Poliflw

Goed dat Rutte na een lange en voor Nederland onnodig schadelijke aanloop heeft gezien dat een sterk Europa in het Nederlands belang is. Daarbij heeft hij zijn eigen taboes durven doorbreken. De Europese Commissie gaat met garanties van de lidstaten geld lenen om met een gigantisch noodfonds leningen en subsidies uit te keren voor Europees economisch herstel. Dat is uitermate verstandig, want de kost gaat voor de baat uit. Bovendien wordt een gedeelte van de Europese begroting gefinancierd met nieuwe eigen middelen oftewel Europese belastingen. Dat is slim, want zo betaalt niet de belastingbetaler maar de grote vervuiler of techbedrijven die amper belasting betalen voor onze extra uitgaven.

De motie van SP-Kamerlid Jasper van Dijk om alleenstaande vluchtelingenkinderen op de Griekse eilanden in Nederland op te vangen, is vannacht helaas verworpen. Van Dijk had goede hoop dat de motie een meerderheid zou halen, maar uiteindelijk trokken coalitiepartijen ChristenUnie en D66 hun steun toch in.

De afgelopen maanden groeide de steun voor het plan om alleenstaande kinderen van de Griekse eilanden te halen enorm. Circa 150 gemeenten en ook provincies betuigden hun steun. In Europa zijn meer dan tien landen die zich bereid verklaarden om kinderen op te nemen. Dit in reactie op het Griekse verzoek aan de lidstaten om 2.500 alleenstaande kinderen op te nemen. De Nederlandse regering koos echter voor een plan om kinderen in Griekenland zelf op te vangen. Dit was overduidelijk een poldercompromis tussen de zwaar verdeelde coalitiepartijen. Het plan komt echter nauwelijks van de grond, blijkt uit onderzoek van de onder andere de Groene Amsterdammer. Om die reden nam opnieuw de druk toe om kinderen in Nederland op te vangen.

Van Dijk: ‘De kinderen bevinden zich in erbarmelijke omstandigheden op de Griekse eilanden. Het is Europees grondgebied, dus ook Nederland heeft hierin een taak. Dat was immers de afspraak na de vluchtelingencrisis in 2015. Er komt ondanks mooie beloften weinig terecht van een eerlijke verdeling van vluchtelingen in Europa. Over twee weken is er een nieuwe kans om het voorstel te doen, bij het debat over de Europese top.’

Die procedure zit muurvast, omdat veel regeringsleiders liever geen Europese bemoeienis zien en elkaar de hand boven het hoofd houden. Hoe zorgwekkend de situatie ook is. Daarmee ondermijnen zij een kernidee waar de EU op steunt: we houden elkaar scherp op autoritaire reflexen, opdat we in Europa niet de fouten uit het verleden herhalen. Met een Europese Commissie als scheidsrechter boven de partijen. De politiek leiders die hun landen vertegenwoordigen in Europa moeten net zo scherp op de democratie zijn, als dat ze zijn op de begrotingsafspraken. Helaas gaat snoeiharde kritiek op landen die de begrotingsregels schenden, gepaard met poeslieve mededelingen richting niemand in het bijzonder. Minister Blok meldde trots dat er een “diplomatiek statement” was opgesteld, dat opriep tot respect voor de rechtsstaat in coronatijden. Dat statement noemde Hongarije niet eens bij naam en was zo vaag, dat Orbán doodleuk mee tekende.

