Vandaag hebben wij de begroting voor 2018 ter bespreking. Aan de hand daarvan wil ik het vandaag met jullie hebben over misschien wel één van de eerste economen, iemand die als eerste notie had van economische conjunctuur, voor de liefhebbers of economen onder ons, iemand die al ver voor Keynes met het anticyclische begrotingsbeleid kwam. Iemand die wist wanneer je spaart en wanneer je investeert. Die snapte wat een volhoudbare economie inhoud. Een economie die rekening houdt met mindere tijden, die niet uitgaat van het alleen maar meer en groter denken. Maar ook nadenkt over de toekomstige generaties en dat ons handelen daar effect op heeft.
Velen van jullie zullen zijn verhaal wel eerder hebben gehoord. Een eenvoudige jongeman, zoon van een schapenhouder, een dromer, een jongen met ambitie die daadwerkelijk aan de top belandde. Ik heb het natuurlijk over Jozef, uit het Bijbelboek Genesis. Jozef leerde ons een simpele economische wijsheid. Want hoewel de economie aantrekt en uit het Slob (J) komt horen we alweer geluiden over een nieuwe crisis. Dus hoewel de cijfers er voor de komende jaren redelijk uit lijken te zien, want de komende jaren kunnen we spreken van een sluitende begroting, er is ook niet echt een overschot. Pas later komt er een overschot in beeld. Onzeker dus met de nog altijd grote invloed hierop van het sociaal domein waar we nog altijd niet echt duidelijk hebben hoe dit financieel nu echt zich ontwikkelt. Bepaald geen reden om de voorzichtigheid te laten fieren.
Jozef leerde ons namelijk van de zeven magere en de zeven vette jaren. In de vette jaren is het zaak om ook voorraden aan te leggen voor jaren van mindere oogst. Dat kunnen we ook vertalen naar de situatie van onze gemeente. Wij hebben de verantwoordelijkheid voor een financieel stabiele gemeente en bijpassend huishoudboekje. Natuurlijk zullen we niet direct de grote problemen oplossen met deze eenvoudige wijsheid maar het leert ons wel veel over gerechtigheid en verantwoordelijkheid. Want hoe verhouden doelmatigheid en menselijkheid zich met elkaar als we bijvoorbeeld kijken naar het sociaal domein en wat daar overblijft van het WMO-budget. Doen we het echt zo goed en doelmatig of worden er aan de achterkant toch mensen vergeten.
De zeven vette en zeven magere jaren zien we ook in onze tijd, economische groei en recessie volgen elkaar op, soms met grotere tussenpozen en soms wat kortere. We hebben onze omgeving niet altijd in de hand en de natuur laat zich niet dwingen, het is aan mensen om daar op in te spelen. Kiezen we voor de korte termijn of voor eigen gewin, dragen we verantwoordelijkheid voor een zorgvuldige omgang met bronnen en goederen, met mensen en dieren? Denken we aan het hier en nu of ook aan toekomstige generaties?
Volhoudbaar dus zoals we bij de Perspectiefnota al aangaven, naar zo’n economie willen wij. Want we zien dat onze mienskip verandert, dat de manier waarop er de afgelopen decennia is gehandeld dat die wijze niet houdbaar is voor de toekomst. We zien veranderingen in onze regio, daar zullen we op in moeten spelen en dat doen we samen, daarvoor hebben we geen participatie maar een coöperatiesamenleving nodig. Niet over de schutting gooien en de burger redt zich maar, niet alleen maar topdown vanuit de overheid. Nee samen bouwen aan onze mienskip. Aansluiten als gemeente bij initiatieven, faciliteren, ruimte bieden en stimuleren waar nodig. Want dat er kracht en bereidheid is in de mienskip daar is wat ons betreft geen discussie over. Een voorbeeld van die betrokkenheid was er een paar weken geleden. Toen kregen we van een inwoner van onze gemeente een compleet visiedocument over ook ‘zijn’ regio. Prachtig! Ik heb een boeiend gesprek met deze meneer gehad naar aanleiding hiervan. Ik hoorde bij hem geen angst voor de krimp maar juist de wil om er op in te spelen en juist er op in te zetten om het ten goede te beïnvloeden om kansen te pakken en te investeren in onze mienskip. Maar ook vanuit de ondernemersvereniging de HIMBO kregen we vorige week een manifest voor de toekomst, dank daarvoor.
Het hoofd van economische zaken van onze gemeente dhr. Sytsma deelde een artikel op de sociale media dat het kansen pakken is in de krimpregio’s is en dat we juist van een groeiregio moeten gaan spreken. Allemaal geluiden die het positief aanvliegen. Dan vinden we het toch jammer dat de inleiding op de begroting dit onderwerp toch een wat negatievere lading gekregen heeft.
Met al die ontwikkelingen en grote thema’s die we hier de afgelopen tijd de ronde hebben laten gaan, van circulaire economie, krimp, maatschappelijk vastgoed. Bij alles is het de uitdaging om misschien wel tegen de aard van ons mensen in écht te kiezen voor die verantwoordelijkheid, voor die vorm van een nieuwe volhoudbare economie, kiezen om in te zetten op een groeiregio ipv krimpregio, kiezen voor die toekomst. Als we dat nu eens samen konden doen, daarvoor kiezen?Of is dat een droom?
Misschien wel, maar het verhaal van Jozef leert ons tenslotte nog dat dromen werkelijkheid kunnen worden. Dus ik, onze fractie gelooft erin.
Douwe Hooijenga