Poliflw

Het versoepelen van het bindend studieadvies past bij een bredere opvatting over onderwijs. Natuurlijk draait onderwijs ook om het halen van vakken en je diploma. Maar onderwijs is veel meer dan dat alleen. Onderwijs gaat ook om het vinden van een plek in de samenleving. En over vrienden maken, vallen en opstaan. Daar horen goede en persoonlijke adviezen aan studenten bij, gebaseerd op méér dan alleen studiepunten. Zo ontstaat ruimte en perspectief om echt te ontwikkelen.

De afgelopen jaren is er veel druk op studenten gelegd om vakken zo snel mogelijk te halen en snel de arbeidsmarkt op te kunnen. Deze kabinetsperiode wordt er hard gewerkt om de druk op studenten te verlichten. Onder andere door het invoeren van de basisbeurs en de herwaardering van praktisch onderwijs. En dat is broodnodig: uit onderzoek blijkt dat meer dan de helft van alle studenten psychische klachten ervaart. Een beetje stress hoort erbij, maar dit is niet hoe de studietijd bedoeld is. Het versoepelen van het bindend studieadvies is hierin een volgende stap omdat het druk van de ketel haalt.

Met name de universiteiten zijn kritisch op het plan van Dijkgraaf. Bestuurders en rectoren reageren zelfs dat het aanpassen van het bindend studieadvies niet goed zou zijn voor studenten. Het zal leiden tot méér uitval in het tweede jaar, steeds vollere collegezalen en hogere werkdruk bij studiebegeleiders en docenten. Ook wijzen zij naar de portemonnee: we kunnen dit niet betalen.

D66-Kamerlid Jeanet van der Laan: ‘Internationaal onderwijs is onmisbaar voor Nederland. Denk aan alle bedrijven die staan te springen om mensen en de internationale positie van Nederland als land van kennis en innovatie. Maar soms knelt het. Op sommige plekken lukt het buitenlandse studenten niet om woonruimte te vinden of zijn de aantallen zo hoog dat opleidingen moeten inleveren op de kwaliteit van onderwijs. Om het goede van internationaal onderwijs te kunnen behouden moeten we deze knelpunten oplossen. Daarom is het goed dat minister Dijkgraaf nu met deze maatregelen komt.’

We hebben vanwege de Noordzee een enorme potentie voor elektrolyse – het produceren van waterstof uit duurzame bron. Daarnaast ligt er al een nationale gasinfrastructuur en hebben we vanwege het aardgas cruciale kennis en kunde in huis voor het bouwen van een waterstofeconomie. Ook biedt het een kans om via onze kennisinstellingen en technische universiteiten deze kennis uit te bouwen en te werken aan prachtige innovaties voor de toepassing van waterstof in een schone economie. Nederland heeft bovendien de bedrijven en de knappe koppen die staan te popelen om er grootschalig mee aan de slag te gaan.

Tweede Kamerlid Jeanet van der Laan, woordvoerder hoger onderwijs: “Ontzettend goed nieuws dat er een einde komt aan het leenstelsel. Iedereen die wil studeren moet de kans krijgen om te kunnen studeren. Daarom is het belangrijk dat we de drempels verlagen en de basisbeurs introduceren. Met de nieuwe studiebeurs investeert het kabinet direct in studenten en hun toekomst — en daarmee die van de samenleving. Ik ben blij dat dit kabinet de grootste onderwijsinvestering ooit doet en zo ook het studerende leven van jongeren beter wil maken.”

Er is meer dan corona. Dat liet het kabinet ook zien bij de persconferentie. Zo ervaart de helft van de studenten angst of somberheid en is één op drie Nederlanders minder gaan sporten (in 2021). Ik ben daarom heel blij dat voor de sport, het mbo en het hoger onderwijs, versoepelingen wél mogelijk zijn.

Maar ik zie ook dat sommige instellingen nog dicht zijn. En dat in het primair en voorgezet onderwijs, zorgwekkend veel kinderen thuiszitten. Hoe kan het kabinet hen ondersteunen? Jongeren snakken naar fysiek onderwijs.

