in te gaan op de ingediende moties en amendementen, omdat dit bestemmingsplan het eindresultaat is en omdat de provincie niets anders wil. Daarbij werd steeds gezegd dat hij ‘echt’ zijn best gedaan had. Dit woord herhaalde hij meerdere malen, met waarschijnlijk de bedoeling dit kracht bij te zetten. Het antwoord op alle gestelde vragen en geplaatste opmerkingen was dat hij ‘naar eer en geweten’ gehandeld had. Dat zou er nog eens bij moeten komen dat dat niet het geval was. CDA, D66 en SP konden daarom niet anders dan een motie van wantrouwen indienen. Een zwaar middel, maar het enige passende signaal dat afgegeven kon worden naar inwoners, belangenorganisaties, indieners van zienswijzen en collega-raadsleden die alleen maar mochten tekenen bij het kruisje.

https://vught.d66.nl/2020/05/23/plannen-n65-nog-lang-niet-af-d66-stemt-tegen/

Protest (op anderhalve meter afstand van elkaar) bij Van der Valk, voorafgaand aan de raadsvergadering.

Het is logisch dat een paar mensen klagen die aan een drukkere straat komen te wonen, maar de rest van Vught kan hier toch wel blij mee zijn? Niet alleen de bewoners van de straten waar het soms wel twee keer zo druk gaat worden zijn de dupe, heel Vught dreigt de dupe te worden. Bijna iedereen in Vught rijdt, fietst of loopt regelmatig op of bij de Helvoirtseweg, de Glorieuxlaan of welke straat dan ook die fors drukker wordt en daardoor gaan inleveren op verkeersveiligheid. Het probleem op het onderliggende wegennet is dus een probleem voor heel de gemeente Vught. Het college heeft dat probleem tot nog toe alleen benaderd op straatniveau.

Was de coalitie vatbaar voor alle kritiek? Alle kritiek werd de afgelopen maanden weggewoven. De zorgen uit de afgelopen twee jaar vanuit de oppositie werden niet serieus genomen. D66, SP en CDA moesten achter de schermen alle zeilen bijzetten om een normale cyclus van besluitvorming te krijgen. Ook was er in eerste instantie niet eens een commissievergadering gepland en met name Gemeeentebelangen en PvdA-GroenLinks vonden dat echt niet nodig. De coalitiepartijen wilden de N65 zelfs liever al in april behandelen tijdens een -vanwege de coronacrisis- afgeslankte raad. De argumentatie was dat toch al 99 procent van het hele plan ooit eerder besloten was. Pas bij de inspraakavond waar meer dan 30 mensen hun mening kwamen geven, kwam er een lichte kentering. Op het laatste moment kwamen er zelfs verbeterpunten. Gemeentebelangen kwam op de valreep met het idee voor een onderzoek voor een nieuwe ontsluitingsweg voor Helvoirt en Cromvoirt ter hoogte van In ’t Groene Woud. Maar met een halve aansluiting is zo’n weg nutteloos. Gemeentebelangen en de andere coalitiepartijen stemden tegen het voorstel van D66 om daar een volledige aansluiting te behouden. Bovendien gaat de weg dwars door door de natuur van het Helvoirts Broek, waarmee het plan niet meer dan een luchtballon lijkt te zijn. PvdA-GroenLinks kwam met een motie waarin het college gevraagd werd om zo veel mogelijk gekapte bomen terug te planten. D66 wilde vastgelegd hebben dat iedere boom teruggeplant wordt. Het college gaf aan geen mogelijkheid te zien voor herplant van alle bomen. De VVD kwam met het voorstel om  de verkeersknelpunten versneld in kaart te brengen, dat is het onderzoek dat het college heeft laten liggen en wat allang gebeurd had moeten zijn. Het ging hier slechts om een motie, een verzoek dat het college niet hoeft uit te voeren. D66 wilde een amendement, omdat daarbij vastligt dat het ook moet gaan gebeuren. Met een motie stuur je mensen het bos in, met een amendement geef je mensen duidelijkheid en zekerheid.

Hoe stemde D66 uiteindelijk? De fractie vond dat de gemeenteraad er voor spek en bonen zat. Geen enkele verbetering bleek mogelijk. Alle ideeën en plannen van de hele gemeenteraad werden ontraden. De fractie stemde daarom voor alle aanvullende ideeën en plannen en was daarmee solidair met de andere partijen in de gemeenteraad. Zelfs de voorstellen van de coalitie werden niet positief beoordeeld, dus wat was het allemaal nog waard? Voor- of tegenstemmen had hetzelfde resultaat. D66 stemde uiteindelijk tegen het bestemmingsplan met drie verschillende, persoonlijke stemverklaringen: Gemma Wiegant: “Ik heb tegen gestemd. Niet omdat ik tegen een verdieping van de N65 ben, maar omdat hier een slecht plan voorligt. Het is onaf, onvolledig en niet in samenwerking met onze inwoners tot stand gekomen. De teken-maar-bij-het-kruisje-en-we-zie-het-straks-wel-methode is voor mij onacceptabel. Om in deze moeilijke coronatijd op deze manier zo’n belangrijk bestemmingsplan erdoor te duwen, vind ik schaamteloos en respectloos. Ik wens hiervoor persoonlijk noch als volksvertegenwoordiger verantwoordelijk voor te zijn.” Fons Potters: “Ik stem tegen met een eerder geschreven stemverklaring voor mijn neus waarop staat ik vóór stem. Maar gezien deze avond, waarop blijkt dat helemaal niets kan, dat goede voorstellen geen serieuze advisering krijgen, dat zowel oppositie als coalitie volledig buitenspel gezet worden, omdat er maar een devies is: dit is het en je pikt het maar. Zelfs voor een extra boom wordt niets toegezegd. Als dat de manier van besluitvorming is, is dat een dieptepunt op meerdere fronten en kan ik niet anders dan tegen stemmen.” Dianne Schellekens: “Ik ben voorstander van de verdiepte ligging van de N65 en toch stem ik tegen het bestemmingsplan. Er zijn mooie resultaten gehaald voor de N65. Helaas zijn de oplossingen voor de knelpunten voor veiligheid, bereikbaarheid en leefbaarheid zelfs niet in zicht. Ik zit in de gemeenteraad door en voor inwoners van Vught en Cromvoirt en met het vaststellen van dit bestemmingsplan halen we de huidige problemen van de N65 de dorpen in. Daar kan ik niet mee instemmen. Dat krijgt voor mij een onvoldoende: het plan is niet af.”

Hoe nu verder? We houden hoop op mogelijkheden om de plannen te verbeteren. Iedereen zal gaan zien dat de gevolgen van het huidige plan te groot zijn voor Vught. De provincie zet in op doorstroming op de N65. D66 begrijpt dat dat voor de provincie een speerpunt is, maar de provincie is er ook voor Vught, dus Vught opzadelen met een immens verkeersprobleem kan voor de provincie ook niet de bedoeling zijn. Vroeg of laat zal ook de provincie dat inzien. Dat de provincie hier niet of nauwelijks op gewezen is door het college is pijnlijk duidelijk geworden. D66 blijft zich inzetten voor een betere uitvoering van dit plan, liefst in gezamenlijkheid en op een breed niveau. Dit kunnen we niet overlaten aan een wethouder van een lokale partij die landelijke partijlijnen niet inzet, laat staan zelf lijnen heeft naar andere gremia.

Wanneer gaat de eerste schop de grond in? Het ligt niet in de verwachting dat de schop al in 2021 de grond in gaat. Verschillende inwoners en belangenorganisaties hebben aangekondigd naar de Raad van State te stappen. ’s Lands hoogste bestuursrechter loopt nogal achter en de wachttijd voor behandeling is nu al bijna twee jaar. D66 hoopt op verschillende gegronde bezwaren, zodat de ruimte ontstaat om samen met provincie en Rijk de knelpunten op te lossen en het plan te verbeteren voor Vught, Helvoirt en Cromvoirt.

En hoe zit het met de spoorverdieping? Bij dit project, dat nog veel omvangrijker is, is het ook oorverdovend stil. De voltallige raad wordt ook hier niet meer in meegenomen en landelijke partijen worden niet ingezet voor lobby.

Verder uit deze vergadering: – alle stukken, moties en amendementen staan hier – bekijk de hele raadsvergadering van 14 mei terug via https://www.youtube.com/watch?v=usZSvxJo3Ro – bekijk de commissievergadering van 8 mei https://www.youtube.com/watch?v=58S-x_Pj4PA – luister hier terug naar alle insprekers tijdens de inspraakavond van 7 mei (geen beelden beschikbaar)

Zie ook: – D66, SP en CDA: neem inwoners Vught serieus en stel N65-besluitvorming uit (14-4-2020) – D66 tegen snelheidsverhoging naar 80 kilometer op de N65 (19-2-2020) – D66: Verkeerslichten nog steeds beste oplossing voor N65 bij In ’t Groene Woud (10-6-2019) – GB, VVD en PvdA-GL blokkeren debat over N65-oplossing bij In ’t Groene Woud (10-6-2019) – Duidelijkheid over de effecten in Vught door aanpak N65 (15-5-2019) – Geen duidelijkheid maar een rookgordijn, fabels en verzinsels rondom besluitvorming N65 (2-3-2019) – D66 blij met eindresultaat van jarenlange lobby voor aanpak N65 (27-10-2018) – D66-voorstel unaniem aangenomen: verander de A65 in de N65 (2-7-2018) – Werkbezoek D66-Kamerlid Rob Jetten aan Vught in teken rijksinfrastructuur (3-10-2017) – Voorstel D66 aangenomen: hogere ambitie geluidsvermindering voor omwonenden N65 (10-2-2017)

Reacties? fractie@d66vught.nl

https://vught.d66.nl/2020/05/23/plannen-n65-nog-lang-niet-af-d66-stemt-tegen/

Protesten (op anderhalve meter van elkaar) bij Van der Valk, voorafgaand aan de raadsvergadering over de N65.

https://vught.d66.nl/2020/05/23/plannen-n65-nog-lang-niet-af-d66-stemt-tegen/ https://vught.d66.nl/2020/05/23/plannen-n65-nog-lang-niet-af-d66-stemt-tegen/ https://vught.d66.nl/2020/05/23/plannen-n65-nog-lang-niet-af-d66-stemt-tegen/https://vught.d66.nl/2020/05/23/plannen-n65-nog-lang-niet-af-d66-stemt-tegen/

 

The post Plannen N65 nog lang niet af, D66 stemt er dus niet mee in appeared first on D66 Vught.

“Kankerhomo. Achterlijke flikker. Vieze pisnicht.” Rob Jetten over homohaat

D66 D66 GroenLinks PvdA Nederland 17-05-2020 10:00

“Kankerhomo. Achterlijke flikker. Vieze pisnicht.” Rob Jetten over homohaat

“Kankerhomo. Achterlijke flikker. Vieze pisnicht.” Rob Jetten over homohaat

“Kankerhomo. Achterlijke flikker. Vieze pisnicht. Sommige mensen vragen zich of zo’n internationale dag tegen homofobie echt nodig is. Oordeel zelf.” Met deze tekst zette fractievoorzitter Rob Jetten een video online waarin hij homofobe haatreacties op sociale media voorlas.

De video maakte veel los in Nederland. Rob Jetten kreeg duizenden reacties binnen: “ Ik ben diep geraakt & overweldigd door alle reacties. Het zijn er zoveel dat ik niet op iedereen persoonlijk kan reageren, maar ik wil jullie enorm bedanken. Het maakt me strijdbaar. Homohaat, maar ook antisemitisme, moslimhaat of wat voor haat dan ook is lekker makkelijk te uiten vanaf je computer. Veel van dit soort (anonieme) reaguurders hebben geen idee wat de impact is van zulke berichten op mensen die bijvoorbeeld niet voor hun seksualiteit durven uit te komen. In ons land voeren we een debat op inhoud en scheld je niet iemand uit omdat zijn of haar geloof, geaardheid, geslacht of favoriete voetbalclub je niet aanstaat.”

De online haatreacties laten zien dat er iets moet gebeuren in Nederland. D66 wil een voorlichtingscampagne om scheldwoorden als “homo” en “flikker” op scholen of het voetbalveld te verdringen en dat er bij de politie aparte discriminatierechercheurs worden aangesteld. Daarnaast willen D66, GroenLinks en PvdA dat het ‘non-discriminatiebeginsel’ in de Grondwet wordt uitgebreid. Daar moet aan worden toegevoegd dat discriminatie vanwege “seksuele gerichtheid” niet is toegestaan. Jetten: “Gelukkig is het aantal mensen dat het beste voor elkaar wil in ons land nog altijd in de meerderheid. We moeten samen opstaan tegen discriminatie, in welke vorm dan ook. Ons altijd ertegen uitspreken. Ongeacht de dader, ongeacht het onderwerp.”

In ons land scheld je niet iemand uit omdat zijn of haar seksualiteit, geloof of favoriete voetbalclub je niet aanstaat. — Spreek je ook uit tegen discriminatie. Sluit je aan bij D66.

Tweet dit artikel Deel dit artikel op Facebook

Tweet dit artikel Deel dit artikel op Facebook

Rutte door ruim een kwart gezien als beste premier sinds WOII

VVD VVD CDA PvdA GroenLinks SGP Partij voor de Vrijheid D66 Zuid-Holland 15-03-2020 06:22

In de week waarin het corona-virus Nederland in zijn greep kreeg komt uit onderzoek naar voren, dat de kiezers Mark Rutte zien als de beste premier sinds de Tweede Wereldoorlog. Op de vraag wie men als beste minister-president sinds WO II ziet, komt Rutte met 27% als nummer 1 uit de bus Hij wordt gevolgd door Wim Kok (21%), Ruud Lubbers (17%), en Joop den Uyl (13%).

https://hoekschewaard.vvd.nl/nieuws/38677/rutte-door-ruim-een-kwart-gezien-als-beste-premier-sinds-woii

© rijksoverheid

Het maakt bijna niet uit aan welke leeftijdsgroep je het vraagt: Rutte scoort het hoogst in bijna alle generaties. De jongsten (tot 24 jaar) kiezen massaal (59%) voor Rutte. Onder de andere leeftijdsgroepen is er meer concurrentie: evenveel kiezers van 35-49 jaar vinden Kok en Rutte de beste (beiden 29%), terwijl bij 65-plussers Ruud Lubbers het meest genoemd wordt. 

