Het nieuws in Overbetuwe. Op een geweldige manier op een rij gezet door Leo Huizenga.
Infrastructuur en mobiliteit
De veerdiensten in de Betuwe hebben het zwaar door de coronacrisis. Het Drielse veer vaart tot nader order helemaal niet meer, omdat het ondoenlijk is om de verplichte 1,5 meter afstand te bewaren. De autoveren Doornenburg – Pannerden, Huissen – Loo en Randwijk – Wageningen varen wel door, maar hebben maatregelen genomen tegen besmettingsgevaar, door bijvoorbeeld handschoenen en handgel te gebruiken. De klandizie is door de coronacrisis ook flink gedaald. Vijvervis leverancier Aquavita en hoveniersbedrijf Blommers uit Homoet gaan zich ontfermen over de grote rotonde in de Cora Baltussenweg (N837) bij Driel. Het gaat uit drie ringen bestaan. In de binnenste ring komen vlinderstruiken en hoog opgroeiende wilde bloemen, de middelste krijgt een bloemrijk laag mengsel en de buitenste ring wordt strak gemaaid. In mei beginnen ze met inzaaien en beplanten. De dijken bleven tijden het paasweekend in de Betuwe gewoon open voor motorrijders en toerfietsers. De Arnhemse burgemeester Ahmed Marcouch had als voorzitter van de veiligheidsregio Gelderland-Midden besloten niet over te gaan tot afsluiting van de dijken in Lingewaard en Overbetuwe. Marcouch zette wel extra agenten in om de regels te handhaven en toezicht te houden. GroenLinks-Overbetuwe pleitte vrijdag 10 april nog voor de dijken af te sluiten, omdat een groenlinkser vorig weekend 1300 motorrijders in vier uur had geturfd. Wat de partij te veel vindt. Marcouch zei alleen harder in te grijpen als mensen gaan samenscholen, met gezondheidsrisico’s tot gevolg. In Lingewaard hebben ze wel oren naar het beperken van de bewegingsvrijheid voor motorrijders op de dijken, in Overbetuwe niet. Een meerderheid van de gemeenteraad in Lingewaard wil dat de dijken voor motoren minder aantrekkelijk worden. Ze willen daar de coronacrisis alleen niet als excuus voor gebruiken. Na de crisis willen de partijen hier zo snel mogelijk in overleg met elkaar. In Overbetuwe is er geen meerderheid voor het weren van motoren op de dijken. De coalitiepartijen CDA, GBO en VVD zien dat niet zitten. Oppositiepartijen BOB, PvdA, GroenLinks en ChristenUnie zijn wel voor maatregelen, maar niet perse vanwege de corona. De net geplaatste 5G-zendmast langs de A50 bij Valburg blijft staan. Verplaatsing naar de andere kant van de snelweg is volgens eigenaar Novec BV niet mogelijk. De elektriciteitsmasten die daar al staan zouden het gewicht van een nieuwe zender niet aankunnen. Op de huidige plek is verder het beste bereik voor mobiel bellen. De provincie Gelderland gaat de aanleg van de Railterminal Gelderland (RTG) bij buurtschap Reeth regelen en neemt daarmee de verantwoordelijkheid over van de gemeente Overbetuwe. De provincie legde ondertussen alle zienswijzen tegen de RTG naast zich neer. De provincie wil wel met de gemeente Overbetuwe praten over een fietstunnel.