We kunnen het niet laten gebeuren dat landen in onze Unie op deze wijze afglijden tot autoritaire staten. Europese subsidies aan die landen moeten rechtstreeks worden uitgekeerd aan de uiteindelijke doelgroepen, in plaats van uitkering via de nationale overheidsinstanties. Het inperken van het stemrecht van de rechtsstaatschenders via de artikel-7-procedure zit vast. Daarom moet het bedreigen van een fundamenteel principe van de EU, de rechtsstaat, in de portemonnee bestraft worden. Die omslag is dringend nodig, want vooralsnog lijkt alles “business as usual”. Uit het eerste coronasteunpakket van de Europese Commissie kregen Hongarije en Polen het meest, respectievelijk €5,6 en €7,4 miljard. Het noodlijdende Italië kreeg nog geen derde. Terwijl in Hongarije mensen werden opgepakt om kritische posts op Facebook en in Polen een regeringsvertrouweling de leiding kreeg over het Hooggerechtshof, bleven de euro’s gul overgemaakt worden naar de regeringen in Boedapest en Warschau.

Rob Jetten: Europa is solidariteit

Een belangrijk resultaat: na weken van moeizame onderhandelingen met Nederland in de hoofdrol heeft Europa zich weer van z’n beste kant laten zien. Er ligt een steunpakket van ruim 500 miljard euro. Daarmee kan de acute nood in deze crisis worden gelenigd en kunnen landen nu steun krijgen om structurele schade te voorkomen.

Hulp bij de bestrijding van het coronavirus en het redden van banen en inkomens in onze Europese economie staan terecht voorop. De hervonden Europese eenheid heeft bovendien de dreiging van een financiële crisis in de kiem gesmoord.

Het Nederlandse kabinet heeft na enkele moeizame weken gisteravond laten zien dat het onderdeel kan zijn van de oplossing in plaats van onderdeel van het probleem. In het belang van Europese eenheid en solidariteit. Het resulterende Europese compromis bevat instrumenten die snel in werking kunnen treden.

– De Europese Investeringsbank kan tot € 200 miljard aan garanties geven om het midden- en kleinbedrijf te ondersteunen.

– Het Europese werkgelegenheidsfonds (SURE) in oprichting telt straks maximaal €100 miljard. Deze tijdelijke vorm van Europese sociale zekerheid is een uit Europese middelen gefinancierde WW. Als er te weinig middelen zijn gaat de Europese Commissie extra lenen.

– Het ESM heeft tot €240 miljard klaarstaan aan leencapaciteit voor landen die in de financiële problemen komen. Met realistische en rechtvaardige spelregels. Landen die acuut geld nodig hebben voor de directe en indirecte kosten die zij maken voor medische zorg en preventie lenen dat zonder extra voorwaarden.

Toch is dit alles pas het begin. Het begin van een lange weg die we samen bewandelen. Eerst komt de uitwerking van deze deal, daarna het verdere herstel. Hoe de heropleving van de Europese economie straks betaald moet worden ligt nog open. Het Herstelfonds is nog weinig concreet en komt terug op de Europese Top van regeringsleiders. Dat de Europese landen bereid zijn ‘innovatieve financiële instrumenten’ te gebruiken is goed nieuws, maar vraagt wel nadere uitwerking. Een belangrijk fundament voor dat herstel zal ook de nieuwe Europese begroting zijn: de omvang en richting daarvan zullen de komende maanden moeten worden bepaald. Voor D66 staat het bevorderen van duurzame economische groei in de Europese Unie daarbij voorop.

Het Europees akkoord kwam niet zonder slag of stoot tot stand. De afgelopen weken kwam er, ook van D66, kritiek op de toon en de beperkte bereidheid van Nederland om compromissen te sluiten. Die kritiek is mede geboren uit bezorgdheid over het afbrokkelen van de Nederlandse onderhandelingspositie op andere belangrijke dossiers zoals de klimaatcrisis, de meerjarenbegroting van de Europese Commissie en het nieuwe handelsverdrag met het Verenigd Koninkrijk.

Het kabinet zal zich de komende tijd moeten inspannen om de Nederlandse positie in Europa weer sterker en minder geïsoleerd te maken. Met goede wil en de oprechte bereidheid Europa te versterken kan Nederland deze crisis ook voor zichzelf tot een goed einde brengen. Nederlandse ondernemers, bedrijven, bloementelers, vissers, boeren, burgers en belastingbetalers rekenen op dit kabinet.

