Poliflw

Binnenkort spreekt de gemeenteraad over een voorstel om lokale referenda mogelijk te maken en over de evaluatie van lopende experimenten met inwonerparticipatie. Onderstaand een paar gedachten over lokale democratie en waar de fractie zich voor inzet.

Ja? Allemaal gekozen? Of toch nog even nadenken? Of erover praten? Met vrienden, alleen in je eigen bubbel? Of ook met politici? Of met deskundigen? Of met mensen die je anders nooit spreekt? Of eerst maar eens een uitgebreide enquête doen om wat meningen en argumenten te verzamelen? Of toch gewoon nú even ja of nee zeggen? 

Laten we beginnen met een aantal basiswaarden waaruit GroenLinks politiek bedrijft: zorg voor de aarde, het verkleinen van verschillen in inkomen, kansen, onderwijs, invloed, etc. en vergroten van zeggenschap.  Van oudsher kozen GroenLinks en haar voorgangers voor radicale oplossingen en richtingen om deze waarden vorm te geven. Zo waren we ooit – en misschien nog steeds wel – stevige voorstanders van zaken als radendemocratie en arbeiderszelfbestuur. In onze tijd willen we vooral meer ruimte voor inwoner-initiatieven en coöperaties. Dit zijn radicale vormen van democratie die een zo groot mogelijke zeggenschap geven over organisaties die je leven vormen.  

Dat kan op gespannen voet staan met het systeem van vertegenwoordigende democratie zoals we dat kennen: eens in de zoveel jaar naar de stembus om mensen aan te wijzen die namens jou het woord doen - en dat was het dan.  Steeds meer mensen keren zich af van het politieke bedrijf, opkomsten bij verkiezingen dalen, het vertrouwen in politici daalt. Mensen vragen om meer ruimte om zelf hun zaakjes te regelen en klagen dat ze die onvoldoende krijgen. Steeds luider klinkt daarom - onder meer uit de zogenaamde populistische hoek - de roep om meer directe democratie, wat meestal wordt platgeslagen als ‘we willen referenda’. Dat is de zogenaamde ‘kloof tussen de politiek en de samenleving’. Uit onderzoek blijkt ook dat veel mensen het gevoel hebben dat politiek en bestuur vooral iets is dat wel óver hen gaat, maar ook zónder hen wordt besloten en uitgevoerd.

Daar staan we dan met onze linkse waarden. Voorstanders van meer zeggenschap voor mensen zelf, voorstanders van verkleinen van verschillen in invloed en macht, maar we hebben de basis blijkbaar niet op orde. En onze waarden worden bovendien gekaapt door populistisch rechts. Dat is vreemd. Hoe komt dat? 

Een ontwikkeling die mensen het gevoel dat ze te weinig te zeggen hebben is de zogenaamde ‘globalisering’.  Globalisering in de zin van wereldhandel en culturele uitwisseling is al een oud fenomeen. Alexander de Grote bracht Griekse cultuur naar de Indus. De zijderoute bracht ons de pest, naast zijde, pottenbaktechnieken en geneesmiddelen. Maar de wereldwijze verknoping van economieën begon pas echt in de tijd van de VOC, de wereldwijde kolonisatie en de uitvinding van de aandelenhandel. De laatste decennia lijkt ook de politiek er steeds minder toe te doen. Internationale bedrijven winnen aan macht en invloed, de regels van de vrije markt houden ook de politiek in de greep. Wat het meeste stoort is dat de verschillen tussen wie er de vruchten van plukt en wie achterblijft toenemen.  

Die ontwikkeling is de afgelopen vijftig jaar gepaard gegaan met een snelle ontzuiling, waardoor veel burgers hun kanalen om invloed uit te oefenen en de markt te reguleren zijn kwijtgeraakt. Ooit had je een eigen ‘bubbel’ waarin je belang werd gehoord en verdedigd, maar nu lijkt die steeds meer op een zeepbel en ben je op jezelf aangewezen. Alles – van je opleiding tot je werk, van je gezondheid tot je geluk – is je eigen verantwoordelijkheid. "Heb je je wel genoeg ingespannen om te solliciteren, heb je wel kansen gegrepen?"  We zijn geïndividualiseerd en worden dus ook snel over het hoofd gezien.  

Beide ontwikkelingen zijn vergezeld gegaan van een enorme schaalvergroting in het lokaal bestuur, wat de afstand tussen inwoner en bestuur groter heeft gemaakt. Mensen voelen zich ook lokaal minder vertegenwoordigd. Ter illustratie: in de raad van Haren zaten 17 leden, voor zo’n 20.000 inwoners. In de raad van Groningen drie keer zoveel voor ruimschoots het tienvoudige aantal inwoners. Uit onderzoek blijkt dat burgerparticipatie (inclusief opkomst bij raadsverkiezingen) afneemt door deze schaalvergroting. Een grotere schaal betekent ook vaak dat het lastiger is voor de gemeente om kleinschalige initiatieven te honoreren. Lastiger ook om verschillen tussen wijken of buurten toe te staan, uniform beleid is gemakkelijker. 

