Poliflw

Vorige week zaterdag stond ik samen met tienduizenden Groningers op de Vismarkt. Als protest tegen de gaswinning en de verdere uitputting van de Groningse bodem. Ik ben opgegroeid in Usquert op het Hogeland en zie van dichtbij de grote impact. De fakkeloptocht heeft dan ook diepe indruk op mij gemaakt. Toen Marcel Hensema het ‘Grönnens Laid’ inzette zong ik samen met alle Groningers enigszins ingetogen mee. Want Groningers hoeven niet hard te schreeuwen om hun stem te laten horen.

Dat de gaswinning moet stoppen is helder. Dat mensen ruim gecompenseerd moeten worden en dat huizen snel hersteld of versterkt moeten worden is ook volkomen duidelijk.

Een perspectief na de gaswinning is echter ook nodig. Want wat gaat Groningen doen als de gaswinning is gestopt? Ja, we praten over de energietransitie en we hebben waterstof omarmt als alternatief voor het gas. Maar er is meer nodig dan enkel nadenken over de energietransitie en waterstof. We moeten het ook gaan hebben over die andere transitie; die van de landbouw.

Groningen werd in de 19e eeuw de Graanschuur van Nederland. Producten als aardappelmeel, suiker en strokarton werden, naast zuivel, de kern van een bloeiende agrarische industrie in Groningen. Productie en verwerking was lokaal met distributie van producten over heel Nederland. Boeren verenigden zich in coöperaties om hun eigen landbouwproducten industrieel te kunnen verwerken.

Nog steeds zorgen boeren voor ons eten. Maar ons huidige systeem van de landbouw is onhoudbaar. Er wordt te veel diervoer van ver geïmporteerd, er worden te veel bestrijdingsmiddelen en kunstmest gebruikt en het niveau van de biodiversiteit is desastreus. Voor het grootse deel van de voedselproductie moet een systeemverandering komen om ons eigen Groningse ecologisch systeem te veranderen.

En dat begint klein. Door stad en ommeland te verbinden kunnen we een Gronings antwoord geven op mondiale vraagstukken als klimaatverandering en de energietransitie; de Groningse Graanschuur. Een vruchtbare samenwerking tussen Stad en Ommeland. De Groningse Graanschuur als metafoor om ons denken over economie te veranderen. Als inspiratie voor innovaties en nieuwe businessmodellen die voortkomen uit samenwerking tussen inwoners, overheid, kennisinstellingen en de landbouwindustrie. Voor een nieuwe politiek-economische discussie, waar wordt gezocht naar oplossingen voor de toenemende sociale en economische ongelijkheid en herstel van institutioneel vertrouwen tussen Groningers en overheid.

Hier staat een Trotse Toukomstgerichte Grunneger,

Ik ben trots op deze Gemeenteraad. Die ondanks politieke verschillen met elkaar samenwerkt. Door initiatiefvoorstellen te doen zoals Duurzaam en Betaalbaar Bouwen van Woningen. En ook deze motie komt tot stand door samen te werken.

Hier staat een Toukomsgerichte Grunneger. Die droomt van een Groningse Graanschuur vol aardappelen, suikerbieten, hennep en graan. Niet enkel als voedingsstof, maar ook als Groningse grondstoffen voor Groningse huizen. Die voor zich ziet hoe onze Groningse boeren de bouwers worden van circulaire, aardbevingsbestendige woningen. Die we in onze regionale keten produceren, verwerken, gebruiken en hergebruiken. Wat we overhouden, delen we met de rest. Hiermee vullen we niet alleen een gat in de markt, maar vooral het gat in de Groningse samenleving. En ook dat doen we als overheid samen met kennisinstellingen, de industrie en stellen we de Groningers centraal. Want hoewel wij niet hard schreeuwen om onze stem te laten horen, gaat er toch echt niks boven Grunn!

 

Sander Claassen, Trotse Toukomstgerichte Grunneger

Het bericht Maidenspeech Sander Claassen verscheen eerst op Groningen.

