Poliflw

Door Paul Tang, Henk Nijboer op 25 maart 2020 Delen  

In de VS wordt er gesproken over ‘helikoptergeld’ van tweeduizend dollar per persoon. Hoe heftiger de crisis wordt, des te groter en radicaler de plannen van economen om onze economie te ondersteunen. Ook politiek is er een gevoel van urgentie. Bondskanselier Merkel stelde dat Duitsland voor „een historische taak” staat, president Macron zei dat de Fransen “in oorlog” zijn tegen het coronavirus.

Toch is het in Europa voorlopig ieder voor zich. Wat we nu echter nodig hebben is hetzelfde als in oorlogstijd: radicale solidariteit tussen bevriende landen. In een digitale samenkomst kunnen de Europese regeringsleiders donderdag laten zien dat het ze ernst is en coronacrisisleningen opzetten.

Net als in oorlogstijd is er een situatie van massale mobilisatie. Mensen met essentiële beroepen als verpleegkundigen, artsen, politieagenten en supermarktmedewerkers zijn volop in touw, terwijl het merendeel van de bevolking juist naar het thuisfront wordt gedirigeerd.

Welke schade brengt de coronacrisis toe aan onze economie?

Tegelijkertijd moet al worden nagedacht over demobilisatie. Welke schade brengt de coronacrisis toe aan onze economie? Vallen door de strijd tegen het virus gezonde bedrijven om, waardoor waardevolle banen verdwijnen, zodat het mensen niet meer lukt het leven op te pakken na corona? Overheden proberen net als in oorlogstijd de economie grotendeels zelf draaiende houden. Er is brede consensus over de wijze waarop dit moet gebeuren. Tot ons arsenaal behoren het garanderen van lonen, deeltijd-WW, financiële steun voor zzp’ers en mensen met nul-urencontracten, en het verlenen van uitstel van belastingen en kredieten voor bedrijven.

Duitsland heeft al 500 miljard euro aan leningen beschikbaar gesteld voor bedrijven, Italië geeft 600 euro aan iedere zelfstandige ondernemer, en veel Spanjaarden hoeven voorlopig hun rekening voor gas, elektriciteit en water niet te betalen. Economen schatten dat landen tot wel 10 procent van hun bruto nationaal product (bnp) beschikbaar moeten stellen aan extra overheidsuitgaven om de economie overeind te houden.

Het virus houdt zich niet aan geografische grenzen, maar is voor ons hele continent een gevaar.

Europa is in haar gevecht tegen de economische gevolgen van de coronacrisis even sterk als haar zwakste schakel. Het virus houdt zich niet aan geografische grenzen, maar is voor ons hele continent een gevaar. Een tweede uitbraak in het buitenland kan zo naar Nederland overslaan. Net zo schaadt een economische crisis in andere EU-landen ook de Nederlandse economie langdurig. Het is daarom ook in ons belang dat landen als Italië, Spanje en België deze crisis goed doorstaan.

Voor hun extra overheidsuitgaven zoeken landen in principe financiering op de financiële markten. Uit angst voor een schuldencrisis zouden die sommige landen wel eens voor hoge rentes kunnen plaatsen. Daarom bepleiten wij dat Europese landen dit geld gezamenlijk ophalen, om voor elk land genoeg fondsen te garanderen.

Tot nu toe waren deze Europese obligaties taboe, maar alleen zo kunnen we samen deze crisis te boven komen.

Dat kan via gezamenlijke crisisleningen waarvan we de opbrengsten besteden daar waar ze het hardst nodig zijn. Die uitgaven zijn duidelijk aanwijsbaar en af te spreken: de zorgsector, inkomensondersteuning voor werknemers en zelfstandigen en belastinguitstel aan bedrijven. Deze crisisleningen of euro-obligaties, in het Engels ook wel eurobonds, worden niet opgeteld bij de nationale schulden, maar zijn een gezamenlijke verantwoordelijkheid. Tot nu toe waren deze Europese obligaties taboe, maar alleen zo kunnen we samen deze crisis te boven komen.

