Gravermaat: Bij voortduring uitte Ben Litjens namens Keerpunt 2010 stevige kritiek op de forse bijdrage die Grave ieder jaar weer stort in de NoordOostBrabant pot; ongeveer 50.000 euro per jaar. Agrifood Capital maakt als stichting onderdeel uit van dit samenwerkingsverband.
De Gelderlander en het AD berichtten over Agrifood Capital afgelopen dinsdag. “Agrifood Capital functioneert nog niet zoals het moet.”
Ben is het eens met de conclusie uit een eerder intern rapport: “ondoorzichtig gedrocht”. Keerpunt 2010 wil zo snel mogelijk het rapport in handen hebben!!
Onze vraag aan de griffier:
”Beste griffier van de gemeente Grave.
Uit publicaties in de Gelderlander en het Algemeen Dagblad blijkt dat de drie rekenkamercommissies uit Boxtel, Meierijstad en Bernheze hun rapport over AgrifoodCapital wereldkundig hebben gemaakt.
Kan keerpunt 2010 zo snel mogelijk over een exemplaar van dit rapport beschikken?
We kunnen dan met verantwoordelijke porteuillehouder in debat gaan.
Wie is eigenlijk de verantwoordelijke portefeuillehouder van Agrifood Capital?
Met vriendelijke groeten,
Ben Litjens.”
Onze griffier reageerde gisteren snel met deze e-mail: Ben wil het rapport agenderen!
Hoi Ben,
Ik heb vandaag het persbericht ontvangen met de link van meijerijstad.
Een link naar het rapport komt morgen bij het griffiebericht.
Ik moet nog even navragen wie portefeuillehouder is.
Hoe wil je in gesprek gaan?
Door een politiek urgente vraag te stellen of wil je het rapport agenderen via de agendacommissie?
Hartelijke groet,
Rian
AgriFood Capital is nu bezig met het opstellen van de Strategische Visie voor de jaren 2020-2028. Hiervoor worden komende maanden alle gemeenteraden van de 17 deelnemende gemeenten benaderd. In de eerst volgende commissievergadering wordt al gesproken over o.a. Agrifood Capital.
We kunnen dan onze verantwoordelijke portefeuillehouder het hemd van het lijf vragen net zoals in Meijerijstad.
Enkele citaten uit het artikel in de Gelderlander:
Agrifood Capital in Noord-Oost Brabant oogst opnieuw veel kritiek, zo blijkt uit een onderzoek van de gemeenten Boxtel, Meierijstad en Bernheze.
Het samenspel tussen deze organisatie, de overheid, het onderwijs en ondernemers is onvoldoende.
Volgens de onderzoekers missen de gemeenteraden van de zeventien gemeenten overzicht over wat AFC doet voor de regio en bestaat grote afstand tot de lokale politiek. Al die gemeenten betalen ondertussen wel vier euro per inwoner aan dit regionale samenwerkingsverband.
Enkele citaten uit het AD:
Wat is AgriFood Capital?
Wat levert het op?
En hoe zijn de politici in de 17 deelnemende gemeenten in Noordoost-Brabant betrokken bij dit regionale samenwerkingsverband?
Zie hier de drie kernvragen in het onderzoek ‘AgriFood Capital in beweging’ van de rekenkamercommissies van de gemeenten Boxtel, Meierijstad en Bernheze.
,,Die eerste vraag zegt al veel over dit onderzoek”, zegt Jan van den Heuvel, voorzitter van de Rekenkamercommissie Boxtel.
,,Er is al jaren veel ruis en onduidelijkheid over AgriFood Capital.
Zelfs gemeenteraadsleden weten niet goed wat AgriFood Capital is.
En ik moet eerlijk zeggen, het heeft ons ook heel veel energie gekost om uit te vinden wat AgriFood Capital allemaal doet.”
AgriFood Capital is nu bezig met het opstellen van de Strategische Visie voor de jaren 2020-2028. Hiervoor worden komende maanden alle gemeenteraden van de 17 deelnemende gemeenten benaderd.
Op de website van Agrifood Capital worden vragen behandeld nadat alle raden zijn bezocht:
Rondje langs de raden 2018 – 2019
De meest gestelde vragen
ALGEMENE VRAGEN
1. Wat levert de regionale samenwerking op voor onze gemeente?
Regionaal samenwerken doen we op die thema’s die gemeenten niet alleen kunnen of willen oppakken. Samenwerken maakt afstemming van strategie en beleid binnen en buiten de regio mogelijk, die nodig is om lokale en regionale doelen te halen. Door de krachten te bundelen kunnen we maatschappelijke opgaven die gemeentegrenzen overstijgen, beter aanpakken. Denk bijv. aan klimaatverandering, energietransitie en transitie van de landbouw. Regio’s zijn de spreekbuizen voor de gemeenten richting de provincie, het Rijk en voor ‘Brussel’. Op deze manier kunnen we subsidies naar de regio halen die nodig zijn voor bijv. een beter vestigingsklimaat voor bedrijven en een schonere leefomgeving voor inwoners.