Wonen, zorg en welzijn
Pogingen om jongeren in Overbetuwe minder alcohol te laten drinken, zijn de afgelopen jaren mislukt. Overbetuwse jongeren drinken iets minder dan het landelijk gemiddelde, maar meer dan hun leeftijdsgenoten uit de regio. Ook is de startleeftijd nauwelijks hoger geworden; van 14,5 naar 14,7 jaar. Het meest tegenvallend is het zogenaamde bingedrinken, op een avond veel drinken. Vooral de laatste jaren is het percentage tieners die dat doen flink omhoog gegaan. De diverse campagnes zijn ook mislukt als gevolg van te weinig coördinatie binnen de gemeente. Door te weinig boa’s is er daarnaast te weinig gecontroleerd in sportkantines op het schenken aan 18-minners. Verder gaan de voorlichtingsbijeenkomsten voor ouders te veel over gameverslaving en digitaal pesten, maar te weinig over drugs en alcohol misbruik. Overbetuwe moet dit voorjaar een nieuw plan voor alcoholpreventie onder jongeren schrijven dat tot 2024 concrete acties en campagnes laat zien. Op 2 april steeg het aantal mensen die opgenomen werden in het ziekenhuis door het coronavirus in Overbetuwe met 6 personen. Het ging toen om 38 personen. Op 4 april waren dat er 4 meer, en steeg het naar 42 personen. De Betuwe is wat woninginbraken betreft het eerste kwartaal van het jaar goed begonnen. Er werd slechts 32 keer ingebroken of een poging tot inbraak gedaan. Elst en Huissen waren als grootste kernen de twee koplopers met respectievelijk 9 en 7 inbraken. Zetten kende 5 en Heteren 4 inbraken. Er werd 1 keer ingebroken in Andelst, Valburg en Randwijk. Vanwege de coronacrisis en het niet vergaderen van de gemeenteraad begin april maakten mensen in Heteren zich zorgen over de nieuwbouwplannen voor het dorpshart. Wethouder Rob Engels houdt vertrouwen in de goede afloop. Volgens hem is er veel draagvlak bij alle fracties voor dit plan. De vrijwilligers die voor Stichting Algemene Hulpdienst Elst personen van A naar B rijden zijn gestopt met personenvervoer naar instanties of families, omdat het risico voor zowel cliënten als de vrijwilligers te groot is geworden. De hulpdienst gaat wel door met tafeltje dekje en het helpen met klussen. Omwonenden van het plein achter de Brede School in Heteren krijgen geen geld van de gemeente Overbetuwe voor maatregelen om het lawaai van spelende kinderen te minderen. Drie bewoners van de Smidsakker hadden daar omgevraagd. De conflicten begonnen in 2012 toen het voormalige gemeentehuis aan de Flessestraat tot Brede School werd omgetoverd. Vooral in de avonduren maakt hangjeugd veel lawaai. Omdat de gemeente niet met goede oplossingen komt vinden de bewoners dat de gemeente geld op hun rekening moet storten zodat ze met dit geld zelf een oplossing kunnen bedenken. De gemeente heeft besloten dit naast zich neer te leggen, omdat het geen precedent wil scheppen en vijf jaar geleden genoeg heeft gedaan om iets voor elkaar te krijgen, maar het toen juridisch niet voor elkaar kreeg. De corporaties in Overbetuwe en Lingewaard houden rekening met de kans dat huurders in problemen kunnen komen als gevolg van de coronacrisis en hebben daardoor hun aanvankelijke plannen voor huurstijging bijgesteld. De bijstellingen verschillen per corporatie. Wat voor allen geldt is dat er meer coulance is als huurders in geldproblemen komen en zich melden. Verder worden de huurverhogingen bijgesteld en/of uitgesteld. In de week van 12 tot en met 18 april werd er geen corona meer vastgesteld bij bewoners van woonzorgcentrum Tertzio in Elst. Zieke bewoners die positief zijn getest werden langzaam weer beter. Tertzio is een van de twee door corona zwaarst getroffen huizen van de regionale zorgaanbieder Attentzorg en Behandeling. Het virus kwam kort na het carnaval bij de locatie binnen. In Arnhem zijn ook twee huizen van Attentzorg getroffen. Tien personen in de huizen van de zorgaanbieder zijn positief getest. De helft was op dat moment hersteld, de anderen zijn overleden of waren ziek. Naast het coronavirus hadden de overledenen ook andere aandoeningen. Bij de stichting Samen Zorgen in Herveld zijn er ook twee mensen aan het virus gestorven, deze werden thuis verpleegd. Het virus werd niet bij de twee verpleeghuizen aangetroffen. Op 18 april waren er in de gemeenten Overbetuwe en Lingewaard 16 mensen overleden aan Corona: 11 in Overbetuwe en 5 in Lingewaard. In totaal waren er 55 ziekenhuisopnames in Overbetuwe en 28 in Lingewaard.