Europa is ons heden én onze toekomst.

Tweet dit artikel Deel dit artikel op Facebook

Tweet dit artikel Deel dit artikel op Facebook

Coronamaatregelen in de Europese Unie

De Europese Unie heeft de afgelopen dagen maatregelen genomen om de verspreiding van het virus in te dammen en de lidstaten te helpen de gezondheidszorg te ondersteunen. Lees hier wat de EU al heeft gedaan en wat er volgens D66 nog beter kan.

D66 steunt Europese maatregelen in strijd tegen corona

Het Europees Parlement heeft uitzonderlijke maatregelen genomen om deze plenaire vergadering door te laten gaan. Alle Europarlementariërs kunnen vandaag vanuit huis stemmen om het onderlinge besmettingsgevaar terug te dringen. Dit is een uitzonderlijke plenaire stemming over een pakket Europese maatregelen dat oploopt tot 37 miljard euro.

D66 zal voor de pakket stemmen. Belangrijke zaken die worden geregeld zijn:

Het vrijmaken van 8 miljard euro voor medisch onderzoek, innovaties en medische goederen in de strijd tegen het coronavirus.

Het terugdringen van het aantal lege vliegtuigen dat rondvliegt om zogenaamde “slots” veilig te stellen. De regels worden versoepeld.

Het financieren van maatregelen die nodig zijn om de corona-uitbraak in te dammen in zwaar getroffen landen

Maatregelen die de EU genomen heeft

De EU heeft haar buitengrenzen gesloten om verdere verspreiding van het coronavirus te voorkomen. Niet EU-burgers mogen de EU niet meer in.

De EU stimuleert het gezamenlijk produceren en inkopen van medische benodigdheden. Er zijn regels opgesteld om ervoor te zorgen dat goederen en medicijnen wél de grens tussen landen over kunnen, nu veel Europese landen de grenzen gesloten hebben.

De EU ondersteunt Europese bedrijven die een vaccin tegen het virus ontwikkelen of op een andere manier bijdragen aan de bestrijding van covid-19.

Europese landen werken samen om gestrande reizigers weer terug naar huis te halen.

Er is een groot financieel pakket gepresenteerd, om de economische gevolgen van het virus op te vangen, en worden landen gestimuleerd ook zelf economische stimuleringsmaatregelen te treffen, zoals Nederland deed op 17 maart.

De EU heeft regels opgesteld om noodzakelijk goederenverkeer tussen lidstaten (levensmiddelen, medicijnen, etc.) op een ordentelijke manier doorgang te laten vinden, nu veel nationale grenzen dicht zijn gegaan.

D66 wil dat de EU meer gaat coördineren

De EU heeft op dit moment, naast de reeds getroffen maatregelen, weinig mogelijkheden om zelf op gezondheidsgebied in te grijpen. De lidstaten hebben deze bevoegdheden namelijk niet aan de EU overgedragen, en daarom kan de EU maar een beperkte rol spelen. Zo gaat de EU niet over het aantal bedden op de Intensive Care, en heeft de EU ook niet de bevoegdheid om nationale beperkende maatregelen op te leggen, zoals het sluiten van scholen, of het verplichten van thuiswerken.

D66 roept op onze aanpak veel beter Europees te gaan coördineren, omdat dit virus onmiskenbaar grensoverschrijdend is. Juist nu moeten we de krachten bundelen om tot een zo effectief mogelijk aanpak te komen. De EU is normaal een open gebied waar veel wordt gereisd. Door de aanpak te coördineren is de bestrijding het meest effectief, ook als straks deze periode van binnenblijven voorbij is. We moeten ook samen met de andere lidstaten bespreken welke bevoegdheden we de EU wél moeten geven, om nog daadkrachtiger op te treden bij gezondheidscrises als deze. Ook qua inkoop en productie van medische goederen kunnen we als EU samen de krachten bundelen. D66 wil dat de EU dat op de volgende manieren doet:

Interne grenscontroles moeten vermeden worden. Sommige Europese landen, zoals Polen en Hongarije, hun grenzen sluiten voor iedereen, ook EU-burgers. Europeanen komen hierdoor soms op plekken vast te zitten op weg naar hun thuisland. Zo mogen inwoners van de Baltische staten niet door Polen om naar huis te gaan. Dat kan niet. We moeten interne grenscontroles vermijden.

