Nieuws van politieke partijen in Nederland over ChristenUnie inzichtelijk

274 documenten

ChristenUnie: Borg Friestalig media-aanbod in de wet

ChristenUnie ChristenUnie Nederland 28-03-2024 08:10

Door Webredactie op 28 maart 2024 om 09:07

ChristenUnie: Borg Friestalig media-aanbod in de wet

Of het nu gaat om een Friestalige serie op Netflix of ander Friestalige media-aanbod, dat moet niet afhankelijk zijn van hoe de petten in Den Haag staan. Borg het Friestalige media-aanbod in de wet, dat is de oproep vandaag van ChristenUnie-leider Mirjam Bikker tijdens het debat over de voortgang van de Bestuursafspraak Friese Taal en Cultuur (BFTK). Onlangs constateerde het Adviescomité van de Raad van Europa voor het Kaderverdrag inzake de Bescherming van Nationale Minderheden dat de positie van het Friestalige media-aanbod kwetsbaar is. Juist omdat het aanbod van radio en televisie in de Friese taal noch in de Mediawet, noch in de Wet gebruik Friese taal is gewaarborgd.

Mirjam Bikker (ChristenUnie): “‘Het Fries is een prachtige Rijkstaal en voor veel mensen in ons land hun moedertaal. Dat moeten we koesteren en beschermen. Dat vraagt ook iets van het Friestalige media-aanbod. Op dit moment is dat altijd weer afhankelijk van afspraken en financieringen in het Bestuursakkoord. Ik vind niet dat de omroepen iedere paar jaar weer met de pet rond moeten maar dat we in de Mediawet moeten vastleggen dat er ook Friestalig aanbod moet zijn. Daarom doe ik vandaag dit voorstel en het is mooi dat andere partijen al steunen.”

Op dit moment kunnen Friestalige producties op papier ook aanspraak maken op subsidies uit het Filmfonds en het NPO-fonds. In de praktijk lijkt dit ingewikkelder te liggen en worden er drempels ervaren. Mirjam Bikker: “Daarom mijn oproep ook aan de minister, zorg ervoor dat je niet alleen op papier aanspraak kan maken maar ook in de praktijk. Hoe mooi zou het zijn als op Netflix de eerste Friestalige serie verschijnt?”

Anja Haga, onze Europarlementariër voor de ChristenUnie, en tevens woonachtig in Friesland ziet deze oproep als een belangrijke stap: "It Frysk is werkelijk een prachtige taal en trots van ús Fryslân. In Europa zet ik mij in voor it Frysk en ik vind het super dat de Tweede Kamerfractie van de ChristenUnie dit ook zo doet in Den Haag. Voor het levendig houden van de Fryske taal en cultuur zijn haar televisieprogramma’s maar ook podcasts en streamingaanbod onmisbaar.”

Gezamenlijke verklaring tegen Jodenhaat

ChristenUnie ChristenUnie Nederland 26-03-2024 19:40

Door Mirjam Bikker op 26 maart 2024 om 20:34

Gezamenlijke verklaring tegen Jodenhaat

Met afschuw zien wij dat Jodenhaat terugkeert op plekken waar iedereen vrij en veilig moet kunnen samenkomen. Jodenhaat blijkt niet alleen iets van lang geleden, maar laait weer op. Dit is niet demonstreren, dit is intimideren. Dat moet stoppen. En wel nu.

Afgelopen weekend werd een Joodse artieste belaagd en uitgescholden met antisemitische leuzen. In Stadskanaal werd de kaartverkoop voor haar concerten stilgelegd uit angst voor nog meer antisemitisme. Zelfs een optreden van een Joodse Nederlandse bleek niet meer veilig.

Dit is geen incident. Hier is een grens overschreden. Een grens waarvan we hoopten dat die nooit meer in ons land zou worden overschreden. De veiligheid en vrijheid van Joodse Nederlanders staan op het spel. De vrijheid om samen te komen, om te herdenken, te vieren, om je cultureel te uiten – om te leven.

Daarom staan we op, vragen we ook jou om op te staan. Laten we pal staan voor onze Joodse gemeenschap, voor het grote goed van vrijheid en veiligheid. Niet stil blijven, maar je keihard uitspreken tegen antisemitisme. Want als Joodse Nederlanders in ons land onveilig zijn, dan hebben we allemaal op te staan. Laat niemand meer zwijgen, stop antisemitisme nu, in welke vorm dan ook: vandaag, morgen en in de toekomst.

Wij staan op, kunnen we op jou rekenen?

Mirjam Bikker (ChristenUnie),

Frans Timmermans (GroenLinks-PvdA),

'Het is belangrijk dat we met elkaar het gesprek voeren over de betekenis van christelijke politiek in onze tijd’

ChristenUnie ChristenUnie Nederland 26-03-2024 19:34

Door Roel Kuiper op 26 maart 2024 om 12:18

'Het is belangrijk dat we met elkaar het gesprek voeren over de betekenis van christelijke politiek in onze tijd’

Roel Kuiper, Commissie Partijvisie

Een jaar geleden werd de Commissie Partijvisie geïnstalleerd die in opdracht van het Landelijk Bestuur nadenkt over de toekomstagenda van de ChristenUnie. Na de kabinetsval in juli 2023 kwam alles in een stroomversnelling en moest de partij zich klaarmaken voor de verkiezingen. In deze periode hebben een aantal leden tijdelijk zitting genomen in de Verkiezingsprogramcommissie waar hard is gewerkt aan het verkiezingsprogramma

Na de verkiezingen heeft de commissie de draad weer opgepakt. Dat ging samen met een zekere heroriëntatie. De teleurstellende verkiezingsuitslag maakt dat dit werk in een nieuw daglicht is komen te staan. De zoektocht naar de urgentie van christelijke politiek is relevanter dan ooit gebleken. Er is huiswerk te doen als het gaat om stijl en boodschap van christelijke politiek vandaag. Het landelijk bestuur heeft daarom  de extra opdracht gegeven om de blik ook te richten op de betekenis van christelijke politiek vandaag. Hoe manifesteert de ChristenUnie zich als uitgesproken christelijke partij?

De ChristenUnie heeft in het verleden veel geïnvesteerd in visies op christelijke politiek. Het is belangrijk het gesprek daarover met elkaar opnieuw te voeren, als basis voor de politieke agenda van de toekomst. Regeringsdeelname maakt dat de verwoording waar de partij voor staat vaak is afgestemd op de positie als regeringspartij, op datgene waar we verantwoordelijkheid voor nemen samen met anderen. Het is goed om ons opnieuw te bezinnen op onze eigen beginselen en de hantering ervan in onze tijd. Hier gaat de commissie de komende periode mee aan de slag en volgens planning worden er  in september documenten opgeleverd met een analyse en met voorstellen voor een politieke agenda. Deze papers vormen geen eindpunt, maar het startpunt van een proces waarin de ChristenUnie in gesprek gaat met de leden met een gezamenlijk doel: een scherp herkenbaar profiel neerzetten voor een politieke unie van christenen mét kleur op de wangen.

Om de commissie extra slagkracht te geven is ze inmiddels uitgebreid met vijf leden:

Simon Fritschij

Johanna Kramer

Alwin te Rietstap

Jan-Pieter Verweij

De commissie hoort graag wat er leeft bij de leden en een afvaardiging was aanwezig bij de ledenbijeenkomsten die door het land zijn gehouden. Wilt u iets meegeven aan de commissie over visie op de partij (of een beleidsterrein), dan kan u mailen naar partijvisie@christenunie.nl

Reactie bestuur op Artikel Groene Amsterdammer

ChristenUnie ChristenUnie Nederland 25-03-2024 14:32

Door Webredactie op 25 maart 2024 om 13:44

Reactie bestuur op Artikel Groene Amsterdammer

Vandaag heeft de Groene Amsterdammer een artikel gepubliceerd over de ChristenUnie in relatie tot de European Christian Political Movement (ECPM).

De ECPM is een Europees politiek netwerk, waarvan de leden bestaan uit 22 nationale partijen uit 16 landen. Deze 22 nationale partijen hebben allemaal een eigen nationale politieke lijn. Ze komen in het Europese netwerk van de ECPM samen om met elkaar over Europese politiek na te denken en omdat ze Europese politiek willen bedrijven met een christelijke visie op mens en samenleving. Die christelijke visie is de verbindende factor.

Dat wil echter niet zeggen dat een nationale partij als de ChristenUnie en een Europees netwerk als ECPM in alles hetzelfde zijn. Dat wordt in het artikel meermaals wel gesuggereerd. Een groot deel van de activiteiten ten aanzien van Agenda Europe die in het artikel staan beschreven zijn door een medewerker van de ECPM op persoonlijke titel ondernomen, meer dan 10 jaar geleden. Dat is niet namens de ChristenUnie gebeurd en de ChristenUnie distantieert zich daar ook van.

Wel hecht de partij er waarde aan te benadrukken dat in het artikel weinig onderscheidend vermogen wordt getoond. Er wordt veel op één hoop gegooid. Voorop staat dat de ChristenUnie haat jegens lhbti-groepen resoluut afwijst en zich op geen enkele manier zal verbinden aan het Poetin-regime en andere extremistische groeperingen.

