Poliflw

Een groep artsen heeft een landelijke campagne aangekondigd om aandacht te vragen voor luchtvervuiling door de intensieve veehouderij en gezondheid. In gebieden waar veel dieren gehouden worden heeft de slechte luchtkwaliteit directe invloed op de longen van omwonenden, en daarmee ook op de gevolgen van het coronavirus. Partij voor de Dieren Kamerlid Eva van Esch heeft de minister gevraagd om snel actie te ondernemen en inwoners te beschermen tegen de impact van een eventuele tweede golf. “De artsen spreken duidelijke taal: we moeten anders gaan eten en stoppen met de intensieve veehouderij. We maken onszelf ziek en dat is niet langer uit te leggen,” licht Van Esch toe. Het fijnstof en de ammoniak uit de veehouderij worden aan meerdere longaandoeningen gelinkt. Eerder kondigde de minister een onderzoek aan naar de relatie tussen de veehouderij, luchtverontreiniging en COVID-19. De Partij voor de Dieren vindt dat de minister aan de hand van de onderzoeken die al gedaan zijn, uit voorzorg maatregelen moet nemen om de bevolking te beschermen door de uitstoot van fijnstof en ammoniak versneld te reduceren. Wetenschappers hebben inmiddels overtuigend bewijs gevonden dat luchtvervuiling leidt tot een grotere impact van het coronavirus, oftewel: hoe vervuilder de lucht, hoe meer besmettingen, ziekenhuisopnames en sterfgevallen. Dat dit niet alleen speelt in grote steden, bleek uit recent onderzoek door de Universiteit van Birmingham, waarin ook gegevens van corona-uitbraken in Nederlandse gemeenten werden meegenomen. Hieruit bleek dat de impact van het coronavirus in Nederland juist groot was in gebieden met intensieve veehouderij, ook na correctie van carnaval als mogelijke verklaring voor het hoge aantal besmettingen. Van Esch: “De volksgezondheid lijdt al onder de slechte luchtkwaliteit. Daar komt nu nog eens bovenop dat mensen in vervuilde gebieden sneller geïnfecteerd raken door COVID-19, en ook nog eens een grotere kans lopen op een ziekenhuisopname of zelfs overlijden. Het wordt hoog tijd dat ook de minister de ernst van de gevaren van de intensieve veehouderij eens in gaat zien!” Lees de schriftelijke vragen hier.

De Nederlandse regering moet zich in Europa actief verzetten tegen Europese subsidies voor vleespromotie. Dit naar aanleiding van een aangenomen motie van de Partij voor de Dieren Kamerlid Frank Wassenberg. Deze week lanceerde de Europese Commissie een nieuwe campagne om de consumptie van varkensvlees onder jongeren te stimuleren, waarvoor 7,5 miljoen euro is uitgetrokken: ‘Let’s talk about pork from Europe.’ De Partij voor de Dieren vindt dit volstrekt onverantwoord. Frank Wassenberg: “Dit is een groot succes. De Europese Unie pompt miljoenen in reclamecampagnes voor vlees, nu specifiek gericht op jongeren. Die zijn door berichten over de gevolgen voor het milieu, dierenwelzijn, voedselveiligheid en gezondheid juist minder vlees gaan eten. Dat moeten we aanmoedigen, in plaats van ze te verleiden meer vlees te eten zoals de EU nu doet. Het kabinet en nu ook de Europese Commissie erkennen de noodzaak van een omschakeling naar meer plantaardige voeding, nu wordt daad bij het woord gevoegd door die promotiesubsidies aan te pakken.” Dinsdagavond werd een motie van de Partij voor de Dieren aangenomen die de regering verzoekt om zich in Europa te verzetten tegen de subsidies voor de promotie van vlees. Ook in Nederland loopt een door de EU-gesubsidieerde campagne om de consumptie van kippenvlees te verhogen. Deze subsidies gaan lijnrecht in tegen het kabinetsbeleid dat mensen juist minder vlees wil laten eten. Frank Wassenberg: “De Europese vee-industrie fokt, gebruikt en slacht elk jaar meer dan zeven miljard dieren. Ieder jaar weer. De rapporten over de schadelijke effecten hiervan op het klimaat, het milieu, dierenwelzijn en de volksgezondheid blijven zich opstapelen. In deze tijd belastinggeld uittrekken voor vleesreclames en daarmee dierenleed en nog verdere opwarming van de aarde sponsoren is onacceptabel. Het werd hoog tijd.”