Voorkom dat noodzakelijke goederen vast komen te staan. Het sluiten van grenzen ervoor dat vrachtwagens met goederen – van voedsel tot medicijnen – aan de grenzen vaststaan. Op verschillende plekken in Europa zijn al enorme files aan de grens te zien. Dat kan een probleem zijn voor de toevoer van belangrijke producten.  De EU moet onze interne markt beschermen en daarom handhaven dat vrachtwagens te allen tijde de grenzen makkelijk kunnen oversteken

De EU moet de productie van medicijnen en medische middelen meer in eigen hand nemen. De EU heeft inmiddels een flink aantal maatregelen aangekondigd, maar er moet nog veel uitgewerkt worden en daadwerkelijk in werking treden. Een probleem als het tekort aan medische middelen is niet binnen een dag opgelost. Het is van groot belang dat we de Europese productie opschalen en als EU minder afhankelijk worden van de rest van de wereld als het gaat om medicijnen of medische benodigdheden. Daar moeten grote stappen gezet worden.

D66 wil dat Europese landen meer gaan samenwerken om gestrande reizigers weer terug naar huis te halen. Er zitten duizenden Nederlanders en burgers uit andere EU-landen vast in landen buiten de EU. De maatregelen die landen in Azië, Afrika en Latijns-Amerika nemen in de strijd tegen het virus, veranderen met het uur. Hierdoor zitten veel mensen vast in een onzekere situatie, en hebben soms zelfs geen mogelijkheid om naar huis te komen. D66 wil dat de EU-reddingsoperaties samen met de lidstaten coördineert via het European Response Coordination Centre. Hierbij kan het Civil Protection Mechanism gebruikt om noodvluchten te organiseren. Zie hier onze pagina voor Nederlanders in het buitenland.

D66 vindt dat de EU, en met name ook de lidstaten, tijdens deze crises solidariteit moet blijven betrachten voor de meest kwetsbaren groepen, zoals asielzoekers en de mensen die nu in vluchtelingenkampen zitten. Zij mogen niet worden vergeten in deze moeilijke tijden.

Op dit moment raadt het ministerie van buitenlandse zaken alle reizen naar het buitenland af, tenzij het strikt noodzakelijk is. Heeft u al reisplannen, dan wordt geadviseerd de reis te annuleren of uit te stellen. Dit advies wordt gegeven omdat veel landen wereldwijd ingrijpende maatregelen nemen die vergaande consequenties hebben voor reizigers. De situatie verandert dagelijks. Kijk voor het laatste reisadvies op de website van het ministerie van Buitenlandse Zaken.

Tweet dit artikel Deel dit artikel op Facebook

Tweet dit artikel Deel dit artikel op Facebook

Lidmaatschap EU in Grondwet stap dichterbij

De Raad van State is positief over het voorstel van D66 om het lidmaatschap van de EU in de Grondwet te verankeren. Het lidmaatschap hoort zonder twijfel tot ‘een van de hoofdelementen van ons staatsbestel’, aldus het adviesorgaan. Een Grondwetswijziging komt met dit positieve advies een stap dichterbij en kan nu voor behandeling naar de Tweede Kamer.