2. Wat zijn concrete resultaten in onze gemeente?
Per gemeente zijn zowel de lokale als de regionale resultaten gepresenteerd. De presentaties zijn aan de griffiers verstrekt en zijn beschikbaar (veelal in Ibabs).
3. Wat is het verschil tussen Regio Noordoost Brabant en AgriFood Capital?
Regio Noordoost Brabant is de regionale samenwerking van 17 gemeenten en 2 waterschappen. Deze samenwerking richt zich op het oplossen van publieke vraagstukken die de grenzen van gemeenten overstijgen, zoals een goed vestigingsklimaat voor bedrijven, duurzame leefomgeving, ruimtelijke ontwikkeling en verbeteren van de bereikbaarheid en mobiliteit.
AgriFood Capital is de samenwerking van overheden, ondernemers en kennisinstellingen. Vaak aangeduid als ‘triple-helix’-organisatie. AgriFood Capital zich op de economische ontwikkeling van de regio door innovatie aan te jagen en het agrifood cluster (de keten van boer tot bord) te versterken én te verbinden met andere sterke sectoren.
4. Hoe zitten de organisaties, ook ten opzichte van elkaar, in elkaar?
Regio Noordoost Brabant wordt gevormd door 17 gemeenten en 2 waterschappen in Noordoost Brabant. De Regio is afgevaardigd in het bestuur van de Stichting AgriFood Capital.
AgriFood Capital wordt gevormd door overheden, ondernemers en onderwijsinstellingen. Zij voeren een belangrijk deel van de economische agenda van de regio uit. Naast het stimuleren van de economische ontwikkeling draagt AgriFood Capital ook bij aan het oplossen van de maatschappelijke opgave van de intensieve veehouderij in onze regio (gezondheid, geur, etc.). Regio Noordoost Brabant draagt van haar bijdrage van € 3 euro per inwoner circa € 1,44 bij aan AgriFood Capital. Daarnaast heeft AgriFood Capital overigens ook andere inkomsten.
In dit kader is het ook belangrijk dat er voor de arbeidsmarkt een aparte triple-helix organisatie (ook met onderwijs en ondernemers) is: AgriFood Capital Werkt! Door het Rijk is voorgeschreven dat deze arbeidsmarktregio’s een eigen organisatie hebben. Zij hebben ook een aparte strategische agenda. Uiteraard wordt gezocht naar de afstemmingen tussen de agenda’s, projecten en ook in de uitvoering. Dit gebeurt zowel bestuurlijk als ambtelijk. Vanuit de gemeenten wordt € 1,- per inwoner voor dit arbeidsmarktprogramma beschikbaar gesteld.
VRAGEN OVER REGIO NOORDOOST BRABANT
5. Hoe vertellen we het juiste verhaal (bij de bakker) van Regio Noordoost Brabant?
Regio Noordoost Brabant is een samenwerkingsverband van en voor overheden in Noordoost- Brabant. Gemeenten en waterschappen vormen een regionaal platform om maatschappelijke en economische opgaven op te pakken waarvoor samenwerking echt nodig is.
We richten ons hierbij op duurzame leefomgeving, vestigingsklimaat voor bedrijven, mobiliteit en bereikbaarheid, energie, klimaat, voeding en landbouw. Zo bouwen we als gemeenten en waterschappen samen aan een succesvol, veerkrachtig Noordoost-Brabant. Goed om in te wonen, leven en werken.
6. Was de bestuurlijke samenwerking er ook niet geweest zonder AgriFood Capital?
Er was al een bestuurlijke samenwerking voor AgriFood Capital. In deze bestuurlijke samenwerking werd ook een economische agenda gevoerd (vijf-sterren-regio). Het bleek dat de economische agenda onvoldoende door overheden alleen kon worden gerealiseerd en dat de focus veel te breed was. Om die redenen is een samenwerking met ondernemers en onderwijs gestart (in een triple helix organisatie) en is een duidelijke focus gekozen (agrifood). Voordeel hiervan is ook dat de bestuurlijke samenwerking zich hierdoor meer kon geen focussen op de publieke opgaven.