De ChristenUnie staat vol voor de vrijheid om christelijke waarden na te streven, ook als die tegen de meerderheidsstroom in gaan. Dat recht gebruiken wij en voor die democratische vrijheid staan wij.

Ook de ECPM heeft laten weten dat ze het betreurt dat activiteiten door een medewerker van de ECPM op persoonlijke titel in relatie tot Agenda Europe in het verleden hebben plaatsgevonden en dat het zich hiervan volledig distantieert. Daarbij is Agenda Europe sinds 2019 opgehouden te bestaan. Delen van Agenda Europe in 2019 zijn overgegaan in Vision Europe, maar met die voortzetting heeft de ECPM en haar medewerkers geen enkele banden. Voor verdere vragen over de ECPM, verwijzen we naar de ECPM zelf.

Jouw vrijheid, onze missie

ChristenUnie ChristenUnie Nederland 25-03-2024 12:16

Door Mirjam Bikker op 16 maart 2024 om 15:45

Speech Mirjam Bikker op het partijcongres van 16 maart 2024

Vrienden,

Dank jullie wel. Wat mooi om elkaar hier weer te treffen in Apeldoorn. Ik heb er zin in. Het is mooi om hier te zijn en ik wil jullie allemaal bedanken dat je gekomen bent op deze dag. Ondertussen weet ik dat ontzettend veel partijgenoten actief zijn voor Nederland Doet. Dank jullie wel daarvoor, maar vooral dank aan al die vrijwilligers die dat dag in en dag uit doen. Dat wil ik aan het begin gezegd hebben, want ik weet zeker dat ik dat in het vuur van mijn betoog zal gaan missen. Wij hebben jullie gezien en dankjewel!

Vrienden,

Laat ik er geen doekjes om winden, wat is er ontzettend veel gebeurd sinds het vorige congres en al helemaal sinds het vorige congres hier in Apeldoorn. Waar we het hadden over migratie, waar we een missionair kabinet hadden. En het laatste congres, waar we de lijst vaststelden, want er was wat gebeurd. Het kabinet was gevallen. We hielden onze rug recht, omdat we wisten wat ons ten diepste drijft, altijd omzien naar die ene. Kinderen horen bij hun ouders, dat zullen we niet opgeven. Ja we zullen staan, daar waar het echt op aankomt, daar waar het nodig is om migratie aan te pakken. Dat is nodig in dit land, maar niet met het opgeven van onze diepste idealen. Het doet nog steeds pijn dat het kabinet toen viel, maar daarna zijn we stevig aan de slag gegaan. We hebben een verkiezingsprogramma vastgesteld. Er is een prachtige lijst gekomen en een topper van een campagneleider. En we zijn aan de slag gegaan. Maar we hebben ook gezien wat er is gebeurd, in onze partij, in ons land en in de wereld.

Ik denk dat we dat allemaal voelen, zoals we hier zitten. Ik voel het zelf ook. Ik merk het in de gesprekken op zoveel plekken in het land. Ook mooi om gezichten terug te zien, vanuit Meppel, vanuit Tholen en vanuit Amersfoort. Ik weet ook dat er heel veel meekijken vanuit Zeeland, en dat begrijp ik als we in Apeldoorn zitten. We wisselen de bijeenkomsten natuurlijk wat af. En ja, dat doet pijn. We gaan het uiteraard ook hebben over de formatie en de situatie van Nederland. Daar heb ik ook wat gedachten bij. We gaan het ook hebben over de Russische dreiging. Daar is al veel over gesproken vanmorgen.

Maar ik wil hier beginnen, bij jullie, bij ons hier in

, waar een heel aantal van jullie in de afgelopen campagne zolen heeft versleten in het campagnevoeren. Op al die markten, in de straten, tijdens het flyeren, het voeren van gesprekken, tijdens werkbezoeken en wat niet meer. Met vuur voor de boodschap van christelijke politiek die uiteindelijk draait om de navolging van Christus, die gestalte krijgt op al die plekken waar christelijke politici zijn geplaatst om het verschil te maken.

Met dat vuur zijn we op pad gegaan en heel eerlijk, dan doet de uitslag pijn. En nog steeds spreken we allemaal mensen die uitleggen waarom ze deze keer wel op de ChristenUnie hebben gestemd en soms ook niet. En dan doet het zetelverlies pijn, maar meer nog de feedback. De feedback die de verkiezingsuitslag ons geeft en ook de feedback die deze uitslag aan de landelijke politiek als geheel geeft, en heeft geresulteerd in de grote verschuivingen die we gezien hebben: een enorm grote PVV met 37 zetels, en een klein confessioneel blok. Er is wat veranderd in ons land.

Daarom vonden we het belangrijk om eerst met jullie het gesprek te voeren. Tijdens de ledenavonden heb ik van velen van jullie gehoord over de Rutte-zigzag bij de laatste kabinetsdeelname. Eerst zouden we niet, toen toch wél. Dat heeft voor onbegrip gezorgd bij veel kiezers, die van de ChristenUnie juist een consistente lijn verwachten. En nee, het is ook geen goed huwelijk geworden, dat Rutte-IV. Toen we het besluit namen, om na acht maanden stilstand in de formatie, toch die handschoen op te pakken, toen wisten we al dat hier geen bloemetjes op zouden volgen.

Voor onze eigen club, voor onze eigen partij was het beter om het niet te doen. Pieter, Don en ik, als vers gestarte Kamerleden, konden best wel wennen aan het idee van constructief oppositie voeren. Met onze eigen visie, onze eigen plannen, opkomen voor personeel in de zorg, voor woningzoekenden, voor huurders en we waren er zelf al mee begonnen. Maar wanneer een land te lang niet bestuurd wordt, neemt de druk ook wel toe – en ook het besef van verantwoordelijkheid. En die verantwoordelijkheid voelen ook wij dan toch altijd weer. En daarom hebben we destijds

, in Den Haag, met elkaar, maar ook als partij in de breedte, deze zware hypotheek genomen. En geloof me, als we alleen in het partijbelang hadden gedacht, dan hadden we die stap niet gezet. Want het was een van de zwaarste stappen die we konden zetten. Maar we probeerden het landsbelang voor ogen te houden, of zoals Gert-Jan het zei: een laatste kans voor het midden. En ik zou willen dat dit minder waar was dan dat het gebleken is.

We voelden óók als ChristenUnie hoe het kraakte in de politieke cultuur, in de uitvoering – denk aan die toeslagenschandalen, we wilden ontzettend graag juist

recht brengen. Die vele jaren van neoliberale politiek, van doorgeslagen efficiency-denken, waar de burger enkel een klant is en de overheid steeds meer wordt gemanaged, na de gevolgen van de privatisering, van de liberalisering van collectieve taken in de jaren er voor. Ze ontnamen de overheid op zoveel plekken de kennis en op zoveel plekken de waardering voor mensen in de uitvoering. Ik moet bijvoorbeeld denken aan die belastinginspecteur, die op bezoek gaat en kan onderscheiden wat een fout is en wat fraude. Bij een kopje koffie spreek je door wat het foutje is en er volgt natuurlijk wel een stevige sanctie als er fraude is. Te vaak zijn we in een soort efficiency geraakt van alleen wetgeving, waar ook juist onze mensen in de uitvoering niet meer hun professie konden gebruiken. Denk aan de ellendige toeslagen, waarvan we als ChristenUnie al jarenlang zeggen: die moeten we afschaffen. Als er iets is waar de ChristenUnie altijd voor in vuur en vlam heeft gestaan, dan is het wel het brengen van recht, van gerechtigheid, dat laten stromen. En wat is het dan onverteerbaar, ook als we in ons land kijken, dat een toeslagenschandaal wat in 2003 begon, pas in 2021 uiteindelijk erkenning kreeg. Hoe taai blijkt het om wat krom is gegroeid weer recht te buigen.

Twee weken geleden sprak ik met Nathalie en Regina. Twee dappere vrouwen, die heel veel houden van hun gezin, van hun werk, van hun omgeving, die daar van alles doen. Twee vrouwen die al jarenlang helemaal klem zijn gelopen, zijn vermorzeld door de toeslagenaffaire die maar niet over lijkt te gaan. En elke poging tot herstel gaf eigenlijk weer nieuwe ellende. Een nieuwe gang naar de rechter, nieuw wachten op processtukken, nieuw wachten op, ja, wat. Er wordt gevraagd om stukken van tien jaar geleden of een nieuwe regeling komt of hij komt toch niet en ga zo maar door. En wat dat betekende voor hen, voor hun gezinnen, voor kinderen die jarenlang zijn opgegroeid in stress, in armoede. Onverteerbaar. De strijd van Nathalie en Regina en zoveel meer mensen confronteert ons met een overheid die, ondanks wetgeving en ondanks een rechtstaat met de machten die we kennen om te bevorderen dat er recht is, toch geen recht heeft kunnen brengen. Het tegenovergestelde zelfs. Het confronteert ons dat de weg naar een omkeer, taai en lang is.