Het EU-lidmaatschap staat al in de Grondwet van ruim 20 andere lidstaten, waaronder Duitsland en  Frankrijk. D66-Kamerlid Kees Verhoeven: ‘De samenwerking binnen de EU zorgt al 70 jaar voor vrede, veiligheid en voorspoed in Europa. Europese besluiten beïnvloeden de levens van miljoenen Nederlanders. Nederland is verweven met de Europese Unie en daarom verdient het lidmaatschap een plek in de Grondwet. Mooi dat de Raad van State nu ook het belang van de Europese samenwerking onderstreept.’

In mei dienden Rob Jetten en Kees Verhoeven het voorstel tot een Grondwetswijziging in. Door het lidmaatschap in de Grondwet op te nemen, is het moeilijker om eventueel uit de EU te stappen. De Tweede Kamer  moet dan twee keer – met een verkiezing tussendoor – over  het voorstel stemmen. Uiteindelijk is daarbij dan een tweederde meerderheid nodig.

Volgens Verhoeven is het gevaarlijk om de gevolgen van eventuele uittreding te onderschatten: ‘In Groot-Brittannië zorgt de Brexit voor gigantische chaos. Begrijp me goed: ik wil helemaal nooit uit de EU. Maar mocht zoiets ooit toch ter sprake komen, dan zorgen we er met deze Grondwetswijziging voor dat je daar heel erg goed over moet nadenken.’

D66 wil ook dat de Tweede Kamer een duidelijkere rol krijgt bij Europese besluitvorming. De betrokkenheid van het nationale parlement is nu nog geregeld via losse afspraken die moeilijk te vinden zijn. Daarom vindt de coalitiepartij het belangrijk om in de wet vast te leggen hoe de regering het parlement betrekt bij Europese besluitvorming.

Tweet dit artikel Deel dit artikel op Facebook

Tweet dit artikel Deel dit artikel op Facebook

Raadslid Wieke Paulusma wint Europese prijs voor democratische vernieuwing

Het Groningse D66-raadslid Wieke Paulusma heeft vanavond in Berlijn de Europese prijs voor democratische vernieuwing ontvangen: de Innovation in Politics Award 2019.

Paulusma was genomineerd voor haar betrokkenheid bij de Coöperatieve Wijkraad in de Oosterparkwijk: “Ik ben ontzettend blij! Het is zo belangrijk dat er weer vertrouwen ontstaat tussen politici en inwoners en tussen wijkbewoners onderling”.

De concurrentie was groot: Paulusma was één van de tachtig finalisten, waarbij ze met de Coöperatieve Wijkraad meedeed in de categorie ‘democratie’. Een jury van ruim 1000 Europeanen selecteerden de finalisten uit 400 genomineerden. De vernieuwingsprijzen worden sinds 2017 op initiatief van het Innovation in Politics Institute uitgereikt. Dit instituut houdt zich bezig met versterking van de democratie in Europa.

De Coöperatieve Wijkraad Oosterparkwijk bestaat sinds 2017. In deze wijkraad zitten 11 inwoners van de wijk en een aantal leden van de Groningse gemeenteraad. Samen nemen ze beslissingen over de Oosterparkwijk. Loting heeft bepaald welke wijkbewoners in de wijkraad zijn gekomen. Ook is een wijkpanel van 400 wijkbewoners door loting tot stand gebracht.

Het is één van de democratische experimenten in Groningen waarmee de gemeenteraad heeft ingestemd. De Oosterparkwijk is de eerste wijk in Nederland met een coöperatieve wijkraad. Paulusma: “Democratische vernieuwing is een kwestie van een lange adem. De wijkraad in de Oosterparkwijk is daar een onderdeeltje van”. De afspraak is dat de gemeenteraad de beslissingen van de wijkraad overneemt. Op dit moment mogen alle wijkbewoners van de Oosterparkwijk stemmen op goede ideeën van medebewoners.

Tweet dit artikel Deel dit artikel op Facebook

Tweet dit artikel Deel dit artikel op Facebook

Op dinsdag 26 november hebben VVD en CDA in het Europees Parlement gestemd vóór het terughalen van IS-kinderen naar Europa. Mede door hun stem kon een EU-resolutie worden aangenomen die kinderen van IS-strijders laat terugkeren naar de Europese landen waar hun IS-ouders verbleven.