7. Wat zijn de gevolgen voor onze gemeente als we stoppen met Regio Noordoost Brabant?
Stopt een gemeente met Regio Noordoost Brabant dan zullen er voor een aantal opgaven en projecten geen subsidies vanuit de provincie, Rijk of Europa naar de gemeente komen. Voor deze bovenregionale partijen is de Regio namelijk voor grotere opgaven de gesprekspartner. Er kan bijv. geen aanspraak meer worden gedaan op subsidies om de wegen veiliger te maken of fietspaden aan te leggen. Voor deze mobiliteit kan Regio Noordoost Brabant een beroep doen op 6 miljoen euro per jaar. De Provincie eist dat dit op basis van een regionaal bod wordt verdeeld. Bovendien is er geen afstemming meer mogelijk met bijv. provincie en wordt het moeilijk om te voldoen aan verplichte opgaven zoals energietransitie. De gemeente zal zelf aan de slag moeten met zaken als mestbeleid en de impact van intensieve veehouderij op gezondheid en milieu.
VRAGEN OVER AGRIFOOD CAPITAL
8. Waarom agrifood?
De economische betekenis van agrifood voor de regio is groot. De agrifood sector is een belangrijke banenmotor. Ruim 1/3 van de totale exportwaarde van de regio komt van agrifood. Deze belangrijke banenmotor is Noordoost-Brabant zit in de top 5 agrifood regio’s van Nederland als het gaat om werkgelegenheid, aantal vestigingen, productiewaarde en productiviteit. In de regio zijn toonaangevende agrifood bedrijven gevestigd die wereldwijd actief zijn waaronder Danone, Mars, Friesland Campina en Hendrikx Genetics. AgriFood-sector is ook een zogeheten ‘stuwende sector”. Omdat deze sector ook in verbinding staat met bijvoorbeeld logistiek, bouw, metaal- en techniek, ICT, high tech en zakelijke dienstverlening betekent dat het stimuleren van agrifood ook positief is voor deze sectoren.
9. Is AgriFood Capital een belangenbehartiger?
Nee, AgriFood Capital is geen belangenbehartiger, partijen zijn er ook geen lid van. Het is een netwerkorganisatie van ondernemers, overheden en kennisinstellingen. Ze behartigen natuurlijk wel de belangen van de regio, maar dat spreekt voor zich.
10. Was het bedrijf ook zover gekomen als AgriFood Capital er niet was geweest?
(vraag naar aanleiding van de presentatie van de ondernemer op die avond)
Het bedrijf was misschien ook wel gekomen, maar minder snel of minder slim. Dankzij het uitgebreide netwerk, kan AgriFood Capital ondernemers in contact brengen met allerlei partijen die de ondernemer verder kunnen helpen. Bijvoorbeeld om Europese subsidies binnen te halen, samen te werken met opleidingen of om beter in te kunnen spelen op veranderingen op de arbeidsmarkt, zoals bij robotisering. Startende ondernemers leren van ondernemers die al veel verder zijn of ze krijgen coaching of een lening via OndernemersLift+. Ook kunnen ondernemers worden geholpen bij bedrijfsfinanciering via de AgriFood Capital Financieringstafel.
11. Kunnen we meer inzicht krijgen in AgriFood Capital?
Door AgriFood Capital wordt tot voor kort over haar jaarplannen en jaarverslagen gecommuniceerd via de Regio Noordoost Brabant. Voor de duidelijkheid wordt voortaan door AgriFood Capital afzonderlijk de raden geïnformeerd. Zo is onlangs informatie over het jaarplan 2019 gecommuniceerd. Bij de totstandkoming van de nieuwe strategische agenda van AgriFood Capital worden de raden nadrukkelijk betrokken.
12. Wat is de rol van de raad bij AgriFood Capital?
De Raad heeft een grote rol bij de voorbereiding bij de strategische agenda van de bestuurlijke samenwerking Regio Noordoost Brabant. Zij stellen deze ook vast. Onderdeel van deze strategische agenda is de economische agenda, die voor een belangrijk deel wordt uitgevoerd door AgriFood Capital. Daarmee geven de raden een belangrijke richting aan AgriFood Capital. Verder kunnen zij hun controlerende rol uitoefenen of AgriFood Capital haar bijdrage levert aan de uitvoering van de economische agenda. Daarnaast kunnen zij hun eigen portefeuillehouders verantwoording laten afleggen aan over hun bijdrage en rol aan de regionale samenwerking. Tot slot worden de raden ook direct betrokken bij de strategische agenda van AgriFood Capital.
13. Wat zijn de gevolgen voor onze gemeente als we stoppen met AgriFood Capital?
Stopt de gemeente met AgriFood Capital dan wordt een belangrijke economie van de regio én van individuele gemeente niet meer gestimuleerd. Dat heeft gevolgen voor de werkgelegenheid en de aantrekkingskracht van de regio én de gemeente(n). Maar ook voor de aantrekkelijkheid voor studenten die graag in de agri en food willen gaan werken en daarvoor een goede opleiding in de regio zoeken. Of voor jongeren die een eigen onderneming willen opzetten.