Marleen van de Meulen in gesprek met…. jonge boeren over de omslag naar kringlooplandbouw: https://youtu.be/kKCcvhW0EnI

Marleen van de Meulen in gesprek met…. jonge boeren over de omslag naar kringlooplandbouw: https://youtu.be/kKCcvhW0EnI

Onze fractie wil al enige jaren meer aandacht voor een gezonde bodem, een landbouwbodem zonder chemische gewasbeschermingsmiddelen, minder tot geen kunstmest en met veel organische stof. Dit is goed voor de biodiversiteit. Maar vraagt ook heroverwegen van criteria en meebewegen van de overheid bij uitgifte en prijsbepaling.

We dienden al diverse moties in om als provincie zelf het goede voorbeeld te geven en bij verpachten voorwaarden te stellen waaronder: geen gifgebruik!

Eerder deze maand heb ik meegedaan aan een bijzondere Zoomsessie “kennisdialoog duurzaam grondgebruik, landbouwgrond in Overijssel”. De provincie is op grond van diverse moties aan het onderzoeken hoe ze haar (tijdelijke) pachtgronden duurzamer in de markt kan zetten. Een dertigtal wetenschappers, boeren, pachters en verpachters en enkele Statenleden waren digitaal bijeen.

Cijfers over het landbouwareaal in Overijssel;

Grasland 143.000 ha Mais 35.500 ha Akkerbouw 13.900 ha Overige 2.900 ha

Overijssel heeft 3500 ha in tijdelijk eigendom, waarvan 1500 ha als projectgronden en 2000 ha als rest/ ruilgronden. In totaal gaat het daarbij om 2750 ha agrarische gronden die ze elk jaar uitgeeft: maximaal 3 jaar achter elkaar aan dezelfde pachter. Bij gunning geldt een afstandscriterium van 5 kilometer, dus hoe dichterbij de tijdelijke grond je woont hoe meer kans je maakt. Er zijn geen duurzaamheidscriteria.

In deze sessie werd ook het model Brabant gepresenteerd: iedere ondernemer kan een bieding doen op prijs keer duurzaamheidscore. Dat leidt tot de beste pachter. Ook is de eenjarige pacht als vast criterium losgelaten en streeft men inmiddels naar 6 jarige pacht met recht van opzegging. Om de provinciale doelen te behalen zijn als algemene grondslag voor duurzaamheid opgenomen: geen intensieve teelten (bollen, lelies enzovoort); verbod op gebruik glyfosaat en actief beheer en onderhoud landschapselementen. Drie criteria waar elke aanbieder zich aan dient te houden. Hoe meer je doet voor duurzaamheid hoe “lager” de pachtprijs kan zijn om toch als beste aanbieder uit de bus te komen.

Het resultaat? Iedereen doet mee. Provinciale en agrarische doelen komen zo samen. Er is veel belangstelling voor deze werkwijze en er is een “gedoe” omdat ieder de criteria erkent.

Op het einde werd duidelijk dat ook Overijssel wellicht deze manier van uitgeven van tijdelijke grond ter hand kan nemen. Bij geen enkele aanwezige was daar bezwaar tegen.

Gaan we dan eindelijk ook in Overijssel de gronden duurzaam verpachten?

Als het zover is zal onze fractie dit, na jaren drammen en drukken, als een groot succes gaan vieren!

 

 

Onze fractie wil al enige jaren meer aandacht voor een gezonde bodem, een landbouwbodem zonder chemische gewasbeschermingsmiddelen, minder tot geen kunstmest en met veel organische stof. Dit is goed voor de biodiversiteit. Maar vraagt ook heroverwegen van criteria en meebewegen van de overheid bij uitgifte en prijsbepaling.

We dienden al diverse moties in om als provincie zelf het goede voorbeeld te geven en bij verpachten voorwaarden te stellen waaronder: geen gifgebruik!

Eerder deze maand heb ik meegedaan aan een bijzondere Zoomsessie “kennisdialoog duurzaam grondgebruik, landbouwgrond in Overijssel”. De provincie is op grond van diverse moties aan het onderzoeken hoe ze haar (tijdelijke) pachtgronden duurzamer in de markt kan zetten. Een dertigtal wetenschappers, boeren, pachters en verpachters en enkele Statenleden waren digitaal bijeen.