Het laat onverlet dat de beperkingen voor de horecaondernemer, de theatermaker en de museumdirecteur een hard gelag blijven. Wat is de strategie en de tijdlijn, voor de financiële steun de komende periode?

En voor musea blijft het raar dat je nu wel kunst kan kopen, maar niet mag bekijken. Kan het kabinet naast de routekaart van de cultuursector, ook kijken of musea gelijk kunnen worden gesteld met winkels?

Het leenstelsel zoals VVD en PvdA met steun van GroenLinks en D66 vorm hebben gegeven, werkt voor veel studenten niet goed. Te veel jonge mensen ondervinden nu schroom of angst. Zeker diegenen voor wie studeren nog geen familietraditie is.

Daarom doet D66 het voorstel voor een nieuwe studiebeurs. Studenten waarvan ouders tot twee keer modaal verdienen – dat is zes op de tien van alle studenten – krijgen een studiebeurs van maximaal 400 euro per maand. Daarbovenop moet een belastingkorting komen voor iedereen, dus ook voor alle studenten van maximaal 300 euro per maand.

Door het leenstelsel voor studenten moeten jongeren steeds meer lenen, nog meer dan verwacht bij het invoeren van het stelsel in 2015. Dat staat in een evaluatie over het leenstelsel van het ministerie van onderwijs. Volgens SP-Kamerlid Frank Futselaar laat het zien het leenstelsel voor een schuldenstelsel is. 'We zijn een generatie jonge mensen aan het opzadelen met grote schulden. Studenten uit middeninkomens lenen zich suf, terwijl studenten uit lagere inkomens nog steeds financiële moeilijkheden hebben. Het leenstelsel is vooral goed voor de Rijksfinanciën gebleken, maar het zijn jonge mensen die daarvoor betalen met steeds hogere schulden.' Futselaar is bezig met het schrijven van een initiatiefwet om het schuldenstelsel af te schaffen: 'Het is tijd om terug te gaan naar een basisbeurs voor iedereen, voordat de schuldenberg zo groot wordt dat een hele generatie erdoor verpletterd wordt.'

Het rapport toont aan dat de studieleningen van studenten bijna 15% hoger uitvallen dan was verwacht bij invoering van het leenstelsel. Het stelt verder dat specifiek studenten met minder draagkrachtige ouders meer financiële moeilijkheden ervaren en dat deze groep groeit sinds 2013. Daarnaast zijn het vooral de studenten uit gezinnen met middeninkomens die –bij gebrek aan aanvullende beurs- het meeste lenen. Het rapport benoemt verder wel de gedaalde instroom van MBO naar het HBO sinds de invoering van het leenstelsel, maar kan hier nog geen oorzakelijk verband voor vaststellen. De SP ziet dat als een gemiste kans, aangezien het duidelijk lijkt dat de toegankelijkheid vanuit met name het MBO door het leenstelsel is geschaad.

Door Eppo Bruins op 3 juli 2020 om 16:23

De ChristenUnie heeft zich altijd verzet tegen het leenstelsel en zich ingezet voor een basisbeurs. Het evaluatierapport van het leenstelsel, dat vandaag is gepubliceerd, bevestigt ons in die inzet. Deze laat namelijk zien dat het gemiddelde leenbedrag fors is gestegen en de doorstroom van mbo naar hbo verder is gedaald.

De evaluatie laat ook zien dat mensen met een middeninkomen een groot deel van dat inkomen kwijt zijn aan de kosten van het studeren. Dat zorgt voor een grote last voor gezinnen. Voor een eenverdiener met meerdere studerende kinderen is het bijna onmogelijk om je kinderen schuldenvrij hun studie door te laten komen.

Jongeren hebben al een heel lastige positie op de arbeidsmarkt én de woningmarkt. Door het leenstelsel moeten ze daarnaast met een zware studieschuld aan hun werkzame leven beginnen. De ChristenUnie wil de volgende generatie niet opzadelen met meer schulden. Deze evaluatie laat duidelijk zien: de basisbeurs moet terugkeren. En daar blijft de ChristenUnie voor gaan.