De Partij voor de Dieren vraagt opheldering van minister Schouten (Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit) over de weigering van Nederland om bijen en hommels te beschermen tegen schadelijke landbouwgiffen. Onderzoek van Follow the Money laat zien dat Nederland van plan is om, tegen de wens van de Tweede Kamer, in te stemmen met een verzwakte bescherming en zo gehoor geeft aan een lobby van pesticideproducenten. De Partij voor de Dieren heeft daarom samen met GroenLinks, de SP, de PvdA en de PVV spoedvragen gesteld aan de minister. “Dit is een buitengewoon vreemde gang van zaken: midden in het zomerreces zou opeens in Europa een knoop moeten worden doorgehakt over het beschermingsniveau van insecten bij de toelating van landbouwgif,” zegt Kamerlid Frank Wassenberg (PvdD). “Een heel belangrijk onderwerp, gezien de dramatische achteruitgang van insecten, waaronder bijen en hommels. Zeker omdat de Kamer eerder al in meerderheid heeft gestemd vóór een betere bescherming van hommels en bijen. Minister Schouten negeert zo niet alleen de meerderheid in de Kamer, zij heeft bovendien nagelaten om de Kamer hierover te informeren. Dat is heel kwalijk.” Minister Schouten stelde in een brief van 13 juli dat zij deze week in Europa zal spreken over het bijenrichtsnoer; een document dat in 2013 door voedselveiligheidsinstituut EFSA is ontwikkeld en regelt hoe pesticiden getoetst kunnen worden op hun schadelijkheid voor honingbijen, wilde bijen en hommels. Het bijenrichtsnoer is echter nog niet ingevoerd, omdat enkele landen – waaronder Nederland – al jaren achter de schermen pleiten voor een afzwakking van deze toetsen. Toen dat vorig jaar aan het licht kwam, werd een motie van de Partij voor de Dieren aangenomen voor de snelle inwerkingtreding van het originele bijenrichtsnoer. Desondanks laat Follow the Money vandaag zien dat minister Schouten zich weigert in te zetten voor een sterkere bescherming van bijen en hommels. In Europa bepleit Nederland, achter gesloten deuren, juist een zwakker model, waar ook voor gelobbyd wordt door de gif-industrie. “Minister Schouten heeft de Kamer voorgehouden dat alleen het model dat uit de koker van de gif-industrie nog op tafel ligt en verzuimde daarbij te vermelden dat er nog een keuze voorligt. Oók het originele bijenrichtsnoer is namelijk nog een optie,” zegt Wassenberg. “De bedoeling is dat de lidstaten morgen kenbaar maken welke optie hun voorkeur heeft. Maar minister Schouten probeert de schijn te wekken dat het al een uitgemaakte zaak is.” Oppositiepartijen GroenLinks, SP, PvdA en PVV sluiten zich aan bij de kritiek van de Partij voor de Dieren op deze gang van zaken. De partijen eisen op zeer korte termijn antwoorden van de minister, vóór aanvang van de Europese vergadering, morgenochtend 16 juli.

Met de uitspraak van de Raad van State kwamen direct projecten op het gebied van woningbouw en infrastructuur stil te liggen. Om die vergunningen weer vlot te trekken, is geïnventariseerd welke maatregelen op korte termijn genomen konden worden om stikstofruimte te creëren. Daaruit zijn deze drie maatregelen naar voren gekomen:

- de verlaging van de maximum snelheid

Over de aanpassing in het veevoer is nu veel te doen onder boeren en dat begrijp ik. Dat er een ministeriële regeling is die voorschrijft wat een koe moet eten, tast boeren aan in hun vakmanschap. Als geen ander weten boeren wat ze hun vee moeten voeren en ze maken zich ongerust over de gezondheid van hun dieren.

Daarom stond en sta ik helemaal achter het initiatief van de melkveehouderij om met een alternatieve veevoer maatregel te komen. Daarvoor werd de datum van 1 juli afgesproken. Mocht het overleg geen resultaat opleveren, dan zou worden teruggevallen op de ministeriële regeling. Het is goed om te zien dat de afgelopen weken constructief overleg gevoerd is tussen ministerie en melkveehouderij en dat wederzijds begrip gegroeid is.

Toch is het niet gelukt om er samen uit te komen en daar baal ik enorm van. Natuurlijk had ik graag gezien dat er een regeling was gekomen die beter aansluit op de boerenpraktijk. Als Parlementslid kan ik echter niet zomaar de criteria van de Raad van State terzijde schuiven. En daar knelt het. Als de veevoer maatregel niet goed juridisch te borgen en handhaafbaar is, zal de rechter er – zodra er een zaak is – zeker een streep doorheen zetten. Daarmee komen direct vergunningen voor andere projecten, die stikstofruimte nodig hebben, in de knel. En dan zijn we weer terug bij af.