Dit onderzoek onder 2.180 Nederlanders – uitgevoerd door I&O Research in samenwerking met NRC Handelsblad – vond plaats tussen 6 tot 10 maart, in de periode dat de eerste corona-gevallen in Nederland bekend werden. Eventuele invloed van deze ontwikkeling op partijvoorkeur en waardering van politici en bestuurders is dus slechts ten dele meegenomen in dit onderzoek.

Bijna helft kiezers vindt dat Rutte goede premier was/is

Maar liefst 45 procent van de kiezers vindt dat Mark Rutte in zijn tienjarig premierschap goed gepresteerd heeft. Een kwart (26%) oordeelt neutraal en 28 procent negatief.Vanzelfsprekend zijn (bijna alle) VVD-kiezers positief over Rutte, maar ook grote meerderheden van het CDA-, D66-, CU- en SGP-electoraat oordelen positief over hem.Zelfs PvdA- en GL-kiezers zijn per saldo eerder positief dan negatief.Uitgesproken negatief zijn kiezers van FvD en PVV.

Rutte, Hoekstra en Kaag – vanuit kiezersgunst – meest voor de hand liggende lijsttrekkers

Een jaar voor de Tweede Kamerverkiezingen van maart 2021, is het bij meerdere partijen nog onduidelijk wie de lijsttrekker wordt.

VVD: Het is de verwachting dat Mark Rutte nog een keer opgaat voor het premierschap, maar voor de VVD is ook Klaas Dijkhoff in beeld. Mark Rutte steekt met kop en schouders uit boven de andere kandidaten als ‘meest betrouwbare premier’: meer dan de helft ziet hem zo. Bijna de helft van alle kiezers (45%) vindt dat hij het de afgelopen tien jaar goed gedaan heeft als minister-president.CDA: Bij het CDA lopen Wopke Hoekstra en Hugo de Jonge zich warm voor het lijsttrekkerschap. Vooralsnog scoort Hoekstra iets beter dan De Jonge, maar deze race is nog niet gelopen. Beiden worden door ruime delen van het electoraat gezien als betrouwbare premierkandidaten. De huidige fractievoorzitter van het CDA, Pieter Heerma, wordt gezien als tussenpaus en wordt relatief laag gewaardeerd.D66: Bij D66 worden zowel Rob Jetten als Sigrid Kaag gezien als serieuze kandidaten. Sigrid Kaag staat er beduidend beter voor dan Jetten. Ze wordt niet alleen beter gewaardeerd dan Jetten (een 6,2 versus een 4,8). Als mogelijke ‘betrouwbare premier’ zit ze net achter Wopke Hoekstra. Kaag is nog relatief onbekend (48% zegt haar te kennen) dus ze kan nog groeien.PvdA: Lodewijk Asscher wordt gewaardeerd met een 5,5: boven Klaver (5,1) en Marijnissen (5,3). Maar als ‘betrouwbare premier kandidaat’ moet hij Rutte, Hoekstra, De Jonge en Kaag vooralsnog voor laten gaan. Ten opzichte van 2017 leverde hij 12 procentpunt in (nu ziet 36% hem nog als zodanig). GroenLinks: Jesse Klaver was bij de verkiezingen van 2017 een van de meest populaire lijsttrekkers, met scores van een 6 of hoger, maar levert flink in. Met een 5,1 bevindt hij zich nu in de middenmoot. In 2017 kon 38 procent van de kiezers Klaver zich nog voorstellen als ‘betrouwbare premier’, nu is dat nog 26 procent.PVV / FvD: Geert Wilders (4,1) krijgt een hoger gemiddeld rapportcijfer dan Thierry Baudet (3,6), maar beiden worden laag gewaardeerd. Dit wordt vooral veroorzaakt door het hoge aandeel onvoldoendes die beiden krijgen (Wilders: 67% onvoldoende, Baudet 74%).  Onder de eigen achterban worden zowel Wilders (8,3) als Baudet (8,1) op handen gedragen. Als ‘betrouwbare premier’ doen beiden het echter niet goed: 13 en 14 procent.

D66 tegen snelheidsverhoging naar 80 kilometer op de N65

D66 D66 GroenLinks VVD CDA PvdA Vught 19-02-2020 16:41

D66 heeft tegen een verhoging van de maximumsnelheid op de N65 gestemd. Volgens de fractie is de verhoging van 70 naar 80 slecht voor de leefbaarheid in Vught. Er zal sprake zijn van een aanzuigende werking van verkeer (het wordt interessanter om de N65 te pakken). Daardoor is er meer uitstoot van stikstof, fijnstof en CO2, zijn er meer trillingen en komt er extra lawaai. Of dit voldoende gecompenseerd wordt door de verdieping van de N65 is niet bekend. Er zijn geen gegevens met de raad gedeeld over deze effecten.

Het is nergens in Nederland toegestaan met 80 kilometer per uur door de bebouwde kom te rijden. Daarom lag in de laatste gemeenteraadsvergadering het voorstel voor het traject van de N65 uit de bebouwde kom te halen om zo de 80 kilometer per uur toch mogelijk te maken. D66 is daar tegen, net als CDA en SP en een lid van GB, maar PvdA-GroenLinks hielp het voorstel aan een meerderheid.

In 2018 heeft D66 ingestemd met de verbeterde plannen voor de N65. Deze behelzen een half-verdiepte ligging en verdiepte, volledige aansluitingen bij de huidige N65-kruispunten Helvoirtseweg-Craijenstein en Vijverbosweg-Boslaan. In ruil voor een extra bijdrage uit de provincie, wilde de provincie wel dat er met 80 door Vught gereden kan worden. Dat kan alleen bereikt worden door de komgrens af te schaffen op de N65. Over deze snelheidsverhoging heeft D66 altijd al een voorbehoud gemaakt, omdat de effecten op de leefbaarheid en op veiligheid niet bekend zijn. D66 wil de snelheid binnen Vught daarom niet naar 80 km per uur.

Overal de snelheid omlaag, maar in Vught omhoog

“Dit voorstel is bijzonder. Terwijl overal in Nederland snelheden omlaag gaan, staan we op het punt om te besluiten om van 70 naar 80 te gaan. Alsof het moet”, aldus D66-fractievoorzitter Dianne Schellekens. “En dat terwijl er in Nederland veel andere vergelijkbare plekken zijn, zelfs ruimer opgezet dan de tunnelbak in Vught, waar gewoon de komgrens aangehouden wordt en dus 70 kilometer per uur als maximum geldt. Voorbeelden zijn de A12/Utrechtsebaan richting Den Haag, de Kennedylaan in Eindhoven, de voormalige snelweg tussen de A2 en het Evoluon in Eindhoven, een deel van de weg van Eindhoven naar Helmond en zo zijn er nog heel veel meer voorbeelden.”

Geen geld om effecten goed te meten

D66 heeft nagevraagd wat de effecten zijn van 70 naar 60 voor de leefbaarheid en of daar onderzoek naar gedaan is. Het gaat om geluid, trillingen en uitstoot. Antwoorden op die vragen waren er maar zeer beperkt en het is het college geen 10.000 euro waard dit nader te onderzoeken, ook niet om de inwoners van Vught te informeren dus. De kosten hiervan vallen in het niet bij het totaal dat Vught uitgeeft.

In het raadsvoorstel was een algemeen plaatje opgenomen over een iets gunstiger stikstofuitstoot (bij gelijke verkeersintensiteit). Wel bleken er meer grafieken beschikbaar te zijn dan enkel die in het raadsvoorstel. Het gaat niet alleen om stikstof, dat dit nu actueel is betekent niet dat dit de enige vorm van uitstoot is! D66 wilde juist dat er grondig onderzoek vooraf plaatsvindt alvorens zo’n vergaand en onomkeerbaar besluit genomen wordt. Wel ‘zouden er cijfers’ komen bij de behandeling van het bestemmingsplan, maar een meerderheid in de raad vond het niet nodig hier op te wachten.

De gevolgen voor de aanwonenden van de N65 zijn groot

De gevolgen van de snelheidsverhoging zijn groot. Een overzicht van zuid naar noord: In Helvoirt verandert er niets. Daar blijft het 80. De N65 ligt daar nu ook niet in de bebouwde kom. Het traject tussen Helvoirt en de huidige kom van Vught: is 80, blijft 80. Het traject tussen komgrens en spoorviaduct: is 70, wordt na de verdieping 80. In theorie kan de weg al eerder naar 80.

Vught Noord-noord (Rembrandtlaan/Taalstraat) de grootste verliezer

De omwonenden van het traject tussen de huidige komgrens (nabij spoorviaduct) en de N65 ter hoogte van Eikendonk/Taalstraat/Rembrandtlaan zijn de grootste verliezers. De huidige komgrens zou van het spoorviaduct naar het noorden opgeschoven worden. De raad heeft dat in 2017 unaniem besloten. Opschuiven van de komgrens betekent een lagere snelheid, namelijk maximaal 70 kilometer per uur. Nu geldt in Vught Noord-noord nog een maximumsnelheid van 100 kilometer per uur. De 70 gaat dus niet door (had al ingevoerd kunnen zijn), maar doordat de N65 in zijn geheel uit de bebouwde kom wordt gehaald, blijft het tot de hele N65 en het spoor aangepakt zijn (naar verwachting in het jaar 2030) 100 kilometer per uur. Verder kreeg in 2018 een voorstel van D66 unaniem steun om ook nog het stukje A65 vanaf Einkendonk/Taalstraat tot aan de A2 te verlagen naar 80 kilometer. Deze wens van de voltallige raad is nog niet uitgevoerd omdat het wegvak ‘niet geschikt’ zou zijn voor 80 kilometer per uur. Een bizarre redenering, alsof je op een 100-kilometerweg geen 80 zou kunnen rijden, maar los daarvan er is zelfs geen toezegging gedaan dat die verlaging van 100 naar 80 er ooit zal komen. D66 was voor de 80 kilometer per uur vanwege de luchtkwalteit, geluids- en stikstofreductie, in Vught Noord. Bovendien ontmoedigt een afslag naar een N-weg vanaf de A2 ten opzichte van een A-weg.

Gemeentebelangen: nu al 80 op de N65

De zorgen van D66 kregen bij de coalitiepartijen geen enkel gehoor. Dat de VVD voor harder rijden is, is geen verrassing, maar dat PvdA-GroenLinks geen enkele zorg van D66 deelde, was verbazingwekkend. Ton van der Vossen van PvdA-GroenLinks vindt de snelheidsverhoging ‘a lot about nothing’, oftewel veel gedoe en weinig wol. Gemeentebelangen deed daar nog een schepje bovenop. Volgens Siebren van der Zee mag de snelheid op de N65 nu al wel naar 80 kilometer per uur.

Meerderheid voor snelheidsverhoging door steun PvdA-GroenLinks

Niet alleen D66, CDA en SP stemden tegen, ook een lid van GB. Als PvdA-GroenLinks bij eerdere ferme standpunten over leefbaarheid rond de N65 was gebleven, was de snelheidsverhoging niet doorgegaan: dan was het 11 tegen en 10 voor geweest. PvdA-GroenLinks stemde echter vol overtuiging en kritiekloos voor de snelheidsverhoging, waarmee er een meerderheid was van 14 voor en 7 tegen.

De reconstructie van de N65 zou maximaal moeten bijdragen aan de leefbaarheid in Vught. D66 begrijpt niet dat de snelheidsverhoging zo makkelijk door dit college en de coalitie wordt afgedaan, of beter gezegd: weggegeven, want in de toekomst heeft Vught niets meer te vertellen over de snelheid binnen Vught. Maar zo ver is het nog niet. D66 zal zich in blijven zetten deze verkeerde keuze van de gemeenteraad terug te draaien.

https://vught.d66.nl/2020/02/19/d66-tegen-snelheidsverhoging-naar-80-kilometer-op-de-n65/

Zie ook: – D66: Verkeerslichten nog steeds beste oplossing voor N65 bij In ’t Groene Woud (10-6-2019) – GB, VVD en PvdA-GL blokkeren debat over N65-oplossing bij In ’t Groene Woud (10-6-2019) – Duidelijkheid over de effecten in Vught door aanpak N65 (15-5-2019) – Geen duidelijkheid maar een rookgordijn, fabels en verzinsels rondom besluitvorming N65 (2-3-2019) – D66 blij met eindresultaat van jarenlange lobby voor aanpak N65 (27-10-2018) – D66-voorstel unaniem aangenomen: verander de A65 in de N65 (2-7-2018) – Werkbezoek D66-Kamerlid Rob Jetten aan Vught in teken rijksinfrastructuur (3-10-2017) – Voorstel D66 aangenomen: hogere ambitie geluidsvermindering voor omwonenden N65 (10-2-2017)

Reacties? fractie@d66vught.nl

 

The post D66 tegen snelheidsverhoging naar 80 kilometer op de N65 appeared first on D66 Vught.

Algemene beschouwingen 7 november 2019

D66 D66 GroenLinks Culemborg 14-11-2019 10:25

Algemene beschouwingen 2019

Begroting is schuiven met tekorten – De begroting is het belangrijkste instrument voor de raad om te sturen. Lastige van gemeentebegroting is dat er altijd sprake is van een tekort. Er is altijd ‘concurrentie’: het geld dat aan de ene post wordt besteed, kan niet aan het andere worden besteed. Je verdeelt het geld ‘in concurrentie’ over de posten: óf aan meer groen, óf aan meer duurzame ontwikkeling, óf aan sociaal domein, óf aan infrastructuur. Dit schuiven met het tekort is het politieke spel.