Drie ontwikkelingen dus: 

globalisering – aangejaagd door een kapitalistisch systeem dat verschillen vergroot in plaats van verkleint 

individualisering – je bent zelf verantwoordelijk voor je eigen geluk  

schaalvergroting in het lokaal bestuur die mogelijkheden van (samenwerkende) burgers soms (vaak?) eerder verkleinen dan vergroten 

Je zou ook simpel kunnen zeggen dat we de wereld veel te ingewikkeld hebben gemaakt. Samen vormen deze ontwikkelingen een giftig mengsel dat mensen cynisch maakt.  

Onze fractie kiest waar het maar kan principieel voor betrekken van inwoners bij plannen die over hen gaan. We kiezen principieel voor meer ruimte voor initiatieven van inwoners zelf, voor het inzetten van meer mogelijkheden en instrumenten om het gesprek en als het even kan ook besluitvorming tussen inwoners onderling te organiseren. Dat is wel een zoektocht: het is – ook landelijk – duidelijk dat er niet één oplossing is die alle problemen en tekorten oplost. 

In grotere gemeenten is inmiddels een breed scala aan instrumenten om het ‘democratisch tekort’ zo goed mogelijk op te lossen. Veel van die instrumenten zijn vormen van gesprek om meningen, wensen, standpunten op te halen en daarop besluiten te baseren. Sommige gaan verder, zoals buurtreferenda, wijkbegrotingen, digitaal stemmen over voorstellen, buurtbeheer van de ‘eigen’ buurtboomgaard, een coöperatie om buurtzorg te verlenen of zonnepanelen te beheren.   

Ook Groningen kent een groot scala aan instrumenten. We kennen adviesraden, een fysiek en digitaal stadspanel, inspraakprocessen rondom plannen, een onderzoeksbureau dat regelmatig grootschalige enquêtes uitzet, etc. De plannen voor windmolens binnen de gemeente worden uitgebreid besproken met omwonenden en het proces daarvoor is zelfs uit handen gegeven aan de Natuur- en Milieufederatie. Het Groenplan ‘Vitamine G’ is op voorstel van mij eerst voorgelegd aan inwoners, wat 900 reacties, voorstellen en plannen heeft opgeleverd, die voor een groot deel zullen worden gehonoreerd. De gemeenteraad heeft er nog niet eens over gesproken!  Naast deze instrumenten lopen er een vijftal experimenten. In de Oosterparkwijk bijvoorbeeld draait de Coöperatieve Wijkraad: inwoners die geloot zijn en een vijftal raadsleden beslissen samen over een budget dat beschikbaar is voor maatregelen in de wijk. Kijk voor een compleet overzicht in deze collegebrief.  

Tot slot kent Groningen het zogenaamde ’gebiedsgerichte werken’. In zeven stadsdelen/wijken werkt een team van ambtenaren, elk met een eigen wijkwethouder, om in beeld te krijgen en te houden van wat de inwoners van een wijk nodig vinden en om afstemming te zoeken met gemeentebrede plannen. Wil een wijk vergroening en heeft de gemeente plannen voor de vervanging van het riool? Dat gaat misschien heel goed samen en kost op die manier ook minder geld. Vooral de directe betrokkenheid van wethouders bij een wijk en het eenvoudige aanspreekpunt in de wijk is succesvol en wordt gewaardeerd. 

De experimenten zijn precies dat: experimenten, dus bedoeld om van te leren. Niet alles gaat goed. Niet alle inwoners in een wijk worden ermee bereikt. Er wordt ook hier en daar over gemopperd dat het elitaire of besloten feestjes zijn. De invloed van ambtenaren is soms nog wel erg groot, dat zou wellicht beter kunnen. De kring van meepraters, -denkers, en -doeners mag best groter worden.  

Ook is duidelijk dat échte zeggenschap op allerlei plekken nog wordt gemist: de invloed van gemeentelijk beleid is groot, de ruimte om je eigen boontjes te doppen beperkt. De radicale vernieuwing van de democratie is nog niet gevonden in deze experimenten.  

Onze fractie zet zich in voor oplossingen die tegemoetkomen aan de wens van veel mensen om weer de grip het eigen leven terug te krijgen. Tegen de tendensen van globalisering, individualisering en schaalvergroting in het bestuur dus. Denk aan: 

uitbreiden van de experimenten: op meer plaatsen, met meer beslisruimte, meer budget 

vergroten van de beslisruimte voor inwoners: meer wijkbeheer in eigen hand, meer initiatieven om taken van de gemeente over te nemen 

stimuleren van kleinschalige initiatieven, omdat we denken dat kleinere schaal de betrokkenheid kan vergroten 

meer zeggenschap, en een veel nadrukkelijker begeleidende in plaats van sturende rol van gemeentelijk personeel 

uitbreiding van het gebiedsgericht werken, zodat een groter deel van de gemeentelijke budgetten wijkgericht kan worden ingezet. 