Nu hebben CDA en VVD een motie ingediend waarin ze bepleiten dat het PBL de ministeriële regeling en het voorstel van de sector doorrekent, evenals de optie waarbij boeren de keuze krijgen voor één van beide trajecten. Dit lijkt aantrekkelijk, maar het is goed om te beseffen dat ook het voorstel van de sector zelf van iedere melkveehouder een aanpassing van het voer vraagt. Daarbij moeten er duizenden privaatrechtelijke contracten worden gesloten tussen melkveehouders en voerleverancier die dan ook door de overheid gecontroleerd worden, om de toets van de rechter te kunnen doorstaan.

Of het nu langs de ene of de andere regeling is, we vragen de melkveehouderij om mee te doen. Dat is niet onmogelijk. We hebben het over een periode van 4 maanden waarin een reductie van 0,2 kiloton op een totaal van 280 kiloton gerealiseerd moet worden. Natuurlijk mag diergezondheid niet in de knel komen en daarom is in de ministeriële regeling een uitzonderingsbepaling daarvoor opgenomen. De komende weken worden gebruikt om in overleg met experts van o.a. diergeneeskunde te kijken of er nog aanvullende maatregelen nodig zijn.

Eind augustus zal het PBL komen met de doorrekeningen. Dat is later dan ik had gewild en ik had boeren graag eerder duidelijkheid willen geven. Het is belangrijk dat zij hun voorraden op orde hebben en zich voorbereiden op 1 september, de datum dat er een regeling ingaat.

Tegelijkertijd wil ik graag de blik vooruit richten en samen met de sector werken aan een nieuwe regeling vanaf januari 2021. De regeling die dan ingaat zal beter aansluiten bij de boerenpraktijk. De Tweede Kamer heeft daarover ook een motie van mijn hand aangenomen. Er is dan ook ruimte voor minder knellende regels, omdat vanaf volgend jaar gewerkt wordt aan maatregelen om de totale ‘stikstofdeken’ boven ons land te verminderen. Stikstof ‘leverancier’ is niet alleen de landbouw, maar ook de zee- en binnenvaart, de industrie, de bouw etc. Het oplossen van het stikstofprobleem gaat niet alleen de boeren, maar ons allemaal aan.

Minister Schouten (Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit) blijft zich in Europa verzetten tegen een betere bescherming van bijen en hommels. Dit ondanks dat een meerderheid zich eerder achter een voorstel van de Partij voor de Dieren schaarde om het Europese bijenrichtsnoer juist aan te scherpen en snel in te voeren. De Tweede Kamer is bovendien opnieuw verkeerd ingelicht over de inzet van de minister. Kamerlid Frank Wassenberg eist opheldering tijdens een schriftelijk overleg. Op 16 en 17 juli spreekt Nederland in een Europees overleg over het bijenrichtsnoer, waar vorig jaar al veel ophef over is ontstaan. Toen bleek dat Nederland jarenlang achter gesloten deuren lobbyde voor een afgezwakte versie, waardoor landbouwgif gemakkelijker toegelaten zou worden en bijen en hommels minder beschermd. “Het is onacceptabel dat de minister de Kamer opnieuw verkeerd informeert en überhaupt dat dit soort overleggen achter gesloten deuren plaatsvinden. Op deze manier worden er gemakkelijk beslissingen gemaakt die gunstig zijn voor gifproducenten, maar dodelijk voor de natuur,” legt Wassenberg uit. “Dit was vorig jaar voldoende aanleiding voor ons om een motie van wantrouwen tegen minister Schouten in te dienen.” Nu blijkt dat minister Schouten de Kamer opnieuw onjuist informeert. Zij stelt dat het komende Europese overleg zal gaan over een voorstel van het voedselveiligheidsinstituut EFSA, waarin het beschermingsniveau voor bijen afgezwakt wordt ten aanzien van het originele bijenrichtsnoer. Daar staat zij positief tegenover. “Wat minister Schouten verzuimt te vertellen, is dat naast dit voorstel óók het originele bijenrichtsnoer voor ligt,” zegt Wassenberg. “De bedoeling is dat de lidstaten kenbaar maken voor welke optie hun voorkeur heeft. Maar dat schrijft de minister er niet bij.” Dankzij de aangenomen motie van Esther Ouwehand moet minister Schouten in Europa kenbaar maken dat Nederland voorstander is van een stevige bescherming van honingbijen, solitaire bijen en hommels en daarom kiest voor het originele bijenrichtsnoer zoals dat in 2013 al is ontwikkeld. “Als minister Schouten dat niet doet, en de voorkeur uitspreekt voor de afzwakking die nu voor ligt, gaat zij lijnrecht in tegen de wens van de Kamer,” aldus Wassenberg. De Partij voor de Dieren vindt dat de minister zich aan de wens van de Kamer moet houden en zich in moet zetten voor het beschermen van de bijen en hommels. Het gevolg van de afzwakking waar de minister nu voor staat is dat zeer schadelijke pesticiden op de markt kunnen komen en blijven waardoor de insectensterfte alsmaar verder toeneemt.

