Poliflw

BEGROTINGSOVERSCHOT GEDEMPT DOOR UITKERINGEN EN ZORG

Geschreven door Ben Martini op

. Gepost in Nieuws en actualiteiten

Het begrotingsoverschot in 2019 is bijna 14 miljard. Toch zijn er ook kostenstijgingen, die vooral toe te schrijven zijn aan de zorg en sociale uitkeringen. En voor een kwart kwam de stijging van uitgaven door de toename van beloning van rijksambtenaren en leraren.

Overschot

De Nederlandse overheid ontving in de eerste helft van 2019 bijna 14 miljard euro meer dan zij uitgaf. Het begrotingsoverschot van de Staat kwam daarmee uit op 1,8 procent van het bruto binnenlands product (bbp). Dat meldde het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) op basis van nieuwe cijfers over de inkomsten, uitgaven en schulden van de overheid.

Europese eisen

De overheidsschuld als percentage van het bbp komt halverwege 2019 uit op 50,9 procent, tegenover 52,4 procent eind 2018. Het gerealiseerde overschot in de eerste helft van 2019 is ruim 2 miljard euro hoger dan het overschot over heel 2018. De miljoenennota gaat uit van een overschot van 10,8 miljard euro voor heel dit jaar, oftewel 1,3 procent van het bbp. Nederland voldoet daarmee ruimschoots aan de Europese eisen, waarbij het begrotingstekort niet groter mag zijn dan 3 procent van het bbp en de staatsschuld maximaal 60 procent van het bbp mag bedragen.

Ambtenaren en leraren

De stijging van uitgaven zijn vooral toe te schrijven aan uitkeringen en zorg. Ruim drie miljard van de totale uitgavenstijging van 3,6 miljard zat bij uitgaven aan sociale uitkeringen. Vooral de zorguitgaven en de AOW-uitgaven namen toe. De uitgaven aan werkloosheidsuitkeringen daalden. Voor een kwart kwam de stijging van de uitgaven door een toename van beloning van overheidswerknemers, voornamelijk door cao-loonstijgingen voor rijksambtenaren en leraren.

/index.php/2158-vng-nieuwe-wet-inburgering-is-onuitvoerbaar

/index.php/2156-oud-ambtenaren-dagen-staat-om-pensioenverlies

Slim gebruik van data maakt beter beleid mogelijk. Maar tegelijkertijd willen we niet dat de overheid – of particuliere bedrijven – de burger zonder begrenzing in de gaten houden. De manier van werken in Estland strekt tot voorbeeld.

Daar is volgens Bert Kroese goed geregeld wie toegang heeft tot welke persoonsdata en burgers hebben daar zelf een grote stem in. ‘Ze kunnen achteraf zelfs altijd nakijken wie hun data heeft ingezien en waarom’, stelt de plaatsvervangend directeur generaal van het CBS in een essay in Binnenlands Bestuur.

Vanzelfsprekend heeft de overheid behoefte aan data over burgers: door data te gebruiken kan de overheid effectief fraude bestrijden, ongelijkheid in het onderwijs tegen gaan, probleemgezinnen helpen. ‘Maar in Europa en Nederland willen we pertinent niet dat overheid of particuliere bedrijven de burger zonder begrenzing in de gaten houden. Dataverzameling en databeheer moeten daarom met strenge waarborgen zijn omgeven.’ De Europese General Data Protection Regulation (GDPR) en de daarvan afgeleide Nederlandse Algemene verordening gegevensbescherming (AVG), een in de wereld unieke beschermingswal tegen pottenkijkers, bieden volgens hem die waarborgen. Organisaties, zowel overheid als bedrijfsleven, moeten kunnen aantonen dat ze de door burgers of klanten geleverde gegevens alleen gebruiken voor het doel waarvoor ze zijn geleverd.