Cijfers over het landbouwareaal in Overijssel;

Grasland 143.000 ha Mais 35.500 ha Akkerbouw 13.900 ha Overige 2.900 ha

Overijssel heeft 3500 ha in tijdelijk eigendom, waarvan 1500 ha als projectgronden en 2000 ha als rest/ ruilgronden. In totaal gaat het daarbij om 2750 ha agrarische gronden die ze elk jaar uitgeeft: maximaal 3 jaar achter elkaar aan dezelfde pachter. Bij gunning geldt een afstandscriterium van 5 kilometer, dus hoe dichterbij de tijdelijke grond je woont hoe meer kans je maakt. Er zijn geen duurzaamheidscriteria.

In deze sessie werd ook het model Brabant gepresenteerd: iedere ondernemer kan een bieding doen op prijs keer duurzaamheidscore. Dat leidt tot de beste pachter. Ook is de eenjarige pacht als vast criterium losgelaten en streeft men inmiddels naar 6 jarige pacht met recht van opzegging. Om de provinciale doelen te behalen zijn als algemene grondslag voor duurzaamheid opgenomen: geen intensieve teelten (bollen, lelies enzovoort); verbod op gebruik glyfosaat en actief beheer en onderhoud landschapselementen. Drie criteria waar elke aanbieder zich aan dient te houden. Hoe meer je doet voor duurzaamheid hoe “lager” de pachtprijs kan zijn om toch als beste aanbieder uit de bus te komen.

Het resultaat? Iedereen doet mee. Provinciale en agrarische doelen komen zo samen. Er is veel belangstelling voor deze werkwijze en er is een “gedoe” omdat ieder de criteria erkent.

Op het einde werd duidelijk dat ook Overijssel wellicht deze manier van uitgeven van tijdelijke grond ter hand kan nemen. Bij geen enkele aanwezige was daar bezwaar tegen.

Gaan we dan eindelijk ook in Overijssel de gronden duurzaam verpachten?

Als het zover is zal onze fractie dit, na jaren drammen en drukken, als een groot succes gaan vieren!

 

 

De provincie heeft afgelopen donderdag een voorstel afgewezen om het gebruik van chemische gewasbestrijdingsmiddelen te verminderen. D66 fractievoorzitter Wybren Bakker wil dat de provincie bij de uitgave van pachtcontracten de voorkeur geeft aan boeren die natuurlijke alternatieven gebruiken. Zijn motie mocht echter niet op een meerderheid van de Provinciale Staten rekenen.

Zwolle, 3 juli 2020

De D66’er is teleurgesteld dat er op dit moment niet meer actie wordt genomen. Volgens Bakker heeft de provincie immers een voorbeeldfunctie: “De overheid vraagt van inwoners hun gedrag aan te passen en bij te dragen aan een beter klimaat en biodiversiteit. Terecht worden mensen gestimuleerd om tegels uit de tuin te halen en meer bomen te planten. Of insectenvriendelijke bloemen en grassen te zaaien en regenwater op te vangen. Dan moet je als overheid natuurlijk zelf ook het goede voorbeeld geven. Dus stoppen om die chemische troep op onze kwetsbare bodem te spuiten.”

Omstreden

Het gebruik van glyfosaat, ook bekend als Roundup, is zeer omstreden. Naast het ongewenste onkruid gaan namelijk ook veel nuttige schimmels en bacteriën dood. Die zijn juist belangrijk voor een gezonde balans in de bodem, terwijl schadelijke organismen soms meer ruimte krijgen en daardoor de oogst kunnen aantasten. Ook in Nederlandse natuurgebieden zijn nog sporen van het middel terug te vinden dat op landbouwgronden wordt toegepast. Daarnaast bestaat er volgens de wereldgezondheidsorganisatie een link tussen het middel en de ontwikkeling van kanker bij mens en dier. Ook bijen en andere insecten zijn vatbaarder voor ziektes als ze aan glyfosaat worden blootgesteld.