De regering moet slachthuizen oproepen om per direct de slachtsnelheid te verlagen. Een meerderheid van de Tweede Kamer steunde dinsdag dit voorstel van de Partij voor de Dieren. Slachthuismedewerkers werken nu zij aan zij om de enorme hoeveelheden dieren uit de veehouderij te slachten. Richtlijnen van het RIVM, zoals het houden van 1,5 meter afstand, worden niet (goed) nageleefd omdat dit de productiesnelheid zou vertragen. Hierdoor is de vleessector een enorme brandhaard gebleken voor het coronavirus. “In grote slachthuizen worden per uur 600 tot 700 varkens, 150 tot 200 kalfjes en 11.000 tot 13.000 kippen geslacht. Door dit letterlijk moordende slachttempo gaat er veel mis,” legt fractievoorzitter Esther Ouwehand uit. “Afschuwelijke beelden van varkens die bij bewustzijn in gloeiend heet water worden getakeld en verdrinken, een kalfje dat levend wordt gevild en levende dieren in een bak met kadavers staan nog scherp op ons netvlies.” Vlak voor het uitbreken van de coronacrisis gaf LNV-minister Schouten aan de Kamer toe dat de druk op het slachtproces zo groot is, dat de regels voor voedselveiligheid en dierenwelzijn onvoldoende gewaarborgd kunnen worden. Toen de coronacrisis uitbrak waarschuwde de Partij voor de Dieren dan ook meteen voor te verwachten problemen in de veehouderij en bij slachthuizen. Door uitval van toezichthouders en medewerkers zou de druk op het slachtproces nog verder oplopen, met alle risico’s voor dierenwelzijn en voedselveiligheid van dien. Al snel bleken slachthuizen wereldwijd brandhaarden voor het coronavirus. In Duitsland leidde een uitbraak van het virus in de grootste varkensslachterij van het land, waarbij meer dan 1500 medewerkers zijn besmet, deze week nog tot een nieuwe lockdown van de hele regio. Pas een dag voor de sluiting, toen er al 650 medewerkers besmet waren, besloot het slachthuis de slachtsnelheid te verlagen zodat medewerkers meer afstand konden houden. Door de aangenomen PvdD-motie zal dit in Nederland nu in alle slachthuizen moeten gebeuren. ‘Pak de regie’ Daarnaast werd ook een voorstel van de Partij voor de Dieren aangenomen dat de regering verzoekt om vanuit het oogpunt van de volksgezondheid de regie te nemen bij het tegengaan van verdere verspreiding van het coronavirus in de vleesindustrie. Dit betekent dat de minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport voortaan in kan grijpen als het misgaat in de slachthuizen. “Minister Schouten heeft alle te verwachten problemen op zijn beloop gelaten”, vindt Ouwehand. “De minister beloofde dat de NVWA de slacht zou stilleggen als de richtlijnen niet worden nageleefd. Dit gebeurde niet. Of er wel of niet wordt opgetreden tegen slachthuizen die de richtlijnen niet naleven, is helemaal aan de Veiligheidsregio’s overgelaten. Daardoor zie je nu dat in de ene regio een slachthuis is gesloten toen 16% van het personeel besmet bleek, terwijl in een andere regio een slachthuis waar 33% van het personeel is besmet, gewoon open mag blijven. Economische belangen worden meegewogen in de beslissing om wel of niet in te grijpen. We hebben te maken met een ernstige virusuitbraak die op grote schaal werknemers van slachthuizen treft. Daar is een doortastender optreden voor nodig.”