Op één punt bieden al de participatiemogelijkheden en experimenten in Groningen te weinig uitkomst: échte zeggenschap. Zélf – zonder gemeentelijke bemoeienis – beslissingen nemen over je wijk. Zélf je stem kunnen uitbrengen over bepaalde gemeentelijke plannen. Échte zeggenschap – zeggen sommigen – betekent een referendum mogelijk maken. Geef ‘het volk’ de mogelijkheid ‘de politiek’ terug te fluiten. 

Wat mij betreft heeft iedereen die zich beroept op ‘de wil van het volk’ al meteen ongelijk. Het is populistisch gepraat dat vooral de bedoeling heeft om te ontregelen - niet om het gesprek met elkaar aan te gaan. Het is de kunst om het gesprek tussen inwoners en bestuur zo vorm te geven dat inwoners zich gehoord voelen en gesteund in hun wensen en in hun levensvragen. We kennen allemaal de bizarre vertoningen die de referenda over het Oekraïne-verdrag, de Europese grondwet en de Brexit waren. Maar we hadden ook een wat beter verlopen referendum over de bevoegdheden van de inlichtingendiensten, met de uitslag waarvan vervolgens te weinig is gedaan.  

In veel steden zijn wél succesvolle referenda gehouden, ook in Groningen. Het autovrij maken van het Noorderpantsoen en over de aanleg van een parkeergarage onder de Grote Markt zijn voorbeelden. Ze gingen gepaard met een ‘goed gesprek’. Een gesprek dat deels georganiseerd en gestructureerd werd, passend bij het onderwerp, gevoed met correcte informatie. Zonder al te veel vooringenomenheid vanuit politieke partijen die probeerden de uitslag naar hun hand te zetten door misinformatie te verspreiden. 

Referenda die gekaapt worden door politici en die dit instrument willen gebruiken om hun eigen (meestal) afkeer van of (zelden) voorkeur voor een plan te onderbouwen zullen alleen maar contraproductief zijn. Bizarre framing, misinformatie, niet praten maar demonstreren en schelden, het leidt tot twijfels over de motieven van stemmers en twijfels aan de uitslag. Dit voedt uiteindelijk louter de argwaan van inwoners jegens de overheid.  

Vanuit onze waarden en principes kun je eigenlijk niet tegen een referendum zijn. We zouden er ook niet ‘bang‘ voor moeten zijn. Het hele idee dat de gemeenteraad beter weet dan inwoners is eigenlijk vreemd. Uiteindelijk beslist ook de raad ook over een voorstel met een voor of tegen, dus het veelgehoorde argument dat een referendum te ongenuanceerd is slaat principieel nergens op.  Als de raad dat mag, waarom de inwoner dan niet? 

Als onvrede met een overheid die slecht luistert de motor is achter de wens tot referenda dan is dat ook de sleutel: het voeren van het goede gesprek met de juiste mensen is een belangrijk voorwaarde voor succesvolle invloed van inwoners.  

Het voeren van het goede gesprek is als randvoorwaarde voor het houden van een referendum moet dan ook op één of andere manier geregeld moeten worden in een referendumverordening. Zonder die voorwaarde wordt het lastig. Een eerste stap kan zijn om buurtreferenda mogelijk te maken. Daar ligt op allerlei manieren – zie hierboven – al een infrastructuur om dat goede gesprek ook te kunnen voeren. 

De kern is dat het mogelijk maken van referenda op zichzelf het democratisch tekort niet gaat opheffen. Daarvoor moeten we de democratie opnieuw uitvinden. Dat is ingewikkelder, maar uiteindelijk bevredigender. Dat vraagt niet om een kleinere overheid, maar om een andere overheid. Een overheid die luisteren tot kunst heeft verheven.

Met een impuls van bijna € 23 miljoen euro geven Rijk en regio samen invulling aan de ambitie van de Cleantech Regio om een meer economisch weerbare regio te creëren met behoud van de groene leefomgeving. Dat schrijft minister Carola Schouten van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit, mede namens minister Kajsa Ollongren van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties en andere betrokken bewindspersonen vandaag in een brief aan de Tweede Kamer. Nu er een akkoord is gekomen op de financiering en specifieke invulling van de deal, gaat Cleantech Regio van start met de uitvoering.

Afgelopen weken hebben de Stuurgroep, dealmaker en actielijnregisseurs van Cleantech Regio intensief samengewerkt met de dealmakers van de provincies en het Rijk om een evenwichtige Cleantech Regio Deal samen te stellen. Met het sluiten van de Regio Deal geven Rijk, provincies Gelderland en Overijssel, gemeenten, ondernemers en onderwijs samen invulling aan de ambitie van de Cleantech Regio om groene, duurzame en inclusieve economische groei te realiseren, waarbij de investeringen als gevolg van de Regio Deal werken als een hefboom voor toekomstige samenwerkingen.