Natuur, milieu en energie
Er komt een uitgebreide studie naar de overlast van en eventuele maatregelen tegen kwelwater in Oosterhout. Door de concrete plannen, uitgevoerd door de gemeente Overbetuwe en het waterschap Rivierenland, om het dorp een nieuw dorpshart met voorzieningen te geven, moet inzichtelijk worden hoe groot de hinder kan zijn voor dit nieuwe dorpshart tussen de Dorpstraat, Waaldijk, Pastor Savenijelaan en woonpark Tergouw. Daarnaast wordt er gekeken naar eventuele maatregelen om wateroverlast tegen te gaan. De studie, uitgevoerd oor Royal Haskoning, kost zo’n 28.000 euro. Overbetuwe betaald driekwart en het waterschap het resterende kwart. De resultaten worden over enkele maanden verwacht. Groeimiddelen en ander landbouwgoed vliegen voortaan niet meer alle kanten op. Met het nieuwe wavesysteem wordt “spuitdrift”, ongewenste verspreiding door wind, voor 99 procent tegengegaan. Akkerbouwer Gerard Breunissen uit Herveld is een van de eersten die er begin april mee aan de slag is gegaan. De Overbetuwse bezwarencommissie concludeert dat er niets mis is met de bouwvergunning voor een nieuwe varkensstal aan de Waaldijk in Oosterhout, pal tegenover camping De Grote Altena. Een omwonende en de eigenaar van de camping protesteerden tegen het vervangen van een oude kleinere stal voor een nieuwe grotere versie. Ze vrezen voor stank, fijnstof en geluidsoverlast van de ventilatoren. Mocht er straks in de praktijk toch overlast zijn, dan moeten omwonenden via de gemeente Overbetuwe een beroep doen op handhaving. Er komen hoogstwaarschijnlijk toch geen windmolens in het opengebied tussen Elst, Valburg en Driel. De gemeente Overbetuwe heeft met de vuist op tafel geslagen, waardoor de regiogemeenten dit zoekgebied van de kaart hebben gegumd. Behalve langs de A15 in Overbetuwe liggen de grote zoekzones voor windmolens rond Zevenaar en in Beuningen/Druten. In andere gebieden wordt gekeken naar kleinere aantallen windmolens en/of zonneparken. Doordat vanwege corona niet al op 1 juni, maar op 1 oktober regionale voorstellen bij het ministerie in Den Haag moeten zijn ingeleverd, kunnen direct na de zomer ook de gemeenteraden er nog hun mening over geven.
Financiën en bestuur
Tussen 21 maart en 4 april hebben een kleine 150 inwoners van Lingewaard en Overbetuwe een officiële waarschuwing gekregen, omdat ze de coronamaatregelen aan hun laars lapten. Vier Lingewaarders kregen zelfs een bekeuring van dik 100 euro. In Overbetuwe zijn nog geen bekeuringen uitgedeeld, maar waren er wel de meeste waarschuwingen. De reprimandes gingen vooral naar groepjes jongeren, die samenschoolden bij speeltuintjes en hangplekken. In het weekend van 4 en 5 april werden er in Lingewaard en Overbetuwe meer boa’s ingezet. Het verschil in lokale belastingen tussen Lingewaard en Overbetuwe neemt verder toe. Dit jaar stijgen de kosten voor afvalverwerking, rioolonderhoud en ontroerende goed belasting in Lingewaard weer sneller dan in Overbetuwe. Lingewaard stak zich door een nieuw gemeentehuis, het bouwen van een nieuw zwembad en financieel wanbeleid in de schulden, waar Overbetuwe de laatste zeven jaar juist miljoenen uitspaarde, onder meer omdat de bestuursrechter de bouw van het nieuwe gemeentehuis tegen hield en ze een wethouder van financiën van het zuinige soort hadden. Hierdoor staat Lingewaard in de top 10 van duurste en Overbetuwe in de top 3 van goedkoopste gemeenten in Gelderland. Te hardrijdende motorrijders en samenscholende jongeren in de regio houden aan het paasweekeinde van 2020 een bekeuring over. Er werden 287 