De coronacrisislening geeft uiting aan de solidariteit die de huidige crisis van ons vraagt. Met een fonds van 10 procent van het bnp van de eurozone, 1500 miljard euro, kunnen we onze gezondheidssystemen ondersteunen en de ergste economische schok opvangen. Via gezamenlijke obligaties kunnen we dit bedrag ophalen uit de financiële markt tegenover een minimale prijs. De rente op veilige staatsobligaties is immers laag, en wat is er veiliger dan het geheel van alle eurolanden?

Italië, Nederland, Spanje of Duitsland: we hebben met hetzelfde probleem te kampen en moeten vergelijkbare ingrepen doen.

Toch lijkt er in Berlijn en Den Haag nog twijfel te zijn. Net zoals tijdens de kredietcrisis zijn regeringen bang dat Europese actie verhindert dat landen met grote schulden hervormingen doorvoeren. In de huidige situatie raakt dit argument kant noch wal. Italië, Nederland, Spanje of Duitsland: we hebben met hetzelfde probleem te kampen en moeten vergelijkbare ingrepen doen.

Na een mislukte Eurotop vorige week moest de Europese Centrale Bank te hulp schieten om de stijgende kosten van onder andere Italiaanse obligaties tegen te gaan. Met een opkoopprogramma van 750 miljard euro is deze stijging inderdaad een halt toegeroepen. Voor nu. Het ECB-programma laat veel vragen onbeantwoord. Zo is het onduidelijk of de ECB de politieke wil en juridische macht heeft om interne regels aan te passen die verhinderen dat ze te veel van de obligaties van één land in handen heeft. Zonder aanpassingen van deze regels loopt de ECB snel tegen haar limieten aan.

Met haar actie compenseert de centrale bank het gebrek aan handelingsvermogen bij onze regeringsleiders. Dit is niet alleen een democratisch tekort, maar ook ontoereikend. Politiek handelen blijft noodzakelijk. Het is dus de hoogste tijd dat de Duitse en Nederlandse kabinetten de solidariteit tonen die de situatie vergt. Dat kan door de coronacrisislening te ondersteunen. Hiermee kan Europa het heft in eigen handen nemen en zowel de coronagezondheidscrisis als de economische crisis overtuigend de baas zijn.

Europa

Tweede Kamerlid

Lodewijk Asscher

Heb je een vraag of wil je iets aan ons kwijt? Whatsapp ons.

Groet, Lodewijk

Whatsapp

Lodewijk Asscher

Heb je een vraag of wil je iets aan ons kwijt? Whatsapp ons.

Groet, Lodewijk

Whatsapp

Gerrit Zalm (VVD) en Willem Vermeend (PvdA) hebben jaren geleden bepaald dat mensen die geld hadden verdiend, en daarover belasting hadden betaald, over het rendement dat ze op hun spaargeld maakten nog eens extra belasting moesten betalen. Omdat niet zo duidelijk is, wat rendement eigenlijk is (als uw aandelen in waarde stijgen maar u verkoopt ze niet, heeft u dan rendement behaald?), besloten ze dat de belastingdienst u zou aanslaan op basis van een fictief rendement. Een fictie, een verzinsel over wat u zou kunnen hebben verdiend.

Het was in een tijd dat de rente hoog was en het fictief rendement, dat u toch wel risicoloos zou moeten kunnen behalen, werd op 4 procent gesteld. De meeste mensen verdienden destijds alleen al aan rente meer, en het protest tegen deze dubbele belasting op geld waarover reeds belasting was betaald, bleef beperkt.