Verbod

Overijssel zou met een dergelijke regeling in afgezwakte vorm het voorbeeld van Noord-Brabant en de gemeente Olst-Wijhe. Die staan het gebruik van glyfosaat op hun pachtgronden helemaal niet toe. In Nederland is het gebruik verboden voor hoveniers en waterschappen, maar niet voor boeren en particulieren. Andere landen zoals Oostenrijk, Duitsland en België hebben al een volledig verbod ingevoerd of zijn daarmee bezig.

De gemeenteraad van Enschede wil met ondermeer houtwallen en houtsingels de natuur in het landelijk gebied behouden en ontwikkelen. D66-raadslid Vic van Dijk had dit in een amendement voorgesteld. De raad stemde unaniem voor.

College gaat Visie landelijk gebied schrijven

Het college van burgemeester en wethouders had een “nota van uitgangspunten” (NvU) geschreven. De wethouder maakt hiermee aan de raad duidelijk hoe hij de “Visie landelijk gebied” wil gaan schrijven. Die visie bevat straks keuzes over de inrichting van Enschede buiten de bebouwde kom. Anders gezegd, de gemeenteraad geeft met de Nota van uitgangspunten visie landelijk gebied een uitgebreide opdracht aan de wethouder om een Visie landelijk gebied te schrijven. Omdat de uitgangspunten nogal ingewikkeld opgeschreven waren, hebben we de wethouder om een samenvatting van de NvU gevraagd. Dit heeft de wethouder werkelijk keurig gedaan.

Keuzes maken is moeilijk en dat komt nog

In de Nota van uitgangspunten visie landelijk gebied staan alle dingen die we belangrijk vinden aan het buitengebied van Enschede. De wethouder heeft netjes gesproken met boeren, burgers én buitenlui. Maar ook met natuurorganisaties, landschapsorganisaties en buurtkringen. In de stedelijke commissie hebben mijn politieke collega’s en ik ook veel gezegd. Maar hoe chocolade te maken van al deze uitgangspunten en wensen? Uiteindelijk moet de raad een duidelijke, korte Visie landelijk gebied vaststellen. Je kunt niet alles doen, en je hebt maar beperkt geld en tijd. Natuurlijk willen we allemaal een mooi landschap in het landelijk gebied, met veel natuur én met veel ruimte voor boeren. En ook willen we nog recreëren, sporten en wonen.

Niet bouwen in buitengebied

De Visie landelijk gebied moet straks keuzes maken. Nu al is één van de uitgangspunten dat we niet meer gaan bouwen in het landelijk gebied. Tenzij, misschien in heel uitzonderlijke gevallen, bij wijze van experiment. D66 is hier zeer kritisch op.

Kringlooplandbouw

Uitgangspunt is ook dat we de boeren willen helpen met de toekomst. De toekomst is kringlooplandbouw. Maar hoe gaan we als gemeente zonder geld helpen? Of halen we slim geld vanuit de Europese Unie bijvoorbeeld? En de gemeente kan helpen bij het herverdelen van de gronden.

D66 voegt natuur, biodiversiteit en houtwallen toe aan het buitengebied

Ik vond dat de tekst over de uitgangspunten nogal gericht was op de boeren, de bewoners van het buitengebied en de mensen die hier willen bouwen. Ik miste de nadrukkelijke aandacht voor de natuur. De natuur raakte een beetje onder andere onderdelen verstopt. Terwijl Natuur op zichzelf aandacht verdient. Dus heb ik een amendement geschreven dat de volgende tekst toevoegt aan de Nota van uitgangspunten visie landelijk gebied:

“Behoud en ontwikkeling van natuur is een uitgangspunt dat op zichzelf staat en in de Visie landelijk gebied wordt uitgewerkt. In de visie legt het college vast hoe het netwerk van natuurgebieden (bijvoorbeeld EHS/Natura2000/NNN) in Enschede wordt voltooid. Het college werkt maatregelen uit om de biodiversiteit te bevorderen. Een netwerk van houtwallen en houtsingels behoort ook tot de af te wegen maatregelen.”