We wisten en we weten ook nu, dat een zorgvuldige verandering van de overheid, van het oplossen van de metaalmoeheid, ook om een lange adem zou vragen. Maar dat het zó lang zou duren en dat het zo lastig is dat je een overheid naast je ervaart, nee, dat was niet onze inzet. En dat zien we op meer plekken, hoe lastig het is om wat krom is recht te krijgen. Van de hersteloperaties tot aan grondgebonden boeren waar Brussel onverbiddelijk is. Ik weet hoe we knokken om het verschil te laten zien. We zien dat, ondanks die inzet, ondanks zoeken naar verbetering, dat we tegelijk onderdeel zijn geworden van een landsbestuur, ook in het beeld van vele kiezers, waarin regelgeving geen recht brengt, waarin mensen stuiten op kilheid en op een gebrek aan menselijke maat. Terwijl het ons juist om die nabijheid en een overheid die een ander ziet staan te doen is. Een overheid die

mensen staat. Die er ook is voor die ene, die vastloopt.

Die omkeer zoeken we voor die éne, maar ook voor al die plekken waar mensen werken, hun boterham verdienen en samenleven. Voor de vrijheid van christelijke scholen, de ruimte voor ouderenzorg in een geïndividualiseerd land, de aanpak van het migratievraagstuk, waarin asielmigratie steeds alleen in de aandacht staat, terwijl, u zag het ook deze week, wat er misgaat bij arbeidsmigratie. Voor een betere omgang met de schepping, op een manier die de industrie niet naar China jaagt en daar laat vervuilen, maar juist groen laat innoveren.

En over die idealen wil ik volstrekt helder zijn: die waren en die zijn niet onderhandelbaar. De ChristenUnie is daarin onveranderd. En wat is het juist daarom ook goed om nu een nieuwe fase in te gaan. Een fase waarin we ons niet meer te verhouden hebben tot hoe we telkens opnieuw weer tot een compromis zijn gekomen. Want ja, natuurlijk, die idealen staan, maar je ziet allemaal dat compromis waar we hard voor hebben geknokt en waar je een stap ten goede zet. Maar het is nooit zo puur als het ideaal waar je als partij mee bent begonnen. Juist daarom vind ik het belangrijk dat we nu dat verhaal van vrede zoeken en recht brengen blijven vertellen. Vanzelfsprekend, we hebben nog een demissionair kabinet en er zijn heel veel momenten dat ik dit Haagse team gigantisch gaan missen. Wat hebben we samen ook heel veel kunnen doen. Ook een hele hoop dingen die nu niet zichtbaar zijn. Ook een hele hoop dingen achter de schermen. En ik weet dat jullie, Carola, Piet en Maarten, daarvoor wellicht ook nooit de waardering zullen krijgen die jullie verdienen. Het is gezien, het is niet onopgemerkt gebleven. Dankjewel! En ik zou jullie willen zeggen, optrekken met deze kanjers gun je echt iedereen. Toch willen we op enig moment wel af van het demissionaire kabinet heb ik begrepen. Dat zijn mensen die keihard werken, zoekend naar het goede in de moeilijke wirwar van deze tijd. Die ook als het taai is, volhouden, om armoede te voorkomen, om telkens weer oog te hebben voor boeren en vissers in deze heftige tijden, om op te komen voor kinderen in de knel. En zolang dit demissionaire kabinet er zit, weet ik dat ze er ook voor blijven gaan, trouw zijn, blijven dragen, blijven dienen. Dank jullie wel.

Tijdens de vele gesprekken met jullie, met partijgenoten, met ChristenUnie-stemmers, op al die avonden, was het ook mooi dat we vooruit gingen kijken. En dan merk je eigenlijk ook in het verschil, zelfs als je terugblikt en daar een verschillende kijk op hebt, vind je elkaar ook weer aan die tafel. Met maar een wens: hoe kan ik God dienen op mijn plek? Hoe kan ik dat doen op de plek waar ik geplaatst ben? In mijn huis, op mijn werk, in de plaats waar ik woon, hoe kan ik daar het goede zoeken? Ik vond het zo prachtig om echt de hele trouwe partijleden, sommige ken ik al uit de tijd dat ik voor mijn vader foldertjes rondbracht in Nunspeet als tiener, weer terug te zien en nieuwe leden aan tafel te treffen, allebei met hetzelfde verlangen. Zoekend, hoe kunnen wij God dienen in deze tijd en op onze plek. En ja, we hebben lessen te trekken als partij. Ankie refereerde daar aan. En ja, wij staan aan de lat, ook politiek, om die les te laten zien: van minder Den Haag, van minder beleidstorens, waar je van alles bedenkt voor het land. Van veel meer Den Helder, van veel meer Harderwijk en veel meer van de tekentafel naar de keukentafel, terug naar de voeten in de klei, het gesprek voeren met wat mensen tegenkomen in plaats van dat Den Haag alleen verzint hoe het zou moeten gaan. Helder en herkenbaar. In woorden en in daden. En dan zal het ook zo zijn dat een kleinere fractie met toch wel een stuk minder coalitieoverleggen – ik kan niet anders zeggen als ik naar de beide heren kijk – ook veel meer tijd heeft om het land in te gaan. Om bij jullie, juist te midden van jullie te zijn, en dat terug te brengen naar Den Haag. De ChristenUnie heeft er heel goed weet van dat het daar begint. Maar ook dat al onze plannen, misschien dat we dat in de afgelopen zes jaar wel eens extra stevig onder ogen hebben moeten zien, dat het niet maakbaar is en dat we dat ook niet moeten suggereren. Dat je niet alles van een overheid kan verlangen, juist niet. Het begint in de samenleving. En dat daar waar de overheid wel is, dat we opnieuw het woord RECHTVAARDIGHEID met hoofdletters schrijven. Dat we ons tomeloos blijven inzetten, ook als het taai is, ook als het veel langer duurt dan we gedacht hadden, voor hen die het niet redden. Voor hen die een overheid onterecht tegenover zich hebben gevonden. Voor hen die onrecht ervaren in hun leven. Dat betekent voor mij ook juist een grote inzet voor de ruimte voor ondernemers, die elke dag juist zoveel mensen een boterham bieden, die ook met creativiteit het goede tot stand brengen in de samenleving. Ik denk dat jullie allemaal, in je eigen dorp en in je eigen stad, plekken kunnen noemen waar dat gebeurt. Zodat juist eigenlijk de bakker, de boer, de bouwer, de installateur, de machinebouwer, dat zij ergens ook met elkaar beseffen: als we samen niet dat brood bakken, kunnen we het ook niet verdelen. En dat neem ik mee uit al die gesprekken. Het begint ermee, hoe zijn wij een gemeenschap die voor elkaar kan zorgen, waar je kan werken, waar je in veiligheid kan leven. En hoe zijn we een gemeenschap waar we onrecht telkens opnieuw laten zullen opstappen. In ons land kan dat. Vanuit je diepste drijfveren kan dat. Ook met drie zetels, ook als we terug gaan, dan kan dat.

Als we dan, we hadden vanochtend het programma waarbij we juist ook keken naar over onze grenzen, als we dan kijken voorbij onze eigen landsgrenzen, dan beseffen we ineens hoe kostbaar én kwetsbaar dat is. En misschien wel dat onze verkiezingen soms ook wel heel erg gaan over wat wij hier nu in ons eigen leventje ervaren, maar dat het kan bij de gratie van vrede en van veiligheid. En er staat internationaal nogal wat op het spel. Denk aan Poetin, aan de oostgrens van Europa. De oorlog in Oekraïne bepaalt ons erbij dat Poetin de tijd heeft en dat hij heel goed ziet dat er verkiezingen in andere Europese landen die in zijn voordeel kunnen werken. En dan hebben we het nog niet eens gehad over Amerika. Dat bepaalt

bij de vraag: hoeveel mag de oorlog in Oekraïne ons kosten?

Afgelopen donderdag hadden we dat debat in de Tweede Kamer, over de staat van de oorlog in Europa, al twee jaar sinds de inval. En in een voorbereiding van dat debat werd ik er opnieuw bij bepaald hoe diep de christelijke waarden zijn, waarop Europa is gefundeerd. Van vrijheid, van verantwoordelijkheid voor elkaar, van een plek van minderheden en van het besef dat als jij de ander in de ogen kijkt en het goede zoekt voor elkaar, dat je dan de vrede kunt dienen. Die vrijheid, die we jarenlang hebben kunnen koesteren op ons continent, mijn eerste herinnering is zo’n beetje de val van de muur, dus ik weet bijna niet anders, die vrijheid verdient alle bescherming. Dat is geen vrijheid van ieder voor zich, maar een vrijheid zoals God het gegeven heeft om tot bloei te komen, om de ander tot bloei te brengen. Niet een vrijheid voor de meerderheid, maar juist voor alle minderheden.

De ChristenUnie zal pal staan voor die vrijheid. In een steeds verder seculariserend Europa zien we dat niet vanzelfsprekend is, maar wij zullen daar pal voor staan. Want we zien enerzijds de gevolgen van een Woke-cultuur. Als op een achternamiddag, zelfs in Nederland, het woord ‘moeder’ uit een wettekst lijkt te worden geschrapt, dan verliest de overheid eerlijk gezegd toch wel een beetje het contact met de realiteit. Mam, ik ben blij dat je er bent. Als we zien, Anja had het er net al over, wat er in Frankrijk gebeurt en ook wat er geregeld in het Europees parlement benoemd wordt, alsof een recht op abortus in ons Handvest zou moeten komen te staan, dan zien we dat dood in plaats van het leven voorop wordt gesteld. En dat is niet waar die christelijke vrijheid over gaat, dat zijn niet onze diepste waarden.

