Poliflw

Huizen worden meer en meer een verdienmodel voor vastgoedeigenaren. Dat blijkt uit de nieuwste wooncijfers die de gemeente heeft gepubliceerd in het rapport Wonen in Amsterdam (WiA) 2021. SP-wethouder Jakob Wedemeijer: “Vastgoedeigenaren maken volop gebruik van de neoliberale wetten uit Den Haag om veel geld te verdienen aan huizen. Rijke mensen worden rijker, en de gewone woningzoekende heeft het nakijken. Hard ingrijpen is nodig, want wonen is een mensenrecht, en moet geen verdienmodel zijn.”

Elke twee jaar publiceert de gemeente samen met de corporaties cijfers over de stand van zaken van de volkshuisvesting. Uit de nieuwste cijfers blijkt dat het aantal koopwoningen in Amsterdam is gedaald met zo’n 10.000, en dat er juist 12.000 particuliere huurwoningen bij kwamen. Dat terwijl er ook veel koopwoningen gebouwd zijn. Dat betekent dat veel bestaande koopwoningen opgekocht zijn door beleggers om duur te verhuren. Ook zijn er Amsterdammers die uit hun koopwoning wegverhuizen en de woning aanhouden om te verhuren.

Wedemeijer: “Dat laat zien dat het nodig is om snel maatregelen te nemen tegen het opkopen van huizen. We bouwen immers massaal bij, en dat lost de wooncrisis niet op. We treffen op dit moment al voorbereidingen om een opkoopbescherming in te voeren voor bestaande koopwoningen. Die mogelijkheid biedt Den Haag ons sinds kort. Maar daarnaast is het ook nodig dat de huurprijzen in de vrije sector omlaag gaan. Ik roep de regering om op zo snel mogelijk werk te maken van het uitbreiden van de huurpuntenregulering zodat voor meer huizen maximale huurprijzen gelden.

Een andere belangrijke trend is dat er méér mensen aangewezen zijn op een sociale huurwoning, dan er huizen zijn. Dat komt vooral doordat de prijzen van huizen van particuliere eigenaren na verhuizing van de oude bewoner over de kop gaan. Wedemeijer: “Het was een tijdlang in om te zeggen dat Amsterdam te veel sociale huurwoningen heeft. De nieuwe wooncijfers laten zien dat zulke beweringen definitief bij het oud vuil kunnen. Er is gewoon een tekort aan. De voorraad sociale huurwoningen moet groeien om voldoende plek te bieden aan al die Amsterdammers die daarop zijn aangewezen. De dikte van je portemonnee mag niet uitmaken of je nog in Amsterdam kan wonen.”

Het stadsbestuur gaat de bouw van betaalbare huizen aanjagen door een tijdelijke financiële stimuleringsregeling in te voeren voor betaalbare huizen in bijvoorbeeld voormalige bedrijfspanden, kantoren of hotels. SP-wethouder Jakob Wedemeijer: “Amsterdam heeft een tekort aan betaalbare huizen. Er is de afgelopen jaren enorm veel gebouwd maar dat ging niet vanzelf, en dat blijft ook niet vanzelf zo doorgaan. De economie draait op volle toeren en de bouw wordt steeds duurder, waarmee de kans ook steeds groter wordt dat vastgoedeigenaren níet kiezen voor het ombouwen naar woningen en het oude pand doorverhuren. We geven nu een flinke slinger aan zulke zogenoemde transformatieprojecten die bijdragen aan de broodnodige betaalbare huizen in onze stad.”

De gemeente is in Amsterdam eigenaar van 80% van de grond. Vastgoedeigenaren betalen voor de gemeentegrond die zij gebruiken via het erfpachtsysteem. Als een bedrijfspand wordt gesloopt of omgebouwd zodat er iets anders kan komen, moet de eigenaar naar de gemeente om de grondprijs opnieuw te bepalen. Met de tijdelijke regeling rekent de gemeente een gunstiger tarief voor sociale en middeldure huurwoningen.

Jakob Wedemeijer: “Sociale en middeldure woningbouw op plekken waar nu nog bedrijfspanden, kantoren of hotels staan is de beste nieuwbouw die we kunnen doen. We voegen huizen in de stad toe, we sparen de groengebieden, en het zijn huizen waarbij we afspraken maken over wat een huis mag kosten.” De regeling wordt over een jaar geëvalueerd om te kijken wat het heeft opgeleverd, en ook te zien wat tegen die tijd de situatie is rondom de economische groei, de bouwkosten en het tekort aan bouwvakkers.

Het is hard nodig dat er een landelijk verbod op loden waterleidingen komt. Uit steekproeven in wijken met vooroorlogse woningen blijkt in sommige wijken met particuliere woningen wel 25% van de huizen nog loden waterleidingen te hebben. SP-wethouder Jakob Wedemeijer: “Drinkwater uit loden leidingen kan erg slecht zijn voor bijvoorbeeld kinderen. Kennelijk komen de vastgoedeigenaren niet uit zichzelf in actie om hier wat aan te doen, schandalig. Daarom zou het goed zijn als minister Ollongren nu eindelijk initiatief neemt in plaats van te wijzen naar de ‘eigen verantwoordelijkheid’ van verhuurders. Die nemen ze kennelijk niet.”