FeitenDe resolutie op initiatief van Groenlinks, D66 en PvdA, roept lidstaten op om “alle kinderen van buitenlandse strijders in het noordoosten van Syrië te repatriëren”. VVD en CDA stemden hier vóór. Het Europees Parlement dringt er nu bij EU-lidstaten op aan om “alle kinderen te repatriëren, rekening houdend met hun specifieke gezinssituatie en het belang van het kind als belangrijkste overweging”. De resolutie “betreurt” ook “dat de EU-lidstaten tot nu toe geen actie in die richting hebben ondernomen.”1 

Juist kinderen van IS-strijders zijn vatbaar voor radicalisering op latere leeftijd. Van jongs af aan zijn ze geïndoctrineerd met de giftige, kwaadaardige ideologie van de radicale islam. Ze zijn vanaf hun geboorte blootgesteld aan ongeëvenaarde gruwelijkheden en geweld en zijn opgevoed met wapens, trainingen en uiterst strenge islamitische beginselen. We weten dat het levensgevaarlijke, tikkende tijdbommen zijn die op ieder moment kunnen ontploffen. Het zijn bovendien kinderen die op geen enkele relevante manier Nederlands of Europees zijn. Het is dus niet alleen zeer gevaarlijk en volkomen strijdig met onze belangen om ze terug te halen; ook de argumenten om ze wél hierheen te halen, blijken flinterdun.

Verweer van VVD en CDAVVD en CDA verweren zich voor dit stuitende stemgedrag door te zeggen dat zij tegen de  omstreden tekst uit paragraaf 61 hebben gestemd.  VVD en CDA stemden weliswaar tegen dit stukje tekst, maar stemden uiteindelijk gewoon vóór de resolutie waar de betreffende tekst uit paragraaf 61 nog steeds onderdeel van was. Ze stemden dus vóór het halen van IS-kinderen naar Europese landen.

Illustratief voor probleem EUDeze hele gang van zaken is natuurlijk tekenend voor de onacceptabele opstelling van VVD en CDA in Brussel; ondanks alle verkiezingsbeloftes en praatjes voor de bühne stemmen ze uiteindelijk in met alle bizarre Brusselse plannen.

Bovendien laat het zien op welke wijze de Europese Unie constant de eigen macht weet te vergroten - en fundamenteel onhervormbaar is. Tussen een groot aantal bepalingen waar niemand het eigenlijk mee oneens kan zijn - maar die ook niet veel uithalen - wordt een kleine passage verwerkt waarin de soevereiniteit van EU-lidstaten wordt ondermijnd, immigratie verder wordt aangewakkerd, klimaatmaatregelen worden opgedrongen of transfers van Noord naar Zuid worden geregeld.

Omdat deze bepaling slechts een kleine speld in de hooiberg van wollige algemeenheden is, zien de meeste partijen altijd wel een reden om er toch voor te stemmen. Of voelen ze zich opgelaten om tegen te stemmen. Of lopen ze dan de beloofde toezegging die zij - op hun beurt - dan weer wilden opstrijken mis.

Zo dijt het bureaucratische monster in Brussel telkens weer een stukje verder uit. VVD en CDA zijn daaraan volledig medeplichtig.

1 Zoals de resolutie onder punt 61 bepaalt: “Toont zich uiterst bezorgd over de humanitaire situatie van kinderen van buitenlandse strijders in het noordoosten van Syrië en dringt er bij de lidstaten op aan alle Europese kinderen te repatriëren, rekening houdend met hun specifieke gezinssituatie en het belang van het kind als belangrijkste overweging, en de nodige steun te verlenen voor hun rehabilitatie en herintegratie; betreurt het dat de EU-lidstaten tot nu toe geen actie in die richting hebben ondernomen en dat er geen sprake is van coördinatie op EU-niveau”.

