Poliflw

Deze lange hittegolf zag het KNMI niet aankomen, maar periodes met extreem warme dagen en nachten waarin het nauwelijks afkoelt gaan steeds vaker voorkomen.

Kortom, hittegolven worden 'het nieuwe normaal'. In de gemeente Groningen is GroenLinks bezig met twee belangrijke pijlers: het tegengaan van de oorzaken van klimaatverandering, voor zover wij daar invloed op hebben, én het aanpassen aan de gevolgen van klimaatverandering: klimaatadaptatie. 

Als het, zoals nu, een hittegolf is, wordt goed duidelijk waar we ons moeten aanpassen: met die hitte moeten er genoeg mogelijkheden zijn voor verkoeling en schaduw, en met de droogte is het belangrijk dat we goed op ons watergebruik letten en de natuur niet te veel laten verdrogen. Om de lokale gevolgen van klimaatverandering duidelijk te krijgen heeft GroenLinks-wethouder Glimina Chakor afgelopen halfjaar de uitvoeringsagenda Klimaatbestendig Groningen 2020-2024 ontwikkeld en besproken met de gemeenteraad. Daarin wordt duidelijk gemaakt welke plekken in Groningen een onvoldoende scoren in de "klimaatstresstest", bijvoorbeeld omdat het er veel te warm wordt, maar ook omdat de straten blank komen te staan bij een hevige regenbui. Vervolgens worden de opties besproken om deze onvoldoendes aan te pakken: bijvoorbeeld door de straten groener te maken en meer bomen te planten.

Het groen zorgt voor verkoeling in de zomer en helpt water op te slaan bij grote regenbuien, zo sla je twee vliegen in één klap. Naast de uitvoeringsagenda heeft Glimina ook afgelopen jaar het Groninger Water en Rioleringsplan ontwikkeld voor 2020-2024, waarin klimaatadaptatie een kernthema is. Verder helpt het Groenplan "Vitamine G", ook afgelopen jaar ontwikkeld door Glimina, om de openbare ruimte snel te vergroenen, wat ook weer voor meer koelte en schaduw zorgt. Kortom, op beleidsniveau wordt er hard aan de weg getimmerd om Groningen aan te passen aan de hetere zomers en grotere regenbuien die eraan komen.

Naast plannen ontwikkelen zijn er nu ook al een hoop concrete maatregelen die de gemeente Groningen neemt voor klimaatadaptatie: zo is er subsidie om groene daken aan te leggen: Groene daken (met mos of sedum) verkoelen het gebouw eronder en de lucht erboven, en houden vocht vast bij een grote regenbui. Ook is er subsidie om een regenton te plaatsen in je tuin, waardoor je geen leidingwater hoeft te gebruiken om je plantjes water te geven (fijn voor de drinkwaterbedrijven!) en waardoor het riool minder vol wordt als het hard regent. Verder hebben GroenLinks-raadsleden Jasper Been en Ceciel Nieuwenhout met een motie opgeroepen om via de rioolheffing bedrijven te belonen die helpen om het riool minder te belasten, door bijvoorbeeld hun parkeerplaatsen en bedrijfsdaken anders in te richten.

Ook komend jaar staat er een hoop te gebeuren: Groningen gaat dit jaar een klimaatadapatatieweek organiseren waar experts bij elkaar gebracht worden, ervaringen worden uitgewisseld en de bewoners van Groningen betrokken kunnen worden bij de klimaatadaptatie van de gemeente Groningen.

Sinds kort kunnen alle inwoners van Groningen gratis gebruik maken van een energiecoach.

De coach geeft tijdens een online huisbezoek gratis advies. Bewoners die meedoen krijgen een energietas met bespaarmiddelen zoals ledlampen, radiatorfolie en tochtstrippen.

“De energierekening is voor veel mensen een grote maandelijkse kostenpost. Energie besparen is geld overhouden voor andere belangrijke zaken. Tegelijk draagt energiebesparing bij aan de doelstelling van de gemeente Groningen om in 2035 een CO2 neutrale gemeente te zijn.”

 

- Philip Broeksma

Amendement

GroenLinks raadslid Jasper Been deed in de gemeenteraad het voorstel om de energiecoaches in te stellen.