Wedemeijer ging samen met stichting !WOON, de door de gemeente gesubsidieerde huurdersondersteuning, op bezoek bij vooroorlogse woningen op te zien of het drinkwater gezond is. Wedemeijer schrok van de slechte situatie: “Een bewoonster vertelde me dat ze met haar zes jaar oude kind in een huis met loden leidingen woont. De loden leidingen zijn nog steeds niet allemaal verwijderd en ze maakt zich enorme zorgen over de gezondheid van haar kind, dat tot twee jaar terug water uit de kraan dronk. Ik ben enorm geschokt dat dit nog op zo grote schaal voorkomt, terwijl we weten hoe ongezond het is. We doen er samen met stichting !WOON alles aan om huurders bij te staan, maar dit kan alleen snel worden opgelost als er een landelijk verbod komt.”

Juist bij woningcorporaties wordt wél hard gewerkt om loden waterleidingen te vervangen. In een aantal wijken, vooral in Noord, bleek twee jaar terug dat er nog veel loden waterleidingen in de huizen zitten. Via een grootschalig programma worden die nu door de corporaties verwijderd. Het programma is naar verwachting komend voorjaar klaar, sneller dan eerst werd ingeschat. Wedemeijer: “Dat is goed nieuws voor de bewoners van deze huizen. Zij kunnen straks weer gezond water uit de kraan drinken, zoals dat gewoon hoort in onze stad. Hoog tijd dat dat ook geregeld wordt voor álle bewoners, ook van woningen die op de vrije markt verhuurd worden.”

Het stadsbestuur wil de gemeentelijke woonregels aanpassen zodat nieuwbouwprojecten kunnen worden aangewezen waar een deel van de woningen met voorrang naar bewoners uit het stadsdeel gaat. Dat moet ervoor zorgen dat buurtbewoners veel meer kunnen profiteren van nieuwbouw in hun omgeving, en verdringing in de wijk voorkomen.

Mensen die van de afgelopen tien jaar er zes in het stadsdeel wonen, komen in aanmerking voor de voorrangsregeling. Nieuwbouwwijk Hongsrugpark in Zuidoost is het eerste project waarbij de regeling gaat gelden. Daar gaat 25% van de woningen met voorrang naar inwoners van het stadsdeel Zuidoost. 

SP-wethouder wonen Jakob Wedemeijer: "Veel bewoners maken zich zorgen dat ze door de oververhitte woningmarkt niet meer in hun buurtje kunnen blijven. Mensen willen graag in hun eigen buurt blijven wonen waar ze zo vertrouwd mee zijn. Met deze regeling maken we het makkelijker voor de huidige bewoners om in hun eigen buurt te blijven."

De nieuwe regels worden komende maand besproken in de gemeenteraad.

GroenLinks presenteert vandaag het pamflet “Nederland uit de schulden: de beloftes van GroenLinks.” De landelijke fractie en de lijsttrekkers van de zeven grote steden slaan de handen ineen en komen met concrete maatregelen om de schuldenproblematiek aan te pakken.

Schulden zijn namelijk een toenemend probleem. Tien procent van de Nederlandse huishoudens heeft problematische schulden en twintig procent van de huishoudens loopt daar risico op. Het hebben van schulden leidt tot gezondheidsproblemen, stress en soms zelfs huisuitzettingen. Daarom wordt het hoog tijd dat schulden op lokaal en landelijk niveau worden aangepakt. In het pamflet geven Kamerlid Linda Voortman en de GroenLinks-lijsttrekkers van zeven grote steden in Nederland aan wat zij gaan doen om mensen met schulden beter te helpen.

De partij pleit ervoor dat huisuitzettingen alleen vanwege een huurschuld niet meer mogen. Wie hulpverlening accepteert mag niet zijn huis uitgezet worden. Dat voorkomt veel leed, maar ook een onnodig groot beroep op de opvang. Ook wil de partij in elke gemeente convenanten sluiten met vastelastenpartners om te zorgen voor een sociale incasso en betere afstemming, zodat partijen niet op dezelfde euro’s jagen. Per huishouden moet er nog maar één deurwaarder aan de deur komen. Tot slot moet de overheid haar communicatie verbeteren. Deze is vaak te ingewikkeld en qua toon niet altijd aanmoedigend.

Linda Voortman: “de marktwerking in de deurwaarderssector dient geen enkel doel. Het leidt er alleen maar toe dat er steeds harder op dezelfde euro’s gejaagd wordt. Dat maakt schulden juist erger. Wij willen daarom toe naar één deurwaarder per gezin.”