Een christelijk-sociale politiek is daarom voor mij ook regelmatig een kritiek op de tijdsgeest. Onze Grondwet beschermt het goede samenleven, het leven zelf, juist van degenen die niet kunnen spreken voor zichzelf, van rechten die onder druk staan als de meerderheid de opinie wil bepalen. Daarom staat de ChristenUnie voor de democratische rechtsstaat. Dat doet Anja in Europa. En jij, Anja, jij ziet dat als geen ander. Jij merkt het op en je benoemt het en dankjewel daarvoor. Wat gaan we ervoor knokken dat je die strijd op al die fronten ook door kan zetten.

Want om diezelfde reden is ook het rechtspopulisme minstens zo’n bedreiging voor de samenleving. Want waar het “Wokisme” de opvatting van de enkeling tot regel verklaart voor iedereen, daar wekt het rechtspopulisme heel vaak de indruk dat als ‘het volk’ het wil, alles daarvoor moet wijken. Zonder oog voor minderheden, zonder oog voor rechtsbescherming, zonder oog voor instituties, zonder oog voor wie bescherming verdient en dat zelf niet zal zeggen.

En daarom wil ik hier met nadruk zeggen dat christelijk-sociale politiek niet buigt voor links-elitair ‘Wokisme’ en ook niet buigt voor rechts-populisme waar telkens maar weer de meerderheid alles zou moeten bepalen. Nee, wij gaan niet voor dat simplisme. Wij kiezen voor een samenleving, voor een vrijheid, waar juist minderheden tot bloei kunnen komen. Daar zijn we dienstbaar aan. Wij kiezen voor al die mooie verbanden, van een overheid die juist weet heeft van een vrijheid van onderwijs, waar ouders zelf het beste kunnen zoeken voor hun kind en zo ook juist onderwijzers les kunnen geven vanuit hun diepste waarden. Wij kiezen voor de ruimte van verbanden van gezinnen, van scholen, van kerken, van coöperaties. Ik zag gisteren nog zo’n mooi voorbeeld van energiecoöperaties die samen juist kiezen voor een andere toekomst. Daar staan wij voor. Dat is christelijk-sociaal denken en als we dat niet doorhebben, kijken we soms alleen maar naar rechts en of naar links in de zin van is dat een bedreiging. Daar moeten we niet mee beginnen. Wij beginnen vanuit die diepste waarden, omdat we zo goed weten dat als wij goed samenleven, dat dat de vrede zal dienen en dat dat vrijheid zal brengen.

Juist in deze tijd zal christelijk-sociale politiek aan de ene kant moeten durven blijven verbinden om dat goede samenleven te zoeken, telkens opnieuw. Want het is heel leuk om naar elkaar te schelden, om op Twitter nog eens extra de algoritmes aan te jagen waardoor je extra in beeld bent, omdat je nog eens lekker erop beukt. Maar het is niet het goede voor dit land. Het is niet het goede voor deze samenleving. Daarom zullen wij moeten blijven verbinden en aan de andere kant ook tegendraads durven blijven. Omdat we weten dat vrijheid kostbaar is. Ik heb het de afgelopen tijd vaak gehad over mijn zorg over toenemend antisemitisme. Want laten we wel wezen, als de kleinste minderheid in ons land, dat is de Joodse gemeenschap, als die zich tachtig jaar na de oorlog niet veilig weet, dan doen wij met z’n allen iets niet goed. En wij hebben de dure plicht om deze gemeenschap hier in Nederland en in Europa blijvend te beschermen voor hun vrijheid.

En ja, het is de afgelopen tijd, ook in onze partij, veel gegaan over het conflict in Gaza. Ik denk dat we allemaal met verdriet dag in dag uit het nieuws zien van het geweld, van de horror, van mensen op de vlucht en met verdriet zien dat dag in dag uit gegijzelden niet thuis zijn, hun familie op ze wacht en dat nog steeds de verkrachters en moordenaars van 7 oktober vrij rondlopen, straffeloos. Het is een dag die schreeuwt om recht. Om vrijheid voor gijzelaars. Dat betekent niet dat de ChristenUnie alles klakkeloos goedkeurt wat daarop volgde. Nee, vanzelfsprekend niet. Ook Israël heeft de hoge standaard van humanitair oorlogsrecht na te leven, en we zullen daar telkens opnieuw, op de plekken die geëigend zijn, de vragen stellen. Dat is ook de reden dat Don naar Israël ging afgelopen week. Hij heeft gesproken met de families van de gegijzelden, met de voorgangers van Palestijnse christengemeenten over de druk die zij ervaren en hoe ze zien hoe hun gemeenschap steeds verder wegkwijnt en verkruimelt. Hij heeft gesproken met de Israëlische overheid. En waarom? Omdat we verlangen naar een rechtvaardige vrede en ons daar voor zullen blijven inzetten. Dat wil ik ook uitspreken naar de velen die hier telkens opnieuw bij ons om vragen. Ja, wij zullen dag in dag uit blijven benoemen dat de gegijzelden vrij moeten komen, dat het recht moet geschieden, maar ook dat onschuldige burgers zich beschermd moeten weten en een toekomst verdienen.

Vrienden van de ChristenUnie. Ik heb veel besproken. Er staat veel op het spel. Ook in ons eigen land. En dat brengt me toch bij de formatie. Allereerst zou ik gewoon willen beginnen met een klassiek compliment. Want informateur Kim Putters heeft wel echt werk geleverd. Na 4 maanden gedoe tussen de “snerende vier”, heeft hij het belang van het land voorop weten te krijgen. En een vorm gevonden waarin in ieder geval verder gesproken wordt. Dat is goed nieuws. Want we kunnen het ons niet veroorloven om juist in deze tijd, met wat we net al wisselden, om alleen maar de blik naar binnen te blijven richten en het te hebben over wie met wie en hoe precies.

De vier partijen staan voor een grotere uitdaging dan dat. En we weten zelf maar al te goed, daarom begon ik mijn toespraak ook zo dat sommige veranderingen een kwestie van lange adem zijn. Maar dan moet je ze ook volhouden, en daarin moedig ik de formerende partijen ook nu van harte aan. Ik denk aan de woningmarkt, aan al die mensen die al heel lang wachten op een huis. U zult ze ook kennen, kinderen, familie, of misschien ben je het zelf. We hebben het spoor weer ingezet van volkshuisvesting, van gaan bouwen, van een Rijk dat ook weer regie neemt in plaats van het overlaten aan de markt alleen. Het vraag wel om volhouden. En we hebben gezegd over het armoedebeleid, dat er inzicht moet zijn wat het doet met kinderen, zodat er minder kinderen in armoede opgroeien. Maar dat vraagt wel om volhouden. Er zijn veranderingen ingezet in de jeugdzorg. Juist om ervoor te zorgen dat de kinderen die het het hardste nodig hebben niet eindeloos op de wachtlijst staan maar hulp zullen krijgen. Maar dat vraagt wel om volhouden en het goede telkens blijven zoeken. En we zijn blijven pleiten voor veranderingen in die toeslagen. De Belastingdienst kon het de afgelopen jaren niet aan om de toeslagen af te schaffen, maar het is nu wel de tijd. Het kan bijna, ze zijn er bijna aan toe.

En ik denk aan Regina en Nathalie, maar ik denk ook aan de parlementaire rapporten die zeiden: als we het niet doen, als we onze stelsels niet veranderen, dan gebeurt morgen zo’n toeslagenschandaal opnieuw. Dan is er dus maar één antwoord mogelijk voor de formerende partijen. Schaf. De. Toeslagen. Af. Het is hoog, hoog tijd dat deze affaires, deze schandalen niet meer herhaald worden. Dat vraagt een flinke investering en dat vraagt flink doorbijten. Op dat punt zullen wij aan jullie zijde staan, maar schaf die toeslagen af.

Gisteravond las ik het advies van Putters toch nog opnieuw, want het is best een uitgebreid werk. Ik las vervolgens, want ik hoorde soms nog spijt in de stem dat politiek leiders van de vier in de Kamer blijven, wat de ChristenUnie een goede keuze vindt. Het is heel goed dat je juist vanuit de Kamer bewaakt wat je belangrijk vindt. Het is heel goed dat je ruimte maakt voor het parlement. En het is heel goed om afspraken te maken op hoofdlijnen, dat is allemaal te begrijpen. Maar tegelijkertijd ook meteen een zorg. Want afspraken op hoofdlijnen zonder visie, waarbij je wel vaststelt wat je financieel gaat doen, is alles waar je geen afspraken over hebt, houden op de status quo. Eigenlijk op een beleid zonder visie. Waar de visie ontbreekt, verwildert het volk. Dat zegt de Spreuken-dichter al. Als je afspraken maakt op hoofdlijnen en geen aanpassingen maakt in het financieel kader, dan houd je de status quo. Dus als je

vaststelt, maar er geen gezamenlijk beeld is van welke

Want de lastige afwegingen zitten heel vaak niet op de doelen, dat hebben we zelf ook volop gezien in de afgelopen tijd, maar wel op de waarden- en belangenafwegingen die eronder horen.