Maatschappelijke initiatieven integraal – Bij maatschappelijke initiatieven en sociaal ondernemers ligt dat meestal anders. De euro’s die zij bijvoorbeeld besteden in een project Eikenprocessierups, waar mijn zoon mee bezig is op Agora, wordt feitelijk tegelijkertijd ook besteed aan meer biodiversiteit (want andere bestrijding van plagen en aanplant van ander groen geplant in de boomspiegel), aan mensen met afstand tot de arbeidsmarkt (die de kasten helpen maken), aan natuureducatie (want kinderen houden het effect in de gaten), en meer naar elkaar omkijken (want we doen het samen en leren elkaar daardoor beter kennen) dus sociale samenhang, etc. Initiatiefnemers zien kansen en die worden ‘meegekoppeld’ aan het initiatief. Een euro geïnvesteerd in een maatschappelijk initiatief concurreert niet met andere doelen, maar koppelt liefst andere doelen mee. Het zijn dit soort mechanismen – deze integrale werkwijzen – waar we naar moeten zoeken, om te komen tot de transformatie in de zorg en in de energietransitie, en straks ook bij de invoering van de Omgevingswet. – Om die reden heeft D66 bij deze begroting vooral gekeken naar de positie van maatschappelijke initiatieven en sociaal ondernemers. We komen zelf met een motie over het Odensehuis en hebben hard meegewerkt met CvN aan de motie over de Gelderlandfabriek. Om ervoor te zorgen dat de gezien en begrepen worden.

Precario voor energie – Ander belangrijk punt voor D66 is de energietransitie. Bij deze begroting gaan we het nog niet hebben over de 6 miljoen precariogelden. Na de Kerst gaan we een overzicht maken van al onze reserves en een investeringsagenda maken. D66 Culemborg wil graag dat deze 6 miljoen precariogelden een véélvoud wordt, en een grote zwengel gaat geven aan de energietransitie. Hiermee gaan we na de begroting met de hele raad aan de slag.

Redichemse Waard hoofdrol in slib en grond debat – We grijpen de Algemene Beschouwingen aan om ook vooruit te kijken naar de toekomst van de Redichemse Waard. D66 heeft steeds gezegd: de slibstort in de Redichemse Waard is niet alleen een gemeentelijke maar een landelijke kwestie. We hebben onze Tweede Kamerleden Rob Jetten, Jessica van Eijs en Matthijs Sienot uitgenodigd in Culemborg en ons direct bemoeid met Kamervragen en moties van hun hand. Samen met vooral hun GL en SP collega’s hebben zij hard getrokken aan strengere kaders voor het dumpen van slib en grond in diepe plassen. De Redichemse Waard is een casus geworden die vaak is genoemd en nu is betrokken in landelijk onderzoek. Wij volgen de ontwikkelingen op de voet en verwachten dat er nu ruimte komt om – in het licht van de Omgevingswet – te gaan schetsen hoe we het willen hebben: minder intensieve landbouw, meer natuurbescherming en kleinschalige recreatie voor iedereen.

Spoorzone hart van de stad – De spoorzone ligt letterlijk in het hart van de stad, en moet bijdragen aan verbinding tussen Oost en West Culemborg. In de ontwikkeling van de spoorzone ligt een grote rol voor de Gelderlandfabriek. Als de Gelderlandfabriek zich kan ontwikkelen, dan zal dat een positieve stempel drukken op het gebied. In ons raadsakkoord spraken we de hoop uit, dat het een plek (een hub, living lab) wordt voor start-ups en onderwijs en onderzoek. Maar die plekken regel je niet zomaar, die ontstaan. We steunen de motie van CvN om de Gelderlandfabriek de ruimte te geven, van harte.

Tot slot – Er zijn nog verschillende onderwerpen waar D66 aandacht voor wil vragen de komende periode. Een onderwerp willen we niet onbenoemd laten en dat is biodiversiteit. Omdat dit beleid nog in ontwikkeling is, hebben we geen interventies bij de begroting, maar bij alle inspanningen van de gemeente, zal onze aandacht gaan naar dit thema.

– De begroting voor 2020 is evenwichtig. Het geeft ons de kans om de voorbereidingen te treffen voor een grote bezuinigingsoperatie voor het jaar 2022, als forse tekorten worden voorzien. D66 sluit zich aan bij de motie van Groen Links en CU om niet méér te bezuinigen dan noodzakelijk. Maar laten we de bezuinigingsprikkel gebruiken om de ontwikkeling naar ‘anders werken’ urgentie te geven. Onder het motto: beter samenwerken met de samenleving vinden maatschappelijke initiatieven dan in de gemeente hun samenwerkingspartner, in een gelijkwaardig samenspel.

Rinske van Noortwijk

Fractievoorzitter

The post Algemene beschouwingen 7 november 2019 appeared first on Culemborg.

Congres 110 | Toespraak Rob Jetten

D66 D66 GroenLinks Nederland 09-11-2019 16:59

Lees hier de toespraak van onze fractievoorzitter in de Tweede Kamer Rob Jetten op het 110de D66-congres terug. Kijk je de speech liever terug? Klik hier!

Democraten,

In 1966 werd D66 opgericht door voorlopers en vernieuwers. Ze werden geleid door Hans van Mierlo, een katholieke journalist uit Breda die tegen wil en dank uitgroeide tot de Kennedy van de lage landen.

Het is tien jaar geleden dat Van Mierlo voor het laatst op het congres van zijn partij kon zijn. Dat was hier. In deze zaal in het Chassé Theater. In zijn geliefde thuisstad.

Hoewel ik niet kan zeggen hem echt te hebben gekend, mis ik zijn verschijning. Al was het maar vanwege zijn zachte G tussen al die harde g’s en rollende r’en vandaag in Breda. Ik zie de Amsterdamse delegatie nu de wenkbrauwen fronsen. Nee nee, Van Mierlo was geen Amsterdammer. Iets met de grachtengordel? Pech, jongens. Brabantser dan Van Mierlo wordt het niet. Maar wel fijn dat jullie vandaag de tocht naar dit verre oord buiten de ring hebben gemaakt.

Tien jaar geleden hoorde Van Mierlo hier Alexander Pechtold zijn prioriteiten uiteenzetten. Hij schetste de hervormingsagenda van D66 op geheel Pechtoldiaanse wijze: aan de hand van een schilderij. Een nog niet abstracte Mondriaan, in dit geval. In de tien jaar erna, bracht hij onze partij weer naar de top.

Waarde Alexander, vanaf vandaag mag jij je erelid van onze partij noemen. En dat is volkomen terecht. Je zit voor altijd in ons hart. Dankjewel!

Democraten, het is 53 jaar geleden dat we begonnen aan ons krankzinnige avontuur. De traditionele, met ideologische veren getooide partijen, kregen een pragmatische beweging tegenover zich. Dat was toen heel vernieuwend.

Het is precies dat pragmatisme dat mij naar D66 trok. Ik ben opgeleid als bestuurskundige. Mijn eerste grote werkliefde was ProRail. Daar kon ik mensen verbinden van Groningen tot Maastricht. Oplossingen vinden voor taaie problemen. Ook als daar wendbaarheid voor nodig was.

Naast mijn werk vergroeide ik met de raadsfractie van D66 in Nijmegen. Stap voor stap leerde ik onze partij kennen.Als jong raadslid die het spel van de politiek van dichtbij ervaarde, ging ik redelijkheid en de oplossingsgerichtheid van onze partij nog meer waarderen. De wil om antwoord te geven op de vragen van nu, met de inzichten van nu. Dat is niet altijd makkelijk.

De afgelopen jaren waren voor mij een oefening. Als beginnend Kamerlid was ik met name bezig met mijn eigen dossiers. Klimaat en democratie. Als fractievoorzitter werkte ik in mijn eerste jaar aan grote akkoorden. Dat was sleutelen, timmeren en schuren in de bloedhete machinekamer van de coalitiepolitiek.

Maar dan heb je ook wat:

1. Een generaal pardon voor honderden kinderen die hier thuis zijn.

2. Na tien jaar stilstand eindelijk een pensioenakkoord.

3. Een zomerakkoord waardoor werk gaat lonen.

4. En als kers op de taart het eerste concrete klimaatplan van de wereld.

Aan het begin van de rit heb ik me wel eens afgevraagd wat we in vredesnaam in deze coalitie te zoeken hadden. Dat is nu wel anders.

We hebben onze rol gezocht én gevonden. Van alle coalitiepartijen waarderen onze kiezers de resultaten van dit kabinet het meest. Onze partij is stabiel, gretig, zelfbewust. Wij laten ons niet de wet voorschrijven. Wij zijn de progressieve motor van deze coalitie.

Wij geven antwoord op de grote vragen, noemen de dingen bij naam die moeten gebeuren. Zonder schroom of kramp. Omdat wij ervan overtuigd zijn dat mensen de waarheid verdragen, als je als politicus eerlijk bent.

Wij pleiten samen met GroenLinks voor een structurele oplossing voor het lerarentekort, omdat je nooit genoeg kunt investeren in de toekomst. Wij pleiten luidkeels voor de halvering van de veestapel, omdat de natuur anders sterft in stilte. Omdat wij een perspectief bieden met duurzame landbouw. En omdat het de enige weg is uit de stikstofcrisis die leidt naar het bouwen van huizen voor iedereen. Wij pleiten voor de wet Voltooid Leven, omdat je in dit land niet alleen waardig oud moet kunnen worden, maar ook waardig moet kunnen sterven. Wij pleiten voor betere ondersteuning van Kamerleden, omdat het huis van de parlementaire democratie instort zonder versterking van het fundament.

En wij pleiten voor een tijdelijk vrouwenquotum, omdat meisjes zo vroeg als ze kunnen dromen ook zeker moeten weten dat ze alles kunnen bereiken.

Wat ons scheidt van de vrienden op links is dat we aan het eind van een lange onderhandeling ook een akkoord sluiten. Dat lukt in deze coalitie tot nu toe aardig. Dit kabinet levert. En ja, dan kan het ook schuren. Dan knettert het op maandag in het coalitieoverleg of op vrijdag in de Trêveszaal. Slaat er ook wel eens iemand met een deur.

We zijn vier totaal verschillende partijen. We komen allemaal op voor wat ons drijft, voor onze beloftes aan de kiezer. En zo hoort het ook. Anders zouden we geen knip voor onze neus waard zijn.

D66’ers zijn redelijk, je kunt met ons praten, maar redelijk betekent niet altijd ‘rustig’. En soms is het zelfs onredelijk om alsmaar redelijk te blijven. Want er liggen nog altijd diepe problemen. Van het lerarentekort tot de ramp op de woningmarkt. En van de werkdruk in de wetenschap en de zorg tot de toegang tot het recht.

De hele eer van het parlementaire ambacht—dat is wat ik het afgelopen jaar heb geleerd—is een horzel te zijn voor de zittende macht. Dat is onze rol. Wij blijven dus oppositie voeren vóór het kabinet.

Maar ik daag dit kabinet vandaag ook uit: jullie zijn pas op de helft. Laat je niet in het defensief brengen. Laat daadkracht niet aankomen op uitspraken van de rechter. Laat je oren niet hangen naar de luidste toeter op het Malieveld.

Kabinet, laat je niet langer verrassen. Verras ons!

Investeer massaal in wetenschap en innovatie. Breng onze welvaart direct naar de klas. Laat elektrische vliegtuigen als eerste opstijgen uit Nederland. Laat mensen zelf hun burgemeester kiezen. Leid Europa naar een verenigde en humane migratiepolitiek. En vestig tegen alle verwachtingen in het bouwrecord van deze eeuw.

Tegen het kabinet zeg ik: het kan. Het zal niet in één dag lukken. Vallen en opstaan hoort erbij. Maar zet de eerste schop in het zand. Wees niet beschroomd een begin te maken.

Kajsa, Sigrid, Wouter, Ingrid, Stientje, Menno & al die anderen: Ik vraag jullie, wacht geen moment, verras ons!

Congres,

Pragmatisme dreef mij naar D66. De eerste vrouwelijke vicepremier van Nederland, Els Borst, vergeleek het pragmatische D66 ooit met een wendbaar scheepje. Een populaire metafoor.

Toch heb ik er altijd een dubbel gevoel bij gehad. Het suggereert een pragmatisme zonder doel. Maar ik ken geen enkel schip dat de haven bereikt door met alle gunstige winden mee te varen. Je hebt een kompas nodig. In ons geval: idealen om op te varen.

Na een jaar van akkoorden sluiten kon ik deze zomer eindelijk de tijd vinden om mijn eigen kompas scherper af te stellen. Een politiek van idealen gaat voor mij over één simpele vraag: Hoe stel je alle mensen in staat om écht vrij te zijn?

Vrijheid betekent iets anders voor iedereen. Leraren die snakken naar vrijheid in het beoefenen van hun vak. Vluchtelingen die willen bijdragen aan het Nederland van de toekomst. Ondernemers die aan de wieg staan van de omslag naar een nieuwe economie. Studenten. Vaklui. Wetenschappers. Oma’s. Moeders. Zonen. Vaders.

Wat ons bindt is de wil om vrij te zijn. Niet zomaar als losse individuen, maar als onderdeel van het geheel. Want vrij zijn betekent vooral ook: erbij horen.

Zelden heb ik zo de menselijke behoefte geproefd erbij te horen als vandaag. Vandaag hebben wij op ons congres meer dan honderd Syriërs te gast. Ik heb met open mond en pijn in mijn buik naar ze geluisterd.

Zij zijn geweld ontvlucht. Hebben lange tochten gemaakt waar wij ons niets bij voor kunnen stellen. Om hier veiligheid te vinden. Om vrijheid te vinden. Velen spreken nu al Nederlands. Ze kijken TV. Volgen de politiek. En wat horen ze dan?

Politici die zeggen dat ze terug moeten naar hun door oorlog verscheurde land. Een land waar ze hun vrienden zijn kwijtgeraakt. Waar een dictator chemische wapens uitstort over zijn onderdanen. Congres, zulke harteloosheid mogen wij nooit onbeantwoord laten.