In februari 2020 selecteerde het kabinet het voorstel van de Cleantech Regio als een van de 14 voorstellen om uit te werken tot een Regio Deal. De Regio Deal is een partnerschap tussen Rijk en regio. Beide dragen hier financieel in bij. Juist in deze periode, waar de coronacrisis van invloed is op het alledaagse leven, is het belangrijk om te investeren in het toekomstperspectief van bewoners en bedrijven in onze regio. Voor de totstandkoming van deze Regio Deal stelt het Rijk € 7,5 miljoen euro beschikbaar. De regionale overheden leggen € 15,2 miljoen euro in. Daarmee is de begroting voor de deal rond en kunnen de projecten die geselecteerd zijn voor de Cleantech Regio Deal van start.

In de Cleantech Regio Deal wordt ingezet op het versterken van de samenwerking tussen bedrijfsleven, onderwijs en overheden. De deal bouwt voort op drie thema’s van de Cleantech Regio Agenda: de energietransitie, circulaire economie en human capital. De Regio Deal kent hiervoor twee actielijnen: ‘Cleantech werkt’ en ‘Groene Groei’ waarbij de eerste zich richt op een betere aansluiting van onderwijs op de arbeidsmarkt, inclusief het mobiliseren van bewoners die moeilijk toegang tot de arbeidsmarkt hebben. De tweede actielijn richt zich op het verder ontwikkelen van biogas, waterstof en duurzame energie, het toekomstbestendig maken van bedrijventerreinen en het stimuleren van de circulaire economie.

Het gebied van de Cleantech regio omvat de driehoek rondom de steden Apeldoorn, Deventer en Zutphen. De regio wil nieuwe perspectieven bieden aan inwoners en bedrijven voor een duurzame en toekomstbestendig regionale economie. Het rapport ‘de Kracht van Oost’ (2016) laat zien dat de regio een aantal krimpende industrieën kent en weinig substantiële groei. Ook valt op dat, vergeleken met buurregio’s, het voor de Cleantech Regio lastiger is om de regionale economie op te schalen.

Om de brede welvaart in Nederland te versterken zet het kabinet in op nauwe samenwerking met de regio’s. Rijk en Regio hebben de afgelopen maanden plannen gemaakt om over de hele linie de leefbaarheid in deze gebieden te vergroten, de veerkracht te versterken en het perspectief van de inwoners te verbeteren. Meer samenwerking tussen onderwijs en bedrijfsleven, passender woningaanbod, en een gezonde leefomgeving, het versterken van de economische structuur, duurzame landbouw, gezond voedsel voor iedereen en meer perspectief op een baan zijn voorbeelden van thema’s in de deals. Deze Regio Deals versterken bestaande samenwerkingen en zorgen ook voor nieuwe coalities. Daarmee versterken Rijk en Regio met elkaar de kracht van de regio en de samenleving als geheel.

Op woensdagavond 15 juli organiseert GroenLinks Zutphen een ledenbijeenkomst over de lokale economie na corona.

De coronacrisis heeft serieuze gevolgen voor de Zutphense economie en voor veel inwoners van Zutphen. Nu al richt corona en de bijbehorende lockdown veel schade aan, waarschijnlijk gevolgd door een langdurige economische crisis. Daarom moeten we gaan nadenken over hoe we Zutphen op langere termijn economisch gezond en weerbaar houden. Dit willen we met jullie gaan doen aan de hand van de volgende hoofdthema’s:

1) Steun aan getroffen Zutphense bedrijven Wat kan de gemeente doen om steun te bieden aan ondernemers, ZZP-ers, flexwerkers of andere getroffenen die in economisch zwaar weer zijn gekomen door corona. Is een steunfonds of een vorm van crowdfunding een goed idee? Zo ja, wie krijgt dan steun onder welke voorwaarden? Kom je dan niet in het vaarwater van landelijke regelingen? Zijn er andere manieren om als gemeente getroffenen te helpen? Wat kunnen we doen voor getroffen werknemers?

Wethouder Harry Matser zal dit onderwerp inleiden.

2) Een weerbare economie op langere termijn Op de langere termijn zullen we moeten nadenken over hoe Zutphen een levendige lokale economie kan houden en ontwikkelen. Moeten we ons gaan richten op ons vestigingsklimaat? Of moeten we juist lokaal (in)kopen en korte ketens stimuleren? Hoe doe je dat? En wat voor soort bedrijven willen we hier überhaupt over 10 à 20 jaar hebben? Waar liggen kansen?

Ons raadslid Dolf Logemann gaat hier nader op in.