"Het tegengaan van energiearmoede is een van de belangrijkste opgaven en kansen in de energietransitie. Een opgave, omdat het voor mensen met een kleine portemonee ingewikkeld is om te verduurzamen. Een kans omdat juist zij financieel veel te winnen hebben bij het besparen van energie."

 

- Jasper Been

(Online) advies

De energiecoaches gaan online van start, maar komen met in achtneming van de RIVM richtlijnen indien wenselijk en mogelijk ook aan huis. Na inschrijving wordt een afspraak gemaakt en een korte handleiding gegeven over het inbellen. Het project is een initiatief van Energieloket Groningen. Dit is een samenwerking tussen gemeente Groningen en energiecoöperatie Grunneger Power. Aanmelden kan via de website van energiecoöperatie Grunneger Power: www.grunnegerpower.nl/energiecoach

Vanuit de wijk

De energiecoaches zijn getrainde vrijwilligers; Groningers die de eigen buurt kennen en andere wijkbewoners onafhankelijk adviseren. Met een woningscan brengen de coaches eerst in kaart waarop energie bespaard kan worden. Als de bewoner dat wil kunnen direct maatregelen worden aangebracht. Zoals het plaatsen van een waterbesparende douchekop of het vervangen van gloeilampen door ledlampen.

Aardgasvrij

In 2035 wil de gemeente Groningen aardgasvrij zijn. De energiecoach adviseert ook over alternatieven om te verwarmen en koken.

Energieweek

Alle Groningers kunnen in de laatste week van juni profiteren van gratis duurzame producten en workshops in een speciale “Energieloket-pop-up-store”. Dit is mogelijk tijdens de Energieweek van het Energieloket Groningen. Meer informatie en het gehele programma van de Energieweek is te vinden op www.grunnegerpower.nl.

De gemeenteraadsfractie van GroenLinks maakt zich zorgen over de uitrol van het 5G-netwerk in de gemeente Groningen. Hierover stelt ze daarom vragen aan het college van B&W. De partij heeft voornamelijk zorgen over de precieze rol van de gemeente in het aanleggen van 5G. Daarnaast heeft ze vragen over energie- veiligheids- en privacyaspecten en hoe de gemeente over 5G naar inwoners communiceert. 

GroenLinks merkt dat er veel misinformatie rondgaat over 5G. Raadslid Nick Nieuwenhuijsen: “Ik houd me al langer met het 5G-dossier bezig en ben wel wat verwarring gewend, maar ik ben erg geschrokken van de brandstichtingen van zendmasten in Nederland, waaronder onlangs ook in Groningen. Deze branden zijn waarschijnlijk aangestoken omdat 5G het coronavirus zou helpen verspreiden en dat is natuurlijk onzinnig. Maar het toont aan hoe wanhopig en bezorgd sommige mensen zijn geworden.” 

Er zijn echter ook redelijke redenen tot bezorgdheid. Zo lijkt voor gemeenten onvoldoende duidelijk welke gevolgen de implementatie van de nieuwe Telecomwet (aangenomen in juli 2019) heeft. Deze wet verplicht gemeenten telecomproviders te faciliteren bij het uitrollen van het 5G-netwerk, maar het is niet duidelijk hoe ver gemeenten hierin moeten gaan en wie wat betaalt. Daarnaast zijn er zorgen over extra energieverbruik, de veiligheid van het netwerk en in hoeverre de privacy van Groningers (en bezoekers) gewaarborgd blijft. 

Nieuwenhuijsen: “Daarnaast zijn er zorgen over de gezondheidseffecten die volgens mij grotendeels kunnen worden weggenomen als er duidelijker over wordt gecommuniceerd. De lokale overheid is verantwoordelijk voor het welzijn van haar inwoners en moet dus duidelijk maken hoe zij tot bepaalde afwegingen komt. Ik zou graag zien dat het college hierover met inwoners in gesprek gaat.”  

De fractie stelt tien vragen aan het college. Deze gaan over de praktische en financiële rol van de gemeente in het uitrollen van het netwerk, de toename van energiegebruik, de veiligheid van het netwerk, privacyvraagstukken en hoe de gemeente aankijkt tegen al dan niet terechte zorgen over de gezondheidsrisico’s van 5G.