Wij hebben dus een duidelijke opdracht. Een alternatief bieden aan deze politiek van haat. U bent misschien lid geworden voor het redelijk alternatief. Maar congres, nu is het tijd om de rijen te sluiten. Wij zijn ook het waardig alternatief!

Democraten,

Het is tijd voor een politiek die gelijke kansen centraal stelt. Niet omdat alles en iedereen gelijk moet zijn. Verschillen kunnen bestaan in een rechtvaardige samenleving.

Maar gelijke kansen zijn zo belangrijk, omdat ze gaan over iets anders: het recht om je lot in eigen hand te nemen. Niet afhankelijk te zijn van waar je ouders ooit zijn geboren. Niet opgesloten te zitten in jouw plekje in de samenleving, omdat je ouders niet de juiste diploma’s hadden. Kansen, congres, gaan over vrijheid.

Deze week was ik te gast bij het nationale schoolontbijt. Naast mij zat een jongetje uit groep 8. Voelt zich Nederlander én Turk. Voetbalt voor een van de belofteteams van de Koninklijke Nederlandse Voetbalbond. Hij vertelde mij iets dat ik niet los kan laten.

Iedere dag moet hij ’s ochtends thuis kiezen: wil je lunch of ontbijt? Zijn ouders hebben geen geld voor meer dan drie boterhammen per dag. Drie boterhammen. En dan moet je kiezen. 12 jaar oud. Wil je lunch? Of ontbijt?

Sta daar eens bij stil. De onmogelijke keuze. De tragiek van vader en moeder die niets anders willen dan het beste voor hun kind. En stel jezelf dan de vraag: is die jongen vrij? Heeft hij daadwerkelijk dezelfde kans om het net zo goed te doen op school als zijn leeftijdsgenoten?

Het antwoord is nee. En in ons rijke en beschaafde land is dat een onbestaanbare schande. Dit is Nederland. Dit is 2019. Dit kan zo niet langer. Het wordt tijd voor een politiek die mensen vrij maakt. Vrij van belemmeringen, omdat het beste onderwijs toegankelijk is voor iedereen.

Vrij van behoefte, omdat armoede uit ons woordenboek is verdwenen. Vrij van oneerlijke concurrentie op school, omdat bijlessen beschikbaar zijn voor alle kinderen. Vrij van stress over volgende maand of volgend jaar, omdat je een vaste baan kunt krijgen. Vrij van een huursom die de helft van je inkomen opslokt, omdat je wel een betaalbaar huis kunt kopen.

Mensen moeten vrij zijn om te gaan en staan waar ze willen, omdat het openbaar vervoer wel een alternatief is voor de auto. Vrij van de vervuiling van de lucht die we inademen en het water dat we drinken. Vrij van belastingdruk die de overheid niet kan rechtvaardigen, omdat de grootste vermogens nu echt naar draagkracht gaan bijdragen.

Mensen moeten vrij zijn van de angst dat grote Tech-bedrijven hun diepste geheimen delen. Vrij om te kiezen of je voor jezelf of voor iemand anders werkt. Vrij en zeker genoeg om risico’s te nemen en iets nieuws te proberen. Alle Nederlanders moeten vrij zijn van de discriminatie die mensen met een buitenlandse achternaam van de werkvloer houdt.

Vrij van door xenofobe nationalisten opgehitste vooroordelen die mensen verdelen. Vrij om de eigen premier te kiezen, en ja dan hebben wij gelukkig de nodige kandidaten.

En, congres, vrij zijn gaat ultiem ook over de toekomst van ons land. We zijn gekluisterd aan het heden, omdat we niet genoeg hebben geïnvesteerd in onderwijs, onderzoek en innovatie. Onder aanvoering van D66 trekken we de laatste jaren langzaam het been bij. Maar na het plakken van de pleisters, moeten we nu werk gaan maken van het helen van de wond.

Als we ons vrij willen maken moeten we nu onder ogen komen dat we lang de verkeerde keuzes hebben gemaakt. Dat het niet kan bestaan dat sommige kinderen maar vier dagen per week naar school kunnen. Dat het onacceptabel is als willekeurige ouders gedwongen worden het trotse vak van leraar voor een dag over te nemen. Dat scholen, leraren, kinderen en ouders moeten worden verlost van het juk van koepels en overheid.

Dat de leraar weer baas moet zijn in eigen klas. Dat privéonderwijs de samenleving in tweeën splijt. Dat studenten op geen enkele manier gehinderd mogen worden door de leningen die ze afsluiten.

En dat de studie van de geschiedenis, die ons leert wat verandering is en hoe we die tot stand brengen, net zoveel steunt verdient als de toegepaste natuurkunde.

En wie echt wil weten wat het is om vrij te zijn—hoe we die vrijheid hebben verworven—doet er goed aan de geschiedenis te bestuderen van de stad waar we vandaag bij elkaar zijn gekomen. Breda.

Het is dit jaar 75 jaar geleden dat Breda werd bevrijd van de tirannie van de Tweede Wereldoorlog. In oktober 1944, na de mislukking van operatie Market Garden, trokken de geallieerden door Brabant richting de Schelde. De Britten en de Amerikanen bombardeerden Den Bosch en Tilburg. De littekens van de bombardementen staan nog steeds in die steden.

Breda trof een ander lot. De stad kwam bijna ongeschonden uit de oorlog.

Dat heeft Breda te danken aan Generaal Maczek van de eerste Poolse pantserdivisie. Voor de poorten van Breda besloot hij: ‘Dit zijn onze vrienden, wij zullen hen niet bombarderen’.

De kanonnen bleven stil. De tanks bleven achter. Moedige Poolse soldaten trokken Breda in om de bevolking te bevrijden. Straat voor straat. Wijk voor wijk. Veel Poolse soldaten lieten daarbij het leven. Nog meer raakten gewond.

In de jaren na de bevrijding van Breda, smolten de landen van Europa langzaam samen. Gedreven door de wens te leven in veiligheid en in vrijheid.

In deze bevrijde stad, liep een jonge Van Mierlo rond. En het was dankzij deze vrijheid, dat hij zijn tanden kon zetten in de Nederlandse democratie. Het was dankzij deze vrijheid, dat hij in 1970, hier in zijn eigen Breda, ook een congres kon toespreken.

En wat hij zei, zijn nog even ware woorden voor D66 als toen: ‘Laten we in hemelsnaam doorgaan met de moed te hebben om die dingen bij de naam te noemen, die naar ons eer, geweten en inzicht moeten gebeuren.’

Ik zie dat als mijn ultieme opdracht. Als opdracht voor D66.

Ik vraag u; ga met ons mee. Vertel ons verhaal. Noem de dingen bij naam. Aan de keukentafel en bij mensen aan de deur. Trek je D66-jas aan. Ga de straat op. Vertel je buren en stadsgenoten waarom je ooit zoiets hebt gedaan als lid worden van een politieke partij. Kleur dit land groen. Wij willen vrij zijn. Nu en voor de toekomst.

Tweet dit artikel Deel dit artikel op Facebook

Tweet dit artikel Deel dit artikel op Facebook

Rob Jetten – Bouwen aan het Nederland van de toekomst (APB 2019)

D66 D66 GroenLinks VVD CDA PvdA Nederland 18-09-2019 18:27

Rob Jetten – Bouwen aan het Nederland van de toekomst (APB 2019)

Lees hier de inbreng van D66-fractievoorzitter Rob Jetten tijdens de Algemene Politieke Beschouwingen 2019.

Ook namens mijn fractie wil ik mijn medeleven betuigen aan de familie en nabestaanden van advocaat Wiersum die vanmorgen in Amsterdam op een hele laffe wijze is doodgeschoten. Als we de eerste berichten mogen geloven, is dit een aanval op onze rechtsstaat. Waarbij niet alleen kroongetuigen, maar ook advocaten die mensen bijstaan in strafzaken het leven niet meer zeker zijn. En ik dank de minister voor de eerste brief die hij vandaag naar de Kamer heeft gestuurd. Ik vertrouw erop dat alles op alles wordt gezet om de onderste steen boven te krijgen.

Voorzitter,

De Algemene Beschouwingen van een fractievoorzitter van een coalitiepartij kennen doorgaans een vast stramien. De behaalde resultaten van het kabinet worden met gepaste trots opgesomd. De oppositie voorgehouden dat er al veel voor elkaar is gekregen. De bewindspersonen krijgen eventueel een pluim op de hoed. Verwijzend naar een rapport wordt natuurlijk wel nog even benadrukt dat ‘we er nog lang niet zijn’.

Ga ik dat helemaal anders doen? Het is mijn eerste keer, dus ik ga het proberen. Maar of ik de verleiding kan weerstaan, dat kan ik niet beloven. Ik vind het wel comfortabel dat het hier een tikkeltje voorspelbaar is. Een oase van rust en orde.

Eerlijk is eerlijk: politieke kalmte past mijn radicale fractie normaal gesproken niet. Maar nu ben ik er blij mee. Want wij staan in Nederland in het oog van een wereldstorm. De Verenigde Staten en China voeren een roekeloze handelsoorlog. Rusland raast in onze Europese achtertuin. En de regisseur van Brexit verdient inmiddels een Oscar voor beste horrorfilm. Hier in Nederland, in het oog van de storm, kan ook wel eens een windje opsteken. Tussen partijen. Binnen partijen. Baudet heeft het over de ‘brokstukken van onze beschaving’. Maar kijk, voorzitter! Samen brengen we hier wel iets tot stand.

Ons pensioenstelsel is gered voor de toekomst. Mede dankzij de samenwerking tussen coalitie en de PvdA en GroenLinks. Nederland heeft nu het eerste concrete klimaatplan van de wereld. Mede dankzij de inzet van natuurorganisaties én bedrijven. Een kinderpardon: gevluchte, hier gewortelde kinderen mogen blijven. Mede dankzij een moedige stap van het CDA. Het bedrijfsleven gaat betalen voor de lastenverlichting van mensen. Mede dankzij een flexibele wending van de VVD. En grote bedrijven als Shell gaan voortaan gewoon winstbelasting betalen. Dankzij het initiatief van collega-Kamerlid Bart Snels.

U ziet, dames en heren in Vak K, nu heb ik het toch gedaan. Ik kon de verleiding om de successen van het afgelopen jaar op te sommen nu al niet weerstaan. Maar dat doe ik voor u! Want u moet weten: Volgens de laatste peilingen bent u populairder dan ooit. De kiezers van Asscher en Klaver worden almaar enthousiaster. Nu die van Thieme nog. Maar sinds vorige week weet u: daar wordt hard aan gewerkt door mijn fractie!

Voorzitter,

Ik ben nu bijna een jaar fractievoorzitter. Na een stevige inwerkperiode, sta ik hier vandaag voor mijn eerste Algemene Beschouwingen. Al een stukje minder zenuwachtig dan voor mijn eerste interview met Frits Wester.

Van alle dertigers in dit debat zit ik het nog het dichtst bij de twintig. Dat verklaart wellicht de energieke start van mijn fractie na de zomer. Die heeft —zo heb ik gemerkt—tot wat ongemak geleid. Maar voorzitter, dat vind ik een mooi compliment. Voor mij gaat politiek over meer dan de dagelijkse verontwaardiging. Of de gevatte tweet. Politiek is meer dan kalmpjes aan managen, een procentje bijplussen in beleidskaders en plaatjes met gemiddelde koopkracht. De politiek is er – in mijn ogen – om de grote vraagstukken niet uit de weg te gaan, maar om juist te durven agenderen. Vraagstukken over leven en dood. Zoals Pia Dijkstra doet met haar wet voltooid leven. Vraagstukken over emancipatie en gelijke kansen. Zoals Vera Bergkamp doet met een pleidooi voor een tijdelijk vrouwenquotum. Of de simpele erkenning dat voor internationale problemen geen nationale oplossingen bestaan. Dat Europese samenwerking ons niet verzwakt, maar versterkt.

Soms komen de grote vragen ongevraagd op ons af. Dat is nu het geval. Om de natuur te beschermen moeten we de uitstoot van stikstof drastisch naar beneden brengen. Maar hoe? Willen we minder huizen bouwen? Minder natuur? Minder treinen? Minder vee? Mijn fractie maakt een keuze. Wij willen de veestapel halveren, zodat we meer huizen kunnen bouwen voor jonge gezinnen. Van biggen naar bouwen. De overheid moet boeren helpen met afbouwen of doorgaan voor eerlijke prijzen. Wie het daar niet mee eens is daag ik uit een visie ernaast te leggen. Een keuze. Welke keuze dan ook! Daar begint het debat.

Waar het mij om gaat, bij al deze grote kwesties, is dat politici laten zien waar zij voor staan. Dat wij hier in de politieke arena maatschappelijke discussies aanjagen en durven te beslechten. En ja, als radicaal-liberaal én als dertiger ben ik ongeduldig. Ik ga de toekomst hopelijk nog een stuk langer meemaken dan sommigen van u in Vak K. Laat staan de jongste generatie die de straat op gaat voor de bescherming van onze planeet.

Van mij dus geen lezingen over stilstand en behoud. Wat mij betreft richten we onze blik niet op onze schoenen, maar op de horizon.  Laten we kijken naar de horizon. Hoeveel kinderen moeten nog astma krijgen voordat we serieus werk maken van schone lucht? Hoeveel kinderen moeten nog starten op school met een taalachterstand voordat we eindelijk een vuist maken voor eerlijke kansen? Hoeveel Amerikaanse bedrijven moeten onze privacy schenden voordat we de techreuzen gaan aanpakken? Hoeveel dieren moeten levend verbranden in een stal voordat we ons realiseren dat het zo niet langer kan met die bio-industrie? Hoe lang kunnen we nog wegkijken van racisme voordat we zeggen: samen zijn wij Nederland en dit is de eenentwintigste eeuw? En hoeveel mannelijke premiers moeten we nog zien langstrekken voordat er eindelijk een vrouw aan het roer staat van vak K?