Een goede biodiversiteit is een garantie voor een gezonde toekomst voor ons allemaal. Daarom moeten we kijken hoe biodiversiteit bevorderd kan worden. Houtwallen en houtsingels waren ooit een kenmerkend onderdeel van het Twentse coulissenlandschap. Nu moeten we de enkele houtwallen behouden en voor meer houtwallen zorgen. Dit gaat natuurlijk niet zomaar. Houtwallen gaan ten koste van bijvoorbeeld landbouwgrond. Maar wij allemaal, ook de boeren, krijgen hier een betere natuur voor terug. En dat helpt ook weer de landbouw.

Met GroenLinks voorop nam de raad mijn amendement unaniem aan! Daarmee is het nu niet allemaal geregeld, want we zullen in de visie keuzes moeten maken en je kunt nooit alles kiezen. Maar dit is een mooi begin om de natuur volwaardig mee te nemen in de visievorming.

Licht en donker: visie op kunstverlichting

Ik zie in het landelijk gebied nogal eens lantaarnpalen of andere kunstverlichting. Sommige kunstverlichting is echt nodig, bijvoorbeeld op een gevaarlijke kruising. Andere kunstverlichting is niet nodig in het buitengebied. We houden het landelijk gebied ’s nachts graag natuurlijk donker. Ook particulieren hebben soms lampen die onnodig fel zijn of onnodig lang aan staan. Daarom heb ik het college gevraagd in de Visie landelijk gebied met een visie op kunstverlichting te komen. Lichtvervuiling is immers ook een bedreiging voor de natuur en niet mooi. Het college had hier nog niet aan gedacht en was blij met de suggestie. Licht & donker komen dus nog terug in de visie!

Waarderingskaart landelijk gebied Enschede

Het college had een prachtige Waarderingskaart van het landelijk gebied rondom Enschede laten maken door H+N+S Landschapsarchitecten. Ik bekeek de deelkaart van Twekkelo omdat ik Twekkelo goed ken. Ik zag toen een fout. Een fout, waardoor mensen kunnen denken dat “Veldontginning 2” in Twekkelo een hoge status heeft, terwijl het de laagste status heeft gekregen van H+N+S. Het college antwoordde me dat de Waarderingskaart nog meer fouten bevat. Deze kaart hebben we dan ook niet vastgesteld. Het college laat zo snel mogelijk een nieuwe waarderingskaart maken.

In gesprek over de visie

Ik heb het college gewezen op het goede proces dat de gemeente Hengelo heeft doorlopen om een visie op het Hengelose buitengebied te maken. Het was super gaaf dat Hengelo alle inwoners van Twekkelo uitnodigde om mee te denken, ook de inwoners die in Enschede wonen. Ik heb wethouder Jurgen van Houdt dan ook aangeraden goed samen te werken met Hengelo. We delen immers delen van ons buitengebied met Hengelo. De visie van Hengelo ziet er goed en duidelijk uit. Laat Enschede maar de goede (gang van) zaken van Hengelo overnemen.

Ongetwijfeld gaan nog een paar sessies plaatsvinden voordat het college de Enschedese Visie landelijk gebied af heeft. Benadert u mij of de wethouder alstublieft wanneer u ideeën of een mening heeft.

Het bericht Natuur ontwikkelen met houtwallen in landelijk gebied verscheen eerst op Enschede.

De provincie Noord-Holland verbiedt gebruik glyfosaat op haar grond. Het provinciaal grondbeleid vereiste al rekening te houden met biodiversiteit. Agrarische pachters die grond van de provincie Noord-Holland pachten, mogen het omstreden gewasbeschermingsmiddel glyfosaat (Roundup) nu echt niet meer op provinciegrond gebruiken.

Het pachtbeleid is hierop aangepast. Lees hier meer over in het persbericht van de provincie.

Deze maatregel is een direct gevolg van de vergroening van het provinciaal grondbeleid dat in 2013 door D66 samen met andere partijen is ingezet en stapsgewijs is aangepast. Door eerst de doelen van het grondbeleid meer ten dienste te stellen van de provinciale doelen zoals verduurzaming en biodiversiteit en dit goed uit te werken, kunnen nu ook nadere regels gesteld worden in de uitvoering zoals bij verpachting. We noemen het groen grondbeleid.