boetes uitgedeeld, onder meer aan tientallen motorrijders die op de Posbank en de dijken in de Betuwe te hard reden. Bij de Rijkerswoerdse plassen in Elst trad de politie eveneens op. Het aantal coronapatiënten nam met Pasen licht toe. Overbetuwe kende met 4 nieuwe toen 52 patiënten. De gemeenteraad van Overbetuwe heeft woensdag 15 april de plannen en financiering voor het Hart van Heteren goed gekeurd. Dat gebeurde in een vrijwel lege raadzaal. De hamerstukken, voorstellen waar alle partijen mee instemmen, werden door één raadslid goedgekeurd. Dit kon omdat de vorige raadsvergadering direct werd afgesloten, er kwam door de coronacrisis niemand opdagen, en de raad met de zelfde agenda opnieuw bijeen kwam. In Andelst werd vrijdag 24 april een hennepknipperij opgerold. Er is meer dan 100 kilo wiet aangetroffen. Op de bovenverdieping werden vijf personen betrapt terwijl zij hennep aan het knippen waren. De aanwezigen werden ter plekke gearresteerd. Later op de dag werd er nog een zesde aangehouden. De politie heeft bij het pand drie voertuigen en een geldbedrag in beslag genomen. De straatwaarde van de partij hennep ligt volgens de politie ruim boven de 100.000 euro.
Onderwijs, cultuur, sport en recreatie
Elst op Stelten, de grote braderie die gewoonlijk op tweede pinksterdag in Elst wordt gehouden, is voorlopig verschoven naar 27 september. Theaters in de Betuwe vragen samen met andere Gelderse theaters om steun aan de provincie Gelderland en de gemeenten, omdat zij geen steun krijgen uit het noodpotje van 300 miljoen euro dat minister Van Engelshoven in de week van 12 tot en met 18 april beschikbaar stelde. Dat geld gaat alleen naar landelijke organisaties. Theater de Kik is al in overleg met de gemeente Overbetuwe over mogelijke subsidies. Zonder extra steun is het allemaal niet meer te betalen. De Quarantaine Quiz van de vereniging De Twaalfde Man heeft 1629,50 euro opgebracht voor het Rode Kruis. De twaalfkoppige club uit Herveld organiseerde de online pub quiz ter vermaak van alle thuisblijvers en om geld in te zamelen voor het goede doel in strijd tegen het coronavirus.
Werk en economie
Terrashouders en marktkooplui hoeven de gemeente Overbetuwe voorlopig niet te betalen. Ook maatschappelijke – of sociaal-culturele instellingen en sportverenigingen die een pand van de gemeente gebruiken, krijgen daar voorlopig geen rekening voor. Overbetuwe kwam gisteren met deze verzachtende maatregelen om financiële problemen door de coronacrisis te voorkomen. Rekeningen worden in elk geval tot eind juli uitgesteld of voor onbepaalde tijd helemaal niet verzonden. Overbetuwe slaagt er steeds beter in om vluchtelingen met een verblijfsvergunning aan een baan te helpen. Het project slaat zo goed aan dat het ook voor reguliere werkzoekenden wordt ingezet. Van de ongeveer 300 vluchtelingen die sinds 2013 in Overbetuwe zijn ondergebracht hebben nu ongeveer 200 mensen een baan, volgen een studie of doen vrijwilligerswerk. Dit blijkt uit een rapport over de integratie van vluchtelingen dat begin april aan de gemeenteraad van Overbetuwe is gestuurd. In Overbetuwe integreren asielzoekers met een verblijfstatus bovengemiddeld. Landelijk hebben 7 procent van de vluchtelingen een (parttime) baan, in Overbetuwe is dat iets boven de 30 procent. Overbetuwe zijn individuele aanpak blijkt de sleutel naar het succes te zijn. 28 april ging de kringloopwinkel 2Switch in Elst weer open. De winkel werd door het coronavirus tijdelijk gesloten en stopte de inzameling, omdat men de veiligheid van de werknemers niet kon waarborgen.