Als we nu stevige financiële kaders vaststellen maar geen visie hebben, is niet helder wie de rekening moet betalen. Zijn dat de kwetsbare of de sterke schouders?

Als we ons bij migratie alleen blindstaren op een getal, maar geen visie hebben op wat voor land we willen zijn en wat voor economie we willen zijn, dan is het heel onhelder of we stevig zullen zijn op arbeidsmigratie en welk

effect dat heeft. Of op asielmigratie en welk

effect dat heeft. Kijk je naar cijfers of wat voor land je wil hebben en waar we samen naar toe willen?

Als alleen het doel staat, dan kan het doel zomaar de middelen heiligen. Bij het toeslagenschandaal stond het doel voorop en werd alles daaraan ondergeschikt gemaakt. En juist daarom zou ik het programkabinet willen vragen: kies geen boekhoudersbenadering. Begin met visie, met bezieling, met principes.

Komende woensdag hebben we het formatiedebat. Het is nu aan deze partijen. Zij gaan op zoek naar externe inhuur, waar de partijen het zelf niet in huis hebben, dat is heel verstandig, zeer verstandig. Maar laat helder zijn, dit is geen kabinet namens de ChristenUnie. Wij zijn niet aan zet. Wij zullen constructief vanuit de oppositie onze rol spelen. We gaan een fase in zonder kabinetsdeelname. En tegelijkertijd start er wel een nieuwe campagne. Richting de Europese verkiezingen. Voor de ChristenUnie heb ik net geschetst hoe belangrijk wij vrijheid vinden, hoe belangrijk christelijk-sociaal gewortelde politiek is, juist ook nu. Juist in een tijd waarin er veel op het spel staat. Laat de ChristenUnie de partij zijn die voluit staat voor die vrijheid. Tegen agressie en terreur, tegen een meerderheidsdenken vanuit rechtspopulisme of tegen een links-elitair boven alles uit heilig verklaren van de opvatting van een individu. Laat de ChristenUnie de partij zijn die staat voor vrijheid van minderheden, zodat zij zich veilig weten. Laat de ChristenUnie de partij zijn die staat voor een vrije samenleving die tot bloei komt. Waar je ook de vrijheid hebt om het net even anders te doen. In de Achterhoek leef je anders samen dan op de Veluwe, dan in Den Haag. Die vrijheid kennen wij, weten wij en zullen wij naar voren brengen. Laat de ChristenUnie de partij zijn waar zorgzaamheid geen soft woord is, maar iets wat we dagelijks blijven doen. En juist daarom zullen wij altijd weer opkomen voor goede ouderenzorg, voor goede palliatieve zorg. En juist daarom is het belangrijk dat we telkens opnieuw bedenken hoe kostbaar die vrijheid is. Laat de ChristenUnie de partij zijn van het kompas van de vrijheid.

Vrienden, ik ga afronden.

Jullie zijn vanmorgen allemaal uit bed gekomen, hebben de auto, de trein of de fiets naar Apeldoorn gepakt. Een enkeling zag ik vanmorgen vroeg al in Apeldoorn, dus die is gisteravond gekomen. Omdat je beschikbaar wilt zijn, omdat je het goede wilt zoeken voor ons land. Omdat je als lid van de ChristenUnie wil bijdragen, vrede wil zoeken, recht wil doen, hoop wil bieden. Ik wil jullie daarvoor danken. Dank jullie wel. Dank ook voor de mensen die het volhouden om op het scherm te kijken ergens. En eigenlijk wil ik jullie iets moois meegeven. Als partij zijn we door allerlei tijden heen getrokken. Ik sprak met een aantal oud-partijleiders en zij vertelden mij hoe ze eerder wel eens drie zetels haalden en de keer erna waren het er zes. Je maakt van alles mee. Die vijfentwintig jaar ChristenUnie zijn uiteindelijk nooit om de zetels gegaan. Die zijn gegaan om ons hart, om wat ons ten diepste drijft, om waarom wij elke dag toch weer ons bed uitkomen en zelfs op een prachtige zaterdag in maart hier in Apeldoorn zitten met elkaar. En juist daarom vinden jullie op jullie stoel een hart, het hart van de ChristenUnie. We gaan vandaag iets belangrijks meemaken. We hebben ons 50e partijcongres en we hebben 25 jaar ChristenUnie in het vizier. We hebben al van alles meegemaakt. Ik zie dat iedereen zin heeft het gesprek te voeren over waar je hart van klopt voor de ChristenUnie.

Ik wil jullie een ding vragen. Christelijk-sociale politiek kan niet bestaan zonder dat we als leden actief zijn en actief blijven. Vandaag heb je daarom de kans je christelijk-sociale hart te delen. Ik wil je uitnodigen om na vandaag te zoeken naar iemand in jouw omgeving waarvan je denkt: eigenlijk heeft die dat hart ook gewoon en het zou heel gaaf zijn met die persoon samen op te trekken. Deel wat je drijft binnen de ChristenUnie, waarom je zo graag actief bent. Ik sta hier nu net voor kersverse kandidaten van de lijst, dus misschien moeten jullie wel tien harten mee, maar dat terzijde. Deel dat hart en maak een ander lid.

Christelijk-sociale politiek draait niet om zetels, maar draait wel om hoe wij een samenleving willen bouwen en hoe wij van betekenis willen zijn. Dat kan alleen als we het samen doen. Vanzelf zullen wij in Den Haag ons het vuur uit de sloffen lopen om telkens opnieuw te zoeken naar recht. Om telkens opnieuw vrijheid voorop te stellen. Maar de ChristenUnie is nooit begonnen in Den Haag. De ChristenUnie is begonnen op de plek waar mensen samen zeiden: ja, wij willen het goede zoeken voor onze stad, voor ons dorp. Wij willen dat die voedselbank kan doorgaan. Wij willen dat die ondernemer juist wel een plekje hier houdt en zoveel dingen meer. Daar begint de ChristenUnie. De ChristenUnie begint dus bij jullie. Ik zou jullie willen vragen, ook de mensen die meekijken, van Katwijk tot Kampen, van Amsterdam tot Apeldoorn, doe mee! Kom op de been, omdat je bewogen bent. Zoekend naar wat de ander nodig heeft, zoekend naar vrijheid. Wetend dat onze vrijheid uiteindelijk een kostbaar geschenk is, een zegen die we krijgen. Vanuit die afhankelijkheid zullen we op weg gaan om tot zegen te zijn voor de ander. Dank jullie wel!

Bijdrage Mirjam Bikker aan het debat met de informateur

ChristenUnie ChristenUnie Nederland 25-03-2024 12:14

Door Mirjam Bikker op 21 maart 2024 om 12:24

Bijdrage Mirjam Bikker aan het debat met de informateur

Dank aan de informateur! Hij heeft rust en regelmaat teruggebracht, en voor een deel wellicht ook een stukje reinheid. Dat is voorwaar een prestatie. Hij heeft daarnaast in zijn verslag de polder teruggebracht.

Dank aan de informateur! Hij heeft rust en regelmaat teruggebracht, en voor een deel wellicht ook een stukje reinheid. Dat is voorwaar een prestatie. Hij heeft daarnaast in zijn verslag de polder teruggebracht. We zien dat de partijen zich ervan bewust zijn dat je met de grote problemen waar Nederland voor staat niet kunt zonder een maatschappelijk middenveld, het bedrijfsleven en de polder, welk beleid je ook gaat voeren. Ik dank hem ervoor dat hij ons ook in die zin heeft gewezen op wat ook de basis van dit parlement is: de polder die ons groot heeft gemaakt. En de informateur heeft een vorm gevonden waarin er in ieder geval verder gesproken wordt. Dat is nodig, want er moet snelheid, duidelijkheid en richting komen.

Toch voelde ik een lichte verbazing toen ik het verslag las. In het vorige debat heb ik namelijk uitgesproken dat wij heel goed begrepen dat NSC een streep trok door de onderhandelingen en de rechtsstatelijke afstand te groot vond voor deelname aan een meerderheids- of een minderheidskabinet met de PVV. En nu, vier weken later, gaat NSC samen met de andere drie partijen, die samen een meerderheid vormen in de Kamer, onderhandelen over een coalitieakkoord. Dan krijg je toch de indruk dat de informateur rondjes is blijven rijden op de rotonde totdat de dag kwam dat hij de afslag naar het kabinet kon nemen, dezelfde afslag. De zorgen die ik in januari inhoudelijk goed begreep, zijn niet weggenomen. Ik heb het geprobeerd maar ik begrijp, eerlijk gezegd, nog steeds niet waarom die daar wel weg zijn.

Tegelijkertijd is het advies wel helder en Nederland zit te springen om een nieuw kabinet. De vier partijen gaan praten over een akkoord op hoofdlijnen dat de basis moet vormen. In een aantal aanbevelingen van de informateur kan de ChristenUnie zich goed vinden. Allereerst de verstandige keuze om de politiek leiders van de vier partijen in de Kamer te houden; u zult dat begrijpen. Het is namelijk heel verstandig om vanuit de Kamer te bewaken wat je het allerbelangrijkst vindt. Daar is niks ongrondwettelijks aan. Verder worden door de informateur veel onderwerpen genoemd waar afspraken over moeten gaan. Ook dat begrijp ik. Want afspraken maken over een financieel kader klinkt abstract, maar het gaat over het hart van de politiek, namelijk kiezen in schaarste: waar ga je wel en waar ga je niet in investeren? Dan moet je afspraken maken met elkaar, over alle grote onderwerpen en uitdagingen.