De geschiedenis leert dat wij Nederlanders op het cruciale moment antwoord kunnen geven op de grote vragen. Na de Tweede Wereldoorlog stonden we aan de wieg van de Europese Unie. Toen de dijken braken bij de Watersnoodramp hebben we de Deltawerken gebouwd. En toen zich in de jaren zestig nieuwe energiebronnen aandienden, stapten we in slechts vijf jaar over van kolen naar gas. Nu is er weer zo’n cruciaal moment.

De economie van vroeger brokkelt af. Van Rotterdam tot de Tweede Maasvlakte ligt veertig kilometer petrochemie dat zichzelf opnieuw moet uitvinden. En de Groningse gaskraan gaat eindelijk dicht. We moeten dus op zoek naar nieuwe welvaart. Een nieuwe economie. De nieuwe generatie mag niet de dupe worden van het beleid van nu. Daarom stel ik met Gert-Jan Segers een generatietoets voor om bij alle toekomstige wetten na te gaan of ze wel eerlijk zijn voor jongeren.

Maar dat is lang niet genoeg. Het gaat er nu echt om spannen. Kiezen we voor behoud? Of voor optimisme en investeringen?

D66 wil investeren. Investeren in de nieuwsgierigheid van Eindhoven. In de biotechnologie van Delft. In de energie van Rotterdam. Het kweekvlees van Maastricht. De aardappelen van Wageningen. De ontdekkingen van Leiden. En de branie van Amsterdam. Nu is het moment om de daad bij het woord te voegen. Als we worden betaald om geld te lenen, moeten we investeren in de toekomst. Wij zijn geen samenleving van renteniers, maar van pioniers.

Het is goed dat dit kabinet dat nu ook ziet. Maar dan zeg ik wel tegen de ministers in Vak K: Het geld moet snel naar concrete projecten. Trek de Noord-Zuid lijn door naar Schiphol. Verbind de Randstad met lightrail. Investeer in vakonderwijs, wetenschap, kennis en innovatie voor de start-ups en scale-ups van morgen. En laat het denken daar niet ophouden. Laat elektrische vliegtuigen als eerste uit Nederland opstijgen. Laat kunstmatige intelligentie nieuwe deuren openen voor kankeronderzoek. En breng de gezondheid van onze planeet in kaart met ruimtesensoren.

Kan de premier toezeggen dat het investeringsfonds concreet zal worden gebruikt voor wetenschap en innovatie? En kan hij beloven dat het kabinet uiterlijk eind dit jaar een concrete investeringsagenda naar de Kamer stuurt, zodat het geld volgend jaar kan gaan rollen?

Ja, er zijn grenzen aan de groei. De stikstofcrisis heeft dat nog eens duidelijk gemaakt. Maar soms is slim sterker dan groot. David versloeg Goliath. Ajax klopte Juventus. Én Real Madrid. Het kan. Als we een begin maken.

Als we die nieuwe economie tot stand brengen, dan moet het kansen bieden voor iedereen. We hebben te lang gedacht dat het met meer welvaart wel goed zou komen. Maar de vruchten van de economische groei komen niet bij iedereen terecht. De ongelijkheid groeit. Ik zie dat om mij heen gebeuren.

Zelf had ik geluk. Als jonge leidinggevende bij ProRail kreeg ik kansen en zekerheid met een vast contract. Tegelijkertijd zag ik hoe mijn zusje, die in de zorg werkte, flexcontract na flexcontract afliep. Voor haar was een hypotheek lang ver weg. Zij hoort tot een groeiende groep jonge mensen—theoretisch- of praktisch opgeleid—die druk ervaart. Prestatiedruk, bindende studieadviezen en onnodige selectiecriteria in het onderwijs. Onzekere banen, torenhoge huren en een heftige combinatie van werk en privé. Hoe geven we die nieuwe generatie weer kansen en zekerheid in de 21ste eeuw? Dat doen we in de eerste plaats door de ramp op de woningmarkt het hoofd te bieden. De zekerheid van een dak boven je hoofd is geen voorrecht. Het is een recht. De maatregelen die het kabinet gisteren heeft aangekondigd zijn een goede stap. Twee miljard investeringen om de woningmarkt aan te jagen. Speculanten en beleggers aanpakken; starters helpen. En natuurlijk vooral: bouwen, bouwen, bouwen.

Als een huis weer bereikbaar is, moeten mensen ook weer zeker zijn dat werken loont. Het dreigement van de minister-president aan de grote bedrijven om hun belastingverlaging te schrappen als de lonen niet stijgen, bleek geen lege huls. Dat is vast voor ons allemaal een beetje wennen. Mijn fractie gaat er vanuit dat zijn waarschuwing ook voor 2021 geldt. Is de premier het met mij eens dat een loonstijging van 2.5% veel te laag is?

Als werken gaat lonen, dan moet de arbeidsmarkt ook weer in balans. Mensen moeten kunnen kiezen of ze mét of zonder baas willen werken. Vrijheid als keuze, en niet als toevlucht. Maar dan moet die vrijheid wel blijven lonen. Het kabinet verkleint nu het fiscale verschil tussen zelfstandigen en werknemers. Mijn fractie wil een garantie van het kabinet dat de opbrengst van die maatregel ook bij zelfstandigen blijft. Kan de premier die geven?

Zonder goed onderwijs geen gelijke kansen. Het onderwijs is een paspoort voor de toekomst. En het lerarentekort dat we nu zien, is een maatschappelijke crisis. Dat heeft in de eerste plaats met geld te maken en de onderhandelingen over de cao tussen scholen en vakbondsbesturen. Ik wil het kabinet oproepen om nog eens heel goed te kijken naar welke rol het kan nemen bij het vlottrekken van deze cao-onderhandelingen. En daarbij is wat mij betreft alle creativiteit nodig. Ik ben heel blij om te horen dat zo’n oproep vandaag eigenlijk door alle partijen wordt gedaan. Naast de onderhandelingen over de cao, moeten we ook kijken hoe de inzet voor de verlaging van de werkdruk uitpakt en hoe we dat verder kunnen continueren.

Ik was met een aantal collega’s afgelopen voorjaar bij de manifestatie op het Malieveld en sprak daar met heel veel leraren die blij waren met de inzet voor werkdrukverlaging. Omdat ze bijvoorbeeld op school voor het eerst in jaren weer een conciërge konden aanstellen, die allerlei nuttige klusjes in het schoolgebouw doet zodat leerkrachten zich kunnen focussen op het voorbereiden en geven van lessen. Wat kan het kabinet nog meer doen om de werkdruk te verlagen en meer mensen te verleiden om misschien hun tijdelijke contracten om te zetten in vaste contracten en hun deeltijdcontacten om te zetten in voltijdcontracten? Want we hebben al die creativiteit nodig om dat lerarentekort op te lossen.

Voorzitter,

Ik groeide op in een modern, vrolijk en veelkleurig Nederland. Een open en tolerant land van mensen met alle soorten achtergronden, paspoorten, dromen en ambities. Een land van iedereen. Maar gaandeweg is die openheid onder druk komen te staan. Transgenders die bij Uber worden geweigerd ervaren uitsluiting. Joden die horen dat de ruiten van hun ontmoetingsplaats zijn ingegooid, herkennen de donkere patronen van de geschiedenis. Geboren en getogen Nederlanders die te horen krijgen dat ze zich moeten invechten, herkennen die patronen evengoed.

Conservatieve politici hebben van het uitbuiten en aanjagen van alle soorten onbehagen hun verdienmodel gemaakt. Al bijna twintig jaar is het bij elk probleem alle ballen op elke moslim. Niet alleen nieuwkomers, maar ook de derde en vierde generatie. Nederlanders die hier wonen die worden gewantrouwd. Wie liefde of loyaliteit voelt voor het land van haar voorouders zou geen volwaardige Nederlander kunnen zijn. Maar dat miskent de essentie van identiteit. Die is altijd meervoudig en gelaagd. Ik ben Brabander, Nederlander, Europeaan, politicus, homo, zoon én Feyenoorder. Allemaal tegelijkertijd.

Het miskent óók de essentie van Nederlanderschap. Dat staat niet vast. Het is een gedeelde zoektocht die continue aan de gang is. Eigenlijk had ik gedacht dat het een andere kant op zou gaan in de conservatieve hoek. Vijf jaar geleden las ik over een jonge, veelbelovende CDA’er die een wat meer liberale opvatting leek te hebben over identiteit. Hij zei in het buitenland getroffen te zijn door de kracht van diversiteit. Maar wat is er gebeurd met die verlichte ziel? Nu diezelfde verlichte ziel wordt getipt als CDA-leider drukt hij zich uit in luie sombermans-anekdotes over onaangepaste migranten. Dat soort woorden hebben gevolgen in de echte wereld.

Ik denk aan een hier geboren vriend die bij een sollicitatie het compliment kreeg dat hij wel “heel goed Nederlands sprak”. Een voorbeeld uit duizenden. Wie in dit land met een Arabische achternaam solliciteert maakt drie keer minder kans op het krijgen van een baan als iemand met een Nederlandse achternaam die zich met een strafblad. Laat dat even op u inwerken. Drie keer zo weinig kans.

We hebben nu dus een duidelijke opdracht. Een beschaafd alternatief bieden. Dat alternatief bestaat in een nieuwe houding. De politiek moet het hele verhaal vertellen. Dat het onacceptabel is als religieuze extremisten kinderen indoctrineren met haat. Dat we hard moeten optreden tegen radicalisering. Maar ook dat alle migrantengroepen een hoger onderwijsniveau halen dan ooit. Dat nieuwe Nederlanders niet alleen naar de huisarts gaan, maar steeds vaker zelf huisarts worden. En bovendien dat Nederlanders, van welke generatie dan ook, hier thuis zijn.

Kan de premier hier daarom morgen verschijnen als premier van alle Nederlanders? Wil hij zijn vertrouwen uitspreken in de mensen die van Nederland hun thuis hebben gemaakt? En wil hij dan namens zijn kabinet vertellen wat het gaat doen om de laatste grote drempels weg te nemen voor Nederlanders met een migratieachtergrond die keer op keer worden geweigerd als ze solliciteren voor een stage of baan?

Voorzitter,

De politiek is er om de grote vragen te stellen en te beantwoorden —vragen van vrijheid, gelijkheid, tolerantie, leven en dood. Maar die vragen gaan ook over vertrouwen in de overheid, toegang tot het recht en de kwaliteit van onze democratie.

Vertrouwen in de overheid begint met de kwaliteit van de dienstverlening. Ik zou eigenlijk een vraag willen stellen aan iedereen in vak K. Wie van u heeft GEEN problemen met een uitvoeringsorganisatie? Dat zijn er inderdaad maar heel weinig, zelfs niemand. En voorzitter, dat is wederom iets waar we gelukkig om kunnen lachen, maar ook heel pijnlijk. Dat dus heel veel Nederlanders, of ze nu een rijbewijs of toeslag aanvragen, niet de dienstverlening krijgen die wij van de overheid verwachten. En dan moeten we heel terecht een spiegel voor onszelf houden, want dat ligt niet aan de hardwerkende mensen achter een servicebalie, maar aan de manier waarop wij die uitvoeringsorganisaties met allerlei wetgeving opzadelen. Gisteren heeft de Koning daar bij de troonrede hele mooie woorden aan gewijd. Ik vraag het kabinet: welke daden voegt het bij de mooie woorden van onze Koning?

Wie ook zitten te wachten op daadkracht van het kabinet, zijn mensen die moeite hebben met de toegang tot het recht, de mensen die hulp nodig hebben en zijn aangewezen op de sociale advocatuur. Daar zijn grote tekorten. De gezondheid van de rechtsstaat staat onder druk, er zijn heel veel sociale advocaten die overwegen te stoppen met hun werk. Wat gaat het kabinet doen om dit zo snel mogelijk op te lossen? De versterking van de rechtsstaat moet hand in hand gaan met de versterking van onze democratie. Ik zie uit naar de wetsvoorstellen van minister Ollongren volgend op het belangrijke werk van de staatscommissie parlementair stelsel. Maar de Kamer hoeft nu niet op z’n handen te zitten. We kunnen hier zelf iets doen.

Want kijk nu even naar de realiteit van dit debat. Honderden, zo niet duizenden hardwerkende ambtenaren hebben maanden gewerkt aan de voorbereiding van de begrotingen. Afgelopen weekend hebben we dat onder embargo ontvangen en hebben de medewerkers en Kamerleden van onze fracties zo’n hele begroting moeten doorspitten. En vandaag al hebben we een debat. Vandaag al moesten oppositiepartijen een tegenbegroting inbrengen. Dat laat zien hoe ongelijk de strijd tussen kabinet en Kamer in de afgelopen jaren is geworden. We zetten onszelf als democratie op achterstand. En bang voor de publieke opinie hebben we ons daar de afgelopen jaren niet over durven uit te spreken. Mijn oproep aan de Kamer is: laten we kritisch kijken naar de manier waarop wij debatten aanvragen en moties indienen, maar laten we ook kijken naar hoe we de financiering van de staten-generaal kunnen versterken zodat wij onze controlerende taak ook goed kunnen uitvoeren.

Voorzitter, tot slot:

Mijn partij ging als de progressieve motor het kabinet in. In het eerste jaar leek het motortje een beetje te pruttelen. Nu houden we vaart en koers. Vanaf nu is het tijd om te bouwen aan het Nederland van over 30 jaar. Als het aan mij ligt, is Nederland dan een soort Berlijn aan de Rijn. Een plek waar creativiteit in de lucht hangt. Waar radicale, nieuwe ideeën worden omarmd. Waar culturen elkaar vinden. Waar de geur van optimisme de straten vult.

In 2050 is Nederland wat het hoort te zijn. Berlijn aan de Rijn. Divers, open, dynamisch, tolerant, energiek en vrij. Een land waar hijskranen de wolken doorboren. Waar de windmolens draaien. Een land met kansen, huizen en nieuwe zekerheden voor iedereen. Of je nu Kajsa, Carola, Khadija of Mark heet.