Totdat de rente daalde. Omdat de Europese Centrale Bank (ECB) de failliete Zuid-Europese landen (zoals Griekenland, Italië en Frankrijk) wilde redden, ging Draghi onbeperkt geld bijdrukken. De rente zou daardoor dalen, en deze landen konden dan hun torenhoge staatsschuld gemakkelijk blijven aflossen. Toen de rente onder de 4 procent kwam, begonnen Nederlanders die wat gespaard hadden voor hun oude dag te merken, dat ze belasting betaalden over geld dat ze niet hadden verdiend.

Binnen de VVD werd dit probleem aan de orde gesteld, maar die partij besloot dat de vermogensrendementsheffing moest blijven. Deze bracht immers miljarden per jaar in het laatje van de overheid. En ál te openlijk kritiek leveren impliceerde óók weer kritiek op de ECB, waarmee het pro-EU beleid van de VVD in het geding zou komen (en daarmee ook toekomstige EU-posities van ambitieuze VVD-ers).

Om de klagers toch wat tegemoet te komen heeft toenmalig staatssecretaris van financiën Eric Wiebes het fictief rendement nog wat fictiever gemaakt. De nieuwe fictie was dat kleine spaarders een lager fictief rendement zouden halen (beneden de 4 procent), maar dat grote spaarders (boven een miljoen) makkelijk 5,6 % rendement zouden halen. Immers, grote vermogens worden vaker in aandelen belegd en die geven een hoger rendement. Zonder extra risico, zo redeneerde Wiebes. (Dat dit is strijd is met alle theorieën en waarnemingen van de vakgroep Financiering en Belegging aan de Economische Faculteit was hem wellicht ontgaan.) 

Op basis van die fictie bleef de overheid vervolgens jaarlijks 3 miljard belasting over spaargeld incasseren. Ook al verdienden spaarders weinig tot niets meer.

FVD vond en vindt dit belachelijk. Wij zijn tegen een vermogensrendementsheffing. Mensen hoeven geen belasting te betalen over geld dat ze hebben gespaard uit inkomen waarover ze reeds belasting hebben betaald. Onlangs erkende de Hoge Raad de oneerlijkheid van deze praktijk. Maar die uitspraak gold enkel voor de jaren 2013 en 2014, en niet voor latere jaren, toen de rente nog verder is gedaald (het was de Bond voor Belastingbetalers die de uitspraak van de Hoge Raad wist te forceren. FVD steunt deze club en feliciteert hen met het behaalde succes). 

Wanneer de belastingheffing hoger is dan het behaalde rendement is er in feite sprake van confiscatie van vermogen. Dat is in strijd met de fundamenten van een vrije samenleving - zoals het ongestoord genot op eigendomsrecht. Daarom zal FVD blijven strijden tegen deze door VVD en PvdA bedachte vermogensrendementsheffing. Idealiter zien we volledige afschaffing voor ons; zoals we ook de erf- en schenkbelasting willen afschaffen en een hogere belastingvrije voet van uiteindelijk 20.000 euro voor elke werkende Nederlander zouden willen. Maar indien dit politiek niet haalbaar is zien we ook een compromis voor ons: gelijkstelling van het fictief rendement met de rekenrente zoals die ook geldt voor de pensioenen. Zo dwingen we de overheid om niet stiekem met twee maten te meten.

Lees ook het artikel dat FVD-senator Paul Frentrop over dit onderwerp publiceerde in de Elsevier: https://www.elsevierweekblad.nl/economie/article/2016/07/de-principes-van-de-vvd-jaarlijks-vermogen-afpakken-2846298W/ 

Door André Postema op 4 februari 2019 Delen  

Maar behalve deze harde kans-statistiek is er ook nog sprake van een psychologische onevenwichtigheid. “Geld dat je wint kan wel opnieuw worden ingezet om te verliezen, maar geld dat is verloren niet om te winnen”, zo schreef Dostojevski al in De Speler (1868), een ontluisterende novelle die hij vanwege zijn eigen gokverslaving in een paar weken tijd schreef om zijn uitgever tevreden te houden.

