120 huizen, tussen de Berkel en het Twentekanaal in Lochem: zij vormen de kern van het ambitieuze bouwproject ‘Kop van Oost’. Aanjager, financier en grondbezitter achter dit project is de gemeente Lochem. De gemeente zelf heeft als papieren doelstelling dat 30 procent van de huizen een sociale huurwoning of goedkope koopwoning moet zijn. Nu de huizen van fase 1 van dit project in de verkoop gaan, lijkt dit vooral een papieren doelstelling te blijven. En dat moet en kan anders.

Je bent 26, hebt een vast contract en wilt dolgraag een eigen huis kopen. Het liefst dan ook in de stad waar je opgegroeid bent, in dit geval Lochem. ‘Kop van Oost’ had een mooi en interessant bouwproject voor jou kunnen zijn, ware het niet dat de gemeente hard op weg lijkt haar eigen ambities de nek om te draaien. Een minimumprijs van 345.000 euro voor een rijtjeswoning naast het industrieterrein lijkt namelijk niet echt te voldoen aan de term ‘goedkope starterswoning’. Sterker nog: voor een alleenstaande jongvolwassene is een dergelijke prijs totaal niet aan de orde.

De gemeente zelf heeft in haar woonbeleid opgenomen dat tot 2025 tenminste 30 procent van de nieuw op te leveren woningen bestaat uit goedkope koopwoningen en sociale huurwoningen. Wil de gemeente haar eigen ambities nog gaan waarmaken, dan moet ze daar nog flink in investeren. Op dit moment lijkt de balans behoorlijk negatief uit te vallen. Des te schrijnender is het dat de gemeente zichzelf al eerder in een dergelijke situatie heeft gemanoeuvreerd: ook bij de nieuwbouw op de Detmerskazerne in Eefde bleken achteraf de goedkope woningen niet gerealiseerd. (https://www.destentor.nl/.../verontwaardiging-over-hoge.../)

Momenteel is slechts 1 procent van de woningen in Nederland financieel beschikbaar voor de alleenstaande Jan Modaal. (https://www.hypotheker.nl/.../slechts-1-procent.../) Ik herhaal: 1 procent! Een huis kopen is in de praktijk dus voor een groot gedeelte van de jonge Nederlanders onmogelijk. Om deze situatie te veranderen is een heel pakket aan maatregelen nodig: meer bouwen (en dan niet in het dure segment zoals de gemeente Lochem consequent doet) en het aan banden leggen van het beleggen in woningen (huizen zijn om in te wonen) zijn slechts twee voorbeelden.

Laten we niet vergeten dat de wooncrisis een gevolg is van politieke keuzes. Onder invloed van het neoliberalisme werd de markt verantwoordelijk voor de bouw van woningen: het is goedkoper om een huis van 1 miljoen te bouwen dan tien huizen van een ton, daarom worden er geen starterswoningen meer gebouwd. Gemeenten verkochten voor geldelijk gewin sociale huurwoningen aan investeerders, beleggers kregen door dat huizen een goede investering waren en roofden de goedkope woningmarkt leeg. Wil Lochem aan dit hele spel mee blijven doen?

Daarom deze oproep aan de gemeenteraad: denk nog eens na over de plannen. Bekijk wat er mogelijk is, hou de regie in eigen hand. Maar vooral: denk aan de vele jonge Lochemers die in hun stad willen blijven wonen. Geef hen een toekomstperspectief, geef hen de ruimte om een woning te kunnen kopen en bouw met deze mensen in gedachten.