Dan mis ik eerlijk gezegd wel een paar thema's. Door anderen werden terecht al onderwijs en klimaat genoemd. De heer Stoffer (SGP) voerde ook zeer terecht de medische ethiek aan. Mijn fractie zou er dan nog één thema aan toe willen voegen: een eenvoudig en rechtvaardig belastingstelsel. Elke dag dat we wachten met het afschaffen van toeslagen, lopen burgers het risico opnieuw vermalen te worden door het systeem. Maak dus werk van een eenvoudig en rechtvaardig belastingstelsel. De bouwstenen liggen er. De Belastingdienst kon het de afgelopen jaren niet aan — daarin had mevrouw Yeşilgöz (VVD) helemaal gelijk — om de zaken anders in te richten, maar er gloort nu wel licht aan de horizon. Het is dus wel aan dit kabinet om te voorkomen dat we opnieuw eigenlijk weer die donkere tunnel ingaan van een toeslagenstelsel, van een belastingstelsel dat burgers vermaalt. Vanuit mijn fractie doe ik dus de hartstochtelijke oproep en aanmoediging om daar werk van te maken.

De andere zorg is dat, als je afspraken maakt op hoofdlijnen, het vooral nog gaat over de doelen. Maar het begint met de visie eronder: waar wil je naartoe? Waar de visie ontbreekt, verwildert het volk. Dat zei de Spreukendichter al. Politiek is kiezen in schaarste. Juist dan is het belangrijk welke waarden er ten grondslag liggen aan de doelen die je met elkaar vaststelt. Want als alleen het doel staat, kan dat zomaar alle middelen heiligen. Ik zou daarom aan de programcoalitie in wording willen vragen: kies geen boekhoudersbenadering, begin met visie, met bezieling, met de waarden die je gezamenlijk kan delen en maak van daaruit keuzes.

Het is nu aan deze vier partijen. Zij gaan onderhandelen over een akkoord en bouwen aan een meerderheidskabinet, wellicht met externe inhuur voor waar de partijen de bewindspersonen zelf niet in huis hebben of elders nog betere zien. Maar laat helder zijn dat daar namens de ChristenUnie geen bijdrage aan geleverd zal worden. Wij zijn niet aan zet. Wij zullen wel constructief vanuit de Kamer onze rol absoluut invullen.

Ik wens de nieuwe informateurs veel wijsheid en zegen bij het vervolg en dank de huidige informateur van harte.

Debatbijdrage Wet verhoging minimumloon

ChristenUnie ChristenUnie Nederland 19-03-2024 12:54

Door Don Ceder op 19 maart 2024 om 13:50

Debatbijdrage Wet verhoging minimumloon

Bijdrage Don Ceder, 14 maart 2024

Dank u wel, voorzitter. Een arbeider is zijn loon waard en werk moet lonen. Dit is een uitspraak waar bijna iedereen het wel over eens is. Een werknemer moet rond kunnen komen van het bedrag dat hij met zijn werk verdient. Dit geldt ook voor mensen die voor of rond het minimumloon werken. Vandaag bespreken we een wetsvoorstel dat bijdraagt aan de verbetering van de bestaanszekerheid. Dat is een thema dat centraal stond tijdens de laatste verkiezingen. Als Kamer, ongeacht van welke partij we zijn, zouden we de bestaanszekerheid gaan verhogen in dit land. Nu ligt er een concreet voorstel voor om in ieder geval een kleine stap daarin te zetten voor veel mensen.

Het wetsvoorstel is het gevolg van het aangenomen amendement-Van der Lee. Dit amendement was een aanvulling op het grote koopkrachtpakket van het kabinet. Het was bedoeld om de koopkracht van juist de minima te verbeteren. Sindsdien loopt er een discussie over de voorgedragen dekking ervan. Wij zijn niet doof voor de argumenten die over en weer gaan en voor het dilemma dat de heer Flach zojuist schetste. Afgelopen dinsdag heeft de hele Kamer een debataanvraag gesteund om met elkaar te praten over de zogeheten operatie Beethoven, over het vestigingsklimaat enzovoorts. Dat zijn belangrijke punten. Op dat moment en tijdens het debat over de Voorjaarsnota moeten we het daar uitgebreid met elkaar over hebben. Maar dit wetsvoorstel regelt juist hetgeen we met z'n allen willen, namelijk een extra stap in de richting van meer bestaanszekerheid.

Bij deze wetsbehandeling wil ik het hebben over dit voorstel en vooral ook over de noodzaak ervan. Het voorstel is om het minimumloon per 1 juli aanstaande met 1,2% extra te verhogen. Er is de afgelopen jaren veel over bestaanszekerheid gesproken. Er is ook een commissie geweest in opdracht van de Kamer. Die Commissie sociaal minimum heeft vorig jaar de pijnlijke conclusie getrokken dat het huidige sociaal minimum te laag is om van rond te kunnen komen. Dat werd de afgelopen jaren ook heel zichtbaar door de hoge inflatie. Mensen komen gewoon niet rond met het huidige minimumloon. We zijn het in Nederland in de afgelopen decennia normaal gaan vinden dat je niet rond kan komen van een 40-urige werkweek op minimumloonniveau. De overheid moet met allerlei toeslagen deze inkomens stutten om te voorkomen dat veel van deze huishoudens in armoede vervallen. We hebben de negatieve gevolgen gezien van het toeslagenschandaal. We zijn in een web beland waarbij het jaren duurt om daar weer uit te komen. De economische ontwikkelingen in de afgelopen decennia hebben een eerlijke basis aangetast. Het neoliberale marktdenken heeft verhoudingen doen ontstaan op de arbeids- en woningmarkt die wat onze fractie betreft gewoon niet deugen. Terwijl sommigen veel vermogen hebben kunnen vergaren zonder echte waarde toe te voegen, kunnen anderen niet meer rondkomen met hard werken en hun inkomen. Dat er hard gewerkt wordt aan deze eerlijke basis voor iedereen op de woning- en arbeidsmarkt is goed en heel hard nodig. Bij deze eerlijke basis hoort ook een eerlijk inkomen. Nogmaals, als je werkt, moet je gewoon rond kunnen komen. Daarom is dit voorstel belangrijk en een stap in de juiste richting.

Uit de meest recente koopkrachtcijfers van het CPB blijkt ook dat in retrospect dit voorstel hartstikke nodig is om de koopkracht voor vooral lagere inkomens op peil te houden. Als het wetsvoorstel niet wordt aangenomen, gaat de laagste inkomensgroep er volgend jaar zelfs fors op achteruit en zou er dit jaar ook al koopkrachtverlies zijn voor enkele inkomensgroepen zoals mensen met alleen een AOW.

Met bijzondere verhogingen van het minimumloon komt er natuurlijk ook altijd een belangenafweging, een afweging tussen enerzijds het belang van de werknemer en anderzijds het belang van de werkgever die het minimumloon betaalt. Daar moeten we als overheid ook goed voor zorgen. Een ondernemer moet de risico's die hij neemt, kunnen terugverdienen. Daar ben ik het helemaal mee eens. Tegelijkertijd is de arbeider zijn loon waard. In het verslag worden door partijen diverse vragen gesteld over de toegenomen kosten voor werkgevers door de stijging van het minimumloon in de afgelopen jaren. Laten we daar duidelijk over zijn: dit voorstel zorgt voor een verhoging van €220 op jaarbasis voor één werknemer die fulltime in dienst is op minimumloonniveau; €220 op jaarbasis dus. Mijn vraag aan de minister is hoe deze stijgingen van de werkgeverslasten zich verhouden tot de toename van de werkgeverslasten voor modale of bovenmodale inkomens.

Voorzitter. De heer Flach had het er net ook over dat er in het wetsvoorstel een manco staat, namelijk de koppeling met de AOW en het bovenmatige percentage geld dat daarnaartoe gaat. Deze koppeling blijft in de ogen van mijn fractie het manco van een beleidsmatige en dus geen reguliere verhoging van het minimumloon. Daar is in het wetsvoorstel voor gekozen juist in het lijn met het amendement, dus dat steunen we nu, maar deze koppeling is over het algemeen wel een dilemma bij bijzondere verhogingen van het minimumloon. Enerzijds zorgt deze koppeling voor een verhoging van de AOW met €137 op jaarbasis. Dat is heel erg welkom, juist bij de mensen die enkel van een AOW rond moeten komen. Anderzijds is deze maatregel enorm kostbaar. De kosten voor deze koppeling met de AOW zijn 517 miljoen euro structureel. Dat is 60% van de totale kosten voor deze verhoging van het minimumloon. 1% tot 2% van deze kosten komt terecht bij AOW'ers met een onvolledige AOW, de groep ouderen die een groot risico heeft op een leven in armoede. 1% tot 2%! De doelmatigheid van de koppeling van bijzondere verhogingen van het minimumloon met de AOW staat wat de ChristenUnie betreft daarmee wel ter discussie. Als je het continu met elkaar blijft verhogen, ga je de kloof nooit dichten. Hoe kijkt de minister naar het in stand houden van deze koppeling bij eventuele toekomstige bijzondere verhogingen van het minimumloon?