De Tweede Kamer stemde vanmiddag voor een verbod op het fokken van nertsen voor bont. De afgelopen weken brak in zeventien nertsenfokkerijen het coronavirus uit en werden honderdduizenden nertsen vroegtijdig gedood. Het kabinet was van plan om de nertsenfokkers toe te staan verder te fokken met nieuwe dieren, maar de Tweede Kamer was duidelijk en stemde voor de motie van de Partij voor de Dieren : de lege nertsenkooien worden niet meer gevuld. “Het is een enorme doorbraak: eindelijk komt er een einde aan het doden van dieren om hun vacht in Nederland,” zegt fractievoorzitter Esther Ouwehand. “Behalve moreel verwerpelijk is de nertsenfokkerij nu simpelweg onhoudbaar omdat het een gevaar vormt voor de volksgezondheid. Door nú te stoppen met de nertsenfokkerij en niet pas in 2024 wordt miljoenen nertsen een ellendig leven gespaard.” Naast een nertsenfokverbod stemde de Tweede Kamer ook de PvdD-motie voor een vervoersverbod voor nertsen zolang het coronavirus rondwaart. Hierdoor is ook het importeren en exporteren van nertsen verboden.

Tienpuntenplan: mens en natuur in evenwicht

Het gaat slecht met de natuur, wereldwijd en in Nederland. En hoe slechter het gaat met de natuur, hoe slechter het gaat met ons. De mens is namelijk direct afhankelijk van de natuur. Gezonde natuur zorgt voor schone lucht, vruchtbare grond, voldoende drinkwater, de bestuiving van gewassen en het voorkomen van plagen of virussen.

D66 wil een Parijsakkoord voor de natuur

Daarom vindt D66 dat we onze relatie met de natuur radicaal moeten veranderen. We willen de natuur weer robuust maken, zodat ons land weerbaar is tegen de gevolgen van klimaatverandering en de samenleving gezond is, In het tienpuntenplan staan concrete voorstellen om de natuur weer te laten ademen. D66 wil natuurgebieden verbinden, een Parijsakkoord voor de natuur, illegale handel in wilde dieren aan banden leggen, een doorstart maken met kringlooplandbouw en doet nog ruim veertig andere voorstellen. We kunnen morgen al stappen zetten om onze natuur beter te beschermen. Van de Veluwe tot de Waddenzee en van de vogels bij jou in de tuin tot de koraalriffen in Caribisch Nederland.

Dier- en plantensoorten zijn kwetsbaar en sterven sneller uit dan ooit. Wereldwijd worden 1 miljoen soorten met uitsterven bedreigd door toedoen van de mens. Een soort kan maar één keer uitsterven: dit is een definitief en onomkeerbaar proces. Dit brengt ook de leefomgeving van de mens in gevaar, want de mens is direct afhankelijk van natuurlijke ecosystemen. Zo hebben we insecten nodig voor de bestuiving in de landbouw en vogels om te zorgen dat gewassen niet worden kaalgevreten. Ook zorgt een gezonde natuur voor schone lucht, vruchtbare grond en voldoende drinkwater.

Beschermen we de natuur, dan beschermen we de gezondheid

De klimaat- en stikstofcrises laten zien dat onze samenleving de ecologische grenzen op vele fronten overschrijdt. Ook ziektes als de Q-koorts en het coronavirus, die hun oorsprong vinden in de intensieve veehouderij en de handel in wilde dieren, laten zien dat we onze omgang met de natuur radicaal moeten veranderen. Op die manier kunnen we plant- en diersoorten beschermen, maar ook onze eigen gezondheid. Doordat de mens steeds meer natuurlijke habitats vernietigt en bossen kapt om bijvoorbeeld landbouwgrond te creëren, komt de mens vaker in aanraking met wilde dieren, waardoor de kans op uitbraken van ziektes steeds groter wordt.

Wil jij weten hoe D66 dit wil voorkomen? Lees hier het gehele tienpuntenplan “Mens en natuur in evenwicht”.

Tweet dit artikel Deel dit artikel op Facebook

Tweet dit artikel Deel dit artikel op Facebook

'Door de marktwerking is de fundering van ons zorgstelsel niet goed'. Met huisarts Alfons Olde Loohuis blikt Lilian in deze aflevering van 'Daarom is het Goed' terug op de eerste maanden van de coronacrisis en de Q-koorts.

Bijzonder: hij voorspelde dit virus tien jaar geleden al inclusief alle gevolgen.

'Door de marktwerking is de fundering van ons zorgstelsel niet goed'. Met huisarts Alfons Olde Loohuis blikt Lilian in deze aflevering van 'Daarom is het Goed' terug op de eerste maanden van de coronacrisis en de Q-koorts.

Bijzonder: hij voorspelde dit virus tien jaar geleden al inclusief alle gevolgen.