Uit de onderzoeken naar het leenstelsel blijkt dat studenten met ouders met een middeninkomen het meest in de knel komen. Voor studenten waarbij de ouders niet of weinig kunnen bijdragen is er nu een aanvullende beurs van maximaal € 400 per maand. Als de ouders opgeteld meer dan één keer het modale inkomen (à € 35.000 per jaar) verdienen, komt de student al snel niet meer in aanmerking voor deel van de beurs. Tegelijkertijd kunnen deze ouders met middeninkomens niet altijd voldoende aan de studie bijdragen.

D66 wil dat meer studenten een studiebeurs krijgen. Dat doen we door de grens van het maximale inkomen van de ouders te verhogen naar € 70.000 per jaar. Dat is twee keer het modale inkomen. Daardoor komen voortaan meer dan 60% van de studenten in aanmerking voor een beurs, of een gedeelte daarvan. Daar komt nog de belastingkorting bovenop.

Door Kirsten van den Hul op 24 juni 2020 Delen  

De verhalen die de afgelopen week naar boven kwamen naar aanleiding van een NRC artikel over een casus aan de Universiteit van Amsterdam (UvA), maken eens te meer pijnlijk duidelijk hoe slachtoffers nog altijd in de kou staan. Docenten die jarenlang hun gang kunnen gaan met intimiderend en ontoelaatbaar gedrag. Studenten die elkaar waarschuwen voor ‘die ene docent’. En vooral: verhalen over hoe instellingen ondanks verschillende alarmbellen pas na jaren – of soms helemaal nooit – actie ondernemen.

Foute ‘grappen’, een hand op een been of erger. Grensoverschrijdend gedrag is helaas ook in de wetenschap nog steeds een hardnekkig probleem.

In plaats van slachtoffers serieus te nemen en daders verantwoordelijk te houden, lijkt de eerste reflex van veel instellingen vaak de doofpot te zijn. Ondanks de inzet om op steeds meer universiteiten vertrouwens- en ombudspersonen te stationeren, lijkt dat vooralsnog verre van genoeg te zijn. Zo zijn er promovendi en post-docs die zich niet durven uit te spreken over grensoverschrijdend gedrag als het degene betreft van wie zij afhankelijk zijn voor hun onderzoek of aanstelling. Ik sprak een aantal van hen, en hun verhalen zijn vaak hartverscheurend.

Ik sprak een aantal van hen, en hun verhalen zijn vaak hartverscheurend.

Een belangrijke oorzaak hiervan is de hiërarchische structuur en het gebrek aan transparantie op veel universiteiten. Ik wil dat elk slachtoffer van grensoverschrijdend gedrag, of dat nou gaat om studenten of medewerkers, zich veilig kan uitspreken en dat daders worden aangepakt. Daarvoor is een cultuurverandering nodig, en wel zo snel mogelijk. Daarom pleit ik voor een onafhankelijk en landelijk meldpunt. En heb ik de minister gevraagd mee te denken over hoe we stroperige bureaucratie of taaie hiërarchie op universiteiten kunnen doorbreken. Het is de hoogste tijd om eindelijk slachtoffers centraal te stellen en niet de prestige van een docent of het imago van een universiteit.

Heb jij zelf ervaringen of ideeën het tij te keren? Stuur mij een mail (k.vdhul@tweedekamer.nl), ik hoor graag van je.

Ik wil dat elk slachtoffer van grensoverschrijdend gedrag, of dat nou gaat om studenten of medewerkers, zich veilig kan uitspreken en dat daders worden aangepakt.

Tweede Kamerlid

Lodewijk Asscher

Heb je een vraag of wil je iets aan ons kwijt? Whatsapp ons.

Groet, Lodewijk

Whatsapp

Lodewijk Asscher

Heb je een vraag of wil je iets aan ons kwijt? Whatsapp ons.

Groet, Lodewijk

Whatsapp