3) Wat zijn de gevolgen van de coronamaatregelen voor het (beroeps)onderwijs in Zutphen? Hoe kunnen we daar wat voor betekenen? Als de economie weer aantrekt zulle de vraag naar en het aanbod van arbeid weer op elkaar afgestemd moeten worden. Wat zijn daar de problemen, wat zijn de kansen? Fractievoorzitter Martine Westerik gaat hier nader op in. We willen iedereen uitnodigen om eigen ideeën in te brengen over deze thema’s. Dit kan een idee zijn waar je zelf overtuigd voorstander van bent, maar mag ook een onaf idee zijn dat je graag met ons nader wilt onderzoeken. Draag je graag een onderwerp of idee aan? Stuur dan van tevoren een mailtje naar levi_damsma@hotmail.com.  

De wereld wordt steeds digitaler. En dus zijn steeds meer datacenters nodig. Maar dat mag niet steeds ten koste gaan van het open landschap. En ook het enorme energieverbruik moet zoveel mogelijk worden beperkt.

Dat was in het kort gezegd de inbreng van de fractie van GroenLinks toen de gemeenteraad op 25 juni sprak over de hoofdlijnen van het beleid over datacenters. Daarbij ging het over vragen als ‘Waar gaan ze komen?’ en: ‘Wat staan we nog toe?’

Vanuit GroenLinks hebben we hierbij onder meer onze zorgen uitgesproken over de ‘verdozing’ van het landschap en het enorme energieverbruik. En dan met name of dit verbruik gevolgen heeft voor onze inwoners en ondernemers in de overige branches.

Allereerst een klein jaartje terug in de geschiedenis. Op 11 juli 2019 nam de gemeenteraad een zogenoemd ‘Voorbereidingsbesluit’ aan. Het effect hiervan was dat er voor de periode van één jaar geen nieuwe aanvragen voor de bouw van datacenters in behandeling werd genomen. Reden was dat het gemeentebestuur grip dreigde te verliezen op de snelle toename van deze bedrijven in Haarlemmermeer.

Het college heeft dit jaar gebruikt om een gedegen beleidsnotitie te maken en daarmee samenhangend een ontwerpbestemmingsplan datacenters. Het datacenterbeleid is nog niet volledig afgerond: het betreft een 90%-versie. Er worden bij het beleidsplan vier locaties aangewezen waar datacenters zich mogen vestigen; Polanenpark, Corneliahoeve, Schiphol Trade Park (STP) en Schiphol-Rijk.

Het ontwerpbestemmingsplan zal nog ter inzage worden gelegd zodat zienswijzen indienen nog mogelijk is. De verwachting is dat de gemeenteraad in oktober over beide stukken een besluit zal nemen.

Bij de start van dit debat heeft onze fractie het college bedankt voor de ingreep in 2019 en het nu (grotendeels) ontwikkelde beleid. Feitelijk hebben de portefeuillehouders hiermee uitvoering gegeven aan een aangehouden motie van GroenLinks van 28 juni 2018.

Als fractie hebben we nog wel een aantal zorgpunten over de datacenters geuit. Zo hebben we moeten constateren dat datacenters – net als overigens Schiphol – een positie hebben van landsbelang. In de RES (Regionale Energie Strategie) zien we dit al terug omdat de elektriciteitsopgave voor Noord-Holland-Zuid geen rekening hoeft te houden met datacenters. De minister heeft toegezegd dit op nationaal niveau te regelen. Dat klinkt op voorhand gunstig voor Haarlemmermeer, maar geeft onze fractie ook zorgen. Houden we als gemeenteraad met deze constructie wel voldoende controle op de datacenters? Het zal toch niet zo zijn dat het landsbelang onze inwoners in de weg gaat zitten? Wat levert het onze bewoners nu op? In elk geval geen spectaculaire hoeveelheid werkgelegenheid. Een voordeel dat het college kon aangeven was dat datacenters voor invulling zorgen van bedrijventerreinen zonder dat hierbij structurele en frequente vervoersbewegingen gaan plaatsvinden. Verder is het gunstig voor het vestigingsklimaat! Eerlijk gezegd heeft het college hiermee de genoemde zorgen nog niet kunnen wegnemen.

Het elektriciteitsverbruik van datacenters is enorm. Ter vergelijking. De klimaatmonitor geeft aan dat alle woningen in Haarlemmermeer in 2018 in totaal 182 miljoen Kw/h hebben verbruikt. We hebben inmiddels 23 datacenters en zij hebben een geschat verbruik van 460 miljoen Kw/h. Dat is grofweg 2,5 maal meer elektriciteit als alle (!) woningen in de gemeente.

Deze zorgen delen ook andere partijen in de raad. Het college heeft aangeven dat onze inwoners en overige bedrijven hiervan geen hinder zullen ondervinden. In bepaalde gevallen zullen datacenters zelf een stroomvoorziening moeten gaan aanleggen.

Het nieuwe beleid kent een aantal beperkingen die ervoor moeten zorgen dat er regie is op de nog te bouwen datacenters. Denk daarbij aan beperking van (bouw- en vloer)oppervlakte, het aantal bouwlagen en een maximum aan de piekbelasting van inname elektriciteit.