Anders dan in de tijd van Dostojevski richt onze moderne verzorgingsstaat zich op het voorkomen van kansspelverslaving, het tegengaan van fraude en overige criminaliteit en het beschermen van consumenten. Tegelijkertijd hebben de verleidingen en technische mogelijkheden van het gokken de afgelopen jaren een hoge vlucht genomen. Het gevolg is een gokmarkt met een bruto speelresultaat – dat wil zeggen de inleg minus de uitgekeerde prijzen – van 2,5 miljard euro in Nederland. Het aantal risicospelers wordt ingeschat op 100.000, het aantal daadwerkelijk gokverslaafde probleemspelers op ruim 20.000. En naast een aantal betrouwbare aanbieders van loterijen, automatenhallen en speelcasino’s, is er sprake van een crimineel circuit dat met het illegaal aanbieden van kansspelen gemakkelijker en sneller geld verdient dan de drugshandel.

Het aantal risicospelers wordt ingeschat op 100.000, het aantal daadwerkelijk gokverslaafde probleemspelers op ruim 20.000

Dit illegale aanbod spitst zich met name toe op het gokken via internet. Nederland kent als één van de laatste Europese landen nog een verbod op online kansspelen. Dat heeft niet kunnen beletten dat het aantal deelnemers op jaarbasis razendsnel toeneemt, zowel onder volwassenen als onder jongeren. Via veelal buitenlandse websites kan online verbinding worden gemaakt met pokerrooms in Klazienaveen en roulettetafels in Monte Carlo. Spelers worden gelokt met gratis tegoeden en oncontroleerbare prijsbeloftes. Het Zweedse Bettson Poker (“sign-up bonus € 2.000”) prijst haar site aan door te vermelden dat er “veel zwakke spelers meedoen die van casino naar poker emigreren”.  Zij die te jong zijn voor de Toto (leeftijdsgrens 25) of het verbod op live betting in de wind slaan, stappen over naar Britse aanbieders van sportweddenschappen. Diezelfde sportweddenschappen perverteren via matchfixing de sport, waar tot in de vierde klasse KNVB het spelverloop wordt gemanipuleerd.

Bij de jongeren doet zich ook nog eens het probleem voor dat games en kansspelen steeds meer met elkaar verweven raken. Op websites waar gegamed wordt, wordt reclame gemaakt voor kansspelen en andersom. Binnen games duiken gokelementen op en typische casinospelen als roulette kunnen als spelletje worden gespeeld. Er wordt gewerkt met loot boxes, virtuele schatkistjes gevuld met bijvoorbeeld wapens of voetbalspelers die een zekere waarde in het spel hebben en in het economisch verkeer op geld waardeerbaar zijn (en daarmee onder de Wet op de kansspelen vallen). Uit onderzoek blijkt dat één op de twee gamende jongeren online de overstap van gamen naar gokken maakt. Daarbij helpt het uiteraard niet dat online zoekmachines als Google en sociale platforms als Facebook bewust hun medewerking aan dit aanbod verlenen.

Uit onderzoek blijkt dat één op de twee gamende jongeren online de overstap van gamen naar gokken maakt

Ondertussen geeft de Kansspelautoriteit (KSA) aan noch over de capaciteit, noch over het instrumentarium te beschikken om de stortvloed van het illegale online aanbod te kunnen bestrijden. We moeten constateren dat het Nederlandse beleid technologisch en maatschappelijk achterhaald is. Handhaving van de integrale verbodsbepaling op de online kansspelen is geen verdedigbare optie, hoe groot de weerstand tegen deze activiteiten bij deze en gene ook zal zijn.

Aanstaande dinsdag behandelt de Eerste Kamer een nieuwe wet op de kansspelen die een passend antwoord moet bieden op de hierboven beschreven ontwikkelingen. Hierin maakt de verbodsbepaling op online kansspelen plaats voor een vergunningstelsel. Met deze legalisering wordt kanalisering van spelers naar een gecontroleerd aanbod voorzien, waarvoor heldere spelregels gelden en er wordt ingezet op een betere signalering en begeleiding van probleemspelers. Voor het bestrijden van het resterende illegale aanbod wordt de KSA zowel in termen van capaciteit als instrumentarium beter toegerust.