De uitrol van 5G roept veel vragen op. Tijd om deze nieuwste draadloze internetverbinding en opvolger van 4G onder de loep te nemen.

1. Wat is 5G precies? 

5G staat voor ‘5th Generation’ en is, weinig verrassend, de vijfde generatie van draadloze internetverbindingen. Dit zijn verbindingen die landelijke mobiele dekking bieden, zoals 4G dat nu doet. 5G kan uiteindelijk tot 100x sneller worden dan 4G en heeft ook een veel lagere ‘latency’, wat betekent dat apparaten sneller antwoord van elkaar krijgen. Hierdoor kunnen veel meer verschillende apparaten veel sneller met elkaar zullen kunnen communiceren, het zogeheten ‘Internet of Things’. Dit creëert allerlei mogelijkheden, bijvoorbeeld de aansturing van autonome auto’s of slimme energiebesparingen, maar het vereist ook nieuwe zenders die op een hogere frequentie met elkaar communiceren. 

2. Wat heeft de gemeente Groningen hiermee te maken? 

Ook in onze gemeente zal 5G, net als eerder 3/4G, in gebruik worden genomen. Op dit moment worden er in de provincie al proeven gedaan onder de naam ‘5Groningen’ waarmee wordt bekeken hoe 5G kan worden ingezet voor onder andere landbouw, zorg, energie en verkeer. 

3. Waar komen de zorgen over 5G vandaan? 

Er zijn verschillende zorgen over de uitrol van 5G, te verdelen in, onder ander, onderstaande categorieën: 

Energie: Het nieuwe 5G-netwerk zou weleens 150 tot 170% meer energie kunnen kosten dan het 4G-netwerk. Ook versneld 5G de vraag naar data, waardoor datacentra nog veel meer energie zullen gaan verbruiken de komende jaren. De gemeente faciliteert de zenders, maar wie draait er precies op voor de energiekosten? En nog belangrijker: hoe verhoudt deze energietoename zich tot de CO2-doelstellingen die de gemeente zichzelf gesteld heeft, zoals Groningen CO2-neutraal 2035? 

Veiligheid: Omdat de Chinese fabrikant Huawei betrokken is bij de bouw van het 5G-netwerk, zijn er op nationaal en Europees niveau twijfels gerezen over de veiligheid van het netwerk. Is het niet te gemakkelijk te infiltreren en te monitoren door bijvoorbeeld de Chinese (of een andere) overheid? 

Privacy: Wanneer er meer zenders worden geplaatst en je mobiele (of zelfs huishoudelijke) apparaat is hierop aangemeld, dan is monitoring technisch gezien ook makkelijker. Daarnaast kunnen er veel meer beveiligingsapparaten- en camera’s op het 5G-netwerk worden aangesloten. In andere woorden: zorgt 5G ervoor dat traceerbaarheid, op allerlei niveaus, nog veel gemakkelijker en gangbaarder wordt dan nu al het geval is? En welke gevolgen heeft dat voor onze privacy? 

Gezondheid: Sommige mensen zijn bang dat de uitrol van 5G extra straling met zich meebrengt, hetgeen schadelijk zou zijn voor de gezondheid. Dit heeft te maken met de hogere frequentie waarop 5G (uiteindelijk) opereert en het feit dat er meer zenders moeten worden geplaatst, omdat hogere frequenties minder ver dragen (vergelijk de korte- en langeafstandsradiofrequenties). De Nederlandse regering laat zich op dit gebied adviseren door onder andere het ICNIRP (International Commission on Non-Ionizing Radiation Protection), een instituut gespecialiseerd in de gezondheidseffecten van non-ionizerende, electromagnetische straling (van langeafstandsradio tot en met ultraviolet). Dit instituut voorziet geen negatieve gezondheidseffecten met de inzet van 5G. Het is dus zaak dat de overheid, op elk niveau, hier duidelijk en transparant over communiceert, omdat dit veel zorgen weg kan nemen.