Onze fractie is verheugd met een paragraaf over de ruimtelijke kwaliteit en landschappelijke inpassing. Vrij vertaald geeft het college via deze beleidsnotitie aan dat ze bij nieuwe aanvragen gaan selecteren op de meest innovatieve, duurzame en groene datacentersexploitanten. Juist over deze paragraaf heeft GroenLinks aandacht gevraagd van de andere fracties. Verder hebben we de wethouder gevraagd of de mooie voorbeelden (zie onder) ook als norm opgenomen worden in een nieuw beeldkwaliteitsplan. We hebben de bewuste paragraaf goed gelezen. We komen dan vaagheden tegen als: ‘vragen we’, ‘mogelijk’, ‘kunnen’, ‘waar mogelijk’, ‘kan ook’, ‘een zekere mate’, ‘te verkennen’. Kortom: het wordt vaak mooi voorgesteld. Maar wordt het ook concreet gemaakt?

Ondanks dat de beleidsnotitie verwijst naar een mogelijk nieuw op te stellen beeldkwaliteitsplan, wilde de portefeuillehouder op specifieke vragen van ons geen harde toezeggingen doen. Het bleef bij het verwijzen naar de beleidsnotitie. Onze fractie zal het college dan ook scherp blijven volgen op uitvoering van deze groene paragraaf.

Afbeeldingen (boven en onder): inspiratiefoto’s en schetsen gevoegd afkomstig uit het concept datacenterbeleid gemeente Haarlemmermeer.

Nu het steeds drukker wordt in de winkelstraten doen de VVD Ridderkerk en GroenLinks een voorstel dat de winkeliers in Ridderkerk de mogelijkheid geeft tot 31 December 2020 op zondag hun deuren te openen. Een extra openingsdag spreidt de bezoekers waardoor het makkelijker wordt om 1,5 meter afstand te houden in de winkelstraten.

Björn Ros van GroenLinks, die aan een winkelstraat woont, ziet het elk weekend drukker worden op het dorp. 'Vooral op vrijdag en zaterdag wordt het steeds drukker en is het moeilijker om 1,5 meter afstand te houden. Vanwege gezondheidsredenen is het erg belangrijk dat dit wel gebeurt' volgens Björn.

Daarnaast hebben omringende gemeenten, zoals Barendrecht en Rotterdam, al wel een zondagsopenstelling van de winkels. Hierdoor vloeit koopkracht op zondag weg terwijl ondernemers door de coronamaatregelen aanzienlijk minder of zelfs geen inkomsten hebben gehad. 'De ondernemers in Ridderkerk zijn hard geraakt door de noodzakelijke maatregelen voor de bestrijding van het coronavirus. Wij denken dat een zondagopenstelling een stimulans zal geven voor de Ridderkerkse ondernemers en winkeliers' aldus Ilse Verdiesen van de VVD Ridderkerk.

Het voorstel voor de zondagsopening wordt tijdens de raadsvergadering van donderdag 11 juni ingebracht. Het is voor ondernemers en winkeliers mogelijk om tijdens deze raadsvergadering in te spreken om hun standpunt over de zondagsopening kenbaar te maken.

Op 7 mei besprak de gemeenteraad de voortgangsrapportage over Hoofddorp-centrum en de plannen voor het nieuwe raadhuis. Wat GroenLinks betreft doet het college onvoldoende om in Hoofddorp-centrum het perspectief en de belangen van onze inwoners en van onze ondernemers te betrekken. Onze indruk is dat de inspanningen in dit gebied vooral gericht zijn op regionale en landelijke samenwerking.  Dat moet echt anders, wat ons betreft. En de nieuwe plannen voor het raadhuis? Daar hebben we niet mee ingestemd, de financiële onderbouwing was voor ons onvoldoende duidelijk, ook na beantwoording van de vragen die we hierover stelden.

In het gebied tussen het station, de Geniedijk en de Hoofdvaart gaat in de komende jaren ontzettend veel veranderen. Waren die plannen een jaar geleden nog vooral een papieren werkelijkheid, inmiddels is er al veel veranderd. Zo zijn er een aantal kantoorpanden gesloopt nabij het station en zijn de contouren van Hydepark zichtbaar geworden. Aan de kant van de Hoofdvaart worden momenteel de leegstaande panden van V & D en De Deining gesloopt: het college heeft aangekondigd dat ook hier woningbouwplannen in de maak zijn.

Een jaar geleden sprak de gemeenteraad ook over het centrum van Hoofddorp. Toen stelde GroenLinks de vraag: ‘zijn de toekomstige bewoners van Haarlemmermeer blij met de besluiten die wij nu nemen?’ Ons antwoord was toen ‘nee’,  we hadden zorgen over het gebrek aan visie op het gebied en over de samenhang van de plannen. De gemeente laat naar onze smaak te veel over aan de markt, aan projectontwikkelaars. We schreven het college hierover een brief met daarin vele vragen en lichtten onze standpunten toe bij Meerradio. Deze zorgen hebben wij nog steeds, al zijn we blij dat er vaart zit in de ontwikkelingen in dit gebied, want de huidige leegstand (en op sommige plekken zelfs verloedering) maken het gebied op een aantal plekken onaantrekkelijk voor onze inwoners en onze ondernemers.