Arja Kapitein, woordvoerder landbouw en grondbeleid: “D66 is heel blij met dit signaal dat bestrijdingsmiddelen die slecht zijn voor de gezondheid van mens, dier, bodem en waterkwaliteit echt niet meer gebruikt moeten worden. Het roer moet om in de landbouw voor gezonde voeding en biodiversiteit. ” De provincie doet met deze maatregel wat zij kan doen om het gebruik van gifstoffen op eigen grond te stoppen. Daarnaast adviseren provinciale bodemcoaches agrariërs graag en gratis over het verbeteren van de bodemkwaliteit en komt er een transitieacademie om agrariërs te helpen overstappen op duurzame landbouw.

 

Over de hypocrisie van supermarkten

Dit weekeinde kwam een grote supermarktketen in het nieuws met een aanbieding van aardappelen uit Israël, terwijl in Nederland aardappels met miljoenen overheidsgeld worden doorgedraaid. Lees hier het pleidooi van Kamerlid Tjeerd de Groot.

Supermarkten houden graag zelf een aantal misverstanden levend. Zo zouden consumenten bepalen wat er in de schappen ligt. Supermarkten weten als geen ander consumenten te verleiden tot precies die aankoop die de verkoper goed uitkomt. Sinds wanneer vragen consumenten om aardappels uit Israël? Het tweede misverstand is dat duurzaamheid in de landbouw het voedsel duurder maakt. Niets is minder waar: de prijs van landbouwgrondstoffen is een buitengewoon klein deel van de prijs van het product in de schappen. Als de graanprijs zou verdubbelen – wat onwaarschijnlijk is – wordt een brood slechts een dubbeltje duurder. Het derde misverstand is hun duurzaamheidsimago. Vaak maken supermarkten goede sier met een duurzaam of diervriendelijk product, maar slechts voor een beperkt deel van hun assortiment. De suggestie van duurzaamheid is slechts bedoeld voor hun imago: de diervriendelijke kip ligt op ooghoogte, de kiloknaller ligt gewoon twee schappen daaronder.

Inkopers van supermarkten letten op drie zaken: de prijs, de prijs en de prijs. Dit heeft in belangrijke mate bijgedragen tot de moeilijke situatie in de Nederlandse land- en tuinbouw. Boeren kunnen alleen het hoofd boven water houden door steeds intensiever te produceren, ten koste van henzelf en ten koste van de natuur. Supermarkten zouden makkelijk hun hele assortiment duurzaam kunnen maken, zonder dat ons voedsel duurder wordt. Probleem is dat mededingswetgeving verhindert, omdat deze alleen toeziet op zogenaamde eerlijke concurrentie. Dit betekent dat ook deze wetgeving er alleen op gericht tot een zo laag mogelijke prijs voor consumenten te komen, uiteraard binnen de wettelijke normen voor de productie van voedsel. Daarom voorziet D66 een andere weg. Net zomin als kledingwinkels nog kleding in de schappen leggen die gemaakt is door kinderen, zullen supermarkten simpelweg hun gehele assortiment moeten verduurzamen. Daarbij hoort een eerlijke prijs voor de boeren.

Laten we de weg van het geld volgen. Duurzaamheidsprestaties van bedrijven zijn in toenemende mate relevant voor institutionele beleggers als pensioenfondsen en andere aandeelhouders. Ongeveer driekwart van de bedrijven heeft al een duurzaamheidsverslag, laat supermarkten hieraan meedoen. Hiervoor zijn diverse internationale standaarden beschikbaar, bijvoorbeeld ‘The Sustainability Consortium’. Ook zijn er diverse initiatieven om de vergelijkbaarheid van jaarverslagen te verbeteren, zoals het Global Reporting Initiative. Nodig is dat er een standaard komt voor supermarkten die een maat vormt voor de mate waarin hun assortiment duurzaam wordt. Externen moeten deze standaard kunnen toetsen, net zoals accountants dat nu doen over de deugdelijkheid van een jaarverslag. Dit helpt beleggers om de goede keuzes te maken. Een mogelijkheid die daarbij kan worden uitgewerkt is om verschillende ambitieniveaus in deze standaard in te bouwen, noem het brons, zilver en goud.