Beteugelen

‘Het lijkt zo logisch, doelbinding en data­minimalisatie, maar in de praktijk blijken deze uitgangspunten continu gemonitord en bewaakt te moeten worden. Het uitgangspunt voor fatsoenlijk databeheer is waar mogelijk de regie op de eigen data bij de burgers te leggen. De burger moet zelf kunnen bepalen wie zijn persoonsgegevens mag gebruiken’, stelt hij. Estland strekt wat dat betreft tot voorbeeld. Daar is al goed geregeld wie toegang heeft tot welke persoonsdata en burgers hebben daar zelf een grote stem in. ‘Sterker nog, ze kunnen achteraf altijd nakijken wie hun data heeft ingezien en waarom. Transparantie ten top’, aldus Kroese.

Tot ontsteltenis van de gemeenteraad van Alblasserdam bleek uit de eerste bestuursrapportage 2019 dat er bijna anderhalve ton (140.000 euro) moet worden onttrokken aan de algemene reserve voor incidentele personele kosten. Uit de rapportage blijkt dat er ‘in goed overleg afscheid is genomen’ van één medewerker.

‘Hierbij zijn afspraken gemaakt en de geschatte kosten zijn afhankelijk van een aantal componenten waaronder het vinden van ander werk waarin betrokkene wordt begeleid.’ Als de ambtenaar snel werk vindt, kunnen de kosten lager uitvallen, maar er is een kans dat de opbrengsten uit detachering tegenvallen of het vinden van een nieuwe baan langer duurt. Dan zullen de kosten hoger uitvallen.

Fors bedrag

De raad was not amused. De Christen- Unie sprak van een ‘fors bedrag’, de PvdA over ‘een groot effect op de personeelskosten’. D66-fractievoorzitter Marko Stout benadrukte dat het gaat om één medewerker. ‘In deze tijd zijn gouden handdrukken van drie keer een jaarsalaris not done. Ik wil weten waardoor deze enorme kosten worden veroorzaakt en hoe ver deze nog kunnen oplopen.’

Wethouder Peter Verheij riep op tot ‘terughoudendheid in de openbaarheid’. Hij noemde doorlopende salarisen begeleidingskosten naar ander werk als reden. Via een (geheim) memo of andere ‘opties tot toelichting’ kon Stout meer inzicht krijgen in de opbouw van het bedrag. ‘De gemeente en de vertrokken medewerkster doen hun uiterste best om te voorkomen dat er in 2020 ook nog extra kosten moeten worden gemaakt.’

PROVINCIES EN GEMEENTEN WILLEN AF VAN SCHATKISTBANKIEREN

Geschreven door Ben Martini op

. Gepost in Nieuws en actualiteiten

Decentrale overheden vinden dat het afgelopen moet zijn met het verplicht stallen van hun overtollige middelen bij de Staat. Dat verplicht schatkistbankieren zou alleen moeten gelden in noodgevallen. Daarvan is geen sprake meer.

Sinds 2013 zijn gemeenten, provincies en waterschappen verplicht hun overtollige liquide middelen in de schatkist aan te houden. Met dat geld kan de externe financieringsbehoefte van de collectieve sector in zijn geheel worden gedempt. Directe aanleiding voor de invoering van het schatkistbankieren was de destijds te hoge EMU-schuld van Nederland. Door de overtollige middelen van de decentrale overheden te stallen bij een speciaal agentschap van Financiën zou de EMU-schuld geleidelijk lager worden en daarmee de dreiging van een Europese boete verdwijnen.

Hooguit tijdelijk

Inmiddels is het hoofddoel van de invoering van het verplicht schatkistbankieren bereikt: het verlagen van de Nederlandse EMU-schuld onder de 60 procent van het bbp. De overheidsschuld bedraagt zonder dat verplicht schatkistbankieren door decentrale overheden eind 2018 53,7 procent van het bbp en komt eind 2019 zelfs uit op 50,4 procent. Voor de decentrale overheden is dat reden om bij verantwoordelijk staatssecretaris van Financiën, Snel, te pleiten voor een ‘aanzienlijke verzachting’ van het verplichtende karakter van het schatkistbankieren.