Gemeentelijke rol: In juli 2019 is de nieuwe Telecommunicatiewet door de Tweede Kamer aangenomen. Deze wet, die voortkomt uit de Europese Telecomcode, verplicht gemeenten telecomaanbieders grotendeels te faciliteren in het uitrollen van 5G. Dit faciliteren kan een flinke organisatorische alsook financiële belasting voor gemeenten zijn, waarbij niet duidelijk is hoeveel zij hierbij zelf nog te zeggen hebben en wie welke kosten draagt, ook met betrekking tot het (extra) energieverbruik van 5G. 

4. Hoe kijkt GroenLinks Groningen hier tegenaan? 

Op gemeentelijk niveau vallen een aantal zaken op. Zo maken wij ons zorgen over het gebrek aan autonomie van gemeenten op dit gebied, maar ook over hoe de uitrol van 5G naar inwoners toe wordt gecommuniceerd. Het is belangrijk dat inwoners hierover goed op de hoogte worden gehouden, zodat mensen weten wanneer er met 5G getest wordt en met de gemeente in gesprek kunnen wanneer hier zorgen over zijn. Ook zouden we graag zien dat de gemeente zich goed bewust is van de zorgen op het gebied van gezondheid. 

5. Welke stappen gaat GroenLinks Groningen ondernemen? 

Wij hebben het college vragen gesteld over de uitrol 5G, waarbij de eerdergenoemde zorgen aan bod komen. Hierbij focussen wij ons met name op hoeveel de gemeente zelf denkt te zeggen te hebben in dit proces en anderzijds hoe ze haar inlichtingen- en zorgplicht naar en voor inwoners in onze gemeente op het gebied van 5G denkt te waarborgen.

Bij de behandeling van de begroting vorige maand stemde de gemeenteraad in met een voorstel van GroenLinks raadslid Jasper Been om € 140.000 beschikbaar te stellen als cofinanciering bij de aanvraag van Rijkssubsidie voor de Regeling Reductie Energiegebruik. Deze regeling is bedoeld om mensen met een kleine portemonnee in staat te stellen energiebesparende maatregelen te treffen. De gemeente heeft nu bericht ontvangen dat het Rijk deze aanvraag honoreert met 1,26 miljoen euro. Er is totaal dus 1,4 miljoen euro beschikbaar. GroenLinks wethouder Philip Broeksma is blij met deze forse bijdrage. “We kunnen mensen die kampen met energiearmoede nu helpen om een lagere energierekening te behalen.”

De financiële injecties van de raad en het Rijk sluiten naadloos aan bij de ambities die in het Coalitieakkoord en in het meerjarenprogramma ‘Groningen geeft Energie’ worden genoemd. Broeksma: “Dit betekent dat we in 2020 volop aan de slag kunnen met het stimuleren van eigenaren van koopwoningen om kleine energiemaatregelen te nemen”. Zij kunnen daarbij voor advies een beroep doen op energiecoaches. Mensen met een kleine portemonnee hebben over het algemeen geen geld om energiebesparende maatregelen te treffen. “We kunnen nu deze doelgroep helpen met kleine maar simpele, effectieve maatregelen om energie te besparen waardoor er minder kosten zijn voor gas en elektra. Dit scheelt per maand al gauw enkele tientjes. Daarbij moet worden gedacht aan o.a. het aanbrengen van radiatorfolie, tochtstrippen, aanschaf van LED-lampen en het beter instellen van de CV. Begin 2020 zullen nadere regels over de regeling bekend worden gemaakt”, aldus Broeksma.

Huurders betalen vaak te veel huur voor hun woning, omdat verhuurders blijken te sjoemelen met de energie-index. De fracties van GroenLinks en Student & Stad hadden hier bij het begrotingsdebat in mei al aandacht voor gevraagd en worden nu in hun wantrouwen bevestigd door onderzoek van het Dagblad van het Noorden.

Het Dagblad liet 21 woningen onderzoeken door certificeerder en keuringsbedrijf Ecocert en al deze woningen bleken een foutief energielabel te hebben. Bijkomend probleem is dat huurders de onderliggende data die leiden tot het hoge energielabel niet kunnen inzien. Daardoor is het voor hen onmogelijk om controle uit te oefenen op dit deel van hun huurprijs, tenzij tegen hoge kosten voor contra-expertise. GroenLinks en Student & Stad hebben het stadsbestuur gevraagd wat ze aan deze misstanden denken te gaan doen.