Het succes van deze nieuwe wetgeving zal in sterke mate afhangen van het vermogen om een aantrekkelijk en betrouwbaar spelaanbod in het vergunde segment te creëren. Daarbij past het uitgangspunt van de in 2011 door de Tweede Kamer aangenomen motie Bouwmeester (PvdA), dat illegale aanbieders van kansspelen niet in aanmerking kunnen komen voor een vergunning om kansspelen via internet aan te bieden. In praktische zin ligt het voor de hand een afkoelingsperiode te hanteren, waarin dergelijke partijen kunnen aantonen respectvol om te gaan met de Nederlandse wet en zich aldus van het illegaal aanbieden van online kansspelen onthouden. Ik denk daarbij aan een periode van drie jaar. Daarnaast zal er sprake moeten zijn van een materiële vestiging in Nederland, zodat deze aanbieders fysiek en rechtstreeks aanspreekbaar zijn voor de KSA, klanten en de verslavingszorg.

Dit laatste is reeds sinds jaar en dag het geval voor de staatsdeelneming Holland Casino, één van de pijlers van het Nederlandse kansspelbeleid die de afgelopen 40 jaar wél zeer succesvol is gebleken in het leveren van een aantrekkelijk en veilig spelaanbod – in dit geval landgebonden casinospelen in 14 vestigingen. De overheid heeft invulling gegeven aan de verbondenheid met de onderneming, teneinde een verantwoorde, betrouwbare en controleerbare organisatie van de speelcasino’s in Nederland te realiseren en de risico’s van onmatige deelname voor spelers te minimaliseren. En zo is het ook precies gegaan. Hoe men ook over kansspelen mag denken, Holland Casino kwijt zich – ook in internationaal opzicht – voorbeeldig van haar wettelijke taak. De constatering dat het aantal illegale casino’s op de vingers van één hand te tellen zijn, onderstreept dit.

Hoe men ook over kansspelen mag denken, Holland Casino kwijt zich – ook in internationaal opzicht – voorbeeldig van haar wettelijke taak.

Niettemin wil de regering van de staatsdeelneming af, omdat het aanbieden van kansspelen geen overheidstaak zou zijn. Dat is echter tekort door de bocht. De kernafweging is veeleer hoe de publieke belangen die met kansspelen gemoeid zijn het beste kunnen worden gediend. Gegeven de staat van dienst van Holland Casino zullen private aanbieders het hierin niet snel overtreffen. Daar komt nog eens bij dat voor Holland Casino naar verwachting een hoge prijs zal worden neergelegd, die de nieuwe toetreders snel willen terugverdienen. Deze druk op omzetgroei en rendement staat op gespannen voet met de huidige situatie en zal zeker gevoeld worden bij de medewerkers.

Gezien de opgave om voor de online kansspelen tot een compleet nieuwe marktordening te komen én de uitstekende prestaties van Holland Casino voor het landgebonden spelaanbod, neemt de regering onnodig veel risico met haar voornemen om alles in één keer op de schop te willen nemen. Zij heeft de staatsdeelnemingen Holland Casino – en overigens ook de Nederlandse Loterij – hard nodig om op een gecontroleerde manier tot modernisering van de kansspelmarkt te komen. Hopelijk pikt minister Dekker dit signaal op, wanneer hij dinsdag zijn voorstellen in de Senaat verdedigt. De nieuwe wet op de kansspelen is geen gokje waard.

Eerste Kamerlid

Tien jaar na de financiele crisis wil het kabinet weer de verkeerde kant op. De kernvraag blijft: gaan aandeelhouders bloeden als het misgaat of draait de belastingbetaler er weer voor op? Daarover zat Henk Nijboer bij Pauw 👇

Draait de belastingbetaler er weer voor op?