Tweet dit artikel Deel dit artikel op Facebook

Tweet dit artikel Deel dit artikel op Facebook

Speech Rob Jetten over het hoger onderwijs

D66 D66 GroenLinks VVD Partij voor de Dieren PvdA Nederland 29-06-2019 18:00

Speech Rob Jetten over het hoger onderwijs

Lees hier de speech van fractievoorzitter Rob Jetten bij het Interstedelijk Studenten Overleg (ISO) over de toekomst van het hoger onderwijs terug.

Waarde studenten, dames en heren,

Ik ben jullie ongelofelijk dankbaar dat jullie de moeite hebben genomen om op een bloedhete zaterdagavond in juni naar de bestuursoverdracht van het Interstedelijk Studenten Overleg te komen.Jullie zijn er. En dat maakt het verschil.

Ik voel nu natuurlijk sterk de verleiding jullie te vermoeien met de ins en outs van de intrekking van die vervloekte verhoging van de studierente. Waarvoor overigens mijn complimenten en welgemeende dank. Of met de precieze status van het door de PvdA, VVD, GroenLinks en D66 ontworpen sociale leenstelsel.

En, nog aantrekkelijker, de exacte voortgang van het splijtende, slepende conflict bij onze vrienden en concurrenten van GroenLinks over datzelfde sociale leenstelsel. Maar laat ik vanavond minder voorspelbaar zijn dan mijn bijnaam doet vermoeden.

Ik wil het hebben over wat mij drijft. Wat mijn partij drijft. Waarom wij altijd meer geld willen voor beter en toegankelijker onderwijs. Ook nu nog. Ook na één van de grootste investeringen van een kabinet in de moderne geschiedenis. Daarover later meer.

Ik ben geboren een dorp in Brabant. 1987. Het was een weinig vrolijk jaar. PSV werd kampioen. Als geboren Feyenoorder heb ik het daar liever sowieso liever niet over. Historische wetenswaardigheden kunnen worden gereduceerd tot het overlijden van Rudolph Hess, Andy Warhol en Joop den Uyl.

Mijn vader stemde nooit op Den Uyl. Mijn vader was een onderwijsman in katholiek Uden. Ging dit jaar na veertig jaar voor de klas met pensioen. Den Uyl was hem te rood. Deed te weinig voor het onderwijs en de vrijmaking van het individu. Ontsnappen aan de mild conservatieve opvattingen van mijn ouders kon ik in mijn jeugd niet helemaal.

Dat wil niet zeggen dat ik het niet heb geprobeerd. In mijn opstandige tienerjaren heb ik mijn ouders nog wel eens hoofdpijn bezorgd. Politiek was ik nog weinig geëngageerd. Mijn rebellie zat in het ‘normale’ puberale. De terreur van bonkende rapmuziek. Laat thuiskomen en wakker worden met een goedgevulde emmer naast mijn bed. Afgrijselijke kleuren en patronen op foute merktruien. Gelukkig ontsnapte ik nog net aan een bont gekleurde full-sleeve tattoo.

Ik was 19 toen ik lid werd van D66. Het was het jaar dat Alexander Pechtold de partij bij de hand nam. Zijn agenda was duidelijk. Een voortzetting van de ontwikkeling en emancipatie van het individu in de twintigste eeuw. Zijn vertrouwen in mensen werkte aanstekelijk. Daar kon en wilde ik over meepraten. Vanuit huis. Daar zat mijn pa, die wist dat de emancipatie van het individu afhankelijk was van de motor van het onderwijs. En vanuit mijn persoonlijke strubbelingen. Want de angst die ik voelde om lief te hebben bevestigde mijn idee dat nog lang niet alle individuen gelijk worden geaccepteerd.

Ik werd sociaal-liberaal omdat ik ervan overtuigd ben dat eenieder dezelfde kans verdient gelukkig te worden. Dat mensen niet zomaar mens zijn, maar mensen worden. Dankzij de lessen van anderen.

Sinds 1900 is onderwijs in Nederland iets waar de overheid zich nadrukkelijk mee bemoeit. Sinds 1900 worden wij mens gemaakt. Mede dankzij de staat. Onze vermogens en onze kennis—en daarmee onze zelfbeschikking—zijn met iedere investering in het onderwijs verder los komen te staan van de plek waar onze wieg heeft gestaan.

Het waren de liberalen die de leerplicht introduceerden. Het is dan ook aan liberalen, en dan bedoel ik échte liberalen, het onderwijs te koesteren. Vrije en ontwikkelde individuen, zei John Stuart Mill, zijn als bomen met hun eigen unieke patroon van vertakkingen. Samen geven ze zuurstof aan onze democratie. Een samenleving kan niet bestaan uit wetenschappers, ondernemers, verpleegkundigen, leraren of musici alléén. Het is de samenstelling van al die dromen, passies en ambities die de samenleving samen doet leven.

In mijn tijd als bestuurskundestudent in Nijmegen was ik niet per se een boekenwurm. Maar het voelt als een warm bad om te begrijpen in welke traditie je overtuigingen staan. Daarom heb ik me de afgelopen tijd steeds meer verdiept in de traditie van vooruitstrevende liberalen.

In Arnold Kerdijk, die in de negentiende eeuw streed voor ‘algemeen verspreid volksonderwijs’. In Samuel Sarphati, die handelsscholen oprichtte om gelijke kansen te bieden in de nieuwe industriële tijd. In Jan Kappeyne van de Copello, die al in 1874 vurig pleitte voor openbaar onderwijs voor iedereen. En natuurlijk in Samuel van Houten. Beroemd van het kinderwetje. Hij wilde de leerplicht instellen. Dat lukte uiteindelijk met een flinke dosis geluk.

De toen verantwoordelijke sociaal-liberale minister Goeman van Borgesius zag het somber in. Er waren teveel conservatieve tegenstemmers. Maar de leerplicht haalde het omdat één van hen nét voor de stemmingen van zijn paard viel. ‘Het paard was wijzer dan zijn berijder’, hoorde je daarna veel en vaak.

Een bijzondere historische parallel met de donorwet van mijn collega Pia Dijkstra. Die wet haalde het omdat een tegenstemmer van de Partij voor de Dieren op de dag van de stemmingen zijn trein miste. ‘De trein was wijzer dan haar reiziger’, hoor ik Pia nu nog wel eens fluisteren.

De liberalen van D66 vertaalden het radicalisme van de jaren ’60 naar ondubbelzinnige ambities voor een democratische en eerlijker samenleving. Het ontbreken van geld mag niemand hinderen om het onderwijs te ontvangen dat hij nodig heeft. Dat is voor mijn partij altijd al de weg naar totale persoonsontplooiing, naar vrijheid, gelijkheid en democratische betrokkenheid.

Flash forward veertig jaar. 2007. Pechtold spreekt vlak na zijn aantreden over „een nieuwe tweedeling” tussen insiders en outsiders.

Een nauwelijks doordringbare muur tussen mensen met de zekerheid van diploma’s, en een koophuis aan de ene kant. En mensen die permanent watertrappelen in een zwembad van ontoereikende kwalificaties, hoge huren en flexcontracten aan de andere.

Zijn analyse is relevanter dan ooit. Het gaat beter met Nederland dan op enig ander moment in de geschiedenis van ons land. Maar we moeten ook constateren dat de hervormingen van de afgelopen tien jaar de muur tussen insiders en outsiders niet hebben geslecht.

Sterker nog: globalisering, digitalisering, liberalisering en flexibilisering hebben de muren tussen mensen versterkt. Het Sociaal en Cultureel Planbureau spreekt nu zelfs van ‘gescheiden werelden’. Het grootste probleem? De muur tussen mensen met en zonder zekerheid ontstaat langs de lijnen van opleiding.

Wie ouders heeft met een laag opleidingsniveau of een migratieachtergrond loopt een groter risico nooit een hoger onderwijsniveau te halen. Dat is een onacceptabel onrecht voor ieder mens, en tegelijkertijd een gevaar voor de liberale democratie. Want waarom de democratie behouden als deze niet levert wat het belooft?

Als we willen dat de grote en onvermijdelijke veranderingen van deze tijd door allen als kans kunnen worden omarmd dan moeten we streven naar het best en hoogst mogelijke onderwijs voor iedereen. Hetzij praktisch, hetzij theoretisch.

Een radicale hervorming van het funderend onderwijs alleen is niet genoeg. De poorten van de universiteiten en de HBO’s moeten open. Als iets stress veroorzaakt bij studenten is het onnodige selectie. Dat is vragen om bureautjes waar scholieren zich voor een paar duizend euro kunt laten trainen om de selectie door te komen. Laten we daarmee kappen en mensen gewoon weer een eerlijke kans geven.

Iedere vorm van onnodige selectie voor bachelor of master opleidingen moet verdwijnen. En dat moet hand in hand gaan met een fikse loonsverhoging en werkdrukverlaging voor docenten.

Laten we dan ook het hoger onderwijs financieel dragelijker maken. Vooral voor studenten die dat meest nodig hebben. Een studie mag geen hordeloop zijn. Het is een unieke periode. Een tijd die je nooit meer terugkrijgt in je leven.

Dat moet een ontspannen tijd zijn. Want spanning komt er al genoeg op de arbeidsmarkt. Als je dat niet gelooft daag ik je uit bij de borrel mijn grijze slapen een goed te bestuderen. Ik vraag me af of het nu wel ontspannen genoeg is.

Met name in het eerste jaar is er nog niet genoeg ruimte om te experimenteren en een verkeerde keus te maken. Het bindend studie advies is een regelrechte aanfluiting. Maar ik vraag me ook af of er financieel niet te veel spanning staat op studenten. Was het halveren van het eerstejaars collegegeld wel genoeg? Snijden we geen mogelijkheden af als we studenten vragen de volle mep te betalen voor een tweede master? Is het niet tijd om daar een einde aan te maken? Het is in ieder geval rechtvaardig dat voor mensen die het nodig hebben de aanvullende beurs is verhoogd.

Het is eerlijk dat studenten een lening kunnen afsluiten bij de overheid die alleen terugbetaald dient te worden als een studie wordt gevolgd door een toereikend betalende baan.

Het is goed verdedigbaar dat iemand die zijn hele leven achter de kassa werkt niet meebetaalt aan de studie van iemand die dat ooit heeft gedaan als bijbaantje. Zo werkt het sociale leenstelsel nu. En dat is een goed idee. Maar laat ik hier vanavond helder zijn.

Als uit de evaluatie van Minister Van Engelshoven blijkt dat studenten afhaken vanwege het huidige stelsel, als mensen bang worden om te studeren, dan moeten we ingrijpen. Dat kan uitmonden in een hogere aanvullende beurs. Een verdere versoepeling van de leenvoorwaarden. Ieder systeem is aanvechtbaar. Zeker voor mij. Zeker voor mijn partij.

Als we het anders gaan doen, als het tot een ingreep komt, zitten jullie als eerste aan tafel om mede te bepalen hoe we dat doen. Die positie hebben jullie verdiend door jullie inzet en samenwerking. Het vrijgespeelde geld van het sociale leenstelsel wordt met jullie instemming en sturing opgebracht ter verbetering van het onderwijs voor allen. Althans, dat is de afspraak. En ik weet dat jullie je er aan willen houden. Niet in de laatste plaats omdat er geld nodig is om de almaar stijgende uitval te bestrijden. Meer geld betekent meer persoonlijke aandacht en ruimte en respect voor docenten.

Maar it takes two to tango. Jullie kunnen het geld niet alleen uitgeven. Jullie zijn afhankelijk van jullie danspartner: de bestuurders. Laat daar nu net een deel van het probleem zitten.

Dagobert Duck bestaat. In meervoud. Dat weet ik, want ik zie een paar van hen hier vanavond. De trotse bezitters van honderden miljoenen eigen vermogen, opgebracht door belastingbetalers, dat niet ten goede komt van studenten en docenten. Ik vraag u: haal het geld van de plank! Stop het in het onderwijs. En ik vraag de studenten in de zaal: doe met ons mee! Richt jullie hooivorken en fakkels niet alleen op Den Haag. Richt ze óók op Duckstad!

De samenwerking tussen D66 en het ISO is cruciaal voor het onderwijs. Maar ik besef ook dat jullie scheurtjes zien in onze relatie. Dat ik werk te doen heb om jullie te overtuigen dat wij nog steeds aan jullie zijde staan. Daarom ben ik hier. Ik wil hier en nu breken met het opgetogen vieren van die enorme investering die dit kabinet doet in het onderwijs.

Ja, het is een groot bedrag. Ja, het is binnengehaald tegen de stroom in van een conservatieve meerderheid. Ja, het is binnengehaald ten koste van andere kroonjuwelen van onze partij. Ja, mijn handtekening staat eronder.

En toch…. Als het bestuurders, studenten, leraren, leerlingen en docenten zeggen — “het is niet genoeg” – dan hoor ik jullie. Te vaak heeft mijn partij gewezen naar historische investering van dit kabinet als antwoord op alle kritiek. Dat is een menselijke reactie. Ik heb me er zelf ook vaak genoeg schuldig aan gemaakt. Maar de reflex is voorbij.

Jullie hebben mijn woord dat ik zie dat er meer nodig is. Dat ik er alles aan doe om meer mogelijk te maken. Dat de volgende landelijke verkiezingen voor D66 net als de vorige over meer en beter onderwijs gaan als motor van vooruitgang en gelijke kansen. Als wij de kans krijgen zullen we na de verkiezingen wéér een recordinvestering te doen.

Andere partijen hebben de kans eerder gehad. Ze hebben niets voor jullie gedaan. Ze wilden hun stokpaardjes, hun kroonjuwelen en andere ambities niet opgeven voor het onderwijs.

Wij wel. En nu hebben wij jullie nodig. Jullie steun én kritiek. Bij iedere stap op de weg. Bij iedere kans om nu al meer te doen dan nu is afgesproken. Om meer geduld op te brengen voor studenten. Meer kansen. Meer zekerheid.