Voorzitter. Tijdens dit debat wil ik nog kort de brief van de minister van vorige week aanstippen. Hieruit blijkt dat er fouten zijn gemaakt bij de koopkrachtberekeningen die in de begroting van SZW stonden. Dat is heel vervelend, maar waar mensen werken, worden fouten gemaakt. Ik ben blij dat SZW in ieder geval daarop terugkomt. Gelukkig blijkt uit de meest recente koopkrachtcijfers dat de meeste huishoudens er feitelijk meer op vooruit zijn gegaan dan in september 2023 werd gedacht. Mooi! Het kabinet stelt alsnog een reparatie voor. Dit mag via de huurtoeslag. Ik heb daar wel een aantal vragen over, want het kabinet stelt een wijziging van de huurtoeslag voor 2024 voor, dus voor het lopende jaar. Het is nu kennelijk wél mogelijk om tussentijds een wijziging te doen. Ik kan me vele debatten heugen waarin Kamerleden geroepen hebben om naar aanleiding van koopkrachtcijfers tussentijds maatregelen te treffen, maar waarin het argument telkens was dat je dat eigenlijk pas echt per 1 januari van het nieuwe jaar zou kunnen doen. Scheppen we hiermee niet een nieuw precedent? De huurtoeslag wordt met terugwerkende kracht verhoogd. Dat vindt mijn fractie goed, maar tegelijkertijd ook risicovol, want veel mensen hebben hun toeslag voor dit jaar al aangevraagd en die wordt nu, lopende het jaar, gewijzigd. Ik voel de bui al hangen! Gaat dit voor volgend jaar niet sowieso zorgen voor extra terugvorderingen? We moeten niet opnieuw met elkaar in een slechte film terechtkomen.

Voorzitter. Waarom is er gekozen voor het bedrag van 66 miljoen euro? Dat lijkt een vrij willekeurig bedrag te zijn. De huurtoeslag gaat er voor huishoudens met €36 per jaar mee omhoog, maar het gat wordt hiermee niet volledig gedicht.

Voorzitter, tot slot. Het is onbestaanbaar dat er in een welvarend land veel kinderen met schaamte en tekorten opgroeien. Ik hoop dat ook het nu te vormen kabinet doorgaat met de doelstelling van het huidige demissionaire kabinet om armoede en kinderarmoede te halveren. Bij de start van het huidige demissionaire kabinet in 2021 groeiden in een klas van 30 kinderen 2 kinderen op in armoede. Dit jaar is dat aantal gedaald naar 1,5 kind per klas. Er is dus een kentering ingezet. Zelfs in tijden van ongekende inflatie is het dus mogelijk om de situatie voor veel kinderen en gezinnen te verbeteren.

Een verhoging van het minimumloon is uiteraard niet het enige instrument, maar het is wel een instrument om de bestaanszekerheid van grote groepen Nederlanders te verbeteren. Ik hoop dat de meerderheid van deze Kamer dit ook zo ziet en dat dit wetsvoorstel daarom op een meerderheid kan rekenen.

Dank u wel, voorzitter.

Bericht namens het Landelijk Bestuur

ChristenUnie ChristenUnie Nederland 05-03-2024 13:42

Door Webredactie op 5 maart 2024 om 14:30

Bericht namens het Landelijk Bestuur

Het Landelijk Bestuur van de ChristenUnie heeft tot haar verdriet moeten besluiten tot de ontzetting uit het lidmaatschap van de partij van Fries Statenlid Margreet Jonker.

De Friese Statenfractie van de ChristenUnie heeft op 6 september 2023 het fractielidmaatschap van mevrouw Jonker vervallen verklaard naar aanleiding van de uitkomst van een klachtenprocedure. Dit fractiebesluit hield in dat mevrouw Jonker de ChristenUnie niet (meer) geloofwaardig kan vertegenwoordigen, en dat zij daarom geen deel meer kan zijn van de ChristenUnie-fractie in de Provinciale Staten in Fryslân. Mevrouw Jonker heeft tegen dit besluit beroep aangetekend bij de Geschillencommissie van de partij. De Geschillencommissie heeft het beroep van mevrouw Jonker tegen het fractiebesluit ongegrond verklaard, en haar beroep tegen het onderliggende advies van het Provinciaal Uniebestuur niet-ontvankelijk. Hiermee zijn voor wat betreft de inhoudelijke behandeling van de zaak de fractie en het Provinciaal Uniebestuur volledig in het gelijk gesteld.

Het feit dat het beroep van mevrouw Jonker tegen het tijdelijke (en op 4 september 2023 opgeheven) schorsingsbesluit van haar partijlidmaatschap door het Landelijk Bestuur gegrond is verklaard, doet aan de inhoud en uitkomst van de klachtbehandeling niets af. Het Landelijk Bestuur blijft van mening dat voor de duur van een klachtenprocedure in uitzonderlijke situaties een tijdelijke ordemaatregel moet kunnen worden ingezet, ter bescherming van de beklaagde en van een zorgvuldige klachtbehandeling. De Geschillencommissie heeft dat uitgangspunt niet betwist, maar heeft geoordeeld dat het ingezette middel (tijdelijke schorsing van het lidmaatschap) daartoe niet geëigend was. Het Landelijk Bestuur neemt zich die uitspraak ter harte, en zal daarom onderzoeken op welke manier hiertoe een adequaat en passend middel kan worden gecreëerd in de statuten en/of reglementen van de partij.

Alle partijen, inclusief mevrouw Jonker, hebben de Geschillencommissie verzocht uitspraak te doen vóór 20 februari, de dag van het verlopen van haar vervangingstermijn als Statenlid. De Geschillencommissie heeft hieraan gehoor gegeven door uitspraak te doen op 15 februari 2024. Dat de nadere motivering is verstrekt op 29 februari 2024 doet niet af aan het feit dat het besluit als zodanig op 15 februari 2024 bekend was en niet ter discussie staat. Ondanks deze uitspraak heeft mevrouw Jonker niet vóór 20 februari met het aflopen van de vervangingstermijn aangegeven de zetel weer ter beschikking te stellen aan de partij. Dat is in strijd met de bewilligingsverklaring. Door de zetel weer te aanvaarden, terwijl ze geen deel meer uitmaakt van de ChristenUnie-fractie benadeelt zij hiermee de partij en belemmert het functioneren van de ChristenUnie-fractie.

Ze gaat daarmee in tegen de reglementen en besluiten van de partij. Met haar handelen benadeelt ze de partij onredelijk. Daarom heeft het Landelijk Bestuur haar (op grond van artikel 9 van de statuten) ontzet uit het lidmaatschap van de partij.

Ankie van Tatenhove, voorzitter Landelijk Bestuur: ‘We betreuren het feit dat het zover heeft moeten komen. Er is voor alle betrokkenen sprake van verlies. Ook voor mevrouw Jonker, die veel voor onze partij heeft betekend.’

Debatbijdrage Gezond en Actief Leven Akkoord

ChristenUnie ChristenUnie Nederland 05-03-2024 11:27

Door Don Ceder op 5 maart 2024 om 12:25

Debatbijdrage Gezond en Actief Leven Akkoord

Bijdrage Don Ceder, 29 februari 2024

Voorzitter. In de buurt waar ik opgroeide, in Venserpolder in Amsterdam, was de snackbar de place to be. Als opgroeiende jochies waren we daar vaak in de buurt te vinden. Een zak patat kostte 2 gulden. Ik had nooit 2 gulden, maar de snackbar was slim, want je kon ook patat krijgen voor 20 cent, 50 cent of hoeveel cent je ook bij je had. Je kreeg altijd wat mee, een zakje patat ter waarde van dat bedrag. U kunt begrijpen dat we daar in de pauzes en na schooltijd heel vaak terugkwamen met het weinige geld dat we hadden. Ik heb in mijn jeugd waarschijnlijk meer patat gegeten dan wie dan ook in deze zaal. De heer De Jong van de PVV zegt: dat betwijfel ik; we gaan dit afmeten. Maar goed, dat leek toen nog een vrije keus, maar eigenlijk gold in mijn buurt door gebrek aan regelgeving gewoon het recht van de sterkste.