Voor provincie, Rijk en Brussel zijn in toenemende mate triple-helix regio’s de gesprekspartners. Ook zijn er geen kansen op ‘Regiodeals’ met het Rijk die een belangrijke economische impuls aan de regio kunnen geven maar een regionale triple helix-organisatie eisen. Stoppen betekent dan ook geen subsidies voor bepaalde opgaven vanuit deze bovenregionale partijen meer, geen sterke lobby maar ook geen gezamenlijke aanpak op belangrijke dossiers voor de gemeente.
In Meierijstad is de discussie op internet al gestart.
Zie hieronder.
Hart neemt voorschot over de Discussie
MEIERIJSTAD – Hart voor Schijndel maakt opnieuw gehakt van de organisatie Agrifood Capital. De politieke partij wil de bestuurders in Meierijstad opnieuw ter verantwoording roepen. Dat gebeurt naar aanleiding van een rapport van de rekenkamers van Meierijstad, Bernheze en Boxtel. Volgens de rekenkamers is Agrifood Capital een ondoorzichtige organisatie die nauwelijks weerklank vindt in de regio.
In Agrifood Capital werken verschillende gemeente in noordoost Brabant samen om zichzelf te profileren als voedselsector. Onmgeveer zoals Brainport in Zuidoost Brabant zichzelf op de kaart heeft gezet als technologiesector. Waar in Zuidoost-Brabant veel geld wordt binnengehaald en verdiend wil het met de Agrifood Capital nog niet zo lukken.
Hart voor Schijndel heeft zich al vaker kritisch over de organisatie uitgelaten en vindt zijn mening nu bevestigd door de rekenkamers.
Hart pikte enkele punten uit het rapport: “Bijvoorbeeld het gebrek aan transparantie. Oftewel: kan iemand ons vertellen wat er nou precies met de gemeentelijke bijdrage van vier euro per inwoner gebeurt? We krijgen wel jaarrekeningen, maar weten niet via welke wegen er overheidsgeld bij bedrijven terecht komt”, aldus de politieke partij.
Hart kreeg geen antwoorden van de organisatie. “Daarom zochten we contact met een van de ondernemers die intensief met Agrifood samenwerkt. Of hij ons kon vertellen of hij geld krijgt voor zijn Verspillingsfabriek, het aan het werk zetten van mensen met een loonkostensubsidie of andere voordeeltjes. Onze berichten leidden tot leesbevestigingen, maar daar bleef het bij. Het maakt het vertrouwen aan onze kant niet groter”, aldus de politieke partij.
In de Gelderse Vallei is een soortgelijke organisatie: Foodvalley Die is volgens Hart beter van de grond gekomen omdat de relatie tussen de volksvertegenwoordigers beter is dan in Agri Food Capital. Die relatie is volgens Hart in noord-oost Brabant niet best. Dat komt volgens de Meierijstadse politieke partij “omdat de bobo’s van Agrifood doen wat ze volgens Aart de Kruijff van Foodvalley vooral niet moeten doen: te ver voor de troepen uitlopen. Daar in Gelderland is een commissie ingesteld met vertegenwoordigers uit de gemeenteraden. Via die vertegenwoordigers komen zaken als de strategische agenda, begrotingen en beleidsplannen in de raden. Bij Agrifood hebben we ook van die vertegenwoordigers, maar is hun positie weinig geformaliseerd. Werk aan de winkel dus”.
De gemeenteraad moet volgens Hart zelf ook meer met de vuist op tafel slaan. “Het is van de zotte dat raadsleden hun reactie op Agrifood-plannen laten schrijven door bestuurders van Agrifood en daar tijdens raadsvergaderingen bijna stilzwijgend mee instemmen. Hart vindt verder dat we eens moeten ophouden met al die kekke bijeenkomsten van Agrifood. We zouden, in navolging van een van de adviezen van de rekenkamers, onze eigen wethouders wat vaker ter verantwoording moeten roepen. Dus niet luisteren naar regiomanager René Peerenboom die gaat vertellen hoe het organisatieplaatje van Agrifood er deze week uitziet, maar wethouder Jan Goijaarts (Economie, CDA) het hemd van het lijf vragen”.
De komende maanden barst de discussie over de toekomst van Agrifood los. Dat gebeurt omdat de strategische agenda voor de komende jaren moet worden vastgesteld. “Wat veel raadsleden en bestuurders vergeten: als we niks doen, stopt Agrifood per 1 januari 2020. Dus eigenlijk besluiten we komend najaar of we met het circus doorgaan”, aldus Hart voor Schijndel.