Wat heeft de boer hieraan? Bij een duurzaam assortiment hoort een eerlijke prijs. En bij een eerlijke prijs hoort ook een afzetgarantie voor de lange termijn. Zo ontstaat rust en zekerheid bij boeren. Duurzaamheid omvat immers niet alleen milieu, maar ook de economie. De standaarden kunnen worden doorvertaald naar verwerkende bedrijven. Boeren die meedoen kunnen dan tevens steun ontvangen vanuit het Europese landbouwbeleid. Boeren die daarentegen tegen de laagste prijs willen doorproduceren voor de wereldmarkt kunnen dat doen, maar verliezen op den duur wel de zekerheid van een thuismarkt, zeker als dit systeem ook in landen als Duitsland wordt geadopteerd. Andere deelnemers in de voedselketen, vooral de verwerkende industrie, kunnen bijvoorbeeld fiscale voordelen krijgen als zij hun gehele assortiment verduurzamen. Zo gaat het voor boeren en voedselverwerkers ook lonen om duurzamer te gaan werken.

Duurzame productie moet de standaard worden en niet de uitzondering. Samen met collega Joost Sneller hebben we daarom een voorstel ingediend in de Tweede Kamer die de minister opdraagt om met supermarkten en de verwerkende industrie een hierboven beschreven systeem uit te werken.  Alleen het voldoen aan de wet garandeert dierenwelzijn onvoldoende en leidt nog steeds tot afbraak van onze biodiversiteit.

Minister Schouten ontraadde ons voorstel. Zij praat met heel veel met boeren en omhelst regionale initiatieven, maar dit miskent hoe de markt werkt. De meeste boeren hebben namelijk geen contact met de markt; dat loopt via de verwerkende industrie en de retail. Een transitie naar duurzame landbouw begint bij de markt! Een transitie leid je door aan een touwtje te trekken, niet door tegen het touwtje te duwen.

Het gaat erom de randvoorwaarden voor een gezonde markt te scheppen, zoveel mogelijk binnen de eigen spelregels van deze markt. Gelukkig was er een Kamermeerderheid voor dit voorstel van D66. Helaas deden een aantal partijen niet mee die zeggen het boerenbelang hoog in het vaandel te dragen. Boeren hebben belang bij een eerlijke prijs. Daarom moeten we de negatieve prijs en duurzaamheidsspiraal doorbreken.

Te lang is deze problematiek onbesproken gebleven, omdat supermarkten zich blijven verschuilen achter een aantal voor hen comfortabele misverstanden. Achter deze misverstanden gaan wanpraktijken schuil ten koste van de Nederlandse boer en nu ook de belastingbetaler, zoals het voorbeeld van de aardappelen uit Israël ons laat zien. Het wordt tijd dat supermarkten verantwoordelijkheid nemen. Die hete aardappel is te lang doorgespeeld.

Tweet dit artikel Deel dit artikel op Facebook

Tweet dit artikel Deel dit artikel op Facebook

Afgelopen vrijdag bracht Minister Schouten een pakket aan maatregelen naar buiten waarmee ze de stikstofcrisis ook voor Brabant grotendeels oplost. Dat, en de niet mis te verstane signalen uit de achterban van het CDA lijken me voldoende: CDA, kom weer met ons praten, want er zijn juist voor jullie betere opties dan een coalitie met Forum voor Democratie.

In Brabant hebben we geen touwtje in de brievenbus. Want in Brabant kom je achterom. De koffie staat klaar. En je krijgt er een worstenbroodje bij. In Brabant ben je altijd welkom. In Brabant is iedereen welkom.

