Vliegverkeer is de laatste decennia enorm toegenomen. Voor een fractie van de treinkosten ben je in een paar uur op een verre bestemming. Daardoor is het toeristenverkeer naar het buitenland groots toegenomen. De tegenhanger daarvan is de drukte in het luchtruim, de geluidsoverlast en de vervuiling van het klimaat.
In een vorig kabinet (Balkenende) is daardoor besloten een deel van het vliegverkeer van Schiphol te verplaatsen naar Lelystad. Nu jaren later komt men er achter dat de voorbereidingen daarvoor nog niet gereed zijn, maar dat uitstel daarvan de keuze Schiphol in de problemen gaat brengen. De voorbereidingen betreffen het aan- en afvliegen op grote hoogte, om daarmee geluidshinder te beperken. Dat gaat voor de eerste jaren echter niet lukken, omdat het luchtruim nu zo ingedeeld is dat de hogere luchtlagen voor Schiphol en defensie zijn gereserveerd.
Dat betekent dat nu lager gevlogen zal moeten worden en de geluidshinder tot ver in de provincies Friesland, Overijssel en Gelderland aanwezig zal zijn. Hier protesteren heel wat bewoners en gemeentebesturen tegen.
Nu gebleken is dat de metingen daarvan niet goed zijn uitgevoerd, is het protest alleen maar toegenomen, dusdanig dat het in georganiseerde vorm naar de politiek toekomt.
Zo ook naar de Provinciale Staten van Overijssel. Terwijl deze er juridisch gezien niet over gaan. De 2e kamer beslist hier namelijk over. De druk is echter zo toegenomen dat de politiek van Overijssel zich niet onuitgesproken kan laten.
Dat heeft ze dan ook gedaan in een signaalfunctie met een motie waarin ze de gedeputeerde Staten van Overijssel oproepen bij het ministerie van I&M kenbaar te maken dat eerst de herindeling van het luchtruim moet plaatsvinden voordat er op Lelystad gevlogen wordt.
De ChristenUnie heeft deze motie mede ondertekend. Ze beseft daarbij dat er veel kiezers zijn die vanwege de te verwachten hinder gelijkluidend denken. Tegelijkertijd beseft ze ook dat Gedeputeerde Staten geen besliskracht hebben, dat is voorbehouden aan de landelijke politiek.
Ze ziet de motie dan ook als een uitspraak als vertegenwoordigers van haar kiezers en tevens als signaal naar de tweede kamer om de herindeling van het luchtruim als prioriteit te zien.
Blijft over waar het werkelijk om gaat. Het verdelen van de lasten voor het Nederlandse luchtruim. We leven in een klein land, waarvan een groot deel van de economie en daarmee ook het verkeer plaatsvindt in het westen van Nederland. Dat is in alles te merken, zoals werkgelegenheid, maar ook de infrastructuur van spoor en wegen. Doordat het daar nu knelt biedt het kansen voor de infrastructuur, werkgelegenheid en economie voor Oost Nederland. Iets waarover we in Oost Nederland vaak met de “randstad” politici hebben gesproken. Er zit dus ook een pluskant aan het hele verhaal. Dat willen we ook niet uitvlakken. Het betekent echter niet dat we daarmee alle nadelen letterlijk en figuurlijk maar even over ons heen moeten laten komen. Het vereist creativiteit en snelheid om die nadelen te minimaliseren. Ook dat willen we benadrukken.
Dan het vliegen op zich.
Dat is goedkoop en daardoor aantrekkelijk. Nederland heeft in het verleden getracht dat duurder te maken, maar toen gingen de aanliggende landen er met onze luchtvaart vandoor. Daarop is het teruggedraaid. Vliegen is gemakkelijk, maar uiteindelijk niet gezond. Dat wringt, vooral als we als inwoner van Nederland en Overijssel duurzaam willen zijn. Je kunt van de politiek vragen daar ook iets aan te gaan doen. Maar hier dringt zich het dilemma op want enerzijds willen we duurzaam zijn, maar ook graag goedkoop ergens naar toegevlogen worden. We kunnen dan vragen het anderen voor ons op te lossen, maar dat kan alleen als we zelf ook die politieke wil hebben. Daarom is het dilemma van Lelystad groter dan een luchtruimindeling. Het is groter dan het overnemen van de lasten van Schiphol. Het is zo groot dat het in ons zit, dat het vaak dreigt onze wil te overstijgen. Daarom is het goed met de voeten op de vloer te staan, niet met het hoofd in de wolken te leven en keuzes te maken voor duurzaam vervoer, wel of niet en welke. Die keuze is aan u.