Geloof het of niet, waar je wieg staat maakt nog steeds iets uit voor hoe gezond je opgroeit en hoe hoog je levensverwachting en het aantal gezonde jaren zijn. Ik geef een voorbeeld. Als ik in Amsterdam in metrolijn 50 stap bij station Holendrecht, in de buurt waar ik woon, dan is de levensverwachting daar 81,4 jaar. Ga ik een paar haltes verder Amsterdam in, naar de halte Amstelveenseweg in Zuid, dan is daar de levensverwachting 85,2 jaar. Als ik dan doorrijd naar Amsterdam-West, naar de Isolatorweg, en daar uitstap, dan ontmoet ik mensen van wie de gemiddelde levensverwachting 76,8 jaar is. Armoede, schulden, hoe je woont en welk eten je in je buurt hebt, hebben allemaal invloed op je gezondheid, lichamelijk en mentaal. Ongezond leven is voor heel veel mensen geen keuze, maar een noodzaak. Daarom is er een rol voor de overheid weggelegd, want waar we niet ingrijpen, geldt het recht van de sterkste, hebben armere mensen steeds minder kans om gezond te leven en krijgen we gebieden zoals in Amerika waar alleen maar fastfood te vinden is en waar de kwaliteit van leven van veel mensen achteruitgaat. Wat de ChristenUnie betreft is gezond leven mogelijk maken een plicht van de overheid, zodat zij ook een rol als schild voor de zwakkeren op zich kan nemen en kan voorkomen dat het recht van de sterkste geldt. Daarom ben ik ook blij met GALA. We hadden een aantal losse programma's die inzetten op gezond leven, maar met dit akkoord wordt de inzet van de overheid en zorgverzekeraars minder vrijblijvend, is er structureel geld beschikbaar en gaat de overheid integraler gezond leven betrekken in de zorg, maar ook juist daarbuiten. Health in All Policies, dat is voor mij een significante stap. Daarom dank ik ook de staatssecretaris, die daar veel werk voor heeft verzet.

Voorzitter. Ik heb een aantal vragen. Armoede en een minder gezonde levensverwachting vind je niet alleen in Amsterdam, maar door het hele land zie je deze verschillen in levensverwachting, vooral aan de randen van Nederland en in de grote steden. Ik vind het goed dat de middelen om gezondheidsachterstanden terug te dringen niet alleen naar de 150 gemeenten met de grootste problemen gaan, maar naar alle gemeenten middels een verdeelsleutel. De vraag is alleen: blijft het totale bedrag op dezelfde hoogte als voorheen of is er al een ophoging geweest? Hoe worden nieuwe gemeenten goed begeleid om de in de GIDS-gemeenten opgedane ervaring toe te passen? Kunnen gemeenten met de grootste achterstanden door met het beleid waar ze al mee bezig waren of worden zij gekort?

Voorzitter. Het akkoord bestaat nu ruim een jaar. Dit is nog te kort om het al in volle werking te zien, maar nu al staat de continuïteit onder druk. Ik vraag daarom aan de staatssecretaris: wat is er van een nieuw kabinet of van de Kamer nodig zodat de gemeenten door kunnen, ook na 2025? En wat blijft er nog overeind als alleen de nu ingeplande structurele middelen doorgaan? Welke infrastructuur gaat er dan kapot?

Voorzitter. Tot slot iets over de SPUK, de specifieke uitkering. In meer en minder politiek correcte verwoordingen heb ik van gemeenten vernomen dat de SPUK veel haken en ogen heeft: een krappe tijdsplanning en veel verantwoording. Herkent de staatssecretaris dit en kan hij meedenken in hoe dit beter kan?

Dank u wel, voorzitter.

Debatbijdrage Democratische zeggenschap over publieke voorzieningen

ChristenUnie ChristenUnie Nederland 05-03-2024 11:16

Door Mirjam Bikker op 5 maart 2024 om 12:13

Debatbijdrage Democratische zeggenschap over publieke voorzieningen

Bijdrage Mirjam Bikker, 27 februari 2024

Voorzitter. Niemand regeert: zo heet het boek van de onlangs overleden journalist Marc Chavannes. Hij wist als geen ander te benoemen hoe de afgelopen decennia vrij willekeurig publieke taken op afstand zijn gezet en soms zijn overgenomen door buitenlandse investeerders, met maar één doel: money, geld. De burger werd een klant van de bedrijfsmatig gestuurde overheid. Marc Chavannes was bezig met een boek met de titel Politiek die werkt. Ik had het boek graag gelezen. Zijn inleiding is wel publiek bekend, maar helaas heeft hij het niet af kunnen schrijven.

Die constatering, niemand regeert, zagen we ook in het najaar van 2022. We stonden gek te kijken toen het kabinet in 2022 wilde sturen op de energiemarkt, maar geen knoppen had om aan te draaien, behalve de prijs en het gireren van miljarden naar energiebedrijven in buitenlandse handen. Dat gebeurt vaker. Hoeveel zeggenschap hebben bewoners in hun woningcorporatie? Wie stuurt er op de overnames van durfkapitalisten bij huisartsenpraktijken, dierenartsen en de kinderopvang? Als de overheid geen keuzes maakt, zal de markt die voor ons maken, of het nu gaat om energie, zorg of veiligheid. Dat zijn juist de terreinen waarbinnen we op hele grote uitdagingen stuiten. Daarom moeten we beter doordenken welke sturing en begrenzing deze sectoren nodig hebben, juist om die grote uitdagingen, zoals de energietransitie en de veranderingen in de zorg met een vergrijzende samenleving, aan te kunnen, omwille van het publieke belang.

Voorzitter. Laat ik beginnen bij de energie. De energiecrisis drukt ons met de neus op de feiten: in de energiesector is het publieke belang niet meer voldoende geborgd. Het onderzoek waar de motie-Segers/Marijnissen om vroeg, geeft aan: de betaalbaarheid en de leveringszekerheid zouden niet in gevaar zijn geweest en zouden zelf gebaat zijn bij een geliberaliseerde sector. Maar de burger wordt daarin wel gereduceerd tot consument. De maatstaf voor een geborgd publiek belang is slechts alleen die lagere prijs. Dat is geen houdbare strategie voor de toekomst. Want met de energietransitie en de huidige geopolitieke omstandigheden wil de ChristenUnie niet dat we afhankelijk zijn van marktpartijen en regimes die niet het publieke belang maar vooral de winst of de strategie van het regime voor ogen hebben.

Warmtenetten zijn ook zo'n voorbeeld van privaat eigendom. We hebben als overheid nu eigenlijk niets te zeggen over deze belangrijke infrastructuur. Is dat vanuit het oogpunt van de borging van publieke belangen wel verstandig? Wat is het gewenste toekomstbeeld van het kabinet? Dan heb ik het niet alleen over de nieuwe warmtenetten, die ook in de Warmtewet behandeld zullen worden en waar we vooral van hopen dat de minister vaart kan blijven maken, maar ook over de huidige warmtenetten. Hoe heeft de minister dat voor ogen? Hoe gaan we voor energie zorgen op dagen dat de zon niet schijnt en de wind niet waait? Welke marktpartij gaat dan een centrale onderhouden? Of moeten we aan heel andere zaken denken? Moet de overheid de strategische capaciteit in eigen hand nemen? Wie neemt de regie? En welke agenda heeft de minister? Oftewel, met het oog op de toekomstige uitdagingen is nog niet uitgekristalliseerd wat het publieke belang is en bij wie dan zeggenschap en eigenaarschap moeten liggen, qua markt, qua overheid en qua samenleving.

Diezelfde zorg heb ik bij artificial intelligence, een heel ander terrein. Willen we grip krijgen op wat de markt aan ontwikkelingen en mogelijkheden op ons afstuurt, dan zijn er kaders nodig. Te weinig is op dit totaal nieuwe gebied het publieke belang gedefinieerd. Te weinig brengen we begrenzing aan, als het gaat over onze grondrechten, over de bescherming van privacy en over de toekomst van de democratische rechtsstaat. Ik ben benieuwd hoe de minister van Binnenlandse Zaken juist daar het publieke belang definieert. Welke stappen wil hij ondernemen om het juist ook daar niet alleen aan de markt te laten, maar ervoor te zorgen dat de overheid op tijd beschermt?

Voorzitter. Ten slotte over de samenleving aan zet. Als we echt willen kijken naar het borgen van het publieke belang, dan moeten we kijken naar de samenleving. Die vinden we tussen marktmacht en overheidsbemoeienis. De ChristenUnie is geworteld in een traditie die gelooft in die samenleving. Daar gebeurt het. Daar werken buren, vrienden, mensen met dezelfde behoeften samen om het publieke belang te dienen, bijvoorbeeld in coöperaties, zoals de zorgcoöperatie, die we op heel veel plekken heel goed werk zien doen. Denk ook aan de energiecoöperatie en de dorpscoöperatie. Je zou kunnen zeggen: het bijzonder onderwijs is gestart als coöperatie. Maar waar we zien dat het bij de energiecoöperaties heel aardig lukt om er veel mensen bij te betrekken, daar zien we bij zorgcoöperaties te vaak alleen de goed van informatie voorziene mensen tot actie overgaan. We zien dat de knarrenhofjes alleen slagen als je de kennis en de macht hebt om daarin door te zetten. Welke lessen leert de minister van VWS juist op dit punt om dat publieke belang te versterken? Met meneer Dijk hebben wij de motie liggen rondom private equity rond de huisartsen. Telkens draait het om de vraag: hoe houden we dat publieke belang juist omhoog in tijden van verandering?

Voorzitter, mijn allerlaatste zin. Een heel aantal jaar geleden verscheen er een prachtig rapport in de Eerste Kamer. Het ging over de terugkeer van het algemeen belang. Roel Kuiper schetste uitstekend welk privatiseringsverdriet deze samenleving over zichzelf heeft afgeroepen en welke toekomst Nederland nodig heeft. Dat vraagt van dit kabinet dan ook om telkens opnieuw te benoemen wat dat publieke belang is, hoe de samenleving daarin zeggenschap kan hebben en hoe markt en overheid zich daartoe verhouden. Ik ben heel benieuwd naar de antwoorden van de bewindspersonen.

Dank u wel.