De Raad van State ziet het referendum als een goede manier om de 'gevoelens van isolement, vervreemding en uitsluiting' onder bepaalde groepen mensen in de samenleving te verminderen. Dat blijkt uit het advies van de Raad van State over de wet van de SP voor een bindend correctief referendum.

SP-Tweede Kamerlid Ronald van Raak: 'Ik ben heel blij met dit advies, maar toch ook verrast, omdat de belangrijkste adviseur van de regering in het verleden erg kritisch was over het referendum, dat moeilijk te verenigen zou zijn met onze parlementaire democratie. Dat was ook het belangrijkste argument van premier Mark Rutte om het referendum af te schaffen. Nu ziet de Raad van State het referendum als een "positief te waarderen aanvulling en correctie" op ons huidige stelsel. Dat is een grote kanteling.'

De Raad van State ziet ook andere voordelen van het bindend correctief referendum. Zo zorgt het ervoor dat politieke partijen scherp blijven en er rekening mee houden dat de compromissen die zij sluiten ook echt kunnen rekenen op voldoende steun van de bevolking. Onvrede van burgers komt eerder op de politieke agenda en mensen die zich niet gehoord voelen kunnen op deze manier hun stem laten horen.

Van Raak: 'Mooi vind ik ook de opmerking van de Raad van State dat "voor een stabiele democratie meer nodig is dan handhaving van de status quo." De Raad van State wijst erop dat een grote meerderheid van de mensen in ons land voorstander is van een referendum. Het bindend correctief referendum zoals we dat voorstellen is daarom een 'sluitstuk' van het parlementaire stelsel.'

In december pleitte de Staatscommissie Parlementair Stelsel onder leiding van Johan Remkes ook voor een correctief referendum. 'De democratie werkt niet voor iedereen even goed. De stem van niet álle burgers wordt voldoende gehoord. De bestaande politieke onvrede bij een deel van de bevolking kan leiden tot afhaken en afkeer van de democratie,' stelde Johan Remkes. Volgens de Staatscommissie zijn referenda een goed 'ventiel' of goede 'veiligheidsklep' op het moment dat volksvertegenwoordigers dingen doen die het volk écht niet wil. Dit pleidooi was voor de SP reden om in januari een wetsvoorstel in te dienen voor invoering van een bindend correctief referendum. Een wet die nu wordt ondersteunt door de twee belangrijkste adviseurs van de politiek.

Van Raak: 'Het referendum is het kleefkruid van onze democratie. In februari 2018 verdedigde ik in de Kamer tevergeefs een wet voor een correctief referendum, een wet die ooit door GroenLinks, PvdA en D66 was gemaakt, maar die door deze partijen plotseling niet meer werd gesteund. Aanleiding was de uitslag van het raadgevend referendum over het verdrag met Oekraïne, waar deze partijen vóór waren, maar de bevolking tégen was. Dit was voor de regering aanleiding om het raadplegend referendum maar af te schaffen. Sindsdien is er echter veel veranderd. Het is bijzonder dat zowel een Staatscommissie als de Raad van State nu een bindend correctief referendum voorstellen, een echt referendum waarvan het kabinet en de Kamer de uitslag niet meer naast zich neer kunnen leggen.'

Dinsdag debatteert de Tweede Kamer over de begroting van Binnenlandse Zaken. Daar wil de SP een begin maken met een nieuwe discussie over het correctief referendum. 'Ik hoop dat we na het mooie pleidooi van de Staatscommissie en het interessante advies van de Raad van State nu een inhoudelijke discussie kunnen voeren. Over de vraag hoe we onze parlementaire democratie kunnen versterken en wat daarbij de rol is van het referendum. De wetgeving is ingediend en de adviezen liggen op tafel. Ik denk dat het referendum plotseling een stuk dichterbij is,' zegt Van Raak.