Met de overhandiging van de eerste ‘Deuren Dicht’-bordjes aan drie winkeliers in de Oosterstraat, startte wethouder Philip Broeksma vandaag de ‘Deuren Dicht-actie’ van Groningen Werkt Slim.

Het duurzaamheidsplatform van de vier Groninger bedrijvenverenigingen, gemeente en provincie wil hiermee samen met de winkeliers fors besparen op energie. “Nu staan de meeste winkeldeuren de hele dag open. Daardoor gaat er veel warmte verloren. De deur dicht bespaart energie en geld én winkeliers dragen bij aan ons doel om in 2035 CO2-neutraal te zijn”, zegt wethouder Philip Broeksma.

‘Natuurlijk zijn wij OPEN, de deur is alleen dicht om energie te besparen’. Een bordje met deze tekst moet de komende tijd op zoveel mogelijk winkeldeuren prijken. Het initiatief voor de actie komt van de Vereniging Groningen City Club. “Uit onderzoek van het Belgische onderzoeksbureau Haystack International blijkt dat met een dichte winkeldeur de energiekosten flink dalen. Een automatische schuifdeur met luchtgordijn bijvoorbeeld bespaart bijna 40% gasverbruik ten opzichte van een deur die open staat”, zegt Eric Bos, voorzitter Groningen City Club. Bovendien heeft een dichte winkel- en horecadeur geen invloed op het aantal klanten en op de omzet, wijst een proef in Amsterdam en Tilburg uit. Klanten reageren er juist positief op.

De  eerste deelnemers aan de ’Deuren Dicht’-actie zijn drie winkeliers in de Oosterstraat; Kokotoko, Mary Jane en Oddity. En in de Herestraat plaatst Expresso Fashion als eerste het bordje op de deur.  Deze winkels zijn naast dat ze nu hun deuren dicht hebben, al op een andere wijze actief met duurzaamheid.

Binnenkort start de gemeente Groningen, in samenwerking met Grunneger Power en de Milieufederatie, een onderzoek naar de mogelijkheden van windenergie bij Westpoort en Roodehaan. Een belangrijke schakel in de ontwikkeling naar een CO2-neutrale gemeente in 2035 volgens GroenLinks Wethouder Philip Broeksma van energietransitie. Broeksma: “Essentieel hierbij is dat we het goed regelen vóór en mét onze inwoners. Zij moeten kunnen meepraten, meedenken, en als de molens er komen, kunnen meeprofiteren.”

Aanpak De drie onderzoekspartners hebben zich verenigd in het ‘Windplatform’ en gaan de komende tijd in gesprek met bewoners, ondernemers en andere belanghebbenden rondom de gebieden Westpoort en Roodehaan/Stainkoel’n. Doel van de verkenning is om in kaart te brengen wat de wensen en zorgen zijn vanuit de omgeving. Er worden de komende tijd gesprekken en inloopavonden georganiseerd, enquêtes gehouden en een klankbordgroep ingericht. Om dit proces zo goed en transparant mogelijk te faciliteren, wordt ook de technische haalbaarheid van windenergie onderzocht en vindt er gelijktijdig een financiële verkenning plaats. Ook het verkennen van effecten op waardevolle natuur- en landschapswaarden speelt een belangrijke rol in het traject.

Vervolg Op basis van de uitkomsten van de verkenning wordt een advies uitgebracht aan de gemeenteraad. Naar verwachting besluit de gemeenteraad eind maart 2020 of en onder welke voorwaarden windenergie haalbaar is in de genoemde gebieden. Dit besluit moet vervolgens nog goedgekeurd worden door Provinciale Staten.

Bekijk hier de reportage van RTV Noord. Meer informatie is te vinden op www.windplatformgroningen.nl  

 

De Groningse gemeenteraad heeft woensdag de plannen over de warmtetransitie voor Groningen goedgekeurd. De plannen, die op een wijkgerichte aanpak gebaseerd zijn, zijn het begin van een dialoog met de inwoners van verschillende wijken en verschillende soorten huizen.