Waarom die strijd met niet aflatend enthousiasme blijven voeren? Simpel. Ons land is gebouwd op onderwijs. Of preciezer: gebouwd op geduld in het onderwijs. Een gebrek aan geld mag nooit maar dan ook nooit reden zijn om verder onderwijs te staken. Een gebrek aan kennis thuis mag niemand hinderen om de beste versie van zichzelf te worden. En aan geduld is voor de student een deugd, maar voor het onderwijs een doodzonde.

Dit is het land van doorzettingsvermogen. Van als het de eerste niet keer lukt het nog een keer proberen. Van stapelaars aan de top. Het land van Ahmed Aboutaleb, die met een paar uit het hoofd gestampte zinnetjes uit de Koran naar Nederland kwam en eindigde met een universitaire diploma. Dit is het land arbeiderszoon Wouter Koolmees, die dankzij het geduld van zijn docenten kon opklimmen van de mavo naar de top van ministerie van financiën en nu de meest succesvolle minister van sociale zaken in de moderne geschiedenis dreigt te worden. Dit is het land van Ahmed Marcouch, die zijn Marokkaanse vader kwam vergezellen in een Amsterdamse schoenendoos. Met eindeloze tussenstops en zijwegen uiteindelijk opklom naar het HBO. En nu met trots de ambtsketen draagt van Arnhem. Zij hebben het meegemaakt.

Zij weten dat in het land van Erasmus, Aletta Jacobs en Spinoza onderwijs niet bestaat als opstapje naar de arbeidsmarkt maar als de sleutel tot vooruitgang, vrijheid en burgerschap. Zij weten dat in het land van de deltawerken, de afsluitdijk en het Klimaatakkoord praktisch onderwijs van hetzelfde levensbelang is voor onze collectieve vooruitgang als de vrije en fundamentele wetenschap.

Jullie, de belangenbehartigers van studenten, hebben de succesverhalen van Aboutaleb, Marcouch en Koolmees helpen schrijven. En daarbij hebben jullie mijn partij altijd aan jullie zijde gevonden. In het begin van deze eeuw zei toenmalig partijleider van D66 Thom de Graaff, die van mijn partij voor eens en voor altijd de onderwijspartij heeft gemaakt:

‘We hebben een opdracht om ons te verzetten tegen het cynisme, tegen het pure democratische consumentisme, waarin onvrede uiten belangrijker is dan zelf mee te denken en mee te beslissen.’

Jullie staan in de voorhoede van het leven en nemen de verantwoordelijkheid die daarbij hoort. Jullie schreeuwen niet zomaar wat. Jullie gooien geen bakstenen naar een glazen huis. Jullie doen de voordeur open en blijven bouwen. Jullie zijn het levende ongelijk van de beroepsbeoefenaars van de zijlijndemocratie. Dat is hoe ik mij het bestuur Van den Brink zal herinneren. Dat is de traditie waarin ik het bestuur Gillesse van harte uitnodig de deur bij mij plat te lopen.

Mijn naam is Rob Jetten. Ik ben jullie ongelofelijk dankbaar dat jullie hier zijn. Dat is geweldig. Dat doet ertoe.

Tweet dit artikel Deel dit artikel op Facebook

Tweet dit artikel Deel dit artikel op Facebook

TEKEN HET MANIFEST VOOR VRIJLATING VAN MURAT MEMIS

SP SP GroenLinks D66 ChristenUnie PvdA Meierijstad 18-06-2019 12:14

Gisteren is een manifest gepubliceerd waarin bekende Nederlanders Minister Blok oproepen om zich uit te spreken voor vrijlating v Murat Memis en andere politieke gevangenen. De Nederlandse regering zou dit op het hoogste niveau kenbaar moeten maken bij de Turkse regering.

MURAT MEMIŞ MOET VRIJ!

Eind april is Murat Memiş, raadslid en fractievoorzitter van de SP in Eindhoven, in Turkije gearresteerd. In afwachting van zijn proces mag hij het land niet uit.

Murat wordt beschuldigd van zaken die in een functionerende rechtsstaat, wat Turkije niet meer is, onder de vrijheid van meningsuiting en vereniging vallen. Het betreft uitingen op sociale media, bijvoorbeeld over de strijd tegen Islamitische Staat. Murat is een democratisch gekozen Nederlandse volksvertegenwoordiger die in Turkije wordt vervolgd om uitingen die hij in Nederland heeft gedaan. Turkije heeft geen enkel recht Murat vast te houden.

Wij eisen dat:

Minister Blok van Buitenlandse Zaken zich uitspreekt voor vrijlating van Murat en andere Nederlandse politiek gevangenen De Nederlandse regering dit op het hoogste niveau kenbaar maakt in Turkije

TEKEN NU!

Ondertekenaars van het manifest zijn:

Yoeri Albrecht, directeur De Balie Lodewijk Asscher, fractievoorzitter PvdA Celal Altuntas, schrijver Serpil Ates, gemeenteraadslid GroenLinks Den Haag Sunita Biharie, fractievoorzitter SP Apeldoorn Ewout Butter, schrijver en onderzoeker Anne Fleur Dekker, publicist Reber Dosky, filmmaker Fouad El Haji, Rif Alert Rutger Groot Wassink, wethouder GroenLinks Amsterdam  Jaap Hamburger, vredesactivist Pieter Hilhorst, publicist Rob Jetten, fractievoorzitter D66 Habtom Johannes,  journalist Jesse Klaver, fractievoorzitter GroenLinks Alfred Kleinknecht, hoogleraar economie Lilian Marijnissen, fractievoorzitter SP Suzanne Mensen, journalist Saskia Noort,  schrijver en columnist Zihni Özdil, voormalig Tweede Kamerlid GroenLinks Miryanna van Reeden, actrice Emile Roemer, burgemeester Heerlen Jonas Staal, kunstenaar Gert-Jan Segers, fractievoorzitter ChristenUnie Beri Shalmashi, filmmaker en schrijfster Khadija Tahiri, president schoonmakersparlement Eddy TerStall, filmregisseur Leon Verdonschot, journalist Keklik Yücel, voormalig Tweede Kamerlid PvdA Ruud Merks,   SP fractievoorzitter Meierijstad

Gisteren is een manifest gepubliceerd waarin bekende Nederlanders Minister Blok oproepen om zich uit te spreken voor vrijlating v Murat Memis en andere politieke gevangenen. De Nederlandse regering zou dit op het hoogste niveau kenbaar moeten maken bij de Turkse regering.

MURAT MEMIŞ MOET VRIJ!

Eind april is Murat Memiş, raadslid en fractievoorzitter van de SP in Eindhoven, in Turkije gearresteerd. In afwachting van zijn proces mag hij het land niet uit.

Murat wordt beschuldigd van zaken die in een functionerende rechtsstaat, wat Turkije niet meer is, onder de vrijheid van meningsuiting en vereniging vallen. Het betreft uitingen op sociale media, bijvoorbeeld over de strijd tegen Islamitische Staat. Murat is een democratisch gekozen Nederlandse volksvertegenwoordiger die in Turkije wordt vervolgd om uitingen die hij in Nederland heeft gedaan. Turkije heeft geen enkel recht Murat vast te houden.

Wij eisen dat:

Minister Blok van Buitenlandse Zaken zich uitspreekt voor vrijlating van Murat en andere Nederlandse politiek gevangenen De Nederlandse regering dit op het hoogste niveau kenbaar maakt in Turkije

TEKEN NU!

Ondertekenaars van het manifest zijn:

Yoeri Albrecht, directeur De Balie Lodewijk Asscher, fractievoorzitter PvdA Celal Altuntas, schrijver Serpil Ates, gemeenteraadslid GroenLinks Den Haag Sunita Biharie, fractievoorzitter SP Apeldoorn Ewout Butter, schrijver en onderzoeker Anne Fleur Dekker, publicist Reber Dosky, filmmaker Fouad El Haji, Rif Alert Rutger Groot Wassink, wethouder GroenLinks Amsterdam  Jaap Hamburger, vredesactivist Pieter Hilhorst, publicist Rob Jetten, fractievoorzitter D66 Habtom Johannes,  journalist Jesse Klaver, fractievoorzitter GroenLinks Alfred Kleinknecht, hoogleraar economie Lilian Marijnissen, fractievoorzitter SP Suzanne Mensen, journalist Saskia Noort,  schrijver en columnist Zihni Özdil, voormalig Tweede Kamerlid GroenLinks Miryanna van Reeden, actrice Emile Roemer, burgemeester Heerlen Jonas Staal, kunstenaar Gert-Jan Segers, fractievoorzitter ChristenUnie Beri Shalmashi, filmmaker en schrijfster Khadija Tahiri, president schoonmakersparlement Eddy TerStall, filmregisseur Leon Verdonschot, journalist Keklik Yücel, voormalig Tweede Kamerlid PvdA Ruud Merks,   SP fractievoorzitter Meierijstad

Speech Rob Jetten op het zomercongres van de Jonge Democraten

D66 D66 GroenLinks VVD CDA Partij voor de Vrijheid Nederland 17-06-2019 16:01

Speech Rob Jetten op het zomercongres van de Jonge Democraten

Dit weekend speechte fractievoorzitter Rob Jetten op het zomercongres van de Jonge Democraten. Lees hier zijn toespraak over hoe radicale politiek verenigd kan worden met pragmatisme.

Het was een ijskoude zondagochtend in langzaam wegebbende jaar 2018. Ik stapte de auto uit en werd door Amsterdam getrakteerd op een Hollands doorkijkje. Alsof ik in het Rijksmuseum naar een schilderij van Pieter de Hoogh stond te kijken. Een donker steegje, te benauwd voor twee mensen tegelijk. Achter de betonnen poort danste het licht op bescheiden golfjes in de westelijke haven van de hoofdstad. Geduldig wiegende zeilboten moesten met deze temperatuur nog wat langer geduld hebben. Ik dacht aan Jacques Brel—‘dans le port d’Amsterdam’—probeerde de rest van de woorden voor de geest te halen, en neuriede het melodietje voor me uit. Alles om nog even niet te denken aan de snel naderende ontgroening door Jort Kelder in de nieuwe studio van het legendarische actualiteitsprogramma Buitenhof.

Toen ik werd overvallen door de lichtbak van de draaiende camera’s lachte Kelder mij opvallend mild toe. Zo mild, dat ik de ontstane ruimte kon benutten om te vertellen waarom ik nu precies doe wat ik doe. Wie ik ben. En vooral: welke radicale politiek mijn partij voorstaat.  „Ik zie er misschien wat netter uit,” zei ik, “maar ik voel wel dat radicalisme in me.”

Na het weekend kreeg ik twee giechelende medewerkers op bezoek met een cadeau. Een delfts blauw tegeltje met de tekst: ‘zoek de radicaal in jezelf’. Dat tegeltje staat sindsdien op de schouw in mijn werkkamer. Als ik er naar kijk denk ik aan de bron van dat radicale. Dan weet ik weer even waarom ik zei wat ik toen zei. Meer dan eens heb ik het gevoel éérst een Jonge Democraat en dan pas D66’er te zijn.

Nu ik het genoegen krijg terug te zijn op het oude nest, wil ik het met jullie hebben over wat ik zoek in mezelf en in mijn partij. Radicalisme.

Ik heb het dan niet over het radicalisme dat door de AIVD wordt gedefinieerd als “een gevaar voor de democratische rechtsorde”. Ook heb ik het niet over radicalisering onder jongeren, ook al zou het misschien nuttig zijn in dit gezelschap die materie nog eens door te nemen. Dan hadden we wellicht eerder signalen kunnen oppikken over een zekere scheidend JD-voorzitter .

Ik heb het over de radicaal-liberale politieke traditie geboren in de late negentiende eeuw. Een traditie geënt op de vernieuwing van het democratisch parlementair stelsel en het uitbouwen en beschermen van de rechten en vrijheden van het individu in verbondenheid met de gemeenschap.

In Nederland werd deze progressieve herijking voor het klassiek liberalisme belichaamd door de Radicale Bond. D66 kan haar inspiratie via de later opgerichte Vrijzinnig Democratische Bond herleiden naar precies die radicale voedingsbodem. Niet gek dus dat de huidige onderkoning van Nederland, Thom de Graaf, D66 wilde positioneren in wat hij noemde ‘het radicale midden’.

Dezelfde radicale geschiedenis behoort uw roemrijke organisatie toe. Al in 1916 werd in Utrecht besloten tot de oprichting van een organisatie voor vrijzinnige politieke jeugd. De enige serieuze twist was over de naamgeving. ‘Jonge Radicalen’ was lang favoriet, maar de oprichtingsvergadering besloot uiteindelijk tot ‘Jonge Democraten’. Het duurde nog 68 jaar voordat de échte Jonge Democraten opstonden in Café Eik en Linden hier in Amsterdam. Dat was drie jaar voor mijn geboorte.

De oprichting van een politieke jongerenorganisatie kon niet direct op enthousiasme rekenen bij de toch al jonge moederbeweging van Hans van Mierlo. Ten eerste was het formaliseren van partijstructuren fundamenteel in strijd met zijn idee van een Beweging die zichzelf zou opheffen. Ten tweede vond hij het net als iedere partijvoorman verdomd lastig zo’n horzel bij zich in de tent te hebben.

Hij zei, in een vraaggesprek bij het tweede lustrum van de JD: ‘op een onverwacht moment, toen wij even niet keken, zijn jullie tegen onze zin ontstaan’. Het wantrouwen tussen partijleider en jongerentak werd al snel wederzijds. Mijn illustere voorganger Alexander Pechtold kan erover meepraten.

Sinds haar oprichting heeft de JD zich als radicale horzel bewezen. En hoewel zélfs ik na amper een jaar fractievoorzitterschap sympathie kan opbrengen voor Van Mierlo’s standpunt, weet ik als geen ander: dat gehorzel is maar goed ook. Het is zelfs een essentiële voorwaarde voor het succes en het voortbestaan van D66.