Na het lezen van de huidige voortgangsrapportage is er een belangrijke vraag bijgekomen:  wáár in de plannen voor Hoofddorp centrum is het perspectief en de belangen van de 156000 inwoners van Haarlemmermeer geborgd? Datzelfde geldt voor het perspectief en de belangen van onze huidige ondernemers?

In de voortgangsrapportage staat dat de gemeente samen met het Rijk en regionale partners werkt aan aantrekkelijkheid en bereikbaarheid van economische toplocaties. Daarbij horen de plannen voor het stationsgebied in Hoofddorp. Op zich prima. Maar de grote vraag is wel wat de inwoners en de ondernemers van onze gemeente hieraan hebben. Wat willen we in Hoofddorp centrum bereiken voor de huidige inwoners van Hoofddorp. Is er toegevoegde waarde voor de inwoners van de andere dertig kernen in onze gemeente?

Een voorbeeld: voor wie bouwen we eigenlijk in dit gebied? Voor jongeren die hier heel moeilijk (of niet) een huis kunnen vinden? Voor ouderen, want ook in onze gemeente treedt vergrijzing op? Dit is onvoldoende uitgewerkt.

Een ander voorbeeld: we hebben als kader ‘eerst bewegen, dan bouwen’. En ook dat mensen moeten kunnen kiezen welk vervoersmiddel ze gebruiken. In de rapportage wordt telkens keurig het openbaar vervoer, de voetganger en de fiets genoemd. Maar als we dan gaan tellen in de voortgangsrapportage, dan komt GroenLinks wederom tot de conclusie dat er nog altijd selectief wordt ingezet op het parkeren van auto’s. 

Vandaar dat we in het debat weer vroegen: hoe zit het met toegankelijkheid van de voorzieningen in Hoofddorp-centrum voor ál onze inwoners? Dus ook voor de mensen zonder auto? En voor de mensen uit de andere kernen? Want inderdaad: straks ben je in 15 minuten van Hoofddorp op een terras in Amsterdam centrum. Maar het is nu al schier onmogelijk om zonder auto vanuit diverse kernen naar Hoofddorp te komen.

Dan stelden we, net als vorig jaar, de vraag: wat zijn de plannen voor het gebied tussen pakweg boekhandel Stevens en de Hoofdvaart? Hier bevinden zich het merendeel van de ondernemers. Ondernemers die het water niet zelden tot de lippen staat, die zich bovendien omringd zien door leegstaande en verpauperende panden. Wat doet het college eigenlijk voor hén met de invloed die zij hier kunnen uitoefenen? Heeft het college misschien niet wat verdergaande mogelijkheden én verantwoordelijkheden?

Kortom: wat  GroenLinks betreft doet het college onvoldoende om in Hoofddorp centrum het perspectief en de belangen van onze inwoners en van onze ondernemers te borgen. De inspanningen lijken selectief gericht op regionale en landelijke samenwerking.  Dat moet beter en dat kan ook beter. 

Dan het raadhuis: hiervoor geldt dat wij natuurlijk altijd bereid zijn mee te denken over een alternatief plan als dat goedkoper, duurzamer en aantrekkelijker is. Over de wijze waarop het college meent te moeten omgaan met een genomen raadsbesluit hebben wij ons eerder kritisch uitgelaten.

Op 7 mei heeft onze fractie bovendien aangegeven dat de financiële onderbouwing voor de nieuwe plannen echt onvoldoende is. We hebben over de geheime financiële bijlage vragen gesteld. De antwoorden zijn zodanig dat onze fractie hierop geen oordeel kan baseren. Op 14 mei hebben wij daarom tegen de plannen voor het nieuwe raadhuis gestemd.

Op 7 mei besprak de gemeenteraad de voortgangsrapportage over Hoofddorp-centrum en de plannen voor het nieuwe raadhuis. Wat GroenLinks betreft doet het college onvoldoende om in Hoofddorp-centrum het perspectief en de belangen van onze inwoners en van onze ondernemers te betrekken. Onze indruk is dat de inspanningen in dit gebied vooral gericht zijn op regionale en landelijke samenwerking.  Dat moet echt anders, wat ons betreft. En de nieuwe plannen voor het raadhuis? Daar hebben we niet mee ingestemd, de financiële onderbouwing was voor ons onvoldoende duidelijk, ook na beantwoording van de vragen die we hierover stelden.