Of moet ik zeggen, was. Want waar D66, GroenLinks en PvdA de deur open hebben laten staan nadat CDA in december 2019 van tafel liep, heeft het CDA die deur in februari gesloten. Ze openden liever een andere deur, de deur naar Forum voor Democratie. “Want het CDA sluit niemand uit.”

In mijn Brabantse katholieke opvoeding heb ik geleerd dat we moeten zorgen voor iedereen die dat nodig heeft. Voor de kinderen in Afrika die hongerlijden, voor de arme mensen in Oost-Europa die onze kleding die we niet meer dragen goed kunnen gebruiken. En natuurlijk dat godsdienstvrijheid een groot goed is en dat iedereen gelijk is en zichtbaar zichzelf mag zijn. Het botst dan ook met die opvoeding dat de Christendemocraten juist een partij verkiezen die groepen uitsluit en nationalistisch de ogen sluit voor alles buiten onze landsgrenzen.

Het verhaal dat het Brabantse Forum anders is dan het landelijke Forum gelooft eigenlijk niemand. In Brabant voerden we indirect campagne tegen Thierry Baudet en tegen een in Amsterdam geschreven verkiezingsprogramma. Het is één partij met een gedeeld gedachtegoed, met gedeelde normen en waarden. Normen en waarden die ver af staan van de katholieke opvoeding. We voerden met al onze verschillen schouder aan schouder campagne tegen de uitsluiting die Baudet voorstaat. Voor de toekomst van Brabant. Die overtuigingen waar onze partijen allebei een afkeer van hebben; die verdwijnen niet met acht punten waarachter iedereen zich veilig kan verstoppen. Die zouden we samen moet bestrijden met debat.

Ik begrijp dat de druk op het CDA heel erg groot was en is. En ik respecteer een politica die consequenties verbindt aan beleid waar zij niet langer verantwoordelijk voor wil zijn. Het belang van de agrarische achterban telt uiteraard zwaar mee. Zo heeft elke partij onderwerpen die zwaar tellen. Maar niets telt zo zwaar als het belang van de toekomst van Brabant. In dat belang kan iedereen water bij de wijn doen, ook D66.

In het belang van Brabant is bovendien alles bespreekbaar. Vanuit de agrarische belangen is het gesprek sinds afgelopen vrijdag een stuk gemakkelijker. Want een pakket van het Rijk van 5 miljard (!) euro om het stikstofprobleem op te lossen plaatst ook het Brabantse stikstofbeleid in een nieuw daglicht. Dit is het Rijksbeleid waar we in december 2019 op hoopten, maar dat nog bijna vijf maanden op zich heeft laten wachten. Hadden we er toen al over kunnen beschikken, dan was deze hele crisis onnodig geweest.

Veehouderij is in Brabant al tientallen jaren een ingewikkelde kwestie. In Brabant doen we de dingen samen en hebben de lange traditie van het gesprek. Ook na stevige botsingen en onenigheid hebben we het gesprek altijd weer hervat. Ongeacht wie er op enig moment boos van tafel liep. Als gedeputeerde Landbouw heb ik juist met CDA-wethouders uitstekend samengewerkt op dit onderwerp. Met begrip voor ieders positie en het oog op de belangen van Brabant als geheel. Algemeen belang boven sectorale deelbelangen. Door elkaar te kennen, ontmoeten en samen creatieve oplossingen bedenken kwamen we samen vooruit.

Ik zie in Brabant meer dat ons bindt dan wat ons verdeelt: ons erfgoed, onze tradities en onze rijke cultuur; ‘van carnaval tot Philharmonie’. Samen kunnen we de provincie besturen waarin iedereen welkom is; waarin we in verbinding met Europa de koploper van de Nederlandse economie zijn; de provincie waar we duurzaam het licht laten branden. Ook in de donkerste nacht. Laten we die tradities niet verkwanselen! Het CDA heeft nu de kans om de deur alsnog te openen of definitief te sluiten. Ik zeg daarom: “Kom maar achterom. Kloppen hoeft niet. En de koffie staat klaar!”

Anne-Marie Spierings                                    Arend Meijer

Lijsttrekker D66 Brabant                                Fractievoorzitter D66 Brabant