/index.php/1811-opdrachtgevers-positiever-over-aannemers

/index.php/1809-tno-nederland-niet-voorbereid-op-gifgasaanval

'Redding FC Twente is wél staatssteun'

Geschreven door Ben Martini op

. Gepost in Nieuws en actualiteiten

Enschede moet wederom voetbalclub FC Twente te hulp schieten met een financiële redding die miljoenen bedraagt. De gemeente scheldt een deel kwijt en zet een ander deel om in een achtergestelde lening, waar de club de eerste jaren geen rente en aflossing over hoeft te betalen. In totaal komt dat neer op 14 miljoen euro. Uit veel hoeken komt kritiek. Is er hier sprake van staatssteun, dat bijna altijd verboden is?

Schade beperken

'Hoe beoordeelt het kabinet het feit dat de overheid een commerciële en professionele sportclub miljoenen euro’s financiële steun geeft?' Het is een van de Kamervragen die twee GroenLinks-Kamerleden woensdag stelden. Als een gemeente veel geld geeft aan een voetbalclub, is dat staatssteun? Niet per se, zegt Cees Dekker, advocaat bij Nysingh en gastdocent staatssteunrecht aan de Universiteit van Amsterdam. ‘Ik weet niet meer dan wat ik uit de pers heb, maar de toets is of een particuliere crediteur hetzelfde zou doen.’ Hij verwijst hierbij naar de ABN Amro, die de schuld van FC Twente verlaagt van 5,5 miljoen naar 1 miljoen euro. Zouden ze dat niet doen, dan loopt FC Twente het risico failliet te gaan en dat zou voor ABN Amro nog veel nadeliger kunnen zijn. ‘De gemeente doet hier mogelijk hetzelfde en gedraagt zich in dat geval als een particuliere crediteur: de schade zoveel mogelijk beperken. Dan is er geen sprake van staatssteun.’

/index.php/1703-tekorten-sociaal-domein-proces-voorjaarsnota

/index.php/1701-staatssecretaris-blijft-bij-standpunt-geen-statiegeld-op-blikjes

Het tekort van de lokale overheid bedroeg in 2018 0,7 miljard euro. Dat is iets hoger dan in 2017. Met name gemeenten en provincies gaven meer uit dan ze binnenkregen, zo blijkt uit cijfers van het CBS, het Centraal Bureau voor de Statistiek, over de overheidsfinanciën.

Waar de centrale overheid en sociale zekerheidsfondsen een overschot optekenden, liet de lokale overheid rode cijfers zien.

Overschot

De overheid behaalde in 2018 een overschot op de begroting van ruim 11 miljard euro. Dat komt overeen met 1,5 procent van het bruto binnenlands product (bbp). De overheidsschuld daalde, net als de laatste jaren, en wel naar 52,4 procent van het bbp eind 2018.

Het overheidssaldo en de overheidsschuld zijn de belangrijkste indicatoren voor de toestand van de overheidsfinanciën. De Nederlandse overheid behaalde over 2018 voor het tweede jaar op rij een overschot. In de Miljoenennota 2019 ging het ministerie van Financiën over het jaar 2018 uit van een overschot van 0,8 procent bbp. Het gerealiseerde overschot van 1,5 procent bbp ligt dus een stuk hoger.

De ambtenaar mag zich verheugen in een toenemend vertrouwen in de samenleving. Bleef het drie jaar geleden nog steken op 42,6 procent, in 2018 is het gestegen tot 46,6 procent.

Dat blijkt uit nieuwe cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). Net als het vertrouwen in de ambtenaar is ook het vertrouwen in de politie gegroeid: bijna drie kwart van de Nederlanders geeft aan vertrouwen in die institutie te hebben. Onverminderd hoog blijft eveneens het vertrouwen in de rechtelijke macht: ruim boven de 70 procent.

Tweede Kamer

Uit het CBS-onderzoek blijkt ook dat het vertrouwen in de Tweede Kamer en de Europese Unie in de afgelopen  twee jaar licht is gestegen. Opvallend daarbij is dat het vertrouwen in de Europese Unie aanzienlijk groter is dan het vertrouwen in de Tweede Kamer: 54 versus 42 procent.

Het vertrouwen neemt toe met het niveau van de opleiding. Dat is sinds 2012 niet veranderd. In 2018 heeft 43 procent van de mensen met alleen basisonderwijs vertrouwen in de medemens. Dat vertrouwen loopt op tot 84 procent bij de groep met een universitaire opleiding.