Dit opinieartikel verscheen op dinsdag 14 november 2017 in Dagblad de Limburger.
Limburg gaat van het gas af en daar worden we uiteindelijk beter van. De omschakeling naar andere energiebronnen zal iedereen met een cv-ketel persoonlijk raken. Enexis moet ervoor zorgen dat het soepel verloopt en dat niemand teveel betaalt.
Het Groningse aardgas gaat nog ongeveer 30 jaar mee en er gaan stemmen op om al eerder met de productie van Nederlands aardgas te stoppen. Terecht, de kans op aardbevingen wordt groter naarmate er harder aan de laatste restjes gas wordt getrokken. Aardgas importeren is misschien tijdelijk nodig, maar op termijn is het is geen aanlokkelijke oplossing, want dan blijven we broeikasgassen in de atmosfeer pompen. Bovendien zouden we dan voor onze verwarming afhankelijk worden van landen als Rusland en Saoedi-Arabië.
De provincie Limburg onderzoekt op het moment wat het beste alternatief is voor aardgas. Ruwweg zijn er drie richtingen: elektrische verwarming met warmtepompen, verwarming met aardwarmte en industriële restwarmte, of doorgaan met gas, maar dan duurzaam gewonnen. Wat het beste is, zou nog wel eens per wijk kunnen verschillen.
Limburg heeft banen te winnen bij de omschakeling. Vooral als we de energie schoon en duurzaam uit de eigen bodem kunnen halen. Aardwarmte is een bewezen succes in Noord-Limburg, waar tuinders geothermische bronnen hebben geslagen. Ze produceren nu al veel meer warmte dan ze voor hun eigen kassen nodig hebben en willen het overschot graag kwijt aan collega’s of aan bedrijfshallen die op Greenport verrijzen. In Heerlen heeft Mijnwater B.V. een slimme manier toegepast om van de verhoogde temperatuur van grondwater in oude mijnschachten te profiteren.
Voor huishoudens en bedrijven met een cv-ketel, betekent dit dat ze binnen niet al te lange tijd de vraag zullen krijgen om hem in te ruilen. Maar wie gaat deze vraag stellen? Wie gaat het aantrekkelijk maken om over te stappen? Voor het antwoord op die vraag is het goed om te bedenken dat het wettelijk vastligt wie de regionale elektriciteits- en gasnetwerken beheert. In Limburg is dat Enexis. Een bedrijf dat voor 100% in handen is van provincies en gemeenten. Het is dan een groot voordeel dat Enexis niet alleen de elektriciteitsleidingen en de gasbuizen klaarmaakt voor een duurzame toekomst, maar ook de nieuwe netwerken aanlegt voor het leveren van warmte. Als we dat laatste aan de markt zouden overlaten, is dat een recept voor vertraging en voor hoge kosten. Alleen Enexis kan de kosten over een lange periode en over alle gebruikers verevenen. Daarbij staat Enexis onder de tucht van de politiek, die de belangen van de energiegebruikers moet beschermen. Niet alleen met het oog op een lage energieprijs, maar ook met het oog op een schone en duurzame toekomst.
Een mooie testcase is Mijnwater B.V. Dit bedrijf staat aan de vooravond van een flinke schaalvergroting. De gemeente Heerlen gaat dit niet financieel trekken en is op zoek naar andere investeerders. Het zou mooi zijn als Enexis deze uitdaging zou oppakken, en van Mijnwater B.V. het begin zou maken van een publiek netwerk voor warmtedistributie.
Duurzame energie is niet iets voor de toekomst, maar voor nu. Bij iedere straat die vanaf nu wordt opgebroken, moeten we bedenken welke energienetwerken eronder moeten. De uitvoering is aan Enexis, in het belang van de gebruikers.