De Raadsfractie van GroenLinks steunt deze lokale aanpak, en geeft de wethouders die de plannen gaan uitvoeren nog twee belangrijke punten mee. 

Ten eerste is het belangrijk om oog te hebben voor verduurzaming van de woningen in particuliere verhuur. Ceciel Nieuwenhout: “Ik heb zelf jarenlang in een huurhuis met enkel glas gewoond - de gasrekening lag bij mij en ik stond machteloos tegenover de particuliere verhuurder. Dit is de realiteit voor veel huurders in Groningen.” Om de aandacht hiervoor te borgen heeft GroenLinks een motie (zie downloadlink hieronder) van de SP hierover mede ondertekend. Wethouder van der Schaaf (PvdA) gaat uitzoeken met welke instrumenten verduurzaming van deze huizen kan worden versneld. Daarnaast gaat de wethouder richting de nationale overheid pleiten voor normen voor de verduurzaming van huurhuizen, zoals die normen er voor kantoorpanden inmiddels wel zijn.

Ten tweede pleit GroenLinks in de Raad voor “de Kracht van Lokaal”: het is heel belangrijk om de energietransitie niet alleen vóór de inwoners maar mét de inwoners te doen. Daarom zet GroenLinks zich in voor lokale eigendom van hernieuwbare energieprojecten. Ceciel Nieuwenhout: “Hiermee bedoelen wij dat de bewoners zelf, individueel of collectief, participeren in energieprojecten zoals zonneparken en windmolens. Het landelijk minimum uit het klimaatakkoord is 50%, maar gezien de vele energie-initiatieven die Groningen rijk is kunnen wij daar veel ambitieuzer in zijn!”

Waarom is lokaal eigendom zo belangrijk? “Zo vloeien de opbrengsten van hernieuwbare energieprojecten niet weg, maar komen ze juist weer bij de inwoners van Groningen terecht komen. Daardoor hebben inwoners zelf er dus profijt van, bijvoorbeeld omdat ze een lagere energierekening krijgen via de postcoderoosregeling. 

Wat betreft collectieve energie-initiatieven, roept GroenLinks het College op die extra te steunen, bijvoorbeeld door kennisuitwisseling tussen verschillende energie-initiatieven te faciliteren, zodat niet iedereen hetzelfde wiel opnieuw hoeft uit te vinden. Op die manier kunnen lokale initiatieven worden versterkt en het lokale aandeel in hernieuwbare energie vergroot worden! 

GroenLinks heeft voor dit onderwerp een motie (zie downloadlink hieronder) gemaakt, die mede ondertekend is door de PvdA, D66 en 100% Groningen, en die met een ruime meerderheid is aangenomen.

Het provinciebestuur is van plan om actief bij te dragen aan de ontwikkeling van een serie toekomstscenario's voor onze regio op initiatief van en betaald door Shell. Dit bleek uit een brief van het provinciebestuur aan Provinciale Staten. Statenlid Kees Frenay: “Dit plan verbaasde ons nogal. Shell is nou niet bepaald een partij die er blijk van heeft gegeven het beste met onze regio voor te hebben. Als Shell nu de gaswinning ten einde loopt wil onderzoeken hoe het dan op andere manieren hier geld kan verdienen, dan moet het dat maar doen. Maar daar hoeft de provincie natuurlijk geen tijd en energie in te steken. Vergeet niet: wie betaalt bepaalt! Shell heeft ook Friesland en Drente gevraagd mee te doen. Opmerkelijk is dat Drenthe en Friesland afstand bewaren, maar Groningen dus niet. Gedeputeerde Nienke Homan (GroenLinks) wil graag aanschuiven bij Shell. En er speelt nog iets. In het kader van het Nationaal Programma Groningen wordt volgend jaar een toekomstvisie 2030 gemaakt, waarbij iedereen inbreng kan leveren. Laten we daar eerst maar eens mee aan de slag gaan en zien wat dat oplevert. Wat ons betreft kan Shell voorlopig in de wachtkamer.”