In het gebied tussen het station, de Geniedijk en de Hoofdvaart gaat in de komende jaren ontzettend veel veranderen. Waren die plannen een jaar geleden nog vooral een papieren werkelijkheid, inmiddels is er al veel veranderd. Zo zijn er een aantal kantoorpanden gesloopt nabij het station en zijn de contouren van Hydepark zichtbaar geworden. Aan de kant van de Hoofdvaart worden momenteel de leegstaande panden van V & D en De Deining gesloopt: het college heeft aangekondigd dat ook hier woningbouwplannen in de maak zijn.

Een jaar geleden sprak de gemeenteraad ook over het centrum van Hoofddorp. Toen stelde GroenLinks de vraag: ‘zijn de toekomstige bewoners van Haarlemmermeer blij met de besluiten die wij nu nemen?’ Ons antwoord was toen ‘nee’,  we hadden zorgen over het gebrek aan visie op het gebied en over de samenhang van de plannen. De gemeente laat naar onze smaak te veel over aan de markt, aan projectontwikkelaars. We schreven het college hierover een brief met daarin vele vragen en lichtten onze standpunten toe bij Meerradio. Deze zorgen hebben wij nog steeds, al zijn we blij dat er vaart zit in de ontwikkelingen in dit gebied, want de huidige leegstand (en op sommige plekken zelfs verloedering) maken het gebied op een aantal plekken onaantrekkelijk voor onze inwoners en onze ondernemers.

Na het lezen van de huidige voortgangsrapportage is er een belangrijke vraag bijgekomen:  wáár in de plannen voor Hoofddorp centrum is het perspectief en de belangen van de 156000 inwoners van Haarlemmermeer geborgd? Datzelfde geldt voor het perspectief en de belangen van onze huidige ondernemers?

In de voortgangsrapportage staat dat de gemeente samen met het Rijk en regionale partners werkt aan aantrekkelijkheid en bereikbaarheid van economische toplocaties. Daarbij horen de plannen voor het stationsgebied in Hoofddorp. Op zich prima. Maar de grote vraag is wel wat de inwoners en de ondernemers van onze gemeente hieraan hebben. Wat willen we in Hoofddorp centrum bereiken voor de huidige inwoners van Hoofddorp. Is er toegevoegde waarde voor de inwoners van de andere dertig kernen in onze gemeente?

Een voorbeeld: voor wie bouwen we eigenlijk in dit gebied? Voor jongeren die hier heel moeilijk (of niet) een huis kunnen vinden? Voor ouderen, want ook in onze gemeente treedt vergrijzing op? Dit is onvoldoende uitgewerkt.

Een ander voorbeeld: we hebben als kader ‘eerst bewegen, dan bouwen’. En ook dat mensen moeten kunnen kiezen welk vervoersmiddel ze gebruiken. In de rapportage wordt telkens keurig het openbaar vervoer, de voetganger en de fiets genoemd. Maar als we dan gaan tellen in de voortgangsrapportage, dan komt GroenLinks wederom tot de conclusie dat er nog altijd selectief wordt ingezet op het parkeren van auto’s. 

Vandaar dat we in het debat weer vroegen: hoe zit het met toegankelijkheid van de voorzieningen in Hoofddorp-centrum voor ál onze inwoners? Dus ook voor de mensen zonder auto? En voor de mensen uit de andere kernen? Want inderdaad: straks ben je in 15 minuten van Hoofddorp op een terras in Amsterdam centrum. Maar het is nu al schier onmogelijk om zonder auto vanuit diverse kernen naar Hoofddorp te komen.

Dan stelden we, net als vorig jaar, de vraag: wat zijn de plannen voor het gebied tussen pakweg boekhandel Stevens en de Hoofdvaart? Hier bevinden zich het merendeel van de ondernemers. Ondernemers die het water niet zelden tot de lippen staat, die zich bovendien omringd zien door leegstaande en verpauperende panden. Wat doet het college eigenlijk voor hén met de invloed die zij hier kunnen uitoefenen? Heeft het college misschien niet wat verdergaande mogelijkheden én verantwoordelijkheden?

Kortom: wat  GroenLinks betreft doet het college onvoldoende om in Hoofddorp centrum het perspectief en de belangen van onze inwoners en van onze ondernemers te borgen. De inspanningen lijken selectief gericht op regionale en landelijke samenwerking.  Dat moet beter en dat kan ook beter. 

Dan het raadhuis: hiervoor geldt dat wij natuurlijk altijd bereid zijn mee te denken over een alternatief plan als dat goedkoper, duurzamer en aantrekkelijker is. Over de wijze waarop het college meent te moeten omgaan met een genomen raadsbesluit hebben wij ons eerder kritisch uitgelaten.

Op 7 mei heeft onze fractie bovendien aangegeven dat de financiële onderbouwing voor de nieuwe plannen echt onvoldoende is. We hebben over de geheime financiële bijlage vragen gesteld. De antwoorden zijn zodanig dat onze fractie hierop geen oordeel kan baseren. Op 14 mei hebben wij daarom tegen de plannen voor het nieuwe raadhuis gestemd.