Zonder de politieke durf en het inlevingsvermogen van de JD was Paars er niet als vanzelfsprekend gekomen. Zonder Paars zaten we nu nog steeds onder de verstikkende, betuttelende plak van het CDA. Zonder Paars geen waardig levenseinde. En zonder Paars had ik niet in ieder geval de keuze gehad met mijn vriend te trouwen. Ik heb overigens geen plannen om dat ook daadwerkelijk te doen… Geheim tussen ons. Vertel maar niet aan hem.

Zonder de denkkracht van de JD had D66 nooit jongere generaties kunnen redden van de financiële last van de vergrijzing met de verhoging van de AOW-leeftijd en de afschaffing van de vervroegde uittreding. Zonder de inspiratie van de JD had D66 nooit jonge mensen een kans kunnen geven op de huizenmarkt met de afschaffing van de hypotheekrenteaftrek.

Toegegeven, de JD-motie voor afschaffing van ALLE luchtvaart in Europa was nog wat vergezocht in 1994, maar zonder de druk en steun van jonge mensen was D66 misschien nooit de enige serieuze klimaatpartij van Nederland geworden.

Zonder de schwung van de JD waren wij wellicht niet de enige echte onbeschroomd anti-populistische partij geworden. Het was JD-voorzitter Jan Paternotte die in de campagne voor de Europese grondwet twee weken lang met een caravan achter Geert Wilders. Hij kreeg daarmee net zoveel aandacht voor het pro-Europese verhaal in het NOS-journaal. Tot blinde woede van Wilders, die zich liet verleiden de telefoon te pakken, Hilversum te bellen, en verongelijkt door de hoorn te schreeuwen: ‘Zeg, zijn jullie allemaal lid van D66 daar?!’

Pechtold volgde snel met het moedige, radicaal-vrijzinnige antwoord op Wilders. Pas vijftien jaar later realiseerde VVD-leider Rutte zich dat meelachen met de nationaal-demagogen niet helpt. Maar toen hij direct na het trekken van die conclusie zendtijd opeiste van de publieke omroep voor een debat dat de keuze in het stemhokje vernauwde tot rechts en extreem-rechts, heb ik zelf de neiging moeten onderdrukken om Hilversum te bellen en verongelijkt door de hoorn te blaffen: ‘Zeg, zijn jullie nu allemaal lid van de VVD geworden daar?!’

Het was dezelfde Jan Paternotte die in zijn tijd constateerde dat bij de vakbonden eigenlijk iedereen oud was. In de Sociaal Economische Raad zat niemand van onder de 50. Zo konden jonge mensen natuurlijk niet vertegenwoordigd worden. En dus vond hij steeds nieuwe manieren om de discussie los te wrikken. De bezetting van het FNV gebouw in Sloterdijk liep nog wat stroef. Maar daarna kwam de machine op gang. Lodewijk de Waal werd uitgeroepen tot de irritantste man van Nederland. Jan poseerde voor de krant met een babyboomer op zijn rug. De last van het verleden goed in beeld gebracht.

En snel daarna ging de JD, in samenwerking met het CDJA, naar de SER om te eisen dat de toekomst aan tafel kwam zitten. Onder toeziend oog van de politie en de vaderlandse pers werd de oude stoel van Abraham Kuyper door JD’ers en CDJA’ers het gebouw in gedragen als jongerenzetel. De discussie barstte toen eindelijk los. Experts gaven de JD gelijk. En de CNV besloot in haar SER-delegatie dan eindelijk een jongerenvertegenwoordiger mee te nemen. En, dames en heren, wie was dat? Jawel, de oud-snuffelstagiair van Alexander Pechtold, Jesse Klaver. Zonder de JD dus geen kloeke carrièrestart voor Jesse Klaver.

En dan nog even dit: de politieke actualiteit maakt dat ik hier vandaag ben in grote dankbaarheid. Want zonder het wikken, wegen, uitdenken, doorzetten en doordrukken van de Jonge Democraten had onze minister Koolmees nooit zijn meest indrukwekkende prestatie van zijn carrière kunnen leveren. Een opluchting, een doorbraak en een overwinning voor jonge mensen in het hele land: de grootste pensioenhervorming ooit!

Verantwoordelijkheid van traditie

De traditie waarin die hervorming tot stand kon komen, de JD-traditie van voorlopen en van vurig en radicaal agenderen is het waard te laten leven.

Toen ik bij de JD rondliep—dat was zo ongeveer in het prehistorisch tijdperk—deden we ook voorstellen die nu steeds vaker terugkeren in politieke debat.

De legalisering van soft en harddrugs. De veilige en vrije omgang met prostitutie. Thema’s waar politici in Den Haag zich liever niet aan branden.

Nu loop ik daar zelf rond. En ik zie dezelfde bekrompenheid om me heen. Maar niet bij onze eigen partij. Want welke koers D66 ook vaart, of we nu wel of niet in een kabinet zitten, wij staan altijd open voor discussies met de JD.

Niet omdat het zo leuk is. Als ik alleen maar leuke dingen zou willen doen zou ik de hele dag poppetjes tekenen op de posters van Forum voor Democratie. Nee we doen het omdat onze partij anders allang haar bestaansrecht was verloren. Als we niet al die taboes hadden doorbroken en al die hervormingen hadden doorgevoerd die hun oorsprong vonden op JD-congressen als deze waren we weg geweest. Electoraal weggevaagd. Irrelevant en onherkenbaar.

Tegenwoordig is de reactionaire kant van het politieke spectrum behoorlijk bedrijvig in het slechten van taboes.  Daar wordt het IQ van mensen langs een ethnische meetlat gelegd. Daar wordt het zelfbeschikkingsrecht van de vrouw een paar tandjes teruggeschroefd.

Als er dus ooit een reden is geweest vrijzinnige taboes af te stoffen is het de populariteit van radicaliserend rechts. Daarom ben ik hier vandaag. Om samen met jullie de strijdbijl op te pakken. Om jullie te zeggen dat ik altijd zal kiezen voor de jonge radicalen in deze zaal die taboes willen doorbreken.

Maar daarbij moet me nog wel iets van het hart. Als JD-voorzitter heb ik het zelf ook allemaal niet perfect gedaan. Als ik terug kon gaan in de tijd had ik heel veel anders gedaan. Ik had beter mijn best gedaan om ervoor te zorgen dat deze zaal een echte afspiegeling zou zijn van de samenleving. Minder speeltuin voor hoogopgeleiden, meer kweekvijver voor alle soorten vrijzinnige radicalen van goede wil.

We horen straks wie de nieuwe voorzitter wordt. Ik zou hem of haar willen vragen goed te maken wat ik niet adequaat heb gedaan. De NRC omschreef onze club in de jaren negentig als ‘een gemêleerd gezelschap, van leren jacks tot parelkettinkjes, jasjes-dasjes en vlotte sweaters.’ Als de krant weer een profiel maakt in de jaren twintig van deze eeuw, dan hoop ik op een gemêleerd gezelschap, van hoofddoekjes tot hotpants, jasjes-dasjes en boerenoveralls.

En dan nog iets. Ik snap dat de realiteit van de politiek soms lastig is. De compromissen. Het meel in de mond. De langzame voortgang. Wat dat betreft is het een bevrijding hier zonder beperking te kunnen filosoferen. Maar politiek is geen spel of vertier, zelfs niet in deze vrijblijvende omstandigheden. Wat je hier agendeert zegt iets over de essentie van de vereniging. De standpunten die je hier verkondigt zijn niet vrijblijvend. Ook niet als die gaan over kinderporno of kindereuthanasie.

Het is misschien hier ook verleidelijk om politicusje te spelen. Maar het heeft geen zin. Het draagt niets bij. Jullie hebben de kans Van Mierlo ongelijk te geven. Pak je rol. Werk geduldig aan voorstellen die geesten uit flessen rukken, revoluties ontketenen voordat die uitbreken, de macht verbeelden en een spiegel voorhouden.

Ik zie de rol van de Jonge Democraten als radicale aanjager, als maker van de toekomst. De volgende verkiezingen zijn alweer bijna over twee jaar. En dus vraag ik jullie: ga met andere organisaties in gesprek. Geef opvolging aan het duurzaamheidsmanifest dat jullie samen met negen andere politieke jongerenorganisaties sloten. Denk na over de volgende formatie. Wat moet er in het coalitieakkoord staan? Hoe ziet een akkoord eruit #voordetoekomst? Mensen moeten het kunnen inbeelden voordat ze ermee instemmen. Dat vergt de inspanning van jonge radicalen, creatieve denkers, grootaandeelhouders in de toekomst.

En vergeet daarbij dan ook niet te praten met radicaal-andersdenkenden. Jonge JFVD’ers. Jullie leeftijdsgenoten kunnen makkelijk nog worden gered uit de klauwen van de boreale uil.

De verantwoordelijkheid van traditie II

Voor D66 zijn de afgelopen twee jaar vaak een oefening in geduld geweest. Een constante onderhandeling met andersdenkenden om onze radicale voorstellen dichterbij te brengen. Wij leven met religieuze toewijding bij het refrein van het lustrumlied van de JD uit 1994: ‘pragmatisch en heel radicaal’. Voor ons gaat radicalisme hand in hand met gematigd handelen.

Ik weet dat dat vaak tot onbegrip heeft geleid, zeker ook in dit gezelschap. We hadden veel dingen liever anders gezien, ik ben de eerste om dat toe te geven. Het intrekken van het raadgevend referendum zonder duidelijk alternatief. De dividendbelasting. Maar denk je eens in. Een pro-Europees klimaatkabinet dat haar grootste investering doet in het onderwijs. Is dat niet precies wat we willen, democraten jong en oud? Is dat niet een ongelofelijke prestatie in een land met een meerderheid aan rechtse en extreemrechtse zetels?

Ik knok er iedere dag met mijn collega’s keihard voor, want voor niets gaat de zon op. Als het lukt in de komende weken na het succes van een Pensioenakkoord ook een Klimaatakkoord te sluiten dan hebben wij onze anderhalf miljoen kiezers kunnen geven waar ze om vroegen en wat zij verdienen: verandering en vooruitgang.

Bovenal is onze kabinetsdeelname het waard omdat deze ongewone samenwerking de laatste hoop is voor het samenwerkende midden. Omdat regeren, ook in deze samenstelling, ons radicalisme met ons pragmatisme verknoopt.

Partijen en mensen die tot elkaar komen en niet blijven steken in het dienen van één enkel belang. Consensuspolitiek. Dat is stroperig, soms zelfs vuil en vunzig, maar een stuk succesvoller recept voor stabiel en progressief bestuur dan het winner-takes-all geharrewar in de Angelsaksische wereld.

De beslissing om na onze historische zetelwinst in 2017 wel aan tafel te gaan zitten wordt ook ingegeven door de harde realiteit van de Tweede Kamer. Nederland heeft een conservatieve meerderheid. Dankzij de dysfunctionele zetels van de nationaal-populisten konden wij progressief beleid maken met partijen die daar eigenlijk helemaal geen zin in hebben. Daar hadden we graag hulp bij gehad van andere partijen, maar die waren te bang om moeilijke concessies te doen.

Wie komt bij de volgende ronde wel serieus aan tafel zitten? Ik maak me zorgen. Forum heeft op rechts wel al gezegd te willen regeren. De VVD en het CDA willen best hun ziel verkopen. Luister naar Hugo de Jonge als hij zegt dat samenwerking met de PVV best mogelijk is. En neem hem daarin serieus. Luister naar Klaas Dijkhoff die samenwerking met Forum niet uitsluit. En neem hem daarin serieus. Een herhaling van het on-Nederlandse rampkabinet Rutte-I is een serieus gevaar.

Wat gaan wij progressieven daartegenover stellen? Loopt GroenLinks na twee keer nog een derde keer weg? D66 zal het progressieve motorblok bij elkaar proberen te houden. Dat is de verantwoordelijkheid van onze radicaal-pragmatische traditie. Dat is wie wij zijn.

We doen dit op voorwaarde dat de progressieve democratische politiek niet steunt op blinde loyaliteit of identiteit. Dan zijn we geen haar beter dan de PVV. Wij bedrijven ideeënpolitiek. Niet vanuit de tijdloze starheid van ideologie, maar steunend op een analyse van de wereld zoals die is in het hier en nu.

Het gaat uitstekend met Nederland, maar de afgelopen decennia zijn ook nieuwe muren ontstaan in onze samenleving.

Muren tussen mensen met en mensen zonder zekerheid.

Tussen mensen met wortels in Nederland en mensen met wortels elders.

En tussen mensen met macht en mensen zonder macht.

Als ik vandaag iets van jullie wil vragen is het dit: help ons de sloophamer op te pakken! Wat vinden jullie? Wat moeten we doen? Welke oplossingen zijn rechtvaardig voor jonge mensen? Ik sluit niet uit dat we het af en toe oneens zullen zijn. En ik waarschuw maar alvast dat het JD-kroonjuweel van de opheffing van het verbod op openbaar dronkenschap, kan moeilijk het antwoord op alles zijn.

De taak voor radicalen, jong en oud, is om de rustige vijver van de politiek in beweging brengen. Roeren in stilstaand water.

Ik kan niet voor jullie bepalen wat radicaal is. Radicalisme wordt op verschillende golflengten uitgezonden. Is het de verhoging van de vermogensbelasting? De afschaffing van privé-onderwijs? Het verlagen van de stemgerechtigde leeftijd naar zestien?

Ik weet wel: dat jullie hier zijn is een radicale daad op zich. Leg maar eens uit in de bus waarin jullie hiernaartoe gekomen zijn dat meer dan tweehonderd jonge mensen hier in een oververhitte kerk in Amsterdam een weekend lang debatteren over de vrijzinnige politiek.

En als JD’er én D66’er weet ik zeker: jullie slaan de golven waar D66 op surft. Of die vrijzinnige golf ooit tegen de deur van het Torentje aan zal slaan is voor een belangrijk deel afhankelijk van jullie enthousiasme en van onze samenwerking.

Het kan als wij het willen. Zoek de radicaal in jezelf!

Tweet dit artikel Deel dit artikel op Facebook

Tweet dit artikel Deel dit artikel op Facebook